장음표시 사용
311쪽
cit per singularia ad uniuersale , nec nec demonstrat, nec syllogi ratur ex Necessitate, igitur, nec syllogirans diuisue demolirat, nec probat aliquid. sed petit principium, quia non oportet conclusione probare,nequeJoportet conclusionem in concedendo esse: J ratio, propterea quod non dat conclusioni vim concesso respondentis. sed necesse est 4 conclusionem, cuilla sint, J scilicet praemissae. s& si non
dicat respondens. utrum homo animal est,aut inanimatum postea accipit animal no syllogirat,Jquasi dicat,& si assentiatur respondens,verbi graria, si quis interroget virum homo sit animai,vel inanimatum: de per inanimatum itelligit, quod squale anim mali sit in animali: qui quaerit inquam
hoc modo videtur interrogare eum, an homo si animal, quae erit conclusio: deinde facta interrogatione, accipit animal, Se hoc modo accipiens, nsiiyllogitat: sed per concessionem re-Dondentis qui dicit hominem non esse in animal, absque sy llogismo sumit
hominem esse animal. Literum,omne animal, aut gressibile,aut aquaticum Jidest si fiat iterum iste sy llogismus diuisitius,ut homo est animal. syllogi rado sequitur, quod sit gressibile, aut aquatile: accepit gressibileJabsque syllogismo, & hominem esse totum animal gressibile, non necesse erit ex dictis, sed accipit de hoc.Jq.d. Se rursum si quaerat es, est ne omne animal greses bile an aquatile λ dabitur utrum homo dicet interrogans gressibile est, an aquatile λ conceditur gressibile: desne syllogismo, quoniam accipit per consensum , de accipit hominem esse id totum animal gressibile:de hoc modo inquam non ex necessitate sequitur ex dictis:sed oportet qil hoc etiam supponat concessum sibi a respondente: nempe animal diuidi sufficienter
in aquatile degressibile dc quia pauca sunt quae in excplo aecepit, quia duberant. sgressibile,de aquatile, sed ponsunt etia accipi plures diuisiones iis circo subdit. ΓDiffert autem nihil in multisJdiuisionibus, aut in paucis sic dicere. I Per huiusmodi syllogismos diuisi uos .quoniam Lidem estJ iudiciv.fNon syllogisticus quidem igitur, Sevsus fit sic procedentibus: de de contingentibus syllogizari, J quasi dicat.
procedentes per viam diuisivam, se mam,& usum syllogisticum non se uant: & etiam circa ea quorum contingit esse syllogismus, supple no est syllogizare secundum sermam syllogisticam ac usum argnendi .ergo diuissio non est idonea ad demonstrandiu
x. s. Quod enim usque. Sed virum.
ACcedit ad quaestionem eum dili
tione in praestentia. probans per viam diuisivam non posse probari,qis
quid est sub ratione diffinitionis. dilutio est cum dicit sed syllogismus .escit ad primum L quid enim prohibet,
de hoc verum qui de omne et se de homine . non tamen quid est neq; quod quid erat ostendens, Jquasi dicat quidnam prohibet id totum,quod ex interrogatione diuisionis fuerit cocessum vel datum de homine, uerum cite: notamen esse diffinitione declarans h minis quidditatem λ q. d. nihil, igitur via diuisiva non est idonea, ad demonstrandum quid est, aliam ratione adducit. d. f Amplius quid prohibet apponere aliquid,J seu facere superflua
dii sinitionem , faut auferre lillam diam inuendo aut excellere substatias,didest transcendere, diuidendo genus
per particulares differentias, praete nintendo communes,de intermedias..hac quidem igitur dimittuntur,J sup
312쪽
se in uia diuisiva, idcirco ommittan- dit. syllogismum autem non dicit,ectur non erit igitur idonea diuisio ad diuisione eligens diffinitionem.J quo
demonstrandum quid est. ponit dubi- nialia, s sicut sunt in conclusionibus,tationem dicens . scontingit autem quae sunt sine mediis,J idest ubi non resoluere in accipiendo in eo quod ed seruatur sorma syllogistica, ut si ali- est omnia, & quod est consequenter quis dicat quoniam his existentibus diuisionem facere quaesitum prius, & nccesse est hoc esse,contingit interro nihil relinquere, J i. at forte dicet quis gare propter quid sit, fic& in diuisis quod contingit sic resoluere diuisio- terminis. Jq. d. si quis dicat quoniam, nervi accipiantur omnia quae in eo qd quibusdam existentibus praemissis, ne quid est,seu in diuinitione praedican- cesse est conclusionem esse, ut si quis tur, Je eius quod prius quasi tum est fa diceret existente omni homine.& exicere diuisionem , ut faciat aut constia stente omni equo, necesse est cxistere tuat dis finitionem significatem quod Platonem,& Brune lum ; contingit w- quid est, & nihil omittat eorum quae terrogare propter quid, quoniam ibi requiruntur ad di nitionem; ut sunt non seruatur forma syllogistica, nec differentiae, thoc autem necessarium sequitur syllogittice, nisi addatur Pla-
est scit icet quod si nihil relinquatur, tonem este homine, &Brnnellum e Gerit diffinitio propria,& si cmne indi se equum , sic huiusmodi moduς uisione cadit & nihil relinquit indiui augumentandi in terminis diuisiuis duum enim specie oportet esset. sq. d. non fit syllogismus , eo quod sempe equod si omnia huius mcdi in diuisio- restat intcrregatio , sut quid est nore cadent, scilicet quod ea,quae acci- mo 3 an inrat mortale pedes habens, riuntur pcr diuisionem praedicentur bipes scine ponnis. fhoc essct per via in eo quod quid est ,&cadant in diui- diuisionis, non auic:n syllogisticam,sione,& quod nihil desit. tale inuentu quoniam secundum s nam quanque, 'per viam diu: si uam erit propria diss- oppositioncm propter quid scii connitio,qconiam erit indicans, quiddita tingit interrogare. Ide dicet enim detem indiuidus speciei. i. speciat illing, monstrabit diuisione, J idest ille qui bi notandum hanc esse obicctionem vult manifestare quod quid est pecia solutionem qLorundam deinde di- viam diuisuam opinatur se recte buluit ipse sub. Γ sed syllogismus non ta- logi rare, at non solum dicet, sed et limen inest, sed siquidem alio modo co monstrabit totam diuisione in . s sicut gnoscere facit :&hoc quidem no fuit opinatur quod omne animal aut movin conueniens, neque enim inducens tale aut immortale st,huius inodi au- sorte demonstrat, sed tamen ostendit tem oratio omnis, non est diis .itio,Jaliquid. q. d. licet sit necessarium prς- idestis qui respondebit monstrabitq; dictis exilientibus fieri aliquod indi- id per uiam diuisivam, ut arbitratu cui tu uni tamen non facit, praei licta via omne animal mortale aut immortale cognoscere syllogistice: sed facit co- est e, cum vero dabitur de homine qIgnoscere quod qui disil eralium mo sit mortale, iterum arbitrabitur om redum,& hoc non est in conueniens, qJ mortale pedes habere, si dabituri v. id faciat alio modo, siue in sester, des habere,aut bipes aut quadruples 2 quam per syllogismum, ut ille qui in- sed talis ratio non est diffinitio . producit non probat stilogi Itice,attam e pterea quod dissinitio no accipit viris aliquid demonstrat nempe alia via , que partem diuisionis. Γquare qua trit
ita:ter se habet diuiso. Deinde su, diuisone monstrauitaed tamen dii m
313쪽
nitio,no syllogismus sit, shoc est, quare licet demonstrauit per viam diuisiuam, vel concluserit per illam : minime fit ut id diffinitio sit. attamen si diffinitio, non syllogismus . Tu autem nota hic non quaerere Aristot. an sit
proficua diuisio ad cognoscedum diffinitionem, sed, num via diuisiva pos-st demonstrari quod quid est. Nee etiam dis finitio accipit utranque partem diuisionis: propterea quod non doceret nos diffiniti naturam, &haec pro pro praesenti capite.
ΤcX. I C. Sed virum,usque,&addubitantem. p. V I.
Postquam demonstrauerat quod quid est,non posse demonstrari de eo cuius est per diuisionem hie ostendit no posse, neque per diffinitionem
probatque duobus rationibus, continet autem hoc caput duas qus stiones, secunda ibi:& si ex conditione,una cadubitationibus, dubitationemque ibi. Et addubitarem. Quantum spectat ad
primum inquit, s sed utrum sit demonstra re quod quid est siue diffinitione, secundum substantiam p reue secundum substantialem eius diffinitione sex conditione accipietem quod quid erat essedi dest ex suppositione ipsius diffinition is . squod est ex ijs quae sunt
quod quid est praedicantur e quorum
omne seu totum & proprium &squale est illi,quoniam illi esse puta homini, se accipiatur proprium illius. deest ratio, aediffinitio.dilutionem ponit.d. diffinitionem non posse demon strati de diffinito, & haec est prima ratio cum subdit An iterum accepit qa quid erat esse &hoc Iidest an ne su sum, quod quid est , in hoc modo domonstradi accipit, ut in superioribus equide, necesse est enim per medium onstrare, Jq.d.quod posita hae conditione siue modo syllogizandi, necesse est monstrare diffinitionem per medium,quod est ipsa diffinitio .igi. tur diffinitio per diffinitione demonstrabitur, quod est petitio principii ut hoc modo, omne proprium hominis, quod de homine, ut quid est, dicitur,
est hominis quoὸ quid est, siue diffinitio: animal bipes rationale mortale est proprium hominis,quod de homine praedicatur, ut quid est: ergo ani. mal bipes rationale mortale eit hominis quodquid est, secundam ratione
adducit. d. Amplius sicut neq; in syblogismo accipitur quod quid estJ siue diffinitio syllogismi syllogia a re,Jis
est non accipit diffinitionem syllogismi ad syllogitandum, lisc ratio est ex simili sie eum demonstratur quid est,non est sumenda ipsius diffinitio ,
- - - / 1 semper enim tota aut pars est propo
in eo quod quid est proprijs Jq. d. fieri stio ex quibus est syllogismus, Jidest
nepotest, ut quis ostendat diffinitio- quoniam semper aut tota aut pars estneni substantialem : hac determinata conditione, ut accipiat id esse diffinitionem quod coalitom ex ex ijs quae
sunt i eo quod quid est,& ex propriis, idest ita ut accipies sumat,quod quid erat esse , scilicet hominis esse illud
quod ex ijs propriis est, quae in eo q Jquid est sunt. shaec autem in eo quod quid est sola,&proprium est omne hoc enim est esse illi.Jq. d. quod quae-d .m sunt quae sola de aliquo hoc ipso
pars ex sibus coalescit syllogismus. igiturJ sic neq; quod quid est esse oportet esse in sy llogismodi dest neque dii finitionem diffinitionis opprict esse ad syllogi radum diffinitionem in sit, logismo, s sed seorsum J vel diu: lim hoc a positis esse. q. d quod diffinitio diffinitionis,& dii finitio syllogismi separata debet esse ab ijs qus ponuntur in syllogismo, igitur non potest
fieri,ut quis demonstret quid eli, syblogismo et
314쪽
Iδgismo, eo modo, ut sumat quid est, i proprium esse, quod coalescit ex iis quae in eo , quod quid est p radi-
Tex. I I. Et ad dubitantem v que. 'si ex .
Dubitationem adducit. dicens, s&ad dubitantem, an syllogizatum est, an non est hoc λ obuiandum , qu
niam : hoc enim erat syllogismus,3 quasi dicat, & si quis dubitet de syllogismo facto an sit, uel non syllogi ratum binandu m est i ostendendo ei pdissinitionem syllogismi , quoniam hic est syllogismus. Et adhuc quod nec quod quid erat esse syllogi ratum est, quoniam utique,J quasi dicat, &adhue si quis dicat diis nitionem , aut quod quid erat esse, non esse syllogi ratu: tuc dicat imo sy llogi ratu est: naid nobis supponebatur, ) sed non d monstrabatur,ut dictum est.ideo subdit . s Hoc enim positum est nobis,qJquid erat esse.Junde concludit. square necesse,& sine eo quod quid est.J i. sine dissinitione syllogismi,ssit syllogismiis: aut.Jc si ne di sinitione dissi nitionis quod quid erat esseJ siue dissi nitio, sit styllogi rare aliquid, J quasi dicat, non debemus syllogistice probare aliquid de aliquo modo sit dissi nitio per dissinitionem dissinitionis . nec debemus syllogistice probare de aliquo, nod sit syllogismus per syllogismi divinitionem . Notatione dignum est secundum Egid. quod cum syllogistice per dissinitionem diis nitionisdprobamus dissinitionem : ibi est duo
considerare,c dissinitionem diffinitio-tis , quae assumitur,& formam syllogisticam , .in qua talis dissinitio ordinatur.quare sicut volumus facere fidem de dissinitione per dicinicior cui em L.
ita eum so a syllopisti ea concurravad hoc probandum debemus facere simili modo fidem de Arma syllogi stica per dissinitionem syllogismi, sed eum non debeat probari syllogistice syllogismus per dissinitionem eius: pari ratione non debebit probari serulogistice dissinitio de dissinitione ip
TeX. 12. Et si ex usque. Qua- 'liter igitur.
AP secundam quaestionem acceadit Aristoteles in hoc ultimii contextu huius capitis. in qua ostendit nos non debere probare diis nitione per dissinitionem diffiniti .hocque diu luit duabus rationibus dicit igitur primum. s Et si ex conditione monstret.a siue suppositione, ut supponendo dira finitionem unius contrarij demolire diffinitionem de alio contrariossut si malo inest diuisibile essedi. si diffini tio mali est esse diuisibile, sin contra rio est contrarium esse, J quali dicat quibuscunqtie contrarium est; dissili tio cotrarii, diffinitioni contraria est/vt ipse subditi in quibuscunque eit aliqvid contrarium. 3 quoniam fbonum malu contrarium eli,& indiuili bile Iest contrarium diuisibili. est itaq; b ni,& indivisibile esse, J quali dicat,qain quibuscunque est contrarium, codtrari una erit diffinitio contrarii. Si igitur bonum ,& malum sunt contrai ia;& diuisibile,& indivisibile esse est diffinitio boni, diuisibile esse erit dis initio mali, α haec erit regula generalis te probat quod no possit probari hoe modo. s. dis finitio de diis nito, Se pri in o.d. l Etenim hic accipiens, qd etate ue)liue diffinitio tum smostrat, sup ple diu finitionem. i.diffinitionem, perdiffinitionem. quoniam accipa a a
315쪽
terum tamen sit,J quasi dicat,pinum aeeipere dita nitionem tanquam meadium ad aliquid demonstrandum , ita tamen quod medium acceptum sit sidalterum ab eo,quod cocluditur. Etenim in demonst rationibusJ lupple cotingit ostendere per distinitionem,qaeli medium est hoc quidem de hoc, qideli, dimnitio passionis prsdicatur. de subiecto. Sed non ipsum J medium est idem quod conclusio, inequeJei ipsum medium iciscuius eli cadent ratio, J quasi dicat, ipsum medium non est eiusde in rationis cum ipso concluso, s &conuertituri J quasi dicat,
quod posito hoc modo med lum con uertitur cum conclusione. Sed hoc nAdebet fieri .quasi dicat, non debere esse medium causdem rationis cu concluso. ita quod non si magi s notum, sed sit aequale, aut eodem modo notum edium quemadmodum conclusum. Aliam rationem adducit dicens .s Ad utrosque autem.J i. eadem dubitatio
est ad utrosque syllogismos, f& dicundum diuisionem demonstrantem, &ad sic syllogismi im, quas dicat,quod eadem Oppositio habet locum contra eum qui vult ostendere damnitionem perditiisionem,&cotrae viri qui sup, positione utitur, quod quid est in D l- log i imo. s Eadem est dubitatio. I siuehidem est arguendi modus, ut spro ter quid est homo animal gressibilei pes; sed non animal de bipes,J idest
nec via diuisua, nec alia via concludit dimnit ionem esse quid unum. qua Te non concludit magis, quod homo
est animal bipes, quam animal & biapes. LEx acceptra enim neque una necessitas est v num fieri quod praedic tur, sed utique sicut idem homo erit
mi. sicus, Sc grammaticus,Jquasi dicat diffinitionem dicere quid unum . . sed nulla litarum uiarum cocludit , quod
id quod praedicatur sit quid unum. igi ut mulati uia nudi uia concrucia,Nid quod prDicatur sit diffinitio in eo rod dissinitio. possunt eni in esse, Art multa, ut si dicatur quod homo sit. musicus, Ze grammati cus. igitur seca dum huiusmodi vias viderar, quod dita nitio non probetur. Notandum autem hic est, Aristotelem. loquutum suilla modo platonico: posuit enim Plato eandξm elle rationeo unius, de boni,quia videmus quod unum quodque appetit unitatem sicut proprium bonum, unum igitur idem est, quod indivisibile, te peroppositum malum icit idem, quod diuisibile, de hac proopraesenti capitulo.
Tex. 13. Qualiter igitur usque
Quid igitur monstrabitὰ ap. VII.
Contendi: in presenti capitulo Phil losophus quid est non posse demonstrari. habetque unam quaestione nempe, quod non potest demonstrari uid est de eo cuius eli,& hoc probat ex rationibus. Primo igitur dicit f Qualiter igitur disfiniens de ii si ira bit subitaliciam, aut quod quid est I i. Ionam, pacto demonstrans demn:iratione, siue qui distinit, ubi mediu. est dit fiuitio demonstrabit Essentiale.
dita nitionem . aut ipsum quod quideli de ipso ditanito3quasi dicat, dumo,
stratui ne quid e t de eo cuius eli sed. hoc videtur non posse ei se . quoniam. neque sicut demoni trans ex certis: I.
suppde principiis, vel concessis mani- fellum ei re faciet,quod necesse ell,qJ. sint illa principia, aut concessa. salterum aliquid esse. Ji. concIusione. quoniamcdeinon stratio hoc est. J siue imhoc itat demonstratio, quod accipiat. quaedam certa ex quibus sequatur de necessitate aliquid alterum. Deindα subdit non posse demonstrari, quoas 9.- ca dcmonstra tonet adtensum. neiac
316쪽
ueque sieut Indueens per singularia: Isupple demonstrabit diffinitioncm,scum sint manifesta. Jquantum ad sensum. quoniam omne sic est: eo quod nihil aliter est,J quasi dicat, inomni bus singularibus sic est: eo quod in singulis nihil aliter sese habet. i.nec con tingit de monsti are,quod quid est siue diffinitionem rersngularia manifesta videlicet quod aliquid de omnib. praedieetur: Z non sit aliquid eorum,uod aliter se habeat. quoniam scin-ucendosnon demostrat quid est: sed quoniam est, aut non est. .diffinitionem non demonstrabit, sed potius demonsi rabit aliquid esse, vel non e se, utputa omnis homo est rationalis, vel milhis asinus est planta. stantibus istis tribiis modis, quod neque Pre minos conuertibiles, neque per diuisonem, neque per suppositionem , Scneque quarto perinductionem squis igitur est alius modus reliquus λὶ ad demonstrandum, quod quid es quasi dicat, nullus, quia non demo strabitI
quispiam quod quid est s sensu aut digito.Jcum hoc pacto non possit.Secu-do probat eum subdit dicens. s Amplius quomodo monstrabit, quod sid est homod i. quod quid est esse homimis 3 l necesse est enim scientem quid est homo,aut aliud quodcunque scire quia est,Jquas dicat,quoniam necesse est eum, qui scit quid est homo, aut uiduis aliud cuiusque rei scire etiaillam rem e nanque quod non est,
nullus scit, quod quid est, sed quid significat.J i. quoniam de eo quod non est non eii t Da m aliqua essentia: nanisque de eo quod non est nullus potes scire, quod quid est: sed potest scire
nominis fgnificationem. oratio qui dem ,- aut nomen cum dico taagela- plaus. quid autem est tragelaphusum
possibile est scire. Jquomam dixit eius suod non est nemo potest scire quid est ideo.d. quod quid oratio, aut quid
nomen signi seat potest quis seire, ut eum dico tragelaphus. i. hircocemus latine,& chimera, Se huiusmodi fictitia, scire quid elt seu eorum diffinitis nem, impossibile est . adueite quod pthim eram intelligo illud nomen metum quem poetae oneruant,eo quod est nomen montis Ciliciae: apud Pli se litos diuidens Cariam de Lyciam: iacuius cacumine leones habitant: in medio caprae pascuis abundant, se in radicibus serpentes di hinc eli faetiis locus fabulae, nempe chim eram esse monstrum , quod fammas evomat. Tertro probat dicens. sat uero sidemonstrabit quid est I supple aliquis.
eadem ratione demonstrabit,& quia est,ic qualiter.J i. quod sit, de quonam pacto sit demonstrabit.Sed quomodo potesthoe esse λ sdiffinitio enim unualiquid & demonstratio,J quasi dicat, impossibile , de ratio est in promptu. quoniam est aliquid unum. ex parti bus enim diffinitionis fit unum per
se. quatenus unam naturam uniuers Iem demonstrant, ut animal rationa te mortala. sic etiam est demonstrario
scilicet, quod significat quid unum cum ipsa utatur diffinitione pro modio.Sed demonstratio demonstrat, zacit, Illitur. non demonstrab:t quid est, seu diffinitionem .'sid autem q3 quid est homo,& esse hominem,aliud est, quasi dicat, aliud est terminare qua itionem quid est de homine, de aliudeli terminare quaestionem , quod est, est,seu quia est.igitur si aliqui, demo-il rabit de re una quid ipsa est, di quod siue quia apsa est. nulli, modo id os te indet unan eadem ratione. propterea quod diffinitio est res una perquam ostenditur quid est. demonii ratio est Ies alla per quam ostenditur quia elt. igitur non dena onstrabit ud est. Quae 'to ostendit dicens.IPost ea per denionii rationem dicimus necessarium ess dcmon urare omoe cura est: sit lub-
317쪽
flantia sit, J quasi dicat, alia ratio est ista quod dicimus necesse esse quod-uis demonstrari esse, modo subitalia diffinitioque non sit. sella autem non
substantia ulla est. J i. sed eae quod in quaestione si est, quaerit, nulli est substantia,sive essentia, aut pars essentis: di sic licet demonstraretur esse, diffinitio non demonstrabitur: quia est quod demonstratur, est esse, quod in quaestione si est, quaeritur. f Non enim
est genus,quod est,t quasi dicat,si poneretur,quod et se esset aliqua substantia, aut substatia aliculus, sequeretur, quod ens esset genus . cum igitur Ens
non sit gemis este erit ipsum quid. nec erit ipsa substantia alicuius. Demonstratio itaque erit quia eii. igitu Ot demonstratur per demonstrationem
qu id est. sed quod vel quia ell,J quod
quidem & nunc faciunt scientiae.Jq.d. quem quidem modii procedendi nucseruant scientiae, id est suppon ut quod
quid est, non autem demonstrant, quoniam Geometra accipit, quid significat triangulus: quia autem est demonstrat.q.d. Geometra accipit quid significat hoc nomen triangulus demonstratque quod sit . nem pe super linea recta datam contingit ordinare aequi- laterum triangulum . igitur accipit nominis significationem dc demonstrat quia cit. I
rum autem, Q Vin tam di sextam rationem asducit in praesenti contextu. cum
Iubdit dicens. Quid igitur monstrabit dissiniens quid est triangulusZJq.Lqui dissiuit quid igitur monstrabit i, quid est ne triangulus λ minime, ides h
virum quid est, vel quia eliri sti ens igitur aliquis di sinit: one quid est, si est noci sciet ed tinpossibile.Jq. d quod si sic fuerit, scienti itur quis dissiniti ne quid est, nesciet si est: sed id est impossibile quod sciens quid est, nesciat si est,smanifestum eii & secudum m
dos terminorum quod non moη strat
diffinientes qu a cstd q. d. quod monstrans quid est, non monitrat quia est, manifestum est non solum secundum praedicta, sed etiam secundum modos terminorum siue dissi altionum quae nunc sunt in usu, scilicet, qui dissini ut
non manifestant ac monstrant, quia
est . si enim & est ex medio aliquo a aequale,J id est si haec diis nitio circuli,
quod aequaliter sit ex medio, siue sqqaliter se habeat ad centrum sic inqi sciendo dissinitionem circuli ignoramus circulum esse: sed propter quid
est quod dirinitur,do propter quid est
circulus,quaeritur,2 id est tamen rest tinuestigare postquam scimus disitiotionem propter quili, siue causam assit circulus. seisset enim utique Zc montis aenei dicere ipsum, J md .ut inquit philoponiis, quodcunque a dissi niti .
culi dissinitio , esset forte non circuli. sed mox is aenei, qui grece dicitur Orbchalcos . siaeque enim quia possibile sit esse quod dicitur assignant termini,
neque quod illud est cuius dicunt ei Iedii finitionem sed semper licet dicersta Propter quid. q.d. nec quia sit possibile elle quod dicitur, assignant dissinitiones, neque illud esse cuius Mum
esse diis nitionem: sed semper licet Prere causam an sit id quod diffinituni est. igitur est i inpossibile quod demonstretur quid est & quia est . Notatione diduum eli ut notat Egid. quod si res diffinita esset quid ignotum sciendo
diffinitionem non statim sciremus reipsam. sed adhuc oportet inuestigare, utrum tale quod diffinitia ni sit res predicameli,quare si circulus esset nobis ignotus de diceret quod circulus squali Ierieli quod respicit mediu, non pror v
318쪽
pter hoe sciremita ei ulum esse,qu niam de monte aeneo posset dici. quid
eli mons aeneus,ec sciendo quid montis aenei,stu e rationem eius, non propter hoc esset talis mons. sexto & vltimo arguit dicens , s si ergo diffiniens monil rabit, aut quid est, aut quid significat nomen, sq.d. quod si is qui diffinit, monstrat,aut quid est res, aut monstrat quid est nomen. sed non est ullo modo eius quod quid est: Iidest sed diffinitio nullo pacto monstrat quid est
res: ferit utique diffinitio ratio nomi-ris, idem significans, sed non conuenienses ,J id est monil rabit ergo quid nomen significat.erit igitur diffinitio, oratio nomini idem significas:sed hoc est in conueniens ,&hoc patet tribus rationibus .primo. Dprimum quidemJ
supple quod non sit idem quid nomis vis,& quid rei patet,squia & non sub
deinde epilogat dices. Ex his igitur quae dicta sunt manifestum est quod sneque dissinitio & syllogismus idem videtur esse: I& manifestum est quod sneque eiusdem J sunt syllogismus &dissinitio, adhuc autem J manifestum est squod neque dissinitio nihil demostrat,4 idest neque dissinitio per demostrationem concluditur siue demonia stratur,&etiam manifestum est quod neque monstrat, I de manifestum est
quod meque quod quid est neque dissinitione neque demonstratione cognoscere est, idest neque nos cognoscere
posse quid est disinitione, neque demo stratione. igitur quod quid est nec diffinitione, nec diuinone,nec suppositione, nec aliis id genus probatum est,non posse probari. Hic autem notatione dignum est secundum . Egid. quod quid nominis est ratio explicas stantiarum diffinitio esset,J id est esset illud quod dicitur per nomen. si ergqdisfinitio earum quemadmodum estri de subitant ijsse: s&J esset quoque diffinitio, eorum quae non sunt.J sicut horum quae sunt, seit enim J siue, quia contingit significareJ per nomen Idc
tiae non sunt.J secunda ratio est LAmplius omnes rationes I siue sermones, ratiocinationes, Ddiffinitiones erunt, esset enim utique nomen ponere cui libet orationi, J idest cuilibet cons bularioni, siue sermoni. Diuuare terminis utique disputabimus omnes : ideli & sic omnes loquemur diffinitionibus, I& Ilias,J idest Historia Troiana quam recte Cecinit Homerus, ferit diffinitio. J Tertio patet quod non est idem quid rei,& quid nominis cum dicit . fAmplius neque una scientia demonstrat utique quia hoc nomen eius
quod quid est esse ostendit, neque igitur diffinitiones hoc assignant.J q. d. nulla scientia demonstrat hoc uel illud nomen uel id significare dis inbtiones suntlimentia ergo dissinitio no
um magne orationi , amponeret uxunum nomen & uocaretura, ratio ex
plicans quid importatur per illud nomen a puta Aeneidos esset tota illa c5 fabulatio, si igitur esset idem quid rei,&.quid nominis una tota confabulatio est et vera diffinitio: eo quod esset cxplicans quid nominis, siue quid in
portat hoc nomen Aeneidos . secundo notandum est secundum eundem quatuor esse differentias inter quid nominis & quid rei . prima quid nominis
ita est accidentium sicut substantiarum. secunda cst,quia est ita non entiu quam entium ut chim era. Tertia differentia est quoniam quid nominis est ita complexorum quam in complerorum: quod non est de quid rei, nanqus hominis albi non est diffinitio, ut probaturi n.7. Metaphis. Quarta est quas tum ad intentionem sciciatiarum,quoniam licet illa eadem diffinitio quae est quid rei de ipso circulo sit etiam quid nomini frittamen Geometer docilaudit hoc nomen hoc sgnificare. Aut uiuiodi diffinitionem: no dat earn
319쪽
vi per ipsam habeamus de nomine scientiam, sed de re.igitur non est ideuid nominis & quid rei,& ubi est ideiffert quantum ad intentionem scienti haecque pro praesenti capite.
Teri II Iterum,usque. Quo autem modo. Cap. VIII. IN praesenti eapitulo ostendit quid
est posse demonstrari de eo cuius est per aliud quid est, quoniam supra ostendit quod neque diffinitiue pol rat, namque diffinitio neque affirmatu eque negat nec demonstrative. ideo hic per aliud quod quid est , sed non in eo quod quid est ostendit posse de- in ostrari, quia aliquod diffinitum plures potest habere diis nitiones,quam una demo stratur de diffinito per aliae &iste modus arguendi dia laticus dieitur. continet autem hoc caput una conclusionem & unum cornotarium,
quod est ibi. Quare hoc. conclusio est eum dicit fiterium autem speculanduest quid eoru quae ante hac dicta sunt, Idicitur bene, Se speculandum est sqdrion bene , sit digium de ijs quae dicta,
Ide quid est diffinitio: &l dicemus Ieius quod quid est ii quid quodammodo est demonsi ratio, aut diis nitio, aut nullo modo,J quasi dicat, Se dicemus num quod quid est aliqualiter possit demonst ratione diffinitioneue, aut nullo modo mani sellari. Deinde exequitur cum subdit uicens. s Guoniam sicut diximus idem est scire, quod quid eis,&lcire causam ipsius fiest:J nam diximus in principio, quod propter quid est, de quid est esse idem, di qui quaerit, quod quid est quaerit causam: na quod quid est,& diffinitio
est eius, cuius est, & causa. stantibus igitur his argumentetur hoc pacto iuxta Philoponum,quoniam diximusici re quid est .i. iubilantialem atq; das- finitivam rei ratione, & kIre eausam ipsius si est. i. existentiae rei, idem eta Adde minorem. erit conclusio , ergo dissinitio potest demonstrari perdis nitionem .deinde subdit. ratio autem
huius estJ quod idem est scire causam ipsius si ita eit, de scire quid eli; Γ qu niam J oportet quod eius, quod est reesseseli, Jaut sitsaliqua caii J& huiusmodi non est nisi ipsa di finitio, aut ipsum quod quid est s&h-Jdita nitio
siue quod quid est, aut causa, Laut ea dem, aut alia est:Ji diuersa, f& si ut, que est aliaJdiffinitio siue causa saut demonstrabilis est, aut in demonkr bilis. si igitur est & contingit de momstrari per tale propter quid, Se per i Iem causam , s necesserest mediam causam esse:J i. necesse est huiusmodi propter quid, de talem causam esse mediam ad probandum passionem de subiecto: & ad probadum quod quid est
passionis: s& in figura prima monstrari,Joportet per huiusmodi causam, de ratio est quoniam, uniuersale de praedicativum. J i. assirmativum sest quod demonstratur,J quia in prima figura concluditur solum assim aliua uniuersalis. funus qui de modus nunc exquistus est per aliud quod quid est mostrare.Jq.d. 3c hic modus unus est quinue quoque exquisitus est demonstrandi
id est per aliud quid est,quod est cau
a, quod autem si conueniens patet, quoniam necesse est quod medium adprobandum quod quid est accipiatur ipsum quid est, &similiter mediu adprobandum aliqua proprie aliquid proprium accipiatur ideo.d. fhorii. n. quod quid est necesse est medium esse quid est propriorum proprium.J Pd.diis nitio non demonstratur nisi per dissinitionem: & propria diis nitio noni si per propriam dissinitionem. V. g.
dissinitio dicens propriam essentiam, demonstrabitur per dissinitionem discentem propriam causam essenti sagitu -
320쪽
eur ad demonstrandum aliquid eoru , uae sunt quod quid est, siue quae sunte numero dissinitionum, erit mediu: sum quod quid est,& ad demonstra-um eorum propriorum, siue quae sui de numero propriorum erit medium
propria dissinitio. Corrotarium deinde ponit dicens -s Quare hoc quidem monstrabit, illud vero non monstrabit eorum quod quid eiusdem rei,J q. d. quare dissinitionum eiusde rei, hec quid est monstrabit, illa vero minime monstrabit,aut sic quare eorum , quae sunt quod quid erat esse eiusdem rei, hoc quidem monstrabit, id est faciet
demonstrationem,ut materiale, illud vero non faciet demonstrationem , ut
scirinale quid est. Γhic quidem igitur modus quod nou sit demonstratio dicturn est prius: se deli syllogi sinus logicus ipsius quid es q.d hie syllogismus logicus, sed non demonstrativus, quia petit principium:igitur syllogismus in quo materialis per formalem syllogi ratur, non est deniost ratio, sed Iogicus syllogi simis diffinitionis in a. terialis : nam .hie est ex probabilibus eoncludens , & c demonstrari quod quid est per aliud in hoc capite sumitur pro posse dialectice ostendi. crgo quod quid ect in eo quod huiusmodi, potest syllogi 1ari logice, non autem demonstrative potest concludi. erit ergo conclusi quod ,quod quid est in
eo, auod quid est non potest. stilogi rari absque petitione principij. logice
tamen hoc est inconueniens, de hec pro praesenti capitulla..
Tex. i 6.Quo autem, 'sq;. Cum autem. Cap. Vt II L. O Mendit, hic Aristoteles , qJ sicut
impossibile est cognoscere γι quid, nisis ognoscatur quia est:sic quid est non coasiolcatur noa ccae lacn
do si est:licet eccitra eognoscatur, lici que exemplo illustrat. cotinet autem hoc caput tres conclusiones,lc unum corrotarium quantum spectat ad pri-.mam inquit. Quo autem modo cotingat diuen iis, iterum dicentes ex principio. q. d. quomodo contingat moti
strari quid est,adhuc explicandum restat, aliquo sumpto principio: primu
ostendentes, nou contingere monstrari qui iures est , ni st si est , agnoscatur. sSicut enim propter quid quaerimus habetes quia est, idest aliqua do prius scimus quia est , deinde propter quid
quaerimus, aliquando autem &simul manifesta quia, se propter udiassed neque prius propter quid possibile est cognoscere, quam quia, I id est impossibile est scire propter quis, et a ignorato. I Manifestum est quod similiter de quod quid erat esse nonJ est cognosceretii ne quia est, impossibile in entinaci re quid est, ignorantes si est.Ii.inon monstrabitur quid res est si non
cognoscatur si est. igitur bifariam possumus scire quid est, & si est, aut simul utrunque habentes, aut prius habentes s est,deinde quid est, neq; possibile est nos posse scire quid inpri',
ignorato si est Secundam conclusione
adducit. d. ΓHoc autem si est aliquando quidem sed secundum accidens habe inus, quasi dicat, aliquando prius quoquo pacto si est cognoscimus , &aliquando si est, de quid est res simul. prius quidem , quia aliquando secui dum accidens mediaque accidentalia habemus si esti aliquando vero habetes quidJ siue substantiam Dipsius rei,
ut tonitruum,quoniam sonus quidam est nebularum, &defectuin, lironian est priuatio quaedam luminis,le hominem, quoniam animal quoddam est, de animam, idem seipsum mouens, δquesi dicat, nos habere pollii mus dupliciter existentiam rei: siue scire per