Anaximander Milesius, sive vetustissima quaedam rerum universitatis conceptio restituta

401쪽

ambitum ircumeuntes, per foramina quaedam flammas ad nos effundentes in hae AnaXimandri d0etrina primum, quod

ad quam opinionem non vid0tur adduetus osse nisi odom vocabulo in vorbis ' AGΠει δια onari joo αυλου ' Ergo ventorum vortices dioit, qui stultarum ignem tamquam annulis cavis includant, et vorticus, qui ignemo illo prior vortio ixpellant. Num igitur hi sunt duo vorticus divorsi PDiversos esse oportet, si respicimus, quae adhuc disputata sunt; sed non sunt diversi, si ea rospicimus, qua ab ipso Telchmuellero loco quodam posteriore dicuntur. Namque p. 26, quem locum deinceps adseremus, contendit, iisdem ventorum vorticibus, qui ignem tamquam annulis cavis includant, hunc ignem etiam per quaedum foramina expelli hau Welchon c. adhrangahiilichen Lustwirb0ln diu solbon irbet windo das euor duruli in Oessiiun horaus-sprithon lasson' . Haec quomodo intellegantur, non ausim dicero. Num sorte ventorum vortices annulorum Ormam reserente Se Veluti in animalibus arteriae contrahunt haeque re ignem inclusum propellunt Verum sive hoe sive alio modo rem fieri putat, ortu hac sententia, quoniam vorte ignem expollens non iam inust in annulis, ipse suam illam verborum ' σπε δια πρηGeth ος αυλου 'interpretationem omnino tollit. Sed ipsi antea satis docuimus, hanc totam interpretationem ineptam inesse. Vid supra p. 364,

Quod in verbis, do quibus hucusque disputavimus, quarto loco diuit, orbium sive annulorum illorum foramina esse in aeris locis densioribus, absurdum sest. Quis nim intelleget, cur foramina, per quae ignis ad nos effunditur, ibi esse dicantur, ubi aer sit den- Sior, cum magis certe consentaneum sit ea ibi ponore, ubi aer sit rarior Sed Telchinia ulteriis Hippolyti verba roπους τινας αεοωδεις' isto modo intorpi setatur. - Qua ab odum alio loco alia se horum annulorum natura dicuntur, in huius disputationis fine adserentur. Iam quomodo stellarum annulos putet ortos esse, ex hisce patet ibid. p. 15: Das stoli dr0hundo ad is di gange Lusis pharo, etcho iam diu Et de rotiri an dum aussorston in sangdiosor Lusispharo irbuli sicli di Lust usam men, o das si dorimition Ohliu donlisenduli Fulguri des Rad kranges orglichon werdenhania nunc igitur sphaera sive globus comparatur cum rota, et excelsior quaedam sphaerae ars cum rotae curvatura). An singelii0n tollen die ser ad krei se sunt igitur plures, quam-

402쪽

sciamus, quaedam apparet pinio, quae inde ab Anaximandro usque adiudoxum et Arist0telem multis, immo sorte pleris-

istam opinionem, qua aeris sphaera eum rota et excelsior quaedam huius sphaerae pars cum rotae curvatura comparantur omitto magnam istam orationis inconstantiam, qua sine ulla sexplication vocabula ' Rad krang, Radhreisse, versigio Lianwirbet ac rursus grosso turm et Lustwirbul inter se commutantur, quae non potest non moram facere intellectui. Sed - in qua re ipsa loci sontuntia posita est quod Telchmuellerus annulorum illorum originem eo putat explicari, quod celeri mundi conversione in auris circuitu ventorum vortices oriantur avorum annulorum similes, id iusmodi est, ut no cogitatione quidem a quoquam informari possit. Elonim si concedatur, celeri mundi conversione in extremo ero vortices oriri longum enim est. do hac ro plura dicere), tam uia litvortices non possunt annulos efficere, qui per totum mundi ambitum circumseant. Nam si proficiscimur ab illa Aristo totis d0finition0, qui vortiose offici dicit contrariorum ventorum conflictu, seleri illa conversione in extremo aere ita tantum possunt vortices riri, ut noris artes celerius mota incidant in partes tardiores ipsis resistentes. Sed vorticus hoc modo orti necessario tales erunt, quorum a Xes directi sint in axe mundi; hi autum comparari non ossunt cum illis stellarum annulis, qui explicandi erant. Accedit, quod Anaximandri sontuntia tollarum orbus diversis intervallis a terra distant; at si Telchinuollor opinio vera esset, Omnes

403쪽

que philosophis videtur ommunis fuisse eam die opinionem, qua ad Xplicandam eam rem, quod Stellae, quae diversis intervallis a mundi centro distarent nec

in eadem sphaera defixae essent, eadem Semper Pentro distantia ire mundi Xem converterentur, annuli

ponebantur e materia invisibili onstantes per totumque eo et ambitum eii eum euntes qui stellas ipsis insXas ferrent φ). Cuius opinionis exemplum praeelarissimum illi latonis vortieelli σφονδυλοι sunt*J. Nam hi vortieelli et Anaximandri annuli avi sine dubio X eadem proflaeta sunt cogitatione, eo autem maxime disserunt, quod hi vortieelli 8tellam, quae globus est igneus, continent uno certo loco

ringo. Haec orbis certo ab iis, quae antea disputata sunt, omnino dissentiunt. Num Telchmuollorus id solum egorit, ut sententiam priorem alio modo explicaret, an novam opinionem proponore Oluerit, dicere non ausim. Atquo haec de Tutulimueliseri suntontia satis sunto. 1 Facit patet, talum quandam opinionem non potuisse ante existere, quam cognitum esset, stellas non omnes in eadem sphaera defixas esse, id est, non ante quam laneta distinguerentur a stelli fixiS.

404쪽

insxam, illi autem annuli ea vi ubique igne, in qu ipsa

stella onsistit, repleti sunt eiusque flammas eo loc0, qu0 Platonis vorticelli stellam continent, per rotundum Di amen emittunt. Num Pythagore etiam annulos Platonis vortieellorum similes an Sphaera p08uerint, neertum est. Nam etsi Alexander et heo, qui soli de hac re loquuntur ), Sphaerarum Vocabulo utuntur, tamen propter illam Platonis opinionem c inicere ieet, ill0s seriptores in adhibendo hoe voeabulo neglegentiores fuisse'). Certe autem ue pertinent eae quae a Parmenideponuntur coronae στεφαναι). Nam oronas illas sibi implicatas στεφανας περι Πηγιλεγι ενας παλλίμους non intellegi 088 sphaera Sese amplectentes, ut putant, pluribus rationibus ostenditur. Primum enim eum corona

proprie diei formam habeat annuli sive cireuli, qui ingui quidem caput, nec Ver totum tegat atque ireum eludat, prorsus incredibile est, Parmenidem, si sphaeras intellegi

voluisset, coronae Vocabulo Surum sui 880, praesertim cum

ip8um phaerae V0eabulum in promptu esset. Deinde Cicer id, quod a Parmenide appellatur στεφανι , aperi dicit

quiddam eo ronae simile, dicens: Parmenide commentietum quiddam coronae similitudine esset στεφαν νappellat continentem ordore iustis orbem, qui cingat e00lum, quem appellat deum ') Cicero igitur oronam proprial Alex Aristot Metaph. p. 29, 5. d. Bonii Z Thoo, Astrom. P. 12.2 Cf. Zollor, I p. 397 et not. 1.3 Cic. . . . I, 28. Qui locus quamquam paullo obseu rior est, mihi tamen o cognition satis accurata fluxisse videtur. Quod ad octionum attinet, pro ' continente', quod avisio ob iur, cum libris scripsi contin0ntum Continens ardor lucis orbis est orbis, qui ardor lucis continens est 'ardore sest ablat caussa se idque idem est atqu0 ' orbis, qui e continoiati ardore lucis constat'. Id autem propter loci sententiam postulatur. Ipsa corona, quae . l. Cicerone describitur, se est, quam ipso armonides do am d.

405쪽

3858ua, non sphaerae Significati0ne aecipit. Titin eo Stobasiil000 quo uno armenide coronae a citratin memorantur, ea mundi partes, quae revera Sphaerae Sunt, ipSO Oeabulorum usu satis aperte a coronis distinguunturii. Nam

μυνια appellat omnis motus et generationis offectri cona, quamque inter omnes coronas volt mediam esse. Quod Cicero ait, hanc Coronam ingere coelum, armenides coelum, quod , πυ- ρω Πς' appellat, in serius sesso statuit quam sphaeram aetheris, in qua luna se sol l luci se circa mundi axem circum Druntur. Quare si Cicoronis narratio se ipsa Parmenidis doctrina fluxit, quod equidem puto, non parvi momenti est ad cognoscondum ordinem, quo armenides coronas voluerit dispositas esse. De qua re postea nonnulla

υφ' ου ηδνη ce χριγχ De hoe loco, qui propter nimiam ro-vitatem valde imperspicuus est, duo solum moneo ad sententiam intollegondam omnino necessaria. Primum in altera loci parte:

quae totius mundi partem mediam occupet, corpora solida esse. Doindo, quod attinet ad verba statim sequentiaci περ υν vel περὶ νὶ Παὼν πυρωδης statim apparet, περι o vel ' πεοὶ ' legendum esse. Sed etiam vocabulum πυο obdin maximo opere suspectum est. Nam sine dubio dessea agitur mundi parto, qua torram eique circumfusum aerem circumcludat; haec autem cum, ut o loci fine apparot a Parmenido

406쪽

386 postquam coronae appellatae sunt, sphaera illa s0lida,

ται ae igitur ipsis appellationibus a coronis distinguuntur Pariter coelum, in quo stellae reduntur defixae esse, appellatur το πυρῶδες et sphaera aetheris ' ὁ ἰ-

Atque idem voeabulorum usus cernitur etiam in ipsius Parmenidis fragmentis λὶ Denique, quod eor0nae dicuntur' ιεριαε πλεγιώνat etiam duo circuli sive annuli, qu0rum alter alteri oblique inseritur, recte dici possunt re ριπλε γ' si ενοι. Itaque Parmenidi c0ronae non sunt Sphaerae, sed signiseant et naturaliter possunt s0lum ignis ear tales orbes, quales sunt lat0nis vortieelli et Anaximandri annuli. Ipsa armenidis doetrina h0 loe non ita exponi potest, ut singula quaeque rationibus idonei comprobentur, quoniam ad hanc rem disputatione pu8 8 longiore, quam ut eam hoc loe liceat inserere. Quare breViter tantum, quid mihi videatur, prop0nam. Itaque si Stobae locos et tria ipsius Parmenidis fragmenta inter se comparamus δ), osseitur, ut Parmenidis e in eoptio universa haec fere sit: Universi mundi quattuor potissimum partes vel potius sphae

appelletur το Πυρωδες non poteris non suspicari, pro πυρω λης legendum osse Doti,Mες. Iam vero cum libri exhibeant περ υν vel περι ων, cum verisimile sit, etiam littora ν aliquid veri subsesso, non

absonum videtur conicoro, ν ortum ess o ro, 'παιν' autem p κα-

λODMενον per compendium scripto, ita ut 0gondum sit: Ἀεοὶ ἰ τοκαλουMενον πυριοδες - id quod ad univorsi loci sonisentiam aptissimum st. Si hoc non conceditur, legi possit πυρωδεις'. Resi stea magis apparebit. I Parmen Fragm. d. Mullachis. 133 sq. 140 sq. coli. V. 126.

407쪽

887rae sunt Mediam tundi partem e eupat terra solidaeique cireumfusus aer, quae e materia crassa et opaeae instant. Aerem ab omnibus partibus ampleetitur coelisphaera, in qua sidera putantur in si Xa esse, quae armenidis sententia ex opaea ut lueida materia mixta est et ab eo τὰ Deci δε voeatur. Coeli Spliaerae cireumfusa est Sphaera aetheris, e pura onstans materia lueida. Denique in extremo circuitu est sphaera solida e crassa materia consecta, totum mundum muri instar amplectens,

quae Oλυμπος appellatur. X liae mundi deseriptione primum apparet, a Parmenide duo solum poni corpora solida, terram et sphaeram ultimam deinde, tres mundi sphaeras nam sphaera ultima non nisi mundi terminus est)eo maxime disserre, quod sphaera media sive infima, id est

terra cum aere ipsi circumsu80, per Se tota erassa et opaea,

sphaera Summa, quae St aetheris, tota subtilis et iudida, sphaera denique coeli inter duas illas media ex utraque

natura mixta sit. In eoeli sphaera et aetheris stellae sunt. Harum Parmenides eas, quae in coelo τευ πυριέω δει sint, omnium statuit infimas esse supra coelum in aethoris sphaera insimam ponit lunam, hae superiorem Solem, summam denique Veneris stellum sive luet ferum ). via tres stellae eum diversis eirculis diversisque

μεθ' ἰν τον ηλιον, i ox Ἀους r P 71υρώδει ir ερας, sΠερ υρανον λει . Hoc Stobasei loco luna non nominatur; sed eam in apthero infra soloni poni colligitur e duobus ipsius armenidis fragmentis v. 33 sq. et v. 144, quibus stella certo quodam Ordine enumeran- tuae e quibus fragmentis apparet etiam, omnes tollas a Parmenide in aetheris ot couli sphaera poni. trior loco hae leguntur:

408쪽

388a entro distantiis circa Diundi axem moveantur, sine dubi habent, ii ferantur. Iam Parmenides, de oronis loquens easque partim lati0re partim angustiores, id est, partim superi0re partim inferiore e S Se disten S, eam earum, quae inter omnes media it deam dat uoxa oppellatoumis motus et generationes esseetricem ); haneque eandem coronam Cicero orbem appellat e eontinenti ardore ludis constantem, qui orbis cingat 00luni et o πνρ ἶβες η). Cum igitur hae e0rona l0eum teneat inter omnes medium et ieeronis testim0ui coelum ingat qu0 iam esseetrix dieitur ni is motus, n0n veridissimile est, eam c0elum in circulo aequinoctiali cingere), ea c0r0nas, quae hae superiores sunt, ipsi sine dubio omnino similes, in aethere esse portet. Hae autem quid possunt esse nisi orbes annulorum similes, quibus stellae, luna, Sol, Lucifer sustineantur et ferantur Eodem autem modo ea coronas, quae media illa ne e telum ingenti in seriores

et ideire in ipso eoelo Ba πυρωδει sunt, se habere oportet

Cf. Stob. I, 25, p. 32. I Stob. I, 22, p. 82 vid supra p. 385 not. 1 et Parin fragm.

V. 126.

2 Quod hanc, quam diximus, stam putant a Parmonido in medio poni mundo sos Zellures p. 485 o nos l), id o omnino

pugnat cum Stobaei, Cluseronis, ipsius Parmenidis verbis, nec consociari potest cum universa Parmenidis ration0. Huius senim sentontia divinum atque optimum non in medio mundo, id est in terra, crassa et opaca materia constanti, sed non nisi in circuitu, id est, in aetheris sphaera esse potest. ythagor0orum σχία a Parm0nidis mundi sentro tota sua natura diversa est.

409쪽

ad stellas quasdam in ipso coelo positas. Si qui mirum videatur, quod dicimus in coelo stella poni, quarum Suae quaeque coronae sive orbi infixa sit, reputandum est, c00-lum Parmenidis sententia non esse corpuS Solidum, et, cum e crassa et Subtili materia mixtum sit, sine dubio magi etiam quam aerem pervium esse. Quae illa in coelo stellae putandae sint, omnino non traditur. Partim certe reliqui planetae esse videntur, aut omne ad aliqui eorum; nam planeta Parmenidi cognit0 fuisse, inde coniciendum est, quod e0gniti erant Pythagoreis verum nihil etiam impedit, qu0minus Parmenide ipsum coelum in plures orbes diviserit, qu0rum quisque aut unam stellam aut etiam plures in eodem cireul positas ireumferret. Sed hanc rem omitt0, quia de ea propter testimoniorum inopiam nihil erit eognosci 0test, id tantum addens, clem de Anaxiniandro quoque quaerendum SSe.

Est vero alia quaeStio, quam 110 licet silentio praetermittere. Etenim Parmenides ipsas stellas voluit coagmentationes ignis rei ρος ιιλγηs ciet O 8Se in hac autem ignis c0agmentationes num Voluerit globo Sa 8 88 nec ne, nullis, qu0 80iam, veterum testimoniis compertum St. Quare quaerendum est, utrum coronas illas putaverit Suam quamque tellam uno quodam l0e infixam habere tamquam Oronae gemmam, an ea cum Anaximandro statuerit

annulos a Vo esse, qui ubique stellarum igne repletieSSent eumque per foramina quaedam effunderent. Illud verisimilius videri potest eum propter Pythagore0rum doctrinam et volgarem hominum opini0nem, tum propterea, qu0d lunam statuit lumen a sole aeeipere g); 00 eo commendatur, quod corona illa media Cicer0ne teste est orbis continenti lueis ardore constans. Quare utra Parmenidis sententia sit, equidem diiudicare 110 au8im.

410쪽

390 Si Parmenidis coronae sunt orbes annuloruit Similes, haec res non parvi momenti est ad confirmanda ea, quae

de ipsius Anaximandri doetrina disputavimus, pr0pterea, qu0d inter Parmeniden et Anaximandrum aliqua necessitudo videtur intercedere. Etenim D. Laertius resert Parmenidem a The ,- phrast diei Anaximandrum audivisse ακουσaι)y). Quamquam audire quidem Anaximandrum40n potuit, utp0te iam mortuum, antequam pSe natu eSSet, tamen Di 0geni verbis arbitror aliquid veri subesse ac mihi quidem non improbabile videtur, Di 0genem cum legisset Ἀκολουθx scit pro hoe verbo memoriae errore scripsisse 'aκουσα ij. Nam Parmenides in sua de mundo opinabili doctrina pluribus partibus cum Anaximandro mirifice consentit. Primum enim, quae a Parmenide p0nuntur mundi pinabilis elementa, materia erassa frigida paea et materia rara calida lucida a duabus illis Anaximandri naturis contrariis re vix diversa sunt δ). Deinde ut alias similitudines praeteream, in ea re omnino cum Anaximandro c0nsentit, quod tellis quae putari solent in coelo defixae esse, uieque coelo ipsi non Summum ad Signa locum, sed pariter atque ille de hac re paull0 08 agemus has stellas omnium infima esse putat, Supra a Se autem lunam et superiorem etiam solem p 0uit. Haec autem re eo gravior est, quod hae stellarum descriptio mitin contraria est Pythagore0rum rati0ni, quae certo ei non erat ignota Quare n0 impr0babile videtur,

2 Sagacitur Usenorus Anal Theophrast. p. 42 ad Diogenis

verba animadvertit, Hippolytum, in cuius primo libro plurima vestigia Theophrastea doctrinae cernantur, Parmenidem a Xenophane cap. 1 et 14 seiungere. Si revera Hippolytus in hac re Theophrastum equitur, consequens est, ut is armenidum cum aliis philosophis arctius coniunxerit. 3 Vid supra P. 257.