장음표시 사용
91쪽
τε sci pro Nis GENTI Lis, IC. nullo modo cogere,Lexstipulation Cissisten. Oint sic cap. ussim, ibi: ncordia veliustitia mediante decidant, exi. δε testib. Pro Trihunali autem hanc iurisdi Monem exς cere de alimet
eorum transainone Praetorem oportet, cum
decretum requirat, ut infra dicam. Qui iurisdi Gonis esse negarit hanc cognitionem,salta illo argumento Vtuntur,quasi ea,quae jecialiter denominatim lege vel Senatusconsulto vel constitutione Principis tribuuntur, non sint iurio dictionis, ut tutoris datio, quos alibi refutaui, List de .eius. Alterum erat, an se Praetori data sit cognitioZElin urbe quidem nemini alti Oratione data est: in prouincia data est Praesi di, qui locum & vicem magist ratuum omnium urbanorum implet, h. I. nec, Loian aliam, β.
a fisco amenta petantur,puta quia succen d fincto, vςl ereptitiam haeredi atem obtinet, apud procuratores Caesaris transacti fieri potest ac debet,aetcum hi, j.transactionu. Secum
dum quae, inquit Vlpianus,& apud Praesectos aerarij transigi poterit Hi sunt in urbe, illi inprouincijs. &ita caussa fita remittitur ad Pr fectos aera ij, in Lproxime. 3 .F. de his in t sa-. det argumentatur ergo Vlpimus ab iuris dictione urbana ad prouincialem. Cicero pro Flacco: Asiatica tu ictio Vrbanae responde bat, M. id Attic. s. I. Dixi me: de eo genere me decreta ad ediisti urbana a omin
92쪽
ibi A L 1 M E N T I s, LIBE L LV s. 7, daturum. Proconsiliarem iurisdictionem vocat Ambrosius lib. δ' 6. sic edictum prouinciale de proconsulare in libris nostris, quod respondet& eonsentit plerun oue urbano. Et vice versa, argumetatur idem Vlpianus alibi 3c quidem in simili re ab Iutisdictione prouinciali ad urbanam,ut in hac valeat, quod in illa constitutuna est atque t criptum: a Proconsale ad Proet rem hi autem, Τ.ῶμspetit.tutor. Procur toribus Caesaris vel Praefectius aerat' non tributa spectaster haec cognitio : sed ex eo habent, quod caussarum ad fiscum & aerarium pertinetiatium iudices sunt: nec teniere se Praetor vel PH-ses prouinciae in eas ingesserit, nisi Princeps mandauit: veluti Traianus Γλio. Distolarum, epist. 8 8. Plinium stibet una cum procuratoribus suis cognostere de bonis intestatorum. quorum sibi Nicenses vindicationem concessam a Diuo Augusto adfirmabant. Quod optimum credibderitis,inquit,statuatis. Id eo pertinet,ut omnes cognoscere simul debeant, alias irrita sit cogniatio ac iudicatio. c. ra m diis Io. cusim.ext.do α. delet. Illud notari volo, hanc alimentorum cognitionem, quia specialiter data Praetori est Oratione Marci, nec consales quidem ipsos posse usurpare. nec in his, quae sic tribuuntur, argi mentari licet ἱ minori ad maius vel E contrario; ut suo loco expositi. Nec obstat L 3 .f. de alim. Q. Nam non in uniuersiim de alimentis co gnoscere consides dico prohiberi, sed de trans
93쪽
actione alimentorum testamento vel codicillurelictorum. Praeterea Princeps in LLI. Coi sulibus scribit: qui certe projua potestate quas uis cognitiones cuilibet clare,vel eriperepotest. Ex eo autem, quod specialiter Praetori yel Prae sidi prouinciae haec de transactione alimentaria iuri iectio tributa est, consequens est, eos alij eam mandare non posse iuxta definitionem l. i. f. de σι eius, sc. Quod & Vlpianus diserte e . pressit in d. cum hi. 9.nec mandare. Ergo procuratores Caesaris & Praefect i aerarii, multo iri nus mandabunt: quamuis enim ijs non sit specialiter ea cognitio concessa, tamen non alia conditiohe ijs competit, quam competit Prae tori ac Praesidi,quibus nominatim est iniunt
Quod 3c de alijs omnibus caussis dicendum est.
praetorem cum dicimus,intelligimus urbanum, dc inter urbanos summu, oc qui nomen utrum
que, id est, & Praetoris δί urbani fecit situm..
Idem & Praetor maior dictus, caeteri minores, . ' vi consit etiam maior.de quibus L.Caesar apud. sex. Pompeium. Obiter,in veteri carmine Marth vatis apud Livium ; hs ludis faciandis praesit. is Praetor, qui ius populo plebique dabit silm- .inum: emendem, Summin. God autem Iut Capitolinus scribit, Alimentorum curam, PQ tinaci mandatam esse,& alimentis diuidendis in via Emilia procurasse ; item Spartianus , Ii illanum alimentorum cyram in Italia meruisse: id non ad iurisdictionem de alimentispertinet.
94쪽
' Ds Axi MEN Tis, LIBEL tvs 7, sed ad procurationem dc distributionei res licitentariae:Iudicum castigatio, inquit Symm chu S c epistol. 3 ad quos alimentaria somi ctat inuectio.
Cognitionem, qua Praetor utilem alimen
tario & recipiendam transactionem iudi .l cauit, decretum tequi debet,id est, sententia M pronuciatio, qua permittit transactionem, quo rata firmaque sit. In decreto autem interpo- nendo eam adhibere solennitatem debet, quae xequiritur in alijs rebus, in quibus causi, cognitio & decretum requiritur. Igitur pro Triabunali,Lnec .vbiff.de e. inrorans Quare & in libris omnibus Tribunalibus hanc orationem explicauit Vlpianus , ut inscriptio docet d. cum Di,sicut & aliam eiusdem Imper toris,nimirum de Ferijs l. i. illo tit. Nam Praesta dum est illa notio, & tempus feriarum messis praesertim & vindemiae statuere, L praestris e rum. Sed an transactiones de alimentis fieri possiunt etiam diebus feriatis Θ Et puto Praetorem adiri etiim ijs diebus posse iidque generaliter expressum est eadem D. Marci Oratione deserijs : ut alimenta constituantur, unam esse ex. ijssἡeciebus, de quibus adiri Praetorem diebus feriatis effecit oratio, L. Sed non alixer
95쪽
puto posse, quam si his diebus adeatur,quil, Λ
pro Tribunali sedear. Decretum enim hoc - cies requirit,ut&aliae muliae,quari, HLa: ira inierantur, quod si intellexistent vulgo Docto. res, non hegauissent de futuris etiam alimentis i idiebus feriatis transigi posse. Denique decre- 'tum solemniter interponendum est G ut ait L minorum, estne minorificiat&caussae cognitio,quae decretu praecedit, solemniter interpotanenda est, quod ibi explicatur, ut non oblato Praesidi libello fiat, sed apud acta caustis proba-
tis, quae venditionis necessitatem inferant, velut h. l. cum hi, in j. in causa. quae Praetori si derat transactionem admittere. Sane ut c at alia menta constituantur, sumniarie cognoscitur; Lsi quis a liberis,* si vel parens j .desin lib. CApuae XXIII. im Praetoris authoritas in omnitransiastione desideretur.
AEc igitur illa simi, de quibus Oratio iu- bet apud Praetorem vel Praesidem quaeri, ut transactio eius authoritate facta valeat. Sed non semper Praetoris authoritas vel cognitio irequiritur. Qiud enim si transactio palam utilis sit alimentario Z Quid si testator permiserit sine hPlaetore transigiὶ Quid si transuistionem quam- .uis inutilem alimentarius iureiurando confir- marit silo λ Haec nobis igitur prius videntur ex- plican-
96쪽
DM A Liti , N Tr s, L a B E L L V . M plicanda , quam de iure ac potestate linia, etionis videamus. Sed si testator permiterio
transactionem, in eo nulla quaestio esse potest sequenda eius voluntas est, quam & D. Marcus& Senatus in hoc iure constituendo inutias
ut supra demonstratum.De iureiur4ndo autem tum redhius qii retur, cum de iniusta atque in utili transactione exposuerimus, an iureiurandido confirmetur. Iniusta autem transactio est,
non soluta ea, de qua cum opotieret Praetor tibii est aditus,vel non cognouit, sed etiam ea, de qua non rite pleneque cognouit, d. l. cum hi, 9 δ Prator.Igitur de iureiurando,&si quid simiavi te occurret, postea dicetur. Doc loco de trans aefidhe, quae citra Praetosis authoritatem fieriri potest,ssili eptanduita est. Ea est transactio,qua j meliorem conditionem iliam alimentarius fa
diti id enim Vlpianus dicit in * .ram. Sed haec de- finitio diligetitissime nobis antiri aduert5da est, he hanc Orationem D: Marci peruertaritus, Al saluberrimum senatus decretum .Prit enim;quil dicat mirari se atque ignorare, quoniam haecit praesertim tam diligens , Praetoris cognitio tam topere desideretur λ cum siue faciat meliorem
alimentarius transgendo conditionem suam, Praetoris auctoritas non sit necessaria: siue fi l ciat deteriorem, Praetor non sit transadsionem l permissurus: neque enim negligenda haec resi ei permissa est, nec donanda; sed quaerendat pro viqitate alimςn' θ statuenda, inquit VN
97쪽
gi ScipIONIS rianus d L cum hi, j.simaror.&9 sicut nonnm onus. Sed dicendum est, quod & Accursium ub leo scripsisse, non semper meliorem, aut det Horem heri transigendo alimentari j conditi nem; nec ubi melior fiat, semper etiam certum esse fieri: est enim quaedam obscuritas in his rebus,saepe etiam magna, ut prudenti disceptato, Te opus sit & bono. Qirare non cuiuis magi str tui haec cognitio permissa, ted Praetori & Praesidii ει quidem his specialiter, ne mandare eam alteri possint, ut supra dictum. Adde huc frat des & nequitiam transgetium, tam eorum,qui alimenta debetat, quam quibus debentur: adde pericula alimentorum, quibus 1 epe aliment rium capi vel implicari necesse est, praesertim inviiij simplicioris. Haec omnia' ad Praetoris curam & religionem Oratio detulit,praescriptis etiam ei velut lineis, quas in cognitione sequeretur.De quibus antea expositum,& nunc quς-dam clarius atque uberius dicenda sunt. Notanda enim est multiplex alimentorum mut tio: aliquae utiles sunt, adeo ut Praetoris cogniationem nullam desiderent:aliae vero dubiae,nec sine Praetoris disceptatione recipiendae sunt. Capuae XXIV. A
Te variis mutationum Peneri :- I. primum de tempore
Vinque.modis mutari alimenta possimi intransactionibus, Tempore, Loco,MO-i Ao att
98쪽
. De Tempore 1gitiir silc scribit Vlpianus: patrita ansactionem Oratio improbat: qtres idcirco
fit, ut quifrepraesent atam pecuniam consumat. Quid ergo si quis citra Praetoris authoritatori transegerit, ut quod per singulos annos erat ei yelictum, consequitretur per singulos menses aut quid si quod per singulos meses ei relictum erat, consequeretur per singulos dies3 quid deinde, si quod consiliamato anno Vt acciperet, initio anni consequatur & puto eam trans actionem valere: quia meliorem conditionern sitam alimentarius tali transactione facit:noluit enim oratio alimenta per transael ionem intercipi. Ait, Et puto, hoc est, ut alias loqui solet, P .. Opinio: quod faciunt Iuriscons non solum ver cundiae causta, sed ellam haesitationis , & velut si ispende laesententiar: ut explicat haec Theophilus in tit. 1 .libn. Astit. Nam cum oratio generaliter esset locuta, non ausus est contra eius verba niti: ideoque bis & in psincipio& in fine huius mentem Orationis ali gat,quas ea sit,ut non improbet, omnem omniano transactionem sine Praetore factam, si quaesit, in qua dc a forma alimentorum parum re cedatur, conditio alimentarij aperte melior fiat. haec enim duo simul concurrere hic meo iudicio debent: quorum primum etiam Iacobus de Arena vidit,sia male exposuit.Dicet alia
99쪽
s SςIPIONI s GENTI Lis' IC. t auis,postremo illo casu V lpiani deterioremtius conditionem alimentarij fieri : nam cito consemet repraesentatam totius anni pec piam quod maxime Oratio improbat. Sed nia hil refert, siue initio anni, sue anno exacto i quis simul pecuniam accipiat annuam nam perinde cito consumere potest,quam finito anno accepit,& quam accepit ineunte. In eo vero meliorem conditionem suam facit,quod mat rius accidit,quod serius erat accepturus,& cum incommodo. interim enim egere cogeretur. neque ad hunc casum pertinet,quod initio scriptumcs Eam enim transactionem improbare oratio intelligitur, clua vel in totum remittantur haeredi alimenta, accepta modica in
praesens pecunia, vel si quis quod annuum per
interualla, puta singulorum mensium distribu- te accipere debebat, ipse patiscatur, ut totu una vice & initio anni capiat, atque ita fieri facile potest, ut eo consumpto per luxum, egere cogatur usque ad insequentem annum. E co trario valere dicitur transactio,vi quod in me ses relictum est, in singulos dies accipiar. minus enim hic periculi est, ne egoat , quam si totum menstruum una vice ei pr.estaretur.posset enim id statim consumere,& toto mense egere, Ut de
exercitu Albini Consulis ex Sallustio supra noxavi, & de quodam Philomus ludiringeni
sus Martialis sit'. 3. Epigramm. m enim ei Pariter bina millia in meruei s gulos constituisset,
100쪽
Det ALiMEN as, LIBELLus orsm tamen non dabat eis cme id est,totam menstruam quantitatem sirnui, sed in singulos dies, ut ait Vlpianus, suo diu rna, ut Martialis.postea
moriens eum ex alle haer edem instituit: haeredauit te Pio, simusipater, . linquit Poeta, quia nimii um acceptaria haereditatem paternam erat stat:im abliguriturus, eoq; futuru, quasi a patreexha redatusesset. Hoc loco quaerio , quid si testator nullum tepus alimentis adscripserit, sed uniuerse ea reliquerit ira hic quoque distribute praestanda sunt, & f re per nisulos menses, L est. ebb. agnos oeclecunia, de ment DP Dico fere,quia vel, menter probatut eiusdem Iac. de Arena sententia, quam&vei eribus & recentibus imterpretibus video probaritavi, si personi. quae non moriuntur, id Ein collegio vel uniuersit . ei vel uppribus, relictas alimenta in annos singulos praestari deberiit squis ad declina; C deeri piso Heris. Sin personis certis in morituris, tum in singulos menses: excepto tamen vestiario,quod, ut necessitas postulis,ostsignotat. f. an iis Od. Sed dc quaedam suntquae licet in dies relictas int,tamen non tam ipsa, suam eorum pretium & aestimatio debetur, & in singulos men--, diuti si cui praei' sipaςnta etiam aqua im. g ta ut i s in locis ubi aqua venalis est,in Africae