장음표시 사용
151쪽
hic eae ualitate emptori, sit rationabilis iijs loci, & temporis praesumittit idem oris reptio, vel ex ceniecturii loci, m emptor r*bus illis abusurus. Est commu- temporis , quod ordinentur ad maIum F- m, apud omnes . ibobatio ex eo de sumi uim p. tur, Suia res illae cadunt sub commercium on licet tamen quam ex circumstantisi humanum, & inseruire possunt communitora , in temporii, vet' qualitate persona- bus vlibus licitis, nec deprauantur ex eo, rum est presumptio mali Hui rorum tolerati quod possint illicitis usibus deseruire, cum es nemo praesumendus sit immemor propriae Ni
Licet vendere res indissere tei, quarum abu-
fur est toleratus d RepubI.o cedit in solum
, HI uisitio quinta. Titius mercator
uel alius quicunque possidet res semcundum se indifferentes, quae scilicet pose
sunt inseruire ex fine emptorum, vel ad bonum, vel ad prauum usum. Quaeritur,
utrum possit tales rea licite prorua libet-tate vendere, Pro suo a Aditerte res i ndi lictetes quamuis secum dum se sitit tales, in ordine tamen ad pers itas, quibus conferuntur, praesumi quam doque posse, ut malas, seu ordinatas dumtaxat ad usum malum, sie quamuis Idolum aureum sit indisserena secundum se, vel adsernatum aulae,ves ad peruersum usum id lolatrandi, si tradatur homini Gentili pru-- menter existimandu ad idololatriam ordi- , .n natum, sic venena, quamuis possint inser-
re a- uire , vel ad auridota conficienda, vel adt m, istis necem alicui intentandam ex traditione su= rei tamen eorundem ultori assueto necibus,
praelumenda sunt ad iniustum interitum m. a. delimata. Porro P sumptio pro bono, a. h. .e vel malo fine, pro iusto, vel iniquo usu
num. et ei desumi non soluin potest, & debet ex qualitate personarum , quibus traduntur, sed etiam ex circumstantus loci,& temporis . sic si quis vendat arma ad bellum, ut plurimum delimata in loco ,& tempore a quibus imullum bellum initur, prudentiar rationabiliter cogitandum ad usum ta
lis bell i ordinari. Item quamuis p sumptio fuerit pio abusu rei indifferentia, vel talis abusus toleratur a Republica, seu i Principibus, cuiusnodi est usus alearum, x xi diruin , qui quamuis per iura prohibitus ex consuetudine t/men non pum- tur . vel non toleratur ab eadem RepublIca , cuiusmodi est abusus veneni, qui per grauisti. uas paenas a iure mulctatur. Rur us, uel tali, actu ius in solius ementis damnum, vel in dum cedit, ut cum ven
duntur Abi pro at quo tempore, pro quuvsus ipsoruni est prohibitus ,& praeuidetur euis Par illia usuruci, vel cedit in damnum ter ij, ut cum venduntur venena,
quibus emptor utitur ad alterius necem ponendam. His positis 3 Respondeo primo licere mercatori, &
cuicuitque alteri res suas secundum se inducti et risere, quando, nec ex qualis .c Phlonae emptoris ec ex circumstan-
salutis, nec malus, nisi probetur ut talis, Hai. ergo tales res secundum se vendibiles sunt. Confirmatur, quia nimis esset durum, dc prigidum venditoribus, seti mercatoribus, e ramors ex eo, quod res possent adhiberi ad malos fines , seu usus illas vendere non pos- - et emsent, nisi praemisso exacto examine ei rei nem, ad quem emens vellet emere, quin potius redoleret curiositatem , intentio.nem illius emptoris inquirere, ergo&e. Respondeo secundo, non licere vendere qres indifferentes, quando, vel ex circum-llantiis loci, & temporis, vel ex qualitate perlanarum est praesumptio mali usus non tolerati a Republica, vel in praeiuditium tertiae personae. Probatur, quia res, quae nullo modo humanis usibus prodesse queunt interdicitum est vendere I. quod sap/S. illud constat fide contrahenda empl. ergo, nec licebit vendere res indisserentes,quando rationabiliter praestim untur ex num ementis eisdem usibus obsuturae. Constaquentia probatur, quia in tantum res s cundum se tendentes ad mAlia in usum venis di non possunt, in quantum emuntur prost
ter abusum, sed otiam in casu nostrae re ponsionis res indisserentes praesumum uehini propter abusum,ergo &c.; ubi etenim est eadem ratio, idem quoque debet esse ius I. ivlud F ad legem Aquiliam .
Dices, qui est dominus absolutus potest de re sua disponere ad libitum, ergo, qui titulo veri domini j possident res indira
terentes, poterunt de illis disponere, tacitra omnem iniuriam easdem conferre, cuicunque voluerint. Sed contra potest quidem dominus de re sua disponere quomodocunque, dammodo lex non obilitat. aut conuentio non prohibeat, ut diximus
in definitione domi iiij, seu, quod idem est, poteit quidem disponere, sed seruatis iv.ilitiae legibus , secus, si nullo seruato ordine ex vi praecise dominii dominus posset
de re sua disponere, qui est dominus gladis
posset licite eo uti ad occidendum, quod nemo dicet, qui est dominus veneni posset illud concedere dispotito ad occidendum
suum inimicum, vel etiam innocentem. Dieri secundit, haec probare dumtaxat, quando venditor certo scit emptorem abusurum tali re, non vero, quando Lan tum praesumit, eo quia cum tali praesuine tione posset adhuc credere, quod fortasse sic non utetur, vel paenitebit de intentio ne talis praui usus. Sed contra, sula iura. quae prohibent concursum ad casu m, pro habent eu in concursum ad p priculum
152쪽
moraliter euidens induceps aleatam; ubi quidem est, quod si quis facetet , vel ven. autem est prxsiimptio urgens innixa ra- deret directedd finem malum, cooperat tionabilibus coniecturis,& firmata vali, tur malo,&yeccaret, non minus,ac quanis dis, & conuincentibus a minitalis habe, do faceret, dc venderet resiquarum abii suitur pro charta liquida Li. c. de panis i. qui, esset a Repub. intolerabilis,& alijs Mucius; evnque de pin , noc in praesumente a Si vero bie faceret, de venderet ad finem admittit dubietatem ad contrarium; undE rechim, & solum praeuideret ex fine emp- Iudices iure condemnant venditoressi iu- toris ordinari ad prauum usum non posset ridice probent illos hahuisse prudens Mae dici cooperari. nec peccare, est quia ipse damentum suspicandi aliquem rebus,quas talem prauum usum non intenderet, sed ipsi vendunt,vsurum ad prauum sinem,sic praeter ipsuas intentionem sequeretur id et saloni is in secunda secunda D. Tho' dieque dicas, haec etiam verificari,quando
md crum s. i.art. n. q. vers denti; tenetur, venderet res , quarum abusus non tolerapis e condemnari eum i qui interfectum, tura Repat, & cedit in praeiuditium figi rem suum accommodat sua arma. tertii; Non, inquam , haec dicas, nam eo Dixi non tolerati a Republica, vel im ipso, quod abusus ille non toleratur a R tristi vestium tertia person , quia coope- pubi ... dc cedit dec. vendens cum praemrari peruerso usui rei punibili graui tea si imptione talis abusus vendit contra ius per Rempublicam, vel noxio. tertiae per--punibiliter prohibens, adeoq; si non pecionae est graue peccatum simile peccato. cat praecise vendendo rem ipsi abusuro, illius, qui peruerse utiture. notum a. qu. ., Peccat eo quia facit contra praeceptum nam, sicuti tranigredi praeceptum impor sub paena prohibens, dc exponit se paenis litum sub grauibtis paenis,de laedere graui- contra abutentes comminatis. Deinde inter proximum actio peccaminosa est, ct rebus, in quibus Respublica non prohibet laethalis, ita cooperari tali transgressiqni i abusum, non tenetur particularis personamve atur autem,qui init rumenta tradit, talem abusum impedire,sed potest iure sucie occasionem ad tale trangressionem ei, uti rem illam vendendo i in iis vero, in quem ra&ionabiliter praeuidet mediantiis quibus Respublica prohibet, tenetur ei-bus illis, per abulum transgressurum prae- dem Reipublieae se conlamare, dc noncepta, dc proximum, vel in vita, vel in. cooperari exe mitio contra talem prohibi-honis laesumme liopem . Tandem ex e , quod Praeuideat j., . Respondeo tertio , licere vendere se. emptorem abularum re indifferenti itiacundum se res indifferentes, quarum abu- damnum suum proprium dumtaxat non ius est toleratus a Republica, dc cedit hi cooperatur directe , nec indirecte eius. Ium in damnum abutentis, etiam si praeui- dem emptoris peccato; non directe quit deatur emptor illis abusurus, cateianus in tantum intendit rem suam venalem, nec Mu. . avus IT. restansonum resp. i p. dub. i. et . a iure alienari Prohibitam,alienare acqui- -d,Do.o omnes fere recentiores Thomis a. Proba- sito sibi iusto. pretio , nec indirecte, nam nem re tur, quia licet huiusmodi res conficere, ipse licet possit, non tamen ea aliquo osti. cum non prohibeantur a RepubL, etiam si cio tenetur impedire, de tota culpa est. ex 'praeuideantur aliqui ipsis male v suri,ergo peruersitate emptoris volentia sic uti, non . etiam l cebit easdem res vendere, quamvis venditoris interidelitas solumnodo res suas ipsarum abusus praeuideatur. Consequen- vendere. Caeterum, si ex eo , quod quistia pro Iur, quia ista fiunt, ut v dantur,. praeuideas abusurus re indisserenti non ergo si licite fiunt,licite etia possunt vendi. posse( mercator, v. g. res tuas venales fa-Dices licere quidem facere in ordine cere, nimis grauaretur, dc esset in conti
ad usum honesium, non autem in ordine nuo statu peccati mortalis, eo quia se ad finem malum, de sic proportionaliter quentissim ad prauum usum emuntur, licere quidein vendere ad usum bonum, quod ipse potest prudenter dignoscere
non autem, quando praeuidetur abusus, quia tunc est cooperari malo usui non mi- mi,-E-------. LD I. ac quando res venditur cum praeubsione abusus non tolerati a Republica, vel F. UI. cedentis in damnum tertii ; non minus enim malum est cooperari culpae unius se- An laesio eomputanda sit a pretio iusto eundum se, quam cooperari culpae eluse infimo, an a supremo.dem ordinatae ad damnum alterius, licet hoc sit cum grauiori culpa, ratione talis SUM M ARI UM.
damni, quod importatur sepra culpa oph Irantis, eo modo, quo peccatum est graue statui dissicultatis propolitae. r.emperari pollutioni unius, quod inducit Iuxta dispositionem iuris emetaeis in exsolum culpam in se polluetate, sicuti etiam cessu pretis iacto computanda V d pretia est graue cooperari qiusde adulterio, licet iramo. a. hoc sit grauius propter iniuriam, quam In defectu vero eiusdem pretii a pretio fuisinstat alteri coniugi. Sed contra certum premo. Ibidem .
153쪽
ao de vita , honestate ebrie. Deinde est etiam fuspensio a Clericalibus os ijs,haee.que colligitur ex c. consequens gi. diei. oe
communicatio, de colligitur ex efecundum extra ne clerici,vel monaci. Item aliae arbitrio ordinariorum infligendae, ut constat
ex cone. Trid. fessa r. de reformatio Re c. I.
Circa has paenas varia suboriuntur dubia discutienda, quorum V Primum est in ordine ad priuationem exemptionis gabellarum , an requir rurexplicith trina distincta monitio, au sussiciat una pro tribus. Sentiendum est,triplicem distinctam requiri, nam ex fine legis requiritur,ut resultet cotumacia in trasgressiore... - . ta incorrigibilitas,quae certe non est,quan. ... .ia dia delinquens semel solummodo est moni., tuas tum quia paena priuationis regulari ter non incurritur, nisi post trinam montis
resident. ; S licet dicatur, quod una permemptoria aequivaleat triplici; hoc tamen non valet, quando finis legis non videtur consistere,nisi per triplicem distinctam, ut euenit in casu nostro, in quo non apparet incorrigibilitas, quam intendit lex punire per cum minatas Panas. 8 Secundu es , an talis priuatio exempti ius intelligenda si uoad omnia bona de linquentis, siue Ecclesiastica ,siue patrim vitalia , an vero tantum quoad patrimo nialia . Sentio, quidquid in contrarium asitan an serat Laimaa. lib. o. Fract. o. cap.6. n. s. Ibi dem . versvora etiam, intelligenda esse quin ad patrimonialia tantum . Moveor ex eo
cap.,quia hona Ecclesia ilica sunt immunia ex genere suo; patrimonialia solummodoratione personae, cui sunt addicta ulla sunt bona Ecclesiae, i si a sunt bona propria do-Closai linquentis; ex mosa autem , in Panormita aetatam , M in c. mi. st honest. clarie. priuilegi uin exemptionis per delictum negotiationis perit in bonis tantum, & Ω- cultatibus suis, nec gruum ost,ut ex deliiscio Clerici Ecelesta ipsa subeat paenas; neque dicas non subire paenas Ecclesiam; sed tantum clericum delinquentem; nam talia bona non priuantur secundum se exemp.tione , sed limitatiue, prout possidentur ab ipso delinquente, cum, si talia bona, vel per renuntiationem . vel alio titulo trans errentur in alium Ecclest ministrum, ad huc gauderet eodem priui legio exemp-clesia . ti nisi crintra enim est, quia onus soluen- .em di gabelias est ratione earundem rerum ,
s 'a S lic semper verificatur, quod bona Ec- --. cicum priuarentur priuilegias, quibut ex m. . generq suo gaudent, quod tamen non videtur congrue dicendum, eo quia bona ccclesiae, ipsaq; Ecclesia debent esse praquocunque statu immunia, & exempta.s Tertium ell, an si, per transgressionem
p r cpit de non imgotiando Clericus eri uetur exemptione Gabellarum si one
rum,qua gaudebant ipsius bona patrim nialia , fc pollea renuat easdem gabestas soluere, pollit conueniri coram iudice latisco, an vero tantum eoram Ecclesiastico . Diificultas haec maxime ab ea dependet, qua controuertitur,an Clerici negotiantes priuentur dumtaxat immunitate gabellariim, an vero etiam priuilegio fori, & canonis . Hostiensis in die. e. postremum de vita Hosti et honesi. Ver. . cui lubscribit, Siluester sub sis Perbo excommunicatio s. num. 6. sustinet tim
priuari etiam priuilegio fori, & ea nonis n*x ex verbis textus, qui indistincte loquens dicit, quod Clericus ex facto ipso priuilegium abiicit Clericalet Innocentius docet Inno non priuari priuilegio canonis si quis sua. centiam dente dcc. priuari tamen priuilesio fori. Recentiores vere, magis communiter, inter quos Molina tract. a. disp. 3 i. Tabiena .i. in verbo clari 3. docent priuari tantum exemptione gabellarum in rebus suis, non ni. alijs clericalibus priuilegiis. Sentiendum ex illimo priuari dumtaxat exemptione
gabellarum, non fori, nec canonis,ac Pr inde non conueniendos coram Iudicibus
laicis, sed tantum Ecclesiasticis. Ratio est, quia priuilegium lari, de priuilegium c
nonis respiciunt statum clericalem, Sc con ceduntur ratione status, non personae praeci se, ergo nisi expresse per iura canonica statuatur, per iura generaliter flamen- est .mtia priuationem priuilegii Clericalis non odiosa in debent venire, maxime cum talis priuatio ι 'querum
sit in odium pertanae delinquentis, non emist rius. Adde, quod ex e finali de vita di ho ne state cleric asseritur, quod Clericus itinegotiationem exercens sub iselendus sit statutis, de consuetudinibus patriae; statuta autem patriae sunt, ut onera persoluantur, non ut Clerici subijciantur iudicio Hri taeularis, ergo d C. Quartum dubium est,an excommunicatio exposita in c. secundum extra ne elerie., Uvel monaci sit latae sententiae, an ferendae. Sentio esse non latae sed ferendae sententiq. Colligitur ex reg. generali, quam tradiecamus 2. de lege pan. c. t. vluester verbo excommunicatio I. n. Ei . scilicet excommunicationem esse sententiae ferendae, quando verba, per quae exprimitur,sunt tantum
eomminatoria, & nihil aliud additur, sed . quando dicitur sub paena excommunicam tionis, suli interminatione anathematis, ut
euenit in casu nostro, verba sunt tantum comminatoria,ut sentiunt pri allegati D ctores, de alii communiter, ergo dcc . Confirmatur ex concis. Trid. seg ra. cap. I. Coneta
de reformatione ubi sacrosancta Si nodus Tridei. ponit locorum ordinariis, ut trangredo res coerceant paenis a Summis Pontici cibus alias impositis,ergo, si requiritur, ut Us pae nis per Episcopos coerceantur, signum est, quod Concilium senserit tales paena S no esse latae lententiae, cum haec non indigeat
154쪽
ministerio hominu in inani ipso facto incis ritur; sed sentem serendae. Haec quae di-llimus de ea communicatione, proportioris . . intelligenda etiam de suspensi iri, no 3 Clericalibus ossiciis, quod ulterius
ai. g. iligitur ex verbis Jaeis paenalis relatis in
ymni, per c consequens vidit dicitur d egeriealitas di-i N edi gatur ab inere, ubi videtur requiri ..., 'imisteriuin iudicis,& importari actionem
. . .. hQminis, ad insigendam paenam, quod ex A., M. te vicit sententiam ferendam, non latam. s. p.ha Allertio IV. Praecitatas paenas ex vi iurium praeallegatomun non incurrit,qui ne- gotiationem per alios exercet. Lessius lib.
I a. cap. a Q. cub. t. Molina d. disp. Iaa.Ioau.
illa paenatis fit odiosa, non est extendenda ultra casum in iure expressum, sed in dispolitionibus, quibus Clericis, vel Mon eis interdicitur negotiatio non exprimitur Tegotiatio per alios exercita, ergo dc Armatur, quia ratio prohibitionis est, ne animus Deo deditus negotijs occupetur
dii trahatur saecularibus, sed haec ratio
cessat in eo, qui per alium negotiatur, er-Probatur seciundo. Deterius est statuit letacali exercere munus Macellarii, ac ahernari ,ac sit exercere negotiationem, si quiuem illud, dc magis vilius est, & magis distrahit, sed iura tantum prohibentClericis munera Macellarsi,dc Tabernaruper Propriam personam, ut patet in Clem.
I. de vita, di honestate clericorum ergo dcc. x et ' Maertio v. Extra casum explicata generis venditionis, de emptionis, quo scilicet res aliqua ei nitur, ut deinde vendatur Im mutata pretio lucrativo, possunt Clerici, dc Religion licite vendere, dummodo. saluetur inquaticas, aliaeq, leges requisitae ad rigorem iustitiae colinuutatiuae, de legalis, si quae est, qui nuntiao,quandoq; etiam In ca-iu explicati generis licite Id possunt prae
stare, dummodo tamen res illas, quas vendunt,non acquisierint ex hiae lucrandi. Probatur auertio;quia emptio, di vem ditio ex genere suo licica esl, dc non mala,
ut late probatum est supra , sed quoties.cunq; non est ex sine lucrandi moso supra
explicato, non redditur etiam mala respectu Clericorum , dc Regularium ex iure Politiuo, ergo ex nullo cap. mala; Hinc
r a d on cit mala primo emptio, qua Relb
ligiosi rem aliquam acquirunt, ut ipsam
elaboratana propria arte, dc in opus aliquod commutatam malori pretio vendant ad sua, monasterijq; congruam iustentationem; sic antiquitus Moliaci sportas, storeas teste chris tollio conficiebant, isq; vendi
ioinu . tis se ipioruiu preti sustentabant i nam haec venditio non est propria negotiati
iricus uuas emeret, ex quibus per suos operarios, vel famulos vinum conficeret, Ac postea venderet lucro maiori percepto; nam sic non venderetur res immutata, prout requiritur ad genus negotiationis prohibitum, & licet Molina tract. a. disp. Mollina: qa.,asserat talem uuarum emptionem,de
vim venditionem per Epicheiam computandam esse inter negotiationes prohibitas,nihilominus ex suo arbitrio hoc statuit, ct contra iuris dispositionem , quod statuit D cheia in Paenalibus legem non este extendendam po avltra casum a iure expressum . de ultra genus prohibitum, de Epichaeia in fauorabi.
libus potius est inducenta,quam in odiosis. nu . Non est mala tertio,nec inter genus ne- I egotiationis prohibitum computanda, coamductio alienorum agrorum,quos Ecclesiasticus per operarios coleret, dc fructus imde perceptos venderet, quidquid in comtrarium asserat idem Molina loco citato; nam in primis lucrum non acquireretur ex re immutata, sed ex fructibus suorum arte, de labore de nouo productis. Deinde conductio, qua talis est, non est illicita, nec prohibita Ecclesiasticis . secus neq; l,
ceret eisdem ad excipiendos fructus ad congruam sui sustentationem necessarios;
supposita autem conductione conductoc etiam Ecclesiasticus facit fructus suos, non minus, ac si eosdem exciperet ex fundis beneficii, vel bonis patrimonialibus,sicuti autem,si fructus ex benefitio, vel patrimonio perceptos vendat, non dicitur proprio negotiator, nec incurrit paenas con- tumesua tra Clericos negotiatores comminatas,ita, .simul nec si vendat fructus ex agris conductis e nec apesceptos negotiator in rigore censendus est; R . Neq; dicas per talem conduetionem, truc. 'tuumq; vend itionem Ecclesiasticos non minus distrahi ab obsequias Diuitiis curassos spiritualibus , ac distrahantur per rigorosain nrgotiataonem , adeoq; non minus
hanc, quam illam cadere sub allegatis iuribus prohibentibus; contra enim impugnaberis , nam in paenalibus non valet a
gumentum a sis ulli,nec a paritate rationis,
de ubi in lege pamali unum delictum via
certo, dc determinato genere exprimitur: non est extendendum ad aliud delictum. non contentum in tali genere, quamuis hoc esset quandoque grauius, echaberet easdem rationes, de deformitates , quas excludere intendit lex prohibens: & ratio est, quia odia semper sunt restringenda, Ac non extendenda ultra d lictum expressum; neque item Oollat,quod talis conductor Ecclesiasticus teneretur ex
eisdem fructibus gabellas soluere; non o stat,inquam; nam ex hoc dumtaxat sequitur, quod cum illi fructus sequantur naturam tundi, sicuti fundus utpote saecularis non gaudet immunitate, seu exempti De onerum, seu gabellarum , ita nec ga deaut fiuctus ex illo prouenientes, notam
155쪽
lenta ex eo,quod fundus si locatus Meleia fiastim, fit Ecclesiastaeus . sed sequatur naturam sui Domini principalis I per hoc tamen non inducitur ratio negotiationis in contractu, in quo non est. Hic tamen d. sed, aduerte, quod, quamuis talis conductao, , de venditio fructuum non veniat sub ali gatis iuribus, Et sub ibi eomminatis parilis, valde tamen indecens fit, de indecora sta. tui Ecclesiastico, eo quia personas retrahat Deo deditas a cultu diuino; unde iure merito hoc genus conductionis, Ac vendutionis ex fine praecise lucrandi prohibitum est per alia iura a I.qua'. s. c. I. eX concil. Carthag. I. di q. Non est mala quarto emptio, & venditio etiam rei immutatae ex fine lucri,quam do fit ex necessitate iustentationis eiusdem Ecclesiastici ementis , de vendentis, vel monasteris maxime indigentis. Ratio ex eo deducitur, quia lex intendit nimis auidam , de anxiam Ecclesiasticorum evid, talem lucra seperflua acquirendi amou
re, quando autem necessitas urget, non
praesiumendum est , quod Pontifices ita voluerint amouere, eo quia in hoc sis, ex . non est nimis anxia cupiditas; quod confisi ab firmari potest ex ijs , quae diximus sub titinio, clienatio, scilicet eximi ab incursu padim ' mrum cum, qua contra iuris dispositio-e ' nem vendit . seu alio modo prohibito alienat bona Ecclesiastica ex aliqua urgenti necessitate, eo quia mens Pontificum prohibentium fuit tollere facilitatem Eret salticorum alienandi, quod non euenit,
quando vendunt, seu alienant ex uecessita
te, tunc etenim per qua radam Epichaeiam praesumendi un est, non includi alienati nem in iure prohibitionis. Non est ultimo sub paenis iurium prohibentium negotiationem Clericis inclusa negotiatio seines, aut bis facta, eo quia ii Epam sunt contra exercentes negotiaci nem, proprx autem non dicitur excrcere qui semel, aut iterum negotiatur. Adde , Suod per unum, vel alterum actum negotiationis non ita amouetur animus ab o sequi s. de cultu diuino, ut inducat cul--m proportionatam grauibus paenis impositis i quinimmo, cum illa sit leuis (leui ter enim amove 3 gravibur illis paeius non potest subiacere.
Diluuntur nonnulla dubia ad primam , & secundam. Praenotionem. S. c
ra vendi possint res in spe. SUMMARIUM.
Propoditur statur di evitatis. T. Menditiones rerum m spe poscat esse, vetere, ditionata,vel absolvia. a. Distinctiones varia spei, sub ena rex vensitet tur. Ibid. Venditiones rerum sub spe eum ereditiose defuturo licita sunt, nonfortiantur tamen e fectum,nis parificata conditione. p. Licita es venditio rei sub be proxima,non D remota ,facta avo uti. g. Diferimen inredi venditions hareditatis ut dum delata , ditantumsub spe, in Peia tionem prada nondum evi sed tantum
fiaspe capienda . s. Si spes,qua vendit r sit proxima, reddatur
tamen remota ex incuria venditoris,ipse venditor telieiar compensare, saecvium spes illa iussitio prodentum aestim atur. 6. si spei adimpleatur, et venditor non tradat pradam emptori, tenetur ad compensam. dum totum id , qhod emotum fuit. T. compensandaevio hoc casu fecundam dialorem, quem habe rat pro temo eiqvo' da capta fuit, se et ar ex iis, ea a statim exigunt consumi. g. Si autem ex iis, quae non exigunt fiatim em- Iumi,etempto, fulset illam eo servaturas, tunc compensanda videtur secundum valorem pro tempore restitutionis. Ibid.
Isquisitio prima.Cum dictum fuerit' not. i. hmustu. contractus LII. nomine rerum, quae vendi,
vel mi possunt,uenire bona non latum praesentia, sed etiam sutura, Titius Piscator,vel Caius venator vendunt tertio emptori ea, quae ille uno iactu retis capiet piscium, iste, que unica determinata die acquiret animalium,vel volucrum Per v nationem . Quaeritur iam , an talis vendistio licita sit, de valida, quod est idem, ac quaeretre, an vendi licite possint res in spe. di quid in hisce, de similibus casibus peragendum , siue aliquid captum fuerit, siue nihil . Pro quo uerte, huiusmodi venditiones de re. 2hus sub spe, vel posse esse conditionatas, quatenus res illae vendatur, si aucupentur
Iet percipiantur , ut fuse in I. nec emptio f
156쪽
de matrabeata emptiolle, o I. r. verse. vlt.
c. de credit. .ev demovcl. sves absolutas, quatenus vendatur taluinmodo absoluth spes illarum rerum , siue capiantur. siue non capiantur. Porro spes ula, vel potest esse de re certo moraliter, vel probabiliter iu- Tura,qua ratione dici poteli spes proxima, di cum fundamento, vel de re non ita pro-haballica futura, qua ratione dici potest remota, ta sine rationabili fundamento, Item illa spes potest esse moraliter certaris reoxia secundum se, quatenus si exerceantur, quae am- fieri debent noraliter sit reducenda ad ac, tum, sed incerta , seu incerti exituare eis' ctu venditoris, quatenus non adimpleat. vel nolit adimplere ea, quae praest re temnetur ad executionem spei. Tandem vel venditor adimplet, dc capit, sed non reddit emptori, vel adimplet, sed non capit. Hispositis. 3 Respondeo primo,venditiones rerum sub spe cum conlitione de futuro licitas esse, de validas,sed non sortiti effectum, nisi purificata conditione . Probatur,quia ex uno cap. venditiones sub conditione non repugnant iuri,ut tradunt conformiter ad om-rua iura lati dc communiter Doctorest ex alio per mutuum consensum in tali contractu nullius cotrahentium laeditur ius, siquidem,si nihil per iactum retis,vel per vena.tionem capitur , (cum contractus per non
implementum conditionis dissoluatur, 3 emptor remanet in suo iure pretii promi si, venditor in iure, quo prius erat, seu potius in negatione iuris ad res, quas non ID, M habebat, nisi sub spe; ta si laborem suum labra e)- impenderit , debet insortunio suo impii,3 .-,. rure, cuna labor ille hvendatur in lauta. 2- .a rem eiusdem venditoris, non emptoris,adis.... . . caruendam scilicet Hadam, ex qua possit aisorem percipere pretium ab eodem emptore a e r , non enim hic conduxit operas piscatoris,
et is vel venatoris ad sibi venandam, vel pis
si is, caudum, sed tantum comparauit ius ad , o rata. habendam praedam, si quam acquireret ea 'o piscator, vel venator, nec pretium statui. --- tur pro lab re, sed pro praeda ex supposiatione , quod acquiratur.
Respondeo secundo; Ucita est vendicio
rei sub spe proxima, seu cum fundamen to facta absolute, secus vero, si venditio sit cet sub spe remotaseu siue rationabili iundamento . Protatur prima pars; spes illa, cum sit de obiecto certo moraliter, vel sabeem probabiliter futuro,est pretio aestimabilis, ergo licite poterit vendi, & pro illa Pretium acquiri . Antecedens probatur, quia spes illa est cum electione mediorum; Cc sinis adhibitis ullis medio regulariter latet obtineri, sed executio illa mediorum, quae est actuale exercitium artis, industriae applicatio, & labor ille impentias, quinimmo i ta efleetus tegulariter obtinendus
sunt pretio aestimabilia Lergo spes illa &c. Neq; obstat, quod quandoq; finis,seu prae
dae captio non obtineatur, non obstat, inis quam , quia hoc omnino per accidens est, nec tollit rationem venditionis, nam venditio solum respicit absolute spem praedae
moraliter obtinendae, eum electione meis diorum ad ipsam,quae spes a vendatore d terminate,& absolute transfertur in emptorem , & opera impenduntur in fauorem ipsius, per quod adimpletur totum id, quod intentum fuit in celebratione contra has , unde, si postea praeda non capiatur , hoc debet imputari inlartunio emptoris, cuius nomine factus fuit iactus retis, de inita illa die venatio, ea proportionali ratione , 'ua imputari debet inlartunio extrahentium,quod in extractionibus,quaa fiunt Genuae in electione Senatorum, &hic Mediolani in ludo mox inducto pro iis
reparatione montis D. Ambrosij illi non lectune exeant, qui ab eisdem extrahentibus mo- Senatora,
runt selecti; hi etenim non determinalb di emerunt pretium illud, quod assignatur pro singulis extractis ad proportionem preth ab eisdem extrahentibus soluti, sed dacto pro solummodo spem acquirendi illud pre- rtium, si in extr1ctione illi coligerint,quoa
ipsi extrahentes elegerunt, neq; dicas ex hoc sequi venditionem illam fore condi.
tionatam 3 contra enim impugnabetis. quia illa conditio non afficit venditionem illius spei, seu iuris, sed assicit talummodo consecutionem pretii assignati pro illis, qui diuinant eos, qui extrahuntur, via lonon purificata illa conditione diuinationis extrahentes non consequuntur il lua Pretium assignatum, non tamen per hoet
tollitur, quin subsistat illa veuditio, cum ipsa sit absoluta. Dices; non subsistit venditio haereditatis rem
factae ab haerede, vivente adhuc eo, cui nem succedendum est, eo quia adhuc delata non est, ut habetur l. i. f. de bared., Mei qact. vent ergo nec poteti subsistere vendi- itio rerum nondum per Piscationem , vel
venationem acquisitarum, sed tantum iubspe acquirendarum. Consequentia probatur. Ideo haereditas nondum delata vendi nequit ab haerede , quia venditis adhuc nullum habet ius in eadem haereditate, sed etiam venator , vel piscator nullum habet ius in praeda nondum capta, ergo &c. N que huic instantiae responderi potest,quod venator,vel piscator non vendat praviam, sed tantum spem ad ipsam; nam etiam dici potest, quod i res non vendat haeredit tem, sed tantum spem, seu ius illud, quod . in ipsam habere potest. Sed contra primo sneganda est conlequentia propter disparitatem rationis in iure fundatam; nam lux specialiter irritat venditionem haereditatis nondum delatae factam ab harede, e quia vivente adhuc testat a dominium bonorum eiusdem hqreditatis remanet apud eundem testatorem; non irritae autem
ius venditionem pr*de sub spe capiendi, N eo quia
157쪽
raeae. illius dominium sub nullius potestate est, nec in alicuius cederet praeiud, tium , sicuti cederet in praeiuditium test . toris venditio haereditatis. Secundo tex- uim tus d. l. i. g. de haeres. O act. vend. irritat quidem venditionem haereditatis nonis dum delatae, non irrita; autem venditio. nem spei ad ipsam haereditatemi eo quia pen. nusquisque vendere potest, quod habet , ' , non id, quod non habet, & sic etiam venator non potest vendere praedam , quam Iion habet, potest tamen vendera spem ae titia ad ipsam.
Probatur secunda pars. Spes remota,desne fundamento perinde est, ac si non esiet, sed eius, quod non est, non potest esse venditio, ergo spei remotae, & sine funda.empl. 6c ratio est, quia ius erigit, ut totum id , quod capitur, tribuatur emptori, qui sicuti se exposuit periculo amittendi pretium, si nihil illisset captum, ita exigent ratione debet gaudere sorte secundum id totum, quod captum est, ergo in de stuin traditionis debet c*mpensiari secundum
adaequatum valorein rei captae.
Hic statim insurgit dissicultas, an in da- sta hypothesi non traditionis pnaedae per
venditorem emptori,compensatio acted sit secundu valoreui rei captae pro tempore , quo capta fuit, an vero secundum vaestorein, quem res ipsa habet pro tempore, quo facie ira est eade compensati risi fori res illa creuerit , vel decreuerit in pretio
Sentio restituti nem, seu compensationem faciendam esse secundum valorem, quem
mento rationali no potest esse valida ven- ditio. Maior prohatur, quia spes sine lan- res habebat pro tempore, pro quo capta damento est spei inanis, se inanis est spes, fuit. Ratio ex eo deducitur, quia pretiu quam quis habet piscandi in flumine, in rei consumptibilis restituendum est secun- quo novit non adesse bisces, vel ita paucos, dum valorem Pro tempore, pro quo prae-
f -- t: a Cr. sumitur dominus ipsam consumpturus, im
praesumendum est, quod praedam per pisecationem, vel venationem captam Dominus fuerit pro tempore,quq capta esl, comsumpturus, ergo restituenduin est securim
dum valorem illius temporii, Maior ero batur, quia valor rei supponit, de sequituet exluentiam eiusdem rei, unda sicuti rei, quoad existentiam deficientis nullus est
ut regulariter sciat, non posse irretiri istucapi, sic inanis est spes venandi, si non habe tur media proportionat 3 ad finem venationis consequendum i spes autem inanis est omnino imaginaria, ac si non esset. Alinor etiam probatur, quia per venditionem, sicuti transfertur ius pretii in Tenditorem, ita aliquod ius in rem saltem moraliter proxime potentem poni, debet in emptorem transferi, leti qliod idem est aliquod ius, quod propter probabilitatem
euentus sit pretio ae limrabile, caeteroqui - non si luaretur aequalitas. U Respondeo tertio, si spes, quae venditur sit proxima secundum se, reddatur tamen remota ex incuria , seu desectu venditoris , quatenus ut vinationei vel piscatione non adimpleat, quae adimplere tenetur, tunc venditor obligatur ad compensandrum fluantum, quantum spes illa iuditist Pr tum attentis Arsunt laniijs, de quan
, preti , usi soluti, vel eonucia O
tur, ut clare deducitur. M' I. L. et ratio eui sciis cisti quia venditor , ita eiusde, prout iam deiecit nullum Dpotest esse augmentum i vel decreissentum . valoris,ergo rei consumendae valor attendendus est secundum aestim rionem,quam
habet, quando eximi, & consumenda elli
ri secundum augmentum,vel decremen
tum , quod habitura fuisset, si perii itisseti
eum non persistat, nec permansura praesumatur. Minor etiam probatur, quia Pi- gri . sces, ec animalia in venatione capta regq-
Iariter fere statim consumuntur. Quod si cs es supponas in venatioM illius diei animal pliquod vivum captum suisse, quod dominus fuisset ad longam tempui conseruatum
rus i ta quod pro illo tem re fuisset ma-
pee mea tionem unius diei capiet ex
, iustitia commutatiua se obligat ad diligen. tet laetendum xcxu , di illa die venandum ;talis enim inter ipsoa conuestio habet salutein ratio lem contractus innominiti, perinae enim est, ac si emptor diceret, Do, νιntias; sed ex laesione iustitiae commutatitiae oritur obligatio compensandi id, in quo fit laesio, ergo dcc. ', Respondeo quarto ; si spes adimpleaturi quatenus per iactum retis, vel per venarrationem aliquid, siue magnum; siue par iram capiatur, sed venditor non dat iuxta conuenta praedam emptori . tunc obligatur venditor ad compensandum tantum , Huantum illud iam captum aestimabatur.
Lolligitul ex eadem i. s iactum V. de acti
iuxta valeremi quem res habet tempore t. restitutionis I ratio est, quia quotiescunq; resperseuerat, si contingat ipsius pretiunt crescere, vel decrescere, crescit, vel decrescit emptori, nisi decrementi iniusta caus fuisset venditor, ergo , cum res debuisset perseuerare,dc non perseuerauerit ex caumca venditoris, ex iustitia tenetur idem venditor assumere in se omnia onera in fauorem emptoris, quae sortita fuisset eadem
res, si perstitisset; qui enim causa est non
perieuerantiae, causa etiam damnorum est, qua ex non perseuerantia sequantur .
158쪽
tractibus minimZ transferri ab eodem Adi, d
An vendi possit res litibus subiectas rMMARIUM,
Siatur disse ratis is casu particulari. r. Diuem status, iuxti quos examinari potest
dificultas. 2. Actor in lite cedens fuam actionem alteri etiam aquati per vendisionem, invalidδeedit . I. Si cedat potentiori actionem, di resto ipso iure est ualla, O in patiam mulctatur iam mira actionis , seu crediti. q. t Reat conventas rem litigiosam alteri vendat scienti rem esse litigiosam, er contra incias omnias irritus es, in emptor tenetur pretiam Foco refundere,, venditor similem quantitatem eidem Fisco applicare. s. Si ver. vendat ignoranti, contractus quidem nullus en, sed emptor non amittit pretium, sumimmo tertiam partem assim ionis rei acquirit. Ibidem . T I uisitio fecunda . Theodoricus rem P Isidet, vel praetendit variis subie-cam litibus, a quibus, ut se eximat, vendit eandem rem tertiae cuidam personae facta Conuentione cum eadem tertia persona de determinato pretio soluendo i inaeritur,
vir licita, & valida sit talis venditio, quod idem est, ac quaerere, an res litigiosa possit licite vendi. Pro quo Aduerte in primis, in exposito casu, vel rem litigiosam vendi detracto pretio ad mensuram incertitudinis euentus in lite, di expensarum in ipsa habendarum, vel vendi tanti, quanti res valet secundum se non considerata ratione litium, incertitu- diuis, & expensarum, nulloque detracto pretio ratione ipsarum. Deinde res ipsa litigiosa, vel venditur personae aequali eidem venditori non habenti maiorem auctoritatem, nec ullam superioritatem, vel personae superiori, quae adhuc dupliciter potest esse superior . vel ratione praelationis In nobilitate, diuita , aliaque aliqua praerogativa, vel ratione citata , de alicuius ministerii publici. Tandem vel vendens rem litigiosam est Actor in lite, vel in eadem Reus conventus. His positis. Respondeo primo I si Theodoricus sit Actor in lite, cit per venditionem cedat actionem, quam habet in rem litigiosam Personae etiam aequali illicita est,& inualida talis venditis . Probatur responsio ex I. lite pendente C. de litigiosis, ubi dicitur, Actiones, qas
in iudicium deducta sunt, vel res, proquimbus Actor d Reo detentis intendit m comun Nam personam,vel extraneam danationibus
vel emptionibus, vel quιbuscunqu alijs con- liceat, tanquam si nihil factum sit: quam legem Glosa ibi, Barietas, di Doctores communiter acceptant.
Respondeo secundo; Si idem sit Actor' s
cedat potentiori actionem in rem litigi sam, cessio ipso iure est nulla, Sc venditor in paenam mulctatur iactura actionis, seu crediti. Colligitur ex t si euiuscunque modi C. ne liceat potextioribus, cuius rei ibi
subditur ratio , aperta enim credentium videtur esse voracitas,qui alios actionam suarum redimunt exactores. Hic controue
tunt Doctores, an haec, quae dicta sunt locum tantum habeant, quando cessio fi potentiori ratione ossiet,& ministerii publici , an vero etiam quando fit potentiori ratione d nitatis. Stando in iure com r M. Mmuni sentiendum est eum Molina loquin h. I-- habere etiam, quando fit potentiori ratio- auandone dignitatis, quia ibi lex indistinctE loqui. raso fetur; quod autem lex non distinguit, nec nos distinguere debemus, maxime, cum ratio finalis prohibitionis in potentiori utriusque generis videatur militate. Haec item, quae dicta sunt in utraque responsione locum habent,siud talis cessio facta fuerit cum detractione iuxta mensuram inis certitudinis euentus litis, siue considerata
praeeia re secundum se iura enim indiastinctE loquuntur. Respondeo tertio; Si Theodo inus sit 3. Reus conuentus, remque litigiosam alteri vendat scienti rem illa esse litigiosam comtractus est omnino irritus, ct emptor tenem tur pretium Filao refundere, & venditor eandem similem quantitatem eidem Fisco applicare, si vero vendat ignoranti rem illam esse litigiosam, contractus quidem nullus est, sed emptor non amittit pretium,quod ipsi est restituedum, quinimmo
etiam acquiret tertiam partem aestimationis rei. Colligitur manifelle ex I. re eismus et de litigiosis , et consentiunt in a Clota ibidem, Balaas, et omnes fere Doctores. Ex Brutus. quo autem proueniat, quod, si vendens sit Reus, teneatur ultra restitutionem pretii faciendam emptori refundere Fisco aequalem quantitatem eidem pretio, in casu, quod emptor fuerit conscius contractus litigiosi, vel tertiam partem aestimationis eius lem rei eidem emptori, & reliquas duas Fisco iuxta multorum sententiam, si non fuerit conscius; non vero ad haec Asta' teneatur , sed tantum ad restitutionem P .
pretij, si ipse vendens fuerit Actor sid exi- ,T Titimo ex eo fieri, quia Reus praesumitur Hrem, in possessor eiusdem rei venditae, adeoque transfert in emptorem fortius ius inprae. iudicium Actoris, quod iura punire intemdunt i Actor vero transfert solummodo actionem sine possessione, cum ipsam illa non habeat, adeoq; non videtur ita grauiter puniendus, cum hoc non cedat in pes iudicium ita graue actoris eiusdem.
159쪽
s. m. De venditione rei litigiosae in omni casu.sWMMARIUM.
Status textrouersia ex suas in casa parth
Zic a est venditio, M alienatio rei litigiosae,
quando est necessaria. a. Dem quando est uniuers u. Ibidem. Item quando Iudex debet licentiam. Ibidem. Item quando ceditur, in accipitur dotis no mira, ct donationis ante nuptias . Ibidem
Disquisitio tertia. An eidem Theodori
co liue fuerit Actor iue Reus in nullo unquam casu liceat rem litigiosam vendere, seu accepto pretio in aliam transferiet Certum omnino est, posse licite actio istam, seu ius, quod habet in eandem rem
accepto i illo pretio in partem , seu alte
rum collitigantem refundere,que per censionem , siue per venditionem; nam praevallegata iura intenderunt dumtaxat aueditere pendente lite preiuditium collitigamtium, quod oriretur ex venditione facti ab altem tertiae personae, siue coniunctae assue extraneae, ut clarus est textus in dictab lite pendente c. de litigiosin f hoc autem praeiuditium non oritur, qualido ius ab uno collitigante in alterum transfertur, ut per ic y tet I unde iure merito setosa in
in eadem l .eensemus c. de litigiosi S. trara factionis diuisionis, dicit liceret tran sactionem cum eo, inter quem, di transi
gentem res posita est in litigio, &' id diuisione haereditatis, in qua sit lis, ununico h redem posse alteri cedere. Dissicultas
igitur disquisitionis est in ordine ad aliosa collitigantibini et Rem fidae licere in duobus, vel tribus
casibus. Primo qua nuo talis venditio, seu fattolus alienatio est nec est ari a Parioliis in I. dam is. s vicinas de damn. resec. Secundo, quan do in vitiuersalia kocinus reg. io. Tetrii quando iudex debet licentiam Socinus, qui supra. Addi etiam post uni casu, in iure Permissi in I. cense s s. de litigiosis , quan do scilicet huiusmodi res ceduntur , vel accipiuntuc dotis nomine i vel donationis ante nuptias. Proba Vr Pr ima pars, quia iura potitiua respici mi solum inodo ratio nes liberas, nec Obligant ad ea adimplen
f s. da, qua: iure imputente, usi alia rauci retia urgente adimpluti Dian possunt i non enim dii lex praecipit tinpossibili i, nec ius sibi ipsi ,- contrariatur, ergo, si v editio seu allinatio ei litigiosae ex aliqua caus est nec intia, non venit sub dispolitione iuris prohibentia i hoc e emplificari, & explicari potest vi ivrq, 'u' prohibetur alienatio rerum
Ecclesiasticaram, quod ius non se extende
is ad ea, quae vel ministerio iudicis, ve j alia causa ex necessitate sunt alienanda, ut late vidimus fuli tu. Melie alio honorum Ecclesiasticorum. Confirmatur,quia causa finali' prohibitionis fuit ad tollendum praeiudis um alterius collitigantis, quod prouenit ex prauo affectu, seu voracitate vel dentis , qui alias actionum suarum redimunt exactores, ut patet ex iuribus ali gatis , sed quando venditio si ex necessit arte, non prouenit ex prauo inretia. seu voracitate, ergo det in particulari necessaria est venditio iova res litigiosa relicta . fuit alicui cum onere alteri ipsam tradenditant' pretio, si hic illo pretio velit acquirere . Item ve*ditio, qua quis cogitur mi-mllerio Iudicis Sc. Probatur secunda pars. In rendit lasse actioius, se rei litigiosae cuin aliis omnibus bonis non litigio iis, quae quis pollidet,
cessat quaecunque praesumptio traudis in damnum alterivi collitigantis in re litigiosa, ergo cessat quaecunque ruris probiicitur, quia MMO N
praestim itur velle te rebus suis, scu uniuer---sitate rerum suerum, quas iure, & pacifice d. b.r pinsidet priuare ex fine praecise illudendi et elles aduersarium quoad aliquas iei tantam, in quibus intersccliindept,quini inmocqn- coivit anter tantum praesume vin est has 'vendere, non principaliter. Confirmatur Parito te iuris Patronatus, quod quamuis aue non pollit per te specialiter vendi, quia est D ivd contra iuris di miitioilem, potest tamen divendi, seu alie lari generaliter, scilicet. eunt uniuersitate honorum eiusdem patroni. Paulus de tam in L i. in D. prmcip. p., iiii
de oscio eius cui max. est Bartol. is l. hanc Idligem T. de contrahenda empl. , et mc cum stro. Iaculum de iure patron.ergo etiam quamuis I Artot res litigiosa ex viris dispositi ne secunduin se praecise non p .ut vendi, Roterit tamen vendi cum vnniersitate bonorum, Probatur tertig pers, quia ii ante facultate, seu ministerio iudices arbitraqtis ex cognitione caulae possc vendi, tollitur etiaquaecunqtie rationabilis suspieiq doli in
damnum alterius collitigantis, quininam auctoritas eiusdem sudicis loci ius ius tribuit vendendi, ergo &c.
s. IV. An ossicia, & bona publica p sint vendi.
Bona publica non possunt per priuatas pera
Tossunt tamen ex iussa causa vendi pedPrincipes , pii Magistratus. X. Re alarii r, et attenta praei, i ratione domi- , nequeunt Principes o cia publica vendere. i
160쪽
Pol ni tame x ea iustii causis ex tacito mi illarari potest consensisse , ut Prinemee hpini e consensu . . haberent potestatem disponendi de ossim Multo minus possunt vendere mim oramn Mjs eiii em Reimblicae pro suo arbitest Gl -- dem mpum. I, sed sylum iuxta maius lionum ipsurum Rei. c. . . . Publi I maius autem bonum est eius M'iquisitio quarta, An bona, & ossicia dena, ut distribuantur iuxta maiorem di, Pulica misim licue per Principea. gvitatem personarum, & iuxta merit seu Magistratus ven II, seu alienari Non uniuscusq,, non iuxta pretium; hoc etenim Posse haec per priuata perfodi propria, ut plurimum respicii solum commodum S priuata auctoritne vendi est veri s ip- eorundem Principum; illa autem distri- si luce clarior, nam ad bona publica ha- butio utile totius communitatis, cum exhent ad lammum merum , & smplacem ipsa sequatur disciplinarum, & bonarum vium cnmulative cum ausspersonis talis Delum cura, iustitiae splendor, boni com- .m iis, seu Reipphdicae, non disyphi nn munis ardor, & sine ipla illa omnia thdominium, quoad ostilia vero, nec talem pesterent. , cet diu et, vel per Prin- Haec,quae dicta fiant, procedunt de ven' acipem , vel per publicas Potestates. In ditione eorundem ossiciorum secundum
Praesta ' ven. mu non est tamen negandum, , iusta etenim prasumendus Vt tacitus, ta
a Mi, es , . x' '-hrums Primo ex I. Couditiones autem , quae copulative requiruntur sunt; primo, ut non venda Crant aetur , nisi ex maxima necessitate eiusdem randitio Reipublicae, vel maiori utilitate ex talium MD venditione restillante excedente damna ciusdem venditionis secando, ut vendan v
tur talum dignioribus, quantum fieri et Iisdit,
test, ne scilicet ex venditione facta indi- -- Κgnis, vel minus dignis graue sequatur Reipublicae damnum, tertio, ut vendantus inoderato stipendi ne scilicet detur occasio emptori, ut multa inique extorqueat ad se seruandum indemnem.
Dixi in responsione, quod a fortiori di- S
sed celsusTde comrmen.emptione,ubi dic, tur, quod nemo priuatus vendere potestres prumblicis usibus destinatas, ergo Princeps , seu fungens munere personae publicae Poterit easd*m vendere. Consequemtia probatur, quia exceptio quoad unum firmat regulam in ordine ad alios, qui tales non sunt, siquit ille unus, ex vulgatis iurihus. Secundo quia iusta interueniente cauli possunt Principes Castra, & Ciuit a.
tes velidere, ut docet Couarnutag in c. cum
pactum de pestis, ergo a fortiori poterunt
publicastia In responnone, quoa a tortiori di
rix Qx ivii Savio a Puta ad Cendum est deministris Principum,haben-nentibus calamitatibus , vel ob alias simi. les causas colarentes ad maiorem eiusdem Reipublicae utilitatem; haec enim calamitatum reparatio , seu Reipublicae utilitas praeponderant incommodis, quae oriuntur ex earumdemta crum Public tam v et re s. cgiat cicer Pone cauaoincla ven viis, Respondeo letaindo, non posse Princta dere cite expressa Principis auctoritate, pes, aliolque non cognoscentes superio- & ratio est, quia isti depelidentes seu de- .re rem ossicia publica vendere, seu alienare, legati habent solam adininlitrationetria quod a fortiori dicendum est de ministris non cum plena potestate, sicuti habent Principum habentibus solummodo aucto- Principes absoluti, & independentes. ritatem dependentem , de delegatam, . . ded de his alibi fusior occurret serino. 'Probatur; quia Principes no habent domi
gatam, nam ipsi nos accipiunt immediatotalem auctoritatem a populo, seu Repub., sed tantum a Principe,qui certe non potest maiorem auctoritatem, ac habeat in se ipso, illiis conferre; quinimmo isti etiania stantibus allegatas conditionibus non vi- Nesti; dentur regulariter posse talia ossicia ven- . -
nium ossiciorum Reipublicae absolutum, di dominatiuum,sed tantu gubernatiuum, seu, ut alis loquuntur, absoluta iurisdictio. Dem , non tamen absolutum dominium, ergo non possunt de iliis pro suo libito diseponere vendendo, sed tantum distribuendo iuxta modum potestatis acceptae, seu a Republica communicatae. Antecedens probatur quia tota potestas Regis , vel proxime, vel remote derivata est ex expresso, vel tacito cons su populi; nullus
autem populus, nullaque Reipublica exi.s WAn vendi possint bona secundum se indisserentia. SUMMARIUM,
Raris dubitandi evenitur. I Uarai status, iuxta quos potest examinari. 2. Licet cutque res Iaas indisserentes vendere,