In librum Aristotelis de arte poetica, explicationes (Francesco Robortello)

151쪽

Tertius praeterea modus est, per ignorantiam uidelicet debere alique

haec facinora patrare, inter patrandum uer,agnoscere.

Tertius modiis est,cum liquis limruns aliquid patraturus est: mox tamen agnoscetis,scietisq; factus, non patrat. Exemplum esto in Iphigenia Euripidis mactatura enim Orestem mire cum esse statim agnois scens non mactat.Addit uerb Aristoteles in contextu mi ιηκες p,graue enim utroxs fictum illud in tragoedij esse oportet,quod aliquis patraturus ferme fuerit,quia maximum allist auditoribus terror eruqui proprius tragoediae est,c admirationem incredibilem. Aiunt enim inlid si iactascis quini parum ub*it a caedes Quam uarijs imaginibus inferi mortales illudunturi Uerba illusiunt adnotanda, ωαγνω- εισια πρὶν πιιno ora id enim maxime,in primisq; requiritur in hoc tertio modo,ut agnoscat ante quam putre statinis desi ut ab eo patrando.

a Praeter hos, nullus est alius: siquidem quid agi, uel non agi dci a sciena tibus, uel nescientibus necesse cst.

Colligit Aristoteles necessaria enumeratione plures bis quatuor modAlium quartum explicabit poastea excogitari nullum posse Ante uero colligit per enumerationem tres tantum modos, quam explicci quartum,quia quartus ad tragoediam non e aptus, cuti dicemus.

Licet unicuiq intueri in bacfigura exprimi tres actionum tragicarum modos aptos. um non aptum.

Gur Rri sis γιν viri Ῥν me μελιλ, su μου ΠαΙου χειρο ν το,τή, γυὀλιγα-.οiορ, φαντὶ γνu ρ ρ ἰοντα ὁ πιόχων. quibus facinus prudente aggredi, minime uero pertficere est absuradum: cum non tragicum quidem, uelut perturbationis expers, sed omni/noscet crosum prae se ferat. Quo fit ut huiusmodi actione sequatur nemo, uel certe rarissima sit inuentu,ut in Antigone Creontem Haemo fecit.

in moduweucum aliquisficiens patratu es nonpaom mmea agoedia rei scit Aristotelis,quia non conutionis,quia nefarium est,.sceleratumsucinus Adnotandum tamen est, non prorsus rei ci hunc quartum modion ab Arii teli,quia ueterespoetae Ratio autem asertur duplex,primum enim continet e quaeprocul abesse debent a tragaedia. Deinde non continet ea quaeran tragoediam primis inesse debent: continet re μαρον, quodsuper sdiximus procul amouendum esse abutitione: non babet autem re et Gi eris post , que in tragoedia in toα portet. ιcero libro primo Epistolarum Familiarium scribens ad Lentulam,uit Ineo,in quo non possis inimicum ere, non esse' dendi cupiditatem ostendendam. Ideb bic quartus modus rur,inuenitur m agoedia:βme tamen eo usus est Sophocles in Antigone, ubi Haemon in Creontem patrem nudato mas impetum facit illum perempturus. Res autem ita sese habet Antigone Oedipodis filiastatrem defici Pol mcc inhumatum, lup creontis Regis, qui ipsam uiuum desti iussi creontismus Host

152쪽

Euripides in Phoenisis creontem fuci depondentem Antigonen Elamoni lio illam cluetuntem, sequi cupientem patrem Oedipoden nihil praeterea delucre.

Proximum huic erit, scelus patrare. φι

lam verycompar intersebo quatuor modo AristoteIes: irarivi ille, equo locuti uimusicum alia quissiciens patraturus eu caedem ut ite patrui ultimus, omnium deterrimus cst censendus, infimos gruis tu collocandin.Primus cutem sequor ordinem superius instituti ab Aristotcle modus, cum scilicetfciens aliquis caedem patrui paulo altiore radu statuendus est aliquantos probatior est quarto,infimum lia turgradum obtinet quartus mossus.Proximum huic primus, quiapatratur caedes C habet infe illud τοδω O, , εινοὶ ,quod requirit tragoedia:

ouo sane potius cst imprudentem quid c patrare, patrantem uero agnoscere cienim eca facinore scelus abcst:&ipsa plane agnitio stupo ιαris est plena. ιη

Secundu modus prae)Dntirprimo altiores gradu constituendus,est autem hic cum imprudens ataq; is caedem patrat, aut aliud quodvis cinus atrox, ct nefarium, postea ner agnoscit se patrasse Nan mo V hic non babet infe quidpiam au ire ου, multa continet,quae praese Arrunt γ εκπληκἶ yy briar u in pr cretia voca quod urite tum epe uocauit polioog,num ἐκπλn οντα, καττ-n cro

votassii rea, quae in ciunt metum, ac borrorem. Demosthenes in Oratione n 1 ες-ου si τύρου

153쪽

Nouissimum uero praestantissimu est: exempli gratia: in rcsphonte, , Merope filium interficere debet, non autem interficit, ita etiam xi Iphiis genia soror fratrem, in Helle filius matrem ab alienaturus agnoscit.

- μαρώδεαμ ατ re υδε χοῖε, e αὐεις κδο ρ ιοερα quaesiequutur. Debet hic Iocus diligenter considerari nam expistat totam actionem tragicum Meropes, quotium perempturae rat,tanquam euiti,quisliumperemi Net mox autem agnitio pulcherris acta est: praeterea quatenulis ait subesset cmpc oportere causam aliquatit caedZ patrandae,aut odium,aut iram,aut ultionis appetitum, trem aedem Ornpeta is plane nefa quod a Jert Aristot si itur extragoedia,quae inscribebatur m Phrixus.Filius enim matrem cum esset inundaturus in aliquum solitudinem,mox eum agnoscens, destitit, ἐκδιδε να Mei lii abalienatus uertit Paccius. Athenaeus libro sextoAbi loqui

'λατ ιρπῖνες νς αμορ ιου sta οὐ δε μων. Fabula uero tum Meropes,tum Helles uti uulgynota est,ideo nihil de ijs hoc loco dicam. Iterumpotest dedi exemplam milesuperioribus ex phigenia Euripi sis: n foro mactaturastatum,no macta quia agnoscit de qua resar Amultuante dictasiunt

154쪽

Oua topicr sicuti iam pridem diximus multarum familiarum traiae non sunt siquid cm quaerentes non ab arte quid c ira, sed fortuo, mutuati sunt ita fabula S contexere. Itaque fit, ut inuit cogamur ad

easdem si pius familias recidere, qu bus uideli cc huiusmodi perturba/

tiones contigere. . - . .. Dd lenus explicati uni omnes modi Hic num tragicarim,quales sint. Nunc ex iis, quae ante dictui reis uni deducit conciri iuncin Arsytoteles huiustinodi: Non be omnium personarum, non omnium monum, e clientor rana' aediam sed necessariξ

uerere in tuo a in acui Mittatum is,cogn m. in ioci non expertes se uidebantur eiusdem calamitatis: sic ex una familia multae in mediae quidem dedit tesunt,ut diuersis p Dius, ex cudem tamen calamitate omnes munurunt Ratio uero aperioris conclusimnis haec a 'tur, qui argumenta tragica, actiones magis ab ipsa'rtuna uis uniurii ab ii petendount. Etra tu ucciderint eu,qtiei is contincntur ursenim excogitat,confingiis uersimilia,etiam inoscaciderint. Uer u illi iniuriis proprium tragoediae, quAn hoc τα ψο α, τα λεειν- τα θοωμαα ex ut 3 adlison sirupicae constituuntur. 1 δ acci unt ita,ut imul in ea ructione in intifrtuita enim 'unt: fati vitii id mi in prae sie ruinu: ideo paucarum familiarum tragoediae sunt,ut Pelopidarum, bdacidarum, Heriuii : lim. ut acllim onmmo, ut uideas ueteres octas omnes eadem tractasse argumenta,

sed mutiti. ij ii, mutatio baec acit,ut diuerso modo scriba: ιrfabulla, quia duciιtur ex crisimili,

C coniunguntur cum omne quae uera est,er nunquam mutatur,aut rur quidem. Culumitate uero Troianae urbis magnata segetem praebuertiunt scriuendarum tragoediar: m. quod ex Horatio uti te retulimus,C Thuod des libro primo hi loriarum suarum ait saepe obscuratum ueritatem rerum gestarum, Troianis illispersonis narrationibus,subquuram inuolucro res gestaspuae aetatis prostrebant.

Postquam Aristo classatis disseruit primu tragoediae parte quae est Fabula, declaeb pectant: quales,quae ue Re debeant quales persiones complecti quo ordine cotexi, quibus partibiι musiare oporteat. Epilogum stat it,ut commodius, sicuti requirit Methodus certa artisiciosi scribcndi, qua ipse ubi Mentitur,de artibus ta scientique,adrinouas partes,quae ante fui locis di politiae fuerunt, transgrediacui appetaut uero fabulam etiani in Epilogior jςt σιν πραγμά των, sicut ante, nihil enim alius est fabula tragica,quam actionis constitutis,quae comiserationem terroremq; afrre posui ob sui atrocitate.

. Tragoediae partes uestatui mi hibi. ex certa methodo, quam secutus est in ipsiis inueniendκ fordi tanandis esse fera ABULAM DORES SENTENTIA II. DICTIONEM APPARAQTUM MELODIA .lam dentia burum, hoc est defabula, eius coistitutione egit. Nunc igitur aggredituri cutidam,hoc est Isres nam moratum oportet esse omne poema C tragoediam in primis, quα redundat, i ctionibus ac perti rbationibus num ut Arthlotelis sententcntium fecutus Hermogenes in libro cis ει νοτ τ Θ-,ait: απαγωδὶας πλοκnοικτρο κ Ire δμα,ον γα, -μιαθῶν, c. εκ

re plici modo coni erantur . poeta,uulfecundum babitu,quo modo etia conseideruntur a philosophi Habitu aut ei animittit cic. lib. I de inuentione philosophorti,utque Aristotelis in primis sectit Ri iam si mi igit co statis, e absoluta aliqua in reperjiciae, ut uirtutis utariis alicuius perceptio a ic ivs N. Fientiae

155쪽

Quarenus igiti primo modo considerantur mores a poeta,exi sti prima pars enumerationst, boni e tannis hoc enim totum a bubstuprouenit. sus quarta pars enumerationis,itidem intertia ex eodem primo modo existit nam cum babitus animi omnAsit constans,aequabiles milesq mores esse oporte duo enim haecfunis arata, re μαλομ έμοιον, utpostea dicemus. Quatenus aut fecundo modo consederuntur mores a poeta,existitsecunda pars enumerationisquam uocat Aristoteles μαρμο ῖον ceraminstruari non potest,nisi adperfortas respicias, uel bas, uelissu, num quotmodis distinguantur, diccinus paulopost copiose. Haec est igitur ratio,quamsecutus est Aristot.in bac numeratione ei dissone.

Eorum unum, id in primum est ut probitalcm praeseserant utcun cyis enim mos iactat si, quemadmodum dictum cst, tum sermo, tum actio, animi propositum, qualecunque lacrit, indicaucrit improbus quidem, si improbum, probus si probum: id uero inest in unoquoque genere., Nam de mulier proba est, xseruus,tametsi fortasse hoc deterius, illud o/, mnino improbum sit. ista ρπ riaberem erct G u es

st declaratu veruis. Sed adnotandum hocloco ingeniose ab Aristo mccre in quibus esset ita er

mo istim,n Plato nonprobathan n

156쪽

d causi, antiquis philosopbis it alibi diximus,cum eiusmodi uigeret philosophandi ratio, abuta corvis Me .erunt ut o pos Proclus.Si contigcrit, ut de Heroibus mentio fat,ut nisi guJAuctionibus iis

psiorum expressa appareat imitat . nam praecia sunt, tam pertinent ad recte instituentum hominum uis tam Alatu contigerit,ut improborum mores intexprimendi, id ni

tio it i sit m viro bonorum tautando contigerit imitari hominem agitatu perturbationibusi πα- ῆραν culti οἱ ine uocat ut timprobum, ut Alcm non siit ετά πληκτ id est, desperatae improbiotatis,ouae coirigi, cst. Sed apertium in Quae tioine tertia idem Proclitis, imitationem ierideo brae tantum ni in Disciplina inquit alia est uni: resulis,alia particularis.Universiis ad phila ophum,aut linum latorem potinet.Particularis autem est propria αγαόλπινορ τό μνωδιαν

ἔκ sae γα ντιοτω - ευς ἀM- αδ&γματων Hec ego uolui referre ex Proclo, ut quilibet pcr icerct ii; ne ausi,cum Arist. sequeretur de moribus primum monuissee,ut Ungant pocαω τὰ χρη--8M nam in tragoedijs,ofectus: aliqtiando factum, uti quoq; recte actu a ueteribit pocris, postea d cemus Nunc redeo ad contextu Arelotclis explicandum. Bonos mores ait esse considerando sessu κόγει.Videntum quid intelligi debeat per illum dictione γων. duplex apponit ipse exemplum,

clima'. t 'visu, V Ag nam illud ad sexum hoc adfrtuna refertur Cic. quos lib. I. de Inuint. ubi dat confirmationi prae cepta, ait, utq; hominum ei ius quidem etiam nisexu consideriatur,uirile,an muliebre. idem paulo post. In frtuna quaeritur,ferreus sit,an liber pecuniosus,un tenuis. priuatus,an cum potestate: flix uti rus,an contra Arist,ipse. l: b. mret. ΠI.ubi loquitur de oratione morata, ait ipsam duplicEese,

nem,eiuna dictione exprimit ed hoc loco in Poeticesicut diximus, flexum tanti in Cy βrtunum. Veriunde his postea copio ius agemus. Probitas morti non funplici quadam ratione per se est consideranda sed propter ea,in quibus inc imum ijdcin mores,qui in aliqua personu laudantur . in alia ijdem non fuerint laudabiles, emptirm borum esto,Nestor Socrates,Pericles,probus,mulier probaserui sprobita, qui bellorum in suo genere probus. Sed hic, i cum ulicro constratu minus probus: imo uero improbus dici potest. Tantum discreptantiae ac diuersitatis estis moribus propter personas Da mihistritu aliquent non spe βαracem, inscruo haec critsummu uirtus: probitas. In uiro in igni, ac Heroe,nullitius. In muliere laus et cre,ping cacu,nere in uiro haec tio laudantur. Hinc Asbenaeus Alexidis poetae comicilibro VI.citur: ocst οσξα υφαλνον ae .per iocum enim,utfolent comici,s octa ille tale confinxit drama Alexandra cis climus a Philippo Macedonῖ rege patre reprehensium, cum eum inter cantores cunente deprehendissici. quod riai no conueniret. Nerum datum probro,quod peritus essect cantor,quodq; uersusscriberet. Commodo quod optime lucraretur, jacularetur. Quare ulcieae,quae conueniunt inistrioribus, laudes nostin si attribuatitur prae istuntioribus uerum de his buclei uis,numspectant Prtasse adfecundam parte potius. Ela uerba adnotanda in cotextu. NAM ET MULIER proba, Orseruus probus. Sic enim uertit Paccius sed mali' num rilicsignificat uxore. Hoc loco uelim omites considerent, quanti restra perperam unam diction uertere,fumeti diriquee hoc Mop,illud omninὶς Mυ fit,nam sententia Aristotelis bxccst, probitas uxoris fiattribuatur uiro, iam deteri Orsit. Siscrui mores attribuuntur Regi aut uiro ali iii in Sm, non modo deterio sed mali octium uideri poterit, ex quo putet, eum, quae instruo erat prQbita , am in rege secuitium. uxor igitur proba est, siculsus uerecundusi taciturnustoffciosi crga uirum Scru

157쪽

, tam ii ii, σειρ α dinprobat his uerbis Aristot. non poseumicitiam uocari inter dominum Ierauumst quaternis itferuum esse animatum instrumentum,quo utitur dominus,uel ex hoc ipso satis cognosci potest,qualesit oscium, probitaras

V re Horatilis ad Pisones scribens in intererit multum Dauu ne loquatur an heros, IIaturus ues eneX,an adhuc forente uuιenta Fervidus, an matrona potens,an sedula nure iis agelli, Colabus,an Prius,Thebis nutritus,an Argis.

Secundo loco sequitur, ut conuenientes sint. Fortitudo enim mos eli:, sedisse uel fortcm,uci prudent cm, uti in mulicri non conuenit.

Alicrum quod requiritur in moribus,est, ut sint ouenientes Fortitudo enim uirtus ensiumma. At si tribuaturfoeminae: Cr poetasoemina effingat ῖrtem, italis Achilles effingitur ab Homero,no conuenire itali uidebitur.Si quis quaera quid sit illud quo beesecunda pars dictout a prima:im diximus ante,cum dea clararemm methodum huius enumerutionis seu iusionis. Addo tamen hoc praeterea. Requirebamue ante ut in personis exprimeretur probitas,quae diuersa est, pro diuerso hominugcnere hic uer requiritur Auenientia,id est, αγο ῖον, exemptu quod retuli,in Graeco retextu,ita sese habet , ' Mi μον γῆθορ,α istia lol γαυ-ὼ γ, αν OG ,οῦ ν m. hoc loco illa dictio 'motam recte uerrititur mulieriseu Uni irae,imnsexusignificauit Aristot. Sedio possumsitκ mirari, quomodo interdumtu tutopere ballucinetur aliquando homines in uertedo,quid enim era quod Paccius insuperiore oco noanima uerteret γαυαὶ uxore ignificare stenim muliere id quos idem bis pro erre uidebitur Aristot.aut quaeso,quomodo opponetur unquamlier Smιo aut quomodosecuda pars a pravi distingui potcrii Hoc quidem erat alte animaduertendit,Hermogenes quos optime explicat hunc laαν cum in lib. H. Vimbos Οἶρ uerbis: ἰὁικιρ λογωνοι- ις oκ- οις - σω 'γγ V 22. κειος, R GUEMντ- , αργους - α α h. ρ,οιο πατηγοὶ , Ιητηριrιό/, πιιζ' finera νομαDcio qIn θικοῖς, ο ο λιχ ιρ,u KMMιζ,ζ λαρ ροις,κ migmιά 'κ μαίη μγ γ ια ει ρ πισὶν αγο fici et o πιι o M os; MMτHO- Paulὸ post: ξω πτῶν- ν' si τον Horatius ad Pisones scribens,de moribus adaptandis cuique aetati,cit. Si Plausoris eges uiuae manentis, susque Sessuri donec cuntor Uos Plaudite dicat. Aetatis cui isque notundisiunt tibi mores. Mobilibusq; decor laturis dandus, antist quaesequvntum. Idem paulo post: Ne friefeniles Mundentur iuuenipartes,pueros viriles. Semper in adiunctis,a uos morabimus vir

Paulo post autem idem ipsum,quod Aristoteles hoc laco ita explicat: Qui didicit patriae quid debea e quid amicis Quo sit amoreparens,quos ater amandus, πbolpes in od sit conscripti,quod iudicis officium,qua

Partes in bellum fiducis illeprofecto Reddere personae scit conuenientia cuique Relicere exemplar uitae morums iubebo

Doctum imitatorem, ieras binc ducere voces.

De ijs etiam quae propria sunt singularu aetatum, qui uolet, copiose poterit legere apud Aristot.lib.Miet. secundo: ubi quales homine, in moribus,asectionibus,babilibus,aetate, ῖrtunas scribit. Tertio

158쪽

Tertio ut constent sibi, es enim separatum hoc ab eo, quod est prae se Drre ore mores probitatem sonueniens, seruare. se rumoribus δῶ . um si ii E. Similes cium effingi sempero ponet Hoc

mata optan o hominibus receptu,sed rem totam apertius declaro. Si Poeta effligit aliquisicit imili homines iuvisti nos sum ageresolare C di creetiplicausti cceptum estu opinio ton hominum, Ad in rixor iura spe, cretii, id est igituringenta Vbsycni callidis

rati vi ad Pisones ribens ait: Aut auram sequere,aut sibi conuenientiasnge Scriptor,honoratum biforte reponis Achillem:

impige iracundus,inexorabilis,acer:

Iura neget ibi nata nihil non antae amis. Sit c seu feror inuiolaris 'nilis Ino. Perfidus Ixion,io uaga,tristis Orestes. Proclus,Platonis interpres Philosophus docti nonae stione prima poeticu, ubi quaerit, reddereq cona tur rationem,cur Pilato non recipiat insuam remp.poeticen, poetasq; qui imitantur, ait quia ανομοι xe imitantur,id est iron exprimuntpersionus,quales uir fecundum simile. Sed ipsemet Proclus expistat, qtassis ομοίως imitari cum aut Heroas,aut Deos imitantur,ijs attribuentes eu, quae hominibus conueniunt: ομοicvectiam,quia ipsit Armones perturbationis planos attributi quos ipse uocat λογος π α ricum di omnibus vacent perturbationibus. M restra enim Procli ipsi tu uerba λγ μ ιν --τα ρρονοίας οἰκειας, Ira βαδις άγμασιν η ναρ κειν ων Brut/Jωας, νυ - ονοματα T is ντα πειργνοι- εκλελ. n. Hinc Plato sepe dicere solet Homerum de Di s γαλῶς ἰ M A θαρ. id estprelctrchonorifccq mentiri pulchrum mendacium appellans,quod si hocen sub praetextu bonestorum nominum,quibus inuoluit ueritatem. Praeterea eundem Homerum de Heroi bus purum bonoris mentis dum saltribuit ista, tuae hominum proprias urit Etsi Homerum, cum uerit opim mentiri non honeste mentiri propter improprietatem nominum, quae Dij non conueniunt cum durem fuerit opuluera profrre, ipsum mentiri, quia albo perturbationes attribuit Dijs quae mortalium propriae uni Causam uero horum erratorum explicat Pluto in Timaeo, sic,om, μι LMyε ἔνο- poetas ini cruens Oiem ντ reqῆ.οῶτα μιμ 2 δ αυῖ μαλιςre a si sti et L οπος υ κώ-

τα, dissicile est imitari Ad γο id est,re ipsa,multὸ autem difficiliusfermone. Et ideo poetae no possunt

Uciaum acta exprimere, neque illorum uitam sortem, prudentem atque bonestam imitari neque illorum. cffingere strinoires,quos in bello cum bostibus,tic in urbe inter uos ciues proferunt sed eos ipsis attributit sermoncs,quabus uulgb homines improbi, ac purum prudentes utuntur: indeflumentes nominae appellationcs,hoc est ab iis rebus,c nominibus,quibus a pueritia affluetisunt. Imitutio igitur inquit Proclus ce- νομιο duplex st. Altera quidem ut si pictor Achillem uolens exprimere, Thersilien xprimat Altera aurei ut Acbissem Ridem exprimat,sed illi attribuat res non conuenientes, et effingat aliquando, σψυ- ζέοντα 'ae hixta, id est ion seruante ratione uiuendi uirile,quat ipsium siccutu semper costat.

Quarto ut aequali tenore procedant. Quanquam nim histrio, ut quitalcm personam induerit, inaequalis appareat, omnino tam cia illa inςquabilitas aequabiliter perpctu regenda.

Q artum,quod ait Aristoteles iunioribus esse feruandum a poetis, est NoμαMυ, id est aequabinitas, sic enim etiam re ωμαλsi tuaequalitatem uocare posis translui edictum afuperficie ut docet etiam Amristoteles lib. ΗΙ. et.tibi citat locum socratis ex oratione ad Philip. ωμαλί, sci τας πλεις σqi umbi it haec postulat,ut quem semel poeta iracundum effinxerit eundem usque ad exitum effingat is acu dii: c cmpla itam, odem modo. modo, νβrtem, di callidum, figulas huiusimodi dilar parsi a prio/

159쪽

re, quia, omo ducitura ijs,qui antescripserunt,m μαλον autem non itiden: itant praeceptio bee refertur potifimum,ad eos,qui nuper a poeta fuerint expresi mores in noua aliqua persona,quam ciat loquentein. Praetereu recesse uit hoc addere priori, quia poterit ortasse qui iam exprimere τε eμοιον, sed αιωμαλωρ d docet Aristotcles diligenter esse cauendum Rutio autem huius praeceptionis est huius modi mores,actioncis ex habitu proueniunt. Hasitus autem constans est empers se eodem modo habet. debent igitur aequabiliter mores in omni persona exprimi.Atque hocsannidetur esse fecundu ' talionis οἰνο Oi3,de quo disserat Proclus in QuaestionibM poeticis, utpaul ante retulimus, cum sereba a m exemplum eorum, qui effingunt Achiilem aliquando ἡ διαψυλοχέοντα OB -οια , debet inise perfrtis,uiritus exprιmi Achilles:atquesicin eius persona feritabitur, ομο λον, id quod misgenisse est ab Homero fuctum. Sed, quoniam erat consuetudo olim, ut unus tantum,mox duo, postea tres

adsummum hoc enim*perim ex Aristotelis praescripto nobis declaratum fui cum loqueremur suπνιταγωνιτῆ histriones adhiberentur in recitandis tragoedijs coni gere poterat, ut culpa histrion is diuersorum hominum diuersos mores in eadem tragoedia refrentis appareret aliqua inaequabilitas ini' nuit Aristoteles,debere quidem ipsem histrionem scrvare aequabilitatciu in tota tragoedia sed hoc mugia esse positum in artificio poetarum,qui tales effingant usque ad exitum persolius,ut nulla deprehendatur in moribus discrepatis quamuis igitur inaequabilis it uox,Gracilio histrionisinec se est enim ut is aliqua idosa quod uariarum personarum restri mores,subinde tantum mutatis uestibus,aequabiliter tamen in acquabilem esse oportet,quod argute breuitersub Aristotele dictum ita uidetur intelligendum. Histrio cis quabilitatInstruat in Orse,in Oedipode,in Aiace,quotic stunq; eiusdem bonamis resumens persona, intutatis uestibus ita apte effingit,ut iste ipse uideatur,nonsecus,ac si nunquam aliam postea,mutatis uestibus, sumpsisset personam idem histrio, αλ dici potest,quia non eiusdem personae moressemper in uis

dem tragoedia effingit. Est igitur μαλῶ οὐαρμαλ id est,aequabiliter inaequabilis αυωμαλ quia dem,quatenus uarios diuersurum personarum mores effingitiiμαλορ autem quatenus post aliquo tem

poris interuallum,eandem resumens personam,post aliam diuersum ita effligit, ac tu caestigenda una quam disce, i Ict Horatius quoque de huc re locutus videtur,cum ait:

Si quid inexpertum scenae committis,estaudes Personam Νrmure nouum eruetur ad imum

Qualis ab incepto processerit, fisibi constet.

tia: in Oreste cia claus.

Declarat liginatim Aristo t. ea, quae prius dictu un pertinere a mores,appo'Rexemplis extragoediis non omnia tamen, sed tria tantum num praetermittit, ομcιον,exempla enim haec eo bectunt, non fui se baec poetis aliquando, praesti tim ab Euripide, struata in moribus effingendis, dis ideo is fumreprehendendum esse. Exemplum, quo primum demonstrat Aristoteles, non exprimi mores bonos, sicuti

oportet sumitur ex tragoedia Euripidis, quae Orestes inscrisitur . inducitur enim in eam persona Menelai, citius implorabat ope Orestes post caedem ci temnestrae, Aegistbi. At Menelum udductus oratione lata darei patris Helenes, π btemnestrae,aduersatur Orestae,in iudicio: Orestes iudi gnatus Hermionem misnelai liam, Melenen ipsim uxorem perimere statuit. Idugna utrine turbae, emininae ex Machmasub exitum ibula loquitur Apollo, ut omnes turba sedat. Quatenus igitur Menelaus nonfert opcm Orestas Agamontionis rutrissilio, ut iustifima de causa,ulciscendi putris gratia,improbam matrem, atquc impudicam peremerat,sed aduersatur potius,improbus uidetur. Versus Euripidus bibunt: γ p. ,ἀφεικαν Μιλύμοισετο 'εnμ2fα

160쪽

Haec quidem itus e babent apud Euripidini in ordie. Eius autem interpres, quis ustillefuit, qui Argurimenta tragoediarum scrip in uel uod Aristoteli poeticen legissect,uel qu)d recte imperfercin totam di

nem metum ab Sergere.