장음표시 사용
141쪽
At primum multo audacioreni hane correctionem eSSe patet, quam quRe cuiusquam assensum serre queat. Deinde ineptotum additum esset αφαρ adverbium, quod sic tantum recto Se
habet, si coniungitur cum participio εἰςιδουσα, ita ut ειςιδουσὰφαο significet, statim ubi sive si ululatque videris. Denique, id quod gravissimum, e verbis, quae Statim adilutituri ἐπεὶ ἐν - θαὐηια, satis intelligitur, chorum tu praecedentibus dicere non potuisse, Oπως τον Πρακλέα ιινὶ θανον ταιίςiδoltu. Immo huius quidem loci omnis illa, de qua Oxpositum est, difficultas recta interpretatione optime tolletur. Tenendum est ienim, Verbum θανεῖν minime proprio vulgarique moriendi significatu pusitum esse, sed coniunctum cum ταρβαλέα signiscare metu e X animari, vor Angst vergehen, I desangstaussiehen. Sic ἐκθανεῖν γέλωτι dictum ab Immero Odyss. y, l00. αταο ιι νηστλῆρες ἀγαυοὶ χειρας ἄναπηιενοι γ ε λω εκθανον. et φοβέο ἀπολλυσθαι a Xenophonte Cyrop. VI, I, 2.ενθα δίi d Κυρος γιγνωσκων, orι δ Γαδατας πάλαι ἀπολωλει Οὐ φοβέο, si ii λυθεί- Ψ στρατια, ἐπιγελάσας ει - πεν. Nec dissimilia sunt, quae leguntur apud Sophoclem ipsum Oed. Col. 529. cuοι, θάνατος s u τάδ' Kκοων. et Aiac. 215. θανάτω γαρ ισον πάθος ἐκπεvIM. Illud autem est quod miremur, quod nemo dum editorum
adiectivum uoυνον pro corrupio habuit. Do qno IIermaianuS: MMusgravius Di Groddockius μουνον pro adverbio habent, et coniungunt cum εἰςιδουσα, alter dumtaxat ,, alter dum. modo interpretans. Νon potuit hoc Sophocli in mentem ve nire, sed μουνον dieit, quod mortua est uxor. Ita enim hae procedunt: utra magis gemam, nescio. Deianira momtua est; Herculem morti proximum audimus; quem utinam cssugere possim, ne mox Solum Super Stitem videam.
Ex his quamquam illa verissima puto, quae contra Mus- gravium et Groddechium monita sunt, tamen quam ipse propos nil vir eximius interpretationem ut improbem, eo adduc0r,
142쪽
quod primum per se incredibile est, eam chorum extulisse Sententiam, ut metu me exanimatum iri dicuret' si solum Herculem videret, cum res ipsa satis ostendat, moribundi potius viri illius aspectum dici debuisse summum choro terrorem iniecturum esse. Hoc ipsum autem ut dictum a choro SSe Statuamus, uere artu cogimur iis verbis, quibus causa rursus sententiae modo Huiue redditur, ἐπεὶ ἐν δοραπαλλάκτοις οδυναις χρουοειν ποῖ doti ιον λέγου ν ασπετον τι λα ια. Denique ut nihil iam dubites, quin pro adiectivus Ovνον eiusmodi vocabulum a poeta scriptum sit, quod significaret mori hundum vol morti ploximum, perficitur Scholio ad hunc lucum scripto, qRod adeo bunum est, ut summo inre contendere possimus, nut ii Didymo ipso aut ab alio Grapiniatico Alexandrino cum positum Psse:
νους ' ειθε, ῶς ἔστηκα, πνευσμεν ἄνεμος οὐριος ἐπὶ τῆς οἰκιας, γνα με λαφον ταυτης ἀπαγάγοι τῆς εστiας κειἀποχωρῖζοι, οπυς ιιῆ παραχρῆαα ἀποθανω, θεασααενητον Πρακλέα κακῶς διακεi ιιενον. Tovm δἐ λεγεις ως μὴ καοτερουσα ἰδεῖν τας συι νορός. Illud vero aliis indagandum relinquo, quid pro μουνον RSophocle scriptum sit, quod corruptum esse ipse ille cir celeberrimus, cuius interpretationem impugnavi, nunc mihi con
Contra satis probabili ratione illud tolli posse mendum puto, quo V. 946. assectus est. In quo quod vulgo scribitur πρὼ δομων, ad id Musgravius adnotavit: se Προ δομιον interpretatur Heathius in conspectu aedium; deinde ut viam emendationi muniat, negat chorum id ab Hyllo vel alio quopiam inaudivisse. Verum προ non semper in conspectu significat, sed nonnumquam et prope,nt in exemplis allatis ad Antig. 1049. thliena et exempla illa ab hoc loco et Ant. v. 1031., quippe in quo ex bonis eodicibus ab editoribus recentioribus omnibus προς Σαρδεων pro vulgata scriptura προ Σαρδεων receptum sit.l Herculem
143쪽
autem non longa ab aedibus abesse, tantum non dixerαt Hyllus v. 80b. his verbis: καί νιν avriκω
uuodsi de metro solliciti sumus, omnium expeditissimum fuerit legere vocibas transpositis δομων πρό.
si Brunckius, inquit, eum duobus codicibus προς δομον- 'Scholiasta: χωρεῖν προ δομων λεγουσιν ' λέγουσέ τε παμμέγεθες κακον πλησίον που τῆς οἰκίας χωρεῖν. Etsi sere neo douων de iis dicitur, qui ex aedibus prodeunt, tameunihil impedit, quin etiam de accedentibus ad domum dici possit. Maior de metro dubitatio esti Sed puto in hoc genere, quod cognatum est Glyconeo, dactyli sedem Variare. ΕXemplum, nisi corruptum est, ex Oed. Col. 5I2. 123. attuli in Elem. d. m. p. 532. Quem quo dubitantius iam olim scripturam vulgatam retinuisse vides, eo magis nunc puto assensurum mihi eSse, tribus de causis mendosam eam esse contendenti. Earum prima haec est, quod non est omnium codicum scriptura προ δομων.
Iu duobus enim Brunckii codicibus προς δομον, in alio προς δοαων, in alio προς δωμα, in alio denique προ δωμων legiscimus. Qui eodicum dissensus eo magis suspectam reddit
Scripturam vulgatam, quo minus eam conVenire communi Grae-
eorum loquendi consuetudini sonstat. Vere enim Hermannus monuit, προ δοαων χωρεῖν eos tantum dictos a Graecis esse, qui ex aedibus prodirent, veluti Antig. 526. καὶ μὴν προπυλων ἡδ' ' Ισμήνη. Electr. I 09. τωνδε πατρωων προ θυ- ρων ηχω πασι προφωνεῖν. Contra hic certum est sermonem de eo esse, qui domum revertatur. Quod ne solo hoc lueo contra usum vulgarem χωρεῖν προ δηιων dictum putemus, eo deterremur, quod, qua scriptura linguae leges violantur, eandem metro versus antistrophici adversari videmus, et quidem eiusmodi, cuiua et numeri elegantissimi et sententia aptissima sit, adeo ut in corruptelae suspicionem vocari nequeat. Respondet enim hic versus:
144쪽
13a τι χρή, θανόντα νιν, ἡ καθ'
υπνον οντα κρῖνM: In quo quod olim Bollito scribendum videbatur, θανατόν νιν pro θανοντα νιν, id nullo pacto probari posse, iure me nuper per litteras admonuit Hermannus, recte negans quemquam Graecorum umquam κατὰ θανατον εἶναι dixisse, ita ut esset mortuum esse. Ipsissima igitur poetae verba iudicanda sunt, quae vulgo versum antistrophiciatu constituunt. Quem noli exiStimare recte respondere versui Strophico vel si retineatur scriptura vulgata προ δομιον, collato Ded. Col. v. bI2.: ouως δ' ἔ ocium πυθέσθω. cui respondet v. 523. :τουτων δ' αυθαιρετον ουδεν.
Verissime eivm Hermanuus Jpse in novissima etiam editiona Ded. Col. mendosam esse v. 523. Scripturam couteudit, quam sic corrigendam nunc putavit: τουτων απλάκητος ουδεν. uuae cum ita sint, non Sophoclis sed librarii scriptura esso προ μμων existimanda est, pro qua eum id, quod sensu sagitari videtur, ποὼς δω&α vel ποος δομον per metrum restitui non liceat, hanc ego poetae manum fuisse coniicio: χιοίγειν δομονδε λεγουσιν. Ioc si erat a poeta scriptum, quod fuisse scriptum credo,
uti illud intelligitur, facillimo errore pro 3OMONIS A T MN serihi a librariis ΛΟΜ ΟΝ - ram potuisse,
ita ho t iam apparet, unde variae codicum scripturae ortae siui,
145쪽
s70 υπνον οντα κοῖτο ἰEst hic quem adscripsi lucus in iis, in quibus satis ine secisse putabo, si mendosa esse lectoribus perSuasero, quae vulgo incorrupta existimata sunt. uuod si aSsecutus ero, aliis fortasse aliquando continget, ut etiam sine meliorum codicum auxilio, quae pristina poetae manus sueris, eruant. Mihi enim id indagare nondum licuit, qui hoc unum intellexisse mihi videor, cuiusmodi sententiam in iis, quae corrupta iudico, enuntiatam a poeta esse credibile sit.
Nihil offensiunis puto esse in tribus, qui in initio positi sunt antistrophae, versibus, ἀγχου δ' αρα - ἔδε τις βὰσις,
quorum sensum hunc eSSe patet: propinqua autem, non remota flebam, id est, propinquus autem, non remotus est, de quo flebam, Herculus; ecce enim hospitum insuetum gressum. At haec Simulatque enuntiavit chorus, nullo pacto quaerere potuit, quo tandem portarent hospites, quos accedere dixit, Herculem aegrotantem, quem certum sit non potuisse alium in locum quam ad suam ipSius domum afferri, sed necessario oratione affirmati a utenS apportari iam Herculem dicere debuit. Itaque hoc primum m nisestum est, πα- adverbium, quod in codicibus omnibus legitur, a Sophocle Scriptum esse nou posse. Item alienam ab huc loco υ particulam esse, et per se quisque intelligit et ab Hermanno iam olim monitum est. Quam quominus ab interprete additam opinemur, hoc impedimento est, quod nulla excogitari ratio potest, qua ductus quisquam adiicieudam putarit.
146쪽
Nihil igitur dubitandum, quin pro ea quoque particula aliud
quid a poeta scriptum sit. Denique insolentissime dictum g ορεῖ DAt omissu nomine eius, a quu gestatum Herculem existimemuου; Deutrum enini eurum, quae praecedunt, Rubstantivorum, ξενοι et βασις, pro subiecto esse poteSt, pusterius propter signissc tum quo dietum eSt grossu Ν, prius propter numerum plurulum, quo elatum est. Deniquo magnopere haerendum HSt in eo, quod, quae sequuntur verbii, ως giλον - τερει σι σιν, nullo viliculo adnexu praecedentibus Sunt.
Ilairc omnia si dili utor considuraveris, non poteris dubitare, quin miro modo dupravata iiic poetae manus sit. Eam quomodo restituam, qualiivis, ut paulo ante dixi, adhuc ignorum , tamen hoc Satis certum puto, eorum, quae scripSerit poetau V. 964. usque ad v. 967. , verborum sententiam sere hanc suifise: Θcce enim, peregrinorum turba Herculem huc apportat, ut pro amico sollicitat tardo gressu absque strepitu incedens. Ceterum non possum quin apponam, quae Sit vernius, interpres vernaculus, de hoc loco disputavit, ueglecta, ut vidotur, ab omnibus editoribus; qui quamquam eam pr0p0Suit correctionem, cui Graecorum loquendi cunsuetudo adversatur, tamen cur mendosus hic locus existimari debeat, maximam partem recte mihi videtur exposui SSe: - Η enn in diesem Verse auch ξενων βάσις, tela ichzaeei Ie, 9ut, oder reenigstens sophostleisch gesagi uerden stolinte
147쪽
1000 μανίας ανθος καταδερχθῆναι. τίς γὰρ αοιδος, τίς ὀ χειροτεχνης
ἰατορiας, υς τηνδ' ἄτην χωρις Ζηνος κατακηλήσεις θαψι αν πορρωθεν ιδοίμην. Ita hie locus in codicibus omnibus scriptus reperitur. Cuius duo quidem menda egregie sublata ab Hermanno pulo. Verum
148쪽
praeterea quue ad hunc locum ad uotuvit vir exim uir, quamquam muliorum hominum doetorum assensum tulerunt, tumen ego quidem probare non possum. Lontra quao aute mihi dicendum videtur, quam de ceteris, quibus laborare hunc locum arbitror, librariorum mendis exponam. Adnotavit autem haec IIem annus:
οἶν, φ)ησί, χάριν απο των θυυάτιον διεπραξω. Apparet, Seholias tam 1iνvcuis 'ueri. IXon dixerim hoc apparere; certe is tantum videri potest et νυσιυ legisse, qui extremam schulii particulam scripsit, hanc dico, O7αν οἶν --Ηein- dorsius ad Pluton. Ρhaedon. p. 62. reprehendit Brunckium ut
immemorem porum, quae de verbo ἀνυσασθαι scripsisset ad
Eurip. Bacch. 131., conferrique iubet I alchen. ad Adoniag. I 6. At tantum ubest, ut istorum ille immemor fuerit, ut propterea ipsa scripserit ῆνωας. Nam si sensus est, quam mihi pro tantis sacris gratiam rettulisti, debuit ita scribi. Itaque ostendere potius debebat Heindo ius, recte hic ri scodictum esse. Est autem recte dictum; nam semet ipsum Hercules intelligens dicit, o in Cenaeo e X Structue arae, quam pro tantis sacris estis in me misero gratium consecutae; i. e. o magui sica in Cenaeo Sacra, quam nacta estis remunerationem mea mi Seria. Ceterum librorum scripturam corruptam esso vix dubitari potest. Tantam enim haec Speciem anapaestorum habent, ut non videantur aliis, iisque
ex parte valde insolentibus numeris interrumpi potuisse. Νemo haesit tu verbis βωμων ιερῶν : num Bothii saevitiam quis numeret At ut easu factum sit, tragici ut nusquam, quod meminerim, βωμους dicaut ἱερούς, hic etiam positura verborum alia est, quam debhbat. Sic enim dicendum erat: ω Ληναi κρηὶπις uocυν βωαων. uuare ego quidem pust βωμων interpungendum, lasων autem cum Orων coniungendum putavi, de-
149쪽
letis ανδ ' ei θυμά rων, quorum ανri uou vidutur ScituliuKta inbuisse, θυιιατων autem interpretatio est vocabuli ἱεράιε, ut apud Sihul instam secundum Aeschyli ad Si t. c. 1listb. t M. Eadem ratio corrigeudi etiam Suidlerti in mentem venit. Tuni libri ιJ Zευ sequentibus iungunt. Suvernius . haec vi rba in medio posita putat, et εροον ad κοiiπio refert. At additum αρα 'iudiςium facit non ita continuatae oratiuuis.
Ex his primum illud Syrissimum patu, quod tutum hiauc,
de quo agimus, lucum numeris anapaestici, scriptum Psise monuit. Unde sequitur continuo, dubitari non posse, quin imo 'idom et αντί praepositionem et Substantivum δυ εkr ὐν nti interprete addita esse iudicarit. Scripsit igitur interpunxit suo hunc lotuin ita:ῶ Κηναία κonim ς ἐυν, ω αρων Oῖαν osων ἐπὶ ιοι
Iu qua scriptura h0c primum milii displicei, quud quae arciissime iungenda sunt verba Gρων Oῖον contra consuetudinem set praeter omnem necessitatem Seiuncta Sunt interposito prouumine Oῖαν. Itaque necessario transponenda pronomina illa esse scribendumque sic puto: ἱερων orων ο ν ἐπί μοι. 'Deinde omnime probo, quod revocavit Vir celeberrimus scripturam vulgatam 3 μυσω, pro qua cum Brunckio scribendum ἰ7νυ - σας esse, certi SSimis argumentis ostendi posse iudico. Ac primum quidem facit usus constantissimus verbi medii αννεσθαι, de quo ue Hermannus quidem dubitavit, ut iaρων μεγiστων χαριν μεγίσrqν ἀνυοειαι h0c significet, paro mihi Nive consequor gratiam amplissimam pro sacris
amplissimis. Porro manifestum est, verbo νὶ σω aut promontorium Cenaeum Sive aras in eo exstructas, aut Iovein,
cuius nomen statim post id verbum positum est, appellatum existimari debere. Atqui neque promontorium illud sive arae in eo exstructae, neque Iupiter deus ullo pacto dici poterat amplissimam gratiam cousecutus esse pro Sacris amplisSimis, si-
150쪽
quidem, qui dicatur Bam consecutus esse, necesso est ipse facta illa fecerit, pro quibus gratiam amplissimam consecutus dicatur. Ut igitur illud luco clarius est, Iovem non posse verbo illo appellatum esse, ita ne prom0ntorium quidem C tineum sive aras in eo exstructas intelligi posse, vel e solo substantivo χάριν luculenter apparet, quo Substantivo certumhit per ironiam summum malum, id est exitiosum morbum significatum ess'. o Atqui quo Hercules assectus est morbo exitioso, oum patet neque promunturium Cenaeum neque aras in euox structas dici. putui SSe sibi paruSse. Denique intulerabilia ossent verba ἐπὶ uoι μελέω, Si medium ἡνυσιο positum esset. Quis enim umqsam Graec0rum dixit, ἀνυομαι χαριν μεγίστην ἱερων se εγiσειον ἐπί τινι Contra et .sententiam accommodatissimam extulisse et ver- his aptissimis usus esse Sophocles intelligetur, si lenissima mutatione cum Brunckio ῆνυσας pro ἡνυσω scripseris. Νunc
enim id dicit Hercules, quod solum dici convenit, qualem gratiam prin qualibus sacris mihi rettulisti, Iupitori id est, quantum mali redditum mihi pro sa estis amplissimis, tibi oblati si Verbo enim ζνυσας
neque pr0montorium Cenaeum neque aras illic exstructas appellari, sed deum illum, qui statim post id verbum invocatur, Iuveni dico, eum res ipsa ostendit, tum magis etiam apparebit, ubi de versibus Sequentibus exponemuS. Ac recte nunc dictum ἐπὶ μοι αελέω, certe non contra leges grammati eas. Νam cum id, quod gratiae loco redditum dici inr, non bonum, sed malum suerit, ita ut is . a quo fingitur datum, non amicus, sed adversarius suisse videatur, pro simplici ἀνυειν τινί recte dici ἄνυειν ἐπί τινι potuit, similiter atque rure κἀ μήδεσθαι sei τινι pro vulgari κακὰ μηδεσθαί τινι dictum a Sophocle est Philoct. II39. os ἐφ' mi εῖν κακ' itin σατο. De lucutione autem illa, ἀνυειν τί τινι, alicui aliquid praestare, et r. soph. Ρhiloct. 712.:πλ,ῆν ωκυβόλων ειποτε τοξον πτανοῖς ίοις ἀνυσειε γαστρι φορβάν. et v. II 41.: