장음표시 사용
131쪽
ad quas saepius in progressu recurrendum erit. Secunia de Collectio Decretorum Gratiani tractabimus plenius, Sc desinemus in variis CONlectionibus Decretalium, earum Autoribus, tempore , Sc methodo, explanandis ; quia ex illis Collectionibus tandem Gregorius ΙM postremam hanc nostram, opera Mymundi a Penna forti composuit , Cuius gratia, aliquos Tractatus conscribere instituimus, maioris ope ris specimen & λιγμα. Du tot Mi μ- ut a divisionibus incipiamus; Ius Canonicum dupliciter diuidimus,r έ nonicipam vel ratione materiae, argumenti, siue subiecti; vel ratione formae. t tioues. Ratione materiae Ius Canonicum, vel ad fidem, vel ad mores , seu
Pr disciplinam Ecclesiasticam foemandam vel componendam pertinet. Quae ad fidem pertinent, continentur symbolis, siue formulis fidei , Synodicis Epistolis, vel etiam Decretis, seu Anathematismis contra haer δ. -- s. iiij, & haereticos factis. Huiusmodi sunt Nicaenae tan--ie apud Ge quidam een l si uin Cyzicenum s duodecim Anathematismi Cyrilli contra Nesto sent esse fist tum In Synodo Alexandrina editi, qui malὶ vulgo in olerisque C menta Gelasii dici b. tribuuntur Concilio generali Ephesino i itemque decreta in Sy-Blonde tu, εὶ nodo V. sub Iustiniano edita. Illae omnes species, generali nomine, similes. Dogmata appellantur. Quae ad mores spectant, Canonum nomine specialiter desgnantur. Vnde frequens in Conciliis Ac Patribus , Dogmatum , & Politiae distinctio. Ex hae diuisione , duae regulae certissimae eliciuntur. Prima, In his quae sunt fidei, Ecclesias omnes debere convenire: fidem unam int gram apud omnes esse oportcre: & ut loquitur Tertullianus initio de Virginib. velandis , Regula fidei una omnino est, sola immobilis or ire firmabitis ; hme nihil addi, vel detrahi potest. Quare propter eius diagnitatem in Concilis semper de fide primo tractatur, antequam de moribus εc politia quaeratur. Secunda Regula: Quae ad disciplinam &conversationem, seu politiam Ecclesiasticam spectant, vel in totum immutare licet, vel pro parte; vel in gratiam, Regni, Provinciae, Loci, vel Temporis , sinsulari privilegio dispensare et non tamen priuata au toritate L sed publica ; eorum nempe , qui Ecclesiae praesunt; praeterea accuratissima causae cognitione praecedente, ean. ra, ct ν δ Causa r. 7. Prudentissme veteres secutus Iuo Camotensis, in
dum ma ρ aefatione sua Collectionis ; In his qua propter rigorem d scipi
. nae, vel muniendam salutem, posterorum sanxit diligentia, si honesta, veι utilis consequatur compensatis , potest praecedere autor tate praesidentium diligenter d 5berata dispensitio. Idemque sentit Eulogius Alexandrinus Patriarcha in fragmendis libri de Dispensatrone , seu o conomia Eetiris fastica , apud Photium in Bibliotbeca: ubi notandum , falli Interpretem, qui ubique Oeconomiam interpretatur, Incarnationem. Qtubus accedat Bernatalis in libro de Praecepto Ur Dispensatione, cap. 3. 4. or s. i In his
duobus , fide & politia , verum laborem & studium utile Theologiae
constituit S. Chrysostomus tib. ε. de Sacerdotio cap. ε. Sc reiicit ac damnae reliquas inutiles & curiosas tractationes, suo tempore. scut Mnostro frequentes nimis ἔσεσχελω, pag. 73. ct tomo 4. editionis Pari-
fictas pag. 77. Et quidem in his, quae ad fidem & dogmata s nulli Duilired by Corale
132쪽
parcendum asperrime agunt Apostoli : in his , quae ad mores; beniagnitis e& mitius: idem S Chrysostomus in I. ad Corinth. cap. H. xomo s. p. aedictae editionis , pag. 19 I. & 292. & in pr attone canonum Theo do retus in epistola prael minari. lSecunda diuisio ratione formae: Ius omne Canonicum, Vel venit ex o Ἀ.u- scripto , vel sine scripto, & ut ait Isidorus in Canone 3. Dist. 1 --ὰ ,οι 'μμώεμ pq
Iegasus, er morιbus tonstat. Legis nomine latissit ne sumpto; ita ut omnes 1 pecies iuris scripti comprehendat: cuius duae sunt partes summae , & generalissimae; Sacra Scri Itura, cst Canones. Sacrae Scripturae veteri & novo Testamento continentur. Canonum triplex est si ibdiuiso e sumuntur enim vel ex Consiliis, aut Constitutionibus Pontificum , aut ex dictis Patrum . Leo I V. in can. I. Dψλ. o. ubi hunc oriadinem servat Praeferuntur sacrorum tam 15orum Canones. Sequunturo cretales Epistola, seu Decrotalium regula, quae, ut ait, cum Canonibus apua nos habentur. Postremo ex Patrum scriptis excerpta subij-ciuntur; quae non parem habent vim, qualem Canones Conciliorum. vel Constitutiones Pontificum. Idum ordo dc in veteri Codice Can num Ecclesiae uniuersae seruatur, quem Leo I V. in dicto Can. significat: eundeinque Gratianus sequitur, ut constat ex Dist. xv. xli. xvir.
Primb enim agit Gratianus de Conciliis. Secundo De Constituti nibus Pontificum. Tertib In Dist. xx. de dictis Patrum Primus apud Graecos Theodore us in Commone Canonum, quaedam ex Epistolii Baslij retulit. Theodore tum Collectores Graeci secuti , ex aliis Patribus Graecis multa desumpserunt, Dionysio Alexand ino, P tro Alexandrino, Gregorio Thaumaturgo , & aliis, qui enumerantur in Can. a. Synodi VI. in Trullo. Apud Latinos pariter, in Collectionibus postremis , Burchardi, luonis, Gratiani , & aliorum, quae nondum sunt editae, multa desumuntur , non tantum ex dictis Patrum ; sed etiam ex Iure Civili. Pana ritis, C dice ct Noue lis Iustimana , Cod. Theod ais, imb & ex capitularibu Regum nostrorum. Hactenus haec de variis speciebus Iuris C nonici, quod venit exscripto. Iuris non scripti unica est species. Consuetudo, siue Traditio. Traditio vero, aut una uersalis & totius Ecesesim, vel particularis, & propria est unius Ecclisae. Nec obstat eas traditiones postea in scripta redactas fuisse , & per consequens Iuri scripto videri tribuendas. origo est inspicienda, qua hoc ius tacito & illiterato consensu, lab initio lpaulatim receptum est via: sicut in Iure Ciuili Ius non scraptum, &moribus introductum dicitur ; postea tamen a Iurisconsultis scriptis comprchensum. De quo iure non scripto vide Dst. s. or xu. Unde colligimus male Gratianum in can. s. D st. I. distinguere : Consuetudinem inscriptis redactam , vocari Ius; quae vero in scriptis non est redacta, g nerali nomine Consuetudinis censeri. iNunc de Grati mi ollectione agendum, quae videtur absoluta tempore Eugenii III. circa annum II so. vel IIs I. ut ait glossa Hugutionis veteris interpreris Decreti , ad can. post app. lutionem , ves ego Ancetinus f Causa ii Q. 7.' ibi, dicit Huguli 3, quod hic estfossa I tera. For steius etiam in vitis ursonsultorum, ex ipsius Gratiani tumulo Bon
133쪽
niae, 6c Correctores Rom. in praefatione Gratiani: quibus adde oramin Antonium Augustinum Dialogorum de Emendat. Gratiani , tib. I. cap . r. ct fusas bb. a. cap. q. Obseruandum verb, falsum esse, quod Timthemius scribit in vita Gratiani, & in Chronico Hirsugiensi pag 18 quem dc alii deinde multi postea secuti sunt, Collectionem Gratiani Eugenio III. oblatam futue, & ab eo confirmatam. Non extat huiusmodi confirmatio. Quare recte nihil de huiusmodi confirmatione Gratiani, in Editione Romana , sub Gregorio XIII. edita, qui inchoa tam Gratiani emendationem sub Pio IV. & V. feliciter consummauit, diuina quadam prouidentia , ut qui primo Antecessor Bononiensis Ius Canonicum erat interpretatus; Cardinalis postea, a Pio IV. fuerat delectus inter eos , qui primi Gratiani emendationi vacarunt ; tandem factuς Pontifex, operi utilissimo ultimam manum imponeret. Prodiit itaque & emendatior & melior longe Gratiani Collectio sub Gregorio XIII. nec ideo tamen ab eo publica autoritate confirmata est , ita ut robur haberet in iudiciis, sicut Collectio Decretalium Gregorij IX, quam in scholis prae legimus, de qua deinde dicetur. Ex his colligimus , canones
qui citantur ex Gratiano, non omnes habere eandem vim & potestatem recurrendum esse ad originem & fontes , unde manarunt. Alio enim iucensentur ea, quae ex Conciliis, alio quae ex Constitutionibus Ponticum, at o quae ex dictis Patrum, can. r. D si xx. Quam in rem vi- Iudicium accuratissimum Antonii Augustini, in Praefo t. ad Canopaenitentiales. Qujn , ut supra notauimus , multa ex Iure Civili Glianus retulit, quod primum in iudicia Sc scholas circa, ea temporistitutum erat in Italia, a Lothario Saxone Imperatore , suasione Mathildis Comitisse ; Thronicon Abbatis Vspergensis in fine v ta Loth Postremo obseruandum, multa ex incertis, de supposititiis scriptis seruisse Gratianum in suam Collectionem, quae occasionem dederunt emdandi , ut diximus ; & doctissimo Augustino scribendi duas libras Emendat one Gratiani. Ante AuFustinum, de Romanos Correctores, Ant. Demochares viderat ; fuse verb Ant. Contius, in Praefatione significaverat ; quam ideo mutilauit Antuerpiensis librorum Censqui ex ea breue tantum nobis fragmentum reliquit ; qua de re mito conqueritur Contius lib. r. Lection. subseciv. cap. ι o. insi. Vestigia tamen fraudis supersunt in fine Praefationis Secunda Contii , in qua apertὸ profitetur apocrypha & commentitia plurima Gratianum suae Collectioni admiscuisse : quod & repetit in notis ad can. Septuaginta. Dist. xνι. & ad inscriptionem eanonis h. Distin xx r. ibi: Item Anactetus.
Vbi quod inducitur Contius, Maiorem se requirere probationem quod forte Demochares dixit, vel Antuerpiensis Corrector ) J ; ipse praestrueerat in sua Praefat. mutilata postea, ut diximus, sicut ostendunt not ra ab eodem, ad d. can. Septuaginta , ad. cau. I. ct can. ι-j autem xxx.
μυ. s. Quibus ex locis illustrantur valdξ, quae scribit doctissimus:
Augustinus. 5b. I. de Emendat. Grat ani, cap. a o. in fine. Constat i men eum falli , cum ait, ea verba mihi videntur Mohnai esse , πον
Conti'. Sunt enim revera Contii , & ipse Contius ea sibi asserit , si loca omnia, quae citauimus supra ex editione Antuetpiana diligenter .omparentur. Romani Correctores , notas Coniij ad dictos canones:
134쪽
DE METHODO ET AVTORIT. COLI. EC. GRATIANI, dcc. 4s
omiterum : caut us sanE, quam Antaerpicnsis Censor , qui Praesit onem quidem malilauit, notas verb supra citatas imperite reliquit ,
quibus idem dicebatur, quod in Praefatione. Notandum Contis editioni notas ex editione Democharis plures admixtas fuisse in egitione Antuerpiensi absque delectu; ita ut non raro inter se pugnantia inserantur. Nec enim eadem semper fuit sententia Democharis , quae Con-rii ; qui Contius & longe eruditior, & ingeniosior erat. J Obseruandum praeterea , quod certe etiam notauit Aeto ad tit. ne fideis. dor. dentur. Od. in decretis non licere argumentari ex rubric qui βης Vide in se, si us Gratiani, aliter quam in Decretalιbus, Dig. O Codice. Imo addes Durahia, nec Conciliationes , quas vocat Gratianu. , viscordantium Canonum, dc adnotauit de suo, ampliorem vim habere , quam alicuius Doch ris atque Magistri, non autem Legissatoris. Postremo merito Grati ni methodus improbatur l viris doctis : permixtim enim , & confuse multa tradit. Suam vero Collectionem inscripsit Concordiam discorda trum Canonum e eomponere enim solet, de conferre plures Canones, vel re vera, vel in speciem pugnantes, dc eos conciliare.
Universum opus in tres summas partes diuisit. Distinctiones, Causis , prima Diuisi& Tractatum de Consecratione. Quae prima diuisio plana est δέ facilis, Glυελ bis,
ad exteriorem tantum operis Formam, Sc ad citationum usiim potissi G, at ahi rario-mum acco Idata : nec habet Opus longo sermone. ne Forma Partitionem secundam, ratione Materiae, pluribus declarabimus. Maioris est utilitatis Sc difficultatis: .continet enim non tantum consita Sec η μν ρ liuin , & institutum Autoris 3 sed etiam introductionem quandam ne m suppeditat ad opus uniuersum, cuius per indicem nobis exhibet cognitionem. Verum ne videamur nimis ingeniosi, & anxij in alieni operis enucleanda methodo, Gratiani mentem, ex ipsius verbis, variis ex lo- eis Decreti collectis; itemque ex annotationibus vetustioruin Interpretum, ita breuiter indagabimas, ut paucissima de nostro intermis
Distinctionibus viginti primis quid Gratianus tractaueris , S quid se- Ar mentum
quentibus , usque ad centestinam dc ultimam tractaturus sit, aperi Q pri a pareis explicat inito Dist. xx. Decretis ergo Romanoram Poηt sc m, 2 sucri Gratiani, in C. Cavonibus Conciliorum , Ec usi sica n otιa , ut si pra monstr mm ς st, Min Boises
terminantur Viginti distinctiones illas explicauimus fere , Libro singu--ρari tutolari in eam rem edito, De Orgine , Θυ , er Automsite oris Can*- tractatas ordi- ωici. Subiicit Gratianus loco eodem. Ministri vero Sacro m ποπμm, nandorum , siue o D cretorum Pontificum, sunt summi Pontifices, ct infra Prasules , ct Ordina j.Bi--Iiqui Sacerdotes : quorum istitutio est 3n veteri T e tamento inchoata , bus moratur. Er in nouo plenns consummaιa, ctc. Iterum initio D not. xxiii. Breviter Tractat meo
qua inter Ecclesiastica officia si: differentia, monstrauimus. NMnc a Jmmo χχ. primis Di Pontifice incipientes, ct usque ad ultimum gradum isse drntes , qUβ- de origine, au-
e Gratianus, de primae Collectionis compilator Bernardus Circa , a bis R lio uis Distinctione vigesima prima, incipere Tractatum ord na' r m ru't, Disi is Clerici
135쪽
o eorum Cariis dc desinere in Dis. centesma prima. Haec de primae partis in distini distinἱtionibus nus, diuisione. I
Dignitatιbus , Ordinationitus , Promotionibus, Honoribus, eorumque Officiis. Secunda Parte . qua Causas xxxvi. h. bet , coniunctim oe permixtom trae x de rebus σ ne tris ἱ criminali sic primum. oe deιnde C milibus, oe de Iuricιorum ordine.
Argumentum Obscuritis dc perplexius digessit Gratianus Secundam partem, quae infecuida partis Causas, & Quaestiones resoluitur. Glossia seu Interpres vetus supple in triginia sex uit, quod omisit Gratianus initio Causae primae, his verbis: Expedii. Causas. Traefatu de ordinationitus , promotionibMs , ct ossiciis Clericorum; are
dit Grasianus ad negotia , quorum quadam sunt ciuilia . qAadam crimianalia , in quorum persecutione, maiora minoribus prvonit. Et quoniam omnια σι ιna respectu Simonia nιhil reputamur, vν infra eadpatet ; ideo de ea pram uir, quaerens, An sis peccatum spiriιMatia emi, Hre i oec. In fine Q. 7 Causa prima ita Gratianus ipie. Hιs breuiter pravim os, ad ea voiiamus, qua Ecclesia seueritate M lina parara s Minci ι , ostendentes quibus aec amiιus, vel re is ηxibus , quilibet sine conuincendι, quo iudice quoue debeat condemnar , vel ab tui: se cauis a vitiata fuit , quo remedio possit subleuarι : si accusatores defecerint. - μι sit cogendus ad fur tionem. Et v faciliud patear quod dicturi fumus, occ. Ita vero Giolla ad a can. vix. Transitu viuur . scilicet coloνe Rhetorico . quo dicta dιcendis continuat, oe dιcenda dιὶ ιs, summa tim dicenda perstringens. Et iturum anitio Causa ii. In superiori causa antμm est de crimine Si
. Initio Causae nonae ita Glossi. Supra in octaua Causa ostensum eJ d. 0 scvir , qui Uuχpiam sibi eligere succes ores. Nunc vero vult trabar.
Archivsopis , qui dismnant Clericos βι Suffraganσι , iAconsis. DoIn tio Causae decima ira Glossa. Insuperiori Causa dictum est quod tu. - ris Oabet Archiepscopus super suffraganeis sμis. Aunc vero supponit de tcιmMm Causam , in qua ostendιι Graiianua, quid iuris habeat Epsevus':
136쪽
DE METHODO ET AVTORIT. COLLECT. GRATIANI, A e.
Initio ausa undecima, Glossa. In superiora Causa sensum est , quid Ecclesia cum omnibus fuit possessionibus Ad dispositionem pertinent Episcoporum e sed quia poster aliquis dubitare, sub quo iudice Clerici debeant conuemri, sub Ecclesiastico scilicet, an sub faculari , ideo Graiianus hanc undecimam Causam subne lix, in qua , f primum , id est in Ouaestione prima J ostendit, Clericos sub Ecclesiastico iudiee esse eonue-
mendos. In 2. vero & 3. plenissime de sententia excommunicationis& censuris agite, cum quibus causam xxiv. iungere praestabit, ut &Causam xxvI. in qua de reconciliationa excommunicatorum dc poenis
morientium. JAb ωndecima itaque Causa redire videtur ad ordinem & formam --, iudiciorum , quem a Causa fecunda inchoaverat , dc intermiserat, . p insertis Causis quatuor alio pertinentibus , septἱma, octaua , nona, de Argumentum vero, & subieetiam Causa duodecima ita Glossa proponit. In undecima Causa, Q. 1. can. Inclita, oeca. Placuit s. sciliceact 41.) Introduxit Magister Gratianus Clericor litigantes de rebus propriis. Sed quia posset dubitari, an Clerici debeant habere propria, quia
praedecessores eorum omnia habebant communia ; de quibus dicitur : Mul-xιtudinis credentium erat cor unum oe anima una , nec qnisquam eorum
aliquιd suum esse dicebat, sed erant eis omnia communia : ideo supponit hanc duodecimam Causam , in qua ostendit, An Clerici propria pose Iint habere λ ct anne iit, De alienatione rerum Ecelsa, ct utrum li
Initio Causa decima tertia , Glossa. Supradictum fuit in duodecima Causa, quod quidam Clerici non debent habere propria : sed alιquia quareret, unde vivere debenti Ostendit Gratianus, quod de decimis blatronibus vivere debent. Sed quia de decimis , oe oblationibus . oe se pulturas, spe oritur contentio inter Clericos, ct etiam Laicos: ideo subneἱtit Gratianus hanc decimam tertiam Causam, in qua ostendit, quid de decimis o oblationibus, ct sepulturis obseruandum. Initio Causae decima quarta, Glossa. Supra in proxima Dusa Clerici introducuntur litigantes de Spiritualibus. Nunc autem subnediit Graxianus hanc decimam quartam Causam , ιn qua introducuntur lit antes de Temporalibus, ostendens , qualiter Clericis liceat repetere sua , ct an domestici testes sint admittendι, vel assumendi. Addit etiam de Uιras, ta de turpi quaestu Clericis interdi Eio ς O virum eleemosyna Feri posunt ae male acquisitis. Initio causa decima quintae. Supra in proxima Causa traetatum est da suaratra , quae obumbrat menrem Clericorum : sed quia Incontinentιaidem facit, ideo Dbne Iit decimam quintam Causam, in qua de Incontιπνnxia ιrattat, re de his, qua sunt mente alienara : ct da aluis
instarum egit, ct ocularium Clerico m :ῖἀ qμ μ rei gione μονβcho m is M. rum multum decoratur flatus Ecclesiarum I ideo in sex sqMent ἡμι C U -- ctyr citat de statu Monasteriorum , σ Monachorum. In hac ergo prima . 'C- a Vis , de scio e Monachorum, ostendens, an valeant ollicia celebrare,
137쪽
est eorum Capellae aebeant er eos institus. Annectit etiam prascraptione tam Ecclesiarum, quam Monasteriorum , cst quod nulli toritate sua rem , quam ad se credit pertinere , valeat usirpare. etiam , qud Laici nullam habent in Eccleslis potestatem. Omitti ἡbrcuitatis causa , quae in sequentibus Causis, ad statum Monachc pertinentia specialiter, Initio singularum, adnotauit Glossa. Initio Causa osse a prima, Glossa. Sura facta νnterpositione, in quinque Causi de statu Monachorum, reuertitur Gratianus au tractata de statu Clericorum I continuans -- tractatum , ex siue ultims capiti alCausa vigesimae , t bi dictum est, qu d Abbas non debet habere plures E Qc e i , sine pIura Monasteria. Sed quia idem se ruandum in Clericis, licet quod non rib M habere plures Ecclesias ; iri, hanc vigesimam pria mam Causam sebnectit , in qua ostendit, quod Gerrci non debent haber iaplures EGIsas, nsi in c. silus exceptis. Initio Causa vigesima secundae. In sup riora Causa mactatum est de obedient a cier. comm erga suos Oscopos e sed quia quandoque quis iurat, se
suo P alato non obedines ideo Gratianus hanc vigesimam secundam Camsem subnectit; in qWa de iuramento tractat, cst de mendacio 3 cIr quot
aberrat paul Ium a materia. Nouus tramitus
Initio Causa vigesima tertia. Supra tractatum est δε Catholicis , σdictum est, quod non sunt cogendi ad m uum. Nunc verὸ subnectit G ti inus vigesimam temam GV m , in qua de Haereticis tractat, qua-rmi an Episcopi OF io sint cogendi ad bonum ' Dem quamur, an militare -- peccatam ; cst quod bellum debe it dici iustum , cst quod iniustum , ct n vindicta sit inferenda , cst an peccitum sit iudica malos offendere , condemnetndo scibere. 1Ιnitio vigesima quarta, Glossa. Supra in vigesima tertia Causa tractatum est de haereticis r sed qui i Hareticorum quidam sunt m nifesti, qui- m occulti, ct qu indoque excommunicat Eccloeta hareticos I ideὸ G manus subnectit hunc Clusim vigesimam quartam, m qua tractat de astu --nibus istis. Initio vigesima quinta, Glossa. Expedito tractatu Hereticorum , subiicit Gra ianus vigesimam quintam Causim, n qua tractat dr P iugiit Romanae Ecclesia. Tructatur etiam fuiks in eadem Causa de Iuribvis αρ milegiis aliarum E Isi um. Initio migesima fxta, Glossa. Expedito tractatu de Priumlegiis , supponitur Causa vige a sexta : in qua tractatπr de diurnationibus , est ne
concitia tone excommunicatorum, cst de poena morientrum.
Initio vigesima otima. Gratianus primo i Elauit de OF ais cierie mmis eundὸ de causis est negotiis eorum tertiὲ transfra se ad Servim nia: fd quaa Matrimonium cateris Sacramentis est lcmpore antiquiuti di vis communius , ideo de illo praemittit. Sequitur deinde interpret tio Ioannis prolixior, quae continet brcuem re elegantem synopsin to- citius materiae de Matrimonior Et quia de matrimonιο sese quaeritur iis tuaicio, ide. a nando multiplicia eius impedimenta, tract ιι s de eo. eontinuat decem Causas. Haec Ioannes t de quo nota lectu digna repstitur , in Pa Ie pomenas seu Aucturio , ad Conr rim a Liechtena .
vulgi, dictum Abbatem Urspersensem ordinis Praemonstratensis , ad
138쪽
annum Domini 1116. Hoc te are floruit Ioannes Semeca Teατ-icas Lastis Doctor, qua Herculea audacia primus aggressus est glossare Decre-trem, quod ante eum nem ct post enm . nullus excellant as fecit. Qui secutus est aliquot annis postea , circa annum Christi I 26s. Bartholo
maeus Brixiensis, Collector Glosiae Decreti, ex eo plurima ingenuE profitetur se desumpsisse , & in Notis Ioannem absolute ascribit. Celsi ver , animi,& ingenii acuti fuisse , ejus Norae fidem faciunt, & quae
de eo subiiciuntur , in diἱtis Paralipomens s. mc Clementi IV. Summa Pontifici, tum per Germaniam , sicut Galliam. dec mas a Gero in redemnonem terra sancta exigenti, appellationem οπομει : sed Papa -- commum me, est Praepositura Halbe ateo priua t. Sed erant magni in Germnia viri , qui Ioannem deserandum non putabant. Mors veru γ' pulsans pede pauperum tabernas, Regumque turres, hane sitem d. remit , ct Pontificem ae Praepositum e medio sustutit. Ioannes Andreae eum reliquis, qui ejusdem nominis plures scripserunt in ius Canonicum , censet praeserendum, non ex ordine, sed ex fructu , in Pre fat. Clementinarum in verbo Dones. gustinus tribue
Initio Casa trigesima tensa Glossa.Post Matrimo ἐν impedimenta exped tasuperius, supponit Gratianus Causem trigesimam urtiam , in quia tractat de impotentia coeundi, ct de enormitate dilecti. ct de tempore Feriarum. O alia quadam annectu. Et iterum : Tractavit Gratianus sepia de ι-- pessimento Matrimoni', quod procedit ex animo, ct etiam de eo , quod ρ
cedit, tam ex anamo, quam ex corpore comunctim. Nunc tractat in Camsa sa, de eo, quod procediι tant m ex corpore. Tractat etiam de quabusdam aliis impedimentis , ut de frigidis, Er maleficiatis can. ν. st 3. σenormιtate isticti, ut infra, 'usione secunda Can. de his est sequent,bus; re de tempore Feriarum , ut infra μ . 4. per totum. Ordinis & tractationis interruptae, si quis alius in Gratiano locus, hic maxime est observandus. A Clusa vigesima septima coeperat agere de Matrimonio , cui decem Causas , propter materiae utilitatem &vbertatem destinaverat e tamen in Causa trigesima tertia ast. δε-
cunda , Parte o. can. ra. desilitat. Ita enim Gratianuus ante d. can. Praefatur. De poenitentibus quoque quantur, an eis generaliter post paenι- -ς at G tentiam peractam, coningia concedantur ' Generatiter enim Canonaca ak ς s. orat te, prohibentur poenitentes ad faecalarem mstitiam redire, uri Maia D. Poenitent a.
In sequenti apusione s. primae digressionis occasione leuissima
rapta , alienum plane a proposita materia de Poenitentia Tractatum interserit ; cuius licet nimium longae intercalationis, monitos voluit Gratianus. Ita enim initio d. Enest. His breuiter decursis, in quιbus extra nego' finem, aliquantillim evagata sumus , c nempe in a d. Ue xxxvi. incidentes tantiim quaestiones , & proposito non planE
haerentes, tractauerat i maxime vero a capite Pa. d a. uba ε pars
de Paenitentibus I ad proposita Causa tertiam apu6Bonem pertractandam. qua quantur , Utrum sola randis contritione , ct secreta satisfactisne . absque oris confessione, quisque possit Deo facere, redeamus. Ita enim uno ductu in MSS. Gratiani exemplaribus, remota distinctionum nota. legi , asseruir Contius, & post Contium , Romani Correctores , his PARS PRIMA. G
139쪽
verbis : Initio d. 3. Gratianus . ad explicandam hane tertia- λμ ston m , multa attulit, quam per longam traetationem. qui eam μcu. ι sunt, in septem D stinctiones iumserunt. In autιqmoribus enim staremplaribus . nulla est D nctionum separatio : in aliquidus verὸ in -- tantam est, ostinctio prima , secunda , ore. Sc iterum ad haec verba Virim sola. Haec coniungenda sunt cum superioribur, quemadmod- is peri eiustas fuAt coniuncta r ab ιllis enim pend/nt. πιαν Gratianus non tanquam erro, sed planὰ fugitivus, post longas moras& euagationes do Poenitentia , ioco, an serio insertas , quia Matrim nium aliquando eomes sequitur P mitentia ; redit ad materiam a Matrimonio, in suis'. 4. d. Causa xxxij. usque ad Camsam xxxvj.
in qua desinit secunda Pars Collectionis Gratiam. Tertia Pars de ultima superest, quae breuissima r huic titulus, ain
Consecratisme. In cuius initio , Glossa. Expleto tractatu Matri-- , quod est commune omnium Natronum , explicitis man varus Causaru- confbobus; agitur de Sacram neis, qua necessa a sint ad salutem , est hoc ordiue. P im , De Ecclesiarum consecratione. S. cuudo , De S-mento Eucharistia. Termo, De solemnitatibus Festiuuatum. Ruano, m cramentὸ Baptιμ . diuinis , De Confirmatioηe , O di is mora, Gr Ieiuniis; ct in fine, De Spiritu sanctor Osic Tractatus iste in quiseque Diwnmones est navis. Et notandum quod cismin atiis Tractatabara Magister iste feruit suos g*. solutiones, is hoc Tractatu non nisi duos p. n t g 6 vreum , in prima nempe in fine can. so. I , alium νn ' Distinctione, nempe in fine, cam 1 p. or sto. Hoc ideὸ, 'sua de sacra mentis sobriis est laque-- , an quibus emam vera is ι, peracm --
Ordinem supra expositum ratione materiae, ipse Gratianus. ω Priamae Collectionis, qui floruit paulo post Gratianum, Collector; iem que vetustissimi Gratiani sequuntur interpretes. Ipse Gratianus , M
M. O. Necessaraa Causa ι. αγ. 6. Priscis agitur. Require supra in Tram is ordinax rum , intelligit can. F. Dst. Iv. Sc post can. 63. vj. Tu bonus tolera malum, ore. μ'a de trienandis malis in mima Causa haeretιcomm . indicat can. t. Causa xxvj. 4. Gratianus ad can. I9. Me Consecrari Dst iv. Diacon a quoque pre Dam , ut fura, is O, nando - , indicat ean. t3. Din x x. Iterum ad cap. sto. δε Cons crat Disi iv. Gratianus. Vnde 'barius Papa IL'per quibus consu Gem. ut supra su Tractam conietu, ubi, de Compatribus agitur, indicat cari.
Dper quibus 4. Causa xxx. In prima Collare. Decretal. in με p. p. de electione. Illia aut- , quod de Discopi conseratione, indicat n. r. Π v. quod Sc praestantissimus Antonius Augustinus M. eum lacum adnotavit. Plura quisque per se Poterit exempla perquirere, digitum ad fontem intendisse susticit. Quae de perplexa dc saepti,s interrupta Gratiani methodo, proInti iure accuratius disseruimus, depromptx sunt ex variis observationibus, quas diversis temporibus, in usus priuatos sedulb adnotaueramus; in praesenti publici ivitis facimus , in commodum studiosorum. Iimabit tamen meminisse Gratianum, Magistri, Doctoris , & Interpretis tantum, nomen de dignitatem, & apud veteres, de apud recentio sol
140쪽
cinere. Stephanus Episeopus Tornacensis, qui sub Alexandro III. floruit, Magnum Canonum Interpretem apsellat, se Epistola r. Gossa, veteres Interpretes, Magistrum, & t .inquam in Magistri verba non adiadicti iurare, nonnunquam ab eo recedunt, & eius solutiones improbant , quas Canonibus , tanquarn emblemata quaedam interserit: ne gant vero alicuius summi Pontificis autoritate, Collectionem Gratiani fuisse eonfirmatam, sicut monuimus supra. Praestabit trium, sum- Durandus oromae dignationis & eruditionis Interpretum Iuris Canonici, Durantis, ptiὰ dictu, vulgb Speculatoris . Ioannis Andreae, oc Panormitant , de Gratiano non est sosententias. ex ipsorum Ore, dc Verbis referre. culator s Durantes lib. a. ω δε, parric. a. de desputat. σ a Vat. in fine, ait Gulielmu, 'Rubri eas Iuris Ciuilis, & Decretalium , esse authenticas , & ius fa- D intescere. Secus autem est 3n Rubricie Decretorum r tum qma aBH Ριt Con 'S' dator Decretorum, ct alιus earum; tum quia ista quandoque falsa reperiuntur, &c. Idem, ante Durantem, Monem adnotasse , supra nota uimus. Ioannes Andria etiam ad citatum Durantis locum obserum Mit, & plenius explicat ad cap. a. de Rescriptis extra , in haec verba ultima Glossae pen. Et in pratctu 3uribus contraria loquuntur se natu Ieges, secus secundum canones. Er ibi, secundum leges. Ergo Canonizario , non facit eam, legem . valere in fora Canonιω , ex quo canon contraria repantur, re est simile , Oc. Six ratio, quia Graianus, ponendo legem in volumine Decretor m, canonem uti contrarium tollere , vel
eorrigere non potuit. Non obstat , si dicit Librum Decretorum fui P per Papam approbatum , quia nec hoc conme. Et dato quod constaret; appro- hario fuit, quoad Compilat/onem, non quoad victa Gratians , qua quotι- die reprobamus Et irim in Libros Sententiarum , de quo mide quid dicam. De Bigamis , Debstum , super verbo, Cognitam. Non obstat quod notatur Secunda IF r. In pomis verbis, De Persona Lanuarν , in Glossa fecunda i qma 3ba lex canonitiata est, id est , in Corpore Canonis per Papam infria , non per Gratianum simplicuer, in volumine Decreto m. Item ιEa non est contraria canoni, sed legi. Est simiti quod dicam de Libra Uvis Fe-orum r infra De Feuiss, cap. x. Hactenus Ioannes Α dreae doctissime. Panormitanus eum sequitur in Proemio Decretalium. Et Conclusio est, quod, αμt quarii r de Rubricis Decretorum in aetanon est Iscita a umentitio, ' ra non sunt authent cae I tum quia non fue--nt edita a Magistro Gratiano, in quo tamen fallitur: nam plerasque edidit Gratianus ; imb & illas tanquam suas allesat aliquando , ut supra probauimus in sed a quodam alio t quod in aliquibus tantum locis verum esse supra probauimus in I tum qma aliqua rumuntur falsa.
O corrupta , ut ic t Glossa, in can. Charta iii. s. quam nota. Ee Ae excepta prima Rubraca, qua est authentica , secundum Speculatorem. O Ioannm Andrea , 3bidem. Sed non video , unde fumant moritatem rquia non appar. t quod et 4m inum volumen Decreti fuerit approbatum. ut notat Ioannes Andrea in cap. a. De Rese t. ct patet etiam ex ipsius inspectione Decreti, Gι nec in principio, nec in siue dicitiar , quod fuerie
probatum. Item Rubrica prima Decreri non loquitur di situm , sed tam tum fuit posita ad D clarationem Libri. Fateor bene, quod ilia Rubrica declarat Dalem intentionem illius Camisationis: inde potius debet dira