Georgii Acanthii Kelhaimanni Partitiones in M.T. Ciceronis de Rhetorica libros quatuor ad C. Herennium, uniuersam ferè huius rei artem complectentes, nunc primùm, & scriptae, & in lucem editae

발행: 1554년

분량: 160페이지

출처: archive.org

분류: 연설

61쪽

pARTITIONUM DETRAc TATIONE IVRDGialis abitu . Natiarae ius est, quod cognationis piemis causi obstruatum, quo iure parentes a liberis , a parentibus liberico-- tum sed naturae quidem iuratri ipsa quaeruntur ad hanc contisuersiam:quod nes in hoc ciuili iure uersantur, et a Mimgari intelligentia remotiora sunt. ad n litudinem uero aliquam, aut ad rem amplificandum saepe sunt Me inferendae. Legis ius est id quod populi iussu μα-

De Me eum i ritum est: ut, in ius cum voceris,pareo

sa dicere po imagistratu terimus, si cocluetudinis ius est id, quod sine le-- ex quiris I ge aeque ac si legitimum sit. Utatum est:

partibus ius ut, Id quod argentario obtulisis expeti constet, m- um,asocio eius recte repetas. Iudicatum est id de quo aut sententia lata est, aut decretum interpositum. ea saepe diuersa sunt, ut aliud alij iudici, aut praetori, aut coisuli, aut tribuno plebis Faesumsit: γ', ut de eadem resepe

alius aliud decreuerit,aut iudicaucrit. Ex quo G bono ius constat,quod aduerintem, Crutilitatem commune via tur pertinere:ut, maior exaginta annis, Cr cui morbus euase est,cognitorem det.

Expaucto ius os quid inter duos, t plures conuenit: quod iam ita iustum puntur,ut iuri praestare dicatur.

meratur ex: DE

62쪽

tu nun est quin perbe de-nsio infirma est, sed agi

m extranea re comprobatur. In huc uersatur.cicero,

ubi clodium ex usu totius Reipub. intesctoris gloria oppressi Isisse multis urgumentis probat. Huius constitutionis r concsio crimis remotio Partes umquatuor, I Translatio comparati DE coNc EssIONE.c refla,s per quam nobis ivcsci Dilamm: per quam non Mum ipsum improbatur ab reo, sed ut ignoscatur,idpetitur.

63쪽

Eadgui Arur in cum per nece litatefactu excu

erit, PARTIT IONVM Excusationem,per quam fremur nos peccasse ea per ignoratium,aut fortunum, aut nec item ut ille, qui ad diem commeatus non redhi, quod aquae subito ortae interclusissent et ,non uoluntate,sed necestate impeditumst v ndit. Cepio apud tritanos pleb per fortunam purgat se de amisione exercitu . Sic quisupplicium sumpsisse ab eo semo, qui ei stati e necalbet,

confutur. Seruim interfectus, quum in dibulis teit menti apertis manumissμε inuentus esset, accusatur ille quod liberatum oeciuem iam fictum occulisset. Res in iudicio est: caedom ase m confitetur ,sed per ignorantiani,quod seruum este credebas. Deprecatiori ter quam oe peccasse O consulibscisse reus simi confitetur , Or tamen ut sui mi reantur,postuJat. Haec apud senatum,populum,primcipem pium, oe ubiculis clamentia iuris est,maxime ualet: rarius in iudicio, quod desidio iam concesso impetrare deicile sis ab eo, qui peccatorum vin esse debet,ut ignoscat. DE TRACTATIONE

necessitatis.

Vtrum per culpam uentum sit in nec studinem. Num culpam ueniendi nec itudo strerit. Quomodo in illa uitari potuerit,aia leuari. An is qui in necesitudinem causam conferct, expe tussi quid contra mere,aut excogitare post LNum quae fusticiones ex coniecturali constitutione

trahi posuit,qu significent id quod nec baro a cidisse dicitur,conlust)mim esse.

Si maxime nece itudo qua pia uerit, conuentes ne ea sutis idonea causam putari,quae id facere copiaerit. DE

64쪽

LIBER M. DE TRACTATIONE.

seminae.

expertus aute ueri ne in casum cocideret. Quae μὴ iciones ex coniecturali eausa

trahi possint,quae Duaret id quod per or- . tuni accis Ie revi dicet, cobusto factu esse. firtur, isde

DE TRAc TATIONE

ignorantiae.

si per c Virum potuerit scire,an no potueris id quod igno - per ignorantium se fecisbe confitebitur. ratiam, Num data sis opera,ut sciretur,an non. pee- Vir casu ii cierit, an culpa. nam qui se syse propter uini aut umorem, aut iracundiam rem di figisse rationem dicet, is animi uitio uidebitur cet, in/cisse,non ignorantia. quaere. I Per constitutionem comedi ratem utrusci tur: t rit,aut ignorauerit: satis heiinprud tu praesNdij debeat esse,ct 3 um esse constet.

LOCI COMMVNEs. Accusatoris est,cum dicet contra eum,qui.ci se p casse confiteatur, tamen diutius oratione iudices demoretur, quominus iudicij fiententiam e erunt. Desinforis est,cum dicet humanitatem, mistricordian uoluntatem in omnibM r

bM Delari conuenirer edi quae confuto im non sint, east di esse no oportere.

65쪽

precationi

tenda uenia

est ex his k-

deprecatione DE TRACTATIONE deprecationis. A comparatione si mr aut mi ra ineumsesis uidebuntur constare, hoc modo: Vir fortis animosius est, qui pro populi Romani honore exarao ruate enatus grati imbellangit.

M auributis personae: s qua uirtus,aut ii illas erit in eo,qui supplicabit. A caula ratiocinatiua :si qua spes erit,ufiui futura, ct fine supplicio discesserit: si nihil ab eo periculi nobis Durum indebitur, iri nus Merimus. Ab honesto: si ipse ille suppilex, mansuetus, γmisericors in potes ib.ostendetur fuisse Ab excusatione: si ea quae peccarit, non odio,non crudelidite,sed umis,er recti studio commotus,cit.

A simili:βαlide causa alijs quos ignotum esse

dicemus,ut M. Marcello, ahys.

A laudabili: si nili aut a nostris ciuibus, aut ab aliqua ciuitate uituperatio ex ea re suscipietur: a Cicero pro Ligario Acit, ostendens Caesari laudi μ- turini, si eum ne supplicio ea bona gratia dimittit. LOCI COMMVNS s.

Desin oris est,ctbus munitate, tartana, miserico redia, rerum commutatione: in quibus uersatur cis m,ctipro Ligario γ De'taro dicit. Accusatoris est, cum his locis omnibus, cum proprijs,tum communibus ex contrario, cum amplificatione er enumeratiotae peccatorum uretur.

66쪽

LIBER ii

criminis.

Ex remotione eriminis causa constat, a nobis niserimen, sed culpam ipsam amovemus, G uel in hominem transferimus, vel in rem quampiam constrimus. In b minem: ut si accusetur is,qui P. Sulpiti se fatetur occidisse, id iussu confidim defendat: γ eos aica non modo imperasse .sed rationem quos ostendisse, quare id

mereticeret. In rem: Misi quis ex testimento,pαμ-cere ussi expleuc vetetur. DE TRAc TATIONE remotionis. Potueri ne tantum, quom reus demonstrabit is , in quem causa constretur. , inlotiam modo aut bonefici laut sine peritido potuerit obs, Homi- stere. nem,quae- si maxime ita sit, num ea reretur: lconcedi reo conuetuat, quod in

i , Juo inductu feceriti

erunt.

constretur in

67쪽

p A R T I TI O M V MDE TRANSLATIONE. Ex tramlatione criminis causa constat, si fecisse nos non neganius, edalior pectatis coactos strisse dicimus: is Orestes, cum se dotast, in matrem constri crimen, quod ei patrem necallet. DE TRAc TATIONE

. trandationis.

Iurene in adit i crimen transferatur: ut m caro Orestis, prim in quaerendum est, an Cbtemnest, Agamemnonem per in idias occiderit. nisi enim j ctum esse constet,iulit Oresti translatio criminis proderit.

An aeque magium sit illud peccatum, quod in alium transferatur, atq; laud quod reus si foepisse ἀ- In He em l reatur: ut, num aequale crimen sit colemnestrae, ab amre quod ei patrem necauerit, Orestis crimini, qui eam quum a reo occidit

diligenter Oportuerit ne in ea re peccare, in qua alius ante querendum peccarit. Turpe autem γ indignum purint in igni est: l rhetores, eos conferiri incando, quos apud iussicest improbamus si nulla ualebat apud te excusatio unius peccati Cotemnes lirae,cur ipse simile committebassoportuerit ne iudicium aente fieri, priusquam pse tris uehihendi causasupplicium de matre sumpsisset. Num suum iudicium non sit de isto crimine, quod in alium transstratur,opcirteat ne de ea re iudi clam feri,quae res in iudicium non venerit. .

68쪽

Loc I COIIMVNEs Acci atoris est, cum Acet contra ea mpii plus censeat uim quam cis nestrae Orines intulit quain laescia ualere oportere, Cr ab aduersari s percun miliarquid si uturi ,s caeteri quoque de ini disti ius upplicia sumant, quod eos idem mala cau- fecisse dica quos accuset, dicet: Quid sa laeuisc - s a sator idem facere uoluisset s Quid munis si eam ratione Menesum Crenem isei demnatuam necasseis Desin oris est,si proferet eorum peccati atrocitatem ut Orenes cbtemn stron quos crimen transferturirem, locum, tempus ante oculos ponet, ut ij psi audient,rei limentauinon pauisbe, aut Mile rem in iudiciam uenire. DE COMPARATIONE. Ex comparatione criminis causa condat,cum dicimus

necesse falleasterutrum acersis id quod scerimus, satius fise Scere: a C. Pompeius,cum a Gallis obsider tur, neque effugere ullo modo posset, uenit cum honium ducibus in collocutionem: adductus nece itate ita discesest, ut impedimenta relinquere exercitum educeret: sotius esse duxit amittere impedimenta, quam exercitum. exercitum eduxit, impedimenta reliquit, arce itur mai statis. Ex comparatione constitutio nascitur, utrum face

resum fuierit.

69쪽

comparationis.

Vtris fuerit utilius ex contentione 1oe est utrum scilius, ut nudius, conducibilius. P tu Didicere pompcius: Quaero a vobis use dices, utrum satius luerit, arma duntaxat, arrsi ex co- 1 inagna eum clade exercitum amisisse.

paratio- i ipsum ne oportuerit iniussu senatus, popa ne causa j Romini iudicare in se fuereonstat, aliorum fuerit utilius sZmendi potestas. Dxri l Ex confiitutione coniectural cum vibicio.

conuenit: ne interposlia,quare putari debeat non ea n tione actum es , quo melius deteriori ant poneretur : sed dolo malo negotium genuaria

Potueris ne uitari, ne in eum locum uenis tur,ne ab hostibus exercitus ob fideretur . Hic a defensore ex contrario refellatur argumentatio

coniecturalis aliqua probabili causa, quod temere de illos bicentur homines. Loc I COMMUNE Lc Accusitoris est in eum,qui inutile utili pr. t posuerit, cum nec statuendi, nec paciscendit eruit hostilivi baluerit potectutem. Qui in I Defiseris est per conquestionem contra causa eos, qui aequum cetificant, rem perniciosam cus com- utili praeponi: simul quaeret ab accusat munis ribus γ ub iudicibus ipsis,quid facturi essent. si in eo loco fuissent, oe tempus, locum rem, deliterationem suam ponet ante oculos. DE

70쪽

LIBERII DE ARGUMENT tione in luta. Propositione, per quam oneruiutius umi malim quid sit quod probare uolamin. Abyl Ratione, quae est cause, demonstrans id si usim et a Pan esse quod intendi vi, breui subiectione. perficit ) Rationis confirmatione, quae pluribus amfima - gumientis corroborat breuiter expositam ra-gimenta ritionei tuo par- j Exornatione,qua utimur rei ornandae oetibM eon Iamplificandae causa, confirmutanta ον- stat quin f mentatione. que: l complexione,quae concludis, breuiter ωμ' liges partes argumentationis.

Memplum quinquepartitae argumentationis in causa conte. uirali de Vlysse, quia Teucro capitis arcessitur, qudd ei Datrem necasset. T E V c E R, Uilli vidissessi arem meum Aiacem. V LY s s Es, Non occisi Est, Me quaestis,an occideri necne. Vocato igitur in iudicium Vlysse per Teucrum, potuisset argumentatio hunc in modum tractari:

SEARCH

MENU NAVIGATION