Epistola D. Pauli ad Ephesios ... versa paulo liberius ... In eandem commentarius

151쪽

M. Vc ERI OMMENTARIVs 'plaisiritibus nomina indiderant, ct eorum authoritate ad extollenis legis cerimonias abutebuntur, ut ad hunc prUum haecscripta iit, multa quidam de principaribra et potestatibus ciuestιbusdstutant, qualescunq; istisiint, adprmo etiam ipsis cis nosterium a seculi ncquaquam plane notumfuse, fedfecundum aeαt num propositum Dei illud nunc primum per Ecclesiam illius onsam distcre, qu m mirifice adeo restituit o ornat, ut multi'riae inexplicabius Dei apientia, in ea demum istis quamlibet=ublimibus principatibus potestatibus innotestat Si quis inquamsi uelit ictu interpreatur equidem nihil repugnauero De his nonnihil edi sum

Per quem confidenter agimus,&aditum habemuS,

Transit diu clurandum ructum eius, quod diuinam erga Ecclesiam tam ex gentibus, quam Iudaeis collectam benignitatem, musti irium sapientium tantoprepraedi confidenucauit cir extulit Omnium autem primum, quod ex intcile ter agere,cto christi arcano, notas Dei erga nossaluatriccsapientia,nasci oporici, mascula est animi in Deumsiduti qua confidenter π intrepide agamus, bonitatcnis ipsius animose, quantumuis repugnet mundus, C princeps eius,

praedicemus, Apostolussiquid scripsit, pὼρχοαμε τμὶ arcti Og σιαμ, id est , in quo habemus=dutiam, kuel audacium loquentes, Nam uult ostendore unde hara

152쪽

Mat,saod contemptis omnegenus periculis tum consedenter egerit in negotio Euangelico, quo persuadeat er Ephes sanimi alacritatem, e ne obfga vinculasi an

Ad idem ficit, quodsubqcit, Graditu habemus, quod perinde mihi est,ac idιxisset, per quem audemus remetu am,quantumlibetpericulosum aggredi, e prosoria Christifrtiter agere cii vimscroto Euangelicus,prinucipem mundi imperio deturbct, adire certe quae in illius potestate Atinentur, cri denter agere de regno Chrinsicut ille irreconciliabilis hostis est, magni ortisq; θiri tm res est pnges supra uires humanas, Recte ergo pcrchristum hunc e aditium habere, erlaudactam loquendi gloriatur Alius frie hunc aditum adputrem intelligat, de quo=upra cap xsect-σsed quia ad putrem hic non est adiectum, Cromnino hic de easduti se aditu loqui

uidetur, unde fictumfuerat,ut uinctus Romam mittereratur,mulo aditum hunc intclligere, de audenti aggresione christo quam plurimos lucrisiciendi, Sutήnx runisi vindicatos. Mox uero magis explicat,quomodo per Christum crfidutiam loquendide arcano eius, Crudeundi Euangelio

ditat,quaeua ipsum unius, fide Verti etiam poti In persuasione,quae est perfidem eius . Fides christi,'des est quam habemm Euangelio eius huc certo crcimia

nonfosim ipsi nostra omni cuωxse, Eruigilare elimsi per

153쪽

super nos eier aeternam in ipso er per ipsis nos uiri tam pinidere Sic perfidem de inosentientes, eam per suasionem, animis fiduciam habemus, ut no dubitemus, nihil nos posse agere uelpraestantius, uel meliorisfugis, quam ut nomen eius, quantis licet praecon sextollamin, atque ut ipsi nomen dent, persuadere quam plurimis coα nemur Haracfdutium et persuassionem des Es Vi ι

christisuppeditatun hac uel ex hac aditu habemus, ut pcomis

intrepide, quocus nos uocet Deus,negotiueius agamuε, umer habeamus πα Δουσιαν, id hi loquendι de Dominopiam audentium, artis ilicet hinc nos non olum nullum posse damnum accipere, etiam si millies moriedum esset. sed nullo duo pacto certius, uitam beatam aduuros . Sic quia credimus,loquimur, bcientes,quod quis citauit Dominum IESUM, nos quos per IESUM suscitabita, cor 4 Hinc cirgo Scile patet,quomodo per christu confiuentiam loquendi inuritvim habeamus, exstatu vel persuasensiqumfides in id suppeditat Huc uero exemplum uio cordatioru christianorupropones, θ'ectauit,utra Ephesios adsimilenissiliam

ammare , caueretq; ne obfuas afflictionesstangerentatur,quod mox eos orat, di Quareprecor, nestangant vos adflictiones meae, quas pro uobis fustineo, quandoaquidem haec est gloria uestra Qv d Tanta nobis per c AERISTI donatu sunt, ut j ortam eius haudquam

quasilere pol imus , adest quos ipsius beneficio elusimoriri animi squilibere etyrtiter praedicare nouo tantu,

154쪽

seder miro gaudeat ciens ignominiam, quam hinc C . rum mundo irre oporici,solidam gloriam, Cr mortem quae inde accersiitur , et cmam uain parere minc Ephesi uincula mea cum gaudio etiam perstro, in quae nequaquam icinere, aut meo aliquo ficinore incidι, bc dum impcllentsiritu, Domitu mei gloriam furtiter ad fero, in uestrum maliorum confirmationem mihi aleaenigno patre dissilensata, contigerunt Oro igitur,ne ea uosstangant,aut pus dammes reddant itemm prouore bis Osu lineo,eo enim quod uestram, sinallaruam Sentiα salutem ludisse quaesitus,ea mih intecta*nt uorarum uos tam non debet pudere, ut glorium uestram, uti sunt,illa interpretemin Aurum enim quod per ignem

probatum,nihilpassum detriment est, praestantilis exi*stit, ita dum aduersis excrcita ides nostra irma steterit,

probatior quos ta gloriosior iure habetur GlorLino sera utis est,nos Deo esse charos, id nuquam luculantius declaratur,quam cupro nomine ista in pericula adduracti,agimus 'titer cum enim nos ex nobis ipsis nihil uel cogitare bompossimws,tato utis curior in nobis Dei uirtus euadit, quanto exucristre pugna uictores eu erimus

V ergo Ephesiis gloriobum erat, habere Apostolum ouae ob erim stiritus,praecipueque uirtutis,num argumentum idoloria erat in3ularis Dei erga eosfiuoris, ita ct gloriosum erat uestra illum prae ut fpburi,et haudquaquam uulgares Dei*iritu exerere Ouida librihubet scci dest, crit,quini dicere 3postolus uoluerit, vincula ua π adflictiones fore

Ephes i

155쪽

Ephesijs gloriam corinthi s sinesicripsit cap i Epistola

prioris Gloria ucstrafumus,qucmadmodus uos nostra in dieDomim . Num tum dcmu apparcbit inquantu illis Apostolum, Dominus doliauerιι, Cy quem hic in eis sturariumstcerit sic fri hic, de die Domini loqui potuit. Per puram autem restri utro modo legeris, hoc enimμα Ium interest,quod in die Domini quae modo tecta est,gloaria sanctorum reuelabitur. Porrbium graece Paullosscripsstrit, δι Erro ααν,μ εκκακθ, id st, dare precor , non defccre, uel

frangi, Hieronymisputat etiamsi posse intelligi, qMusipctieri ne ipsc desceret aut tangeretur in ictionibus suis ed non solumfermonis figura,uerum C magnitudo stiritus Paulinc quod insequentifcctiuncula roborariri illos uirtute perstrritum precatur, sciunt mih uulgantam lectionem,ut precatus sit, nc Epheseitcbfud ajicituones deficerent,probabiliorem. Sane collo 'ensibus, quibus ex eisdem uinculis scripsit satus est, se gauderepu*per actionibussur pro illis Collo en- Istuc uero quodscribit si pro Ephesiis adflictiones erresecuto pro collo 'en dis adco totam E Ecclesia

rapuerunt quaestio studiosico, quasi adflictionibus suis

Paulus , precissim redemptionis Ecessae auxerit, a nsanctorum merita, christi meritis coniuncta, thesaurumstcerunt indulgentiarum, in quo Pontistae, acccpta pecu rim,distribuere unicuis posit,unde peccata eius expletaratur Nituntur alitem potifimum eo, quod collagen Apo

156쪽

dulguia ' in carne mea,pro corpore eius,quod en Ecclesii Sed isti ignorant solo christi nos sanguine redemptos esse Ieru Locus co ut caput nostrum christum, adfligi oportuit, ut memiosi bra eius necesse est, ea autem cum bι non uiuant,sed Ec*plicat Asiae , quicquidpatiuntur, in commodum statrum mn untur, aisadeo pro Ecclesii Non quidem ut eoriam ex pient peccata, quodsanguine Christι tam ictum est, sed uigiorum Dei apud eos promoueant, dumscilicet uotaguntur ideo, quod adiutores illis ad pietatem esse student. Sic Paulus pussus pro Ecclesia fuit, quia caussa EccleαFae,cuiuuesalutis c summe studiosus esset,diesque ervio aes in hoc, ut ira auctior cottidie pietate redderetur, inacumberet, principem mundi, cum omnibus fatellitibus eius infe prouocauit, caussanis dedit, ut adfligeretur me tamen ad'ctiones, christi, cumine eius esset,qua erat,recte dicebantur Vivebalsiquide in eo chri tus, ergo G ad ligebatur in eo minc est, quodscribit*ρ laxese quodin carnesua deerat ictioniam Christi. Habebat enim o Paulus uam crucis portionem, insud quos carne adfligi christum oportuit, iam eorum, quae in ea pati Christus debuit, adhuc deerat aliquid, iduitam tum supplebat, id, pro Ecclesia, cui totus uiuebat, emcuilis gratia mundum adeo contrast irritabat. Sed vives Hi homines non unimaduerterunt etiam

obtinuissent, Paulum etesios sanctos,adflictionibuεsuis, precisim redemptionis Ecclesiae auxisc, quod tamen duu

157쪽

M. BVCERI COMMENTARIus snri non potuit, multam niihilominu abesse, ut probent, sebi eiu quem gunt, thesiuri dispensationem commis sam ese' is autem Onsanu fuit, quod adflictioncssin αctorum alijsfecerunt tam utiles, qui ipsos tamen, qui caspertulerunt uuare adeo non potucrunt, ut nillic HRIαS asanguine redcmptιfuissent,in morte perpetκb hae si fient Notandum praeterea confidenter O MI NInos negociam acturos siuere crediderimus er gloriam nostram se, obibini nomen adfligamur, quia eo singularis Dei erga nossi uor declaratur quosscilicet ad infirundam nomensuum, primo loco consilivit

Huius caussa fledio genua mea.

Et haec,ad commendationem Euanget siciunt, et qua sta σὸdum ad pro ictu pietatis adhortationem infe continent,

charum uti se optabile esse Ephesi s,θiritu DEI

ruitis,oportuit, quod issis tanto ardore, tum cxlmin Apostolus non minus illorum amans, quam uerorum bonorugnarvi, a domino petebat Eo enim quod ait flecto genua mea ignificauisse ardenter pro eis orare caussa uero ut

haec piteret, uit,qd'crucis gloria pulic imi norunt,undedit:huivi caussa, scilicet ne deficiatis in afflictionibus meaeis De eo quod Deu patrem Domini nostri Iesu Christi,

uocat,diri supra scapi Sect-a- Adiecit te. fys πῶσα πατρri , ex quo omnis cognatio,velfimilia, ncriis eo superscrrum nominatur, ego reddidi,constia Nam G instascribit cortuito, omnis

158쪽

omnis immunditia,aut duaritia,ne nominetur quidem inα ter uos, quod equidem non uideo aliter accipiendum, qui

si dixisset, nihil loci a tuos habeat Ad hunc ergo mo dum C in praesenti loco, nominari, pro esse intell/go Elcucro roc adiecisse, ad institutam acit Ietebat siquis dem Ephcs ijs, fecundum internum hominem roborari, habitares christum in cordibus eorum G c uiuulerent assequi cum omnibus sanctis, quaesit latitudo Crc uoluit igitur adi cere, quodJem eis Gigeret,idb illis nequari quam rustrapetere,quamlibet Gentibuε, qui olim a Repub sinctorum alieni uisent, atque ideo ubi Deam, pa trem Domini nostri Iesu, uocasset, qui Cystatrum Do mim ais membroru pater esse indubie dignatur,quod et

ipsum in bonas e illos erigebat, adiecit:Ex quo omnis cognatro,pareteia,uelsemiba,inciuo et i terra coctat Guas dic Deum patrem dico domini Iesu Christi, quod is primogenitussit, mimaginem eiusptemfime referat,sed confidite,omnis praeterea cognatio G si vilia, tam in caerisis quam in terra, ex eo constat ,unus omnium opsex est, erubii eorum que condidit odit Eliam amilia gentrum

ex inosunt, quare emistissuum bonitatem impertiretio te non quidemsingulissed quos existis bι delegit,inter quos cruosectis,quibus Christumfluum dedit cognosceαreta adorare . Nihil igitur addubitate , quae uobi Orct, etiam exorabo.

Subiungit his, secundum opulentum gloriamsiuam 'EFcmper ghrum, bonitate Dei intesto Siquide uere

159쪽

M. UcERI COMMENTARIVs sgloriosius, nemo est quamlibet sapiens, diues aut potens, nisi idem optimus, inquam uberatisimu3sum ita er Deo ampli imasiud bonitas,ssi mae G sipientiae Crpora tentiae iuncta, folidusni gloriam puri Ad haec dum bonitatem suam electis impartit , efficit ut Cyipsa praeclare in illiu eluceat, . magnifice ab eis praedicetur, quae tum uera si ipsius gloria malus ergo gloriae,cum opum lentast, num diuitias gloriae dicit,commemorati ipsis beneflerare Ephesios sciebat uero quae Ephlijs inpetolus petit,sunt, ut uirtute in internum homincm, hoc est,sicut eruerti, ut intcrnus homo bcnehubeat, per Diritum De corroborarentur, Thabitaret Christuς persdem in cordibus inor , Ut nis radicati sundat in dilictione, hoc est, esset in ipsis confirmata dilectio probes undata orauerat Ephsios, ne deficerentino fictionibusfuis,hinc occasio uit, quoniam omnino pati

curra Christro, G hic probari electos oportet, visimul cumino regnent glorificati, ut peterct a Deo uirtute illos coα roborari pcr Deispirit in internum hominem, ut ille scilicet fortiter haberet, ta renouaretur in diessingulos, dum externus conlimplturi cprinth M Etenimn maeternus homoamua illa diuinae dignationis creatura, mensscslicet recte de Deosentiens, vιrtute ex alto induatur, o

corroboretur, perspiritum Dei, illi testimoniumsemper perhibentem, nos Dcifilior haeredes esse,quamlibet

cruce exerceamur, probationem certe crxcis nemosiret

160쪽

IN EPISTOLAM AD EPI Es Iosqua corrumpitur, quistrat sat dum inuicta aduersus somnem adflictionem uirtute muniti erimus, quando perfodem habitauerit in cordibus nori is christus,perfide inmqnum qua non dubitamus e semper cogitamus inum cui pater dedit omnia in manM, nunquam nobis abesse,

omnias in salutem nostram fiensare, confirmatus ciα licet in notas, probequefundata dilectione, utique illa, a qua Paula Roma octauo gloriatur=eseparari nonposse quae est in Christo Iestu, quascilicet deus nos,ut dilectos missios oucter ducit, donec aeternu beatos reddat,tum demusub cruce durare, Gran scio persi crepossumus, quantiamuis aduersiis pulsati In hac certe dei erga nos dilectione precte radicati uerint: undati, hoc est, in quibus ipsa radices probe egerit, rectes undata uerit, illos non modo nulla πιbulatio franget,sed gloriabuntur etrum in tribulationibus, scien fies illispe durari probari, utfrmius de Deosterent,

quae tum*es, vita sanctorum est, Cr nequaquam conrisuncidi Si ita accipiamu quae hic Ephesi s Paulus precumim est,pulchre quadrabunt cir qua sequuntur,quo ualematis G c Quia ubi contra aduersa probe duratMammm acrit,er ampla diuinae bonitatisfide,donatus, ut nihilud

dubitet suiuulorem domise habere, diligis sempersta

Dco,paratis emcapaci simussane est, ut quam sata onisga,celsior pro unda Dei bomiussit,agnoscat erutundis inconsolari, mad glorificandu deum excitari queat.

Si tamen quis putet Paulum Ephesi s hic pietatis conα summatae m