장음표시 사용
81쪽
gitatione: est enim plus, quam uerum :propterea quod,ut alias quoq. dixi,tunc maiorem tibi fidem habui, qudinfortasse debebam. Nunc uerrire dilia gentius considerata, ct ordinem illum tuum suspectum habui, ct uocem Euasi a te additam. S I G.
Ergo discedis ab eo, quod alias scripsisti. R i cc. Discedo iussa de caussa. iuri, inquit Aristot. i
καὶ τα οἰκειοι ἀναυρειν. Euod si etiam propria pro conseruatione ueritatis tollenda sunt, cur non quoq. aliena e Nam, ut idem tradit,
. σιον προτιραιν τω et θειαν . Haec autem solet es
se caussa erroris inter cetero quia homines alicu rus quandoque magni uiri auctoritatem sequuntur, atq.in eam tanquὰm in numen aliquod etiam relicta ratione inluxntur. S i c. tani quoφadditum esse illud, Et in hanc lucem ingredi, taquam glossema illius uocis Nasci. At, quemadmodum Cicerro, cum dixit , Non nasci longe optimum,nec in hos scopulos incidere uitae: scpostea ornatus oratori gratia adiecit, Et in hanc luce ingredi . NE materiam quidem ipsam Consolationis 2 philosophisi saccepit: tractationem uero ab oratorib. Ricc. At id simile non uidetur: squidem Cicero ad illud, n nasci longe optimum, adiecit, Nec in hos scopulos inciden e uitae,ut caussam quodam modo asserre cur esset optimum non nasci,ne scilicet in hos uitae scopulos incideretur . sci vero,
in banc lucem ingredi ,fere idem est .praeterquam
82쪽
Sigon.&Riccob. quod non satis appositὸ illud adiectum uidetur diuo simulato Cicerone, quia, se luendorum causa scelerum nascuntur homines, potius in tenebras miseriarum,qu2m in lucem felicitatis ingrediun- tur. Euare melius dictum eset,ut d germano Cicerone, Nas i, ct in hos scopulos incidere uitae: hic esset uerus ornatus oratorius. Euamqua quod j dicis Consitationem Ciceronis fuisse materia philosophicam,tractatione oratoriam,ut scilicet tactate te defendas,qui Ciceronem in eo libro modo philosopbum,modo oratorem facis baudscio, an om-na ex parte uerum sit. Na prima disputatio Tusc. ba uti tur esse eiusdem generis, cuius fuit Consolatio: tamen Cicero in praefationeprositetur, se rem mitosopbistam agere oe materia, tractatiove .mcum prope finem scribit in hunc modum: Num igitur etiam Rhetorum Epilogum desideramus,an iam banc artem planὸ relinquimur λ ίL
gnificat ii tationem ante huiusmodi ino u
i se totam philosopbicam. Ratio asperri potest sa-
turmilosio ica, Epilogus oratorius , quia illa
I mrnus accommodata ad communem hominum
intelligentiam: hic magis appositus ad uuisi sensum.Modus enim tractandi est i qui tractations. tormam amri. Et,ut modus tractandi philosophia xc sin exquisitior, ac minus popularis: sic orato- Π με miημε exquisius, popularior, atque admisiles bomines magis accommodatus, oe, ut ait Cisc
83쪽
το de Orat. non auri cis satera ,sed quadam populari trutina examinandus. ἐγ γάντο ἔργον esse
tele. Quamobrem, se uolumus dijudicare, utrum Modus tractandi adhibitus in Consolatione, non isimulata, ed uera Ciceronis, fuerit philosophicasA: ego exiseimo,an oratorius, ut tu tradidisti, debemus illud intueri, uir m magis stemuerit rei ueritatem,quam uulgi opinionem, an magis se accummodauerit ad hominum multitudinem, ad quam refertur tota ars persuadendi,quam ad rem ipsam,o maluerit persiuadere aluis capiendam ese D Ccomationem in obitu propinquorum, ami corum,quam se ipsum consolari. Ego uero,libere ut dicam, quod sentio, Consolationem Ciceronis
exinimo p ilosophicam fuisse, non solum mat via , sed etiam tractatione, qua se argumentis ex penetralibus philosophio depromptis consolatus eri. oe iccirco ab eo inter libros philosophicos fuisse caumeratam in principio libri secundi dediuination di, de qua,ut tu quoque refers in commentario Fragmqntorum, ita ibi scriptum est: diuid ego de Consolatione dicam quae mihi quidem ipsi
sane aliquantum medetur; caeteris item non murutum illam profuturam puto . Decitauit enim ibi magis, quid ipse sentire, ut sapiens, ct philosophus, oe quo animo em deberet, quam quid aliu
84쪽
persuadere,ut orator, pinet. SIG. Habes liberam opinandi facultatem. μιod autem dicis deglosi mat totum est a te. Neque enim, In bos scopulos incidere uitae, ipse tamquam caussam attulit, cur non sit optimum nasci. Neque hoc tum intendit . sed simpliciter sapientis sententiam retulit, qui dixit, Optimum esse non nasci.i . auctore Lacta tio more suo ornauit. Illa uero, quae tu eadem esse adiungis, uni illa quidem,ut existimas, Nasci inquam. In hanc lucem ingredi,uerum 2 Cicer ne more suo, id est , oratorio duob. uerbis eandem rem explicantibus exornata. R I CC. diso, in quidem ab opinione mea: sed non fortassetam absurdum,quam putas. Abn Guin rico simplicia ter caussam,sed quodammodo causam. E -ngem caussa quaedam eius,quod dicitur, Optiamum esse non nasci,ne scilicet in hos uitae scopulos incidatur Versari autem in materia miseriarum huius uita, ct commemorare ingressum in lucem ipsius uitae,iatum abest, ut ornatum oratorium existimem, ut potius id tribuam imprudentiae commemorantis. SIG. Ego aliter sentio. R i cc. Tu quid
tur, dedita opera praetermisit, ne integram frustra paginam recitaret, ct ad rem suam non pertinenistia uerba proferret. R I CC. quemadmodum si Lactantius suis uerbis Ciceronis sententiam re-
85쪽
censuisset,et quodammυco licuisset ea tantum modo commemorare,quae ipsi placerent, ct relinque re, quae ad rem Juam non pertinerent: sic recitans propria eius uerba, si decurtata recitare uoluisset,
id mihi sine dubio uidetur aliquo fuisse modo indicaturus. SIG. Laciantius oe indicare, ct dissimulare pro arbitrio potuit, quippe nulla oscii huius aut obeundi, aut praetermittendi lege constrictus.Cicero quidem certe,cum orationem Socratis ex lologia commemorauit, multa e medio sene ulla eiusmodi significatione remouit. R I CC. Lactantio nulla caussa erat,cur dissimularet. Ac Cicero quidem germanus in I. 1c.conuertit uerba Platonis ex Apologia Socratis,nihilq. E medio remouit : adulterinus uero me ulla significatione remouit,quisii ea furari, sua facere uellet, comtra quam solet Cicero. S i c. Illa uerba interiecta deesse Sigonius, Patriti q. non sensit, quia uterque expers uaticini, fuit,atque ipse Lactantio credidit. R I C c. Immo cum Laetantius nihil indicauerit interiefhιm, ct omnia coniunctim recensuerit,merito Sisonius, ct Patritius putauit nihil fuisse interiectum, meritoq. ei credidit . quem ad unguem commemorasse id, quod erat L iceronis, nulla ex parte decurtatum,uersmile est Aio. Auctor interiecit diuersis de caussis Ri CC. Vera via fuit; quia Miusmodi immutationibus dei ctatus est. S I G. Prima causa fuit, ut rationem redderet eius, quod dicere coeperat,se uelle exem
86쪽
ptum ueterum in consecranda filia consectari. RICC.. At non necesse habuit caussam addere, cur exemplam ueterum vellet consectari: nam id om
nibus patet ueterum uestigiis esse insinendum, ipsam ponere ueterum rationem sussciebat, Puod si ullum animal consecrandum fuit,illud prosed to, fuit,nempe animal rationis, ct diuinitatis partia
ceps,qui uocatur homo. SIG. Id omnib. patebat δimmo erat omnibus obscurissimum, atque omnino raritate sua, uetustate ipsa temporis exoletum. ecquando enim alias Romani post Romulum noudico D inam, sed utram inter Deos retulerunt e R i CC. Distorques more tuo, quod sentio. Non Gnim dixi, patebat,sed patet, non Homines inter Deos esse referendos,sed Exemplum ueterum esse consectandum. SIG. Altera cau1safuit,ut sermonis ad Tulliam conuersionem inferret. R I CC. Mnecessaria fuit illa sermonis ad Tulliam conue yo. SIG. Immo necessaria. uomodo enim potuisset continenter ad Tulliam orationem traducere ,
inquiens, Teq. omnium optimam,ac doctissimam consiecrabo,nispraeposuisset iriquod tu tollis; N que hoc de te una mea Tullia dictum uolumus ZRI CC. Non uideo necessitatem huiusmodi interpostioni ut dicat Cicero, quod legitur apud Lqctantium; Assentiam eorum sapientia, quorum ita siu, inuentis omnem uitam legibus ct instit
iis excultam, constitutamq. habemus : teque omnium optima ac doctissima consecrabo.S I G.
87쪽
d Usalogus interria caussa fuit,ut,quod Attico fefacturum ostenderat blueret, de Tullia Graecis litteris, Latinisque .elebranda. R I C c. Non soluitur,qhod Attico promissum erat,sed solutum esse significatur. Verba. tua sunt in prima oratione ς Vt in epist. ad Att. se filiam siriptis Latinis, Graeci . celebraturum pol ἐicetur unquiens; Ego quantum his temporib .em- . ditis fieri poterit, profecto illam consecrabo omni genere monumentorum ab omnium ingeniis scrup ortim oe Graecorum, oe Latinorum; sic in hoc libro se id fecisse testatus est,ad eam loquens: V
sebis autem memoria, quandiu monumenta extabunt illa, quibus eximia consignata sunt tam ex- Ise laudis tesimonia, quae sempiterna fore,cum praefantissima sent, plane confidere debemus. in secunda; promiserat Attico se Tulliam Graecis litteris, Latini . celebraturum: bic sero se ces brase inquit. S i G. Video te non exanimi sententia, sie deliciendi responsi gratia locutum esse. Neq. enim dubito, quin Lactantium te eris, qui lib. 1
cap. 1 . inquit; Deorum memoriam se eadem rarione veteres consecrauerunt,qua se imaginem, nomenq. filiae consiecraturum em dicit Cicero, ignosci moerentibus potest. R i c C. Ne ego exanimi sententia locutus sum: σ, cum Lactantium legerim*um tibi fauere non comperi. S IG. Duo inquit, e consecraturum esse, Ciceronem dixisse nomen, imaginem Tulliae . R 1 cc. Gmd igitur ebι c. Nomeo consecrauit, um duit, Nunc autem dete
88쪽
de te loquor,quam ego non amisiam, aut mihi pe-vitus ademptam uelim dicere, cuim illucescat meuti meae quotidia magis praeclari ma nominis tui,
martimq. uirtutum gloria. Plebis ahtem memoria , quamdiu monumenta eatabunt illa. c. R 1 C C. Hic non consecrat nomen, si is dicisD con-t secrasse. Iam perge. S i G. Imagιnem consecravit, cum subiecit; Te uero in Deortim coetu locatam ad opinionem omnium mortalium consiecrabo. R I cc. Ain tandem, Consecrabo significat Consecraui ζ S 1 c. Ne dicas his uerbis consecrationem
fuisse confectam, quomodo mox inferre poterit g
ne autem te consecrata, in coelumque recepta
exultare plane uictore Rico. Hoc uidelicet en illud,quod dico: quo magis spectes, eo absurdiorat apparent. Hoc enim ultimum dicitim non solum illi fragmento aduersatur, Cedo, ct manum tollo ista etiam in eo uidetur absursim, quod Cicero in Consolatione dixit se filiavi inter Deos consto
ruram et iste uero simulator consecrationem ia confectam. Erisa in re nec tu in enarrando argumento eius libri, nec ego in illo Commentario meo erra ximus , eum scrip erimus non Ciceronem cons
crasse lia in Consolationeded de filia inter Deos . ta immortalitatis famam consecranda, quomodo i muli omines junt consecrati Ah utasse. Si G. Vltima fragmenti pars,quae apud Lactantium uuiago sic legitur: si 'd si ullum animal consecran
sim fuit dichi profecto fuit , in Consolatione ea F a cum
89쪽
cum illustri accessione, ct emendatione hoc modor Fod si ullam animal consecrandum fuit , qua lia multa consecraverunt Aegyptij, quod nullum profecto fuit. Ric C. Ego longe aliter sentio , illam fragmenti partem in Consolatione non ese
bene auctam, emendatam, immo potius depr Natam.In meo autem Lactantio typis Aldinis impresso illud non lagitur, quod uiugo haberi dicis , Sicut profecto fuit: cuius loci sententia es: Si
alia unquam animalia fuerunt consiecranda, eum
in primis honorem homini debitum fuisse: sed si legatur, ut in ista Cons diuod se ullum unquam
animal consecrandum fuit, qualia multa consecrauerunt Aeg)ptii , quod nullum profecto fuit: nimis discedetur a uerbis, quae recitat Lactantius, cuius auctoritati multo magis,quam huic contro uerso libro credendum arbitror: ut illa accessio , i ludq. emendationis Hudium magis mihi reinouutatem declaret. S i G. Bona tua uenia dixero, longe alia fuit sententia Cicem is, quam ut diceret, s ullum animal consecrandum fuit, maxime hominem consecrandum futue. RICC. Ne dicas. ciceronis, sed illius tui incogniti scriptoris, s si mulati Ciceronis. S i c. Hoc sibi uoluit si ulla be. Illia consecranda fuit , quemadmodum non fuit,s ex hominib. fortissimi praecipue uiri Hercules , Carior, Pollux, consecrandi fuerunt , eundem etiam honorem Tulliae licet foeminae, eade de caussa tribuendum esse, quia butui extarem uirtutis ,
90쪽
prudentiae,doctrinae, continentiae ad omnem aetemnitatem pressa uestigia. Num quid fingi potes haesententia melius ' R1CC. Ergo ficta sententia est
Si G. Num quid prop0sito Cιceronis accommoda tius j Ri cc. Immo proposito simhlati Ciceronis. Nam proposito Ciceronis illa altera a me exposita quadrat . SI G. Tu uulgatam Lactanti, eampdeprauatam lectionem consectans interpretaris;
quod si ullum animal consecrandum fuit, illud profecto fuit , id est, homo: neque attendis ipsum
animalia bestias appellasse, homines autem nouomnes consecrandos fuisse, sed eximia tantum hirtute ornatos. R: CC. Illam lι ctionem deprauatam esse non arbitror: ct scio etiam hominem posse animal appellari: nec Ciceronem dixi e intelligo omnes homines esse consecrandos sed inter cetera animalia maxime hominem, non omnem, sed eum, qui esset immortalibus ac diu is uirtutibus ornatus. Omnino, se librum non esse adulterinum exinimarem,istam tuam explanarronem admitterem: se quia suspectum habeo, a uulgata Lactant flectione non recedo. Si G. Gloriaris me ad uitiamum tuum de fragmentis argumentu nibit pro
sus respondisse, quod testetur Lactantius diuersum fuisse Ciceronem in Consolatione tum ab alijs, qui alios consolati sunt tim 2 se ipso in alijs locis, cualij Iemper fortunam depresserint,linam virtutem extulerint, ct ipse semper fortunam a se esse superatam profesus st:at, cum charissimam filium