Josephi Mariani Parthenii S.J. Actiones

161쪽

amoveret. Accipite viri gravissimi gravissima verba . cum enim , inquit de Locis Theolog. lib.xu cap.riI. non ex sermone hominum recenti, sed ex majorum memoria atque annalium vetustate erumda saepe sit τeritatis ex plicatio ejus , que in Theologica risputatione versatur, oportebit sane de historia praesertim vieteri judicare, historicos omnes internoscere, mendacesque a veracibus f cernere . Bam facultatem quoniam mihi nec arrogo , nee debeo ι fateor , me non sine metu ac pudore quodam bau provinciam suse isse , mumere necessitatis, non v Iuntatis opere perfuncturas . 2 sn quod mihi in tanto officio , tamque gravi eausa cura defuerit; sed quod video periculosum esse eo ves maxime loco iudicem .elle fieri,ia i vir ille nimirum exigitur , qui or antiquitatis m Moriam in aumerato binat, oe prudentia summa gra

vissimoque juricio sit praedisus. Hare ille , quibus quidem verbis nihil gravius , nihil moderatius, nihil vim s piente dignius dici potuit... XIII. Neque vera his contentus ulterius progressus est ; di non selum non abrogandam historiae sive eces fasticae sive pmisae fidem censuit , sed ex utraque ad inransimundas vel ipsas Theologicas positiones certi s ina erui posse argumenta contendit , atque hac de cauia omnis historiae cognitionem Theologo necessariam omnino esse duxit. Sie enim scriptum reliquit , ejusdem libri cap. i I. Etenim viri omnes docti es entiunt, rudes

omnino Theologos illoi esse , in quorum lucubrationibi hist

162쪽

muta est. Mihi qmdem non Theologi solam , Ddmilli fatis eruditi videntur, qmbus res olim gesta ignota sint . Multa enim nobis e tbesauris suis historia suppedi. eas , quibus si careamus, in Theologia oe in quaeuarque ferme alia facultue inopes saepenumero O indom reis

periemur . cum vero pateat, quandoque in re quondam gesta Theia ea disputationis eardinem verti , quis est his qui neget , interdum etiam in scholastica disputatione opus esse ex annalium monumentis testes exestare elarissimos veritatis orsum tanta historiae necessitas pquorsum tantopere eliis efflagitata cognitio ξ si in ecclesiastiea historia , quae reliquis de dignitate , & gravitate, Et vero etiam veritate praestat, omnia dubia , incerta , suspiciosa essent ρ Nae ille , si ante , quam examen illud suum susciperet, tantum virum consuluisset , rectius &'verius de omni historia , ac de ecclesiastica praesertim existimasset. Sed hunc hominem missum tandem faciamus , & ad alia non ita contentiosa veniamus , ne omnia iam inde ab initio agere velle cum c ore ac viaiferitatione videamur.

XIV. Nihil Hispanis ol ita salutarius, nihil ad illo .

rum famam pnedicationemque populorum illustrius accudere potuit, quam ut ad eos , cum adhuc viveret ,

Q Guillelinus cuperia Pute 1I. ultimo tae habet . . Sancte id Commenti Hulari, quae hiscribitur: ,, fiteor me is ad hane dis in de Haedica imis S.Iaeo . in mom D ttinem illustrandam accessisse, ut mo mul. Actas.inerisIul. n.III. is putaverim non tuque adeo inlid esse Disiurso by Cooste

163쪽

DE p Ravo ARTIs CRITICAE usu Iacobus Apostolus veniret, afferret divini verbi semina'.

atque inde digressus relinqueret aliquot sanctissimos vi ros , suae disciplinae atque institutionis alumnos, quiquam fidem primum ipse severat, latius deinde spar- .gerent ac propagarent. Quod quidem , pro singulari iI-larum gentium verae Religionis amplectendae studio, ac propemodum insita hispanae nationi atque ingenerata pietate , non admodum factu dissicile fuit. Itaque iacta in iis regionibus , tanquam in selo bene comparato , CM.tholicae veritatis semina non haeserunt modo, sed ad summam etiam Decunditatem mirabiliter excreverunt. iare Iacobum Apostolum summa religione Venerantur , & tanquam praecipuum totius nationis Patronum agnoscunt, cuius etiam apud illos magnificentissimum

in Galleciae Dibus templum extat, ubi sacrae eiusdem

reliquiae eo iam pridem translatae asservantur , maximo omnium Catholicarum gentium concursu frequentiaque celebratum. Haec est opinio Hispanorum longe vetustis sima, quae apud ipses semper viguit, nec unquam, tot saeculorum , quae intercurrerunt , aut diuturnitate defecit, aut intercapedine praecisa fuit . Neque vero

haec solius opinio vulgi est , qui facile decipi potest alaque in errorem induci quanquam vulgi ipsius opinio-

a nes, esse respanorum sint menta ad se ει mature expensis, wmperi imis praedicationem S. Iacobi in Hispa- emorabilem Hispρmnu' tradi- , nia asserendam. Sed postea variis ,, tionem , antiquis tςstimoniis fir-m monumentis giligentererinussis,om- ,, malan omnibus adversariorum Dinibusque utriusque partis argumen- argvidenis longe P qcoro. Dissit so by Corale

164쪽

ACTIONI s II. LIBER I. Isines, quando consentientes sunt , non continuo repudiari debent; sed unde originem habuerint suam , debet attentius investigari sed tamen haec non setius opinio vulgi est, sed omnium hispaniensium Ecclesiarum , qu ab ipsis Religionis Catholicae primordiis, iis in regnia ι amplissimae constitutae sunt ac nobilissimae. XV. Jam vero , si istos audias, tam longe absuit, in Iacobus Apostolus ad ea loca venerit , ut ne unquam' quidem de hispaniensi profectione cogitarit . id tinc tot regna testantur , tot provinciae assever*nt, tot populi confirmant; incredibilis hac de re Hispanorum omnium consensus semper fuit, ut idem nunquam nodomnes dicerent , idem omnes assirmarent , idem cO stantissime crederent; accedit praeterea vetustissimarum nobili ci marumque Ecclesiarum gravissimum sanctissimumque testimonium ; isti videlicet sese interponent sisti intercedent isti tantae auctoritati refragabuntur pS tot regnis, tot provinciis, tot populis , tot' Eccle. siis idem attestantibus , assi antibus , confirmantibus , asseverantibus , isti videlicet soli contradicere audebunt ac repugnare 3 Ecquod tandem argumentum tam certum , tam firmum , tam manifestum , tam denique evidens afferre unquam poterunt, quod tantam testimoni rum vim aut omnino infringere, aut saltem valeat i firmare 3 Exspecto , dum aliquid huiusmodi afferatur, quod si conferamus cum hoc tali ac tanto tot saeculorum populorumque consensu , coaspiranti in unum ac pem Tom.si L co

165쪽

is a Da PRAVO ARTIS CRITIC E usu eonflato , aliquid tandem ponderis ac momenti habit rum esse existimetur. XVI. lam si quaeritur ab Hispanis, quo potissimum iundamento nixa haec eorum opinio sit. , quanquam hae de re multa, & ea quidem luculentissima affer, re possunt, Sc re ipsa afferunt documenta ; tamen praecipue respondent , traditione , quae ab antiquissimis ducta temporibus, perpetua apud eos & nunquam i tercia derivatione , ad nostra usque tempora produxit.' Hoe illi respondent, & magnum quiddam , cum tradutionem appellant, se dicere arbitrantur; tantumque m menti in uno traditionis vocabulo ponunt , & ab unoquoque , qui aequitate ducitur , ponendum censent , ut una traditio , in re vetustissima Sc a nostra memoria tot saeculorum intervallo remota , omnium instar rationum

habenda sit. XVII. Sciunt quidem , ut homines eruditi sunt ac sapientes , illa eis opponi; Jacobum nimirum omnium Apostolorum primum , quam evulgaverat, Hiero lymis proprio sanguine Catholicam fidem consecrasse . Sciunt, Apostolos, quod quidem scripto mandatum sit , non ante ad excolendas Christianis praeceptionibus , quae cuique obtigerant, provincias suisse digressos, quam altera ab Herode contra Ecclesiae primordia persecutio com moveretur. Non ignorant praeterea, eius temporis , qu profectus in Hispaniam Iacobus dicitur, deesse scriptores , qui id diserte testentur ae liquido confirment, . Non

166쪽

Acrio NIs II. LIBER I. Non nesciunt , ab adversariis illa etiam obiici; Rem hanc non nisi post octavum iaculum mandari scripto esse coeptam ; scriptorum vero alictores alios alia de causa minus quibusdam probari. Haec omnia probe sciunt , neoque tamen dimoveri se ab traditione patiuntur . Non in- Vestigant, quomodo tam mature digredi Iacobus ab Hierosolymis potuerit , ad seque venire . Satis est ipsis , quod omnino potuerit , nec evidenti ratione demonstrari oppositum queat. Scriptores vero , qui rem hanc litteris octavum post saeculum prodiderunt , lenocinari ac blandiri quidem , ut isti dicunt, potuisse Hispani vident; sed vident etiam , tantam esse, semperque suis. se Hispanorum gravitatem , ut majores suos lenocinanti bus ac blandientibus scriptoribus aures facile nequaqu/M praebituros fuisse certi ssime teneant, nisi eo ipso tempo- , quo res haec vulgari litteris coepta est, iam apud sos testatissima fuisset. Eodem igitur revertuntur, tra ditionem appellant, ad traditionem confugiunt, ab traditione se dimoveri non sinunt, huic quam arcti cime adhaerent, de in hac tuti, tanquam in placidissima stati

ne, conquiescunt.

XVi II. Haec illi;quibus quid est, quod contra Iure dici

possiti Etenim si demonstrari non potest,eo tempore,quo dicitur, digredi omnino Hieroselymis Iacobum non potuisse; si auctores Iaeobi in Hispaniam profectionem Octa Vum post saeculum diserte testantur , si credibile est, hoc ipsum a prioribus, quorum scripta tum exstarent, aucto' '

167쪽

tis Da PRAVO ARTIs CRITI cn usu tribus didici se , si incredibile est, hos ipsos auctores tanta

fili se confidentia atque audacia , ut rem novam & antea prorsus inauditam temere & nulla certa ratione vulga.

rent, si , etiamsi id ausi essent, non tamen fidem apud populos minime leves, de satis ad sit spicandum acutos hahituri fuisse videntur, si multa ante iacula, quam factum tam insigne litteris mandaretur, hanc opinionem omnium Hispanorum animos occupasse verisimile est , si denique post ipsum octavum seculum, quo primum, ut isti volunt, lin scriptis codicibus legitur, ad nostra fere tempora, hoe lest quoad per istos concessum fuit, haec opinio manis

sit, inconcussa mansit, nemine refragante ac contradiis cente mansit , quae tandem ratio tam certa , invicta , manifesta , evidens quemquam compellere potuit, ut

tanto post intervallo vetustissimam opinionem labefa- lctandam susciperet, eamque ex nobilissimorum religi sissimorumque populorum animis evellere conaretur pXIX. Ego sane non assequor , quis unquam istos post diuturnum tot saeculorum silentitim vocem mittere , quis clamare, quis tanto strepitu reclamitare coegerit. Et vim , quid causae fuit aut esse potuit, cur istis tot aet tum nunquam interpellata taciturnitas displiceret, ut ei istis clamoribus ac vociferationibus obstrepere auderent ὶ Quid inde mali ρ quid incommodi pertimuerunt ρ Fl rentissima interim ac religiosissima natio in summa pace atque otio constituta suam tuebatur Opinionem , omniabus grati animi significationibus Apostolum ac Patronum suum

168쪽

-A TIONI s II. Lia ER L iis suum prosequebatur, cuius opem in adversis ae duris: simis rebus experta vel nobilissimas , ipse adstante atque conspicuo , de suis hostibus clarissimasque victorias reportavit . Maxima inde Catholica Religio incrementa apud ipses cepit, & tam alte egit depressitque radices, nulla ut vi, nullo ut unquam tempore

evelli posse videatur . Quid igitur attinuit hanc opini

nem tam ingenitam populorum illorum animis, tam lom ga temporum diuturnitate confirmatam attentare qui tissimis atque honestissimis gentibus hac super re mole stiam afferre e eisque tantam quodammodo religionem auferendam eripiendamque curare ρ' XX. Gemina prope huius, de qua dixi, altera Hispanorum ipsorum opinio est , qua certissime credunt a , Divinam Matrem , cum adhuc inter mortales degeret,

ipsi S. Apostolo in Iberi fluminis ripa constituto , supercolumnam lapideam se conspiciendam praebuisse, & eam maxime Hispaniae partem , ubi apparuisset, sibi cordi

futuram assimasse; propterea quia illam prae caeteris sui studiosissimam Hre certo sciret. Haec quoque Opunio iam inde usque a vetustissimis temporibus ita insedit in Hispanorum animis atque inveteravit, nullus ut un-

L 3 quam

a Gulismis Cupenis de mo T. Cone. Hisp. dissere. 9.exems Act. Sanct. in Appendiee de Caesa- num. q. sententiam hispanae nationi raugustana Deiparae imagine , quam faventem propugnat , rationibus sS. Iacobus statuisse uaditur, parag. . piam ρο antiquam traditionem Ar '

169쪽

166 DE P. Avo ARTIS CRITICAE usu quam de ea scrupulus haeserit, nemo unus illorum des re tam certa , tam apud ipses testita , tot saeculorum comprobata iudicio dubitaverit . in apropter singulari pietate sanctissimam Dei Genitricem prosequuntur, Cui amplissimum etiam Caesaraugustae templum posuerunt. Tanto autem pietatis erga Divinam Matrem studio affecti sunt, ut hoc nomine omnes Catholicas nationes facile vincant, aut certe in tam pio dc debito ossicio ab ulla Catholi eorum hominum natione vinci se ac superari minime patiantur a XXI. Atque hic ego similiter , ae supra feci, non

istis obtrudam qualemcumque opinionem , non sermo nem vulgi, non rumores temere sparses , non imperitorum hominum & agrestium testimonium ; sed conse tientem regnorum , sed provinciarum , sed cultissima tum gentium ac grammmarum , sed Ecclesiarum praeeipue ipsarum sanctissimam religiosissimamque testifica. tionem . Hoc similiter Hispani facient, & illam ipsam ,

quam paullo ante appellarunt , traditionem commem rabunt, atque istis tanquam propugnaculum aliquod ,quod expugnari non possit, in primis opponent. Non iis ne hic quidem monumenta desunt, quibus honorificentissimam illam hispanae genti Deiparae praedictionem , quam eve tus pollea, & singularis eorum erga Divinam Matrem pietas satis superque comprobavit, demonstrent; sed tamen iterum ad traditionem confugiunt. Haec nimirumar , haec ara , hoc perfugium semper fuit, quo vel siG

170쪽

Aerro NIs II. Lia ER L I stissimae opiniones, S ab omni nostra memoria disiunctae

se reciperenti, dg ubi se contra omnes omnium adversariorum impetus tutarentur atque defenderent. Dirua tur haec arae, evertatur haec ara , auferatur hoc persu

gium ; iam non erit de sanctissimarum vetustissimarum. que rerum excidio , ac de Religionis ipsius, quae, uti demonstravimus, traditione , non minima sui parte , nititur ae sustentatur , ruina atque interitu recusandum . Sed quidquid isti e tra mo liantur , stabit semper haee arx , stabit ara , hoc nunquam non patebit perfugium , cujus aditum nulla vis obstruere unquam poterit , ac penitus intercludere .

XXII. Quod Hispani de Iacobo Apostolo, hoe M aD senses, firmissime credunt ain de Maria Magdalena Τε

Martha sororibus , quae una cum fratre Laetam , Maximino Christi distipulo, & Marcella pedisequa Mansiliam accessisse dicuntur. Et Maria Magdalena quicem in antro quodam, quod adhuc visitur , ab omni hominum secietate prorsus segregata delituit, ibique animo a terrenis rebus prorsus abstracto , & unice in caelestium rerum contemplatione defixo quam diuti L

o de tota hae eontimetssa I, Alexander Differt. x . ln inst. Ecel. genstas est in AE . Sane . tom. s. Iu- Dec. I. tom. 3. qui S. Mariae Magd iii Io Baptista Sollerius in Commem lenae appulsum in Gallias pluribustario ,istori emeritico quod instribit rationibus tuetur atque confirmat s de S.Mariae Maedalana apiad ΜΗΝ & opposita hute sententiae argumenta Iia n, in quo Provincialium posses- eruditissime more tuo refellit atque si, aruritur , x verisimilior demonis confutat. strat . Legendus Praecipue Natalia Disiti Corale