Des. Erasmi Roterodami Dialogus Ciceronianus: sive De optimo genere dicendi

81쪽

CICERO Ni A us. 63Vis sermonem Nunc veterum consue ad commendaret Hoc in aditu.

am in digressu male dicti us , misuibus male precamur. anto melior in phasis in formulis Christiano rhi lia odo vere ex animo simus Chtalliai Gratia declarat gratuitam condo- ationem admissorum pax quietem cpaudium conscientiae, quod Deum 3ro irato habemus propitium imiseri ordia dotes varia si corpori anini, quibus suos locupletat arcani pI- itus benignitas quoque magis pere--us nobis haec fore perpetna, additur,

,e Patre Domino nostro eju Chri-

so Quum Patrem audis sonis erv lem trepidationem, ascitus in affectum filii quum Dominum audis, Onhr- aris adversus vires Satanae. Non deseret ille quod tam care redemit, Ῥ-nus potentior es universis Satanae cohortibus. Quid suavius his verbis ei, qui iam haec apud se sentri quid utilius hac admonitione ei, qui nondum in hunc affectum transiit Verbis itaque non vincimur, imo vincimu po- Mus sententia longe superamus. Re-

82쪽

stat illud decox una&aptum, quod ubique cum primis spectanduin est. d- hae quanto magis conveniunt homini Christiano, quam illa salutem di eis, c, cura ut valea. Tantum facessat illa puerilis imaginatio , non sic loquutus es Cicero. Quid miri , si non

sic loquutus est, quum rem ignoraritὶ Quot millia sunt rerum de quibus nobis frequenter dicendum est, de quibus M. Tullius ne somniarit quidem' At si viveret, nobiscum eadem loqueretur. An non igitur frigidi videntur

imitatores, qui talium rerum observatiunculis referunt M. Tullium, ac di L simulatis, o divinis viri virtutibus, numeris tropis , formulis ac dicti unculis, ea imitantur, quae M. Tullio vel placuerunt, vel crebrius exciderunt Haec ad te quidem nihil attinent, No pone, sed tamen, quoniam incidit, ut de Ciceronis imitatoribus loqueremur, haec commemorare non

ab re visum est. Hoc hominum genus, nob sin ipsi Ciceroni, pariter invisum esse debet nobis, qui vere Cicerone conamur exprimere, quia per istos

83쪽

ci cum mus. Ioca naur in iocum fabulam, dumae illorum aestimam ut stultitia Cicero qui per tales, ut ante diximus, imi- atores non aliter infamatur, Quam ' onus praeceptor per malos discipuos, probus vir per improbos liberos, Urmosa nullier per imperitum picto irem Perspexit hoc luintilianus, dii m ueritur , Seneca infamari quorcindam immodico studio , qui et ilia duntaxat litabantur; ita clue fiebat, ut qui Se-aecam non legeiant, ex illorum scri- tis Senecae facundiam aestimarent. auemadmodum atriem nulli magis se actant venditantque de praeceptorum lac maiorum nomine , quam indocti

iscipuli de improbi filii, aliunde ca-

tantes virtutis opinionem , quum uis bonis eam conciliare non queant:

ta nulli gestiunt insolentius nomine iceronis , quam qui sunt Ciceronisi sitim illi mi. Novi medicos insigniteri tis quam profitebantur imperitos, oui quo quςstum facerent uberiorem,let ' celebris alicuius medici, quem vix vi-

dera ut se discipulos iactitabant, ro- gatique quia praeter artem hoc auti a P illud

84쪽

illud ministrarent aegrotis , convitio respondere solent num tu ido doctiori Hunc praceptorem sequor Atqui illius, quem nominabant, pene nihil imitabantur praeter vitanda potius, quam aemulandari puta si forte celebris ille fuit in respondendo consultoribus disticilior aut morosior, vel in exigenda mercede durior. Quo tandem

animo credis egregium illia medicum esse erga tales discipulos mus . Haud dubium , quin pessimo, nisi prorsus nullam habet existimationis suae rationem. i. Quonam reliquos eiusdem medici vero sic germanos discipulos HYΡ AE tie malo, quod apud vulgustales habe fatur discipuli, qualem ea periuntur illum gloriosum impost ore. Atqui si pateris ut orationis tua curis sum interpellem faxo ut videas. u. Licet. HY . Quidam casu viderat Erasmum scribere calamo, cui ob revitatem additum erat lignum : carpit

illic suis pennis alligare baculum, atque ita sibi visus est Erasmico more scribere. Sed perge obsecro. i. Nec illepidum est , nec ἀ-σΩἐνυσον quod

85쪽

r c N I A iu S. 67 anas Carteium ut institutum prose luar. An non audimus patres familias

biurgantes male moratos filios : Vos . redditis infamem ct invisιm civibus

sis, vos obcuratis imagines maiorum, ludet metali:ιm liberor tim si pergit , bdicabo vos. Nonne ad consimilem modum audimus interdum fratrem in-

ignari fratri , quod illius improbis noribus detrimentum opinionis suae lapiat 3 Hoc animo probabile est Cieronem esse in istos ridiculos imios; oc animo non eis decet, qui illius , mα et ἐκ: studemus habeti. Nos Ine tam praeclara nonnihil est vel una ram assequi. Ei. Sit hoc aliquid iis, uibus satis est umbras vocati Cicero uis: ego nec Apo in is umbram dici metro. piam. Malim enim esse vivus Cras, is , iam umbraticus Cicero. Verum, ut, uod instituimus, pergamus facesse, ut totu Cicerone in verbis , figuris η ι umeris exprimat, quod pium tamen

n multi possint nescio inuantulum is abebit Ciceronis Si hoc in imitan- Cicerone, quod Zeuxis fuit in em iando corpore muliebri Exprellit li-

86쪽

neamenta , colorem, aetatem, de ut , summum artificium praestiterit, asse i ctus non nihil hoc est, dolentis, gau i

dentis, irati, metuentis attenti aut dormitantis: Haec qui praestitit, noniae quidquid ars potest absolvit Z Quantum licuit, vitam hominis specie in in mutum simulacrum transtulit. Nec aliud exigi potest a pictore. Agnoscis formam eius quae depicta est Vide, aetatenas affectus, fortassi si valetudinem: adde quod a suibusdam effectum legimus, a noscit indolem, an ores vitae spatium physiognomon. Sed immane quantum illic abest hominis ' Quod ex summa cute coniici ipotest, expressum est. Caeterum quum tu homo constet ex anima, corpore i quantulum illic est unius partis .eriis ique deterioris' ubi cerebrum , ubi caro , ubi venae, ubi nervi, ossa, ubi intestina , ubi sanguis , spiritus, phlegma, ubi vita, ubi motus, ubi sensus, ubi vox sermo, denique ubi quae sunt hominis propria, mens , ingenium , memoria, consilium 'Que admodum quae sunt hominis praeci-

87쪽

pua, pictori sunt inimitabilia ita sum mas oratoris virtutes nulla assequiturlaffectatio ; sed a nobis ipsis sumamusi Oportet. Verum a pictore nihil aliu Alexigitur, si praestitit, quod unum ars

il profitetur a nobis, si totu Ciceronem exprimere volumus, multo aliud requiritur. Si nostrum simulacrum, quot M. Tullium Engimus , careat vita,

lactu, affectu,nervis Hostibus, quid erit imitatione nostra rigidius Sed multo magis erit ridiculum, si tuberibus naevis cicatricibus, aliave membri deformitate demtim effciamus, uti lector agnoscat nos legisse Ciceronem. ii HYP. Istius generis pictor quidam nuri per risui nobis fuit. Susceperat effingendum ad vivam formam Murium sodalem nostrum quumque cram hominis formam reddere non posset, circumspectabat si quid haberet in

corpore seu vestitu notabile. Estate coeperat, iamque magna ex parte tabulam absolverat pinxerat anulum quem gestabat , pinxerat crumenam

ωcingulum , tum pileum capitis diligenter expressit. Animadvertit illi in

88쪽

, o Ei Ara D. laeva manus indice esse cicatricem eam expreiIit accurate. Tu in dextra i qua manus peninsula brachio com amittitur, tuber insigne ne hoc prae. termisit. Rursus in supercilio dextron pilos aliquot in diveritim flexos red, didit. Item in bucca laeva cicatricemnessinxit, vulneris vestigium. Ubi re., versus, iam crebro redibat ad exemplar vidisset barbam demessam, amn- ait novum mentum rursus ubi barbam aliquantulum provenisse , quia magis id placebat, mutavit illi men- itum. Interim oborta est Murio febricula, ea, ut solet recedens, in labium aeruperatra pictor expressit pustulam. Tandem venit hyems sumptum est aliud pileum mutavit ille pieturam: sumpta ei vellis hyberna pellibus subducti pinxit novam vestem. Rigor mutarat colorem,& cutem, ut solet, contraxerat Mutavit totam cutem incidetat pituita, qui sinistrum oculum vitiarat, nasum, dum frequenter emungitur, reddiderat de ali quanto maiorem, multo rubicundiorem tinxit illi novum oculum nasum

89쪽

c Ica RONIANus. Ir asum novum. Si quando vidisset impexum, exprimebat capillorum inaequalitatem rursum si pexum, componebat capillitium forte dormitabat Murius dum pingeretur, expressit dormitantem .sumpserat pharmacum hortatu medici ea res addidit aliquid se nil mutavit faciem. Si veram ac nativam hominis formam potuisset exprimere , non confugisset ad haec πάρεργε Itaque si ad istum modum imitemur Ciceronem , nonne merito clamet in nos Horatius:

O imitatores,servum pecus, ut mihi sape Risum sape iocum vestri movere tu-

sed finge nos feliciter expressisse in Ci- cerone quicquid hominis exprimere potest absolutus pictor , ubi pectus illud Ciceronis, ubi rerum tam copiosa, tam felix inventio, ubi dispositionis ratio, ubi propositionum excogitatio, ubi consilium in tractandis argumentis, ubi vis in movendis affect ibus, ubi iucunditas in delectando ubi tam felix ac promta memoria ibi tantarum rerum cognitio, denique ubi mens

illa

90쪽

ri ERAs. ROTERO Dilla spirans etiamniam in scriptis, ubi genius ille peculiarem marcanam adferens energiam 8 Haec si absint, quam erit frigidum imitationis nostia simulacrum Nos Ita diserte tu quidem Bul ephores sed quorsum spe ei ant, nisi

ut adolescentes ab estinuendo Cicerone deterre is Bu. Bona verba, Noso-tipone. Quin potius eo spectant haec o-xmnia, ut contempto simiorum quorundam inepto tumultu, Ciceronem, quatenus licet, totum, feliciter imitemur. Nos Hic sane rem eandem

agimus Bis id ni fiat dextre fututum iest ut sedulo quidem, sed parum feliciter aemulando, Ciceronis dissimiles reddamur. Nihil enim periculosius esse scio , quam assectare Cicer cinis imaginem. Male cessit Gigantibus affectaue sedem Iovis. Nonnullis exitium attulit evocasse Deos Pericu a plenum popus alea est, divinam illam lumana natura superiorem exprime relin uam. Cicero nasci fortassis potest aliquis, fieri nemo. o s. Quid nunc ais fit L. Quia virtutes illius ut summae sunt, ita vitiis sunt proximae. Porro fieri non potest,