De consolatione edita sub nomine Ciceronis, Antonii Riccoboni defensor, seu pro primo eius iudicio, aduersus secundam Caroli Sigonii accusationem, ..

발행: 1584년

분량: 193페이지

출처: archive.org

분류: 연설

91쪽

amisisset, uictum se a fortuna turpiter confessus

sit,cum dixit, Cedo,oe manum tollo. Cuitestim nio Lactanti, ct cui fragmento repugnare illud dicis,Exultare planὸ uideor, uicto'. de fortuna, ac de omni prorsus dolore triumpho. Itaque me ad oppugnandum eum locum, ut inexpugnabilem Mocas,quem ego propter imbecillitatem intactum, inuiolatumq. dimiseram. RI cc. Hoc scilicet ex

egregium innitutum tuum, ut omnia argumenta mea,quantumuis grauia, tenues, qua tamen spero te non prorsus artificio tuo deleuisse, aut obscurasse iudicatum iri. SI G. Horum alterum nec se sarium esse ais,ut aut Lactantius, aut Cicero mentiatur . Agam tecum, ut dιbeo,ac coepi,ingenue en trum es horum. R I cc. Male me intelligis. Non aio necessarium esse, ut aut Lactantius, aut Cicero mentiatur sed si mo Lactantium uerum

dicere,ct Ciceronem non mentiri,sed eum, qui Ciceronem male simulauit. quod autem dicis, te agere mecum ingenue,ut debes,ae coepisti; forta se debes: sed cum me,cui profiteris te amicum e se ,scriptis tuis insecteris, quomodo coeperis,non satis uideo. Si c. Cicero repentina HV morte oppressus,inops confli ,antequam ad remedium pbilosophiae confugeret,sietum demum a fortuna viactum,cui nunquam antea cesserat, clamauitin

que enim,ut ipse alio loco inquit, sapientis tum of cio fungebatur: tibi uero prudentiam in conmlium aduocauit, rationes leniendi maeroris d

92쪽

Igon. ccoo. 39philosophia petiuit, tum monitis eius instructus, O consecrata iam filia recreatus,dixit: Mnc autem praeceptis sapientiae aduersus omnem tortunae vim confirmatus, te consecrata,in coelumq. recepta,tanta a flectus uoluptate, ac laetitia, quantam animo capere maximam possum , exultare plane video uicto'. de fortuna,ac de omni prorsus dolore triumpho. RI CC. Haec dixit Cicero simulatus,non uerus, quem non ante consolationem Fortunae cessisse, pon de Fortuna uictorem trium

Absise sed in ipsa Consolatione uictam se ὰ For

tuna , confessum esse, luce clarius apparet ex Lactantio. SI G. Non es credendum Lactantio, qui

philosiopbis gentilibus in illis libris infestus , ct

Christianis amicus ex quacunque re occasionem insectandi,ac carpendi , praecipuὁ Ciceronis,arria puit. R t CC. Non puto maiorem fidem habendamisi inani imitatori,qui quandoque, quid dicat,n scit, cir praeter dictum de victa Fortuna etia supponit Tulliae consecrasionem factam esse, quam tamen in Consolatione dixisse Ciceronem, se nodum conjecrasse, sed consecraturum esse,notissimum , atq. exploratissi,num est; quam Lactantio Ammiano, philosopho grauissimo, qui quamuis esset philosophis gentilibus infestis,ct Christianis amicus,nunquam tamen in re tam manifesta, cti Coninsolatio Ciceronis in manibus omnium uersabatur,

Ciceronem reprehendisseis antequam se conDlaretur, s non in ipsa Conflatione Fortuna cessise. θα

93쪽

DL S i c. Si , ut tu uis, im D d Fortuna uictum confessus esset,neque gloriosam de Fortuna uicio riam subiecisset quomodo Consolationem cepise βαψ R i CC. Hoc nempe est illud,quod Lactantius reprehendi quod cum professus sit Ρ Consolationem capere,tamen sic iacuerit, Fortunae prorsus subiectus. Sic. Euomodo Lactantius im haec iuere de illo dicere potuiti lib. i. cap. II ἐ Fo tus prae nimio luctu dicat aliquis delirasse Ciceronem . Atqui omnis illa oratio ct doctrina,

exemplis, UD loquendi genere perfecta ; nou aegri od constantis animi, ac iudicis fuit. Et baeei a Jententia mempe, q. omnium optimam,docti manis approbantib. Dijs immortalib. in eo

rum coetu locatam ad opinionem omnium mortalium consecrabo ) nullum praefert indicium doloris. neque enim puto illum tam uarie, tam copio-

β, tam ornate scribere potuisse, nisi luctum eius ct ratio ipsa, ct consolatio amicorum, ct temporis longitudo mitigast. RICC. Lactantius in ceteris laudauit Ciceronis Consolationem: in hoc lamnauit, quod ρ ὰ Fortuna superatum fuisse confessus st. Si G. si' id ego pluribus argumentor Θ Recesisset a conjuetudine sua Cicero, si ρ- eus fecisset. Ric C. Lactantius lib. I. cap. 28. aperte testatur,eum recessisse, ct confesssem ese in Consolatione st recedere , quod pugnarit Dm

per contra Fortunam; eamq. 'perarit, cum so titer inimicorum impetus retudisti: nec tum qu -

94쪽

ruit: tum autem, cum amiserit cogi simam filia, uictus sit a Fortuna. SIG. Vt timorem nunquam attulit sine confirmatione: sic neque maerorem δε- ne consolatione . R i CC. Adhibuit quoque idem maerori consolationem, ita tamen, ut Fortunam rerum omnium dominam agnouerit, eiq. cesserit , ac manus dederit. Eua in re Lactantio reprehensione dignus uisus est. Hi rum iam uitia exemplo rum perpendamus.

PRO QVINTA CONIECTURA,

quod quaedam exempla aliter commemorata sint , quam a Cicerone fuisse narrata uideantur, & quaedam prolata, quae incertum est, an ab eo comprehensa fuerint.

OB hRVA Ti auctorem Consolationis

ordine praepostero prius egisse de Xenophonte, quam de Pericle, quemadmodum etia prius de Fabio,quam de Pulvillo, cum tamen uerisimile esse arbitreris, ex ordine temporum primum Periclem, deinde Xenophontem laudatum fuisse,ut Pulvillum quo que ante I .Fabium, quo ino ordine uel D. Hi r nymus nominauit . breui repetam responsiones

95쪽

6Σ - Dialogus inter meas. Ri CC. Et ego earum refutationem: , quid eddideris, ex instituto meo considerabo . Si c. Cicero in hac Cons historiam non texuit

sed di*utationem de ossicio oratorijs pigmentis expressit. Ricc. Euamuis historia non fici ibatur: tamen ita distinguen m uidetur, ut dicatur, aut Liptitationis seriem,nexumq. ferre, ut is ordo servetur: aut non ferre. primo modo eum eruantam

essedaltero praetermitti posse;quod ex iis probaui. Si c. Si tenetur tempora ori Recte: sin minus,ne illud qhidem absurde. R i CC. Ne ipse quidem contendo semper servandum esse,sed plerunque. O laeti eo notaui uerisimile esse Periclem, deinde xenophontem nominatum fuisse,quia plerunque ita feri soleat. Iam uero, cur disputationis series, ct

nexus non ferebat, ut ordo temporis non seruar tur ὀ nullam enim caussam uideo , cur non potu rit Cicero Periclem in ea materia, quae agebatur, ante xenophontem nominare. Sic. Potuit:sed no luit, quia Xenophontem Anaxagorae iungere uoluit propter aliquam utriusque diciti Uinitatem . Hi enim Anaxagoras mortuo filio nunciato dixeratde genuisi e mortalem; sic Xenophon maiorem se ex Alj uirtute uoluptatem, quam ex obitu molestiam percepisse. In Pericle nulla nox praeclara commemorata: sed solum eximia in obitu Mij contiantia collaudata. R 1 cc. Si dicta Mnophontis, ct Anaxagorae fuerunt assinia , quia alter dixit, D filiam genuisse mortalem , alter, ut legitur is 'ConD

96쪽

dIgon. α mccov. 93 Consolatione, Deos ipsos, quibus litabatur, temtus es, maiorem se ex filii uirtute voluptatem, . quam ex obitu molestam cepisse. qua uerba ui- . dentur expressa ex illo loco Valeri, Maximi: Ni

. mina,quibus 1 acrificabat,testatus, maiorem se extiirtute filij uolupatem, quam ex morte amaritu

dinem sentire si inquam aliqua fuit vinitas itilorum diciorum,quam tamen non uideo fuisse admodum magnam: Pericles quoque non paruam habuit coniunctionem cum Auaxagora, que eius

praeceptorem fuisse,eique magnificentiam animi. atque elationem grauiorem ad popularem pote tiam capessendam iniecisse, o eius ingenium ma-. xime excitasse,atq. incendi , narrat Plutarchus. Praeterea vinia fuerunt facta Periclis, Ten phontis , qui ambo coronati coronam non dimis runt propter obitum filiorum, nullumq. Vastitiae signum dederunt; iccircoq. coniunctim commemorati sunt,non Dium a Valeris,sed etiam a S. Vis

ronymo tu hunc modum; Prqponunt innumerabiales uiros, ct maxime Pei tu , ct Xenophontem Socraticum, quorum alter amisss duob. ijs cor natus in concione di eruit: alter, cum sacrificans

filium audiuisset occisum, deposuisse coronam diacimr, eandem capiti reposui D,postquὰm fortia ter in acie dimicantem reperit concidisse. Sed ita me Dij ament,ut puto aurit ore istius Costationis cum suam componeret imitationem, habuisse pram is larium, inne em nimis aperte imitari

97쪽

sη Dialogus inter

videretur,cum is in exemplis externis primum Pe riclem,secundum Tenophontem, tertium Anax goram commemorasset,nulla temporum habita ratione ordinem conuertisse, ut primum ageret de Anaxagora nde de Xenophonte, postremo de Psricle. Adde quod praeter ordinem confusum minus caute egit, quam acturum fuisse Ciceronem veria

simile est, uel quam Valerius ipse egerit. Etenim non induxit Valerius dictum Anaxagora ad probandum sapientissmos homines seruorum morte etia talatos esse: hic vero induxit, ut dixi in quarta disceptatione,quase ualeat ille concludendi modus; Res ondit se filium genuisse mortalem et ergo morte li' letatus est. praeterea ille non simpliciter locutus en de Pericle , ut is nunquam dolori cessisse uideatur; sed scripsit eum intra quatriduum duob.mirificis adolescentib. lijsspoliatum, his ipses dieb. uultu pristinum habitum retinente, soratione nulla ex parte in fractiore contionatum e se: hic uero ita simpliciter locutus est, ut Peria clam perpetuam ea in re seruasse animi magnitudinem denotaverit; quas non eum mors Parali fregerit, abiecerit osti emo ille non significauit mlium Xenophontis in piulio cecidisse apud Mantineam pro patriae salute,atq.utilitate, qui mortuus es pro salute, atque utilitate Lacedaemoniorum , quorum aspictis reb. Athenienses opitulati sunt

aduersus Thebanos, ct apud quos Alij Xenophontis instituti fuerunt, ut legitur apud Laertium:

98쪽

hic uero significauit, cu amplificans eius factum inquit Nihil enim ad laudem illustrius, quam in

aeternam gloriam,aut in patriae utilitatem intuentem, aut salutem, fortiter dolores perferentem, cum fortuna luctantem negligere humana. , Neque enim humanis curis implicitus toto animo de

patria salisthai q.utilitate cogitar aut laudem mbipraeclaris actionis . comparare, uel egregi, qui quam sisscipere,ac sustinere queat. Euod se excusetur, quia pugnare pro Lacedaemoni's, quib. opiatulati sunt Athenienses, si quodammodo pNgnare pro ipsis Athenienseb id non recusabo, dummodo hoc mihi detur , scriptorem istum potuisse cautiorem esse. S 1 G. EX Romanis a Fabio potissimum orsus ekt,propter insignem fortitudinem in laudando filio mortuo declaratam: ct quia Fabium iu omnibus suis libris virtutis admiratione captus praecipue celebrauit. Cui tamen Pulvillum ita subiunxit, ut eum tamen aetate superiorem segnificarit,inquiens; Euod singulare uirtutis exemplum fortasse Horatis Pulvilli laudem magna ex parte

diminuere videatur. Ra CC. Euemadmodum Anaxagoras Periclem, Pericles Xenophontem a-tate anteces ite sic Pulvillus longe ante Fabium floruit: sequidem ille fuit consul anno primo liabertatis Romani,qui Dis post Romam conditam aqq. Aedem Iouis Capitolini dedicauit, uel

eodcm anno primo,ut Liuius,uel tertis,ut Diony-yus scriptum reliquit , cumq. dedicaret, auditam

99쪽

96 . Dialogus inter

Ilii mortem forti animo tulit: hic uero cognomiane Her cosiss, Cunctato quinque consulaturi quos gesis,primum adeptus es, an.urbis S ao, ut facile set intelligere , quantum alter altero fuerit antiquior. uamobrem,cum sene ullo materiae detrimento nominari omnes ex ordine temporum poetuerint,magis laudassem, si non stolam inter Grae- ohcommemoratus esset Jjatim pori Anaxagoram Pericles Auaxagorae discipulus, ct post Periclem Xenophon: sed etiam inter Romanos primum Pultillius,inde Fabius: tamen non negaui etiam alia ter fieri potuisse. Si c. Attendisti potij simum S. Hieronymi ordinem. At is exempla Ciceronis non exactesibi recitanda,sed rem tantum indicandam constituit. RICC. Id certo scire non potes. Si G. Neque omnia protulit . RICC. Id nusquam apparet. S I G. Neque eodem ordine recensiuit. R icc. Nemo id tibi aperuit . Aa uero,quia istam semulatam Consolationem pro uera defendis,tam tuto argumentaris e ubi uero uerisimile uidetur, S. Hieronymum, Ciceronis Rudiosium, cum illa

scribebat , tabuisse prae manibus ipsius Ciceronis

Consolationem a ct multo melius recensere omnia potuisse,quam isse fecerit imitator. Si G. Habus sit : non tamen ille Gereonem de Graecis loquens nominauit,sed Graecos. RICC. Hinc nimirum apparet,uersatum esse magis Ciceronem in exemplis

inomanorum,quam externis. SI G. Idem Hier

ramus,cum Peticlem praeposuit,non se eum a Cia

cerone

100쪽

eeronesumpsisse,sied a Graecis ostendit. RI cc. ndisi eum d Cicerone sumpsisse ded Xenophonti

praeposuisse, ut meliorem ordinem ab eo seruatum esse,quam ab imitatore significarem. Si G. Si e go non sumpsit, ab eo recedere potuit. RI CC. Cerre potuit: sed fortasse non debuit. SI C. Sumpsi se tamen significas, cum ipsumprae manis. habuθ'

se tum dicis,cum haec litteris,posteritat'. manda

sit . RI Cc. a uas uero, cum esset in bibliotheca

sua, ct materiam Consolationis pertractaret, non potuerit etiam ante oculos habere alios libros, quam Consolationem Ciceronis. Si G. Dum i fas in hunc modum; Hic nominat Harpagum,

Dionem, Praexaspem, quos nemo a Cicerone commemoratos esse testatus est, ergo Cicero esse non potest; uideo,quid agas, cui rei studeas, quo consilia referas. quippe ancipitem iam mucronem intentas,ut celerius imitatorem conficias o duplices euadere non posse ictus tuos intelligas. Nams hos ab alijs nominatos dixero num argues fusti : si abnuero inpudentiae . RICC. Pace tua dixerim,nugaris. Nam , si a Cicerone commemoratos esse aliquorum testimonio constaret,ex hoc capite Consolationem suspectam non haberem , nec audiorem eius ob id furem appellarem ,sed, cum is hoc posse esse Cicero uideretur,considerarem, auob alia dubitari de eo posset. Iam non prorsus ne

SEARCH

MENU NAVIGATION