장음표시 사용
71쪽
DE ECCLESIA CHRISTI mendacia c6fingenda,modo aliqua Potifici summo,dcla ripis Ecclesiae Catholicae molestia adterret Sed quid miru' ὀ est eum haec dixisse,qui,dum summu Potificatu euertere cuperet,eo aio se suisse scribit, ut no dubitaret negare, veru CHRISTI corpus S saguine esse in Eucharistia nisi id Carolstadius anteuertisset Ia rogo,Christi ne lector,tu ipse iudica: hi ne gradus, quos butherus i cipsius sectatores sequutur: an illi,de quibus Augustinus verba Acit,ad sapietiae arce perducat. Sed age, paululumecu etiantic expede & co sidera,num ad alique triu se . queliti graduu adire eis liceat. Quintus gradus ijs dui xat se patefacit qui ea pro nihilo habent, quae a sortunae volutate pendet,& fluxa ac caduca sui. QEid ergo qui fieri potest,ut ea isti holes cotemnant,quos tanta ambitione bonorii cupiditate, & plus habendi studio ardere
costat,quato nullo unqua tepore veret religionis adue
sarij flagrariit Ndne Iras diae huius, sicuti antea dixi-
lmus,initiu ab ambitione dc auaritia est ortu voluptatu filia er aut & vetris,ac libidinis, q; fuerit studiosus& amas Lu- ''therus,ex eo per icitur, quod ut libidinem expleret, abiecta cuculla, virginem, quae se DEO consecrauerat, quod praeteritis saeculis inauditu suerat, E coenobio abduxerit: atq; ea,quod vitae superfuit lepus,abusus sit: ieiunia ota,vivetri obsequeretur,abrogauerit:&, Vt auaritiae suae obteperaret,caenobiu amplia & redditibus cu-- mulate auctu, a Duce Saxoniae obtinuerit,atq; ad suas voluptates couerterit,ut no temere dixerit Eccitis: Ludi R AE . theria lupa& Opes,sicuti optauerat,naehu suisse. De reliερήN ouo nihil necesse est nuc dicere. Na,si haeretici oes visu G2. .. pra demostrauim') Pauli testimoto carnales sui et carnis
macipia, quis dubitet,qui S auari sint,& reru fortuitam amore capiatur Sed dices, fieri posse, ut sextum gradu
72쪽
LIBER PRIMUS. 3 attingant. At vero id quam nulla fieri ratione possit,ex
eo potes intelligere,quod no multo ante probauimus: haereticos huius temporis, neq; erga DEUM, neq; erga proximii Christiana charitate affectos esse. Quomodo ergo fiet,ut inimicos diligat,& eos ament, a quibus aliquare violati sui: quod Sextus gradus faciedu esse prae-lcribit Iam uero, si sex gradus, per quos ad sapientia ascendere licet,ij homines qui nouos errores seuertit, noattingui,quomodo ad septimum peruenire poterunt qui homines in firmissimo sapientiae domicilio collocat: in quo qui fuerit, eros libros recte intelliget, bc diuina mysteria atq; abscoditos sapietiae ternet thesauros .
percipiet Cu ergo illi no ab hoc tantu gradu,sed a reliquis etia prioribus quam longissime positi sint, fieri nequit,ut sanetas literas intelligant. Quod quidem ex eo etiam apertu est, quod in eis nequaquam ij si uetus ce nutur,quos ij percipiunt, qui in sanctis libris pie uersantur. Nam scientiarem coelestium,inquit Augustinus, o MN. bonae spei hominem, se non iactantem,sed tametatem ζψ.
facit. At uero quid ijs hominibus superbius,quid elatius,quid iactantius unquam fuit: Sua qui'; sectam, seu
quitq; comentum,sui quisq; capitis somnium tanto stuclio & cotentione defendit, ut alterius iudicio nihil omnino tribuat. Putare forsan aliquis posset, a me haec fingi sed is audiat, quid de se praedicet haereticorum Pater . Lutherus: quam magnifice se Euangelistam esse iactet.
Ego inquit certus sum,quod CHRISTUS ipse me Eua Lib.
gelistam vocat ac reputat,qui doctrinae meae Magister Mest,atq; etiam testis erit in nouissimo die,quod mea non ,, sit, sed ipsius purum Euangelium. Audijstinouu Pro , , phetam,nouum Apostolum,&Euangelistam,qui non
73쪽
DE ECCLESIA CHRIs Timinore supercilio & arrogantia squ in olim Manich .
us Apostolum se CHRISTI Euangelista vocet Atqui neq; ea gloriatione sibi satisfactum esse putauit. Nam eo luperbiae & iactationis progressus est, ut veritus non sit dicere, Euangelium tam copiose a se, & suis
x. -tim praedicatum suisse, Ut ne Apostolorum quidem te ' ' in pore tam clarum unquam fuerit. Quis ad haec non
obstupescat Quis non hic Luciferi mentem & spiritum in eo homine suisse clamet An ideo eius tempore quam Apostolorum,purius ut ille gloriatur predicatu Euangeliu est: quod Deus eum ipsoq; cum δε postolis, sua arcana copiosius & familiarius communicauerit Atqui iste ijs verbis non aliud de se concipere visus
est. Sed imitatus perbelise est patris sui, & Patrum
suorum spiritum. Nam dc Valentinus, sic eius com militones tam elati & de se alta sapientes, suisse dicuntur, ut se non Episcopis tantum, quibus tum cura Ecclesiae credita erat,sed ipsisetiam Apostolis doctio- resilc sapientiores esse iactarent. Apostolos. n. CHRI STI doetrinam legalibus documentis adulterasse: se Vero puram,& ab omni externae opinionis admissione integram eam tradere. Qilis non hic affirmet V lentini animum regeneratione quadam Pythagorica in Lutheri corpus sese insinuasse Nam dc Lutherus conqueritur Euangelium doctrina legis obscuratum esse. Qilare & Mosen & legem reijcit,& C HRI--μνη sTo cum eis nihil commune esse praedicat. Sed neq; tr. I hie pedem fixit nouus Helias. Altius ascendere Vo luit, nihil veritus futurum, ne grauiore rueret casu. LAE.φρ πη Ego, inquit, neq; Papae,neq; Imperatori,sed ne ange ' lo quidem de coelo doctrinam meam submittere iudi
74쪽
LIBER PRIMUS. ' oeandam volo. Sed quoniam de ea certus sum ,per eam , , iudex esse volo, non modo hominum, sed etiam cun- , ,etorum angelorum. Quia iudicium meum, dei iudici- ,,
est. Quid ad haec dicis Christiane lector Potest, ,
ne quidquam eo homine superbius cogitatione adumbrard CH Is TVM iudicandi potestate, quam illi io . s. pater tribuit,priuans, testem constituit: se vero, & ho- minum,& angelorum omnium iudicem facit. Os in etiam suum iudicium dei aequat uidicio' An non palam. . in Luthero agnoscis spiritum eius,qui dixit: Pona soliu meum super nubes: ascendam, & similis ero altissimo , , Haec cum ita sint,quis in alum inducat,ut credat,Lutherii & qui ab eius schola procreati sunt, ad illius scientiae agnitione peruenisse, quae, ut Augustinus ait,no iactate,sed lamentantem se facii An non haec aperte demostrat eos nihil simile habere cum hac scietia,quae ex sacris literis discitur: dc animum submittere, seq;, S suam imbecillitatem agnoscere docet Tales. n. homines tam ab omni humanitatis natura alienos,iam alta de se praedicantes,seq; tam magnifice extollentes,an intra suasacraria admittet spiritus ille sanctus, qui nihil aeque ac superbiam atq; animi elationem execratur: Nihil certe minusquam hoc credibile est. Diuinae enim literae
ηs aperiuntur, qui puro ac simplici, atq; ab omni pec--..cati labe integro corde sacras scripturas scrutantur,iugiq; labore, Sc animi puritate, ac continuis vigilijs se ad eas intelligendas praeparat: & fideliter atq; humiliter in eis Deum,&ipsius voluntatem requiriit. Recte Diuus Dionysius Pauli Apostoli discipulus & Theoloetorii fa
cile I rinceps: Uluma, inquit,non capit, qui Uel mada- ..ta no seruat. Et Clemens Alexandrinus presbyter, qui , ,
75쪽
si . i. no multis post eum saeculis claruit. Facietes dei volui te,volsitate eius cognoscii nus. No. n. ait Gregorius il- , te cognometo Theologus cuiusuis est hois de DEo dia, sputare,& sacras literas intelligere.No hic adeo res via, , lis est,& eoru,qui etiamnu humi serpentes,terrenis stu- dijs occupantur. Quonia eoru tantu est,qui inter mutitos,habito delectu,ad tantii mun' videant idonei: quiq; , , conleplandi acumine caeteros antecellut: qui ia ante,&tis a. ia corpus & sum ab assectuti sordibus purgarui. Qui etia
2 C. magnus ille Basilius,doces,quata animi puritate libris,
raris. cri sint tractadi: Quemadmodu,inquit,in cera scribere,, quisn6 poterit,nisi characteres impressos deleverit: sic , , nec aia,uiuina dogmata degustare,nis pristinos ex ato, , mores penit'exlixerit. Si quis aium ita,ut dixim avi- . iijs purgauerit,& pristinos ex eo errores,ac turpes metis motus absterserit iisdem hi utiliter & cu fructu factos libros leget: is alius multo fiet q; prius erat is omne animi seritate,oes vitioru labes,turpes ora cogitationes ex
aio delebit :& ita de scriptura sacra iudicabit, ut ea lucidissimo speculo simile esse cogitet,in quo quisq; vitia &maculas ai sui coteptari,atq; aperte videre possit: ac seques facti cuiusda & docti viri eosiliu quicquid in sacris literis repreheditur,idn6c6tra alitiq; cotra se dictu in-Marem bere. terpretabiε. Ac cu odita, vel auaritia,vel ambitione, vel
,--' coletionis,& vanae atq; inanis gloriae studiu,vel immodica plus habedi cupiditate copluraq; alia motionu genera,j sum perturbare solet,vituperari viderit: tu talia . . . vitia in se carpi intelliget, quod eis se laborare sciat: &quid de suo habeat,&DEO quid debeat agnoscet: moxq; illud studebit ut ita vita emedet ne aliquod deinceps taliu assectionii vestigiti in se ostedat. Is est sacroru studioru fructus. Haec parit comoda sanctaru literarii lectio. Qui sacros libros cum legit,hic bona se no sentit pere
76쪽
OBER PRIMUS. 34pisse,est,quod eu pudeat: quia no ea ex factis literis uti litati capiat,quam Socrates c pit ex philosophia: cuius cam cis ille studio turpes at motus repressit, atq; adeo imperio
ne ad huc fine institu eda esse intelligere vellet,in eis ex pressa cernerent ea vitia dc peccata,quibus ipsoru animi inquinati sui:&mentis oculos aperiret ac Viderent,pi
neq; cognosceret,se vel odio aliorci,vel inuidia,vel animi elatione & superbia, vel cotentionis S inanis glorie cupiditate,vel imodico plus habendi acquirediq; de*derio,vel libidinis expled appetitu duci : quib' affectionibus qui liber no suerit,is haud sane poterit veritate puro mentis oculo intueri,quando verti est illud Poetae.
Mali uerum examinas Omnis Horat. servia Corruptus Dex.
Si,qu cuq; in factis literis legut, ea cotra se dicta esse acciperent,illud prosecto eniterelax atq; pugnaret,ut &rectius vitae genus in posterii ingrederent,&sos ab ijs perturbationibus,quas comemoraui, vacuos geretent. Queritur Ioanes Rossesis Episco. vir ut doctissimus,lta maxime factus,ac disnus,qui quod gloriosa imorte meritus est,publico Ecclesiae suffragio,ac ritu solem in eoisi numeru cooptetur,qui sacrosanctu IESU CHRISTI Euageliu sanguine suo cofirmarui atq; obsignarsit: qrit uim in nostro tepore plures esse, qui ideo ad rerii diuinisu studiu se coserat,ut inde sibi doctring laudem ocopinione potius apud alios coparet,q; ut c testibus prq eeptis sum ad virtutem instituat,& meliores ac diuina rulegu obseruatiores euadat. Ac dubiu quide no e quin apud nostros quoq; no pauci sint,qui ob id sancta studia sectentur, ut eruditi habeatur, & alioru ore celebretur.
77쪽
DE ECCLESIA CHRISTI quod hominii genus reperiri inter Catholicos dolenduquide est. At vero qui tales sunt, vereatur necesse est,ne eis accidat,quod oli accidit Pharisaeis dc seribis: qui serii tabatur scripturas,ut haberet quae diceret bona: quavi , , faceret mala. De quibus in libro sapientiae: Ouaertit,in D quit,me mali,&no inuenient. Quod aut attinet ad eos, qui se ab Ecclesia separauerut illud tibi persuadeas oportet: autoibus,aut certe plerisq;,du sanctis literis se addicut nihil aliud esse in optatis,q; ut nominis immorta litate sibi pariat:&ali orti, qui separati Bis principes sue rut,errores stabiliat: ac plures etia holes,si possit, ad su-φυ-- as partes pertrahat: Christiq; Ecclesia oppugnet,&co-tra summu eius P6tifice, uniuersuq; Antistitii ac facem p rη ε dotii ordine,quaecuq; scelera, flagitia, ac couitia cofingere possint,evomant: & Ecclesiasticos magistratus in 3 odiu & cotemptu alioru adducant: patruq; sanctiones&statuta Maiorum irrideant,atq; alijs irrideda proponat: ac eius disciplinae,qua Christiana Re .c6stat,seuerritate suggillet:&argumeta rationesq; cominisca quibus suas,& alioru prauas ac cosceleratas voluptates d sedat,recteq;,ac Christiane,dc Euagelice sui ipsi dicut)st ... facta esse cofirment. Adeo verti est,quod Clemes Alex adrinus scribit, haereticos no legere scripturas, ut aedia ficent: quod propriucharitatis est offitiu: sed ut perdat,ari L '' & a veritate ad errores&medacia abducat. Et quia huc fine,quem Clemens dicit,propositum habent,cum sanactos libros legunt, fit D EI voluntate & permissu, veeum sacris literis sensum assingant, qui cum mente spiritus illius sancti,cuius amati numine saneti holes locuti
sunt, vehemeter repugnet. Qua de re sapienter Augu-ων. in stinus: Nam&ipsi,inquit, haeretici, ex eo de arcu,id est.' ex eisde scripturis in alas non charitate inflamandas,sed
78쪽
LIBER PRIMVS. 3s venenis perimendas insiliunt: quod no citingi nisi pro ista meritis. Propterea diuinae prouidetiqetia ista dispositio T. .: tribueda est. No quia ipsa neccatores facit,sed quia ipsa :z ως
ordinalicum peccauerint. Malo. n.Voto per peccatu te . .getes, male coguturitelligere,ut ipsa sit poena peccati. , , Ex eo ta prodigiosae & horribiles opiniones, dc errores apud haereticos ori itur, quod non ideo scriptura euouuat ut charitate,qua illa perpetuo praedicat,& inculcathoium pedioribus,aias inflament,atq; ad Deu dc proximu diligendu,qua in re una cosistunt lex & Prophetae, accedat: sed ut inde argumeta&rationes colligat,qui- ιb' sua Enia veri faciat similia,& quos decipere possintdeos veneno suoru erroria occidat,ac plane vitae caelesti.
luee priuet. Quod ubi effecerit,nihil Sane aliud comodi inde reportat,q; quod se quoq; ipsi coficiut,atq; ultimo
gehenae suplicio dignos reddiit. Quare merito D. Ambrosius eos proditores vocat,&co parat Iud proditori, ' qui S CHRISTUM prodere voluit,&seipsu in cruciatus aeternos pr cipite dedit Tali inquit)h reticus,quali Iudas pena danatur,ut ide sui S reus sit sceleri & ludex iapriliis. vltionis. Ea poena est, qua afficiuntur ij, qui ό sacris literis no cosilia, quibus aedificet: sed venena,quibus ite ficiat, hauritit. At loge alio,q; isti tedunt, spectare seripturas dem 5 strat Paulus,cu de eis ita loquitur: Ois scri- ,.τί-ωλιptur avtilis est ad docedu,ad arguendu, ad corripiendii, , , ad erudiendum in iustitia, ut persectus sit homo Dei, is& ad omne opus bonum instructus. Quae verba exponens beatus ille Chrysostomus : Ad docendum, inquit,si quid vel discere vel ignorare opus sit, illic addis. eemus: si arguere falsitate,ide haur m : si corrigi,sicastigari ad exhortatione,ad solatili: si quid desit & OpO , . . i
79쪽
c. phrasinteat adipiset,ex ea nihilominus discimus. Et paulo post: pro me scripturas habes,s quid addiscere cupis, hie poteris. Vides quid intueri aio debeat qui eu ex saetis lit ris fructu percepturus sit,que in eis spiritus saetus propo 'nit Videtieet,ut q ignorat dc scire opus est, inde discat:
ut scripturaru testimonijs no ad veritate oppugnatam, sed ad salsitate arguenda &cosutanda'utatur: ut verbis
peccantes castiget, Lautoritate diuinorti oraculoru amaleficio reuocet,atq; in officio cotineat: vi,quid segere,quid sequi co ueniat: ex eis doceat,ut eos,qui aut sc lera sua lachrymis purgat,& praeteriti teporis maculas abluunt: aut desperatione franguntur' bc debilitatu Gadeaelestia sperada,ijs ratioibus,quibus scriptura plena est, erigat & soletur: ut eis praeceptionibus ac legibus, quasillae continent,hoies ita instituant,vi inreligione Christiana persectos eos reddant,atq; ad omne opus bonum instructos: ut scripturae tandem nobis pro Paulo sint. St. n. Paulus in vivis esset,quid aliud doceret,q; ea,quae comemoraui At qui haec vult,ut ex sacris literis,quasi ex ipsius ore hauriamus. Iarogo te, mi lector Christi ne,mihi cogita, an isti ideo saetis literis deimpera,vt in de ea documeta capiat,quibus doceat,quae vera sui: sal si arguat,& refellat: delinquetes corripiat: holes adiustitia,& sancta opera instituat. Si cosideres, quod fuerit initiu eius separationis, qua se a nobis segregariit quod facere minime debuissent)intelliges,non alio eos quam
perdendi eo silio,& sacra ad huc usq; die studia tragasse,
ct in posterutraetaturos esse. Lutherus,qui primus Oium mortalium nostro tepore ausus est Christi corpus scindere, c varias in partes secare, dum disputaret cum Iohanne Eccio Lipsiae, et ab amicis admoneretur, Ut modestiae seruiret,cuius iam fines violasse videretur, in
80쪽
LIBER PRIMUS. 36- causa praesertim DEI, de qua tum ageretur, re odit, ea Lin/- - re neq; propter Deu c pia esse, neq; sere, Ut propter eu μὰ o uis.
finiretur.Tecum,quaeso,expede,quisquis es Christiane et plectosiqui non susceperat disputationem de rebus sacris oppos.st. propter Deu,quis dubitet,quin propter Diabolu id sece: rit Na ibi de rebus sacris disputatum esse illud indicat, quod de primatu Petri,in quo religionis nostrae cardo situs est, disceptatio orta emet. Atqui,quod Lutherus Diaboli causa tutaturus tunc prodierit, ex eo intelligit, quod eo aio ad disputandum accesserit,Vt,quos CH RI-ST US collegerat,& unu esse atq; uni pastori parere vo luit eos ipse dispergeret,& in diuersa si usta diuideret, summu q; Potificatu,que ad seruanda unitate cuius ipse
autor est) CHRISTVs instituerat, euerteret,atq; ex aliliolum &oi posteritatis memoria deleret. An no hic tu Lutherus partes Diaboli tuebatur Quae . n. aliae Diabo li partes sunt,quam CHRISTI corpus lacerare & dissi- aias, .
pare ' Sed quid ego in re clara multa verba prodigo None ipse Lutherus fassus est,sibi nihil esse aliud in vo-
iis,quam Pontificis maximi dignitatem labefactare, dc , Papatui euersionem inferre: Non est opus nunc,ut ego longa oratione id verum esse confirmem .d estat tur me non mentiri varia eius scripta, quibus praediacat, quaevis se impigre facturum esse, modo Papae nomen & oscium penitus obliteret. Neq; vero solii Po-tificem, quanquam ad reliquum corpus perdendu satis , erat caput adoriri,sed uniuersam etia religione nostra se breui euersurii esse minatus est. Sic. n.quoda in loco scribit de eo religiosus ille & Catholic' Priceps, Georgius Ini,solata iis Saxoniae dux, cuius utina laudabile dc saeculoru omniumemoria dignum exemptu nostri etia principes imita-eretur: Quauis,inquit,Lutherus re primo sub praetextu, ,