장음표시 사용
61쪽
sum ante conuertat q; expiatus sui diximus suerit,ex' eo studio,no vitam, sed pernicie dc exitiu se coparatu in m esse credat. Sed quaeres,qua ratione fiat, ut ag ea animi puritate perueniatur,quq Bla DEI mysteria rite percipere, bc sumti ac maximia illud bonu,quod DE Vs est, Risipo, . coteplari,seq; ei in piam seruitute tradere potest Vtilis sane quaestio lasc est,& oibus,qui sacros libros intelligere cupiunt,necessaria imprimis: cui, si nos res odere ad plenu vellem', vix id opere, quod iusti esset voluminis, possemus praestare. Ne tame institutae disputationi defuisse videamur, quaeda ex D. Augustino adducemus: q,qui diligenter onseruauerit,&,quoad liceat,effecerit, maximo cu fructu & suo, Ic alioru c testes literas attii
get. Costituit igitur ille septe gradus,quibus ad sapienti-
DF i d 4ω. am,id est,pietatem,scut ipse alio in loco interpretatur, , iis 'g' aditus patefit. Ita. n. ad sapientiae arcem ascenditur,s ad cognoscenda Dei volutate issius timore covertamur: atq; ex eo timore in nobis eiusmodi oriatur cogitatio, q & nos mortales esse,& suturti,ut moriamur, admoneat,&clauis quasi quibusda eas motiones, quas superbias/c- . parit,ligno crucis assigat. Atq; huc quide timore sequitea animi submissio & mansuetudo, qua &vitia nostra
agnoscimus, & nos ob ea reprehendi minimc aegre se- . ivi. timus. Qui vero ita animum comparauerit,is demum
id intelligit,in quo Ois scripturarum intelligentia consistit: videlicet,quod DEVM quidem propter se ex toto
eorde,ex tota anima,& ex tota mente: proXimu Vero,
propter Deu, tanq; seipsum amare, do diligere debeat: quod ante facere no potest,q; se, dc earia reruόq flux eaducae sunt,amore implicatum, S ab ea charitate,qua deus colendus est,ualde remotu esse cognoscit. Deinde se ad Dei tribunal sistendu esse cogitans, vitae anteactae
62쪽
LIBER PRIMUS. a maculas lachrymis abluit,& expiat, atq; assiduis precibus diuini praesidi j cosolatione impetrat,ne desperatione stangatur: & incipit quartu gradu ascedere,hoc est, Q-- fortitudinis qui esurie,& siti iustiti generat. Que gradu quisquis attigerit,is ani mii ab amore eam reru,q facile pereunt,nec in eodes per statu manet,auocat: atq, ad
dem trinitas aeterna esse voluit, traducit. Postea autem
quam quatenus fas sit) augustissina a illa trinitate,radios cis . suae lucis ubiq; diffundente, aspexerit, seq; ea, prae Ocur loria metis aegritudine sustinere no posse persenserit, in . quinto gradu,hoc est,in cosilio misericordiae animii tumultuate, & quodam odo sibi obstrepente atq; insultate, ab ijs naiidabit sordibus,quas de appetitione earu re ru,quae fortunς imperio mortalibus tribuutur,co cepit. Deinde vero in diligedo proximo ita se exercebit,ut ad eu etia amadum,& charitate amplectedii, a quo iniuria aut dano affect' sit,nihil omittat. Vbi aut has dilectiois partes,& numeros absoluerit: escitur,ut ab omni peccati labe castu atq; integrum habeat oculu,quo deus videri potest ab ijs, qui pro eo,ac licet,huic seculo moriu-tur. Postremo ia Dei filius effectus,atq; in sumo sapietig SVω domicilio collocatus, id ad quod aspirabat, adipiscitur:& optatissimis sapientiae fructibus potitur. Atq; hi quidem sunt gradus, Christiane lector,per quos ad sapientiam ascensus aperitur,quae sola ex sanctis literis cognoscitur. Iam tu mihi,ser D EVM immortalem, cogita, mecumq; diligenter expende: an hi holes,qui se Euagelicos vocat quasi Christianoruno me vile sit, 'cerubeia i , cendu,ita animu instituat,ut &hos gradus,quos nume- rado recesuimus,leneat:&per eos sibi ad cailestes lite ras intelligedas via sternat. Cogita inq; mihi,utrum in
63쪽
his hoibus,qui nostra aetate contra nos scribunt,&Anctos libros praeter Canonis Ecclesiastici ratione explanat,perspiciatur timor ille,qui detestari peccata docet, superbasq; oes motiones extinguit,ac mortalis naturae coditione ob oculos ponit . Iam vero mihi expede,an in his hoibus locu habeat illa animi mansuetudo,q facit, ut sua quisq; vitia agnoscat, dc ea a sacris libris vituperari gaudeat. Cosdera P se,utru hi eo dirigat suas oes eo-gitationeso studia ola: ut D E V M propter se,& proximii propter deu diligat An se totos reru teporalium,&fortuitarii studio adaietos,& a Dei,& proximi charit te alienos esse intelligant Haec si tecu attetius cogitaue ris, inuenies in hisce hoibus, de quibus sermo nobis est, ne mica quide eius pietatis,qua isti gradus com onstrat, apparere. Nihil illis insoletius nihil superbius,nihil a dei, timore,& extremi iudicii cogitatione magis alienu est. Nihil non sibi de Deo pollicentur. Modo credant,nihil ra corio: is sibi nocere posse statuunt. Securos se, dc certos esse ia- ctant de sua aeterna salute, modo suam fiduciam in solo Christo locent,qua se eu no aliter inclusum tenere praedicat, q; Annulo gemma inclusa sit: siue pie, siue impie vitam instituat, i cse flagitijs colaminet mihil hoc Deumorari,qui illud tantu spectet, ut fides in Christu suscipiatur, atq; spes salutis in eius merito constituta habeatur: nec praeterea quicquam ab Eoibus requirat. Id unus habeant de olus Christi hostibus,Diabolo, mundo,& carne victoria reportaturos & triumphaturos, ac re
num cadeste cosequuturos se esse gloriantur. Caeterue charitate,de diligendo Deo & proximo, de mutuo amore dc beneuoletla,qua Christianorum societas e tinetur,nultu verbii fit. Imo vero squod vel auditu ho rendum
64쪽
LIBER PRIMUS. asrendum est)negant lege, q charitatis ossicia praescribit.: posse cu Christo & eius doctria ac fide c6 uenire, quod modis Oibus alterum cum altero pugnet. Oia denis apud eos fidei seruiunt, quae homini cu daemonibus comunis esse potest. Charitati vero, q dc in hac vita DE Oholes ita colungit,ut cu eo unus spiritus sint,& vit muneribus perfunctos ad coetu perducit, &sola perpetuo manet: siue fides praetereat, siue aboleatur prophetia, siue scientia tollatur: nullus apud eos locus relinquitur.
Quid ergo credibile est eos ad sanctarii literarii intelligentia ascendere posse None in ipsis statim primis gradibus offendut dc labascut Si deii de proximu non dili gunt, quid aliud de eis scriptura pronunciat, q; quod
maneant in morte, dc homicidae sint Si autem mortui,& homicidae sunt, quod ad animi vitam attinet, quis novidet eis ad sapientiae sacraria aditum non patere Quod vero neq; DEUM diligant, neq; proximum charitate, quae seper debetur,&semper reddenda est, & sola filios iri .,
regni a filijs Diaboli secernit, prosequantur: atq; ea de
causa & mortui, bc homicidae sint: ex eo patet, quod unitatem scindant,qu est uniculum pacis, cuius nodo, tanquam nodo sanitatis, Christus Ecclesia suam astringit,& conglutinat: ut eo colligata, terribilis : ut ordi-αι nata castrorum acies, existat. Quare sapienter Augustinus: Charitas Christiana, nisi in unitate Ecclesiae, 'r' '' retineri non potest. Qui ergo unitatem Ecclesiae lacerant, & quantum in ipsis est, dissipant: ijs nihil est
comune cum charitate, sine qua Cnristiani holi vita . costare no potest. Sed dictit se unitate seruar neq; eius
laceradae causam esse: fabul sui. Credibile id ei fieret&veri simile,qui nesciret,hoies istos sese ultro a nobis pret lil E iiij cidisse,
65쪽
DE ECCLESIA CHRISTI eidisse,nostriiq; extu, ct societatem deseruisse: Mum frius unus esset nobiseu unius Pastoris grex, idipsu no-iscum dicerent S sentirent,essentq; copositi in eodem sensu,& in eadem sententia,& in domo dei ambularent unanimes: & essent nobiscum vnu corpus, Ic unus spiritus,& Vna aia, & unum cor, atq; unu os,si externa fidei professio,dcdoorinae ac Sacramentorii csi munio expendatur: postea sibi nouum Euangelium finxisse, nouam Ecclesiam exconitasse, nouum altare, quod C tholicae Ecclesiae,unde exieriit, altari aduersaretur,eo' struxisse. Nobis vero,quibus haec omnia probe cognita & explorata sunt, nunquam id poterunt persuadere. Alijs ista praedicent Nouatores,non nobis. Nonne ante quadraginta annos ei summo pontifici obtemperabat, qui dei personam ad tempus in Ecclesia gerit: Nonne eadem Sacramenta, eandem doctrinam, dc fidem, qua reliquus terrarum orbis seruauit, tuebantur None postea, duce & principe Martino Luthero, ab Ecclesia Catholica defecerunt Nonne eorum pater & Idolum Lutherus,fassus est,nostros Ecclesiam Christi esse: &cum et authoritas illius opponeretur, quia suos, quod pauci initio essent, Ecclesiam vocare non potuit, euangelicos nominauit Nec ante ausus est sua conuenticula Ecclesiam vocare, quam iustum numerum discipulo rum collegisset None aperte dixit,se Ecclesiam agnoscere, eiusq; autoritati plurimum tribuere, sed malle euangelio obtemperare: None hoc nomen Euangelicorum tunc primum auditum est, cum suam doctrina propagare caepit Lutherus Quis ergo non videt tunc primum ab eo facta suisse unitatis Ecclesiae scissionem&dissipationem, cum ad nouum errorem tegendum, nouum nomen excogitatum est: vi qui Christiani pri
66쪽
LiBER PRIMUS. astus vocabantur a veteri & antiqua Christianae religionis puritate, ij a noua doctrina,& prophana euangelicae veritatis simulatione, euangelici nuncuparentur. Non-λ' ne professus est Lutherus,se Romanam Ecclesiam pro ζ' Catholica dc uniuersali ecclesia aetnoscore, dc eius Po-- - δετ
tilicis voce pro voce CHRISTI in eo loquentis prae moraninae.
sdentis habere Nonne Philippus Augusti: apud Car- is his dinalem Capegium,qui summi Potificis legatus in Ata la Caesaris erat,palam dixit, se ecclesia Romana, tanq; exquq Christi Ecclesia esset,& ea quae ad res sacras peratineret,statuere posset, orare,ut de summo iure nonihil remitteret,& tria, quae ipsi postulabat,cocederet: in reliquis se ei perpetuo obtemperaturos esse No ne ille ide tactis. Ast. Lutherus pala assirmat, setaq; sumo CHRISTI vicario Pontifici parere in omnibus velle modo suam illam,&apud se natam de sola fide doctrinam recipiat An non Iohannes Caluinus diserte profitetur, Ecclesiam Romanam in omnibus semper orbis terrarum oris principatum tenuisse,atq; Ecclesiae uniuersalis caput suine Tunc ergo Lutherus , dc qui in eius verba iurarunt, Ecclesiae CHRISTI unitate laceraverunt,cum ab obedientia Loinans Ecclesiae discesserunt, dc ea fide quam illa sequebatur, repudiata, suam quisq; fide dc doctrina elegit. Ac cum prius una olum cosessio esset,qua oes una, sancta, Catholica, dc Apostolica Ecclesia amplectebantur,discessione illa effectu est, ut innumerae fideicosessiones,& fides,prodierint in lucem,& ex una fide, unquam sacra scriptura commendat,apud eos fidium qui- clam ludus factus sit: atq; illud eis euenerit, quod olim Arrianis euenisse Hilarius scribit,cum ita ait: Qui post-
qua noua potius cepit condere,quam accepta retinere,
nec veterata defendit,nec innovata firmauit: dc facta
67쪽
DB ECCLESIA CHRISTI est fides temporum potius quam Euangeliorum:dum
di secundu annos scribitur,& secundia consessione baptismi non tenetur. Periculosum nobis admodu,atq; etiamiserabile est,tot nuc fides existere,quot volutates: &tot nobis doctrinas esse,quot mores :& tot causas blasphemiaru pullulare,quot vitia sunt: dii aut ita fides seriabuntur,ut volumus: aut ita,Vt volumus,intelligutur.Et
chim secundu unu DEUM, & vnu dominii, & vnu baptisma etia fides una sit,excidimus ab ea fide,quq sola est: dc dum plures fiunt,ad id c perunt esse,ne ulla sit. Conscij. n. nobis inuicem sumus,post Nic ni c6uentus synodum,nihil aliud quam fide scribi. Dum in verbis pugna est, dum de nouitatibus quaestio est, dum de ambiguis occasio est, du de Autoribtis querela est.dum de studij,
certamen est, dum in consensu difficultas est, dum alter alteri Anathema essec pit, propὰ iam nemo CHRISTI
est. Incerto enim doctrinarum vento Vagamur: α aut dum docemus, perturbamus: aut dum docemur, erramus. Tunc scilicet primu ctim ab Ecclesia Romana sese Lutherus sestregauit cu suis, aditus apertus est ad C H RIsTI tunica dilaceranda,ad CHRISTI corpus diuidedit, atq; eius inebra dissipanda. Hinc illa prodiit licetia loge pernicἰosissima,vtqui'; , quod liberet,setiret: hic ore t sunt tot fides,quot volutates: tot dogmata quot capitae tot blasphemiae quot vitia. Hinc illa nata libertas est, ut cuiq; suarum manuum idola, id est, capitis sui somniae sis a- liceret colere.Hinc illa consessionum,seu potius consu- - sonum mostra: Augustana, Saxonica, Vuitebergica, Magdeburgica,Sacrametaria,Anabaptistica:&c6pluri,ia, ire. aliae,quae numerari Vix possunt. Antea enim una . .=.ι chri totius Christiani orbis consessio erat. Credo: una, sanctam, Catholicam,& Apostolicam Ecclesiam. Haec
68쪽
una consessio, quam omnes uno ore amplectebantur, Christianos iacit: ut contra, caeterae omnes haereticos reddunt. Ab eo tempore, quo haec una consessio reiecta a filijs desertoribus suit,& noua hominum comenta recepta stit,accidit,ut ex una Christiafia fide, libertas quaedam Philosophica facta sit,qua cuiq; mortalium li- iis rcitum esset,ia6uam sectam instituere,& discipulos colligere,atq; eos de suo nomine vocare. Vt sicut olim Platone Platonici,&a Stoa Stoici, ab Aristotele Aristotelici,& a Gnathone Gnathonici cognominati quia
di sunt, ita a Luthero Lutherani, LPhilippo Philippi ni, Caluiniani a Caluino, Tuin iani a Tuin io, ab .
Oecolapadio Oecolapadiant,a Flacco Flacciani nucu- . parentur. Atq; Vt dicam,quod sentio,vix tot Philoso- .phoru,tamq; varias dissidentes'; sentetias potuit Diogenes Laertius, qui eorum vitas literis mandauit, recensere,quot nos haereticorum nostri temporis opinio nes diuerias,& mutuo secti pugnates possumus nume rare. Qui tot in Ecclesia CHkISTI mala inuexere,qui
tantum errorum colluuiem, quanta nqstra aetate cer- . .
nitur,pepercre Qui haereses superioribus saeculis damnatas,& iam multis ab hinc annis sepultas, reuocarunt . in lucem, atq; ex singulis, quod Arrianos fecisse tradit Ambrosius,venena collegerunt Qui talem hydria am, qualem fingunt Poetae, cuius Uno capite amput tO,mOX plura nascerentur, in DEI populum intulerut Qui nouam sibi Ecclesiam construxere dc legem, sacerdotium, sacrificium, & CHRISTI regnum abolere voluerunt Qui,quaecunq; visum est,in Christiana religione, vel imitarunt, vel peruerterunt, Vel plane abrogauerunt,eos quis non videat violandae unitatis
69쪽
DE ECCLESIA CURI i . . ' unitatis principes & magistros suisse: sicut olim D,
than & Abyroneam concordiam,qua tota Iudaeoruni synagoga, Unius semini Sacerdotis nutu & voluntate 'regebatur,labefactarutit,acibileteonantiab voluerunt.
Cuicquid dixerint,nihilnos moratur: semper illud ob
, , ijcistinus:Exnobis prodierunt: Sed non erant ex nobis., , Nam si ex nosis suissent,utiq; permansissent nobiscuim.' , , Sed mineant ubicunq; velint quandiu extra castrama tris, Py. eos in Christo regenerauit, fuerint, unitatis Aetin. .a hostes erunt. Atqui nori pbtest esse particeps diuinae . *ρ' inuitatis qui hosticistisitatis: nec accipiet lucem san-
isti spiritusiquerincor unum,& anima Vna,atq; os unum reliquis fratribus non cohiunxerit. aret hi unitatis viti- cula copularit. Iam vero cum omnes hi,quos nomin)-
u qui l se eis in disciplinam dedicarunt, contra unam .
sponsam,dc unum CHRI I corpus bellum g ant, ac proinde unitatem oppugnent: efficitur, ut neq; ament DEUM, neq; proximum diligant,sicut lex DEI praeci pit. Ex quo illud profecto consequitur, ut neq; sancto. . rum librorum quae mens sit,pere erevaleant,ad quam charitas aditum patefacit. De superbia autem, ambitione, uec cupiditate aua ipsi assectant primos accubitus in imensa,&sedes in Synagoga,& optant appellari magistri,& superilitendentes, nihil attinet dicere. cum ea e re explicatum paulo alite a nobis sit. Id, qui memoria repetat,intelliget eos multum & longe abesse ab ea submissibiae ct mansuetudine animi quae scuti D. Au-' ' sustinus ait,in quarto collocat gradu studiosos sapien- μῶ V - tiae,&sacit, ut esurianti c sitiant iustitiam. Quam iustitiam,tantum abest,ut isti esuriant & sitiant, ut nihil sit, ' quod maiori odio prosequantur. Nam cum Iohahnes
70쪽
LIBER PRIMUS. 3α dieat qui facit iustitiam, iustus est:& iustitiκ Domin ώρ-- , bona opera intelligat: Isti contra,omnia recte facta,& μμ saneta opera,peccata es: & iustum hominem in omnim bono opere peccare,contendunt: & qui se, suamq; vita virtutibus ac sanctis actionibus ornare studeat, eu apud DEVΜ nihil effecturum: imo,quod grauius est, DEI in se iram concitaturum eme. Atq;,ut id quam impudenter & temere asserant, videas,audi quid de bonis operibus scriptum reliquerit, mendaciorum,& quinti Euangeli j sabricator Lutherus: ut ergo visitator iste, inquit,
cum Papistis uniuersis masis irascatur,dico,opus bonuetiam optime factum,esse Veniale peccatum. Quin , , imo, ut vehementius irascatur, revoco vel moderor hunc articulum hoc modo: Opus bonum Optime fa- , ,etum, veniale peccatum est, secundum misericordiam DEI: sed mortale peccatum secundum iudicium DEI.
Egregia sane sententia dc digna, quae ab eo spiritu prodiret,qui non spectat,quid verum sit,& relligioni Christiare; consentaneum: sed quid comminisci possit,quod& alios ad iram comoueat, dc ipsus ibidini satisfaciat. Vt iste, inquit, visitator cum Papistis uniuersis magis
irascatur,& vehementius commoueatur. Non Ut vera τὸ finis
dicam: non quia CHRISTUS hoc statuit: non quia scriptura hoc sentit,& affirmat: no quia Prophet ,& Apostoli hoc docuerunt, & Euangelium afferat: sed ut ego Papistis bilem accendam, ut libidini meae morem g ram. Nam, modo ei serviam,&Papatui ossiciam nihil
pensi habeo, errem ne, & mentiar: an, quae Vera sunt . -
& Christiana, loquar. Videsne, quanto, spiritus iste vertiginis contradicendi & veritati repugnandi studio flagrarit: Intelligisne paratum eum suisse ad quaevis