Institutiones physicae ad usum scholarum accomodatae: cum indice ..., Volume 1

발행: 연대 미상

분량: 568페이지

출처: archive.org

분류: 화학

101쪽

να- , ain quosiam veluti vortices agunrur. Ex illis determinationibus, .m admiranda de luci possunt Phaenomena, facilὰ intelligunt illi, qui circὶ motum sunt ali Mn domeditati. Hinc, inquiunt, quia aqua nabet partes insen silas, laeves, oblongas, aliquantulum flexiles, exiles, juxta variam ambientium amonem & juxta rapidiorem aut tardiorem Materiae Ethereae modo tenuiorisino io crassioris in panium interstitiales trium , modδ est liquida,modo tabilis. Magnes fereum trahit quia certo modo rivulos interuae AEthereae effinditaclitigit, quae omnia suis loeis clarius explicabuntur. Ex his deducit maturae nomine non intellio unum ouoddamac singulare .

principium activuin, a quo pro nutantur mutationes in corpore cui inest, sed unum intelligi collectionem variariim causarum, quae ad illas mutationes concusCunt, uoddam de aliae tanquam eruientes, aliae tanquam determinantes, ita ut Narurae nomen lingulareis tantum idest& ad brevitatem seu compendium orationis conserat inter eos, primipium qui iam sciunt quid sit Natuina ex quarum causarum concursu constet inte amn illud mutationum principisum, non ad rei explicationem , quae sub Natur idea semper est con usi. Sic mimae stantiali aut Essentianasse rure dioenitas Naturae, principium causae mutationum , quae filmi in eo, in quo est, corpore. Imo ec earum est eausa me Monum, quae ab eo corpore producuntur in aliis corporibus, in agit. Nunc videndum est quandovi quo te dicitur Naturale praeter a contra Nativam ει uiolentum. Nomen Naturale accipitur artis moias Mirinv quidem Natutae dici. XX tui illud onine, quod fit secundum ordinem in rura univer ter accepta constitutum, hoc est congruenter legibus, quas Deus aspectabili huic mundo,u .. . seu rerum orporearum universitati s civit, juxta quas cum omnes fiant, quae incorporibus contingunt mutationes, nulla eorum vicissitudo potest Divinae tales dimitoni adversari, nolla potest non esse naturalis aut secundum narae leges. Nec ejusmodi tantum lunt mutationes, quae ad magnum minitum spectare videmur , sed etiam illae, quae majoribus corporibus aut insensibilibus eorum partibus adveniunt. Omnia enim parent edicto generali, fatali necesistate, nisi Supremus Legi tor, propter speciales, in quos intendit, scopos, aliud iubeat.

Jux hanc tu is Naturalis acc si emnon minus naturias aut secu diun naturam sint morbus , quam sanitas, d viventium interitus quam eo nam ortus. cundum Naturae Lege Plantae ut per certa incrementa auge

tur roborantur , ita sensim contabescunt, deficiunt. His Naturae Legibus m minus obsoquitur lapis quandis accepto impulsi sursum serru , quam Wnio versus teriae cenmam moretur,extincto, questu sum urgebat, imp . XYIL, cum autem eaedem dparvorum corporum&universi Leges, mutationes, Nihil est Pae parvis corporibus accidunt respeetive ad eorum constitutionem coasside Moy tu rate dici debent Narurales,' non minus est Naturale homini senescere, ais. ia' mori, quam nasci, adolescere ita ut quocunque modo rus considerentur, em se,

intumvis pq Muci aliqumsi videant ut d in inti, nulla ut contra nam talesuo iram, non

102쪽

ram, non terrae motus, non tempestates, nonanonstra, non pudouam aliisqquarumvis sit hoerendum, insblitum. Et enim sic necesse est heri cuan o sunt spectatis omnibus circumstantiis, nisi invertatur ordo, cui Deus apien- tissimEconstitit, neque in his damnanda est Natura, nec accusandus negligentiae, qui motus regit ac moderatur, supremus rerum Conditor, cujus peripicaciam nihil fugit lau praesentium seu isturorum, qbique cum motus Le es comporibus praeseripsit singula noverat, quae ex illis erant eventura. Est enim etiam in illis corporibus quae maxime portentosa anomala videntur suus ordinis locus, Sc sua laus industriae artificis, qui hanc mundi Machinam ita composilii, ut ex variarum partium ipsius connexione, iisque, quos ipsis indiri motibus sequantur nonnulla, ouae hominum mentes percellant,4 eas ad Divinae Sapie

tiae admirationem 3. venerationen incitant.

x x III. His bene perpensis Perspicinini est quam perperam a Peripateticis in Phys Nihil vio cam invectum est Violenti nomen, qui error alterius soboles stat, quo singula lentum corpora consi teraverunt tanquam omnino sui iuris, tanquam sibi sessiciemia dc nullius indiga Putaveiunt enim ea in se habere principia sitarum mutationum, quo in statu sibi debito conservantur contra vim agentium externorum , quod illis eundem starum restitat si a causis externis mutata suerint. Sic putant insignem instar vim lapidi quandosiusim pellitur, quia existimantissi i

esie principium, quo truditur versus terrae centium tanquam ad locum illius N rurae maxime convenientem. Si Violenta stomnis mutatio quae ab agente e

terno inducitur, pata nullam vim conferente,omnes seia, quae in corporibus fiunt, mutationes erunt violentae, cum necesse sit eas ab agentibus externis fieri corpora enim in eo in quosint statu semper permanent, nec possim ab eo excidere nisi accedat vis agentis externi, ut docet ipse Iristoteles cum dicis

convenienter uirpari juxta hominum aestimationem, qui putant singulis cm poribus cernim quemdam potissimum istum convenire, quia in eo ut plurimitin aut ad eum sponte tendere videntur quod ita creditur, quia causae externae a quibus moventur sint abflauis & incognitae sic credunt convenie tissimum terrae statum esse ut mundi centrum occupet, quiae ab illo terreum ouodcumque corpus non potest nisi adhibito conam removeri. Convenientis..umum quoque est putant singulis corporibus , ut eorum dispositiones conse ventur quibus idonea sunt ad eas functiones obeundas, ad quassivit destinare. Sic dicim bonam valerudinem essehomini Naturalem, morbum vero contra Naturam, illi vim inserri a causis quae bonam valetudinem everrunt ovis itaque aliquid homini accidere dicirur Naturaliser, comta Naturam, aut per vim non consideram Universales Naturae Leges, noe in specie di sitiones humani corporis quibus redditur aptum ut in cervis circumstantiis cenas patia tur alterationes, cineluctabili necessitare mutetur, sed consideram optimus

illius status, in quo suas omnes sanctiones facilespotest bbire. Hunc statum tanto desideris prosequun- --, carburentus ipsis rebus inanimatis ingenitam

103쪽

mtam essequar damad illum prosequeridumes conservandum propensionem, - si non est ipsa Natura, eam necessario comitatur, adeisque quod bonum tum statum evertit contra Naturam agere Niolenrum essu dicituri piisse, a

Praeter Naturam aut praeter Natura Leges ea dicuntur evenire in homine V.g. turam quid in nec humani corporis functionibus iniciunt, nec ut melius es iantur con dicitur ad

urunt, ut naevus in facie. Venire.

Ex dictis deducito quomodo intelligenda sunt ea, quae de Natura u δι ac ruris eam esse sapientissimam, d opus Naturae esse opus intelligentiae 1 ia . Naturam nihil facere si astra nunquam sine suo aec dere. Eam agere iactarii's brevissima. . Agere quod est optimum. s. Omncm amr.im si sui conserva eatissime. tiacem. 6. Naturam invigilare conservationi Universi. M ud primum attinet, pronunciarum est verissimum , si Naturae nomet intelligatur de Natura Nat ante, stude Deo qui nihil porcst facere, non saeentissime , non persectissime, idem etiam verum est, si intelligatur tum decreriam corporearum Univei state, tum de singulatibus corporibus, non si in ivn aestimationem nostiam , qua ea sapientera soleiter facta judicamus, quae magis eonginum ideis , quas de qualinet reiam specie se amus sed secunduin ordinationem Divinam, secundum fines quos sibi propositit S premus opifex, quindo mundum si-clidis, quos cum ignoremus in rcbus particularibus iudicium cohibentes, ex certa quam habemus infinita Sapientiae Dei notitia, debemus asserere omnia, quae in hoe aspectabili mundo acinis

min, esse sepientissime, silenissime fati Ex primi pronuntiati explicatione facilὸ deducitur explicatio secundi, nec V enim Deus ficere quidquam potest iustra, nec simbus excideres, nec etiam II. -

corporum Universitas, nec corror particulari , quae illius edicto parent fatali ecessitate. Si d perperam heri aut quidam error contingere videtur, tota est in nostin intellectis hallucinatio qui de rebus non ut sunt in se, sed ut sunt in nostro conceptu cominenter ad nostram aestimationi aut ad animae nostrae perpensiondis . plurimum iudicor. XXVII. Tettiaem --iatum est manifestum, ex eo quod Narura aut potius M odit supeN-tii Conditoris sivisntiae adversatur media ad finem consequendum super flua. a adhibere , in in vere essiciendo diutius immorari. Consulit itaque Na- brevitati rami via rum temporis. In aestimanda autem aperfluitate medi nundi viae temporis, quod Nacire molitur est considerandum in concursu --,--oire assiuaεiarum, ac enim unicum aliquin agms est Natura ut is adiimus.

Quod amne ad duo ultima pronuntiata, num est ιQdlibet corpus V siugula eo ---α- -stitutis odorermi-se agentia universalia , ut ipsiuncon pora dete,

destinatur

104쪽

.. cis , et destinatum, ita ut in eo statu, in quo sint, perseverent diutissim quansui situ patitur corporum constiretio tum generalis tum panicularis, quod etiam de

conserva magno mundo debet intelligi.u-- Ratio Naturae r 1,eritur in Artesei his, seu Artesecta ut Artefacta sent, saltem quaedam, habent principium intrinsecum motus 'uietis. Peripatetici conc

. Ad uunt illud principium Artefactis, sed negant illud esse opus Artis, contendaenz--,es,. siue rus tantum per accidens in Artefactis reperiri, quantenus subjecta Arti Marcia ariese .citi est materia secunda, seu Corpus quoddam Naturale instrucaum si forma, quae in Natura. Statua enim lignea nabet sitas proprietates, inquiunt, a FOTH AEligni, non a Figura per artem inducta. Nihilominus haec assertio luculenter probatur his argumentis opera Naristrae sunt arrefacta Dei opera Naturae sunt opera Intelligentiae, ut vulgo dicunn, Mens cuncta disponit ut ait Galenus in lib. de usu partium, Mens quidem D

vina mundum δ ea ex quibus constat corpora, quae conlinuniter appellant L Naturalia, mens humana ea, quae vocantur Artesieta, quamvis longe aliter , Deus enim Materiam circa quam operam creavit, de sua virtute Formas i fluxit mens autem humana Materiama Deo creatam MFonnatam accipit, Magentia a Deo condita applicatac dirigit Deus quando formavit tum magnum mundum, tum singula, quae in illo continentur eorpora ea assimulavit eorum ideis quas habebat, sicut homo chm artificiosum aliquod opus e git, illud assimulat ei, quod habet in mente exemplari. Ergo opera Narurae nore minus sunt Artefacta quam ea, quae in specie opera artis esse dicuntur Erlao in his non minus quam in illis reperitur princilium inremum motus c. Nec obstat quod Arssipponit Materiam secundam, quam Format, in qua iam est in--rnum motus principium, quod post formationem per Rrtem remanet idem. ac consequenter non dependet ab Arte nec est semia per Artem inducta , per Artem scilicet hominis, sed Forea ligni aut aeris. Etenim ut Deus juxta eos quos sibi proposuit fines Materiam Primam aut varias ejus partes Formis id neis inmit , ita artifex ut Formam statuae aut aliam quamcumque extemam inducat, accipit Materiam fremidam, quam reperit optimἡi paratam, ad eum , quem sivi propossit, seopum, durabilitatem v. g. aut facilem incison L& c. aut eam praeparat, Materiae illi sectines per Formam attificioso inducit saltem aliquam m-ificationem Formas Corporis Naturalis, qua modificatum Corpus Naturale reddirur aptum certo modo agere δεypati. Imo Ars consereno modo modificationem inemam, sed etiam interi a constirutionem sic artifices quando ferro vim elasticam conferre intendunt percussione aut valida pressione aut apem illud temperant internam constitionem ita mutant, ut in eo in quo est rectitudinis aut flexionis statu se vaticu contineat, aut in eum se restituat ut vi ab eo fiterit induerim , Forma enim per artem inducta determinat a,mitia ut restituant elaterem tensum in sta in

pristinum; Quae illa sint dicem ruo loco. Praeterea hegari non potest pii per varias quae secundum Artem sunt ρο- p rationes varia corpora varias induaar Naturas. ει quia ex austione visioratis

corporum,

105쪽

Μ- - , 'ma'axuis quos sibi premonstrueti scopos, novum eis sem-gat, a sin aulis quaeri mistione continentur longe diversim mod ex multis metallis simul liouatis conflatur corpus, lano cliiserata immura, ex quibus compinaimr, risiis longi diverses exhibet ita Theriam lan inerti medicamentis implicibus quibus constat, vires habet longi di erias. xae Non tamen quo vis Naturae opus per Artem perfici positis dum est, ae .....ulnani spe delusi misereste usi operam Mopes hactenus consumpserunt, quodvis

adhue consumunt Chimici, cum variametalla inauriam transium e nitunnu, pus potin

quod opus esse impossibile aliaque plurima his potissimum rationibus convin pς ες 'carur Nialium opus regulis Artis 4bjicitur, cujus Forma est prorias incogni- ta, cujus nullum est in mente exemplar, idea nulla, quomodo enim addomuim ae liticinctam se accinget faber 3 chiomodo operi praeerit architectus' Quomodo hic media praescribet, aptissima, ille materiam eliget idoneam si neuter sciat quid sit domus, nullamque habeat illius ideam, eatenus enim opus aliquod dicitur Artefactum quatenus praescriptista ratione mediis in M teriam subjectam Forina inducitur sinitia illi, quae est in mente artificis. Sed Forma auri est prorsus incognita. Ergo auri formatio non stibiicitur regulis Amtis, nec enim media ad illam idonea possim quaeri, nedum inveniri, α, sitare aliquis in ea incidat, ea non poterit congruenter adhiberes, ut per sep te , cum non cognoscat ocim habitudinem ad finem,quem non cognowit.

Non modo auri Formam esse omnibus incognitam, sed etiam nulla nonis sedi Peterem ita ad illius cognitionem adipiscendam est manifestum. Cert in iis inq stirendis sine fructu aut etiam magna temporis opumque aeuira est hach nas laboratum & laborabitur, quamdiu auri sacxa fames ad quamdam insaniam

adducet eorum hominum mentes, qui cum sinererimi imperiti captorum eo

et M in agendo facilitatem sitis cupiditatibus aestimant. Nihil tamen vetat casu contingere, ut Materiam diversimoia versindo quae ibi latent alicujus corporis elementa in unam molem coeant, loc corpus, . g aurum aut cuprum constituant, sed hoc opus non erit artis sed casus, nec enim intenditur adi artifice Poterit tamen deinde similis Materia post varias observationes exarte quodammodo tractari, ut ex separatis, collectis deinde in unam molem elementis aut minoribus mixti particinis, quod quaeritur corpus obtineatur, sed abselute loquendo hoc non erit Artis opus sicut artis opus est domus quia hujus exemplar est in mente artificis, non illius Corporum Natur lium mistione per Arrem facta tertium formari corpus quod quodammodo,

rum Arrefactum dici potest etiam secundum Formam internam manifestum via detur in vitro, cujus perspicuitas intenditur, kconsequenter conveniens inter

se Partium ordo; si non ab opificibus saltem a Physicis, qui in hoc opificio A

initectonicem exercent. Sic in medicamentotum mistionibus, quod ex mistio ne en ergit, corporis virtus & Forma intenditur, quamvis non ita perspecta sit corporum Forma, ut Forna domu , unde etiam iri r utili Ma n tam cera

assequantaris ces, ut desii tam iis

106쪽

Iagere propter linem. Non est autem intelligendum finem intendi ab agen- Naturalibus, quae caeco feruntur impetu , fel a Conditore, qui sua sapientia ordinavit Mentiaad certos sites,i ad illo. amovet Mens enis sin ciuicta disponit, is vulgato axiomate opus Naturae est opus Intelligentiae. . ando dicitur nemo' licere Naturam illud intrilligendum est in ordine

Phopter eam quam labini inter se connexionem, quae a Physicis institui selent inaestiones de Motu de Loco , cum, ut docetaristoteles, Locinatiua ignorata, dignosci nequeat quid fur Motu, propter eam inquam libitum Quaestionum connexionem, de Loco de Moturi a stabimus in duabus quae sequuntur Disputationibus quinta scilicet Miseria Physicie generalis. In prima expendemus ea, quae spectant ad Locum S acuunt. In se unda Motus naturam investigamus , perpendemusque Leges secundum quas fit Motus cummamcatio, deinde agemus de Principiis Mechanices tandem de statibus corporum, qui cum Moru vel Quiete coniuncti sum, vel ab iis aliquax o dependem.

V illimam esse , qua de Loci natura instituitur investigationem fa-: 'Σzz lentur celebrita es Philolbphia non pauci singulari ingenii acumine u et praediti, multis bac in re frustra adhibitisaeonatibus repulsi contendunt taci. - naturam esse humano inunio prorsus insenuabilem. Est profecto ardua hae inquistio , in qua interdum non parum augetudissicultatem ipsa subtilitas. insςω. -- , qui ouj- conquiuscem vincisa Mincinutes rerum, qu-

107쪽

mplorare ni tantur, excurrunt, ct falsas earum ideas ex alienis sermis , sibi Sagunt, aut in ipsis-aliarum rerum naturas putant se reperire. Hinc essicit ut dum mens avida ad ulteriora, saepescommentitia se extendit, ea, vidi bene comprehenderat, laxius constricta e litis complexibus elabi sinat veluti canis, cum ad umbram capescendam inhilat, , meni quam ore tenet, dimittit in Apologo. Sic qui in rebus Mathematici Rerunt Physicarunt proprietates

Ferunt Maum consideratione priorum Ideas iubvertunt, ec omnia con- hin quam habebant rerimi utrariumque scientiam eorrumpunt in hos vitemus scopulos in hac de Loci natina investigatione ad ea tantum alte demus, tu Loci idea comprehenduntur, aut cum ea evidentem habent eo Bexionem. Ad Cisiorem autem eorum, quae mox dicenrur intelligentiam,

ut distinctu formetur Loci dea. Notandum est i juxta mentem Aristotelis olum corpus esse propri&S per se in Loco. Enim M. . Ph sic cap.s terias . haec habet , mr- omne, quod aut Lione, se accretio, moluis est , per se in i in Loeoiae eme text. 7. Non enim in Locos quidquid est , sed corpus. Quis ei b. ea mente consentiunt cum iis, quae paulo seperius habet texti si dri ubi est iesum Aristox intiail Prata est, oe Bud quid, in quo intinetur oportet in , c text. 43. Id ita mam minisco est extra quod actu corpus est , quia ' - contineat. Ex istinaa--nt 1idem Veteres Philos-hi, ut ait Aristoti LLH .cti omne, quod si Ixast esse in Loco, non distinguentes, an per se an per acciden , an propriE, E E,pkta es unproprie , omnia in co esse dicantur, quod fori difficultatum, erro losophioi Tum visiorum causa fuit in hac inquisitione. Quidquid alii senserint, manife ne quod est stum est ex Loris citatis, ex mente Aristotelis solum corpus esse in Loco. Hac 'ςψin re cum Aristotele sentiunt Recentiores plerique. Si enimnproprie in Loco est, inquiunt, illud istum, quodpotest circumjectis corporibus comprehendi, cum silum corpus corporibus amotentibus comprehen tur, dicendum est silum corpus esse proprie in Loco. Notandum est 1 apud Aristotelem lib. . Fh eoeri. Locum dividi in com IV. 'munem & proprium. Locus communis est ille , in quo omnia aut saltem plui a 'ςu -i

corpora continemur. Sic Coelum, est Locus comamnis, in quo continerui aes, qui continet aquam&terram, inquibus arra alia corpora continentur. Locus propitiis.

vero proprius est ille, qui unicum quoddam corpus immediat continet. Ecqua divinone, quam inun Philosephis ipsum gus admittit, patet Locui ha v.

bere continentis rationem, Messe instar receptaculi, maet vasis in quo locirum Locus habet continetur, eaque de causa Vas voca, Lociis liquoris m eo contenti. Quapropter Aristoteles ex transsationis vicissirudine cum esse leducit, lib. Phycc.I textia. α' Istis enim, inquit, ubi ' -- ς-m inde esse of eru, te ebr=o a sunt se, aer vicissim Aerit. Aterdam vero Maec eundem Locnm a d ιντο - δη- in L co. eo in ocea assis. Hoc igitur Momnib- ,- - ,πα-tromut inruae , diverseum marim , quo e m aer nunc est, iis eo ersu aqua uuam constat Locum rere praemia- , - φνod di ex amo tram rasem , esse is utroque Aversum. Ariastoreses ex comorum transiationibus deducit necessitatem ut sit Locus, quia nec

uaticae sint manuario sis pq- melligi. potest, nisi x- sint eorum

108쪽

Eius ne essi distratiae, nec potest dignosci distantiae qu uilitas, nil cognoscatur in quibustas arguitur sunt Locis corpora, quae distare dicuntur. Cum auten Locus consid Cretur in- ex vicissitu star vasu aut receptaculi manifestum est, quare Aristoteles docet sola CorPOradmςx -063 esse in Loco quia scilicet sola corpora possunt in ves e ut receptaculo marineri, monum ambientibus corporibus comprelaenii. ii Notandum est 3 corpus dici esse in hoc nunc nitive , aut terminative, j si hil nunc circumscriptive. Finitive aut terminative corpus dicitur esse in Loco, in Loeo quando abstrahendo ab illius fio ura di magnitudine, illius sinis consideratur infinitivea ut fine aut termino extensionis, elpiciendo vel ad corpora vicina in quor iam re si cumstii miliis aut finibus corpus positum habere concipitur, vel respiciendo ad Corpora

P remota, in quorum distantia aut extensionis interjecta finibus dieitur Este po- viii situm. Hoc modo non solum corpus sed etiar puncta , lineae rac GPcificies puncta, i in Loco esse dicuntur. Imo de istis maxime proprie dicitur , ea esse in Oconeae sunt in finitive aut terminative, quia punctum lineae de superficies sunt pioprie ex-Loco ni tensonis termini, cum tamen non sint res extenis, sed tantum sint in C. ' tensione per motum desseparationem partium materiae , vel per mentis designintionem in ea esse concipiantur. Hinc factum est ut cima corpus praecisis peri abstractionem figuram magnitudine, in aliquo extensionis termino esse Con- ubtabacolpi in o Loco finitive esse dicatur. Et ita corpus eatenus finitive in Loco corpus est in esse concipitur, quatenus inter alia corpora situm habere consi eratur , ad ecut Loco fim si solum esset aliquod corpus, non posset sic esse in Loco finitive, siciat nec totus mundus in Loco esse dicitur apud Aristotelem, defectu respectus ad

alia corpora.

Licet Locus finitive designari possit per respe stum ad corpora circumjecta,

seu vicina seu remota , determinatur tamen plerumque situs corporum per corpora Vicina altera tantum parte proxime juncta , ut terra altera tantae parte jungitur proxime arbori aut turri, que ideis in terra situm habere dicuntur, , Per plura etiam corpora versus alteram partem posita situs determinatur, ut cum domus dicitur esse posita prope montem, lacum Iuvium, quae in parte orientali situm habent, aut in occidentali &c manifestium est turris domus situm finitive determinari, quatenus in talibus finibus aut terminis esse considerantirripit etiam situs determinatio finitive per corpora circumstantia non quidem Pro rima sed remota; sic potest per coelum& stellas terrae situs determinari, fini-- cive tantum, cum in iis ut pote remotis non circumscribam , sed tantum in 'altero extremo interjectae extensionis aut in extremis interjectarum extensi Dum aut corporum, terrae situs consideratur. Cum v. g. terra consideratur in

certa ab Ursae constellatione distantia tendendo versus constellationem aliam circa Polum Meridianum diametraliter oppositam di vel quando idem situs con sideratur in eo puncto, in quo concurrunt circuli isti, quorum singuli universum bifariam secare credimtur, Meridianus, Horizon, dc AEquator, situm ad varias coeli partes designantibus illorum circulorum semidiametris , in quorum' onciusu terra consideratur de supponitur.

inurubra Mathematicia deductant esse determinationem situs, quo corpor '

109쪽

- Ioin finitivd esse dicimimnsinuat Aristoteles L .Ph cvarubi postquam T.

dixit dextrum, sinist: i dixi quo ad noS , ita loquit tr. Declarant merous 'ςbus M atabemaraca, quae cum in omni Loci , t , situ Limen nostro dextraeminae H niserum , ita ut e --μα animo tammm conci ero . ut λp6-t x. 7 eonsideri sooque etia- Loius alie κου- ut in Loco,sed ut terminus in eo quod est termina Loes sititiiViam non enim in Loco est qui md est sed corpus mobile.Ex quibu Iocis it mani I. ifistum punctum,lineam S superficien esse alicubi non ut in t oco ted ut ter Punctum eminus in eo quod est terminarum.Et ex hac consideratione mathematica se 'φ' cium est, ut cum corporis alicujus siet miser quem am ut quosd in corporis 4 L. .fidaur corporum terminos designamus, illius Locum finitiVe ut terminative de finitiqestati.

et minare dicamua . tum.

Corpus dicitiir esse circumscriptivo in Loco, lumdo a corpore aut a corporibus cire 1jectis ita undique obsidetui ut ambietatis aut ambientium supζrfi ob isi .ahcies corporis contenti superficiei immediate applicetur,ejusque si ura se se ac in Loeo ei, commodetneaque e e cauaa Locus est Vasis instar aut receptaculi,quo orpus to cumscripti eo tum 1mmediate comprehenditur; cochim non est in Loco apud Aristotelem,quia extra ipsiim nulla sent corpora quae ipsuna ambiant.Ex quib intelligi tur,quomod&Locus corporum circumscripti us per viciniam corporum immediate tangentium determinatur. Corpora autem,ut dictum est.nunc finitive, nunc circumscriptivὸ esse in Loco,aut ut ita locata considerari manifestum est exeo,qubd corpus, quod alteri pulso succedit, quamvis nec molem aequalem habeat nec figuram mallem,illius tamen Locum occupare dicarur,& eumdem ad vicina aut remota corpora situs resperuim habere ac illud habebat, quod dici non potest de corpore circumscra,rive locato, cuju stiperficies ambientis superficiei deber applicari.l locato circumscriprive consim erantur potissimum moles, figur ac deindὰ variae habitudines viciniae ac distantiae ad corpora.

circumjecta.

Notandum est 'arrb a quibusdam Philosephis oeum dividi in externum III.&interimm Extemus est Locus seu circumicripti v seu finitive accipiatur, Oxus divi--oque enim modo acceptus Locus non blum corporis locati nihil est sed di in 'reiam extra 1prum est. Etenim Orpus conrinen , ejusque rupemcις , quae hiis uuis. eolori contento aut loeat immediate applicatur , sint manifesto extra iuta Nee minus empus finitive locat in extra corpus illud est inra cujus ter---m situm esse cogitain,& ipse ille terminus extra corpus locarim est, cum nec aliquid illius sit,nec in illo,sed in eo cujus est terminus. His fit perspicuum cum rum cireuntiscriptivetum finitive sumprum esse extemiam corpori locato. Maur- atlimet ad Locum inremum, an sit,& quid illud sit - est ita Hege streuere , --- inter se circa hanc maestionem magna sit Philis ph -- ῶ- , aliis eorumdentibus locum intemum non esse aliquida corpo

stlorato diveritam, aliis ad inmibus spatium' imaginarium, cujus: 'oportio a quo iubet orpua oeatum, illamimetrando; comm Asia etiam inii vim admisi uni esse quemdam anodia quem apo

110쪽

x IV. Definitio

bilitas est

explicatu

lant tibicationem,quo corpus deteminatur ut i in hoc Loco potius quam eta alio. 'His ita praemissis quibus constat in omnium sententia Locum esse instar, sis,aut receptaculi ejus,quod in co esse dicitur, in quo posita sit vera Loci notio,&an Reuentiores Philosbphi eam sint assequuti in iis, as exponemus --rum assertionibus facilius intelligetur. Dicunt primis Recentiores, Philosephi Locum optiis definiri his verbiiata cus est continentis coaporis extremum immobile primum , seu est superficies immobilis corporis ambientis.Hanc definitionem traditaristoteles L . 'fata post longam de Loci natina disputationem , quam accuratissime instituit

Quamvis enim Loci notitia secundum se solam spectata, ut jam insinuavimus. videatur esse parvi momenti,est tamen sit Enecessaria ad motus naruram eseplicandam, ad designandas varias corporum inter se viciniae aut ditantiae Scsitus habitudines.

Non PMeritur uti emt,inquit Aristoteles, si non esset motus βο-

- Locus itaquE,inquiunt,juxta mentem Aristotelis habet rationem conti' iis, quod in Loco est,quatenus iceatur, habet rationem contenti. Is etiam est conceptus Loci quem omnes homines habere videnrur. Ea de causa idem Philosepnus in c. citato text. i.ita loquitur. Ut autem vas Locus est, qui transferripotest,ita Locine vas immobile. od vero continet colus non est Locus secundum se totum, sed tantum fecimum interiorem seperfici- , qua immediate applicatur corpori contento locato. Sic vas secundum interiorem1 perficiem est Deus aquae in ipse cinitentae,cui secun tam ambitum aequatin . Sic cus dicitur aequalis locato,quatenias sci et corpus contentum ita impleti tam continantis capacitates ut tota illvisorem superscies toti internae hujus superficiei applicetur. Quod attinet ad vim aut aptitudinem continendi cor-- pus locatum, facilis in Loci imelligentia.Immobilitatem veror ci non est facile concipere aut cujus quomodb sit statuere Etenim non modo incertum est inqui sim aliquod corpus quiescat absiaute, venam etiam verosimillimum eniserum uua corpora perpetuo movi clari. Certia celesia corpina contiis nub moveri est indubitatum , non solum apud Astronomos , sed etiam apud ipsum hommina vulgus Idem manifellium videtur de Aquaac de Aere lunt initii com inuo fluxu si stant alicubi ultem secundum infria siles paruoselas moventur Terra ipsaquantumvis maxime iners esses motu repugnare via deatur, cum undique eam exici ius circumfluant, per totam interius milem

ad myorpora i da , quae saltem exiles illius particidas agitant, cinn anwm in uin regna validis motibus quatiantur, novi P in statui ter

is molet acumitis esse muria ea n m. vamvis dis Miuxta creanamunem se tentiam evidentissimis argumentia possit demonstrari. Terram in centio hujus aspoctabis universi --posset tamen certo statui eam

sita ho ἡ-γςm perspicimus uniuersi

beat

SEARCH

MENU NAVIGATION