F. Thomae Campanellae Calabri o.p. Realis philosophiae epilogisticae partes quatuor, hoc est De rerum natura, Hominum moribus, Politica, cui Ciuita solis iuncta est & Oeconomica, cum adnotationibus physiologicis. A Thobia Adami nunc primum editae ...

511쪽

Da Civir AYE SOLIS. IS. GgN. Profecto si memoria tenuissem: S cura disceden di non sollicitarer, &metu,mirabilia profunderem. at naui ima mitto nisi propere discestero. H o s p . Per fidem rogo, hoc unum ne caeles. quid dicunt de peccato Adae. GEM. Ipsi plane confitentur multam in orbe corrupte iam Musalam gratiari; Hominesque regi non veris superioribus rationi munitanobus, probos cruciari, S male audire, prauoS dominari: quamuis infelicitatem vocent horum vitam beatam: Nam anni hila tio quaedam est, ac ostensio essend quod non sunt, videlicet Reges, Sapientes, Strenui, Sancti, quod in veritate non sunt. ex quo argumen cantur magnam in rebus humanis ex quopiam

accidenti perturbationom subortam esse. Sc primo quasi ocipendobant, ut dicerent, cum Platone, orbes coelestes in priscis saeculis reuolutos esse ab occasu praesenti eo, ubi nunc O rientem dicimus : ac postea contrarium assumpsisse cursum .

Dixere etiam postibile fuisse, ab aliquo inferiori numine res inferiores regi, atque a primo numine sic permitti: sed hoc alia sertum stultum reputant. Ac stultius, quod Saturnus primo bene regnarit, ac deinde Iouem minus bene, deinde vero cae te ros successisse planetas et quamuis fateantur Mundi aetates ordinari secundum seriem planetarum. creduntque ex absi

dum mutationibus post io oo. almoS aut Dicio. res variari insigniter. Hanc nostram aetatem assignandam videri Mercurio, tametsi a magnis coniunctionibuS interuarietur: SI A nomalia

rum regressus fatalem vim possideant. Demum affirmant, ho minem Christianum este felicem, quI credere contentatur, quod ex peccato Adae tanto Contigerit perturbatio. opinantur etiam ex patribus in filios mala derivara pinnae, magis quam culpae, A filiis autem ad patres culpam reuerti: quatenus neglexerunt generationem, dc celebrarunt ipsam praeter tempus, de locum, electionem Gemiorum , aut educationem negle

512쪽

so F. Tito M. CAMPANELLA includendos rebelles hostes&c. non scribitur libellus caulae quem vulgo dicimus processum. sed coram Iudice ac Potesta- .

te accusatio S testes producuntur reus respondet defensionem. dc statim absoluitur aut condemnatur a Iudice ; & ii prouocat ad Triumuirum, sequenti die absoluitur aut condemnatur. Tertio vero die ab O aut gratis dimittitur per indulgentiam, aut sententia inuiolabilem accipit firmitatem:& reus accusatora conciliatur S testibus, tanquam medicis suae aegritudinis, amplexu, osculoque&c. Nec quispiam moritur, nisi manibus populi occidatur aut lapidetur, primo tamemncipientibus accusatore ac testibus: carnifices enim Ac lictores non habent, ne faedetur Respub. Aliis vero datur electio mortis, qui sibi pulverem bellicum in sacculis circumdant, S supposito igne cremantur,assistentibus hortatoribus ad bene moriendia . Tota autem Civitas collacrymatur, S precantur Devivise- detur ira sua; dolentes quod eo deuenerint, ut membru Rei p. putridum habeant resecandum. dc quidem rationibus ipsum' reum conuincunt & sermocinantur donec ipsemet acceptet cupiatque sententiam capitis,alioquin nec moritur . . At si facinus commissum est contra libertatem Reipuli. aut contra Deum, aut contra magistratus supremos, absque misericordia fit subito animaduersio. Hi tantummodo morte puniuntur. Qui autem moriturus est coram populo cogitur ex religione dicere causas, quibus non debet mori peccata aliorum qui mori reipsi dcberent:& culpas magistratuum: a sic rado, quod hi deterius supplicium mcrcrentur, si tamen ita videtur illi in conscientia. Ac si vicerit rationibus, mittitur in exilium: & expiant Ciuitatem precibus sacrificiis, Ac emendationib'. Non tamen, nominatos a Rco vexant, scd admoncnt. Peccata fragilitatis,& ignorantiae puniuntur tantummodo vituperiis, Ac coactione ad consuetudinem continentiae, aut addisciplinam illarum scientiarum aut artium contra quas peccauit. SI ad se inuicem ita se habent, quod videntur omnino este eiusdem Corpori S. membra, SI alter altetrius. Hic scias velim, quod,si quis pecca tor non expectata accusatione ultro magistratus adit, accu

513쪽

lans se,ac petens emendationem 1 liberatur a poena occulti criminis, quae Commutatur in aliam, dum accusatus non fuisset. Magnopere cauent ne cui quispiam calumniam struat: siquidem in poenam talionis incritat est opus,& quia semper turmatim ambulant, Sc operantur, quinque testes ad conuince dum

peccatorem requiruntur. alioquin praestito iuramento liberatur cum comminatione. Sin secunda & tertia vice accusatur,

sub duobus aut tribus testibus geminatam pendet poenam . Ipsorum leges paucae sunt, ac breues, SI clarae, descriptae omnes in tabula aerea,pendente ad valvas Templi. hoc est in columnis :& quidem in singulis columnis inscriptae cernuntur quid-ditates rerum metapnys costylo ac breuis limo. quid videt. est Deus, quid Angelus,quid Mundus, Stella, Homo, Fatum, Virtus,&c. Magno quidem sale. 32 omnium virtutum definitiones ibi sunt delineatae. & Iudices omnium virtutum sedile habent, hoc cst tribunal,quilibet sub ea columna, in qua virtutis,cuius iunt Iudices, definitio extat: &cum iudicat, ibi sedet, dicens. Fili tu peccasti contra hanc sacram definitionem, beneficientiae, vel magnanimitatis, vel &c. lege. ac habita discustione. condemnat ipsum ad poenam,curus est reus,vide l. maleficientiae , abiectionis, superbiae, vel ingratitudinis, vel pigritiae,&c.

condemnationes autem sunt certae vera que medicinae, Ac quidem suauitatem redolentes magi S, quam poenam.

H o s P. Iam te dicere oportet de sacerdotibus, sacrifi- Destire ciis,& Religione,ac fide ipsarum. dotib. Oc E N. Summus Sacerdos est ipse S.& omnes Magistra- Rel tu S,at primiores tantum. eorum munus est conscientias expur striscis gare. Itaque uniuersa Ciuitas clancularia confessione, qua via O er timur Ac nos,peccata sua pandui magistratibus: qui simul put '' 'gent animas, ac addiscant quae peccara gras lentur in populo. Deinde ipsi magistratus sacri confitentur peccata propria tribus principibus supremis: S confitentur simul aliena , nemine tamen nominando, sed confuse, praesertim grauiora, & noxia Reipub. Ipsi tandem tres viri eadem peccata, ac propria simul

confitentur ipsi O. qui proinde agnoscit quae peccatorum ge-

514쪽

isti F. THO M. CAM FARELLAEnera grassantur in Ciuitate, M succurrit oportunis remedi p. Tunc offert sacrificium Deo , M preces cac prius confitet peccata totius populi coram Deo publice in Templo super aliatari, quotiescunque necesse fueri: correctione, neminem Te men peccatorem ex nomine declarando. Itaque absoluit Populum commonendo,ut caueacabeiusmodi criminibus; deim

de , sua publice confitetur: deinde sacrificium offere Deo, ut Ciuitari condonet, ae ipsam a peccatis absoluat, re doceat aedefendat. semel in anno quoque Principes supremi singula,

rum Ciuitatum &bdit ima quisquesuorum fatentur peccatae coram S,unde nec mala prouinciae ignorat,& humanis dc cor

distibus remedus proinde consulit omnibus CSacrificium est huiusmodi: O interrogat populum, quisnam ex eis velit se sacrificium Deo dare pro membris suis: requi sanctior est seipsum offert. Tunc super quadrata tabulisceremoniis ae precibus praelibatis ponitur, quae nimirum pensibulas quatuor funibus quatuor alligata, pendentibus exquata tuor trochleis testudinis paruae. 8c clamant ad Deum miser Eordiarum, ut acceptum habeat sacrificium illud humanum. voluntarium,(non ferinum inuoluntarium,quod Gentiles faciunt mox funes trahi iubet Sol, sacrificiumque sursum et uatur ad centrum testudinis paruam ac ibi orationibus se ded ca eruentissimisr& cibus subminrstratur ills per fenestram alacerdotibus circum habitantibus , sed parce. donec Ciuitas expiata fuerit. ipsem oratione &ieiunio precatur Deum c i, ut spontaneum acceptet sacrificium sui. M post ro Aut triginta dies placata ira Dei fit lacerdos, aut, sed rarissime I reuertitor deorsum,sed exteriorem per viam lacerdotalem. de hic vir ilia posterum honoretae beneuolentia tracta tur mutia , eo quodis pse se inmorram obtulit pro patria: Deus autem mortem nora vult. Inmper viginti quatuor Sacerdotes super templo commorantur qui inmedia nocte;& in meridie & iremanere in ve speri, quater vides.in die Psalmos canunt coram Deo. eorumque munus est inspectare stellas, ae astrolabiis earum motus totareae effectus inreshumanas, dc vires pernosso. Idcirco

norunt

515쪽

Dr Civi TATE SOLIS. synorunt in qua Regione orbis quaenam fuerit mutatio eui su

cura sit ,& in quo tempore. & mittunt exploratum lina te res habeat,& notant praedictiones veras & falsas, ut possint ex cxperientia rectissime praedicere. Hi decernunt horas generationis, dc dies sationis, re messis, ta vindemiae: M: lunt veluinternuncii de intercessiores de copula inter Deum,&bmni anes &ex his ut plurimum sufficiuntur Soli. scribunt Iraecl. M scientias inuestigant.deorsum non descendunt nisi ad p dium ae coeuam, uti spiritus ex capite ad ventricuIum &i cur. Mulieribus non commiscentur , nisi raro II medicinam. Singui s diebus Sol ascendit ad illos, dc ratiocinatur eum eis de his quae nouiter mucstigauerunt in beneficium Civitatis,& omnium Mundi Nationum.

In templo inferne perpetuo unus de populo adsistit orans coram acri alius singulis horis sibi succedit sicutinconsuevimus in supplicatione solemni quadraginta horarum.& hunc orandi modum vocant ruge sacrificium. post rerectionem rcferunt gratias Deo in Musica. Deinde canuntur gesta Heroum Christianorum, & Hebraeorum, & GentiIium, & omnium Nationum, & hoc delitiosum est illis. nemini quippe inuident. Canuntur Hymni de Amore, de Sapientia,& de omni virtute sub magisterio Regis sui. Assumit quilibet quam,

magis amat mulierem, & chorara exercentur honesta tormosaque sub petis diis. Mulieres gestant prolixos capilIOS co

tos collectosque in modum unum omnes in capitis coronide, eductos tamen in contextum cincinnum unum .: Homines vero unum modo cincinnum attonsis circum reliquis crinibus: v. num velum,& unum desuper caputium rotundum parum e cedens capitis formam. Pileis in campestribus utuntur: domi vero biretis albis, aut rubris, aut variis iuxta artem ac minitterium quisq; suum Magistratus vero grandiusculis & pompon- . oribus. Ipsorum festiuitates magnae sunt, quando sol quatuori cardines Mundi intrat,hoc est,in Cancrum, in Libram,in Ca- --

516쪽

M . F. Trio M. CAMPANEL Lapricornum, SI Arietem dc doctas formosasque exhibent actio- . nes quasi comicas, S singulis Pleniluniis & Ncviluniis festum

celebrant: de in diebus, quando Cluitatem fundauerunt, aut victorias reportauerunt: aut S c.&cum Musica vocum hemi, pes . nearum, re cum tubis & tympanis, & bombardis. Ac Poetaeta uis canunt laudes praeclarior rin Ducum & victorias ., Ueruntamemia qui menti tur etiam in alterius herois laudem, punitur, Nompotes poetae munus exercere, qui mendaciter fingit. Hanc , licentiam iudicant esse orbis humani perniciem: eo quod auferat praemium virtutibus,ac aliis praebeatsaepe vitiosis, ex me tu, vel adulatione, ambitione & auaritia. In nullius gloriam crigitur statua,nisi post eius mortem. Attamen vivens inscribitur in libro heroum, quicunque inuenisset nouas artes,aut arcana utilissima,vel beneficium ingens siluc domi siue militiae inRempub. contulerit. Non humantur corpora defunctorum, sed cremantur, ut pestis non suboriatur; S ipsa conuertantur, . in ignem,rem tam nobilem ac vivam, quae a sole venit, &adso te regreditur. Item & ne Idololatriae detur occasio. Remanent

tamen statuae ac picturae Heroum: ipsasq; inspectant formosae mulieres, generationi dedicatae a Repub. Orationes fiunt ad A' quatuor angulos Mundi hori Zontales.& quidem mane primo. ' ad ortum Solis, deinde ad Occas im, deinde ad Austrum,deinde ad Septentrionem. e contra in vetspere; primo ad Occa sum, deinde ad Orientem: deinde ad Septentrionem, & dein ade ad Austrum. S replicant unum modo carmen, quo postulant corpus sanum dc mentem sanam sibi ipsis,omnibusq; Gen tibus, beatitudinem. & concludunt ;veluti Deo videturo ptimum Caeterum attenta oratio prolixa est, & in Coelum effunditur. I dcirco altare rotundum est, & ad angulos rectos decuilatim diuisum interviis, per quas O intrat post quatuor repetitiones,ac rogat suspiciendo in Coelum: Hoc illis obse, uatur vi mysterium magnum. Vestimenta pontificalia sunt mirificae formositatis, S significationis, instar Aaronis.. Tempora partiuntur iuxta innum Tropicum, non autem

Misia, sidereum: sed quotannis notant quantum temporis illud anti cipet

517쪽

DE Civi TATE SOL is sycipet istud. Opinantur Solem perpetuo deorsum appropin si aquare et ideoq; peragrando circulos angustiores peruenit hoc anno ad Tropicos & AEquinoctia, antequam praeterito; Aut clathbis. videtur pervenire eo quod oculus humiliore cernendo ipsiain in obliquo, prius quoque pervenire ac obliquare conspicit. Menses lunari metiuntur cursitiannum vero Solari. Ideoque hunc illi non concordant usque ad io annUm, quando etiam, caput Draconis suum perficit cursum. Qua de renouam con-ds derut Astronomiam. laudant Ptolomeum, admirantur Co- pernicum: et si Aristarcum ac Philolaum ante illum. sed dic ut alterum numeros motuum notare calculis, alterum fabis: neminem vero ipsis rebus numeraris mensisque. ac satisfacere, Mundo in moneta, significatoria, Si notarcali:Idcirco ipsistimmo conatu hoc negocvim perscrutantur: ne cessarium enim, est valde ad agnoscendam Mudi constructionem S fabricam: - &num periturus sit, nec ne; Si quando. &prorsus verum esse

credunt IESU CHRISTI oraculum, de signis in Sole SI LunaeS: Stellis: quae stultis nos ratum multis non ita apparent ' quos Mundi interitus sicut fur in nocte comprehendet ergo expectant illi seculi renovationem, forte & finem. Aiunt dubitationis plenum esse,num factus sit Mundus ex nihilo,aut ex ruinis aliorum Mundorum, aut ex Chao: sed verisimile existimant imo certum quod factus fuerit, S non ab aeterno. Idcirco valde in hoc de in multis Aristotelem oderunt, quem Logj cum appellant, non Philosophum.& ex anomaliis rationeS contra, aeternitatem eliciunt plurimas. Solem SI Stellas tamquam res viventes ac statuas Dei, Templa, Altariam C estia viva

honorant, non autem adorant. Prae cunctis vero venerantur Solem. At creaturam nullam latriae adoratione dignantur,

hanc soli Deo exhibent: ideoq; illi soli seruiunt, ne ncidant in

tyrannidem&miseriam seruiendo creaturis in poenam Talionis.&sub Solis signo Deum contemplantur, & cognoscunt, illumq; vocant insigne Dei, vultum,&statuam vivam: per quam lux, calor, vita, dc rerum productio in inferiora defluit,&omnia bona. . Idcirco altare instar Solis structum cst. Si Sacer

518쪽

dotes Deum in sole adorant & in stellis, tanquam altaribus, i in Coelo tanquam Templo. Ac implorant bonos Angelos tamquam interceilbres, qui morantur in stellis, vitiis domiciliis ipsorum. Nam dc pulchritudines suas longe magis ostentasse Deum in Coelo de in Sole,suo tropheo ac statua, latentur. Negant excentricos S epicyclos Ptolemai costa Coperniciano s. Asserunt unum esse modo Coelum: Planetasque a seipsis mo-ucri,&eleuari, quando soli appropinquant &coniunguntur. ideoque de pigrius in ampliori circulo ad antiri ora ferri,quoris

sum omnes ire contendunt: cum vero apponuntur Soli, paulatim inclinari ad recipiendum lucem ab eo,&breuiore curri culum assumere,quia Terrae propinquiores simi, itaque S celerius in anteriora ferri.&quando aequali velocitate cum fixis gradiuntur dici stationarios; quando celeriori, retrogrados se cundum vulgares Astronomos; quando pigriori, directos ob

maiorem lucem, quam excipiunt, Cleuanturque &c. nam ex

quadraturis, S in oppositionibus humiliari,ut ab illo non elon. gentur Lunam vero re in oppositione ne dum in coniunctione eleuari, eo quod sub solesiit. Itaque stellas omnes quamuisobortu in occasum ferantur, videri e contra moueri: quoniam, stellatum Coelum velociter conuoluitur totum in E . horis. ipstque non ita velociter. sed relinquuntur initi in re: proptereaque praeuentas a Coelo videri, retrorsum cieri. Lunam tamenobis citimam,non videri in oppositione dcccntinctione retrorsum currere unquam, sed parum modo in anteriora tunc

praeferri, quando lumine multo aut superne aut inferne repletur. nam primum coelum est tantae velocitatis prae ipsa, quod non videri potest in anteriora ita ferri, ut excedat grad. is. quibus ab illo deficit: ergo nec retrocedere. sed solum tardari, aut accelerari ante S recro. unde patet Epicyclos, Ac excentricos non requirere, Ut eleuentur, dc deprimantur , Ac repedent, de pigiescant. Prosecto hoc affirmant, siderra erantia incertis mundi partibus sympathiam nancisci cum rebus supra naturalibus.ac ibi immorari propterea magis: ideoque dici in absi

dem erigi. Porro quare Sol in Septentrionali plaga plus im

519쪽

Dr Civi TATE SOLI s. moretur quam in Australi, physicam reddunt causam,videlicet ibi eleuari ad terram comburendam ubi ipsia vires plures sortita est dum ipse excursitauit in meridiem, quando ortus est simul cum Mundo. Quapropter in Autumno nostro, & vere

Australis plagae Mundum incepisse afferunt, cum Chaldaeis

Hebraeis antiquioribus,3 non sicut recentiores opinantur. Itaque eleuatus ut reficiat quod amiserat,plures immoratur in Septentrione,quam in Austro dies,ac in excentricum scande re videtur.cum hoc tamen incerti sunt an sol sit centrum infe

rioris Mundi ,& an lixae sint aliorum centra planetarum, dc an planetae aliis Iunis,sicut tellus nostra,ambiantur. sed inuigilant adhuc inuestigationi huius veritatis. Duo autem principia physica rerum inferiorum asserunt, D. scilicet Solem patrem,& Tellurem matrem. Aerem vero esse A portionem coeli impuram: ignemque omnem a sole derivari. Mare autem sudorem esse Telluris, vel fluorem combustae fu- seque Terrae in visceribus: ac vinculum aeris atque Terrae, sicuti languis spirituum Ac corporiS animalium. Mundum animal esse ingens. Nosque in eius ventre vivere sicuti vermes imventre nostro.Idcirco non pertinere nos ad Stellarum S: Solis m&Terrae prouidentiam,sed Dei tantum: quoniam respectu il-Iorum aliud intendentium nihil, quam sui amplificationem, casu nati sumus,& vivimus: respectu vero Dei,cuius illi sunt instrumenta, praescientia & ordine conditi sumus, Mad finem magnum destinati. Idcirco soli Deo obligati sumus ut Patri,& omnia ab eo recognoscere tenemur. Procul dubio credunt immortalitatem animarum,hasque post mortem associari Angelis probis, aut prauis,prout illis aut his in actib. praesentis vitae sese similiores reddiderunt. Omnia enim sibi similia petere. De locis poenarum M praemiornm parum a nobis discrepant.

In ancipiti versantur,num alii mundi extra nostrum sint; ac furoris esse arbitrantur asserere.nihil esse: quoniam inquiunt,nia hil neque intus neque extra Mundum est. Deusque ens infiniis tum non compatitur secum nihilum.

Principia metaphysica duo ponunt,ens scilicet,qui Deus o Mmm est bi

520쪽

Da Ciri ret A et a SOL I s. GR N. Profecto si memoria tenuissem: ae cura disceden

di non sollicitarer, ae metu,mirabilia profunderem. at nauim. amitto nisi propere discessero. H o S p . Per fidem rogo, hoc unum ne caeles. quid dicunt de peccato Adar. GEM. Ipsi plane confitentur multam in orbe corrupte in causalam grastari: Hominesque regi non veris superioribus rationi mum nobus, probos cruciari, & male audire, prauos dominarie quamuis infelicitatem vocent horum vitam beatam: Nam anni hila

tio quaedam est, ac ostensio est en quod non simi, videlicet Reges, Sapientes, Strenua, Sancti, quod in veritate non siint. ex quo argumentantur magnam in rebus humanis ex quopiam accidenti perturbation om subortam esse. dc primo quasi Oopendobant, ut dicerent, cum Platone, orbes coelestes in pria scissae ilis reuolutos esse ab occasu praesenti eo, ubi nunc Orientem dicimus : ac postea contrarium assumpsisse cursum. Dixere etiam postibile fuisse, ab aliquo inferiori numine res inferiores regi, atque a primo numine sic permitti: sed hoc al- sertum stultum reputant. Ac stultius, quod Saturnus primo bene regnarit, ac deinde Iouem minus bene, deinde vero cae teros successiste planetas: quamuis fateantur Mundi aetates ordinari secundum seriem planetarum. creduntque ex absidum mutationibus post ioo o. annoS aut Liboo. res variari insigniter.

Hanc nostram aetatem assignandam videri Mercurio, tametsi a magnis coniunctionibus interuarietur; SI A nomaliarum regressus fatalem vim possideant. Demum affirmant,ho minem Christianum esse felicem, qui credere contentatur, quod ex peccato Adae tanto contigerit perturbatio. opinant

etiam ex patribus ut filios mala derivari pinnae, magis quam

A filiis autem ad patres culpam reuerti: quatenus neglexerunt generationem, dc celebrarunt ipsam praeter tempus, ae locum,& electionem Genitorum , aut educationem negle