장음표시 사용
191쪽
171 finiantur. 0, quod id quod est unum, et quod hoc unum unum c0rpus, et quod hoc unum c0rpus aut unum e tribus elementis aut naturam quandam inter duo
element medium esse velint, ea, quae alter phySicorum parti mente addenda est, disserentia ad quamlibet illarum n0tionum referri potest, et idcirco primum p ites in eo p0ni, qu0d hi physici id quod est 0rpus quidem nee vero unum sed plura ), deinde in eo quod unum quidem
nec Vero OrΡUS, neque unum e clementis neque inter du0
elementa medium corpore enim negat simul negantur eius species), Sed aliquid iuc0rp0reum sciscuit ον τι), denique in eo, quod et unum et corpus quidem, nec Vero aut unum ex elementis aut inter duo elementa medium, sed corpus aliquod ab hise diversum esse velint protinus autem apparet, unam quamque haruui disserentiarum illi priori eou-trariam 8Se*3. Quaeritur igitur, quam earum Aristoteles in altera physicorum parte intellegi 0luerit.
l Quoniam haec prima differentia in eo solum posita est, quod id quod est negatur unum esse, proprie sic significanda Usset, ut hi alteri physici dicerentur id quod est corpus quidem, id quo aut unum e tribus elementis aut inter duo lumenta medium, nec Vero unum Sed plura ponere sed si fingimus, hos hysicos id quod est corpus quidum hoc autem non unum Sed iura ponere, vi cogitari pote8t, haec plura corpora omnia unius cuiusdam leniunt aut unius cuiusdam naturae mediae qualitatem habere. 2 Cum priores physici, siquidem verba εν ποινήσειν ε κτλ. 'disseruntiam significant, ab Aristotele sic definiantur: οἱ μεν γαυ
trium illarum dissurentiarum natura contraria Optime apparet, si eas Graecis urbis illis Aristotelis verbis opponimus. Itaque rioribus physicis altor hac triplici ratione opponi possunt:
192쪽
Atque primam quidem certe n0n intellexit namque et e sententia proxime antecedenti apparet, eum h0 l000
de iis s0lum physicis agere, qui id quod est unum dicant, et h00 ipso loco Anaximandrum, quem in altera horum by8i00rum parte ponit, ἐκ του νος refert contrariorum secretione rerum multitudinem generare. Sed nec seri potest, ut aut secundam aut tertiam intellegi voluerit. Namque i ponimus, Aristotelem alter08 physic08 a prioribus eo v0luisse differre, quod id quod est unum quidem nec Vero 0rpu8, ideoque neque unum e tribus elementis neque c0rpu quoddam inter aerem et ignem medium, sed aliquid ine0rp0reum dicerent, equitur, ut naximandrum,
quem pauli p08 in his alteris physicis numerat, id quod
est non corporeum aliquid sed incorporeum dicere putaverit. Quodsi autem p0nimus Aristotelem altero physic08 prioribus ea ratione pl)0ni 0luisse, qu0d id qu0d est
unum corpus quidem, nec Vero aut unum ex elementis aut
corpus qu0ddam inter duo elementa medium, sed quandam e0rporis Drmam ab hisce omnibus diversam dicerent, rur-Su sequitur, ut Anaximandrum negaverit id qu0d est 0rpus qu0ddam p0nere inter aerem et ignem medium Aristotelem autem neque illo neque h0 modo de Anaximandro Sen8i88e, primum quidem pluribus aliis ipsius locis pr0bari p0test, qu0rum alteri quidam philosophi memorantur qui e0rpus qu0ddam sensile, alteri quidam, qui naturam quandam aut inter aquam et aerem aut inter aerem et ignem mediam rerum principium p0nant; quibus quidem l0eis naximandrum intellegi, etsi non aperte n0
Praetur has tres disserentias etiam quarta in eo poni possit, quod id quod est nec unum nec corpus esse velint sed plures res incorporeas; sed de hac non opus est seorsum quaerere, quoniam, si duae primae sorte resutatae fuerint, simul refutata erit.
193쪽
minatur, tamen aut ex ipsis aut e plurium locorum omparatione certo cognoscitur. Sed hi se argumentis ex aliorum locorum comparatione petiti nunc non utimur, quoniam, si Verum esse Volumus, quod diximus naturam inter aerem et ignem mediam nostro loco ortis verbis
ab Aristotele Anaximandro tribui, id ex ipsa huius odi
Diximus, si verba ad , με. adposita signifiearonidisserentiam quandam, qua priore physici ab alteris, qui
illis oeabulo ' οἱ δε opponuntur, disserrent, ad hos alteros mento addendam esse disserentiam illi contrariam do haeque disserentia quaerentes quae esset, non unam tantum sed tres invenimus, quae pariter illi essent contrariae. Iam Vero amplius quaerentes, quamnam ex his tribus disserentiis Aristoteles putandus sit voluisse intellegi, si ipsum hune Aristotelis locum per e Solum spectamu8, primum in orationis forma omnino nihil esse cogn0seimus, quo haec quaestio iudieari possit eum enim prior illa disse rentia e tribus n0tionibus uneta sit, Aristoteles eam propositione o sιεν rao εν rosi saντες non ita verbis pronuntiat, ut, in quanam trium illarum notionum ipsam disserentiae vim positam esse voluerit ullo modo possit dignosci; et hane ob eaussam in illis tribus disserentiis nulla est, quae prae reliquis duabus quasi quadam cogitationis noeessitate priori opponatur. Quod deinde ad res attinet, ex hisee iam antea eognovimus, primam disserentiam, eam, quod alteri physio fortasse id quod est non unum ei plura ponere dicerentur, ab ristotele intellegi non potui880, pr0pterea quod id eum aliqua huius ipsius loci sententia pugnaturum esset atque inde equitur, ut Si
omnino aliquam intellexit, alteramutram reliquarum duaruinintellegere debuerit utrum autem intellexerit, ut non X0rationis forma, ita ne e rebus ullo modo potest conici. Sed hanc ipsam ob caussam, quod nec e forma orationiS
194쪽
174 ne e rebus ullo m0do, utram voluerit intellegi, divinari potest, necessario fere Statuendum est, eum nec unam nec alteram intellegi voluisse, quoniam, si v0luisset, sine dubio aliquo ei te modo, utram vellet, signifieaturus fuisset, praesertim cum in promptu esset sine ulla orationis mutatione aut ita dioere 'o θε εν ιεν ποιν σαντες το υν, ιν σωlta θε, λλ' stos cito; τι vel brevius etiam 'o δε εν ποιν GavLες res ostατον ι' εχ του νος ιλ. aut ita 'o δε ν
fieri posse putet, ut Aristotele alteramutram intellegi voluerit, respondendum St, hanc rem per Se non esse quidem in iis, quae multi non p0ssint seri, sed eam ne levissimo quidem argument pr0bari posse, neque direct0 ex illi huius ipsius loci momento, neque inde, qu0 locu Saliter n0 possit explicari, siquidem eum alia rati0ne X-plicari posse iam ostendimus. Praeterea autem ex aliis Aristotelis ostis, qu0s antea iam signiscavimus sed in hac disputatione praetermittendos esse censuimus, demonstrabitur, ab Aristotele alterorum liysieorum, id est Anaximandri, prineipium c0rpii quoddam oeque corpus naturam quandam inter duo elementa mediam esse putari quae demonstratio sententiam de hoe loe propositam firmabit, ut ipsa ea firmabitur. His expositis iam breviter si licet 0neludere si Ari8toteles, eum alteros hysteos, eos, qui voeabulo fi δε' intelleguntur, prioribus opponeret, in hisce alteris non aliquam e tribus illis disserentiis intellegi voluit, equitur, ut nec verbis ἐν reos, σαντες τὰ ν κτλ. ad foι ιεν ad positis signifieare voluerit quandam disserentiam, qua pri0re8 ab alteris disserent. Quodsi autem illa verba non significant priorum physi eorum ab alteris cisserentiam, neces- Sario utrorumque genus sive rationem omnibus physicis communem signi seant. Quare locus, si simul to-
195쪽
significare igitur unum, quod eodem modo atque in priore physicorum parte desinitum sit. Iaec autem loci interpretatio quanto opere consentiret cum ea re, quod physie id quod est non s0lum unum sed etiam motu insito praeditum esse vellent, supra explicaVimus ). 17. Iam pergimus ad quaestionis partem gravissimam. Postquam Aristoteles physicos id quod est ponere dixit 'ν σέο ιι ι Dicoκε ιιενον id orpus a physicis positummodo disiunetivo per eas, quae a iuguli physici positae sint, ipsius formas explicat, hae adpositione ' λὶ των
λενιι διερον hae disiunetiva explicandi ratione, si ipsam disiunctionis notionem respicimus, sequitur, ut ristoteles omnes, quae a physicis p08 ita essent, corporis formas indicaverit i. Quod si Vorum 8t, prorsus solutuest quaestio, de qua agimus. Namque Si omne S, quae physicis posita essent, forma indicaVit, eon Soetaneum St, ut ad unumquemque physicorum una aliqua ex hisee sor
2 Possis obicere praptor has corporis formas ab Aristotelo aliis locis memorari fiam naturam inter aerem et aquam modiam. At iam sisendimus, ab Aristotelo an dem rem tum inter aerem et ignem, tum inter aerem et aquam mediam dicere.
196쪽
mis pertineat utque nullus e0rum sit, qui formam posuerit corporis ab hisee diversam. Quare ambiguum solum est, ad quem quaeque forma referenda sit atque cum ex ipso Aristotele satis notum sit, quos dieat unum e tribus elementi8, quam aerem ignem, ponere, iam id solum quaeritur, quem intellegat eum, qui corpus omnibus rebus subiectum naturam quandam esse velit inter aerem et ignem mediam. Id autem laeti negoti ex ipso loco cognoscitur. Εtonim Aristoteles o ipso loco naximandrum in iis numerat physicis, quorum doctrinam hoc loco exponit, set hac ipsa re eum diei unam ex illis corporis formis, id est, aut unum e tribus elementis aut naturam quandam inter aerem et ignem mediam ponere. Atqui certe eum non diei unum ex elementi ponere, siquidem ip8e, ut ex aliis locis omnino patet, naturam ei tribuit ab elementis diversam, pariter atque heophrastus, qui eum posuisse re
solum est, ut Aristoteles Anaximandrum intellegat eum, qui naturam quandam ponat inter aerem et ignem mediam. Itaque Aristoteles naturam inter aerem et ignem mediam hoc loco aperte tribuit Anaximandro, non ita quidem, ut ipsis verbis dicat, at ita, ut ex ipsis verbis sine ulla dubitatione appareat 3).18. Postquam locum ex ipsis eius verbis explicavit Cum non absis viduatur osse, totam, qua Aristotolos hoc loco usus est, dicondi ration in ex semplo illustraro, hac uti inur division partim iam anto proposita: ,Alteri philosophi, qui summam rerum Caussam ponunt in monto, quam quid0m monto aut sebus insitam aut separatim a robus se se constantem esse volunt, ita res oriri statuunt, ut montem in ros quasi abire in easque se xplicare, alteri ita, ut res rostri a monte dicant. Iam cuivis legenti patobit, hanc divisi noni, qua illi Aristololis loco omnibus numeris similis est, quamvis arseat logantia, tamen nec a naturali cogitandi motu alienam esse, o iniselloctu difficilem.
197쪽
177mus, iam ad Vetere interpretes conVertimur. Quamquam enim interpretationem propositam ita certam 8Se en Semus, ut nec consensione interpretum videatur magno opere p088e
firmari ne dissensione labefaetari, tamen iucundum erit, si interpretes illos invenerimus consentientes, nee molestum, si quem sorte dissentientem deprehenderimus. Sed iam hoc loco licet contendere, interpretes illos ad unum omnes de ea loci ratione, e qua reliqua neeessitudine quadam sequuntur, quae 908ita Si in ea quae Stione, utrum verba A nos, Gaντες ο ν κ TV ad foι ιεν solum an pariter otiam ad 'o δε pertineant, omnino eam sequi sententiam, quam ipsi probavimus ordiendum autem videtur esse a Porphyrio, qui omnium maxime, sed uetus partim certe a Nicola Damasceno loci perspicuitatem obseuravit certamque eius intellegentiam impedivit. De 0rphyri igitur Simplieius in huius o ei interpretatione, postquam naturam inter aerem et ignem mediam ab Alexandro reserri dixit ad Anaximandrum, haec Scribit ): Dro II 0ρφυριος, υς του Ἀριστο λελους ἀνT -
I Phys. s. 32 a P med. 2 Quod ad rations grammaticam vocabuli πειρον attinset, haec dupliciter accipi possit, primum ita, ut i πει γον sit obiectum
Verbi λέγειν, σωμα νο υποκ autem pertinoat ad praedicatum, deinde ita, ut cos ce TO ποκ si tibi potum πειρον autem ad hoc vocabulum attributio. Quamvis prior ratio ad rem longe aptissima sit, tamen, quoniam, si πειρον esset obiectum vix omitti potuisset articulus To, altera ratio amplectenda erit.
198쪽
aperto est. Porphyrius Simplicio teste locum ita interpretatur, quasi ristotele primum thysicos generaliter dieat id quod est unum p0nere tumque eo ratione rei, quam unam ponant, bifariam dividat in eos, qui ho unum di- eant orpus rebus ubiectum in uni Versum, non definientes eius speciem, et in eos, qui hoc unum esse velint corpus quoddam definitum, atque quidem aut unum e tribus elementis aut orpus quoddam inter duo elementa medium interpretatur igitur ita, quasi seriptum sit ' o 1 ε γαρ et o ποιῆσαντες εν ῆstiis a Zo υποκειμενον αδιοριστ υς λεγοsιενον), των τρι υντ ξ αλλο κτλ' Atque ita interpretatus posteriorem divisionis partem opinatur ad eos pertinere, qui ab Aristo
telo 'o pri0rem ad os, qui 'o G dieantur, id est, ad Anaximandrum, qui solus ab Aristotele in hiseo
Ex pr0p0sita Porphyrii de Aristotelis loe sententia pr0tinia apparet, eum de ratione loci grammatica si iudieare, ut verba nox, σανιε τ ον κτλ' ad 'o si εν' ad posita pariter ad foὶ ε pertinere putet et eo tantum eius interpretationem disserre ab ea, quam ip8 antea pro-I Quod ad Porphyrii vocabulum σωμα ro Ποκειυε νον αδιο-οίστως πομενον attinet, id plano idom significat atquo Aristotelis vocabulum ' hoia r υποκεωενον por se sumptum. Cum enim Aristotolus physicos dicat id quod est ponere δε σῶυ τι ποκειυενον, η γῶν τριῶν τι ν titio', ' σῶμα ro ποκ. per se solum non significat nisi corpus quoddam in universum, quod verbis 'κ των τριῶν τι iratio modo disiunctivo duabus sormis definitur. Porphyrius vocabulum σῶμα ro ποκ. per se a duabus illis formis s0-
parat iisque opponit, ergoque intellegit onerali a significatione, quae ipsi per se soli convenit, intellegit igitur corpus in universum sive corpus infinito dictum. Quae goneralis vocabuli significatio ut plano intellogatur, orspicuitatis caussa ad σῶμα addit
199쪽
179bavimus, quod, cum nos Stenderimus phy8icos tamquam generis notione ab Aristotele eo definiri, quod omnes id quod est unum atque unum quidem corpii ponant et tum demum propter duas, quae ab iis ponantur, hu-Pura mali Hi sola in ara in duas partes dividi, is putet phy8ico tamquam imi an ii me eo solum desiniri, quod omnes id quod est mimum ponant, et tum tatim ratione rei, quam unam statuant, bifariam dividi in e08, qui illud unum ens unum corpus infinite dictum, et in eos, qui illud unum ens aut unum liquod elementum aut corpus quoddam med ii m esse velint. Quamvis enim, quod Anaximandrum sive alteros physicos pariter atque priores ab Aristotele diei putat id quod est uim in ponere, e loe verbis si aesi του o rixi sumere potuerit, tamen non alteram duarum illarum partium, quas verbis ' o stis ae εν ποιν'aντες κτλ. distingui opinatur, credere potuisset de Anaximandro intellegi, nisi verba εν ποιν σανιες κτλ. ad fons ἐν'
adposita pariter ad O M pertinere credidisset. Facile autem apparet, posteriorem interpretationis Porphyrii partem, qua a no8tra interpretatione differt, plane absurdam esse, ita ut mireris etiam, qui P0rphyrius, vir in primis doctus, ad eam p0tuerit devenire. Nam et illa physic0rum divisio, quam Aristotelis verbis opinatur contineri, quaque suae de naXimandro sententiae utitur fundamento, ab illis verbis omnino aliena est i), et illa ipsa de Anaximandro sententia apertissime pugnat cum aliqua Aristotelis sententia, quae ipsis eius verbis planissime c0ntinetur de qua repugnantia mox videbimus ipsum Simplicium subtiliter disserere. Sed qua movente ratione or-
l Aristoteles ortu, o quivis o mediocris scriptor, si illo modo dividoro voluissot scripturas fuissot οἱ μεν γα ἔν ποιήσΠντερ
200쪽
phyrius existimandus est ad Aristotelis interpretationem tam imprudentem atque insolentem devenisse Ut naturam inter aerem et ignem mediam ad Di0genem polloniatem referret, aperto Simplicii testimonio Damaseen auctoritate videtur commotus esse ). Qua autem ratione ad ipsam de Anaximandri principio sententiam pervenerit, e Simplicii verbi non apparet. Simplieius enim, qui pr0prie id 80-lum agit, ut illum Aristotelis oeum explicet, tantummodo dieit, Porpllyrium illum l0eum ita interpretari, ut Aristotelem dieat physieos dividere in eos, qui rerum prin0ipium e0rpus quoddam infinite dictum, et in eos, qui aut
unum e elementis aut naturam mediam ponant haeque explicatione posita naximandrum eontendere eum SSe,
qui priueipium prior modo definiverit. Num autem eum putaverit ab hae interpretatione ad illam de Anaximandro sententiam, an ab illa sententia ad hanc interpretationem pervenisse, ex ipsis eius verbis non intellegitur. Sed si ipsam rem consideramus, protinus patet, hanc Porphyrii interpretationem ita a tota illius loci Aristotelidi ratione abhorrere, ut e sola huius loci contemplatione omnino non potuerit nasci atque inde eoneludendum est, Porphyrium illam de Anaximandro sententiam iam ex alio sonte susceptam habuisse et ideire ineptam istam loci Aristotelici interpretationem exeogitavisse, ut hunc locum eum illa sententia conciliaret. Id quod eo etiam confirmatur, quod eadem de Anaximandri priueipio sententia et apud Diogenem Laertium ), quippe qui Porphyri paullo antiqui0 sit,
et apud seudo-Plutarchum ' invenitur. De qua re postea iterum dicetur.