장음표시 사용
261쪽
LIBER SECUNDUS. tarmerito verbo carentes, S a verbi praedicatione alienos
appellat, Euagelium Iohannis pariter & Apocalypsin,
interea scripta, qsacra non sunt,numerarunt: nec a Iohanne,seda Cerintho ea prodita esse dixerui. Quineti am Manici, i quorum princeps Manes se Apostolum Moub MChristi vocavit, sicuti ex Augustini scriptis perspici
tur libros Mosiis dc Prophetarum,maledictis &conui- T . iijs prosciderunt, atq; ex ordine coelestium oraculoruam putariit. Atq; etiam libertate illa Diabolica vientes, , quae haereticis omnibus communis est, tametsi nouum testamentii admitterent,q tamen cum ea haeresi,quam ips tuebantur,non conuenirent, ea vel falsa, vel ab alijs adiecta esse causabantur. De Arrij sectatoribus quid di- Afris,ccam Nonne ij quoq; cum filium patri equalem extitere inficiarentur,eiq; errori cotraria esse cernerent, quae in Epistola ad Hebraeos scripta leguntur, eam Epistola de numero sanctorum libroru expunxerunt, & a Paulo scriptam esse negarut ' Sed quio pluribus verbis opus est Nihil enim causae subest,cur ego ea in re explican da immorer. Nam verissima est illa Diui Hieronymi sententia,qui ait,haereticos authoritate haeretica libros --Galacre scripturi deprauasse,deleuisse,erasisse ex eis,quicquid suis opinionibus aduersari viderunt. Nec minus il lud veru est,quod Tertullianus scribit,li reticos no syl--Mara. labas tantu, sed integras etia paginas delere. Iam cuia P. histis costet hereticos qui superioribus seculis Christi coria immPsir
neq; eas,quas admitterent,integras admisisse: sed quas- zzzz da quide omnino repudiasse, alias vero mutilasse&la-mb- -t is cerasse illud cissequitur,veru quoq; esse,quod hqreti ci, ---. quas admittut scripturas,eas ac lectionibus aut detracti-Y onibus
262쪽
DE ECCLESIA CHRISTIonibus peruertant,atq; ad suum institutu accomogent. taxi. ,.... De Saturnilio quoda prodit Epiphanius, quod is librii, L L. qui Gei ςsi inscribitur,approbauit quide,atq; ex eo te- stimonia adduxit,quib. sua sententia roboraret. Veru, quia fingebat ab agetis holem fuisse procreatu, quo su- uni figmentu & delirium verisimile esse demonstraret, sis. i. cum venit ad ea verba: faciamus homine ad imaginem, , &similitudine nostra: ipse vocem nostramin qua suum somnium refelli videbat,expunxit. Quid aut hoc aliud fuit, quam detractione scripturam peruertere,&eam
coni ad suum propositum aptare Porro autem Marcion, xμ f. ,. ut Tertullianus author est,cum Christum carnem nostram suscepisse negarei,dc legeret illud Apostoli,qui ait, C H RI S Τ V M in carne sua medium inimicitiae parietem soluisse: vocabulum sua) inde deleuit,atque m. ita errori suo stabiliendo scripturam subiecit. Idem etiam, legens Apostolum scripsisse, Christianos superaedificatos esse super fundamentum Apostolorum dc Prophetarum: oblitus Dominu,sicut Apostolos, ita& Prophetas in Ecclesia posuisse, nomen Prophetarum ) de Apostoli verbis erasit. Atq; etiam illa Pauli
c verba, primus homo Adam in animam vivam,nouis-
sinus Adam in animam vivificantem: ille ita mutauit, . ut pro nouissimo Adam)Dominum posuerit. Sed callide & maligne. Nam si dedisset, C H RI s T V M esse
iis .a ubi Adam nouissimum,illud etiam concedere cogeretur, CHRISTUM Vere naturae hominum participem esse, depromti contra atq; ipse sentiret. Nec minus astute locum illum
263쪽
LIBER SECUNDVS. I ias sit & accommodauit Marcion, obseruauit Tertullianus in eo volumine, quod aduersus eius errores con
scripsit. Quare ob eiusmodi fraudes eum murem Pon- licu)lepido loco appellauit. Mantehaei quam pure&fideliter scriptura tractarint, dc Arriani similiter, indicant ea,quae de eis scripsit Augustinus: quae si quis secuexpendat,intelliget, eos no solu quaedam in sacris libris
verba mutasse, sed multa etiam peruertisse: non pauca Apostolica esse,negasse: pleraq; ex volutate corruptu se. De reliquis omnibus haereticis nihil attinet nunc dicere. Qilisquis non oscitanter scripta patrum legerit, is aperte cognoscet, eos saepe conqueri, quod haeretici scripturas vel addendo, vel detrahendo corruperint, deprauarint,&peruerterint: atq; ad defendenda capitis suidelitia,&somnia accommoGarint. Iam veniamus ad eos,qui nostris temporibus Eccle- Heressei ηα.siae pro Euangelio errores, deliria, ct mendacia vulgo venditant. Quam fideliter & intestre de scripturarum ςompi e
anone lentiant, perspiciamus. ric sicuti reliquis in risin M.
rebus,ita quoq; in ea pulchre isti Maiores illos suos de
quibus diximus)imitantur,quod vel oes scripturas non recipiunt: vel quas recipiunt, eas adiectionibus, aut de traditonibus interuertunt: & diuersis expositionibus corrupunt:& ad suas opiniones accomodant: atq; scripturaru caede ad suam materia faciunt. Lutherus enim, th r qui omnium Princeps Oc pater est, lcripturas Omnes,' --
quibus mille & trecentis ab hinc annis Ecclesia via est. quasq; hactenus pro coelestibus habuit oraculis, non recipit, sed, quas libet, admittit, caeteras explodit, &de sacro Canone delet. Sed quas rogo) recipit: Eas, qijs erroribus,quorum ipse defensor est, patrocinantur.
264쪽
Quas vero reῆcit Non certe alias, quam eas,quae ea dogmata aperte damnant,quae ille tueda suscepit. Quo O. - .. in genere Principem locu tenent Ecclesiastici, dc Machabeoru libri, ct ea epistola, quae ab Apost olo ad Hebraeos scripta est: ct quas nobis Iacobus, &Iudas, & Iohannes reliquerunt : atq; etia is liber, quem Ecclesia Io-hinis esse pr dicat,&Apocalipsin nominat. --. Docet is author,qui Ecclesiasticii c6scripsit hominem ita a Deo. pcreatu suisse, ut liberi arbitrii copos saetus, ct potestati sue relictus sit .vt malu bonitue.pro eo ac Visum esset,amplecteretur. Quid hic Lutherus quia cum
impijs Magi liris&Maioribus suis, Marcione dc Manichaeo, sentit oia absoluta S satali necessitate euenire,atq; homine prorsus libero arbitrio carere. Machaeram arripit, scripturarum sylvam ad suam materiam cedens, Ecclesiasticum de Canone sanctorii librorum resecat,& in eis scriptis,quae nullum pondus i& authoritatem obtinent,coltituit. Ea scripta,quibus res gestae a , . Masbab. is criti nentur,docent grata atq; accepta esse, . a in ea,' pro ijs Offeruntur,qui e vita excesserunt. Quid ad in tu laaec Lutherus Quia hoc videt palam aduersari ei mendacio,quo ipse profitetur,pro mortuis nihil esse offeredum nec preces,quas pro eis standi mus,deo gratas esse: Machabeoru libros de ordine sacrorii voluminii tollit, a, i S illos eo honore dignos esse negat. Sed audi, & videbis alteru Marcione scripturaru caedem ad sua materia facietatem Ex ea Epistola,qua Paulus ad Hebr os scri-O M. .... psit, intelligitur, opera tantii habere mometi, ut qui eis
p vita ornauerit, coeleste vitam promereatur. In ea enim
v b. . . , ita scriptu constat: Beneficetie inquit Paulus) dc communionis nolite obliuisci, talibus enim hostijs prome
265쪽
LIBER SECUNDVS. ia' retur Deus. Osaid ad haec Lutherus Quia non credit, op - D.
homines operibus iustos essici, Eam epistola ab Apo- ρ
stolo conscriptam non fuisse contendit. Iacobus, & Io- hanes,dc Iudas in operibus, & recte factis, multum esse . t h. praesidij positu ad regnii caeleste adipiscendii agrinant. -- Quo nam animo id fert Lutherus ' Cum tanti solam fi-- dem saciat, tantisq; eam laudibus efferat atq; extollat, ut illi omnia, operibus nihil tribuat, imo peccata est ἡδὶ μὰ pleno squod aiunt) ore detonet,machaera arrepta acobi& Iudae epistola virataq;, Mohannis duas posteriores,& Apocalypsin e numero coelestium literarum re
secat. Nolo sinquit haec in meis biblijs habere. An non et
hic Lutherum machaera armatum cernis,qualem Ter- -μ. tullianus Marcionem depinxit Nonne vices Lutherunon aliam ob causam scripturam caede secisse, quam ut I 'ρ eas ad suum institutum accommodaret ' Atqui tantus
hic Christianoru Aristarchus, qui epistolas Apostolo ru,& alios sanctos libros rehcit,& adulterinos atq; supposititios esse Armat, tanti sui Melanthonis si modo suum vocare potuit, qui ab eo in multis dissensit) tanti 'inquam Melanthonis scripta facit,ut ea digna esse scribat,quae inter sacra volumina recipiantur. Scripturarii Canone eo comprehensum numero,quem Christiani mei. αλ nostro tepore sequuntur, ante mille & ducentos annos
Ecclesia agnouit:&eas Epistolas, quae Petro,& Ioani, ac Iacobo adscribuntur, proscriptis Apostolicis habuit. Lutherus vero haeretica libertate utens,nouum scri- an qui apturarum Canonem condit, D libros sanctos,pro eo ac libitum est, vel recipit vel repudiat: & Euangelium Io-'Euomam hannis, quia de fide multum concionatur, mirifice L. commendat, sacrosanctumq; esse affirmat: quod vero
266쪽
Lucae nomen prae se fert,quoniam iustum esses homi nem recte iactis declarat, parum abest, quin machaerae opera,de Catalogo diuinorii voluminum deleat. Quis igitur hic cum Augustino no clamet: Unde huc exijsti there unde confidis scripturas tanta authoritate confirmatas,tot gentium cosensione per successionem Apostolorum, Episcoporum, Cociliorumq; robor tas respuis,miracula non facis,quae si saceres, etiam ipsa in te caueremus, per instruente nos Diam & dicentem:
Exurgent multi pseudo Christi, dc pseudoprophetae, ct facient signa & prodigia multa,ut saltant, si fieri posset,etiam electos: ecce praedixi vobis. Vsque adeo nihil credi voluit aduersus confirmata scripturaru autorii tem. Quid hoc sibi vult Hoccine est scripturas habe re, ac no potius reqcere & explodere: Luthero ut liceat,quamlibet scriptura expendere, & Apostolica esse pronuciare Si Luthero hoc licuit,curno dccumis homini licitum erit At quid ex eo aliud cosequetur quam ut scripturarum authoritas labefactetur,ac pereat: dum
cuiq; de eis sententiam serre fas sit Quid ergo obstabit, quo minus Luthero, & ijs,qui de eius schola prodieriit, e , si dicamus,quod olim Augustinus dixit Manichaeis Vi-k 'ρ '' detis sinquit vos id agere, ut omnis de medio auferatur, , scripturam authoritas, & suus cuiq; animus author sit,
, , quid in quaq; scriptura probet, quid improbet,id est, ut, , non autoritati scripturaru subhciatur ad fidem: sed sibi , , scripturas ipse subhciat: non,ut ideo illi placeat aliquid, , , quia hoc in sublimi autoritate scriptum legitur: sed ideo ,.recte scriptum videatur,quia hoc illi placuit. Qui vero
id eiscere pugnant atq; enituntur,ut omnem scripturarum sanctarum authoritatem & pondus, plane inane
267쪽
L1BER SECUNDUs. so atq; irritum faciant & extinguant: an ij scripturas habere dicantur, Leetor Christianus,& qui sano iudiciores singulas ponderare & perpendere nori statuat. Sed me hic continere non possum, quin nonnihil ab Urevia in
instituto digrediar,& quis huius erroris ac licentis quae
execranda modis omnibus est, author& dux Luthe-ψ-- . rosuerit,exponam. Is est Erasmus Roterodamus,qui primus omnium hominum nostro saeculo, libros, quos Ecclesiacosecratos,atq; in numero sacroru collocatos
ςsse voluit,in quibus,ut Augustinus ait,homines time-α---tes Deu dc mansueti quirunt voluntatem Dei, ausus est 'expendere,& virga quod dicitu censoria notare,eaq; autoritate expoliare, quam illis vetustisiimi Maiores nostri vendicarunt,qui ex eis ad res diuinas confirmandas testimonia petierunt, quod Doctore& Magistro spiritu sancto conscriptos esse non dubitarent. Primus inquam) Erasmus nostris teporibus hoc sibi in sacros libros iuris assumpsit, ut neglecta Ecclesiae autoritate, sine qua nihil firmum, nihil certum, nihil constitutum religio Christiana habet, quosda de ordine canonis Ecclesiastici exemerit,atq; inter eos,de quoru integritate dubitandu est,numerarit. Ac verum quidem illud esse,
quod ia sere abij t in prouerbiu, Erasinu scilicet oua potuisse, Lutheru vero eduxisse pullos,ex eo patet, quoὸ eosdem propemodu libros in canone costituendos infi- μ .ciat, quos Lutherus e sanetaru literarii albo pellit. Na '& epistola ad Hebraeos scripta, incerti esse authoris as- ω firmat:& apocalypsin Iohani adscribi no debere coten dista dit:& secunda Petri epistola, ac posteriores duas Ioli nis affirmat eoru non esse,a quibus conscript dictitur. Neq; vero colentus eo fuit,quod pondus & autoritate, ,
268쪽
DE ECCLESIA CHRISTI quam hi libri merito in Christi populo obtinent, minuerit, atq; eleuarit,sed qu dam etiam,quae in Evangelio Luc & Iohanis legutur,exarata ab eis suisse negat. Huius generis sunt illa. Nimirii Christi sudor, quem inuri λδ ι, horto accidisse scribit Lucas: & historia adulterae,q ex- his latin eo Euangelio quod Ecclesia Iohani attribuit. Ac eaput ultimu eius Euangelij, cuius author est Marcus.
Quinetia,quod pene incredibile videri posset quod tauangeliu Christiani a Marco dicunt copolitum, Idem
Erasmus,Marcusne,an aliquis alius,eius scriptor habedus sit,ambigit. Ac quod magis mirabere, & sine aliquo mentis horrore audire vix poteris, verba illa: Tres sunt,qui testimonium dant in c lo dc in terra, in Graecis mei laribus no inueniti: etsi inueniantur,varie legi, asserit. Cum Diuus Hieronymus eum locu quod eos iugularet ab Arrianis corruptu esse queratur. Ex quo fa- ου ψ ωλ . cile intelligi potest,Erasinu Arrij parti,quam Ecclesiae
Melim Christi aequiorem fuisse. Id quod ne ipse quidem dissi-zri' i' molare potest. Diserte enim pronunciat,licet verba illa in sacris literis reperiantur, non tamen. ex eo essci, ut Arrianorum sententia falsa sit. Verum enimue-- ro,quod in sanctis libris secit idem sibi in scriptis Maio -rs in nostrorum faciendum esse putauit. De omnibus enim sanctorum patru libris sententiam protulit,censurasq; in eos didit,quibus non pauca reijcit,tanquam ea notha & adulterina sint: nec ab ijs, quorum nomine i mirata cy guntur,prodita. In quibus, si quis nihil momenti ad dia uina stabilienda inesse putet, is de pluribus, ijsq; no vulgaribus religionis nostrae partibus dubitet necesse est. Quo id consilio secerit, viderit ipse. Certe dum ea,quae de Monachorii regula scribit Hieronymus, inter scri- pta eius
269쪽
LIBER SECUNDUS. 131pta eius non censet locanda,Lutheranorum partes tueri videtur, quibus monasticae vitae institutu sabula quaedamn inanis res est. Nec minori piaculo,quq eius aemargumenti sui at,ex Augustino detruncat. Atq; etiam grauiter Ecclesia offendit,cum de numero operti, quae Cyprianus scripsisse dicitur, ea aufert, quibus Ecclesiae illa dogmata corroborantur, quae de sanctorum, qui cum caelitibus vitam immortalem degunt, reliquijs: dc sacra unctione: baptismic remonijs: alijsq; novae legis sacramentis statuta sunt. abae cum ita sint,dubium non est, Erasinu eius libertatis,quam nunc haeretici in rebus diuinis usurpant, parentem &magistria fuisse,ut,si quis lucubrationes illius accurate dc cum iudicio legat librucoficere possit, quo Erasmum omnium errorum,quos
Lutheri soboles Euangelij titulo imperiis plebi obtrudit, causam praebuisse demonstret. Nemo enim de tr ditionibus,de Ecclesiae authoritate, de conciliorum ac Maiorum decretis, S patrum comentarijs atq; expi nationibus,quibus illi sanetas literas illustrarunt,tam libere,iam impudentesitam sine ulla reuerentia locutus ante fuerat, quam Erasmus in lucem prodiret. Huius ergo imitatione & exemplo, Lutherus,eos,quos diximus, libros facessere iussit,atq; ex albo eorum, qui iure optimo dc meritissimo diuini dicuntur,segregauit. Sed iam ad id, de quo nobis sermo institutus suit, H-nkGη redeamus: dc faciamus planum, no esse apud haereticos scripturas: ex eo etia colligi,quod perperam & maligne eas ex Hebraeo,aut Graeco in Latinu aliumve sermonec Ou ertant. Ac quod simul atq; Lutherus a nobis desciuit sacros libros verterit, ac germanice expresserit, su- γU. I pradb
270쪽
DE ECCLESIA CHRISTI pra dictum est. Nihil hic dieam de haereticis, qui supe
rioribus saeculis vixerunt. De ijs tantuloquar,qui nos 'stis, ab Ecclesia CHRIsTI alienos, dc eius hostes esse di-ῖνοι libros cunt. Ac primum, quo con silio sacros libros vertant,
deinde quam fideliter id faciant, dicendum est. Quod scopus&finis,quem propositu habuit Lutherus, cum vertere sacra Biblia instituit, malus, &insidiarum pisnus suerit,illud demonstrat: quod mutare, & plane abrogare eam doctrinam voluit,quam tot saeculis Ecclesia,quam late patuerat,venerata est. Nam si eadem docere,nec quicquam proponere, quod ab Ecclesiae dogmatibus dissideret, statutum habuisset, nunquam alia ter, quam Ecclesia, scriptura interpretatus suisset. Sed i quia docere noua non poterat, nisi noue etiam scriptu-ἰ ram explanaret, atq; ad suum institutum volutatemq;i accommodaret,ideo necesse illi suit,novas,& nondum thoi st , auditas translationes moliri. Ac secit ille hoc callide in- primi, atq; astute. Quo enim hoc a vulgo impetraret, ut coelestis Doctor & Apostolus haberetur, danda ei opera erat, ut omnibus persuaderet, superiorum te porum Pontifices, Episcopos, &Ecclesiae ministros, , vera scripturarum intelligentia quae esset, ignorasse. Quod,ut ex animi sententia conficeret, veterem trans lationem damnauit,& nouum Psalterium,noua Prophetarum oracula, noua Christi Euangelia popularis turbae auribus donauit. Neq; vero res ei non talicitercessit. Nam simul atq; recens Bibliorum conuersio ab eo elaborata in lucem prodijt,continuo tanquam de coelo missa esset,suos admiratores reperit,qui S repre henderent Maiores ac patres illos nostros, quasi Euan