Des. Erasmi Roterodami Dialogus Ciceronianus: sive De optimo genere dicendi

91쪽

CiCERONl AN Us. 73lotest , quin imitatio defluat ab eo, tuod sequi tantum non etiam vincere itudet. Proinde quo impensitus affectas i lius simulacrum, hoc vitio pro pilor

Nos Non .riis intelligo , quid

licas. Bu L. Sciam ut intelligas. 'Nonne medici corporis optimam valetu linem pradicant periculosiissimam, quod 'hdversa valetud mi sit proxima Nos. Audivi. Quid tum postea 'tu L. Sum a monarchia nonne tyrannidiproxima Nos Aiunt Bi L. Et tamen sum monarchia nihil est melius, si absit tyrannis. Et Jumma liberalitas lao imine n icina est profusionis vitio' Et summaveritas an non adinis est truculentia. OS. Sane inua. Et summa festivitasrbanitasque nonne ad scurrilitatis an evitatis accedit viciniam Nos . Desie commemorare caetera , finge me de ingulis esse confessum Bu L. Prius aues illud Horatianum: Brevisese laboro,

curus si essectantem lenti, nervi sciunt, animus profestas grandia,

turget.

ta qui affectant Attici mum pro ar-

92쪽

gutis ac venustis fiunt aridi qui genuo Rhodiens , dissoluti qui Asiaticum,

tumidi Laudata est in Salustio compositionis brevitas nonne si quis hanc superstitiose conetur aemulari , periculum sit ne concisiis abruptus evadat ilNos Fortasse diu L. Praedicatus est in Demosthene margumento-st: lium modus, cui nihil possis detrahere. Nos Ita censet Quintilianus. Bu. t. Ad hanc laudem aemulandam, si quis componat se anxie, quo Demosthenicus videatur periculo vicinus est me minus dicat quam oportet. Applaudi litur Isocratis structura numerisque. Huc qui vehementer annitatur, in periculum veniet, ne superstitione compositionis sit molestus in artificii iactatione fidem amittat Seneca laudata est copia. Huius incautus ac sedulus tulae mulator periclitatur, ne redundans i i& immodicus evadat pro copioso. Bruti gravitatem si aemuleris anxie, tifortassis tristis asper evades Laudatur Cri 'mucunditas. Huius aemulator veniet in discrimen, ne pro iucundo fiat ineptus ac levis Novi qui

quum

93쪽

tium mirabilem illam Ovidii iaculia-

conarentur exprimere , verius D iitirent, Sc nervis spiritu carentes.

ut ne naulos commemorando tibi tam molestias, dicam in genere quodestat. In quibusdam eminet argumen- di subtilitas. Hanc qui vel emen- ' er affectat, periclitatur, ne vel frigitus , vel obscurus evadat. In aliis ad-airamur felicem artis neglectum. Hoc , . tui contendit e iungere, fortassis inlgare dicendi vel potius garriendinus incidet. In alio dulucet summatis observatio. Id qui nitatur expri- mere , incidet in scenicum quoddam cendi genus Atticae frugalitati pro-

ma est exilitas , copioso verborum; axi vicina est loquacitas. Summam movendis affectibus pes ,ri excipiti saniae species , ut granditatem, δε-us , asseverandi fiduciam, improbis. Nos Confessa praedicas B u. Ex vero sunt quaedam, quae sic eminent autorib&ό, si pro viti: habenda sint, iunctis virtutibus e arentur uemadmodum in Seneca compositio- , ita abruptum,in sententiarum immo-D 1 dicam

94쪽

ERA . ROTERO D. dicam densitatem multa virtutes excusant, ut praeceptorum sanctitas, verborum rerumque splendor ac iucunditas orationis. Nec Isocratis laudaretur compositio , nisi perspicuitas dictionis sententiarum gravitas illi patrocinaretur. Nos. Nihil adhuc audio

falsi caeterum quorsum haec tendant nondum video diu. Nimirum huc. Quum in uno Cicerone tam multa sint huiusmodi periculosa mihi videtur illius superstitiosa addicta aemulatio, quando virtutes , quibus ista vel commendavit, vel texit aemulari non pos sumus. Nos Quaenam ista dicis 3 u. Tam fluidum est illi dictionis genus, ut remissus a solutus alicubi videri

queat tam exuberans verborum copia, ut redundans tam artis observans, ut declamatori quam oratori

propior, fidei iactura captans artificii gloriam: tam liber in insectando, ut maledicus haberi possit tam effusus in

iocos, ut Catoni consuli risum moverit: tam blandus alicubi, ut abiectus: tam compositus, ut severioribus ingemis mollis ac parum vir dictus iri. Haec

95쪽

aec ut fateamur in Cicerone vitiaon esse, propter insignem illam natuae felicitatem quam decent, quae facit, omnia ut etiam virtutis sint scamen insunt, ut ob viciniam non ca- eant specie vitiorum sub iniquo iudi- attamen ille reprehensionem nem eximiis ac plurimis virtutibus ensavit,ut omnium iudicio calumnia-or .impudens habeaturi, qui cone-ur aliquid in huius oratione reprehedere. Verum has virtutes non studemus exprimere,&, si Fabio credimus, sunt inimitabiles, nec ab exemplo praeceptis vetet politant, sed a Minerva. puero si absint, qualis erit eorum, uae Omemoravimus, imitat: o Golligimus igitur, nullius imitationem periculosiorem esse, quam Ciceronis non tantum eo nomine, quod summus

rator et extra omnem ingeniorum 1

oampositus est quo titulo Flaccusabaemulatione Pindari deterret, videlicet Icari exemplo verum etiam quod pleraque in illo sic summa sunt, ut vitiis sint proxima Hic nimirum praecipitii discrimen. Nos . At prius conveniebat 3 inter

96쪽

s. Erat D. inter nos, quae maxime eminent, a limitationem esse accommodatissim quo videlicet, ut nonnihil decidas aeo , quod ringere studes , tamen latesdem auferas tecta dictionis Bi L. liud est eadem reddere, aliud similia aliud imi ari praescriptum, ab udservi. nec non aliud sequi. Denique de fuit ab exemplo, qui non reddit illa qua reprehensionem excludunt f At qui haec Fabius indicat fere inimitabo lia felicibus etiam ingeniis. Nos At-. qui ego ad huius laudis ambitum non recipio, nisi vehementer eximia quaedam ac diis proxima ingenia , quibus si accesserit indefatigabile studium, ita demum spes est fore, ut feliciter exprimant phrasim Tullianam Bu L.Fortasse, sed ita raros, ut numerari non a

leant. Iam sunt arguti quidam qui di singuunt imitationem ab an uiatione. Si quid imitatio 'ecfat similitudinam, amulatio vicZoriam. Itaque i totum unum Cicerone in tibi proposueris non in hoc tantum, ut illum exprimas

verum etiam ut vincas non praetercurrendus erit, sed relinquendus ma

97쪽

is. Alioqui si illius copiae velis adde - e, fies redundans si libertati, os, et ulans si iocis, fies scurrilis si com-

ositioni, fies pro oratore cantor. a

'ue fit, ut si Tullium aequare studeas, ericliteris, ne hoc ipso peius dicas, quod divinas hominis virtutes , qui bus ea pensavit, quae vel vitia sunt, vel vitio proxima , non possis assequi, cae ter nimirum assequutus in conerisi antevertere, etiam si in illis, quae nullo studio possis assequi , paria cum illofacias, tamen vitiosum eri quicquid Ciceroni fuerit adiectum, de quo

verum pronunciatum videtur, quo di igitu eloquentia nihil possit addi quem admodi Demosthenis nihil demi Vides, lilosopone, periculum s. Nihil

me terret periculum , modo tandem hoc laudis assequi liceat , ut dicar Ciceronianus B u L. Haec omnia si contemnis, est alius scrupu , qui magis ur- get animum meum, si non gravaberis audire Ni s. Utere pactis arbitrata tuo. Bu L. An censes illum hominem eloquentis nomen promereri, qui non dicat adite 'Nos . Nequaquam, quando -

98쪽

ro TR A s.', E ROD. iii idem haec praecipua virtus est orat - ,rta, opposte dicere. hii Nerum illud appositum, unde perpenditur Z nonne partim a rebus de quibus verba fiunt: ipartim a personis, tum dicentium, tum audientium partim loco, tempore, reliquisque circumstantiis Nos Ma - ,Σime Bu L. Ciceronianum autem prae t si antena oratorem esse vis r Nos. Quis ni Z Ilia. Itaque non erit Ciceronia. tius, si quis in theatro disserat Stoi--

eorum paradoxis, deque Chrysippeis argutiu atta apud Areopagitas in capitis discrimine lascivia facetiis aut de re culinaria, verbis ac figuris tragicoruni

loquatur. Nos isten hilo minus ridi culus erit orator, quam si quis intra

gico cictu saltet Atesimo aut quod

est in proverbiis, ducat crocoton sim apurpuram, Bacchii in aut Sardanapalmtionis exuvio, clava exornet Herculis. I ihil enim laudis meretur quamlibe

terse magni cum sisit ineptum B u

Et commode re suondes, vere. Erg

M. Tullius, qui suo seculo dixit prime , non optime dixis et, si aetate Catonis Censorii, Scipionis aut Eiuali simil

99쪽

mili modo fuisset loquutus. NOS.Non tulissent aures conatum illud&numerosum dictionis genus, nimirum hor- ridioribus assuetae. Nam istorum ora- tio moribus illorum temporum con- irruebat B ut Dicis igitur orationem tu . quasi vestem esse rerum 'Nos Aio, nisii

tu mavis picturam dici. Bi L. Vestis igi-r tu Quae decora est puero, non decet e-ι ne ira nec quae foeminae congruit, con-zal veniet vir, nec quae decet in nuptus,ta: deceret in funere nec qua laudi dabatur olina ante anno centum , nunc probaretur. Nos Imo sibilis omnibus risu omnium exciperetur. Contem -

api te in picturis non admodum vetu

stis, fortassiis ante annos sexaginta editis , cultum muliercularum aulicarum ac procerum, quo si quis nunc prodeat in publicum , futurum sit ut putribus malis a pueris ac morionibus lapidetur. HYP.Veriissiam a narras. Quisennia nunc ferat in honeitis matronis cornua, pyramides, metasque praelongas invertice prominentes, frontes ac tempora pilis arte vulsis labra ad medium prope cranium: in viris pileorum Do IO-

100쪽

g ERAr. ROTERO D. toros cum ingenti cauda pensili, oras vestium insectas , toros in humeris tumentes, caesariem duobus digitis supra aures derasam , vellem longe breviorem, quam ut ad genua porrigaturavi pudenda tegentem , calceos Ostris in immensum porreetis , catenam argenteam a genu ad talum snque revinetam. Nec illis temporibus

minus prodigiosus fuisset cultus, qui

nunc laabetur laones istimus Ni s. e velle convenit. Buc. Da nunc,

si libet, ex pici oribus Apellem, qui

suae aetatis deos, homines optime pingere solitus est, si quo fato rediret in hoc seculum M tales pingerct Cermanos, quales olim pinxit Graecos, tales monarchas, qualem olim pinxit Alexandrum, quum hodie tales non sim , nonne diceretur male pinxisse mira Male, quia non apte.

Bu L. Si tali habitu pingeret quis Deum patrem, qualem pinxit olim Iovem tali specie liristum, quali tum pingebat Apollinem, num probares tabulam Nos Nequaquam Bi L. Quid, si quis virginem matrem hodie sic ex