장음표시 사용
51쪽
Contra a giumenta oe sigila, Cr caeteras suspiciones dic vi hoc modo: Si donon lautam mam rem esse, quam lion susticionibm quiuis plut crinilnari: deinde. Mnamquamq; fissicionem extenuabimin, dabimus operam ut ostedamus,nihilo magis in nos eum,quam in alium
quempiam conuenire: indignum esse acinus,sine testissus coniecturam Ofusticionem firmamenti saris hahere. DE R V M O R I B V S. T rumoribus dicemus ,si negabimus temere muratiusti solere,quin subsis aliquid: oes dicemus causam non f isse , qtiare pili iam confingeret , oeconi ruficeretur.
Contra rumores dicemus primum, si docebimus multos esse fi*os rumores, oe exemplis utemur, de quibus falsa isma fuerit: γ aut inimicos nosti os,aut homines natura malevolos,oem loricos confinxisse diconus, aliquam 'aut filamybulam in aduersarios afferemus, quam dic
mus omnibu3 in ore esse: aut uerum ramo rem prostre
inius,quis is aliquid turpitudinis irrat. uel tamen ei r mori nos sidem habere dicemus , ideo quod quiuis homo posit qVemuis turpem de quolibet rumorem prosere. O con in fibulim diripare. Verunt en si rumor ne venter probabilis esse ut bitur, argumentando mae fidem poterimus abrogare. DE LEGITIMA C o
Legitima constitutio en, cum in scripto , aut exscriptis aliquid controuersiae nascitur: quorum in altero verba,ia citero non uerba tantum ,sed er rationem ina Remus.
52쪽
' In qua constitutione. scriptum oebententia, contraria liss
Translatio Ratiocinatio. In Topicis noui appellantur status, oe I itimae di astiones,his uerbis: sed quoniam lege firmius in controuersi' disceptandis esse nihil debet, danda est oper ut i gem adiutricem Cr testem adhibeamus,in qua re alij quin statu seri tantinoui, qui appellantur legitimae discepα-
Ex scripto cir fontentia controuersa nascitur,cum i detinscriptoris uoluntas cum scripto ipso dissentire: ues, cum ulter uerbis ipsis quae scripta sunt, utitur: alter ad id quodscriptor sensisse dice omnem adtangit rictionem, hoc modo: Lex est,quae iubet eos, qui propter tempestatem nauis reliquerint,omnia perdere: eorum naidm,cae teras esses nauis conseruati fit,quiremanserint in naui magnisesne tempestatis omnes perterriti, narim res querunt, in scaphamconscenderunt, praeter unum ae-nrotum: is propter morbum exire gere non potuit. casu fortuitu nauis in portam incolamus delata est: illam aegrotus posidet: nauta petit ille, cuius fuerat. Hinc controuersia nascitur ex scripto sententia, oe ex eo conditutio legitima nominatur: quorum in primo aegyatus uerbis ipsis quae scripti sunt,utitur: in astro aduersa-d rius
53쪽
TRA CTAT, ONE. Scripti. t Aseriptoris eo nudatione. A scripti recitatione. A percunctatione: cir tune aduersarij id scriptum fuisse in lege, aut in tecturaeneo, aut in pipulatione, in quolibet scripto,quod ad eum rem pertineat Acotati siquid scriptumsit, Ud aduersari fefecisse dicant, quid iudicem sequi conueniat. utrum id pod diligenter perscripum si an id quod acute sit excogictuum A comemptione: ea sentetui quae ab adueri arijssit excogiαα, scripto aurifuta, contemnetur oe infirmabitur. A qu Ilion si quaeretur quid ei ob ueri si id uoltasset scribere,ut non potuerit perscribere. Asententia oe causa : quare id scriptor sens rit, quod perscripserit. γ demonstrabstur scriptum csse illud breuiter oe absolute. Ab exemplis earum reriam, quae, cum ab a uersarijs sententia redderetur, G uoluntas aseserretur,a scripto potius iudicatae sint. A periculo: 1siostendetur, quam periculosum sit a scripto recedere. A loco communi,contra eum, qui cum Iu turbe contra id quod legisus sancitum uult mento perscriptum sit,strisscrimen ficti quaria D nsionem. DE
54쪽
DE TRACTATIONE sENTENTIAE. A scriptoris commodite ais breuitate, quod rint scrip cri quod necesse fuerit: illud quia sime cripto intelligipotuerit tori necessario scribendum pinrit. A fraudulenta interpretatione si dicemus non viri boni, sed calumniatoris esse officit aedi silerassequi, gli ere fiententiam
contra scripti , cum id ostendemus,aut non posseseri,aut non lege, non more, non natura, In de- lnon bono aequo poe fieri, qme omnia vo-
Iinfit - l luisse scriptore quam rectissimefieri nemo sibynoem I tet : at ea quae a nobis fistisint, iusti limetentis A contraria sententi si aut nulla esse pro ere locis mire,arumlam, ut iniusti,aut non posse feri, ut aut non con stare myperioribus G interioribMmur: fient ijs,aut cu iure comuni, aut cum alijs legii bus comunibus,aut cu rebus iudiculis dissentire. l Abenumeratione exemplorum a uo tale, eontra scriptam iudicatorum. l Ab en eratione legum γ'pulationum Del uiter exempturum, in quibus intelligatur scri-l piorum uoluntas edi expositio. A loco conluvii contra eu qui scriptu retinet,etuo simu scriptoris no interpret iuriae pro cecinna Cicero cusententia tra scriptu defendit. DE CONTRARII sLegibus. Ex contrarqs legibus controuersia constat, cum alia
55쪽
α PARTITIONUM inter se duae uiaretur leges β res abcrepare, hoc, modo: Lex est, Qui orannum occideri obmpiarum pra natum capito, uolet fili rem a magistra tu deposcito, inlinrutus ei concedito. Et altera lex,Dranno occiso, quius eius proximos cognatione muginatus ii cato. xandrum,qui apud pher eos in Thessaliat annidem occuparat, uxor ua,cui Thebe nomen filii, noctu cum sinata cubaret, occidit. haec filium suum quem ex ο- rani habebat, ibi praemy loc' deposcit. Sunt qui ex lege. 'puerum occidi dicant. Res in iudicio est: conditurio legitima ex contrari s legibus constat. DE TRACTATIONE contrariarum legum. , Videbimus,nu quae abrogatio aut derogatios st: utra lex ad maiores,hoc estud utiliores,ad f honestiores,ac magis necessarius respertineat. I Hinc quatuor regulas autores praeci ut Lex
generali Lex humana cedit diuinae.Leges ue- Legum teres corriguntu , t abrogantur nouis.
autem y con siderabimus, num leges ita, dissentiant,
contro Z ut altera iubeat, altera ueret: an ita ut altera uersias cogar,altera pernatnt.
dissolue i utemur nostrae legis expositione, rectatio- mussi l ne,collaudatione.
Exponemus contrariae legis uolui ditem, meam trabemus ad nostrae causae commodum. Sumemus de iuridiciali ab esum rationem iuris,m quaeremus partem iuris, utrum cura
56쪽
D E A M B I G V O. Ex dinbiguo controuersia nascitur,ci inscriptium duo aut plures res significa hoc modo: PatersemibM,cum lium haeredem eret, testamento uasa argentra uxori legauit.Tullius heres inrus Terentie uxori meae trigimpono rasorum argenteorum dato, quae uolet. post mortem eius uasa pretiosa oe caelata magnifice ita prest.Tub
sius se que uelis ine triginta pondo ei debere dicit. cos stitutio est legitima ex ambiguo DE TRAc TATIONE
r sit ne imbiguum. in quoslionest fieri poterit,urrus pars ostendet,no coeambigue scriptum propterea quod omnes in consuetudine emonis,sicutifoleant eo verbo uno luribusuein ea sentetia liqua is qui acet accipienda esse, domonstrabit. Qsando scriptum esset ,si id quod ua-μersur' interpretantur, scriptor fieri u Iu hi : quoniam considerato tempore
omnis ambiguitas facile nolletur. id quod nos interpretemur, fieri posse, honest orcete,lege,moro, natura, bono, oe aequo fieri posse, quod a uersarij interpretantur e contrario. Non es e ambigue scriptam, cum i telligatur utra sententia, uera sit: illud ambiguum uideri debere, cuius sentcntia uerasi dubitetur.
si ambi-ggum esse scriptum p αbitur,quae
57쪽
Ex definitione causa condat, cum in controuersia quo nomine ictum appellatur: uel, ciun aut de vocasuli interpretatione,contenditur: aut quid sit res,quae in diste, pisitionem ueni quaeritur hoc modo: ca m Lucim Sutu
ninus legem frumetarium de scin iurus G trientibus Iasu rus esset, i ccpio,qui per id te vi quaenor urbanus erat ocuit enat , aerarium non putiposse largitionem tam. Senatus decreuit,s eam legem ad populum ferat, aduersus Rem uideri euscere. Saturninus ferre coepit: collegae eius intercedere: ille nihilominus cillesiam n qua leges Aruubantur, detulit. Opio, ut illum contra senatuse conbustum intercedentibus collegis aduersus Rempub cum uidit 're,cum uiris bonis impetum finit,pontes disturbat, cistas deiycit, impedimento est, quo minu ratis lex. oc stur cepio mutemus laesae. constitutio δ lenitima ex desinitione. cubidum mira definitur ina sic queritur, sed fit minuere malefiatem. DE TRACTATIONEd finitionis.
ad uti insem causae accommodatam describemus hoc modo Maiestatem is minui qui ea tollit, quisus rebus ciuitatis a itudo constat, quae
sunt eu,quae cupiunt uir a populi, Crim, stratus consilia. Igitur tu oe populum suffragio,Cr mugistriam consilio priuast cum pontes disturbasti Item e contrario: Maiestatem is mitiust,suamplitudinem ciuitatis detrimento
Frit. Ego non asci detriricii sed prohibui.
58쪽
LIBER I L rarium enim constra usi, libidini malarim restri , inuis, lutem iniim interire non passus
sum. Factini nostrum cum us bi interpretatione coniungemus. contrariae interpretationis rationen faut
Alsa erit, aut inutilis, aut turpis, i iniuriose, residemus. DE TRANSLATIONE. Ex transtitione, quam iuriscon uti exceptionem v canticontrouersia nascitur, cum aut tempus a serendum,int accusatorem mutandum, aut iudices mutandos reus
suit: ut fi quis peculatus, hoc est, pecunia pνblicae furti, recusetur, quod uasa argenteapublica de loco priuato si 'derit,potest,cis definitione prius fit usus, quid sit f. se tum quid petaurus dicere: secium furti agendwm,non pocilarus.
translationis. Num aliquis eius rei a neni petiti nem, posisionem, aut executionem harbea quem non oporteat. In omni a Nwm alio modo, tempore, loco. tem translu- Non alia lege. sione quaeri Nini alio quaerente, aut agente. Sed
59쪽
; PARTITIONUM DE RATIO cINATIONE.
Ex Nitiocinatione controuersa constat; cum res site propria lege uenit in iudicit , quae tamen ad alias legis snusitudine quadam trahitur: ut, Non licet haeressibumcuniam ciuit is, adstemcula legatani epetere: igit nee legatim ad piosusM repetere licet. hic nulla est Iecquae aperte hoc neget, scd ratiocinatione quaerenssion egredimotimo siue ex cognatis,sive ex similibus.
Ecquid in rebus maioribus, aut mino
risus,dulsimilibus Prusiterscriptu maxiudicatum sit. Vtri ea res misis sit ei rei de p.
agitur,andylitatis. Vir consulto de ea rescripti no ii sit, quod uoluerit cauere , an quod satis In causa ra J cautum putarit propter caeterorum scritiocinali quae plora simisitudinem.
retrar Idcirco de hae re nihil esse scriptum,m nrdi - quod cum de illa re esset scriptum , de lacium ire is sciscribebat, Oblabitaturam nensim urbitrat victu. Neminem posseomnes res perscriptis ram amplectista eum commodi limes bbere, qui curet ut quaedam ex quam dui intelligantur. Aequitas rei uini usiciali absoluti. DE
60쪽
DE CONSTITUTIONE iuridiciali 'Iuridicialis constitu Est, cum Actum conuenit, sed iure, an iniuria Mum fit, quaeri r : G, in qua aequi Giniqui natura, oe praemij avit poenae ratio quaeritur. sed hanc Fabiis qualitatis statum, Graeci δικαιολογει -- cant, quod di tet deiure, de aequo , de bono: nonia aut
fit, necne sit, aut quid si, sed quale sit , an iustum, in
Iuridicissis absolutarium Hermagorei ta/lίλη tu cant, est cum id in quod ictumis ut aliud nihil extrinsecus assumatur, recte sectum esse defindemus. ut, mimus quidam nominatim Accium poenin compellavit in scena: cum eo Accius iniuriamum agit. hic nihil aliud destniit, nisi licere nominare eum, cuius nomine scripta