장음표시 사용
111쪽
- 97 nituntur, aggrediemur; iis enim collapsis, celera corruant necesse est: tum vero nonnulla corollarii more suis locis adiiciemus, quae cum maxime ad nos pertiueant, a Theologis praetermitti solent.
g. II. Praedictorum systematum fundamenta eonvelluntur.
12. Si quis praedielorum Systematum fundamenta sermiplur, facile reperiet, ea omnia illidere in petram, adeoque ad eam eonfringi. Id enim in iis primum est, unde celera dependent, abolere, Vel Sallem imminuere potestatem Romani Pontifieis, ut eam derivent vel in prineipes saeculares, Vel in plebem, Vel saltem in Episeopos sive sinoillatim sive coniunctim in Conciliis generalibus. Quapropter si catholicam veritatem relineas, Petri in Ecclesiam polesialem, quae in Romanos Pontifices eiusdem successores dimanavit, divinitus suisse institutam, atque ita, ut omnino perfecta,
nullaque humana auctoritate circumscripta sit, protinus agnosces, non modo Porumdem Systematum molem, verum etiam singulas eorundem partes Singulosque articulos co
ruere. Sit igitur 15. Propositio: Petri in Ecclesiam potestas ab ipso Christo ita instituta est, ut omnino plena ac perseela Sit, nullaque humana auctoritale circumscripta.
Probatur eae D. XXL 15, 16 et 17 eoll. Malth. XVI. 18,19: quibus in locis hare manifesta sunt: I. Λgi thidem a de aliqua potestate bὶ in Ecclesiame Petro singulari modo tribula d) a Christo Domino. Christus enim est qui loquitur, isque ad Petrum loquitur, eum
proprio nomine, quo nempe a singulis distinguebatur, compellando, ipsamque ei dem per Sonam, addito carnalis parentis nomine, indigilando, ac denique e re e cunil in aceteris omnibus Separando- cum emo prandissent . ilicitSimoni Polro Iesus: Simon Ioannis fili) stilistis me plus his nempe celeris omnibus Apostolis, qui adstabant . Id autem est quod loquitur, ut conserat munus pascendi idest regendi Cf. Ps. 77, v. 7l, 72, etc. 3 agnos et oves Au is idest eos, qui ad ovile suum pertinent, qu te est Ecclesia
112쪽
oves meas D. XXI. I, 173. Eadem vero animadierit po sunt in altero loco, idest Matth. XVI. 18, 19, ubi eadem potestas Petro promissa est, quae apud Ioannem dicitur ei- dona stollata. Iam igitur illud patet, Petri polestalem regendi Ecclesiam, quaecumque ea sit, divinitur, id est ab ipso Christo institutam fuisse. II. Manifestum item est agi iisdem in Ioeis de pologia lua non in partem aliquam, Sed in corpus universum Ecclesiae: bὶ eademque absoluta, nulloque limite circumscripta: proindeque plena, ac perseela, neque eiusmodi, quae ab alia auctoritale humana coarctetur. Quotquot enim sui sunt agni, omnes indistincto tradit Christus Petro paseendos: imo et agnos. ei matres eorum, quae distinctio a Christo lacia, ne Supervacanea dicatur, speciali quodam modo indicat, omnes omnino, id est non modo plebem, sed etiam magistros ac praesectos plebis, quicumque ii sint, Petri curae commilli.
loco luculentius apparet, ubi Petrus Petra appellatur, in qua tota Melesia consistat. c Tu es Petrus et super hanc Petram aedisieabo Ecclesiam meam. v Ergo potestas Petri est in universum corpus Ecclesiae.
Deinde eius polestas ita exponitur, ut sit absoluta, nulloque limite circumscripta. Etenim a) adhibetur verbum Pasee, quod exprimit pulesialem instar rogiae, ac plane supremam 2 Reg. V. 2; 5 mg. XVII. l7: Ps. LXXVII. Ti. 72, ele. ; et in Super potestas haec regia b Petro singulari modo ac seorsim a celeris traditur supra I): eὶ neque ullo adiecto verbo restringitur. Ait enim Christus simplici lora Pasce agnos v adeoque d) eodem modo effertur, ac ipsa potestas Christi cf. D. X. l-163. Quod vividius etiam de- eiuratur in altero Matthaei loco, ubi aὶ pdtestas eluvium, quae est absoluta, et monarchi a D. XXII. 22, Apoe. I. 18 b, Petro singulari modo tribuitur, e nullo limile adiecto: atque insuper M fundamentalis petrae metaphora addita, ex qua scilicet omnia et singula, quae in Ecclesia sunt, dependeant ef. I. Reg. XXII. 2; Matth. VII. 24, 25ὶ; quaeque o p lesialis ipsius Christi maxime propria est fis. XXVIII. 16:
113쪽
verum etiam eiusmstdi, quae sit in universum corpus Ecclesiae, eademque plena ac perseela, nullaque humana nu-elori lato circum Scripta. III. Manifestum est, potestatem, de qua agitur, ut ut occasione meriti personalis collata esse Petro videatur, non esso lamen mere personalem, sed eiusmodi, quae instar laudi.
quod in praemium sidei militi datum sit, et potiore etiam
iure trans millenda sit ad successores. Nam agit Christus depastore visibili gregi suo assignando, qui, aliis aliis suce dentibus, nunquam interiturus erat, adeoque pastore item perpetuo, alio scilicet alii succedente, indigebat. Quod etiam elarius altero in loco indicavit, petrae ac fundamenti m laphora adhibila. Fundamentum enim tamdiu saltem stare debet, quamdiu aedificium: praesertim cum addiderit, ex eo fundamento atque petra Ecclesiam Suam nunquam dimotum iri, si ustra obnitentibus portae inferorum conatibus: qui tamen conatus, mortuo iam Petro, maxime extituri erant, atquc adhuc ex liliari Sunt. IV. Manifestum etiam est, eiusmodi praedictorum locorum interpretationem, quae ex nativo Verborum ac phrasium sensu elicitur, nulla alia longius petita interpretatione, neque aliorum locorum auctoritate, nisi quae sit apertissima, et Omnino e r Sa, posse turbari. Agitur enim de locis, in quibus Christus statuit aὶ legem standamentalem Ecclesiae, et quidem b) non per accidens, sed directe, et ex animi proposito. Iam vero ad sanam criticum perlinet, ut quae loca directe et ex pro sesso de aliqua re agunt, Pad Um ab aliis, cum de eadem illa re sermo est, interpretationem non recipiant, sed celera potius ab illis; proindeque ita accipi debeant, quemadmodum sonant; idque eo magis retinendum eSso, cum agitur de lege fundamentali alleuius societa ιs, quam quidem pro maxima Sua gravitate omnino perspicuum esse oportuit; unde in ea statuenda legislator eensendus est diligenter loquutus suisse, proprioque atque u Silato SPI Suverba usurpasse: ita ut in hisce maxime legibus illa taleant. Quod voluit, e ressit - t bi leae non distinguit, neque nosui3ti istuc re debemus. γ Nequeunt igitur praedicta loca in
114쪽
alios sensus detor lustri, neque ob aliis locis interpretationem recipere; nisi quae sorte Sint apertissima atque omnino expressa. Eiusmodi autem sacrarum litterarum loca, quae presse restringant potestalem Petri, nulli bi esse certum est, proindeque firmum manet, Deiri in Ecclesiam potestatem ita dixi nitus institutam suisse, ut etc. 14. Ex hac autem propositione plurima dimanant corollaria, unde praedicta systemata plane evertuntur: ex quibus pauca quaedam Seligemus, quae magis usui sint; ei primo quidem quae magis sint stenertaia. Inde ergo sequitur: I. Perperam Marsilium Pata inum, ac Prolestantes, nec non nicterium, ac Febronium supremam Ecclesiae potestalem plebi detulisse, et per eam Principibus sucularibus, aut etiam Romano Pontilici ac Episcopis; quandoquidem sui3 respectu regiminis ac potestatis ea proportio posita est a Christo inter Romanum Pontificem ac pleb m, quae est inter
pastorem et stregem. Cum autem ubsurdum Sit aSSerere, summam regiminis potestalem in ipSO grege esse, et ab e dem conferri in pastorem, ita ubsurda Sunt eorumdem sy- Slemata. Quaecumque Voro ex ratione. vel ex Patribus Richerius, et ex eo celeri opponunt, ea ex misera di manant
aequivocalione, qua nempe confunditur sinis potestatis cum ipsa Potestate. Illud enim nemo negat, ad hunc sinem traditas Petro claves suisse, ut in bonum ovium iisdem uter iur. Ceterum quod pertinet ad Principes seculures, quam alienum sit a divina Ecclesiae eonstitutione, eosdem rebus ecclesiasticis immisceri, et id demonstrat, quod ipsi cliam in grege Sunt, et salis Superque demonstratum est in priore libro, cum de independentia, ac prima ita Ecclesiae supra S ei elatem civilem ageretur m . I siet. 2. II. Perperam Febronium vim omnem a Romani Pontificis Primatu sustulisse, quod quidem praedictis Ioannis ac ual-thaei locis maxime contrarium eSt. III. Perperam eundem Febronium et Gallicanos inferiorem Concilio generali Romanum Ponlisiicem. idest Petrum secisse, quem scili et Christus toti Apostolorum Collegio praesenti atque adstanti praetulit, eiusmodi tam disertae Christi voluntati opponentes litigiosam, imo reprobalam, ipsorumque auelorum sententia dubiam pseudocanonum au
115쪽
que inde sequitur, perperam eosdem denegasso Romano
Pontis ei in robus fidei atque morum insultibilitatem, quandoquidem et fundamenti qualitas, quae Petro in praedielis locis asseritur, postulat, ut doctrinam immobiliter certam fidelibus praebeat, et plena illa ac perfecta potestas. quae eidem consertur ad Christi gregem omnimode, adeoque eliam quoad intellectum per rectam iidem pascendum, omnino exigit ut cum insallit,ilitate sit coniuncta, quia sine illa plane evanesceret, Omnique vi ac iure destitueretur fidelium
intellectus sibi subiiciendi ).
IV. Contra aulem relinendum esse, Prima lus Romani Pontificis naturam eiusmodi esSe, uta Non sit tantum consociationis, ordinis, inspectionis. meraeque directionis, sed verae proprieque dictae iurisdi
b Non sit potestas extraordinaria tum denique exserenda, cum Episcopi suum ossicium deserant, vel ab eo des
e) Non sit potestas mediata per pastores particulares, seu per EpiScopos exercenda, sed plane immediata.dὶ Non sit denique ultimode circumscripta, sed plena et universalis tum ratione materiae, circa quam VPrSBtur, dummodo ad Ecclesiam pertineat, neque ius divinum obsiet, tum ratione eorum, qui eidem Subiiciuntur, sive de populo sint, sive pastores, dummodo per baptismum in Christi gregem fuerint aliquando cooptati. Unde etiam so luiture Eiusdem primatus essentiam non in eo tantum atque unice consistere, qu0d sit centrum unitatis et communionis, quemadmodum asseruit Febronius. sed in eo quod sit plena ac persecta potestas pascendi Sive gregem coniunctim, sive ignos atque oves Singillatim, quae ad Christum pertinent: adeoque Vanam ci commenlitiam esse Febronianam iurium primatus divisionem in essentialia, quae ossicio unitatis Sei
Vandast necessario cohaerent, et in accidentalia, quae cum praedicto ossicio necessario non cohaerent.
') Memoranda hele est Propos. 29 ab Ileae. VIII. damnuια die et . decem br. 1690.
116쪽
i5. In specie autem ex praedicta propositione cum plurima alia, tum nonnulla, quae magis usui sunt, di manant, et in quibus proinde operae prolium est, u liquantum imm rari. Et l'. quidem inde sequitur, perperam affirmatum eSSea Gallicanis, ac deinceps a Iansonianis, Romani Pontificis pol PStalem auctoritate veterum canonum, quos antiquitaseon Seerarit, imo et particularium Ecclesiarum consuetudinibus restringi et coarctari. Manifeste enim id repugnat naturae primatus, quem ita a Christo constitulum fuisse vidimus, ut nulla humana auctoritate coarctetur. L i autem sa-cilius ea caligo dispellatur, quae ab assertoribus praedicti
erroris offunditur, liaec sunt animadvertenda. I. Cum quaestio fit, utrum summus Pontifex possit contra canones antiquos, et vetustas consuetudines sive generales si e particulares aliquid statuere, duplex sensus distinguendus sedulo est 1 orbi possit, quod simul significat et vimae facultatem aliquid faciendi, et rei agendae honeStatem: ita ut lieri non posse dicatur et id, quod si fiat, ex desectu virium ac saeuitalis invalidum esset, et id, quod licet validum, lamen illieitum foret ex honestalis desectu. Iloc autem
postremo sensu locuti sunt summi Pontisiices, eum negarunt, adversus canones se quidquam posso, nulla scilicet accedente iusta caussa, cur ab illis discedi oporteret. II. Cum in eadem qua stione de mera honestate Sermo est, eiusdem rei iudicium Romano ipsi Ponti si ei est relinquendum, tum quia absurdum est, supremam puleStalem inferiorum iudicio subiici, tum quia reclum ea de re iudicium ab uno nomano Pontifice serri potest, qui altiore scilicet utitur consilio non modo ob particulare Spiritus S. auxilium, qui eidem speciali modo adest, verum etiam quia nemo praeter ipsum est, cui omnes perspectae sint Ecclesiae
circumstantiae, ad cuius bonum universale res componenda eSl.
III. Distinguendum item est inter ipsorum canonum qualitatem, uirum scilicet humanae tantum auctoritali innitantur, an etiam divinae; ita ut v I directe a Deo ipso consti-luti sint, vel saltem eum iis, quae a Deo sunt constituta, sint essentialiter coniuncti; ex. gr. canones, quibus iuS GP pellationum ad Romanum Pontille in constituitur, qui pro-
117쪽
- 103 seeio essentialiter coniuncti sunt cum natura ipsa Primulus, eiusque ossicio divinitus Bomano Pontifici imposito. Pro diversa enim auctoritatis natura diversum oportere esse iudicium manifestum est. Itaque a Quoad canones, qui auctoritati diuinae innituntur, manifestum est, eosdem, quatenus tales gunt, immulari per RO- manum Pontiscem derogatione proprie dicta non poSSe. Dixi '. quatenus tales sunt. Complures enim sunt canoneS,
in quibus substantia ab auctoritate divina dimanat, forma ab humana; eX. gr. canones, qui decimas solvi imperant: in quibus substantia, idest ut altaris ministri ali a fidelibus debeant, divini iuris est l sor. IX. 4, 14 , forma autem, ut nimirum eiusmodi alimenta praestentur per decimarum solutionem, humani est iuris. Dixi 2'. derogatione proprie dicta. Si enim agatur de praeceptis divinis positivis, nemo ambigit, Romanum Pontificem polestalem, imo et ossicium
habere eadem interpretandi, utrum scilicet certis super v nientibus circumfluialiis locum habere debeant necne.b Quoad canones, qui innituntur auctoritati humanae, in genere id pariter manifestum est, eosdem a Romano POntifice, quicumque ii sint, valide immulari, et abrogari p0SSe, cum nulla sit, aut unquam fuerit mera humana auctoritas, quae Romani Ponti scis auctoritate in rebus, quae ad Ecclesiae regimen perlinent, superior dici queat; imo aliquando debere, cum Settieet, rerum cireumstantiis immutatis, eiu modi canones immutari Eeclesiae necessitas, vel utilitas iubet. s f. epistolam S. Gesurii ad Episcopos Lucaniae ele. ap. 1; imo et cone. Basileense eo ipso tempore, quo a B viano Pontisice dissidebat, Epist. Duod. V. paullo ante dimidium . Ut autem honeste id sat, si quis quaerat, qua Sregulas Servari oporteat, eae quidem saltem praecipuae hae
an t mutatio ipsius Romani Ponliscis auctoritate fiat, cui soli praeler Concilium generale, quod cum Romano Pon lifice consentialὶ potestas est in ius commune: Vel in genere ut mutatio ab eo sisti, cui legitima potestas est: unde
nec in serior superioris, nec Secularis Princeps Ecelesiae canones immulare Val t.
bbὶ siat rationabili de caussa. Abusus est enim potes la-
118쪽
iis, et quoddam levi latis genus canones lemere mulare, Prn sortim cum non sine gravi caussa fuerint constituti. I iide s qui tur, ea, quae institutionem habent mere apostolicam, atque perpetuo servata sunt. licet per se mulari possint, nihilominus numquam videri immutanda eSSe, non modo propter apostolorum reverentiam, Verum etiam quia excellentem quandam ei absolutam enicaciam habere videntur perpetua atque universali experientia comprobatam ad Ecclesiae sinem obtinendum. ee Ut gravioris damni nullus prudens sit metus, pra sertim circa rectam fidelia. Qua quidem regula usa est Ε clesia in deneganda communione sub utraque Specie, et lingua vulgari in liturgia, licet, hi See concessis, complurium p0pulorum reditus ad Ecclesiam Catholicam promitteretur. Cum enim haec dubita esse et necessaria dicerent, concedi sine reclae fidei periculo eadem non posse, merito existimavit.
Pari ratione cum Principes aliquid poliant sibi concedi, quod ad Ecclesiam pertinet, eodemque tempore id sibi, tanquam iuri regio insilum, deberi affirmani, hanc ipsam ob cauSSam inhabiles ad gratiam obtinendam se faciunt. Involvit enim haec agendi ratio praeter damnum ecclesiasticae liberialis,
etiam errorem in fide; praesertim cum id etiam supponat, Ecclesiam erraSSe, inius loque aliena iura invasisse, cum aliter Se gessit; quam propositionem haereticam cSse, merito docet Pius VI. in Constit. Auetorem Fidei ad prose ili nem IV. synodi Pistoriensis. dd) Ct uniformitatis ratio quoad ceteras Melesiast partes, quantum fieri potest, non laedatur. Uniformitatem enim vehementer Ecclesiae cordi esse, et spiritus unionis et charitalis docet, quo ipsa alitur, et plurimi huc de re edili conones confirmant, inter quos satis sit indicasse Cone. Veneticum anni 465, Can. 15; Agathense anni 50s. Cun. 50: Daonense anni 5l7. Can. 27; Gerund nse anni 517. Can. 1: Braeharense anui 565. Cap. 1: Toletanum IV. anni 655. Can. 2: Toletanum XI. anni 675. Can. 5: lum maxime Coi ellium Tridentinum Continuat. Sess. XXV. Cap. 5. Unde Sequitur, consuetudines Ecclesiarum particularium non modo inviolabiles non esse, verum etiam rectissime, Si salva nineessitate aut charilate fieri possit, ad ius commune redigi. Diuitiam by Corale
119쪽
- 105 eo Iudicium autem de praedictis regulis in casibus particularibus, utrum scilicet et quatenus locum habeant, relinquendum est Romano Pontifici meie IIo ').16. Λlterum ex praedicta propositione corollarium, quod
item in specie animadvertendum esse operae pretium ducimus, hoc est; nonnisi per summam iniuriam a Febronio as- firmari, catholicam Prima lus notionem ab Isidoriana canonum collectione natam esse. Cum enim perspicue ab ipsis
Christi verbis di manet, fabula illa Febroniana vacare ab impietate nullo pacto potest. Sed quoniam de Isidoriana coli clione quam plurima essu liri solent, quae plane stulta sunt, nonnihil de ipsa distinctius exponere haud abs re erit. Ilaque de eiusmodi collectione haec sunt animadvertenda. I. Isidorum, quicumque ille fuerit, suam canonum coli clionem edidisse seculo IX ad dimidium vergente, quemadmodum videre est apud fratres Ballerinios Tom. III. operum s. Leonis n. quae ab ipsis edita sunt. II. Eiusmodi collectionem hoc sensu, atque hasce praesertim ob rationes spuriis canonibus resertam diei:
a Quod Romanis Pontificibus ad tria priora secula pertinentibus eos canones tribuit, qui posterioribus seculis IV. praesertim et V. scripti sunt, vel ex sententiis M. Patrum illius aetatis fuerunt excerpit, quemadmodum doetiit vir eal- Vinianus, Isidorique hostis acerrimus Brundellus, qui etiam in medium protulit ea Patrum loca, unde illi exscripti suisse
bὶ Quod in genuinis quibusdam sincerisque canonibus,
scriptura codicum vetustate sorte corrupta, integritatem Sententiae Isidorus ipse per se restituerit: vel etiam adnotationes aliquas an liqua manu iactas textui sortasse imprudens inseruerit: ita tamen, ut eiusmodi interpolationes a doetrina
celerorum canonum nullo pacto dissonent.
o Quod in quibusdam canonibus paris semper doctrinae, neque a ceteris discrepantibus error in notis chronologicis deprehendatur. d Quod denique licet auctores diversi esse dicantur, stilus tamen uniformis in omnibus esse Videatur.
120쪽
III. Praedictas caussas, quod unusquisque tacite videt. partim sutiles esse, leviorisque momenti, partim Febronianam assertionem potius eVertere. Nimirum o Evertitur Febroniana assertio, quod canones Isidoriani ex sententiis Patrum IV. et V. seculi excripti dicuntur. Id enim probat, eam doctrinam de Bomani Pontificis Pri .matu, quam Isidorianae collectioni, idest seculo lX. Febr nius tribuit, IV. et V. seeuto iam traditam in Ecclesia, ac probatam fui Sse. bὶ Ex argumentis, quae dueuntur ex interpolationibus, et arbitrariis restitutionibus, licet recte dedueatur, eas parteSinterpolatas atque adiectas adulterinas esse, praepostere lumen deducitur, ab iisdem Primatus doctrinam natam PSSe, cum doctrina, quae ibi continetur, a doctrina eeterorum canonum nullo pacto dissonet. o Exaggerantur ultra sanam criticam argumenta, quae ab uniformitate stili, et a nolis chronologicis perperam dc- Signatis eruuntur, quandoquidem errores in notis chronoli gicis in monumentis etiam genuinis non semel reperiri eruditus quisque probe novit: quod vero pertinet ad uniformitatem stili, licet diversi canonum scriptores esse dicantur, animadvertendum eSt: 1'. Λrgumentum, quod ex stilo deducitur, insidum per soatque incertum esse: 2'. Plerosque ex antiquis canonibus graece suisse scriptos; adeoque ex interpretis manu, qui eosdem in latinam linguam verterit, lacile induere uniformitatem polui Sse. C terum salis est, doctrinam genuinis canonibus minime eontrariam ibidem tradi, ut Febronii calumnia de Primulus origine ab iis repetenda protinus evanescat ' . 17. Tertium corollarium, quod speciali mentione dignum ex eadem propositione deducitur, hoc est, perperam ab aliquibus affirmatum esse, ad ius divinum, atque ad ipsam Ε
clesiae constitutionem pertinere, ut electio I piscopi proprii a plebe sal. Id, inquam, ex praediela propositione ceu corollarium