장음표시 사용
141쪽
M. VcERI COMMENTARIVS qui ethnicos uos impuros , christo suo instruerit, evquem coaec cemin cum omnibussanctis, insanctum domicilium Dei, seuerte haec uobuexbibita Dei benignitas tantifuit, ut nihil prius habuerim quam eam tum lionbis,tum plurimis di s magnisce commendare,qua caussi modo uincula perstro,pro uobis utis gcratibus , quia obfruilimus esulutis Sed uinctus 1 E U chritasti um n cuius scilicet ncgotio diligenter uersivit uincurati contigerunt, quae etiam suo modo ad propagandum gloriam ipsiusActent. Idβcile agnoscctis uerum, quan doquidem durictu dioensitioncm,id est praedicationem
d beneuolent inter uos gentes, expeculiari RIS I reuelatione mihι commissam O digitur Deo tantifuit,ut mili peculiari reuelatione manifestatum, uobis praedicandium comitteret, ego sic aestimavi, ut praedicando ei omnibus rebus posthabitis, totvi incumberem, adeos ut modo hac causa uinctussim de arcanio uos,
qui binc ex perditis gentibM, si Deisinctio beati erasistis,debetis maximi habere, quo gratisitis tam benigno
in vos patri,auctos in uobis illius amore, incrementas
mulaccipiat,quicquid ipsigratum acceptu fuerit Equidem paucis uobis perscripsi quae de christi nocteriorem
vetita tene quae legentes, potectis cognoscere, quid de eo inte igam Et indubie qua sulpiritu opulentia ditaruti,cognoscetis ea nequaquam uulgaria, multo minus inuceria e - Quae italuestri culina mihi reuelatasiunt, ego uobis tanto studio primm praedicavi, nunc liteα
142쪽
'IN EPIsTOLAM AD EPHEs Iosvis quos summatim perstrinxi, o ijs animis excipite
thesaurum,qui aeternum beatos uos reddet. Animaduertamis uero bic,ardens Paulistudiis, ut
eommissὸ Euangeli praedicundigentibus munere, Optimmasdefungeretur, qua caussi Cruinctumste gloriatur, non quiritatur Notandum Ex quod=euinctum I EI Uchristi iactat progentibus, Chrψtieminfumus qui illi uiuimus,utcunq; res nostrae habeant, siue corpore mortua
mur,siue uiuamus, Rom-i4 Tum autem recte nos illi ap
probauerimus,dum qui ab propus uocatione, saluti proaximorum,ussad uincula, Cr mortem studuerit obsiem uandum denis oe hoc,quod commisio ussibi icte meis mini ramsinoeambit prorsus Eranget annuntiare potuisset De qua resupra
Quod utique aliis kculis non fuit hominibus.
Et hoc aderigendum precium e diuinitatem Euan Secet gelij,Ephes s praedicatisscit, quod insterium hoc diuiα ne beneuesentis gentibus quos exhibenda, superioriαbusfeculis uulgo incognitum, nunc autemsanctis Apostolis ex Prophetis christi per spiritum reuelut fuit EusNonfuit laevis re collos i Apostolus scripsit Notandum alijsmu autem quodscribitflijs hominum, id est, uulgo homini iis filijsbo bus,arcanum hoc nonfuisse retectum, uti nunc retect minure est unctis Apostolis circ Nam felectis Prophetis aliquot,icam o ui uperior istat breuesctum hoc artat nex
143쪽
M. Buc ERI COMMENTARIVs aliti ut testantur abunde vaticinia eorum, quibM si calent ime praedictum legimus, chrino Gentes accessurus rcssalutis per ipsum parand participes , Nes enim
ulla apertior de christo prophetia extat, quae non prae didierit gentes christi regno nomen daturus At haec amα
pusima humani generis reparatio G salus, nonsolam ignorata uulgo*ijs hominMm ethnicisDit ei Iudaeis is quamlibet a Prophetis praedicta,creditu tumen dificialis adeo extitit, ut o chrini discipuli icet mundurue ,
de praedicando Evangelio omni creaturae ignorare haudquaqua possent,c modi aegresibi ea uaderisustineret.
Quod ex D Act aer alijs no paucis locis literaru Apostolicaru apparet Ergo nequaquam ut in praesentiseculo, regnate christo,m sterit hoc notu antea hominibusfuit. Vide autem quot π quantis argumentis diuinus noαfier orator Paulus, Euangeli maiestatem commendet
Perse utis ineffabilis preci , multos diuinfimu Ephes si irum iuditio iam donatis, esse oportuit, contigisse
ipsis cingentibus alijs per Euangelion esse cohaeredes, eiusde corporis,ais participes promissionis Dei, in christo exhibitae, quodscilicet per chrifiι , essent uni inisanctis, quamlibet eximi s,per omnia sanctificandi bean mibus dis . Nam Deum re irreputo, Eup id est inani argumenα possum Frequentersane inscripturis, quo relum mn tis Eranα eius, significant,ad cisolet, ubi antecedens exoriationis rati male Duucta ere oportet,nes apertepra misyumen . Sed state praem Methsin diuinitaem aifactsic grualis reddit,quod dicat
144쪽
m EPISTOLAM AD EPHEsi Og ipsis rara ista e tum incomparabilis felicitus, negatu orimnibws retroscculis, tam magnifica luce affulserit Adi cit uero Cr hoc ponduε nonnulisi, quod perfunctos Apostolos er Prophetas Dei e christi, θιritu sancto illu stratos, cir ad praedicandum haec impulsos percoeperint, testibus procto irrefragabilisfidei, ex praeconibus reι omnigm maximesalutaris, ais optatae' Postremo ad adit π hoc aliquam commendationem, quod crine Paulin tantopere gloriatur se mim ministrumfictum, id piuxta donum beneuolentiae Dei, prostrio praestantii ium , Quia ut nemo plus eo laborauit, ita nemo potentis requos adeuulgandam chri tigloriam, spiritu praediratus extitit. Unde adiecit Datum mihi ex efficaci uirtutectus, certe res plusquamsaluberrima, ex diuinfimafuerit,necesse est, ad quam praedicandam tantum Apostolsi suum Deus miserit anta*iritus uirtute instructu Prosectos quis animu aduertat, singuli fere apiculi argumeta habent,quibus Euangelis, e perceptasalutis inestimaα bile precium, Ephesi s admirandus hic Era orator ἐβruit Nolandum autem, quod ait per Euangelion gentes'ctas cohaeredes circ Nam ubi datum silisfurt,misso ad eas
Euangelio haberesdem, insitichristobuerunt, Actis peumflij haeredes Dei, eos cum ipso functis uni versis cohaeredes,concorporat Erparticipes diuinae pro fionis, qua chrictum exhibuit,plenes exhibebit, quan
145쪽
immoratur in commendatione Euangelij, quo Chriα Ilus Ephesi exhibitusfuerat, quo scilicet magis gratiunimi affect an eis accenderet More verosivo,quo Dei dignatione plus alto ut est admodu dei cit,nequissiciliαcet actua humilitate, Euagelion aestimet. Mihi inquita λαχιsοτερω coparatiui fingens exsiuplativo, qua si dixi αμ tnirmiori, quod cupiens exprimere, reddidι, mnori quolibet minimosanctoru multu enimfuissem inde ciendoseipso,et alia localefiantur In priore enim ad cor. a se non tantum minima Apostoloru, sed er indignum, qui Apostolus uocctur, mi Timoth, i lius 'hemur persecutorcni, inuiolentum appellauit inest aut huicfermo cur sta seni tacitu praesumptio, ne quis nim ob cereissipcssct Mel se extenue Euangelion eim non ege tum eximium,quando ipse inter ra. sanctos postremae notae haberetur,uel quo e ipsum commendaret, qui Num adeo euchcret Euagelion, praeuenit, ultro contiens,non solum agnosceresse intersanctos minimused minimo adhuc minore, ideo nihil minus agere. qui ut cxst ipso aliquidsiciat, ueru utcunc ipse exsernia hil sit , sint πsanctcs loco pGrciniori, usura tamen
146쪽
IN EPISTOLAM AD EPHEstos angeliraret, inpervestigabilem opulentiam Christi,
ex illato lumine omnibus monstraret, quaesit communiomaster a c. sicera cor is cumse minimum Apostolorum conrastUM esset, er indignum qui Apostolus vocaretur,quod persecutus eget Ecclesiam,adiecit ilico sedgratia Dei
sum, Madpum, qua efficace quos inbefuisse adeosimul
praedica ut plus milibus laboraverit,ne uero uideretur sibi aliquidarrogare,m subiecit,no tamen ego cd gratia Dei,que mihi adest Ita utrunq; pulchre cauit, Cr ne sui ipsius preco uideretur Erne ab eis mediocritate, Euangelion inimatum,minoris aequo haberetur Quis enim contemneret ultraeternae legationem,quamlibet humili legato adnuntiatum Aut quis indignum legatione eiusmodi existime quem potenter adeosuo infiinctustia ritu ad eam pater miserit, ut neminem potentiore ut Paulus Nota autem iterum Pauli praerogativam , Ermunus adgentes iccultureaui haec gratia non quidemsoli, scd omnium tirpeculiari Ἀω efficatiusque contigit, ut inter gentes Evangelizaret, ter lega m pervestigabilem opulentia Christi,quumscilicet Erotius fuit, gentes Deus uoluit effundercita admiranda largitatectuuita de cor illis spiritum impertiendo, e lucem inferre omnibus, ut salute ne uiderent, quaeὴt communio nosterjaseculis a condια mo ocuit ti,nimirum ut Gentes comunem christam, Cyperblinc copiosius plenum, sanctitatem fucitatem, ciumsanctis omnibuου haberent, Ad utrunq; certe Paulus peculiariter prae
omnibMalijs Apostolis delegatiu diuinitus fuit, nemo enim
147쪽
enim alim,uel per tot gentes, Euangelio omnia repleuit,uelgentibus parem esse, cum Iudaeis in christo locum, omnimodanis beneuolentis, donorumque D E I communionem tam luculenter π fortiter docuis . Id Οαnines id Epistola, Gracta Apostolor testantur. Porro depeculiari Pauli legatione ad Gentes legimmiti
Obseruandum autem,quod addit hic Apostolus, vidiae fierium christi,nseculis absconditumfuse in Deo , vel . . penes Deum, qui omnia per IESUM christum condiora sterii dis Non enim ita absconditu apud Deum uit,quod nudis V oriri innotuisset, cum tot tam Juculenta de eo extent prophe t. α'tarum uaticinm,absconditω nuutemfuit, quia nonfuit, ne apud Iudeos quidem palam invulgatri, apud quos paucifimis anesuere, qui recte quale esset CHRISTI regis futurum permulsent De quo G suprafect-α-σcap x. ses4- Adiecit uero,qui creduit omnia per 1ESVM christu, quo chriri aeternitatem e diuinitate praedicare uoluit, similes est cum icto Iohan In principio erat uerbum, ta condidi omnia perinu Acta sunt, sine eo,nihil eorum, quae omnia pessictu unt,Actum existit Quanquam minime praetereun Iesum d bit, quod ait per IESUM Christu, non tantum cirrim stum aut uerbum tonans uidetur nonfolum diuinitatichristi hunc gloriam tribuere Etenim Ercoctog.i horaminem Iesum primogenitu uniuersae creaturae Pere ui detur,quid eide hoc tribuit, cui primogcnitu fleemor
148쪽
luis 1 Ui-n carne,adfine mundo inclinate, natusfueris culam Deo praesentiasunt, et quifcturus sanitio recte apud Deu urse dicitur, G Acta per ea omnia, qui ut caput Ecclesiae fanctorum esse,pra definitusfuit caput certe eiusdem naturaesit, qua corpus oportet neq; memαbris uis poster esse poterit Sancti omnes os utiq; unt drogibus eius,caro de carne eius iastas' er Adam quomque Noacbsanctis omnes per ipsi acti, er ad patrem ductisunt,mediatorcs Hormn aeque ac nostersuit igiture fecundum humanitatem, ante omnessanctosfuit,quos patri reconciliavit Ad haec Pauluscum x Timoth christum mediatorem conciliatorem EI Er homini praedicat, nominatim dicit, homo HRI SΤvs E S V scio ueteresper comunicationem idiomarum duarum naturaru multu huiusmodi explicasse, verum nescio quid augustius,quam uulgosit cognitum, de christi etiam hummanitate,mihi uideantur Prophetae emApofiolipraedi care Quant nud diuinitatem squidem, eadem est christi natura, idems opimae patro Sicut uero videatur, foc creduit omnia per i ESVM christum ,Domino Isabomini no nisi per astoeosin posse tribui, quod diuisitati,
non humanitati proprie creatio rerum competat,nes humanitati aliter tribuatur, quam quia diuinitaticoniuncta
sit, sonderifrte posset, non assur dici etiam per
Iesum hominem omnia condita, etiam linitio creaturarumn Othomo natus, quod connetddipsum, Cypropter
149쪽
propierinum, etiam hominem,omnia esse condita, prismogemtuscilicet universae creatur Cysanctoru caput, pque cucta quos*mmatim oportet instaurari, cui denissubiectasiunt omnia, quis euectus estJuper omnes Angelos, omni potestate pollens
DF;leria haecfunt, quare equidem nihil definiero,iam abest, ut cum quoqua de his contendero, sed uideo tamen maiora uulgi existimatione esse, quae etitam christi humanitati, Propheta Apostoli tribuunto certe diuinitas habitat in eo corporaliter auteor autem efficilium. expeditius ad alloeosin confugias,dd hunc similes lacos resto deri Diuinitatis enim sunt omnia, quaresiqua humanitatis cultatem superure uidentur, illi tribuas,nilii hactenus quidem errabis, uerum uelim, quael α nanstulis sunt, pariter agnosci, mire enim caθ noαstra erigunt,quiscimus eorunde nos participes ore, quae caput nostrum popidet, undem dute tradet hic noster, regnum Deo inpatri um plera erunt diuinitate omnia. Vtinam moti hinc quibMθirilus D Eo opulentim impartitus est,inpcruestigabiles divitias insteri,incurrulisti aliquantulum luculentius nobuexplicent.
Ut notum fieret per Ecclesiam Sc C.
Ista,Audinsuperiorescctiuncula, dicterin christia seculispenes Deus uisca conditu,comprobat Etenim
150쪽
ia hoc arcantum apud=e Deus continuerat, ut non modo uulgo hominum non innotu it, sed ne Angelis qui dem, ut quibus per Ecclis demum illud noti fieri oportueexit Planior uidetur sectio, iligatur ut equidem uerti, ut nota fiat per Ecclasium principatibus, mulisertabapten
tia Dei,sed id sensus resultabit, nam muliseria haec μpientia,mbri aliud est,quam nosterium christi, per quelam admiranda ratione humano generi tot modis perdi
to consuluit,unde recte hic Paulus adiecit, quum exhibuit in chrillo IESU Domino nonro, per quemscilicet re generat, quos ante iacta mundi fundamenta, dcligit, ς expcrditifimispeccatoribus, mortis addictis, filios stibi haeredes condito sic sapientiumsuam inper cru tabilem,inexhaustumq bonitatem n Ecclasia electorum ostentare fecudum aeternum Crinyidibile propositum suum decreuerat, quaesanctis principatibus. potessui ibus caelactibin, non tantum admirationi, fedo summo gaudio uoluptatis existunt Unde GyDominus de illis testatus est,gaudium ipsisse, etiamfuper uno peccatore
poenitentiam agente. Inducere nam sinanimum non possim, ut haec de malignis principatibus edi potestatibus intelligam mvidenim ad extollendum Dei erga nos in christodemon stratam benignitatem, id quod hic Paulus agit, ficeret, mulis Daemonibus nostcrium Christifuse incognitum, nunc autem per Ecclisumferi notum Si quis autem putet,perstringi tacite qui curiosius qui muπιus, ita Angelicis