De ecclesia Christi ab haereticorum conciliabulis dinoscenda, praeclari libri duo ante hac nunquam aediti Authore Iacobo Noguera, ..

51쪽

DE ECCLESIA CHRIs Tilosophiae studium abijciendum esse dicat,modo quis eo recte uti sciat,& sequatur saluberrimu DBasilij cosiliv.

qui docere cum vellet, quomodo legendi sint libri eorum, qui a religione Christiana extranei fuerunt, ita in is, scrisit: Quando vero ad insanies di nefarios homines,, veniunt, haec omnino vitare, his aures obstruere, non

,, minus, quam Vlyssem ad cantus Syrenarum dicunt,s, oportebit.Nam prauis assuescere sermonibus,via quae- , , dam est ad rem ipsam. Novi ego quendam non ita pridem,qui, etsi Christianus dc sacerdotio initiatus esset, tamen quia totam sere aetatem ab ineunte pueritia in Philolophoru,&Rabinorum libris contriuerat, non est veritus agrinare si quis in eorum literis, &Cabalistica scientia versatus sit eum melius & plenius percepturum esse fidei nostrae mysteria,quam si sanctos o nes scriptores, quos Ecclesia iure optimo, & meritissi-A-tio er ino patres vocat, euoluerit. Et si vero ea vitia,quae iam

omnibuι eom, recensuimuS, multos aetatis nostrae homines in eum em

rorem adducant, ut se ab Ecclesia Christi separare non vereantur: est tamen quoddam vitium, quod commune omnibus pseudoprophetis est, ct haereticorum omnium animos a veritatis via auocat, & ad praecipitia mendaciorum trahit,elatio videlicet animi incredibilis, Mastus maxime execradus,atq; immodicus sui amor, ---ς--- qui, sicut Augustinus scribit,diaboli ciuitatem extruit ,. atq; aedificat. Etsi alijsalhcausis moueatur, ut a nobis se segregent,omnes tamen in eo conueniunt,quod velint colas i. incedere inflati sensu carnis suae, & altum sapere, atq; '' apud semetipsos sapientes esse, & reliquos velut umbras,truncos,& stingos reputare,prae seq; adeo cotem- μη δ' nere, nec veritati cedere, quae rebus omnibus infinitis

. partibus

52쪽

LiBER P IMUS. partibus praestat atq; excellit. Id autem tam verum in nostri temporis haereticis est, ut de eo dubitare nemo debeat. Nam cum pleriq; h reticorum semper superbi, elatiq; fuerint,deq; se ipsi magnifice seserint aliosq; oes vix homines esse putauerint,tam nulli profecto unqualiteretici extiterunt,qui superbiores,elatiores, & are gatiores ac viiijs magis &sceleribus inquinati fuerint, quam ij su ni,quos nostra attulit aetas: ut plane appareat eos esse, de quibus Apostolus ad Timotheum scribit,

cum ait: Extremis temporibus fore homines,qui simi seipsos amantes,cupidi, elati,superbi, blasphemi, paren- ei. tibus no obedientes,ingrati,scelesti, sine affectione,sine , , pace,criminatores,inc6tinentes,immites,sine benignite, proditores, protervi, tumidi, caeci, & voluptatum, , amatores magis quam DEI, habentes speciem qui- , , dem pietatis, virtutem autem eius abneganteS.. Quis- , ,

quis enim eorum scripta legerit, is facile prosecto intelliget, nullam in istis hominibus diuini spiritus significatio neminesse. Maiores enim nostros, moru purita- D u.

te,& Ferum caelestium scientia claros, & illustres viros, pro nihilo habet: clamant homines esse,qui labi, & tur- prebis. p iter curare, decipiq; possint. Ecclesiae authoritate ne pili quide faciunt: ea,antequa ipsi oriretur,errasse dic ut,&d moniorudo strinis prostituta fuisse: summu Ecclesiae principe,dc reliquos eius magistrat' antichristos vocat: Cucilia,sacros c6uetus,& Maioru decreta pedibus coculcant. Incredibili arrogatia se solos esse praedicant, quos Christus in sua cellaria introduxerit, quibquu spi- cin . ritum abii de impertierit,&c testis sapientiae arcana patefecerit. Quicquid ipsi dixerint, quicquid in medium attulerint,pro certo se habere, e coelo este,tata DEO f

D iiij miliari-

53쪽

rsiae σε.

DE ECCLESIA CHRISTI miliaritate se esse coniunctos, ut si velint,ne errare qui de possint. Si haec superbia,si hic tumor no est: quid rogo est,quod superbia ct tumor dici possit An credibile est spiritum illum sanctum qui fictos S simulatos deserere solet,& non requiescit, nisi super humile,& mai suetum,& trementem sermones eius,in his hominibus commorari Recte dixit sapiens: Vbi humilitas,ibis pientia: ubi tumor & inflatio, ibi stultitia: dicet es enim se esse sapientes,stulti facti sunt. Quis credat eos,in qui bustantus est tumor, tantaq; animi elatio atq; inflatio, esse convalles illas, in quibus D EVM gratiae suae sontes emittere canit Propheta Quis sibi persuadeat, hosce homines esse paruulos illos, quibus Di VS ea aperuit mysteria, quae sapientibus S prudentibus abscondita esse voluit ' Quod si opertum, inquit Paulus, est Euangelium, in ijs opertum est,qui pereunt. In quibus D EVS huius saeculi excaecauit mentes infidelium. Nos quoq; merito dicemus, Ecclesiam quidem,etsi conspi cu a,manifestaq; dubio procul sit, operta tamen esse, dc abscodita ijs qui dum alta sapiunt,& humilibus no consentiunt,volentes esse doriores legis,nem scietes ea,quq loquuntur,neq; de quibus affirmant, id promeriti simi,

ut iusto DLI iudicio, a Veritatis luce arceantur:&quae Christi Eccletia sit, nesciant: nec videant, quis sit paradisus ille Christianorum, ex quo profluunt quatuor illa flumina,quae uniuersas orbis terrarum oras per

ganturo irrigant. Quae videlicet sit illa Christi sponsa, ct columba,quae sola asponso suo sut D. Augustisai ve bis utar super petra scindata est, quae ligandi & soluedi

claues accepit. Quae sola, &vna tenet,ec possidet om

nem sui sponsi dc Diai potestatem: perquam coiugalem

potesta-

54쪽

LIBER PRIMVS. 23 potestatem etiam de ancillis filios parere potest: qui si

non superbiant, in sortem haereditatis vocabuntur: si autem superbiant,extra remanebunt. Operta & absco dita est Ecclesia, sed no omnibus: clara enim&conspicua est ijs, qui sicut in coelis D EVM habere patrem cu- aeis.iapiunt, ita matrem in terris Ecclesiam aetnoscere stu-

dent: non ignorantes leua Uei filios adoptari non pol- protorum.

se, nisi ab Ecclesia sint lauacro regenerationis abluti: neq; vitam sempiternam adepturos esse, nisi eius voluntati dc decretis paruerint. Quibus ergo Eccle

sa operta & abscondita est Illis quidem certe, qui

sanctas literas non eo animo legunt, ut DEVM in

eis quaerant: dc quid ille ab ipsis postulet, quael eius voluntas sit, intelligunt: S ad iil, quod gratum ac

ceptumq; ei sit, emciendum se totos comparent, &componant. Quo ergo animo, D quem ad scopum QAE illi sanctos libros legunt Non certe alio, quam Ut cere quo ista inde contradicendi, & veritati repugnandi materiam sumant. Quippe, se solos sapere & diuina arc na percipere,reliquos autem mortales delirare putant:& odio, quo mirandum in modum aduersus CHRI-sTI Ecclesiam flagrat,accensi: nouas opiniones,&capitis sui somnia sequi malunt,quam veram, lida,ac re

cte de veritate sentientem doctrina amplecti. Quo fit, ut merito ijs dicere liceat,quod olim Augustinus dixit Fausto Manichaei discipulo: Haec praesumptio tumi- Ldae arrogantiae oculum cordia vel claudit, ut omnino non videat: vel distorquet, ut peruerse videat, &aliud pro alio probet,aut improbet. Nec aliud prosecto in causa est,quamobre aduersari j nostri in tot liser ses atq; errores lapsi sint, & quotidie etiam labantur, quam

55쪽

DE ECCLESIA CHRISTI quam quod scripturas sacras eo quo diximus studio,

contradicendi nimirum, & Catholicae veritatis oppugnandae libidine, legant, dc scrutentur. Ex quo efficitur, ut Christi Ecclesiam, quae in caelestibus literis depicta, atq; ad viuum expressa est, non videant. In- uehitur Christus in Pharistos,& Scribas,& ait:Erratis, 'nescientes scripturas, neq; virtutem DEI. Quam vere in istos nouatores haec Christi verba competunt, qui sine ulla reuerentia, sine ulla amini praeparatione & munditie, caelestes literas attingunt: & ut olim Pharisaei, & Scribae, non ideo sacros libros legebant, ut in eis Christi vitam, dc facta, ac dicta adumbrata esse viderent, Christumq; pro DEO amplecterentur, se ut ambitionis, fastus, ct auaritiae suae latebras inue nirent: ita isti non iccirco sancta volumina versant, ut

inde intelligant, quae Christi Ecclesia sit, quae ab ea

beneficia acceperint,quanto studio,& volutate ei obe dire debeant: sed,ut scripturarum testimonijs perperam explanatis, vitia, serues, S improbas assectiones, , Ribus mirandum est, quam obnoxij snt, tueantur. te monte illo,in quo D E V S legem tulit populo He- , , braeorum,sanctus Moses loquens: Constitues,inquit, , , terminos populo per circuitum, & dices ad eos: Ca-

, , uete,ne ascendatis in montem,nec tangatis finem illius: , , Omnis qui tetigerit montem, morte morietur. Ma- , , nus non tanget eum, sed lapidibus opprimetur, aut , , confodietur iaculis: siue iumentum suerit,sive homo, , , non vivet:quum caeperit clangere buccina,tunc ascen- , , dunt in montem. Quid sibi vult Deus,quod montem terrestrem,saxeum, lapideum, quem licet non iumentis solum,sed pecudibus etiam conscendere,& pedibus

conculcarc,

56쪽

LiBER PRIMUS. 24eὀculcare,ta augustii,veneradu,sormidanduq; esse demoliret Ann6quouis m6te excellentior pr statiorq; est,no dico hois lolii,sed pecoris etia natura Quid ergo est causae,quamobre no pecus tantu & iumentum, sed hominem etiam, cuius animo ipse suam imaginem, & ,.

similitudinem inclusit, ab eius aditu prohibeat Magnum quiddam id sit,oportet. Praeclarum quoddam, &admirandii in ijs verbis latet mysterium,quod quale si

declarat D. Gregorius Ponti sex Nazianzenus, qui mo-tem illum,quem Deus tam sanctum & venerandu esse et voluit,figuram scribit 'suisse sanctorum libroru, a quo-Dεvs ιαι. ru lectione DE VS arcere voluerit eos homines,qui sub imagine hominum,pecudum vitam gerunt, &nulla re . a beluaru impuritate differunt. JEdit DEVSopi: max:

in sancto illo monte,id est,in sanctis libris oracula: tradit mortalibus sanctissimas praeceptiones S leges, quae ad vita,pie & ex virtute colenda, pertineat: docet quid sugiendum, quid expetendum, &sequendum sit: quanta. ijs proposita sint praemia, qui sanctissimu ipsius numen

rite,atq; ex dignitate venerantur: quanta,&quam grauia maneant eos supplicia, qui seruire voluptatibus, &turpibus animi affectibus, quam virtuti malui: & tu lo- . quete in eo mole DEVM auditur nulla reuerella,nullo timore,nulla metis castitate: sed sordib viiijs,fastu,ela' . tione,& innumeris alijs animi perturbationib' inquin, tus accedis nec vereris,ut diuina illa ac sacrosacta maiestas ira comoueat quod se a te conteni intelligat, & te a

suoru mysterioru agnitione procul abijciat, illudq; tibi dicat,quod oli dixisse peccatori propheta scribit: Quare tu enarras iustiti M meas, & asseniis testametu meu peros tuu Audi,quid cogitatione,& aio concipere debeas,

antequam

57쪽

DI; ECCLESIA CHRISTI antequam te ad sacros libros legendos conseras: disce, quanta animi puritate purgandi tibi mentis oculi sint, qui adire ad sanctas literas,re saluberrimo legum caelestium pabulo recreari velis. Nolo id vi de me audias: rasis syi,stu proseram tibi eius hominis verba, quem Basilius ille eb magnuso eius Pater Gregorius Nissenus, copluresvini. Gret, alij graues S sancti viri ob inlignem vitae sanctitatem, S rerum gestarum ac prodigioru magnitudine,Mos, Prophetis, atq; Apostolis comparandum esse docent.

Is est Gregorius Neocaesariensis Episcopus, Origenis illius magni discipulus qui eos qui sanctos libros legerem p . in . volunt,ita alloquitur: Cum sacras liter s legis,vel Deu,

,- ' y vel Prophetas, vel Christum, vel Apostolos te audire loquentes puta. Quanta ergo diligentia,quanto studio,& cura purgandus est animus et,qui D E V M, Prophetas,Christum, Apostolos quotidie loquentes auditurus sic Rn non is contemnere eos videbitur, & pro nihilo habere, qui viiijs inquinatus ad eos audiendos accedat None is dignus est,qui sicuti a belua sola hominis fisura dissert,moribus vero ei nihil praestat,ita tanquam belua & iumentum, si ad sanctos libros se recipit,lapidibus obruatur id est,certam animi perniciem inde hauriat, unde salutem dc vitam immortalem petere debuisset Donatistae olim,qui se solos esse Christi. Ecclesiam coae tendebant,& reliquas omnes terrarum orbis oras,quaecumq; Christum colerent,ut impias,& a Christi grege

alienas execrabantur:& si id sanctarum literarum testia monijs roborare,firmareq; niteretur,tam e quia Ecclesiam in scripturis non inuenerunt, quod no inueniendi, L ... - . sed calumniandi instituto eas legerent ijs verbis ab Au-Mςkίς p gustino reprehensi sunt: Remotis ergo omnibus talibus. Ecclesiam

58쪽

LIBER PRIMUS. 2s Ecclesiam suam demonstrent,si possunt,non in sermo , , nibus & rumoribus Aphrorum, non in concilijs Epi- , , scoporum suorum, non in literis quorumlibet disputa- , , torum,non in signis i c prodigijs fallacibus, quia etiam, , contra ista, Verbo domini praeparati & cauti redditi sumus: sed in praescripto legis,in prophetarum praedictis, , , in Psalmorum cantibus, in ipsius pastoris Vocibus, in ,, Euangelistarum praedicationibus,&laboribus,hoc est, , ,

in omnibus canonicis sanctorum librorum authoritati , bus. Ad eundem modum de istis statuere licet. Nemo in lo. s

quaerat Ecclesiam inscriptis Lutheri,qui eam perhile,

aut tectam fuisse scribit, donec ab ipso pristinae dignita- comari. tirestitueretur..Nemo Ecclesiam reperturum se esse putet in prodigiosis somnijs Lutheri,aut locis communibus,&nescio quibus commentarijs Philippi,aut Caluini, aut Brentii, & aliorum, qui duas Ecclesias constituunt, & duas christi sponsas, &duo corpora esse volunt: cum sapiens assi mei, unam esse Christi sponsam: CUM . & Apostolus,unius corporis,non duorum caput Chri- εμ ..ilum a patre factum,tradat. Euoluant libros prophet rum legant scripta Apostolorum, excutiant volumina Euangeliorum,sacile intelligent,si victo claudere mentis oculos nolint, Ecclesiam visibilem esse, Ecclesiam errare non posse,Ecclesiam audiri debere non minus,

quam sanctos libros, quando non alius sit, qui per Ecclesiam loquatur, quam is suit,qui per eoa locutus est, qui sanctas literas iobis reliquerunt. Si nostri aduersa rij non eodem, quo Donatistae,animo & voluntate,Veritatis scilicet oppugnandae,sacras literas legeredi facile Ecclesiam Christi in libris Prophetarum,Psalmorum, Euangelij, dc Apostolorum literis adumbratam, ex

59쪽

DE ECCLESIA CHRISTI pressam, exhibitam, digitoq; ostentam esse viderent. usurpat quidem Philippus eadem Augustini verba,

cum se&suos Ecclesiam esse contendit, dc nos ab eius

sacrarijs excludit: sed nihil minus facit, q; id quod Au

gustinus fieri debere statuit,quippe,qui eo tandem rem perducat,ut non in sanctis libris, sed in suis, dc suorum gregalium scriptis Ecclesia quaerendam esse cofirmet: sed longe aliam viam ingrediatur oportet,qui Christi Ecclesiam agnoscere & sequi sicuti par est) velit,quam ea sit quae in istorum libris demonstratur. Neq; enim negari potest,quin ipsi varias in partes & sententias distrahantur,etiamtum,cum ea describunt signa, quibus Ecclesia Christi dignoscitur. Alius enim duo tantum, alius tria,alius quatuor, multi complura signa esse volunt. Quin& idem ipse Lutherus nunc tria, nunc sex, nunc decem ea esse scribit. Nec eo constantior in hac

parte est Philippus, qui rarijs in scriptis varias Eccle

siae notas depingit. Quo essicitur, ut qui in istorum hominum scriptis versetur, atq; Ecclesiam apud eos quaerat, is intelligat, ipsos nihil aliud operam dare,

quam ut incertum esciant, ubi Ecclesia sit: tantum abest, ut demonstrare eam velint. Atq; ex eo quidem apparet, eos non quaerere Christi Ecclesiam,sed Sathanae Synagogam, & meretricem Babylonicam, quae contradicendi,rixandi,conuiciandi,& calumniat

di materiam suppeditat, quibus rebus,sicut alij superiorii aetatu haeretici,nostri teporis Euangelici mirifice d lectantur. Quod si hi homines,qui Christianoru orbis doetores,& restauratores Euangeli videri volvt,eu ad scopu sacras literas legerent,ad que scopia & fine specta. re eas docet Apostolus: S id,quod in eis quaerendia est,

60쪽

LIBER PRIMUS. asea, quam res tanta postulat, religione, & pietate quaereret: longe alios seuetus studiorum sacrorum caperet, quam hi sunt,quos eoru scripta nobis propontit. Anteola enim illud intelligerent,pr cepti finem esse charit, 3. Tim. 3.tem,quae a corde puro,conscietia Dona, & fide no ficta, proficiscatur:& postea ad haec tria, omnes animi vires Y copias dirigerent, ac tandem cernerent, scripturae summam simul & scopum eum esse, ut DEVM ea

charitate,quae illi debetur,colamus: & hominem nobis aequale ac proximii,eo amore,quo diligἱ ipsi vellemus, prosequamur. Quisquis vero sacras scripturas sibi intel lexisse videtur, du gemina hanc D E I,& proximi charitatem non aedilicauerit, is se nondum caelestia oracula intellexisse sciat. inserendus est in sacris scripturis Rinn. D.

DEVs: & quae eius voluntas si bona, beneplacens, ct persecta,inuestigandum. Sed purgandus est animus ab ijs assectionibus,quae eum stpe ab honesto reuocat, ut lucem illam & perspicere valeat, & ad eam quoad eius fieri possit, sese adiungat, Ut cum eo unum esciatur. Sed tunc demum animus recte purgatur, cum fide, pse spe, &charitate, quibus tribus virtutibus sacrosanctis, '

& scientia ois,& prophetia militat, illustratur. QMd. si multi,ut inquit Augustinus,fidei, ei, sc charitatis beneficio in solitudine sine codicibus uiuiit:& quid ab hominibus D EVs suo iure postulet,intelligut: vitamq; sa-ete & summa cu religione traducunt: quis dubitet,quinis cui fides, es,& charitas metis oculos aperuerint, dc

lucis suae praesidio roborauerint, in sanctis libris intelli-gedis talos facturus sit progressus,ut pricepta inde hau riat,quibus S se,& alios, sepiternae beatitudinis participes eisciet Atqui ad sacros libros tractandos, quisquis

E ij animum