장음표시 사용
61쪽
quid referret, quo scramem aq-fu rei imo anqtrat quid refert qua init Theol. formula bapti seni utaris i ast quot Salvator Iesius instini t , ac ne p'g--3' cessitate mandati celebranda proposuit Sacramenta , tot sunt, nec plura ab ullo hominum pomunt odi, quicqtia nugantur nonnulli. Quod si in laxa significatione adhibeat vocabul triri Sacramenti, ita ut ritibus ac ceremoniis attribuat, lites unc piti-ra Sacramenta sint, minus tamen putamus hi j iis libet esse, vel haec coacervare. Verum plane aeramentum bapti sinu cepsis
Arminianorum evertere videtur, etenim forma rei in dulbi una vocata alit negata, substantia ejus corruit, quum ergo parum
referre arbitratur Episcopius, qua formula qui Sacramentum dissiput. par administret, imo alio loco negat formam baptismi in certorum 3- illorum nempe quibus Christus instituit peragendum baptisnum verborum pronuntiatione sitam,&ne ullam quidem ro Julsem. nuntiationem necessariam,aut praescriptam esse credit, quid hinc jzraliud consequitur,quam mysterii illius sublimis eversio Quamvis autem aequi pollent bus verbis sermo hic citra immutationem formae efferri posset. Quo modo Lutherus noster, ac D. Brentius, ille in capi. Babylonica .9 de baptis. hie ne techis
statuunt, qui propterea immerito Iesu ita Bellarmino acetis antur,vid. Doct. Me itineri colleg. de Sacram .disput. X. thes. 9.
seq. Causa tamen nulla apparet, cur id concedamus, quum meliora nullus hominum substituet nullatenus autem Episcopio largimur, cujuslibet arbitrio relictu, qua formula in administratione baptisin baptizans utatur, qi a in parte ossius ipse, etsi alias colludat tim Episcopio in necessitate sermulso ab eo dissi a de disp. de baptis disp. r. bes.s pag.m.q8. Π. cum institutio vim praecepti habeat, Coptime Verti possit per translationem
imperativi, ut hoc modo mandatum executionis praeceptum denotet vid. suo pl. Brev. Hulsem. cap. O. 9.' Proinde ea verba,
quibus eum peragentum voluit causa principalis Christus instituens , omnino abhibenda sunt Quae enim hic objiciunt loca Aetor. r. 8 cal .ic. c. apis. s. minus vincunt Apostolos commemorato solo nomine Christi, formam Baptismi administrasse , quod patet ex Actor. 79 vers. 3. UUm invoca
62쪽
Quae alias latius deducta lege apud nostros Theolog passim D.
Meis nerum cit. loc. Dideri c. instit. p.9II. Et Calvinianos MaccΟ-vium in loc. commvn. cap. 69. p. m. 823. Alstedium Theolog. Catechet. pag. 36 aliosque. Et enim, si non ipsim formam, ut nonnulli haud perperam statuunt, stricte se dictam constituat invocatio S. S. Trinitatis per praescripta verba , est men de ratione formali perquam ejusmodi aspersionis velim mersonis in aquam actus, a reliquis ejusmodi actibus discerniturae determinatur, tantum abest, ut intermitti possit recitatio verborum, ac in nuda actione peragi, sic enim minus discrimen ellet inter reliquas actiones, quum nece stest, ut aliquid accedat, quod loco dimerentiae sit, prarstat autem hoc recitatio verborum institutionis, aqua mice aspersiola abet, quod elevetur ad ejusmodi effectius, regenerationem&renovationem edendos. g. O. mirum ergo non est quod tam tenuiter de Sacramentis eortimque esticacia loquantur, quamvis enim modum vid. Apo- quendam exhibitivum Sacramentalem Evangelicum statuant,esilii 'r' ita tamen describunt, iit verae aerealis exhibitionis nomine mi
Episeop. di 'u Venire possit, utpote objective saltem promissiones divinas spr. p.ry ob oculos ponens atq; obsignans, nihil ergo prie ter nudam signitu ficationem relinquunt. Inde est, quod baptismi definitionem
Socinianis Sc orthodoxis accommodent, quum tamen maXime a se invicem distant : Sic an in locum circumcisionis baptia sini Sacramentum successerit incertum videtur eidem Episcopio,
T. - Rc dii lxiiri permittit, qiuod tamen ab Apostolo ad Colos et .v.H.&
' S i ii 1 adstruitur. Verum ne hic quidem scepsiis Remonstrantium
tantum circa baptismi salutarem doctrina versatur, sed&necessitatem ejus de ratione medii ordinarii consideratam, eam munem non relinquunt, quippe maxima existente multitudine eo
rum qinae necessitate baptismi infantibus statim a natalibus die bus conserendi negat, pro more dubiam orthodoxis reddere conantur, ac dicitiit δε qi is nutpraesis Uervatu necessarium vel ex praecepto Christi, vel ex traditione spo solica, aut alia aliqua certa, ac in obitara utoritate tenendum esse, haud quidem penitus ejic-1unt, prout in Apologia videre licet, in Ana baptistarum tamen grati in haec perscrimi, eorumque Pastores pro legitimis ac veris
63쪽
habent. Quae in contrarium proferunt, praeprimis ovantiqui Apol tale, discussa sunt in Docti Calovii consider Armin. In Saera -p VXIII. mento Eucharistiae scepsis eorum haud adeo se exerit, quum in 7 ' 'plerisque falsis ae haereticis opinionibus citra dubitationem adstipulentur. f. . Reliquum videtur ut hominis statum institutionis, ut&Angelorum consideremus, quae in eo scepsi sua involvunt Arminiani Stipra enim hominis statu destitutionis&restitutionis ex praeposita methodo vidimus. Ac quod attinet ipsam creationem divinat Orthodoxa Ecclesia semper statuit DEUM, quae
extra ipsum sunt ex nihilo creasse, neque quicquam ipsi extitisse
coaevum, neque materiam primam,aut aliud quidquam Praeteri-.tis autem iis, quae habentur apud Vorstium, qui admodum im- si , proprie loquitur, ut se liberet a Socinianorum placitis semel ad-sta sum . minis, Episcopius putat rem tanti non esse, ut propterea cum quoquami r . v
pedem ruere velit, ut potivi cuilibet permittasuo abundare sensu. Im 'st x materiam priviain exi hilofactam esse, iripturam sue controversia, ρηί hie j.
adserere. Verum remota aequivocatione vocabuli aeterni aut coaeterni, recte asseritur, praeter DE Ura cuncta esse creata, nihilq; ipsi coaeternum, S quamvis interminis minus habeatur in fi- crocodice DEUM materiam primam ex nihlo creaste satis tamen evincunt loca Scripturie Rom. . IT. Hebr.l I. s. ut sceptis Episcopi hic merito celsare posset. Plura quidem verisimiliterstitem, ut ipse pronuntiat circa creationem habet, quae praeterimus Angelos quod attinet statuendum ipsi videtur, esse sub ma tistantia spirituales, quum tamen remoto omni dubio hic sese M. j. praeeunte Scriptura, explicare poterat. simili modo dubitat, numne spiritualitati Angelorum aliquid corporeae molis sit adjungendum i jusmodi Scepticismus, ii ut fidei essentiam minus
attingat, eamque subvertat, turpe tamen existimamus,pr pri-Apolog
mis Episcopo ejusmodi ac Doctori, quum parum dubitati h Vc n. absit a contradi Chione. Ambigunt etiam Remonstrante de pia Doct. confirmatione Angesorum bonorum ita statu gloride ipsorum. Calov. e. 4. etenim milla, solido testimonio aut argumento lime probari posse, putant. Quod tamen minus vero consentaneum vide G tur. Quum enim videant semper faciem D E in coelis, summa lxxx. G autem artis.
64쪽
autem felicitas ii eo intuitu consistat, ab ejusmodi visione o felicitate cellas eminus polliunt, quum obiectum illius visionis sit
optimum neque intellectit a volt talis imperio unquam moveatur, ab eiu S modi, nunqua non praesentis objeiffi lautii tu, desistere,utpote quae semper fertur in summum bonum, ac projnde actum illius visionis coelestis potius contintiandum jubet. Accedit quod in semet Episcopius fatetur, ex oppositio malorum Angelorum stati, haud improbabiliter de felici ac nunquam interitur latuvid. i. or bonorum sugelorum posse judicari, Quod hominem concernit sce- micae disquisitioni committit Episeopius, an corpus hominis creati
M- si essentiali ρ ινι sit, nec is ' verum, ut tantum reliquis incommodis, quae ex hac opinione mala profluunt, haud recensitis, dican is
quod veritatis ratio postulare videtur , impingit in articulum fide symbolicum, quo credimus idem numero corpuSretur re- sturum, quod si ad hominis constitutionem essentialem minus pertinet, neq; extremo die resurget Imagine protoplastica DEO
communicatam in justitia lectitudine consistentem, quamvis negare minus vult Epii copius eius tamen funda 'rentum ustum in
Scriptura essese minu videre,aec tame receptae pinioni sieveLem fragari, disi x o ' dicit,cliti certitudine animus ejus instructus sit, vel ex hoc liquet, pq sy Cureel laetis ulterius progreditur commentum Ocat. Et
tra Mare Apologia eorum cap .s. p. f9 utrum Adam habuerat Iustitiam origInasium lem, nec ne i Et utrum ista concreata , an tanquam naturae super ondi-umsuper addita rit putat quaestiones titi vilitii liores Quum tavreuinerit Christi necessitas, reatusq; nostri gravitas satis aestimari non possit, nisi perceperimus unde excidimus, siquibus gratiae donis instructi fuerint primi parentes Liquidum nunc arbitramur ex modo dictis damnabilem eorum esse scepsin , ac minus tolerandam, quod ipsum fundamentum , a quae in divulso nexu ipsi adhaerent, corripiat Ut itaque Mysteriis illis summis in dii biu vocati &a nece cessitate credendi exclusis, nihil relinquant in Sacris, quod terminos naturalis Theologia excedat si eque lumen naturale erit conversivum hominis peccatoris. λ 11. Aliorum prae primis, qui Politici appellantur, sce-cismus cunctos ferme articulos fidei corrumpit, ni iii enim cer
65쪽
iuslibet secti animum distrahant, ut cui adhaerendum lit, Ignorent. Malunt ergo indifferentes esse, nulli a se addicere religioni, neutralistas agere ex quo postea athei simus profluit quam judicium discretivum de religionis controversiis, quas leviculas, stultas, inanes appellant, ferre. Quod minus mirum, quum iis consiliis, qui Theologorum nomine insigniri cupiunt, eos ita instruant , ut prudenter dissimulent , ac ιπέ si e manibus haud dimittant, quo respexit Archiepiscopi palatensis una
cum Cassandr consilium, de quo vid. Venerandum Dania hau erum. Non dicam aut commemoraturus sum causas hujus nefandi seepticismi quod in esticientis causa consideratione fa-inim quem haud immerito apud ejus generis homines proximam tu iam ad Atheismum ducentem pronuntiamus, quippe eOrum politicam religionem , a qua aut horitate ipsis sint sacrae litterae, prodidit egregie illustris Gymnasii Lune burgensis celebris Professor Doct Clasenius, libr. de Religione Politica. Huc referri potest exemplum de Cardinale Perrono, qui cum coram Galliarum Rege Henrico IV oratione habita, probasset esse D EM , obtulit se sequenti die contrarium probaturum, si Regi allubesceret, quam ob causam etiam aula excedere jussus est, praeclarum hic sese pra buit scepticum, omni orationi oratio tequalis opposita est, quod in sc nolis eorum personabat .Re formatorum eorum praeprimis, qui haud mediocri studio allaborant pacem inter nos dissidentes ab ipsis conficere inreligionis controversiis, scepsis cernitur in decurtatione articuloria, de quibus controvertimus, eos nempe a necessitate ac obligatio-rie credendi excludentes, de quibus consulantur obvia ab utraque parte Irenica scripta. Alias in quam plurimis fidei capitibus eorum scepsis cernitur,&sane nonnunquam solerti verborum involucro sensum Calvinus contegit. Qiuod praeprimis ostensum in Calvino Ilulai gante Doct. Egidii Hunnii. Etenim quam lubrice egerat, glossis ac corrupteli Judaicis corrumpendo testimonia de Trinitates Deitate Christi Spitatus Sancti, Christi adventu, nativitate , passione , resurrectione, ascensione in coelos sessione ad dextram DEI, satis ibi lata monstratum legitur , neque nobis ulterius animus est petiea
qui collegit non nullas antilogias ex scripti setorum selitus
66쪽
selburgius Theologia Calvi nisi lib. s. art. 8. Migandus in Sacramentarismo p. m. 3 9. Videndus etiam Joh. Schultesius in Phraseologia, qua Ostendit, quod nos superius monuimus, Arianorum instar, quo in cautos circumveniant, iisdem vocabui . modis loquendi uti, verum alia significatione , satis hoc significarunt non saltem Beza Farellus in colloquio Vormatiensi, de quorumdolo bono , ut vocant ad Helvetio pratres, consule Epitomen hist Eccles Osiandri cent. Is pari. . cap. 28. Ve-xum Crypto Calviniani Mitte bergenses, de tribus vid.Schlus sel burgitim libro cliato art. i. Mosiandrtim cit lo c. cap. 68. Pontificiorum detegimus tum ita principio fidei S. Scriptura , quam Lesbiam regulam ac sum cientem incertamque normam pu-xant, quas autem nescio unde traditiones sitispiciunt, certitudinem divinis litteris conciliare, tum circa principiata, ut mysterium S. Trinitatis&c. Circa reliquos fidei articulos hic eam
exacte perstritigere minus constituimus, dubitationum, quaestio Dumque , quas minutum coacervat Scholasticorum temet asiliada apud D Zeaena annum de imagine Dei cap. I. art. . .lia
venire licet Cons etiam Petr. Suavis Polani historiam Concilij I rident. Petrum Bessaeum Regis Galliarum Ecclesiastem in Dom. XII. Trinit aliosque stipra citatos. Verum dehisce satis pro .
peramus ad formale causarum genu Scf. 23. Quae nunc suratio formalis hujus scepticismi ex dictis facile eruitur, nempe nullius rei anxiuam plane ac perfecte cognitae assensus, iudicii subtractio , ac ultra verisimile pr ba bile rerum perceptarum certitudinis πο α ις. Inde Scepticus quidam interrogatus, quid sibi, quas circumferret , lances vel
ct cum accurate similes o aequalis pondero ideo , tun qua verior sin scio. Proinde hi Sceptici culpam merentur non quod suspenderint judicium, verum quod in iis, quae sole ariora erant, cinincertis aeque ac certis. Quum in prioribus utique quoad incerta sunt non saltem licitum, sed lapientis est neque reprehensionem incurrunt, quod ad verisimile ac probabile consuete -
67쪽
rint, in consesso enim est, omnium rerum haud esse certam evidentemq; notitiam, ac propterea in quam pluri iris ad piobabile recurrendum elle subsistendum sit ultimo ni iacius, quam aequum est, hanc probabilitatem extendissent , utpote cunctis re ea ia- volventes, nihilque nisi suo saltem probabili constare asserentes. Et sic ut habet Epictetus apudArrian; i. c. s. dicitur de illis, quodam Em- opposuerint se impedio perspicuis, quapropter profecto haud im j r. x- merito ludibrio publice habiti fuerint , ut ex Arriano in comi te.
mentario ad Epictetum, professioneStoicum, MartinusSchookius eipue. refert, tantum abest, ut labore, ingenio omnes superarint Philo lib. i. de
sophos, ut Lipsius vult, quod omnia aliorum scita tenere debue ς o 7-rint. Habuerunt enim peculiares modos quo epoch ppell-- ut id hi
runt, qui fuerunt quasi argumentorum genera,' aibus indicare os Sioi.
voluerunt, nullam adhuc scientiam comparatam, verum ne com issert 4.
parari uide posse, ac sic istis modis se si opposuerunt doematicis L hQζkiu Stoicis prae primis, qui Scepticis in retallisimi erant. EOdemmo viis sit, do formalis ratio in rebus Theologicis constituitur, eadem qui sae Philocpe hic cernuntur, πο famosa satis,in quibus haud concessa est, cap. 6 propositae ex Sacris Israelis fontibus quaestionis in utramque partem dii quisitio&ad probabilitatis rationes ultimum confugium,
quasi recta fides, qua omni rationis ordinatione, discursu , indagine opi inione cientia, item omni denique intestectu potestativo Venti 'eculatir ca hibiti, adepto , quantum ille ipse se inferiora visita longi quidem est certior o phorcensiis
ram ad contemplandum qua ad agendum scacior fluxa illa atque caduca Ic de vς boqua tempori αἰ-qVesub acent, non seuperet, Neque hic culpandiij, cum /Dβῆς circa ea, quae fidem minus attingunt, a quorum neque in Sacra ' ' Scriptura, neque in antiquitate vera atque incorrupta, decisiva
sententia conspicitur, quaeque neque ab cunctis fidelibus redita sunt, neque credenda sub aliqua necessitate incumbunt, diversas alunt opiniones, ac οχ' nonnunqua amplecti malunt, quam
certi quid statuere. Omittendum tamen minus censemus gradus perfectionis in fide, notitiamque mysteriorum ac quae revelationis divinae sunt, vel modo communi perfidem concipi, ac sic cunctis fidelibus ad salutem scitu credituque necessaria qua maxi-mh, alio vero excellenti modo obtingit haec cognitio, quo fides augetur dono sapientiae majorique perscrutatione eorum , quae
68쪽
F8. ad fiduciam quoq io modo faciunt, quo in loco constituta notitia subjectura salutis haud necessaria est , conducit tamen perfectioni ac gradu insignior fidei consequendae, quod quidam explicant distinctione articulorum fidei in Catholicos Theolo.
Loe. Com. gicos, cujus distinctionis membra Maccovius verbis Parei ita de- j j clarat arti tib Catholici dicatur qui ad fidem Catholicam reqiιiruntur, kis 644 bro Vici tu qui a scientiam Theologicam proprie pertinent, quam, synodo di in . bolu ac scademit cathedraque Ecclesiastica docentibus necessariam ad vix o is dem Cathosiicam tradendam tuendamque dicit : Porum ignorantias V-0gςhς damnabilis, dubitatio periculosa, negatio hareticuis impii, crum religuo ratio haud es damnabitu, neque dubitatio aut negati semperi retica vel impia, reliqua ibi vide. Sic cognitio divinitatis humanitatis Christi necessaria omnino est dωente ipso Christo inita νη αιωνιος ζωου, να γινωσκωσι σε τον ιμονον ἀληθινὸ Θεον , ἡ ἀπ-ςειλας 'D σοῦ, πιτον, rab: utramque notitiam requirit, quam dicit elle vitam aeternam, quia est unica via ad vitam aeternam, eamque ex se cognito ac apprehenso parit, ut proinde hic sceptici sumus Arminianorum tolerari nequeat.
f. De Sceps autem sermonem facientes, ab ea potius remota volumus opinionem eorum, quibus cuncta, quae in Sacro volumine revelata, aeque incerta sunt, atque judicium suspendunt circa ea omnia, qtiae in dubiu vocare fides Cath prohibet, quique haud secus divina Scepsi committunt, qua Veteres Ephectici hu-i ig shi te 'RRIVM rer m sciet ni iam, quod magis hi ad Athei sinum deflestiui Athe sint, qui, impia sacri codicis elevatipiae velut fonte pro manat, is cap. i6. sua in parte strenue se geruntPapistarum Theologi sicque plenis h. - Vςli Ax isti mumint i ducta fit. Neque etiam hic a eorum Politi-Voes.s sea Qx, Sse L icorum opinio Scepticismi potest insimulari, qua
disp. dein circa controversias recentes in Ecclesia exortas, neque adeo ipsis
si in a. I. iu ea ἐπε ut 8 eptici nomen meretur. Neque hic tamen eorumhret, pn m xii ,eHiunt obscuritatem praetexere licet, D. D h. plerum qi Oii Vitio Scripturae, e qua decidendae quaestiones sol, tres r. contrQversae, quam ejus sit, qui praetcripto S.luter rum medio ac
69쪽
luce, mentis corruptae tenebras dissipante, utitur , fieri con. Vid. Excen. suevit, ut ea, quae controversi uri sint, capere ninus possit. Exem D. 'plo nobis sit alias laude illustris ImpGonstant. M. putans Mis Filii Dei illaesa fide ignorari pόsse,ac omnino concelsum in hac Epis . a. obscura,ac omnibus haud obvia quaestione εχειν, quam sententiam finit Nicaena Synodo millam fecit. Verum non solum judicium suspendentes in iis articulis, qui sua luce clari in sacris habentur, Ephecticorum nomine insigniuntur .ses illi, quibus quidem revelata aeternae veritatis mysteria sunt de haud ignota, circa ea tamen probabili saltem modo, seu defendenda&corroboranda sunt, versantur, neque eorum necessitate tanti aestimant , quanti sacer codex , ac cana antiquitas semper eis evoluit. Etenim antiqui illi Sceptici ad probabile ieri simile inhumanis scientiis progrediebantur tantum , sic hi simili modo suum verisimile, quo in acquiescendum sit, nobis in divinis rebus obtrudere minus verentur , quos intellectos velimus, facile
asseqti potest aliquis, quorum epe Scepsin revelata dedimus hactenus. Ex hisce nunc patebit, quo jure quave injuria non ulli nostro
tempore Scepticis annumerari possin aut annumerentur. i. nus enim hic licitum est, semper cum Carneade dubitare, ad ali-ihahi
quam fidei πληροφορὶ eundum , prae primis Doctori Ecclesiae pend.ult. Qui autem omnes isti sint haud liquet dicere, quod multi ament cum Veterib ns Scepticis delitescere; quam in publico se sistere,
ac non nisi clanculum eam produnt, quod maxime secundum relationem Hor nnbeckii sum. coni. cap. 7 de Laelio Socino dici potest, qui haresessuGnon si luterrogans, ct dissutandi praetextu nugu, quam asserendi Zanchia proposuit, quod idem Horiabe clade aliis Socinianis cit lo c. affirmati an primis autem cavendum, nescierequisitis destit tuo vitium hoc a iungatur. 9 as. Finem quod attinet, in ejus consideratione si
observamus, quem alias vocant intentionis , eumque Veterum Scepticorum, qui non destituebantur scopo, ad quem Scepsin di Sext. Emperi gerent, ille autem fuit ataraxi , quae est vacuitas perturbatio ib i. cap. 4,
num in animo&tranquillitas, quam quomodo assecuti fuerint Pyh ' Sextus docet, quod vero intenderunt per se, nam sui per accidens ' ',2 saltem tuum in iis qtioque fiuctuaverint, in quibus tranquilli esse
70쪽
debui uent Hoc nonnulli eorum observantes duplicem finem proposuerunt sibi pro duplici imperturbatione , prout ex vid. schoo Schookio videri potest Ut vel inde liquidum iit. quam
hium tib L maxime impingant hi homines, ut pote nihil certi statuentes se ' omprehendere posse, viam praecludunt ad praefixam metam perveniendi, quum non certi sint,eane potiantur, an secus. Ad hunc finem tamen quo pervenirent, non solum modos epoches de quia hiis supra, habuertit, veru Onesidemus otiologiam seu calasar reddi tione, si venia verbo, qua scientiae constarent, octo modis dirue re conatus est, quos hic recensere supersedemus , leguntur apud Martinum Schookium libro cit cap. q. lib. i. Propos tam habuerunt simul eversionem omnis disciplinarum humanarum certitudis, quod de Arcesilao confirmat Lucullus apud Ciceronem
eum, cum jam Philosophorum disciplinae gravissimae extitissent,
exortum, ut in optima repubi Tiberium Gracchum. qui otium perturbaret. in eorum autoritate delitesceret, ad bene destituata Philosophiam evertendam, qui negassent Auicquam sciri ai epercipi posse. Ut autem intentionis fini, eventu minus interiadum respondet , sic neque hisceptici unquam, quod sibi propo. fuerunt, consecuti sunt, prius supra declaratum est, posterius vero exinde clarum , majores progressit quotidie in percipiendo
vero factos, adeo ut Sceptici patroni campo cesserint, ac veritati locum reliquerint.Seneca quippe a m suo aevo hoc declarat, quis
I 'Rηst est inquit, qui tradat prςcepta Pyrrhonis' ossi aute fuerint ei a Due dem restauratores, adeo illustres haut reperiuntur, nisi quod cole-dum, nostro seu superiori seculo quidam exorti fuerint, Cardanus, qui nimium novis Scepticis concessit, reliqui in Italia religio. nis Vertum ni, quorum aliquos quos inter eminet Philosophi ibi
notavit oetius disput de Atheismo. Referri huc etiam posset Cornelius Agrippa,quo discienti humanas attinet, eas quippe maxime incertas proclamat i Cum primis illa a Renato des Carte libertas ac Scepticismus introductus , quo in dubium vocare . ut ipsa naturalis luminis principia atque axiomata , quod sane nev epium, neque periculo caret, vix etiam aliquis a se ina petrabit ut impressam menti de Deo cognitionem eripi creda oblivione ac delatione suum is pius quidem ea notitia obscura reddit r