장음표시 사용
391쪽
nachis saepius distinguuntur. maximὸ in can. Iis. O I2s. Imb separatim regulae Monachis observandae proponuntur. I Ex quibus intelligimus, quod ait capitutam quintum de statu Monachornm ct Cano mcorum regularium. Etsi a sanctorum Monachorum consortio Canonici regulares non putentur sejuncti ἔ regula tamen inserviunt laxiori. Hoc tamen loco notanda est consueruao Ecclesiae Anglicanae multum ab aliis Ecclesiis diversa, de qua meminimus in Dissere. ad cap. auditis de praescript. cip. a. f. plura hujusmodι supra , in multis Ecclesiis etiam Cathedralibus nullos fuisse Clericos, ted Monachos tanthm. Quod in errorem induxit doctissimum virum qui in b,. r. sacrae Politia ricy. num. o. exemplo Ecclesiae Anglicanae deceptus, & similitudine quae Canonicos regulares inter & Monachos intercedit , nimis generaliter Canonicos regulares Monachos fuisse asserit. J Ideb verἰ, videntur Clerici regularcs Monachis esse similes ; quia nihil proprium eis posside- Vide eap. L. de re licet, vitam communem colunt, claustrum, resectorium, & ple- Postulando. σraque cum Monachis habent communia. Quae Omnia comprobantur cap. memini-
ex dicto Concilio Aqui ranensi, S cxplemque aliis Galliae & Ger- mus 3. qui Cumaniae Conciliis , dc ex nostra capitulo. Cucullas tamen ic habitum ries vel vome
Monachorum usurpare prohibentur , dicto Concilio Aquis ranensi tes, de ibi G- n. ras. in quo usus ille cucullae dc Monachici habitus, qui apud Iacium.
plerosque Cinonicos inoleverat contra morem Ecclesiasticum, reprehenditur & prohibetur. Quinetiam Canonicus regulariter professias. nisi publicE lapsus fuerit, non efficitur Monachus. Quod si Monachum esse tentaverit, ad ordinem Canonicum retrahitur ; & deinceps memorialem cucullam deseri , in signum Canonicatus semel deserti,& ultimus in choro minet f can. 2. 2 3. x Ix. 3. ct cap. I 2. de arat e ct qualit. J Sed postea temperatum est jus illud asperum cap. Io. O 18. extri de regularibus ct transeuntibus ad Religionem: ad quorum
interpretationem singularis est v mia pram Stephani Tornaccnsi vid. phi tinos alio loco causas illius mutat Onis CXPendemus. Procςden ς Vς O Aeselium is tempore plures Ecclesiae divitiarum copia oneratae, & pietate defectie λ se ,
diversis quidem temporibus , leo uno impietatis spiritu , regulari &i vitae communitatem abiecerunt , ut loquitur Abbas Trithemius in
Chronico Hi Dugiensi ad annum 97s. quo tempore , ait plerosque C 'r' 'nonicos per Germaniam regulares esse desiisse, & sectos esse nomine dc conversatione saeculares. Pervasit ille morbus de dilciplinae lapsus Galliam, licet serius t cui obstiterunt Viri magni Ivo Beluacensis Prinpositus f epist. εν. tis. J Hugo & Richardus de S. Victore , Ze alii. Sed de Canonicis plenius ad rix. dr Regularib. di transeunt. ad R ij. dc ad rit. de statu Monach. ct Can. Regul. lde quibus vide Mollanum ob. I. cap. I 4. J 'Superest ut rcliqua hujus Capituli neni breviter persequan-. Et
quidsim quod de certo numero Canonicorum dicitur in Eccleii con- Non facile a sti tuendo , haec regia servanda , ut redituum Ecclesiasticorum ratio gendus nume- habeatur. Proinde ut dicitur in ean. ii 8. dicti Concilii Αqui 'rauen- rus, etsi reddi-ss. Praepositis solerter providendum est , ut in hoc negotio modum dis tus augeantur
creta 'nt teneant, scilicet ut ore plusquam oportet, ct quo crvilias EG cap. reis. δε- .lsa Iura tu in congregationem admittant et nec eos, quos rationabiliter bo signif
392쪽
gubernare possunt, causa auaritia abiiciant. Quod & confirmat Capita.
Ium Cum Martinus supra de Constitutionibus: quibus addere licet, i l. in Ecclesiis H. Cod. de Episc. ct Clericis , & J Novellas Iustiniani3. s. cap. ult. f ct 16. J in eam rem insignes , juncta Novella Heraclij, quae in jure Orientati Leunclavij inter prunas habetur, & ad Novellam tertiam Iustiniani omnino pertinet. Γ Ex quibus colligitur ad Epite
Pos proprie pertinere illam cognitionem , quorum auigentiam aliquando in d. l. ct μυeI. Imperatores excitarunt. Sed postea Pontifices ob frequentes inter Capitula & Ecclesias suae D. cestos, tam de exemptionibus , quam aliis de causis quaestiones jus illud sibi Vindicavere : in quo tamen exercendo prudenter & religiose versati sunt; nec unquam Episcopos praeterierunt, in quorum Dioeces ejusinodi reformationes faciendae fuerunt , ut licet colligere ex omnibus ferE locis, in quibus ea de re agitur, ut in hoc cap. ct cap. ex pane de Constitui. Sed & hunc articulum & alios ad hanc materiam pertinentes infra explicabimus ad cap. 11. de Praebendis. J Praetere hoc capitulo indulget summus Pontifex Episcopis , ut excommunicario, quae propter percussum Clericum incurritur, de qua in can. Si quis suadente Causa xvi I. diu. q. ab eis possit relaxari. Quo pertinet
etiam cap. 2. de sententia excommuniciationis. Observandum vcro quod
Permittitur Episcopis hoc capitulo, ut certum Cluricorum numerum constituant; illud eis prohiberi in Monachos cap. 16. extra de exes bus Praelatorum, i contra jus vetus cap. 1. extra de Inst tui. JPostremo ad cap. Ii. hoc tantum videtur notandum, vestium discrimen & differentiam in Clericis & Monachis mutari tolli posse, prout expedit Ecclesiae utilitati ; ita ut Canonici regulares & Monachi coacm genere vcstis uti possint Et consilium Cassani bb. 1. M p. pen. in hujusmodi quaestionibus est utilissimum. A nobis, inquit,
tenenda sunt illa tantummodo , qua vel locorum situs , vel assus provincia admittit. Et postea in fine ejusdem eapituli. Vt omnis summa nosti vestitus, non in novitate habitus, cyiιι possit osseniuolum hominibus hujus sacoli tuferre, sed honesta in et ilitate consistat. Olim vero unus &idem vestis , color & habitus Monachorum fuit, niger scilicet, ut vel ex Eunapio in Edsi sophista vita sub finem colligitur ' θυεα ω'ν
άγρωνειν. Quem diutissim ε retinuerunt; donec exortis Cist-rsensbus, Alberico & Roberto ducibus , circa annum Io 98. in albos & nigros Monachi distingui coeperunt. Innumerae postea S ctae exortae sunt, ac vitae & vestis specie distantes plurimum, sub Innocentio III. autore hujus e Pisis, de postea; adco ut opus fuerit in generali Concilio Lateranensi sub eodem statuere, ne quis de caetero novam Religionem institueret; sed qui ad Religionem converti vellet, unam de approbatis assumeret eap. ulti de Relios domib. Sed huic morbo Medicos coactos cedere usus hodiernus docet.
393쪽
AD illustrationem istorum ea tum quaedam adnotabimus tan . tum: nec enim magnam habent dissicultatem. In primo statutatur, ne in Ecclesiis ludi theatrales fiant ; sed mos ille extirpetur, qui invaluerat, ut aliquibus anni festivitatibus Clerici etiam hujusmodi insaniae inservirent. Quae tamen corruptela multo post remansit 3 adcbur opus fuerit, ut nova constitutio stiper ea re promulgaretur in Concilio Basileensi sus ai. cujus verba relata sunt in nostra Sanctione Pragmatica , titulo de spectacutis in Ecclosa non Desendis. Et generaliter ars mimica, ioculatoria, & histrionia omnibus in locis , Clericis interdicitur cap. I s. hoc titulo , capitulo unico hoc tit. in sexto
apud Bonusac um ; ita ut nequidem spectandi causa eis interesse liceat I. 34. f. I. Cod. de Diso ab audientia, ct Novella l23. cap. IO. Antonius Augustinus in epitome juris veteris Pontifici, lib. f s. tit. si . ω lib. J 3. xit. 24. Clerci fervent gravitatem , ct ludos seculares non spectent. Et haec non tantum in Clericis , sed etiam in Laicis Ecclesia saepilis damnavit, Tertuli. lib. I. de istest culis , & Conc. Carthag. III. eo. 31. Vide doctissimum Savaronem in tractatibus Gntra
In eap. I . damnatur in Clericis ebrietas, & specialiter reos ille, quo ad potationes sese provocant, & calicibus certant. Eoque pertinet , quod statuitur in capi ulo Is. ne Gerici tabernas frequentent, nisi peregrinationis necessitas coegerit : quod ex veteribus Conciliis desumptum est, Laodiceno canone 7. 24. ct 21. Carthag. III. can. 27. dc in eam rem notandum est quod Hinemarus Rementis scribit iacvitulis, e Titulo a 3.tem. 3. Conciliorum Galliae pagina 614. Minatur Clericis, si a mbernis & comessationibus non abstineant, conces.surum se, quod ab eo Laici petebant ; ut si evidenter cum testibus, quo negari non possit a quoquam, Presbyterum in tabernas invenerine, caballum ct eappam inde eis habere liceat. In c. I s. quod cx Concilio Later. desumptum est , multa simul colliguntur , quae ad honestam Vitam & decorem Clericorum pertinent. quorum pleraque supra eXplicare occupavimus. Supercst, uir liqua breviter perstringamus. Et quidem initio inhonesta commercia prohibentur di quod confirmatur Clementisa prima hoc titula , in qua Vide Cone. E Clericis ars macellariorum, siVe laniorum , quos Cainifices Vocat, pro- biberit. orn. IS. hibetur. Et rectὸ inhonesta: permittuntur enim, imo dc imperantur Clericis opera & negotiationes honestae, mercaturae honestati consciae I. 1 . Od. Theodos de Episcopis ct Curic. Apostolorum exemplo Sc veterum Canonum praeceptis , Epiphanius hares 8o. Augustinus de opsis Monachorum, & Concilium Carthag. I. can. 9. Ferrandus num a Carthag. I V. canone 42. 48. or seq. ct can. nunquam de eon secratione Dist. v. Secundb in capitulo 31. alea & taxillis nec 1
dere, nec hujusmodi ludis interesse debent Clerici di quod a Justiniano districtissimε prohibetur Novesta 123. e p. Io. elegantistima lege 3 . g. tertio, ct seqq. Cod. vi Episcopali audientia, ct Novella I x. cap.
394쪽
llo. Et alea tanquam grave crimen Priscillae, Maximillae, & aliis Montani Prophetilus objecta est ab Apollonio scriptore Ecclesiastico ill rum temporum apud Eusebium I b. s. ev ry Αx,Lίον δε in πιλα
sQui locus ex eodem Apollonio citatur in indculo Haeretisorum,.sub Hieronymi nomine nuper edito a doctissimo Maynardo Iuliom. Andium Propraetore , Heresi xo. sed corruptissime. Ex Graeco ita corrigendus est. Contra hominum supra memoratorum Prophetaε A οἰ-
Ionius vir disertissimus senas insigne volumen oe longum , Us NM Montanum re insanam ejus vatem suspendio periss Maximillam intelligis, ut colligitur ex Eusebio lib. s. cap. I s. circa mediem J ct multa alia, in qκibus Prsea ct Maximissa Propheisse negant AEccvs
se munera. Confiteantur, cte. Deinde. Die mihi: erinem Iucat Propheta ' stibio oeulos linit ' propheta ad tabulas Iudit ct tus ι ct Omittit enaυσυ E ad quod hoc loco ita Russinus veriit. Prepleti ornam mis utitur, ct omatib- ῶDLLιtur ρ J Nec tantum Clericis, sed etiam Lateis legibus f& canonibus J alea prohibita est Eliberito. p. penuL J & in Libris nostris tit, de alea lusu ct aleaeribus, & in
Capitulari tib. o. eap. 1oo. Postremo de vestitu decenti Clericorum agitur, ut & ante pluribus Conciliis, antiqais & novis saepitis constitutum. Augustini ea in re exemplum expedit proponere ex Possidonio in ejus vita o Vestis ejus , est calceamenta , ct is aha ex moderata θ' competenti. J Ad hujus vero Capituli intellectum addendus est omnino insignis locus Bernardi M. 3. de consideratione ad Eugenium cap. re. qui in evin rem recitat canonem a. integrum Concilii Remensis, eui
Eugenius intererat, quod extat hodie J. Addi etiam debet Gemotiana fonda hoc titulo. Sed in hujusmodi constitutionibus , quae ad vitam& honestatem Clericorum pertinent, usurpare liceo, quod ait lo eirato Bernardus. Luxus vestium anterdictus; sed non re bi se poena dicti M ; sed minime secuta. Et ita, quod plerumque fit. mali mores Legeas de Canones in suam potestatem redegerunt.
395쪽
ECCLESIASTICIS P R AE F A T I O.
IN APERIENDIS IURIS SCHOLIS ab Autore publice habita anno I 6 8.
Francta Cancellario, scientiarum omnium , Luris maxime O-
antis Canoniel anndici geriori. FRANCISCUS FLORENS, ANTECESSOR .RAETER MITTE Mus galeatos & vulgares Prologos de methodo . de ratione & utilitate docendi &discendi; quandoquidem non modo Dialecticorum &Rhetorum scholae Declamationibus hujusmodi feruent quotidie : sed etiam Methodorum, Compendiorum, Breviationum. scientiarum omnium, Iuris praesertim Civilis & Canonici, splendidis titulis & Trasonicis pollicitationibus oblinendis & conscribillandis, vix amplissimae civitatis trivia &compita numerosissima sussiciunt di, Parisiis ut expeditius sit invenire Do 'torem , quam discipulum. Adeoque ne passivis Sc inordinatis scripti nibus & fuliginibus regia civitas deformetur; nova & inaudita proinpediem apud vigilantissimos AEdiles &Astynomos controversia speranda sit, inter comoedos, circulatores & dupondios sophistas, caeterosque fumi vendito es , de variis Programmatis , Pittaciis, & Monitoriis, in compitis, in sacris, & publicis aliis locis disponcndis , dirigendis, ordinandis.
Nempe semel amissa docendi & distendi Iuris vera & legitima forma, publicis legibus sapientissime constituta & fundata. usuque
diuturno plurium ueculorum comprobata conveniens erat Methodos innumeras, falsas, inanes & commentitias excogitari : cons quens erat eas primum iuventuti novitatis 3c brevitatis amantissu
mae , per conductitios proxenetas & pararios subtiliter ostentari;
396쪽
deinde festinantibus & conniventibus parentibus obtrudi; tradet que in publicum dc privatum damnum eodem hamo methodi se vissimae simul inescari. Patet unica dissicilis ; at certa , sicut ad virtutem , dc ad scientiam via r ad vitium, ad errorem & imperitiam Panduntur innumeratae , aditu quidem faciles , progressu fallaces, exitu & eventu perniciosissimae. Multiplices tamen illos viarum anfractus & diverticula rumore vulgi constat evasisse celeberrima,
studiosorumque gregibus & turmis ubique teri & frequentarii Academias vero, publica scientiarum dc justitiae Templa, more pe simo destitui & solitudinem pati. Nequicquam toties, Antecessores doctissimi, nequicquam anno superiori Decanus & Collega meritissimus, in hac se palestra sedulus
exercuit & maceravit, deceptis ut subveniret , aberrantibus ni comiter monstraret viam : illius verissimae & gravissimis rationibus instructissimae Praefationi nemo doctus ex animi sententia non is ' scripserit. Verum quid faceres cur te cruciares nihil apud deceptos amplius laturus,
quam qui adverso flumine lembum Remigio fuligit.
Quiescas potius Ac tibi parcas : inhaereat firmius animo vulgatum illud: Δημιου σ*cto Tmς , πας αγυρ s αρ emi. Nihilominus benigne tentemus aliquid, exemplis , quae ad probas dum M persuadendum gravissima sunt 3c essicacissima, decertemus utilissimique argumenti tractatione proposita , prudentissimis auditoribus insinuemus , ad Iuris Civilis vel Canonici , nedum ad
utriusque mediocrem cognitionem & intclligentiam , non abso uemulto pulvere . non ablque Vero dc continuato labore , nec uno
docto & fideli Magistro posse perveniri. Haec Parerga necessaria Autilia sunto. Procedat ut haec nostra de Dispensationibus Ecclesiasticis Praefatio certa ratione & ordine; nominis homonymia & ambiguitate , quae viros doctissimos in errorem impulit , primum discusta ; posteaque distinctis speciebus singulis, illam Dispensationis speciem tractantam suscipiemus, quae ad universam gubernationem & regimen Ecclesiae,
sive Politiam pertinet i quid ipsa sit 3 quibus in causis locum non habeat; in quibus habeat; quam necessaria sit & utilis; quibus personis dispentandi potestas & autoritas , quibusque conditionibus commissa & demandata fuerit ; denique quaniam justa & Canonica dispensatio distet simulata & falsa. Quod si per angustias tcmporis
concedatur, speciem dispensationis praestantissimam , quae circa in res & ritus versatur , m εἰ --, selectis insignibus aliquod exemplis ex scriptura, Conciliis . & Ecclesiae Catholicae Scriptoribus 3c Historicis illustrare conabimur. In universa vero tractatione perpetuam, quatenus dabitur, Ecclesiae orientalis & occillentalis comparationem adhibebimus.
Quae saepius in Scripturis & a Graecis Patribus & Scriptoribus
Ecclesiasticis sole; appellari ,-- νά - , un , --rite a
397쪽
DE DIs PENSATIONIBUs ECCLESIASTICIS. 31s
I rueavi &-veteres Scripturarum Interpretes & Latini Patres nominant Dispensationem, νndulgentiam, veniam, remissionem, Hlyostisnem ; aliquando i , --κλου conjunctim explicationis gratia, dispositionem sive oeconomiam 3 vel verbum Verbo ι condesce
Quocumque verb nomine censeatur Dispensatio in duo summa ge nera dividitur. Vel enim in rebus & factis consistit, vel in verbis, in Seripturarum sensibus profundis & implicitis scrutandis , emen dis & enucleandis exercetur: unde frequentissime apud utriusque Testamenti veteres & novos Interpretes , ad pleraque loca dissicillia ma notationes adscribuntur hujusmodi , εἰ ἰο--I . re meam s . vel τ' οἰνω,ομαν , Ac κ G cαMν 3 nostri dispensative, vel petdispensationem. Exempla passim in Scripturis occurrunt: vcrbi gratia, quoties laetitia, tristitia, pomitentia, zelus Sc ira, somnus , se mes & sitis, quae sunt hominum propria , Deo optimo Maximo fiagulath & ώθρω--θα- facilioris intelligentiae causa tribuuntur. vel Christo Servatori secundum humanitatem vere & propriε accommodantur. Quae quidem secundum naturalem Verborum sonum sim pliciter , sententia dc causa dictorum non benὸ propensa , vel prave
dc maligne affectata , contra receptam Ecclesiae interpretationem, Arianorum , Eunomianorum , Macedonianorum, Nestorianorum, Eutychianorum , praelertimque Agnoetarum, & Antropomorphitarum perniciosissimas haereses induxerunt. Quos sane haereticos omnes teis
meritatis de imperitiae , vel ipsi profani Scriptores convincere poterant , apud quos eruditi Magistri schemata , δωiam , fiaguratas dicendi formas passim observant 3 in quibus nuda si verba spectemus , aliud palam exprimitur, aliud latens Lectori perspicaci quasi per quandam suspicionem investigandum relinquitur. Primam istam dispensationis significationem, ad veram Scripturarum interpretationem prorsus necessariam , missam faciemus , ut proposito convenienter , ad dispensationem , quae in rebus ipsis obtinet, tra
Praestantissima Dispensationis species , quae in rebus consistit, &quae per cminentiam 'Dis pcnsatio & Oeconomia solet a Theologis appellari, est ea demissio & abjectio , qua Christus modo plane mir bili , quem humana sapientia capere non potest , se ipsum exinaniena
absolute plerumque Graeci vocitant πι-omi . cui θεολογαν , id est diavinitatem opponunt: nos incarnalsonem dc di 'ensationem appellamus. Incarnationem quippe Athanasius , totius Ecclesiae in hoc mysteriosumnuis Magister, factam fuisse ait δά τta, αλμακν releganter Basilius Seleuciens s , η υι-cαως ἐά δε--ον οὐαν iamne , dc ex hoc amento validissimum telum contorquens
rem itidem istam oeconomiae speciem admirandam , dc venerandam putilis, quam explicandam Theologis relinquemus. ,
Alteram dispensarionis speciem, quae pariter de rebus , subtilem
398쪽
minus , necessariam tamen & plane Canonicam, quae gubemationis de regiminis Ecclesiastici nobiliorem partem constituit, accuratius excise Liarnus. Non incommode a nostris definiri solet, Iuris comminas per Eccisia Praesides, ex iuga causa , ea nomee facta relaxatio. In re simili Theophrastus elegatuissime, olims αι ά Ocεία δε ιδεο Π.Debemus altius ab origine rem univcisam arcessere. Ouamvis latis N legis omnis si proprium, 3mperare , vetare, punire permitteret non tamen eadem est vis, non eadem powstas omnium legum & Jo,rium , nec pariter & ex aequo ab omnibus recedere, vel ab Iolvere ρον mittitur. In Ecclesiastico Iure consistamus. Leges divinae & Canones quaediim fieri permittunt& snunt, per indulgentiam , α, - - , qyae nec imperant, nec praecipiunt. Permittunt coniugium, ut vitetur fornicatio & adulterium; remedium ostenditur , praemium don promittitur et si quis tamen com empto remedio . delapsus fuerit in fornicationem . aut adulterium, judicium exitiale & poena coo festim indicitur. Vetatur itaque semicatio & adulterium; vetatur idolorum cultus , homicidium , QItum, quaecumque divinae legis tabulis Omnipotentis exarara manu sunctis mortalibus prohibentur
Magnae sunt perpetuae & aeternae leges , Deo legissatore latae , ab ejus immobili & immutabili spiritu dictatae, justitiae x aequitati naturali plane convenientes s adversus quas , imperent aut vetent, nec autoritas, nee summa Pontificum, Imperatorum & Regum , ae populorum potestas , nec ulla temporum lpatia quicquam statuere, concedere & indulgere poterunt. Solus legislator Deus Optimus Maximus, vel expresso& manifesto , vel tacito mandato , se aer tamen iusto, adversus quaedam ex huiusmodi praeceptis aliquid neri, pr dentissime pro sua immensa & infinita sapientia nonnunquam mam vii r exempli gratia , Scripturae commemorant Idololatrarmia, vescontumacis populi Iudaei caedes , AEgyptiorum spoliationes & praedas divinitus imperatas: quam dispensationem divinam his Elegantissimis
is sita verbis facunde Chrysostomus explicavit. Fraudis quia m magna vis, iis sine. modo ne frau sento ea animo stat : suam 18sem tum ne fraudem quidem nominandam puta*erim ; verum oeconomiam quandam totius acδε-pientiam , artemque, qua possit e medus, ii emque smperviis destre rarum rerum angustus d euitam busque , correctis emendiatisique animi
Uriis, evadere. Neque enim Phinees illum homιcsdam ego ianquam appellaverim I qu pnquam is plaga una corpora duo su ιι : qnema dum neque Heliam, mel post milites centum -a eum duobus suis imterfectos, atque adeo post magnum 3stum sanguinis torrentem , quem eo. rum nece, qui daemonum Sacerdotes erant. fecit excurrere. Nam si hos dederimus, ct res iUM per se singulas , nudaι ab autorum suorum bbo praposit=que separaras expendere quis voluerit 3, nemini sene non lice bit. vel Abraham ipsum parriodij accusare: item or illius tum n potem,c eum a nepotem doti ac male eb reos agere. Sic enim ille ius sibi primogenitum usurpavit; hic autem et uptiorum opes in Uraetitarum east Ranstulit. Sed non est ita, non est ita. Facessat hinc tanta ista sue dentia: neque enim solum eos, quos modo nomιnavr, culpa liberamni ,
399쪽
sed etiam eosdem vel hoc nomine adm3ramur: quandoquidem ct ipsi hos demum nomine gratiam a Deo magnam inierunt. Proinde illusoris de ceptori - nomme dignus fuerit, quisquis rei a sniquo ae nocendi animo abutit-ι non qua recto consilio id praestet; alioquι Dpenumeis profuit decepisse , ct hac poti m4m arte in maximis rebus alteri opem sub diumque tul sse. Caterism qui recto semper calle ingreditur , de eo nunquam deflect ni ; saepe sis ut ei etiam , cui non astum abquem struxerit ,
malorum incommodorumque quamplurimo'm intorsit.
Immobilia sunt & immutabilia pariter quaecumque de virtutibus MChristiana perfectione in Scripturis conscripta reperiuntur. Perpetua praeterea sunt & immutabilia quaecumque de Fide & dogmatibus praecipiuntur & imperantur ; quae semel in sacris Libris deposita & consignata , semper integra & illibata permanehunt in Ecclesia. Regula Fidei , ait Tertullianus, una omnino est, sola De Virginibu immobilis or irreformabilis: cui nec derogari, abrogari, vel subroga- vel πώ imiti Hri potest, ab Angelis ipsis, nedum ab hominibus, sive conjunctim in Concitis generalibus plenariis , aut parvicularibus : sve seorsim a summis Pontificibus , Patriarchis , Episcopis, quibus pretiosi Fidei depositi sola tuitio, custodia & interpretatio Canonica, spiritu suggerente dictata pronunciataqtur commendatur & permittitur. Hic penitus cujuslibet dispensationis & indulgentiae ratio cessat & .i
. Hactenus de legibus & praeceptis immutabilibus & perpetuis diximus , quae observata salutem conferunt, non observata salutem au ferun)t: proximum est ut de legibus & praeceptis mutabilibus. mortatibus & caducis disi ramus t de quibus idem Tertullianus. Lege Dei
nente . catera jam disistinae ct conversationis admistunt novitatem
'emonis s operante sciticet cir usque in finem gratia Dei proficiente. Istas leges solui, relaxari, temperari , abrogari & retractari saepissi- Augustis. ι
me contingit , ut Augustinus loquitur, quoties ex Vsis N . . me a. de Ba ι ν per mentiae demonstratur quod prius erat obscvmm , quoties deprom mr cap. s. suod latebat, quoties veritur quod Mnducibilius est Ecclesia ; tune cum sancta humilitate, cum pace Cathoti cum charitate , absque ullo superbic upho , absque ulla inflata cero ce arrogantia , absque ulla so
tentisne livida invidia commutatur in melim.
Hujusmodi sunt plurimae constituriones Conciliorum & Pontifi-gum, quas Ecclesiae Praesdes , veluti fideles & prudentes divinorum insteriorum dispensatores , ad maniendam tutius salutem , ad incrementum, amplificationem & aedificationem Ecclesiae diversis temporibus tradiderunt. In mobilibus hujusmodi praeceptis , quando vel universarum Ecclesiarum , vel alicujus Ecclesiae necessitate vel istilitate stiadente, sicut atrigimus , honesta vel utilis sequitur com pensatio, autoritato legitimὸ praesidentium , causa cognita, non tan-tram dispensatio praeeedere poterit, sed etiam prioris constitutionis derognita dc abrogatio. Causa tamen ante canonicὸ discutienda est examinandas nec a qui sit bet . sed, ab illis quibus divina dispositione pol rstas & autoritas commissa de delegata primum I perpetua clavide ncc interruptae successionis scrin 'in Ecclesia continuata per
400쪽
mansit, a legatis Dei dc successistibus Apostolorum, venerandis M.tistibus & Episcopis , OG τ- έ-ν ω νόμοι In ea cognitione dc examine concordiae , unitatis 3c utilitatis publicae Ecclesiarum prima ratio est habenda , ne quid temerὸ , ne quid iracunde , ne quid intempestivὸ , nci quid in privatum commodum, de communi & publica utilitate , vel in privatorum ini riam dispensatores subdolὸ dc vaste dccerpsisse & deminuisse deprehendantur. Quod enim de publico statu Reipubli Me scripsit autor
optimus , ad Ecclesiasticum opportune defleAemus. Stare debent omnes Ecclafiae Praesides tanquam in aliquo orbe Ecclesiae, qui quoniam in varias partes versatur , eam partem deligere debent, ad quam Ecclesiae salus utilitasque converterit ι nec pertinaciter semper easdem sententias, sed quascumque Ecclesiae de Reipublicae status, incla natio
temporum & concordiae ratio lualerit defendere, easque ex necessit te Ecclesiae moderari. . Haec omnia si conjunxerimus , exorietur & constabit illa germana nonaca, fugia Gr tuta Dispensatio , indulgentia. venia, ia-μα, DLaistaeu , toties & laudata , M salubriter tempor,bus Ecclesiae diffeillimis usurpata; quam nemini sapientum displicere scripsit verisimile Cyrillus ; cujus scopus de finis eue debet charitas,
concordia, de Ecclesiarum commune bonum. vendum tamen maxime, ne recti specie decipiamur : dispensati nis enim verae formam & habitum solet adumbrare & ementiri simu latio, nundinatio, dc multiformis avaritia. - λὸ, cum Amos, καπυι- ,πιμα- , αἰχασκε δ:a. Eleganter Proclus Patriarcha Constantinopolitanus artem Mida vocavit; quae subtili ingenio, ex ipsa religione lucrum versute captare consuevit , & ut Apostolus loquitur , ἀμιαν mea σώ existimat. Illam in Pauli Samosateni Antiocheni Patriarchae
damnatione, qui vaenalitatem pompam , typhum . dc fastum saeculi modis omnibus in Ecclesiam inducere satagebat, Patres Concilii Amtiocheni suis coloribus variefatam & expressam artifici penicillo. posteris spectandam & dignotaendam exhibuerunt; cui & apprimε
Da mihi fallere, da iustum sanctumque videra, - Nostem peccatis ct fraudibus obiice nubem. Non dissimili sagacitate summus Historicorum Polybius, prudentiam
silia publica necessitas exprimit; quae nonnunquam aliud caute simulat, aliud agit, quae non partis, nec alicujus privati, sed totius rei δύnegoti aequitatem considerat; quae ex omnibus personis , quae negotio continentur, vide Orig.expletur; ideoque saepe in speciem contraria in is , dimν variὸ decernere videtur, accuratὸ distinguit & separat aveteratoria dc astuta malitia , quam καμανγ appellat, quae specioso publicae utilitatis, dc profundioris sapientiae velamento , privata compendia & injurias, dolos δc nefarias insidias praetexit Zc o tendit : dc sicut primam meritis laudibus effert, de decorat s ita secumdam increpationibus δc probris acerriia persequitur dc exagitat. Dispensationiun