장음표시 사용
381쪽
terrenorum. Nam generacio perversa in clero propter
cupidinem monoris temporalis atque dominii deseruit legem Christi et multiplicans sibi leges antichristivas, per
quas desiderium suum perversum defenderet destituit legem Christi et originans secta novellas que pro parte sua vivaciter loquerentur, habet multitudinem pictatam
eo ordinibus limis iis paribus. cita quod totum noni o possit dici vere et proprie secta Christi. Et e racio
didi, i Uare Secte qua Vocamus paganicas nostras i fallaciasio reliquerunt. Iste autem secte novelle iuvant stipitem suam reciproce et econtra Sed certum est quod hoc adiutorium est impedimentum ab ingressu ad patriam tardativum. Quamvis autem Christus tam crebro dicat in evangelio invii rouisti Stam Sentenciam et eventus rei publice ipsam clamet i. ' qi5 tamen sic obscurantur legentes ipsam in dies quod ad noticiam et profectum ecclesie non venitur; cuius perturbans et acto per Antichristum et sectam suam indicatur. Sic enim lex extranea a lege Domini studeri mandatur, scriptura Sacra a membris 3 aboli heretica et et falsissima defamatur et catholicacio cuiuscunque
scripture a primo id heresis expectatur; que omnia si sint vera ut dicitur quis dubitat quin ecclesia malignanctum a maligno Spiritu agitatur Verumtamen pro testor quod non est intencionis me iuridice hoc
ab probare, sed iudicet ecclesia si sint vera, et ego hanc condicionem supponens tamquam possibilem constanter assero quod sunt mala, et sub eadem condicione assero
quod si sint vera Spiritus Sanctus ordinavit per istam scripturam cista intelligi et ab ecclesia precaveri. Et 3, sicut quidam asserunt Antichristus tollit clavem sciencie
instituendo per membra sua Stultam logicam, ex qua concludit legem Domini esse deformem et ab omnibus fidelibus respuendam, sic quod oportet ad decretum suum in isto concurrere. Sed cum ipse vagans in mundi-35 alibus non ad studium scripture attenderit, committit fratribus et aliis apostatis qui pocritice simulant se habere scienciam Dei super christianos singulos, ut vice et auctoritate sua iudicent in hac parte. Ad tantum inquiunt infatuatur ista generacio quod nescit secundum o omne partes Sua quid sit sacramentum altaris vel id
3. A christianas. 6. A putam: E pictati m. 7. A suam deest. I7, 8 AE: indicitur. 8. E in marg. ota. I. A primo modo. 23. D in marg. Protestacio; E in marg. Protestacio doctoris. 25. DE: suerit vera et ego hic. o. E in mar . Antichristus tulit clavem sciencie. 31. A: et stultam. 33. DE ad deest 38 A vite auctoritate.
382쪽
3bo JOHANNIS'YCLIF SERMONUM SERMO XLVIII.
Heresi es noli quod sacerdo consecrat ad altare, sed relictis scriptura
et sanctis doctoribus ac decreto antiquo Romane ecclesie in Berengario tamquam stultis dicit unus quod est quantitas et alius quod est qualitas et tercius quod est nichil. Unde sequitur in textu evangelii G um autem Iesus hoc diceret ad eos ceperunt pharisei et legisperiti graviter insistere et os eius opprimere de multis, insidiantes ei et querentes aliquid capere ab re eius, ut accusarunt illum. Nec dubium quin generacio ista perversa pro porcionaliter o
facit usque hodie membris Christi, sed cum sufficit discipulo ut sit sicut magister eius, satis est fidelibus quod dicant et elent generaliter pro lege ac ordinacione Christi ac leges et ordinaciones alias impugnent quantum sufficiunt, legem autem que dicitur a fidelibus multis ibiam currere constanter affirment esse contrariam veritate
supposita legi Christi. Circa hoc evangelium dubitatur de qui ditate clavium
ecclesie, de earum participacione et cur in hoc evangelio nominatur singulariter sub nomine clavis sciencie, sed et o Matth. Vise nominantur pluraliter claves regni.
Quo ad primum patet ut dictum est quod clavis hic os eripiuidi expressa est noticia evangelica scripturarum et aliam clavem oportet ad istam consequi quod sit data vianti
2 true theology. PΟSteSt IS ad regulandum ecclesiam secundum istam et, scienciam. Ista autem clavis non est mathematica nec
sciencia naturalis vel logica, quamvis omnes tales sciencie isti clavi debeant ancillare, sed est sciencia theologica Vel scripture, docens per quam viam homo debet brevius et Deo placencius ad patriam properare. Quia autem boalia clavis ad istam consequitur sicut passio ad subiectum, ideo ista singulariter sub nomine sciencie hic notatur.
Sed Matthei XVI dicitur pluraliter quod oportet simul has duas currere in quocunque Christi vicario nec est alia clavis pertinens prelato ecclesie preter has duas 35
the Church. These arc . A et deest . . E in marg. Sentencia modernorum de Sacramento. 6, 7. A Christus diceret ad illos. 8. DE resistere ei. 9. A aliud; ib. A ex recte de ore. o. E in marg. De qui ditate clavium. b. A legemque autem. 8. E in marg. Dubium D in marg. Clavi S. o. A sed deest. i. DE: nominatur phiraliter. 24 DE: ut sit ib. I in marg. in marg. sup . Prima clavis est noticia evangelica scripturarum Secunda potestas a Deo data vianti ad regulandum ecclesiam secundum Scienciam predictam. 28. A debent; ib. DE: ancillari: ib. in marg. Noticia polestas, nota clavis. 32. DE: huius nominatur. 33. A quia oportet; ib. E in marg. Solucio tercle partis.
I, 2. Decreti tercia pars, De Cons. dist. II, cap. XLII.
383쪽
racionabiliter nominanda Sufficit enim Christi vicario
quod habeat istas duas sed non obstat quod iste due claves habeant multas partes et quod clavis in scriptura accipiatur 'qui voce, nec est magna difficultas apud rectos logicos de istarum clavium qui ditate, cum sint qualitates supernaturales date homini ad prodessendum ecclesie ac clam sibi ipsi. Nec valent obiectus quos Antichristus replicat contra Objections:
io contingit hominem naturaliter sive supernaturaliter ac th P p cy quirere talem scienciam, contingit ipsum acquirere taliter istas claves et per consequens pereunte lege institu cionis papalis contingeret quantumcunque simplicem et incognitum esse Papam.
Ib Item cum stat sciencia cum peccato et infidelitate, sequitur quod contingit laicum et infidelem esse papam papa electo ignorante istam scienciam et per OnSequens non habente huiusmodi potestatem et periret omnis iurisdiccionalis potestas hodie sompniata. 2 Item cum contingit omnes tales sciencias esse communicatas multis suppositis, videtur quod omnes tales
potestates possunt i multiplicari in multis suppositis et sic
pape vel aliter talis sciencia non sufficit ad papatum vel aliter clavis potestatis huiusmodi non sequitur ad clavem et sciencie, sicut passio ad subiectum, et sic periret legum humanarum institu cio de papatu et eius ordine utrobique. Sed respondendo ad cistud oportet supponere is Reply: metaphysica et logica quod clavis ista sciencie sit noticia particularis et practica a Deo singulariter donata, ita 3 quod clavis sciencie sit hanc personam regimen ecclesie secundum Deum in singulari cognoSSere. Et patet quoad primum quod concedi debet concluSio God H, es the
Si enim quis mereatur ut habeat Sta claveS, Deu ius f. tribnon obstante eleccione humana tribuat illas sibi, nec se them. 3 humana eleccio regulariter Deum necessitat ut illam scienciam electo ab homine tribuat, et tunc indubie non habet electus ab homine istas claves. Duo tamen
Sunt ex quibus ostenditur talis noticia dari homini:
4 A non est. 5. E in marg. Claves sunt qualitates supernaturales. io A sive supernaturaliter deest; ib. E in marg. Obieccio. IJ A: contingere. 4-I, D esse papam, infidelem deest. 7. D et per potestatem i. m. additum. I9. DE que hodie sompniatur. I. D: videtur Suppositis i. m. additum. 22. 23 DE: et si pape deeSt. 24. D potestatus. 27. A: Sic respondendo ib. E in marg. Responsio.
Clavis sciencie. o. 6E regnum ecclesie 33. A si autem. 3 i. DE: electo deest 37. DE: et tamen.
384쪽
352 IOHANNIS NYCLI SERMONUM SERMO XI VIII.
primum est quod exequatur in practica quoad se ipsum et alios conformiter legi Christi et secundum quod non pompei vel iactet de sua excellencia, cum ista eminencia
non sit evangelica sed mundana.
hoo. ui V0'd ζψundum obiectum dicitur supponendo papam
even on eloti um ab umitur, cum deli et apud Deum approbaei oros his ic virtute scit se ipsum esse excellenciorem in ista noticia quam scit abieccior vel virtute tardior de seipso Et si quamvis Deus et angeli sciant de dato papa io quod ipse si ad regimen istud apcior hoc tamen
nesciunt de se ipsis, et per consequens, cum hec clavis sciencie sit noticia singularis et practica, non habet in se subiective istam scienciam. Et patet quomodo Secundum rectam logicam hec clavis sit hominem cognoscereri, sic se regere ecclesiam militantem quo non est pompandum vel sine revelacione facta homini presumendum, sed ut communiter scitur confusa sciencia et particularis dubitatur hoc Deus ordinavit, ne
homines pompent de suo primatu superbiant vel con-2otendant. Et patet quod sepe secundum leges humanas persona eligitur et tamquam summus pontifex militantis ec est approbatur et tamen nec pontifex nec membrum ecclesie ordinatur: nec ex hoc sequitur intollerabilis confusio viatorum, cum in uicunque per se Christum ab dilexerat ipso ignorante cuiuscunque alterius pape eminenciam est de numero salvandorum. Nec est dolendum, licet omnis iurisdiccionalis potestas inventa ab homine destruatur, quia sine talibus melius ac meritorius viaret ecclesia. Tales enim potestates iurisdiccionales ex or-3od inacione humana retense mendaciter confundunt ec
Quantum ad ter crum patet alibi quod sancti episcopi regulariter vocati sunt pape in ecclesia primitiva, et sic non video quin quicunque sancti presbiteri sicut et 35 laici possunt vocari pape sanctissimi. Sed intelligendo papam singulariter, ut dicit supereminentem super cunctos alios viatores non video quomodo oportet quemquam viantem de papatu cuiuscunque in singulari cognoScere, 44 ho tibi, ' S 'jςj' 'R du0bu O nur. 5. E in mar
Sectanaum. T. A approba cionem . . A: ad eanum i DF
scentae deest; ib. habent. 1 iam scienciam ' ibo clavis deest. I A: particulariter. 23. A pontifex deest 2 A sine deest; ib. Em marg. De potestate iurisdiccionali. s. Due retenso 33 D in marg. Papa; E in marg. Ad 3 Nota; ib. At qui sane i
385쪽
et non plus sequitur nisi vera conclusio quod multe tradiciones humane sunt frivole et fallaces. Et patet quam vanum est de nostris papatibus ideles contendere, cum multi eorum de possibili sunt dio te maximi et ignari nec habentes scienciam nec potestatem ad regendum ecclesiam, sed illam contingit inesse laicis, licet non sit circa illud viantibus contendendum. OmneSenim christiani debent esse fratres et socii solum sic curantes caput ecclesie quod est ipsis per se sufficiens io dominum Jesum Christum. Et patet quoad secundam partem dubii quod quicunque Man' electione gracia Dei magis participat Virtuoso regimine eccleSi impo laneo. militantis magis papatu participat, quod est impertinens eleccioni tu mane aes distribuendum spolia Symoniacat, vocatorum ecclesie mini Strorum.
Quo ad terciam partem dubii patet ex dictis solucio: Deus enim non curat in testimonio sue sapiencie in nomine clavis abscondere apostatarum ficticias quibus ipsi potestates infundabile. sompniarunt. Non enima plus sequitur ex termino clavium quod talis reputatus ab homine habeat celestem clavium potestatem quam si sibi imponeretur quod habeat claves abissi summe in propria potestate. Nec credi debet ex isto quod omnis moralis virtus sit sciencia, quamvis secundum 2 philosophos omnem virtutem moralem particulari prudencia comitetur.
Egrediente Iesu de templo ait illi unus ex discipulis suis. Marci XIII se 1.3 Exposicio istius evangelii dicta est Sermone XLI et multis aliis; sed colligendo sentenciam de officio martyrum, notandum in uox ecclesia catholica labet tres
3, 4. A est de cum deest. b. A maxime. 6. D esse in laicis . . A viantibus deest. 9. A suffiicientes. 2. A virtuose; ib. E in marg. Nota. De clavium participacione. b. A esse mini- Strorum. 6. E in marg. Cur nominatur singulariter clavis sciencie. I 8, 9. A quibus ibi .... sompniarent. 8. E quas. 24, 2b A: Secundum plures 28 A in marg. XLIX. Io. DE sermone XXXV0.28. Cf. Wyclips Sermons, ed by Arnold I pag. 43-248.3o. f. supra pag. 293. 23
386쪽
JOHANNlM YCLIF AER MONUM SERMO XI IX. partes, scilicet triumphancium, dormiencium et milit ancium. Ideo in solempnitate Dedicacionis ecclesie dicit
Cum instar et exemplum Christus et eccleSia. Et sequitur: Sed tres partes sunt in templo Trinitatis sub exemplo Emma, Summa media . io The hospes Quoad ecclesiam vero triumphantem et dormientem the chi es non portet evangelium leges spissim statuere sed totum
periculum et doctrina est circa regimen i ecclesie militantis. Ipsi enim tamquam pueri errabiles possunt faciliter ascendere ad ecclesiam triumphantem vel descendere ad bin sernum; ideo cura doctrine evangelice est ipsos in-Struere. Constat autem ex fide scripture quod ista militans eccleSi vocatur domus Domini et milites secundum diversos gradus vocantur Dei famuli et huius domus ministri Prudencia autem in officio horum servorum est et o spissim in evangelio seminata et stulticia discolorum in ecclesia ista super liue pende iacium est multipliciter
Three lasses portet autem in domo ista habere tres maneries thr u es,' mini Strorum reciproce ses iuvancium, it clericos qui 25 debent esse supremi et Deo dignissimi sed non ad honores vel lucra mundana attendere sed totam spem retribucionis future expectare in ecclesia triumphante. Secunda pars media debet esse milites et domini seculares tercia pars infima et defendens domum tam-3o quam solum debet esses communitas vulgarium, Ut pastores agri cultores et alii artifices. Et de omnibus istis tribus partibus contingit esse martyres et glorioso Sin ecclesia triumphante. Cum enim Deus non sit acceptor personarum sed dans gracia in quibuscunque gloriosel, certantibus, patet quod quicunque de aliquo istorum trium statuum meritorius agonigaverit est apud Dominum plus acceptUS.
I. DE scilicet deest. 1. 2. A triumphancium et militancium dormiencium. 2. E in marg. Tres partes ecclesie. 6. At Christus in . II. A et deest. 3. DE pretium et doctrina. 8. E et militantes. 19. E in marg. Domus Domini et eius ministri. 23 DE: roborata. 24. E in marS. Prima pars ecclesie 29. E in marg. 2. o. E in marg. 3. IJ A partibus deest 37. D apud Deum.
387쪽
Debet autem movere quemcunque callioli cum Spem ur ope
sui adiutoria m meum suspendere. Nam eo ipso quo
quis a proximo habet adiutorium laudabile, origo illius adiutorii irincipaliter est in Deo. Et ideo scriptura dampnat eos qui inordinate ponunt spem suam in homine; et multo evidencius eos qui inordinate sperant in caducis temporalibus. Maledictus, inquit propheta, qui ponit spem suam in homine et ponit carnem brachium suum Jeremi e XVII , 5. Sed adiutorium propinquius in
iovi ante est donum bonorum naturalium ut quando
amici infirmi assistunt dolentes et iuvare insufficientes natura sua intrinseca quam Deus dat sepe perficit sanitatem. Nec valet medicina medici quicquam perficere, nisi natura principalius per medicinam perfeceriti Opus suum, ut patet in mortuis et inanimatis in quibus medicina non sufficit facere sanitatem. Sed tercio deficiente natura ut oportet in mortis articulo non restat nisi ad Dei adiutorium singulariter recurrendum. Ipse enim tunc protegit a cunctis hostibus servum 2 SUUm, Secundo acceptat ipsum in tremendo iudicio de manu diaboli et tercio premiat eum post finale iudicium mercede ineffabili. Benedicta itaque sit proteccio Dei celi. Ista itaque contem placio movit martyres et moveret usque hodie fideles ad defendendum usque ad et mortem viriliter causam Dei. Νec video quin excecamur luciferina stulticia negando, shoula sistit hoc bellum, cum agri cultores certe sperant profectum J S' Rex fructus sue culture, et hinc laborant secundum artem Suam assidue. Immo avari sperantes inaniter fructum 3o thesauri sui servati congregant pecunias arconio et alia temporalia quo usque putrefactibiliter sint conSumpta.
Sed relictis istis milites fideles Christi sub spe retribucionis proprie decertarunt. Quis ergo fidelis habens scintillam fidei non in isto certamine laboraret, cum debet SSe3b securus ex fide quod premium centuplum securi SSi me in manu Christi reponeret die dubium ut sepe dicitur quin remaneret fidelibus materia decertandi, quia
3. E in marg. Triplex adiutorium . . A proximo. 7. E in marg. Spem suam in homine inordinate ponentes dampnantur. Spem Suam in homine ponentes maledicti . . D Jeremi VII E deest. Io E in marg. 2 A naturali dono. 3-i6. DE Nec valet sanitatem deest. I6. E in marg. 3 A solo Deo. 8. E recurrendum singulariter ad Dei adiutorium. o. A suum deest. i. E et deest. 23, 24 DE: et mox et 27. E profecti m. o. E artomis; AD artomos arconius Sec. Dumannium locus ubi fenum congeritur et asservatur. 36. E reponen S; ib. E in marg. De materia aciendi. 36, 37. DE quin sepe
388쪽
JOHANNIS HYCI IF SERMONUM SERMO Xl l X.
Friar and other religiousare id lers in the Chiarch.
dicant clam pocritis veritatem fidei et non carebunt persecticione et morte et ad minimum scandalis et detraccionibus que equivalent martyrio in humiliter paciente. Cum autem in domo Domini ociantur quidam ministririlegitime introducti, hilarando consumunt bona ecclesie , quidam servi subdoli et dominantur infundabiliter qui debent ecclesiam Christi regere, patet quod acute corripiendo hos servos triplices qui in absencia Christi proditorie confundunt ecclesiam non defecisset fideli
Domini materia aciendi. Nec video quomodo aliquod omembrum ecclesie foret pro sua iacione expers istius martyrii, cum ad sacerdotem quemcunque directe pertinet leges famili istius domus defendere racione, ad milites directe pertinet armis et corporali labore sustinere, et ad vulgares pertinet istam overe et si oportet i, pro subtraccione omenti suorum proditorum mori gratis deliter. Omnes enim fideles pro rectificacione ecclesie decertarent et specialiter quoad istas tres persona reprobas, ut usque ad mortem reclamando contra ipsos rectores et presbyteros qui dimittunt primitivum officium, specialiter et ovi tam pauperem dimittendo et predicacionem evangelicam
Secundum genus vacancium in domo ecclesie sunt religiosi infundabiliter introducti et specialiter mendici ut fratres et alii qui tamquam illeratores falsi et avidi salutant in hospiciis propriis membra ecclesie et rapiunt quadam ficta facesia bona ecclesie de talibus hospitibus salutatis; et illi in dubie sunt militanti ecclesie onerosi, quia ab istis tribus partibus capiunt annuatim
multas pecunias nec dubium quin ad onus clericorum. 3o ad onus militum et precipue ad onus pauperum tenencium ideo quidam comparant eos nedum fictis hilleratoribus cibarium peregrinorum consumentibus sed satane simus que quodcunque viderint placere potentibus Simulant simi aliter, ut reportent ab eis commodum 3, temporale et gustu subtilissimo de minutis bonis discernunt quid eis proderit ad hanc vitam. Et iterum quod alii sancti faciunt ad Dei laudem et ecclesie utili-
ad milites pertinet. ad vulgares
389쪽
tatem isti cachinando faciunt pocritice ad lucrum sui
Contra hos simias debet fidelis dure certare, cum sint iliaris et spuri vitulam in D cautelis 3 aboli introducta. Unde pharis ei possessionati. cum cautelis Possessioner's
eorum magis perciplunt, non permittunt quod iri astaing the penetrantes domos et ille rantes hospites usque ad con sti r Sumpcionem domos suas privatas penetrant, sed solitarii in domo vaga satis paupere includantur, quia io ut inquiunt prudentes prius ad abbatis tabulam ordinem
illum de irreligiosis superfluitatibus defamabant et forte a penetracione huiusmodi ultra instrallos immediati raptoribus non ceSsabunt, antequam ecclesia cautelas catholicas contra hilleratores tales circuientes per patriasib ordinaret. Unde spoliaciones tales per contenciones et pugnas vendicant tamquam leges. Temptet ergo fidelis negando istis canibus qui circueunt civitatem spoliacionem vel saturitatem huiusmodi et videbit quod sic in facie murmurabunt. Et videtur quod de lege Domini fideles et debeant sic temptare, cum iuxta morale principium elemosinans debet magis egentibus et captivis Domini cicius impertiri; et cisto principi, servato nunquam debet talibus apostatis tam laute et copiose de temporalibus provideri. Nec solum cum cautelis mendicorum 25 Antichristi oneratur ecclesia Christi sed antiquius et montis aud
canonicis et eis similibus. Officium enim eorum fuit Church, in suo primo introitu parce et penaliter plangere peccata populi cum Baptista Sed modo bucce pingues et rubee,3 crassitudo ventris et ocius corporis contra dicunt, ymmovendicant tamquam iure hereditario quod super villas et patrias super comites dominentur. Unde dicunt quidam quod venter talium est specialis coquin dyaboli. Nam isti apostate et dolatre amant ventres suo et 35 pudenda eorum intrinseca tamquam domini, cum Sunt de capitulo eorum quorum Deus venter est. Quid ergo foret venter eorum nisi coquin dyaboli in qua prandium
3. E in marg. Satan si mee l . . DE qui cautelis E: cautelain. 3. A quod illa vice. 7. A usque deest. 7 8. DE consumacionem. 8 A penetrent. o. A ut abbatis. I. DE religiosis. 3. A ecclesia deest i . A: illatores. 6. A legem leges. 7. DE notando istis; ib. A circuerunt. 8 A: vel securitatem. 9. A Et videbit. 25. DE Antichristi deest: ib. A Christi deest. 29. A pingues et rubet: ib A in marg. De vita monachorum E in marg. Habitudo clancium. 3i. E in re hereditaria. 32. Comitatus λ . 33. E in marg. Venierpiuguis monachi est coquina diaboli DE cum sint.
390쪽
358 IOHANNIS NYCLI SERMONUM SERMO XIIX.
suum ac membrorum suorum tam sedule coquitur et Great hitehens paratur In cuius signum dicitur multas abbacias edi
lacare sibi coquina latas et sumptuosas eciam Supra
reges. Et ad figurandum conquestus suos atque dominia supra dominos seculares multe abbacie constituunt sibi porta Sumptuosa cum propugnaculi tamquam caStra,
et in omnibus istis misere spoliatur simplex ecclesia. The ope ille Sed preter istos phari Seo possessionatos et mendicantesis chri, w.f. degitime introducto est dare regem blasphemum supra abseni omnes alios quem quidam nominant Antichristum. Ipse oenim cum membris suis vendicat in absencia Christi regulare ecclesiam et Ordinare illis ad votum fricta, contraria ministerio quod Trinitas ordinavit. Nec video quomodo posset esse blasphemior luciferina superbia. Cum enim ex fide evangelii Christus sit cum suis usque ibad diem consummacionis seculi in ecclesia militante, patet quod iste Antichristus in Christi presencia et domo propria statuit ministros et ordines Christo contrarios per quos Christi populus et sua ordinacio despectibiliter destruuntur. suis ergo fidelis de domo Domini non oferret graviter tantum despectum et tam patulum in presencia Dei sui in evera non foret fidelis famulus Domino temporali qui applauderet inimicis tam despectibiliter illudentibus domino suo in presencia propria et adversancia regimini domus sue. Sic autem Deus ab iustus, fortis et paciens irascitur tota die, et tam pauci vel tulli sunt qui audent contra Christum exponere Chriss parte Suas. Ubi ergo sunt martyres Christi milites qui soldjurs bouia contra hostes forciores corditer iecertarent omnes
enim dicte subversiones introducte sunt ex pocrisi Gosecularium dominorum Diabolus enim dictavit illis quod sit summa elemosina sic ditare et venerari devociores de Christi ecclesia. Et per istam pocrisina et cautelam dyaboli introducte sunt paulative adversancte et de- ordinaciones contrarie legi Christi et ad tantum in-35 fatuavit duabo l lus seculares dominos visco suo uod sol et 3
b. DE sibi deest. 8. D in marg. Papa summus Antichristus E in
marg. Rex blasphemus. 9, o DE supra omnes illos. 2. ti ad voluntatem. AD esset. I, A enim deest. 7. A et deest.2o A ergo deest. 27. A audient. 29. AD: decertarunt. 20. o. A: omnes tamen. 29. E in marg. Subversiones introducte quo modo.