장음표시 사용
421쪽
Da pRAvo ARTis CRITI en usu ipsos evangelica habuit se Verba , ut receptae jam opinioni dba e re satius existimariat, quam ab eadem cum ςrroris pericula recedere .XVIll. Et tunc quid clarius atque apertiui a sacris scriptoribus enunciari potuit, quam Christum re ipsa Pascha cum discipulis suis celebrata , s evangelica vec-ba tantummodo cursim perlegantur ρ Misit Petrum est voannem dicen, euntes pgrate ηobis Pascha , ut mandu .cemus. Discipuli reponunt μbi vis paremus Docet eos Christus quid facto opus sit, ae quomodo se gerere in exsequendo mand to debeant. Indicia certa demonstrat,
quae si sequantur, falli non possint. Illi imperata faciunt, di paraverunt Pascha. Quid vero illa multo prioribus clariora atque apertiora i Discubuit, O duodecim stoli cum eo , O ait illis, desiderio desideravi hoc Pascbamanducare vobistim, si tequam patiar. Dico enim ταbis, quod ex hoc non maηducabo illud, aeonec impleatur in Freno Dei, δἰ reliqua , quibus opportune caena legalis ab Eacharistica distinguitur sic , ut illa praeceiserit, haec fuerit consecuta . Et hic quisquam in tanta luce nobis tene. bras offundere conabitur Chronologos & Altronomos ingeret Lunares phases opponet i Cyclos obiicieti infinitam numerorum seriem obtrudet, quibus ab obvia Scripturarum intelligentia nos abducat, ct ad implicati se
smam controversiam adducat λXIX. Quanto igitur illud aequius fieri & rectius debuisset quandoquidem evangelica verba ita sonabant,
422쪽
ui ad eorum veram germanamque significationem Patres Omnes , totamque cum Patribus antiquitatem attraxe rint, ad eam ipsam significationem Ailronomorum rati ines & Chronologorum tabulas adducere , ut & Astronomia & Chronologia enunciatae a divino Scriptore verita-.ti servirent ac famularentur. Nec vero dissicile erat ipsam etiam eruditionem, quo tandem cumque a fonte petitam , eodem detorquere ac derivare. Quod quidem si generatim a quovis requirendum fuerat, nominatim
ab isto S potiori quidem iure pollulandum fuit. Eleis
iam si Evangelistae non satis concordare secum videbantur , ita temperari poterant , ut concentus plane conseniatiens exsisteret. Nam quid aliud exspectandum erat ab eo , qui optimo usus consilio divinos Scriptores concili re inter se & Harmoniam quandam emeia e instituerat. XX. Haec sunt arma , quibus ille usus est ; his adversarios suos provocavit , his contra omnes stetit , his pugnavit ; an vero his feliciter usus depugnaverit, pal- , mamque de tot acerrimis hostibus , quos se partim, adoriri, partim repellere iam inde ab initio professus est, reportarit, vos iudicate . Hic etiam exspectabit opinor, dum . ei triumphum decernamus, & victoriam Voce maxima gratulemur. Sed quomodo ei victoriam
vir gravissimus & doctissimus, popularis suus, di quibus
potissimum verbis , epistola ad eum missa, gratulatus sit, operae pretium est hoc loco cognoscere . Digna sane est haec epistola , quae tota legatur , sed ego aliquot tantum
423쪽
' et o D s p RAvo ARTrs CRITICn uus eiusdem particulas excerpam , ex quibus quid hae de sententia , quam hactenus exposui , sentiendum ut, intelligetis. equidem, inquit Scriptor epistolae,
stantes ingenio atque eruditione viros sentire alteram tul eris partem , ea est , in qua nova opinio propugnatur , ansam praebere .... QiJam ansam P cui rei λ Ad r .erentiam Patribus debitam imminuendam. Dicatur it rum, & pronuncietur clarius sic, ut omnes exaudiant. ει reverentiam Patribus debitam imminuendam . Jam non ego solus hoc sentio , non ego solus damno , ct ac-euso ; Praestantes ingenio O eruditione viri idem mecum sentiunt, idem damnant & accusant. Ex imminuta posero auctoritate Patrum quid incommodi ac detrimenti metuendum sit, ex eodem Seriptore discite. Bod pem incommode accnderet saeculo nostro. Cur peculiare feculum commemoratur cur nostro poti ssimum feculo scribitur λ Quod uni perincommode accidit saeculo , alteri certe commode accidere non videtur posse , si p se tim pemiciosa per se res aliqua sit atque exitialis . in id igitur cau sae fuit, quare illud nostram ad reliquorum saeculorum discrimen apposterit ρ Audite reliqua . Per- incommode accideret saeculo nostro , quo calamito patet hominibus celebriores Ecclesia Patres in contemptum adducendi licentia. Potuitne quidquam scribi verius , gravius, vehementius p calamitosa, inquit, funesto voca. bulo utitur ac lugubri ; calamitosa licentia non Patres
tantum, si qui inserioris notae sunt, sed celebriores Ec
424쪽
AcTIONI s II. LI aER VII. ar' Hesiae Patres in contemptum adducendi. id ρ quod affirmat hanc calamitosam licentiam patere . Quid sibi vult patere λ quid verbum hoc indicat λ quid significat p nisi
multorum hominum animos istam ipsam calamitosam Patres in contemptum adducendi licentiam corripuisse,& longe esse iam lateque diffusam. Sed quid tandem ab hac ealmitosa licentia , quae hoc etiam saeculo patet i liusque diffunditur, incommodi consequatur , ex eo dem auctore audiamus. mo saeculo, ait , religione nulla a Fidei nostrae Patribus Deique amicis, magnifice laudantur Patres , & merito ornantur praeconio , non pauci transfugiunt, O baud raro ad utriusque hostes, videlicet Fidei ex Dei, infensissimos deoolant. Huc nimirum accedunt , qui religione nulla a Patrum auctoritate receindunt , atque hic demum nimiae in opinando licentiae exsetus esse solet. XXI. Hactenus Scriptor Epistolae Tille moni. tom.II. ep. ad N.N. art.LxIII. Criticus Critico, Criticus nobilis Critico nobili, eruditus erudito, popularis populari, ci Vis prope civi suo. inare non est, cur iste de me conqueratur, perinde quasi alienis a meo instituto me quaestionibus immiscuerim . Protuli litteras Critici nobilis, protuli viri docti, protuli popularis, verba episssolae recitavi. Nec vero aliter me cum ipse gessi , cu ius etiam verba hac tota actione attuli, & tantummodo sententias exposui , ut non tam ego locutus sim , quam ipsum ex hoc loco loquentem induxerim ' Caeterum ψ
425쪽
et a DA PRAvo ARTIS CRIΤICAE usu quod ad me attinet, laudo summum hominis ingenium , singularem doctrinam , exquisitam eruditionem , quibus virtutibus inter paucos densetur atque eminet. Fateor, hanc quaestionem ad Dogma non pertinere. Scio , su fragatorem etiam magni nominis esse nactam. Sed quid inde in Catholicam Ecclesiam commodi redundarit, non video ἔ illud sane video , magnam praeberi ansam potuisse ad infringendam Patrum non singulorum tantum , sed coniunctim omnium auctoritatem in re quidem non dogmatica , sed exemplo valde suo periculo sa; quae unica causa fuit, quare , cum hona viri doctissimi di eruditissimi venia , eiusque suffragatoris, non sententiam ego meam pronunciarein , sed qualemcumque animi mei sensum vobiscum hac super recommunicarem . Sed nimirum homines sumus , de humani interdum aliquid patimur. Gloriae cupiditas non raro nos de initituto deducit, & quo nol Iemus adducit. Placet nouitas opinionum ,& illae ipsae, quae nostra causa excitantur, contentiones & turbae non displicent. Iactatur hoc modo nomen nolirum , opera nostra Cupidius expetuntur , leguntur avidius , magno pretio comparantur; nec vero persaepe non auctor ipse minimo in lucro compendioque versatur. His de causis
nobis ipsi blandimur, & inanem ac falsam laudem ,
vera contempta ac s lida , aucupamur is
XXI l. manquam ne hanc quidem laudem , si laus dicenda est auctorem dici novae ac periculose opinionis,
426쪽
Acrio Nis II. LIara VII. .at iste sibi vindicare potest, quam alii multo ante et , ipse
ultro fatente , praeripuerunt. , inquit , quidi, qui opinionem hanc propugnaverit in Europa , ante vcolaum Villega nonum , Antonium de Dominis , O me. roumum Veccbistrum. Hi sunt, quos sententiae suae aructores, duces, magistros habuit, quique vexilliseri ad invadendum omnium Patrum , Theologorum, scripto. rum Ecclesiasticorum , Chronologorum invictum agmen ei praeiverunt ; a quibus ego nominatim appellandis fortasse abstinuissem , si eorum ipse nomina reticuis:
set. Nihil dico de Villegagnono , quem ipse multis
verbis collaudat. Antonius vero de Dominis, culus ingenii fuerit, quam pravi , quam improbi, quas tur bas exciverit, quomodo erga Eeelesiam Catholicam si gesserit nemo ignorat. Vechielius porro euias sit , latere vos non arbitror , nec vero potest , Florentini .
Nostis hominem , patriam , loeum , familiam ; indignus patria, loco, familia fuit ; Ω plane dignus, qui
perpetuo carceri addiceretur,& cuius liber de Anno pria milito Auguste editus deereto publieo flammis abs meretur . En sontes a me saepius his in actionibus inducati , unde tanta novarum opinionum copia erupit, quM recentem Criticam insedit .
XXIII. id igitur , si quid Heterodoxi erudite, si
quid docte , si quid etiam vere protulerint , nobis vitio dabis, si nos illud ab ipsis mutuabimur I Multa ab iis certe de suerunt erudite collecta, ct aeute excogitata, Scud vere
427쪽
et DE FRAvo ARTIs CRITICAE usu vere etiam e iunciata Z Quid ergo est , cur tantopere in nos inveharis, si quid ab Haereticis excerpsimus, quod in
rem nostram derivaremus Hoc Patres ipsi factitarunt, quos non puduit eosdem interdum adire , ex eorumque eruditione proficere. Ego vero hoc nunquam istis vitio nulla sine circumscriptione dedi, nec dabo . Scio, Auis gustinum in exponendis Scripturis regulas quasdam Τyconii Donatistae nequaquam neglexisse . Non me latet, Cyrillum Alexandrinum declarasse , non omnia, quae ab Haereticis proficiscuntur, falsitatis atque erroris esse arguenda ; laudibus etiam quaedam efferri posse , quin - eorum erroribus faveamus. Non me fligit, Hieronymum origenem aliquando laudasse; sed laudasse, ut diser te affirmat, Interpretem, non Dogmatisten, ingenium, non fidem . Haec ego non ignoro. Sed tantum abfuit, ut Patres Haereticorum suspectis aliquo modo de Fide Catholica opinionibus faverint, ut Haereticos ipses qua voce qua scriptis nunquam non fuerint insectati. od si interdum casu aliquo Haereticorum astu veritatem simulantium decepti sunt, statim comperta fraude ab iis refugerunt , & a malo auctore acceptas opiniones sentenistiasque damnarunt . Illud vere & generatim dici potest , Haereticorum opera nobis maxime suspecta esse debere , qui, ut edocti sunt, qua tecte , qua aperte Catholicam Religionem adoriuntur, & convellere quam tum possunt conantur. Eruditioni quidem iudulgent , sed eruditionem ipsam pravarum erroribus opinionum
428쪽
perdunt atque corrumpunt. Serunt inter flores innoxios tetra aconita , & nocentissimas immiscent cicutas, quibus exitiale ac pestiferum virus inconsultorum homunum animis importetur. Serunt triticum , sed giganta tritico confundunt, quibus sensim crescentibus triticum ipsum sos cetur. QNapropter cavendum max me ab
iis esse dixi iam , & iterum dico , nec finem dicendi
faciam, eca suspectis eorum opinionibus refugiendum. XVIU. Hoc ante me viderunt, ac providerunt Viri
gravissimi & doctissimi, quorum perscriptis auctorit tibus libenter subscribo . Vidit clarissimus Tillemontius Criticus in primis nobilis , qui libertatem quidvis a
quovis non sine periculo mutuandi infelicem appellat . Vidit Natalis Alexander vir doctissimus, & celeberrimus item Criticus, qui diserte pronunciat, In rebus, quae ad Chri stianam spectant vligionem majorem adhibendam fidem esse Scriptoribus Ecclesiasticis, quam Ethniacis O prophanis ; addam ego potiori jure Haereticis, a quibus majus periculum imminet , Se quorum pessis ra lues dissicilius vitatur , & facilius adhaerescit. Vidit inter caeteros laudatisimus ille Meldensis Episcopus, quem unum ego hominem & ingenio summo, Reruditione multiplici, & doctrina singulari cum pati cis amplissimi & florentissimi regni confero , multis antepono ; qui , quam ego hactenus reprehendi licentiam atque intemperantiam , ipse quoque repre hendit his verbia; Perniciosum , inquit , omnino rece itur
429쪽
416 Da pR Avo ARTIs CRITICAE usutium Criticorum inventum est , qui comites se Hareticis praebere non dubitant, iisque multa adversus Ecclesiam commoda suppeditare non verentur. Vidit denique ante hos omnes Tertullianus cuius gravissima verba dignis sima sunt, quae hic afferantur, & quibus meae huic actio. ni finis imponatur. bis, ait , etsi quaerendum esset adhue O semper , ubi tamen quaeri oportet λ . e pud mereticos λ ubi omnia extranea , ct adversaria nostra veritati , ad quos vetamur accedere . Setis servus cibaria
ab extraneo . ne dicam ab inimico Domini sui sperat rquis miles ab infoederatis , non dicam hostibus Regibus donativum ac stipendium captat , nisi plane desertor , O transfuga , O rebellis p Etiam anus illa intra te ctum suam drachmam requirebat ; etiam pulsator ille vicini ianuam tundebat ; etiam vidua illa non inimia cum licet durum 7udicem , interpellabat. 2 emo inde strui potest , unde destruitur ; nemo ab eo illuminatur sa quo contenebratur . maeramus ergo in nostro, O a nostris , cr de nostro .
430쪽
Illa graviter ex hoc loco pro rerum , quas tractandas suscepi , dugnitate atque praestantia a me superioribus actionibus dicta sunt, dolorique meo , quem sane magnum a que acerbum ex nimia intemperantium Criticorum inopinando licentia conceperam, parvi; eique sum, quantum mihi quidem temperare potui , citra ιustam cuJus, que offensionem obsecutus. Nam cum ad eam causam accedere pIacuisset, quae gravissima per se esset, & vero a me cum Religione maxime coniuncta existimaretur, MOn erat perinde agenda, quasi in eorum argumentorum genere Versiaretur oratio , In quibus , quid sentias , vel in utramvis partem disputes , non est magoopere