장음표시 사용
271쪽
rreeipiendos ipsos frustus, quas propte, mala, & rami, ergo si usura mala est, &rea debet compensarei caeteroqui ex re fructus mali sunt, sui ex illa accipiuntur, aliena ipse fieret ditior . Tertium est , de si illa est obnoxia restitutioni , de illi.
quod si ipse mutuatarius nullos fuisset fru- secundum est,quia usurarius computatur, eius percepturus ex re, quam pro usura ut i seu latro i . quen. s. c. si quis Hu- tradidit, neq; teneatue usurarius pretium rans, sed fur non solum tenetur restituere
ipsorum fructuum eidem mutuatario sol- rem furtiuam, sed id, quod ex ipsa acquiuere, si nullos etiam ex incuria percepit. rit, ergo dcc. Tertium, quia id, quod emi- Ratio est, quia nec ipse in data hypothesi tur pecunia usuraria succedit loco pecu ex fructibus usurarum factus est ditior,nec niae, dc precij, L si rem,ei pretium V de pe. quoad ipsos damnum intulit mutuatario, rat. hared. . ergo id,quod acquiritur ex re quandoquidem nullos fructus fuisset ex re usuraria etiam infructifera, qualis est peo usuraria percepturus. cunia, non fit usurari j, sed remanet in Probatur secunda pars,quia quando res matarij, cuius remanet pecunia usuraria.
non est secundum se fructifera fructus, qui Nihilominus ad singula facilis est respon- ex ipsa percipiuntur, non sunt fructus rei, sto, & quidem ad primum dicendum est
sed industriae, ergo non domino rei cede- pecuniam usurariam non esse radicem, ex
re debent, sed applicanti industriamivnde qua pullulent rami, seu id, quod illa ine-
iure merito habetur in I. g. c. si quis alteri, diante acquiritur, seu circa quam usura- vel sibi, quod habet hi aliena pecunia com- rius operans non ex re ipse, sed ex indu- parat non ei,eaias nummi fuer unt,sed sibi ia stria Propria aliquid lucratur, eo modo actionem empti, quam dominiam, sei fueris quo quis utens initrumento alieno, medio
tradita possessio,quarat. Confirmatur,quia, ipso aliquid acquirit. quod proprih non
fi res usuraria in negotiatione ab usurario est fructus instrumenti, sed in ustriae op exercita periret adhuc teneretur aequiua- ramis medio instrumento. Adseeundum Ieris mutuatario restituere, ergo quia ph etiam, si proprie, & rigorine usuranus Heulum rei ad ipsum spectat, ad eum au- computetur , lut fur,dc latro, quod tamentem pertinere debet commodum,ad quem absolute verum non est, adhuc non tene pertinet de incommodum . Neq; dicas tur restituere fructus ex industria perceae dominium usurae ex supradictis pertinet rus, eo quii non sunt fructus rei. Ad te t. ad mutuatarium, ergo si perit, ipsi perit tium dicendum rem emptam succedere non usurarios contra enim impugnaberis, loco pecuniae in haereditatibus, dotibus, quia cum usurarius iniuste rem detineat, alii ., non uniuersaliter in omnibus , ve eam; in negotiatione exponat periculo, d ccnt avrivs Inmt. mori pari. r. lib. s. ipse se constituit in culpa talis amissionis, cap. I a. vers. ad 3. Molina disp. say.νersi adem, ex iustitia obligatur ad aequivalens ad F. eam Bariola, L qui ras, et t. qui, et
restituendum. i. v an si rem, in pretium s de furtis. Cur autem
Ex dictis nonnulla corrotaria inferirnis illud axioma unium latitet non valeat intur. Primum est, quia fi usurarius res per omnibus id puto ex eo proueitire, quia m. usuram aequisitas vendat pretium illarum test Dominus vindicari rem tuam de ma- quoad dominium sibi acquirat, sic defini- nu possessoris. dc tunc usurarius tenebitur turis i. qui has infin.ssile fariis ubi dicituri totum pretium retiatuere emptori, cui Nammas,qui redactus est ex pretio reisurtiis sunt fruinis permictionem adempti, seu avrem fractivus. Secundum est, quod resipsadcc. teneatur compensare mutuatatio quod. Assertio III. Bona, quae ultra sortemitacunque lucrum cessans, aut damnum usurarius accepit a mutuatario, si eadcm a mergens, eo Suia per iniquam acceptio- perseuerent hypothecata ipse iure rema.
nem, de detentionem rei usurariae suppo. Dent mutuatario, non tamen alia boncanitur causa iniusta talium damnorum, seu misdem usurarid, etiam si sin empta excelsationis lucri, quod mutuatatius acqui- pecunia usuraria. Caietanas a. Tom. vus Caieta sitasset, si usurarius rem illam non deti. cuI. tract. S. cap. q, Sottis lib. o. de iussuta laus, , mi se . Tertium est, quod si depositarius quact. i. art. . ad 3. arumas lib. .varia. tus, Pecunia, Suam apud te depositam habe- ram refotat. c. s. n. 6. siluester ver b. usurahat aliquid negotiatione acquirat , sibi o. n. s. contrd Panormi anum, dia vadis Piriot quoad dominium acquirat , sed suinit, rentes prose Glas in c. cvmi v c. sva nos miranus quod Pecuniam, qua acquisiuit, seu dum de Haras , in quanquam de vaeris lib. 6. Gliata. hcum reddat Domino, quod idem dicen. Probatur prima parsis na,qus per vitam duin cst de matre, quae pecunia peritnen. ram a mutuante a utriatur nou irauieunere ad filios aliquid aequisiuit negotia, exsuperius dictis sub dominium inutuando a vi habetur ex I. c. c. se quia alteri . tis, ergo adhuc Obligata remanent ipsi
Contra hane secundam partem assedi uenerint, poterunt ab eodem Oriuata Crationis militant aliqua argumenta nunc vindicari actione reali, nedum persona: idissoluenda . Prunum est. Si radix iam aduersus eundem mutuantem , eo modo , dc rami, ergo e contristo, si radix quo communiter ilicitui ,quod reti iuriaua os Fo.-
272쪽
De Mutuo, es usuris: praenotio XIT rog
possint vindicari ubicunq; reperiantur. Medina de rebus per usuram aequisitit Probatur secunda pars . Ratio hypo- quest. q. non acquiescit simpliciter inter- thecae in bonis usurarij neq; oritur ex ipsa pretationi textus a nobis expositae, sed di. rei natura, neq; ex aliquo pacto implici- hinguens inter titulum Iucrativum , Meo, neq; ex aliqua iuris dispositione, ergo onerosum dicit, quod si possessiones vlara- non est, cur afferantur hypothecata. An- ria pecunia acquisitae , & titulo lucrativo pl. . i. t fidie, probatur quoad primam partem, in alium translatae sint remaneant hyp
2j., - quia ex eo, quod quis male acquirat bona theeatae mutuatario, adeoq; ab ipso po
-- alterius ipso expresse non renuente, non sint quocunq; deuenerint vindicari, secus induria Propterea ratione illius iniquae acquisitim vero si transferantur titulo oneroso. Sed Dis hypothecario onere assicit alia bonata, hoc Medinae subterfugium omnino gratis, sita, ergo&c. Item quoad secundam par- & si fundamento excogitatum videtur; stata, im, quia in contractu usurario nec mu nam quamuis robur ipsius distinctio sortiis 'Misi .,' tuam Intendit se obligare, suaq; bona pro ri videatur a praecit. e. eum tu de usuris., usuris, quin potius praelamit se absolute ita ubi dicitur bona in alium titulo oneroso tranetas acquireret, nec mutuatarius praesumi- slata non posse a mutuatario vindicari, di d. me velle repetere, ergo Ste. Item quoad possessones exeausa lucrativa in alitim dela-rertiam partem, quia nullibi in iure id re- eas vendendas esse, o ex ius Curas restitum peritur statutum. Har. Nihilominus ex eo,quod dixerit ve Contra primam partem assertionis dendas non asserit esse hypothecatas, ses stare potest praecitatum caput eum tu ex aequitate hoe faciendum, nec sup ponitd de Uuris, ubi Pontifex, ait, quod ubi hona possedones in alienas manus deuenisse , furariorum peruenerunt ad aliquem ex ti. sed permanere in potestate usurarii , v . tuto meroso non possunt vindicari per poten- textum legenti fit m anifestium . Deindorem recipere varas squod certe dissonum contra Medinam sic insurgo. Res hypo. est primae parti assertionis,quae statuit ho- thecae subiecta semper remanet oblibata nausurarum poste actione reali repeti a ei,in cuius fauorem est hypotheca, Baec .
quorumcunq; manibus, in quas deuene- semper sequitur rem quocunque deuenerint ), dc deinde subiungit fed se possesso- rit, ergo quocunq; titulo in alium transi ines empta ex pecunia faenebri peruenerunt rit semper erit obligata, neq;enim titulus, d tertium ex causa liuratiua ivne per ossi- vel lucratiuiis, vel onerosus vim habet tal- ivm Itidicis poterunt vendi,quod manifes h uendi hypothecam, huiusmodi enim tituli aduersatur lecundae parti assertionis i si solum respiciunt commodum , vel onus enim alia bona ab usuris hypothecata non contrahentium, non autem eximunt ab remanent, quomodo per ossicium Iudicis obligatione persus tertiam personam,quae sunt vendenda pro soluendis usuris e Sed per consensum non concurrit, nec ad comsi bene perpendantur verba Pontificis modum ,nec ad incommodum alterius. neutri parti aduersantur, non prima pri- Accommodatius ad rem nostram dif- - . . mae, eo quia ibi non est sermo de bonis elli tinguere videtur Caietanus a. ram. vase. h. . 'dem perleverantibus , quae fuerunt per tract. g. e. q. in ordine ad statum usuraem ;vsuras acquisita ,sed de avis bonis usurario- vel etenim quando userarius bona aliqua mim, quae propterea magis confirmant,de alienavit alia habebat , quibus poteras roborant secundam partem assertionis, pro usuris satisfaeere, vel ipsa alienando cum haec non subiiciantur hypothecae,ne- non allunde habebat, quo possiet restitu que ex dispositione iuris, neq;ex pacto im- re. Primo modo asserit eum, in quem. plicito; non secunda secundae, eo quia Po- transeunt ab usurario per alienationem tifex ibi statuit possessiones per pecuniam . non teneri rem ipsam, seu ipsius pretium. usurariam ab usurario acquisitas, ct in ip- mutuatam, restituere, bene tamen secun-sius potestate adhuc permanentes venden- do, cum hac tamen limitatione, si aequis das tale, & ex ijs restituenos usuras, non rens conscius iuerit,quod per illam aliena- quia ipsis praesumantur hypothecae subie- tionem usurarius impotens factus fuerit, erae, sed ex quadam aequitate fundata iro vel fieret ad satisfaciendum mutuatariis.
eo, quod quousque tales possessiones apud Ratio est,quia quavis illa bona hypotheca
surarium manent obligatione permirali ta non sint mutuatarii , ut iam probaui- ipsius usurarij obligatae videtur ad usura; mus, adeoq; acquirens non teneatur ram
pro qua certe Ipie personaliter tenetur tione rei acceprae genetur tamen rationet
Quod si supponantur huiusmodi possessio. iniquae acceptionis . Probatur antece-nes ad alienas manus deueniste, tunc certe dem,quia conscius mutuantem per talem ex Pontificis dispositione non erunt ven. alienationem fieri impotentem ad res ii dendae, eo quia Ille, ad quem deuenerunt tuendum, & nihilominus consentiens tali non pertanaliter obligatur, cum obligarum alienationi cooperatur non restitutioni, - tio perionalia cesset in ipso usurario, & ad ergo iniquae detentioni, ergo reddito un- summiim transeat in eius haeredes, qui S potente principali iniusto acceptora tenem cuti repraesentant personam defuncti, ita bitur ipse cooperans restituere. Haec vitia' mus Perlotiales obligationes induiuit . uia consequentia probatur, quaa vc supP et e Cc v nu
273쪽
no ex quaestiombas de restitutione peineis Ratio secundae partis est,tum quid, dispaliter ad restitutionem tenetur, qui prin- res, quae a debitore alienantur nulli oneri I - eipaliter concurrunt ad iniquam accep- hypothecae secundum sesubiaceant,sint qa nem,&indefectum ipsorum, qui mi- proprie alienantis , sequitur , quod pennis principaliter. Dixi superius, quamuis alienationem iusto titulo iactam earum
non rematur ratio is rei aecepta . quod dominium in acquirentem transferatur.
. ...ia ideo dixi, quia quamuis res illa deueniat neq; obitat,si dicatur per huiusmodi ali DUM, In manus, & pinsessionem acquirentis, tae nationes fraudari creditores, qui non posila tamen non est obligata mutuatario, sene aliunde satisfieri; non obstat inqua,
TZT cum ex buperius dictis non subiaeeat hy- quia cum illa bona non sint hypothecarum ' pollirete . eius fiunt, cui ex aliquo titulo traduntur, Hic aperitur aditus ad aliam ditavita, nec susticit, quod creditores actionem ha Io rem, quae tam apud Theologos, quinia beant personalem aduersus debitorem, apud iurisperitos fusis paginis latet era- nam haec non assicit res, quae transferunis minari, an scilicri, quae alienantur imis rur, ei t translatis solum remanet adue fraudem creditorum possint per eosdem sua pertonam, non aduersias rem ipsam. Creditores repeti ab accipientibus , seu seu bona, quinimmo ex superius dictis, a quod idem est. an sint obnoxia restituti quis conuentione facta cum altero rem ni faciendae ab eo, qui illa acquisiuit. Qua ait 'uam ipsi venderet, sed non traderet, In re breuiter respondendum existimo sic deinde alteri venderet, de traderet, hic al- si per illam alienationem debitor non fiat ter priuatiue quoad primum emptorem impol diu ad soluendum sua debita, cum acquireret dominium rei venditae, nec ali- aliunde habeat, unde restituat, aequirens quid teneretur restituere primo emptori, et ad nullam tenetur restitutionem , etiam si ergo etiam si quis cum aliis debita habeat, tapostea idem debitor fiat impotens ad solis sed nulla hona pro ipsis hypothecata, suendum; si vero per illam alienationem bona ipsa titulo venditionis. vel alio iusto
. . debit fiat impotens ad soluenda debita, alteri tradat in ipsum transferet ipse ' l. ,- ., ta acquirens non nouerit illam esse inta dominium sine aliquo onere restitutumis,' in . - fraudem creditorum, nec tunc tenebitur siquidem magis obligata videntur bona tauta ad aliquam restitutionem; si tandem per prius univendita, sed non tradita, quam illam alienationem debitor fiat impotem bona nullo alio titulo secundum se obligam i ad soluendum,&acquirens nouerit esse m, nisi qua ipse debitor est obligatus; tum . - in fraudem creditorum, tunc, si intra an. quia impotenti uae sequitur satisfacie
.s. num res a creditore petatur, seu pretium di creditoribus ex alienatione rei non is ipsius, acquirens tenetur rem, seu pretium constituit contractum inualidum , perirestituere tum in mro externo, itan in in- quem res alienatur, quandoquidem visi-terim animaeis vero intra tale tempui no tisque eonsensus interuenit, res propria est Petatur,tunc acquirens eximitur ab onere alienanis .ct ille, qui per alienationeII
remmionis in foro externo, non se inta aequirit, pretium misit ad aequalitarem tinterno. v h adlammum peccabit alienaus, si ea Ratio primae partis est, quia creditores aliqua causa necellitatis id non peragat, ius tantum habet, ut ipsis satisfiat, nec po- constituendo se impotentem in fraudem huius habet in haec bona, quae alienam is rim creditorum ad satisfaciendum , tur, quam in alia, quae remanent , ergo non sic Ne bit acquirens cum ignoret cum alia bona supersint apud debitorem, talem impotentiam ex acquisitione illae quibus possit fieri satisfactio, non est, cull consurriam am,nec erit obnoxius restitu acquirens ex bonis acquisitis teneatur tam tioni, cum iusto titulo acquirat, de soluattisfacere. Confirmatur primo,quii nulla ad aequalitatem hona debla re determinate, ec in pateti- Ratio tertiae partis est, quia quamuisculari supponuntur creditoribus hypo- etiam in eo casu contractus alienationis siethecata, ergo eum transeunt in alium, validiri, di per ipsum transferatur domiscum nullo onere transeunt. Confirmania nium, nihilominus de iure positivo cone - secundo, quia creditores nullam possunt ditur creditoribus actio recitaria, si intra
is habere actionem, nec realem, nec perso- annum ab habita notitia petatur talia k- vi nalam contra acquirentem, ergo M. Am recistio I. pennis. C. 'a in fraudem erediisaeau ινι-tecedens probatur: non primam, quia nub eorum L I. I. sedebitor . I. ritima f. eodeme - Ium contractum inierunt cum ipso acqui- est. Haec procedunt, quando fit alienarentei non secundam, quia res ipsa nullo uo titulo onerosv i quando enim fit titulo, iure est obligata ipsis creditoribus, sed seu es causa praecise lucrativa, aequirens omnino libera. Dixi etiam,si postea idem non solum tenetur intra annum restitue- debitor fiat impotens ad soluendum, quia re, si petatur, si fuerat conscius fraudis, sed , -- impotentia subsequens non potest infimra etiam fin fuerit conicius, cum hoc in. - . . contractum antecedenter iusia initum,per mendiscrimine , quod quando fuit eoo- ώ. -ii. quem absolute intelligime umi di scin tenetur restituere rem ipsam, si ex- ad minuansnavllo mero. Hera, et pretium illius, etiam si res non te se re
274쪽
extet, sed fuerit consumpta , si vero non fuerit conscius tenetur tantum restituerorem, si apud se extet, non vero si fueriteonsumpta, nisi quantum ex illa acquirens factus fuerit locuplatior L qui autem S. qui simili modo F. qua in fraudem cred. od si supponatur alienationem factam
suilae titulo oneroso, sed aequirentem e dem titulo dominium ipsius transtulisset in tertiam aliam personam, tunc conced, tur actio aduersus primum rei acquisit p., is A qm a non aduersus secundum ad haben- ..... o uin sci licet pretium ex re exactum L qui Z--.g. ii debitore T. qua in fraudem ereditorum . -- Ratio huius est,quia secundus acquisiuit re ramum vera dominium rei, & cum acquisiverit
2-et . ab alio non habente debita non acquisiuitissi, sis, cum staude creditorum. aliorum qis Ratio quartae partis est, quia iura con abradem cedentia priailegium recistionis in fauo
- I ir t. rem creditorum sunt limitata ad tempus, ergo eo elapso ulterius non extenduntur,
quantum est ex vi eorundem iurium, sciliscet in foro externo.
Maior di Scultas est quoad forum in-r 1 ternu animae, in quo etiam videtur priuile gium reciscionis ad annum restringi, serii imitari, quia talis lex iusta est, quae Pr P terra aeque videtur respicere forum inter Lum, ac externum. Nihilominus in foro interno non restringi ad tale tempus sic suadetur primo,quia colatus impotetis de hitoris ad satisfaciendum creditoribus . Tolen ,non obstante tali notitia acquir re bona, ex quorum alienatione ille fit impotens, concurrit positive ad damna
creditorum, ted alterum positive damni Scans, ta mala fide semper in foro conscia entiae tenetur illa reparare, ergo non Q. Ium infra annum, sed etiam post illum tenetur illa restituere. Maior patet, quila impotentia debitoris est maxima damnificatio creditorum, sed positive concurrit ad ipsum constituendum impotentem, eris notac. Neq; dicas restarentem uti prae eise iure suo, de solum indirecte, dc praeter intentionem intendere impotentiam , de Per consequens etiam damnificationem. Item constituere debitorem in statu, quo non possit satisfacere per contractum s eundum se licitum, de per acquisitionem rei creditoribus non obligatae , contra
enim impugnaberis ; quia nemo ius habet fraudandi proximum , seu aliqua acquirendi, quae certo nouit in maximum proximi praeviditium referenda,& licet proprie, de rigorose creditores non habeant quoad illa bona,quae alienantur ius in re, sed tantum ad rem, hoc est actionem non realem, sed personalem tantum, quia tamen per illam alienationem frustatoria redditur actio personalis,cum debitor non Posset ob defectum rerum coarctari ad satisfactionem, hinc est, quod positive conisia currit ad ablationem tuitu iusta a uoma
personalis, seu saltem ad impedimentuni ipsius, ex quo sequitur, quod quamuis non
teneatur ratione rei acceptae, teneatue t
men ratione iniustae acquisitionis. Dic re deindE,quod indirecte tantum intendat creditorum damnifieationem non ma- euat dissicultatem, nam omnes regularia ter in contractibus etiam illicitis intendunt tantum directe propriam utilitatem, cum nullus in malum intendens operetur, nec propterea eximuntur ab onere restitutionis, ex eo quod indirecto dumtaxas sequatur alterius damnificatio . Uide dum igitur est, num talis actio secundum se supposita certa notitia agentis intrins cum ordinem habeat ad damnum, quod certo sciatae ex illa secuturum , quod si fuerit,ex iustitia tenetur operans ab illa abstinere; sicuti si certo praeuidens 'caliquam suam actionem, ad quam nox compellitur, c ertam aliquam ruinam almieri imminere, velletq; nihilominus illam
exercere, teneretur illam reparare, qui, hoc esset positive influere in damnum ex
illa proueniens. Dicere item quod aequi
ras rem creditoribus non obligatam , etiam non eximit ab obligatione restitue-di, tum qui, nec res illa respectu debitoria erat obligata creditoribus,& tamen si ipsci debitor in fraudem eorundem creditorum ipsam alienat, peccat contra iustitiam , de tenetur ad ecc. non alia quidem ratione , nisi quial per talem alienationem se impo tentem constituit ad soluenda debita, quae ex iustitia soluere tenetur, ergo, quamuis res illa non fit secundum se obligata resepectu creditorum, quia tamen acquirens Positive concurrit, de scienter ad talem Nepotentiam constituendam peccabit contra iustitiam, nec eximetur dec. I sicuti enim contra iustitiam eli se constituero impotentem, ita contra iustitia est cooperari tali impotentiar I cooperari etenim
iniustitiae, iniuititia est Suadetur secundo, quia iura positiva
concedentia recistionem in fauorem creditorum naturis rerum , & aequitat i naturali nituntur, & in tantum restringunt ad determinatum tempus anni, in quantum s ulterius protenderentur variis litibus aditum praeberent, & iura perpetuitati obsistum, eo modo, uo statuta municipalia plurimarum regionum quoad bota immobilia alienanda praescribunt, ut publico proclamate exponantur, & si crediis
tores intra certum tempus non reciament
non amplius audiantur, ergo independem ter ab eisdem iuribus naturalis aequitas postulat, ut qui in aliorum fraudem alia qua acquirunt scienter, teneantur illa reis uituere, ne alii ex sua actione laedantur, sed ratio naturaliter obligans seinper obibgat in foro conscientiae, ut videre est in allato casu de expositione rerum immobilium alienandum publico proclamati,in quo
275쪽
quo, quamuis in iure eluili, seu municipali
non fini audiendi creditores, si intra temFma F, pus ab eodem iure praeseriptum non recla Diuo, ment, ius tamen habent in foro conscientiae semper ad tectam andum, & ad exib νυμ / gendam rem alienatam, item in praescripiationibus cum posismone malae fidei, in D. quibus, quamuis Praescribentes exima, a Diti . tur de iure ciuili ab onere restatutionis, &ex eodem iure dominium rerum praeseriptarum acquirant, non eximuntur tamen
in iuro conscientiae, in quo semper ius pro
dominis clamat, ergo &c. Quod autem Miusinodi iura innitantur naturis rerum, in aequitati naturali ex eo euincitur,quod iura in alijs contractibus, in quibus fraus
Non elucet, non admittunt recistionem.
ergo aliqua speciali ratione mouentur ad pia in cocedendam in acquisitione rerum 3u fraudem creditorum, quae in alio lan
dari nequ it, nisi in iure naturali I tum quia
uisi Ii- huius inoditura sunt limitativa temporis .mitatiua ergo supponunt iam obligationem in sub- remorra stantia,quae in alio fundamentum non po-- R' test liabere, nisi in eodem iuro naturali.
consequentia probatur quia temporis determinatio est solummodo accidens , seu circumstantia, quae nece Satio debet supponere rem, seu obligationem in re, cui assigatur; Neq; iterum repetas, cum in casu acquisitionis in fraudem creditorum res ipsa non sit obligata eisdem ereditoribus, non posse dici esse obligationem in re ipsa , sed hanc dumtaxat consurgere ex dispolitione iuris, quod tempus limitat ad
anuum, contra enim adhuc impugnaberis,
quia nomine obligationis in re hic intelligimus obligationem independenter a dispositione iuris, siue haec oriatur ratione rei acceptae, siue ratione iniustae accepti ius , siue acquisitionis iniquae; sciens au-ogri . tem acquisitionem cedere in damnuma ram tertii, cum Posser no acquirere, & volens, ne inuis iniuste acquirit,sicuti sciens alienationem si a Miu/- cedere in tale damnum, & volens aliena-P -' re , cum posset ab alienatione desistere,iuitute alienat; in utroq; enim casu eadem ratio, nam sicuti in primo alienat rem non obligatam, &solum iniquae obliga tionis titulo tenetur, di ratione suae perso nae, quae se obligauit,ita in secundo acquirit rem non obligatam,ta latum adstringitur ratione iniquae occupationis, ratio. ne cuius suam etiam personam obliu
Suadetur tertio, quia si quis aequireret rem etiam iusto aliunde titulo a debitore in fraudem creditorum ipsi persuadens
alienationem talis rei sibi faciendam tunc conceditur ipsis creditoribus actio ad reci- telonem in toro: conscientiae etiam ultra
annum, ut fatetur Molina acerimat mura
Molina. ualententiae patro disp. as. prop. finem, verse. hinc inferos ergo etiam ipsis conce-
est talia actio ultra annum,si acquisarem, Et sciens talem alienationem esse in fraudem creditorum ( ut pote quae constituit debitorem impotentem ad soluendu
velit nihilominus acquire te. Conseque tia probatur,ttarquia, vel talis alienatio,
seu acquisitio secundum se licita est , &iusta, vel illicita, & iniusta et si primum,
ergo accedente etiam suasione acquirenistis non reddetur illicita , siquidem si finis licitus est,& media conducentia ad ipsum Iicita sunt, nec ipsum inficiunt, nisi talia media aliquam turpitudinem habeant infe ipsis, sed suasiones ad contrahendum, fieontractus ipse secundum se licitus sit, nullam in se admittunt turpitudinem , cum . Dranon tollant rationem voluntarij, ergo si accedente suasione oritur obligatio etiam
ultra annum, eadem orietur ex natura eiusdem contractus etiam non accedente iuviae
suasione; si secundum, ergo secundum se rea m aeque obligabit ad quodcunq; tempus idi I dicas per suasionem fieri acquiremtem causam iniquam alienationis in praeiuditium creditorum, qualis non esset, si
praecise contraheret non siuadendos conistra enim impugnaberis, quia non mictus videtur caula scienter cooperari, ac suadere, & ad summum suasio supra coope rationem factam scienter inducit actio peccaminosam, unde sicuti, ut ait Molnis qui scienter acquireret , quamuis sciret
alienantem facere contra Iullitiam non
peccaret contra iustitiam , quia uteretur iure suo, ita qui suaderet alteri, vesibi alienaret, cum suasionem directe oris dinaret ad ius suum, non peccaret contra militiam, quod enim licet facere,licet pro
Assertio I U. Contractus cum v surario initi non sunt validi, sed obnoxia restitia . iationi,quando per ipsos alienatur res ipsa per usuram acqui lita, siue haec sit usu cori. sumptibilis, siue non, si talis res in specie extet i quando vero per ipsos aliena tueres, Ius dominium habet usurarius , res
ipsa restituenda est, licet contractus sit pa lidus, si per talem alienationem usurarius reddatur impotens ad intendas usuras, fitamen acquirens nouerit usurarium extati acquisitione reddi impotentem. Hae assertio patet ex superioribus dictas, quae propterea ulteriori non indiget probatione . Solum remanet probandum contra Medinam non trans serri dominium etiam, quando res vis comuniptibilis per contractum ab usurario alteri traditur, quod sic euincitur. Res illa per traditionem factam ab usurario non desinit esse iub dominio veri Domini; non enim per usuram acquiritur usurario , ut supra probatiam eii, ergo quocunq; deuenerit per eundetm Domnum poterit vindicari s neq, cibilat. id,quod asserit Medi a res usu consumptibiles functionem in genere suo reciperet , adeossi iussicere, si restituarur in alijs rebua
276쪽
eiusdem speciei, seu bonitatis, ex quo se- Vespillonei regu artiar tot undo non mear
'uitur, quod quamuis usurarius res nono rant excommunicationem , si sepeliant suas transferat, licite, Se iuste transtarat maerarios in loco sacro.
etiam quoad dominium, si possit in aliis Testamentum Harari, non notorii tempore rebus eiusdem rationis, de bonitatis satis. mortis validum est , etiam si postea s
facere. Non obstat, inquam, tum quia cuia morte probeiur notorius. s. quando res eadem extat Domi uus ius ha. Curarius notorias credito suo vltimo testa
set in re ipsa praestindendo a qualibet alia . mento, in pretita in eodem idonea, ole- smili, & potest iustae velle ipsam, & notia gitima cautione, si possed Aperstet pers
alias tum quia nec usurarius ipse , uec a uerauerit in Uur ijs contractibus , sed quisitor potest aestimatione dare cotra voe non manifestis , uis reddit irritum ipsum luntatem ipsi I. s. in princip. g. β eritum testamentum. 6.petatur, de clarus est textus i . q. s. si res, confessarius admittens ad sacramentalenta ere cum tu de Uuris; tum quia quamuis panitentiam furarium notoriam mea pompo it rem eiuldem rationis, & bonitatis sta satisfactione, nee data idonea cauti aistinctam a recepta restituere non tolli ne, nec iuramento de impotentia mons
Ur,quia res ipsa recepta quoad dominium sim peccat ,sed etiam obligatur ipse ad Pertineat ad verum dominum, cum res, restitutiorem , si negando absolutiore quae restituitur subrogetur loco rei recep- vfurarias fatisfecisset, vel idone) ea his,' implicite praesumatur dominus conis fero c. I. sentire, vel saltem rationabiliter debere M νero clararius ea non prastuisset, etiam seonsentire in commutationem illam. confectarias negasset absolutionem, imam Dixi,β ιalit res in speeie extet , nam si impendesdo confessarius quidem granii Eripis consumpta fuerit, de aequisitor nescio dela ueret,lio tamen teneretur ad restitu uerit rem illain alienam filisse non tenetur tinnam. Ibidem . ad aliquam restitutionem, nisi ex illa fae. ristarisa recipiens dispositionem restamen rus fuerit locupletior . Ratio est, quia noti tariam Murario votorii non obligaretur tenetur ratione rei acceptaraum ipsa non ad restitutioinem , etiam se ipse nurarius extet, neq; ratione intullae acceptionis. eavisset,si ipse recipere negasset . Ibid. eum bona fide acquisiverit. Quod si scienia et 'mine idonea rautionis uemunt pignora ater supponas acquisiuisse rem alienam, de in fidei oram si Consumpsisse, tunc adhuc tenebitur ratio. Degentibus Usuraxio, in talo iv diuersit pro ne scilicet iniustae acquisitionis. Nonnul- Maebs de iure Cario danda est ordinariola corrollaria, quae ex hac, & superioribus i Ufurarij ex praesumptione alterutri iam . assertionibus Interiantur fusius in disquisio . ta opportunatalem eiu sdem Curard. v.
DRaecipuae paenae contre usurarios, tam 1 PRAENOTIO XU. I in iuremuli, quam in canonico Elnana sequentes sane. Prima est intamia De Paenis usurariorum , dev. litus iuris prout liabeturi. improbum et . C. ex fruentium utaris. i quibus ea mirabit in m. Iecunda est pri- ipse fac-
. . . . uario commetinionis altaris, ut habetur e.
SUMMARIUM. . svi et quia in omitibus p. de Huris, di oblationum
. . uo . offerendarum eodem c.quia inornrubus,qui . .sta
'Prima parua est infamia iuris . r. 1 nimmo ipso facto ab ossicio suspenduntur; reuada est priuario communionis altaris qui eorumoblationes acceperint,donec ad ibidem . arbitrium sui Episcopis attincerint,vtibi. r Tertia retectis . confisone pereatorum , His dem definitur .. Tertia ieiectio a confessio nec Attifecerint. Ibidem . i ne peccatorum, donec satisfecerint, vel se arta priuatio sep rara Ecclesiasti idoneam cautionem dederint,vel ipsis cre- Ibidem . distoriis, si juerint praesentes,vel Ordina-
mpta l. ritatio testamentorum eorundem rho loci, via ipsius vicario, vel etiam Pa- Arariorum . nis pro Curis fatisfece- rocho coram teilibus, ii ipsi fuerint ahisn- cautiorint. Ibidem . tes, ut patet ex c. quamquam de Uuris ; ub,
exta fuste sto ipseo facto histra Episcopos, tamen aduerte, quod si sit impotens a- stris vexeommunicatio contra Ecclesillicos in rius ad sarisfaciendum, vel ad cautionem feriores , interdictum contia uniuersita. modo praeseripto praebendam, debeat iu- ..i inditarem, seu collegium. Ibidem . rare, se nonposie, eque facturum suo tem arto Io-VArarius sistorius est ipso iure infamis anth pore, quantum poterit Quarta priuati di sententiam declaratoriam. a. s pulturae Ecclesiali, e d. e. quia i a vivium amn notorius manis post talem se ten- hut de curis, quin immo excommunicaticitiam. idem. ipso facto irrogatur in eos, qui sepelire ip' ...am ... In pana m ra. ri imposita priuationis quoad sos sciemer praesumpserint. Quinta irritam si, ncommuniodem altaris non intemetitur,nis tio testamentorum eorundem usurariores,
Frinatio sumpi:svis E et aristica. 3. nisi pro usuris satisfeceriau, vel idoneam .
277쪽
exitionem dederint inte mortem e.quam. viam de usuris lib. s. Sexta prohibitio Ee-elesiasticis sub paena suspensionis ipso facto, si sint Episcopi, excommunicationis,fisnt inferiores Episcopis . interdicti, si si evniuersitas Ecclesiasticorum . seu Collegium Circa expositas paenas nonnullae ra-viones dubitandi insurgunt, quarum primma est, an usurarii incurrant paenam infamiae ante latam sententiam, siue sint usurar ij notorij, siue priuati, & an haec paena
extendatur etiam quoad Clericos . Secunis m. I. da,an nomine priuationis quoad commutaristi Dionem altaris intelligatur solummodo - ἐκ - quoad sacram sina xiin,an vero etia quoad
interessendum sacrificio Missae. Tertia
quoad praebentes sepulturam usurarijs, an comprehendantur sub excommunica.tione non solum Parochi, sed etiam vespillones,& comitantes, de an haec censura a Sciat ante declerationem Quarta,quoad irritationem testamenti. an lex intelligatur, quando usurarius testator erat notorius ante mortem, an etiam si dignoscatur notorius post secutam mortem solummodo. Quinta est, an si usurarius not rius pristita solemniter cautione condide. rit suum ultimum testamentum, & postea in vitio usurarum perseueraueris , sed non manifesti, seu notorie nulla alia prinstita cautione tale tastamentum teneat non obstante iure praeallegato. Sexta,an confessarius admittens usurarium notoriuad saeramentalem confessionem, cuinq;
absoluens non satisfactis creditoribus, tanon praestita cautione teneatur ad restimcionem,&an ad eandem teneatur Nota- . rius conficiens instrumenta usurariorum, non seruata eadem forma.Assertio I. Usurarius si fuerit notoriusa est ipso iure infamis ante sententiam de claratoriam Iudicis, si vero non fuerit no torius non incidit in hanc tu famiae paena, nisi post latam sententiam . Notorietas duplex est, altera facti,altera iurisi prima est, qua actio, seu agens, quae dicuntur
sim notoria talia sunt, ut omnibus manifesth- e appareant , nec possint tragi uersatione, istis. c lari, non e ii autem necesse , quod om Ofam . nibus indifferenter sint nota , sed maiori parti viciniae, communitatis , Collegi , . tac. ut alibi fusius. Secunda est, qua actio redditur nota, vel per iuridicam con-Difionem operantis, vel per testium prohationem, vel per Iudicis sententiam iuxta allegata,&probata; non suisicit autem confessio non iuridica, licet facta sit coram aliquibus tellibus, nisi postea hi
iuridice examinentur. Probatur prima pars, ex gl. in I. improbum faenus c. ea quibus cacis infana. irrete
rur ve firroganda, ubi dicitur, quod nisi ipso iure infamia incurreretur, non posset
Pol ea irrogari, quod sic probat, quia ubi non incurritur ipso iure facto paena
infamiae, nec incurritur per sententiam, quando potest esse conditio indebiti,quod confirmat ex eo , quod si quis accusaretur de crimine stellionatus non fieret infamis,
quia nihilominus in locum praedictae actionis conditio indebiti daretur, & sic non infamaret I. infamem fi de publieis iudit. Haec eadem prima pars aperte colligitur
eat e. infamis 3. quas . i. S. Porro . Probatur secunda pars ex e. eum olim,=e. super quibusdam de verborum signi . ubi notorius in crimine dicitur, qui conuictiis, vel condemnatus de usuris, seu coram Iudice sponte confessus . Confirmatur ratione, quia quae fiunt seruata forma iudici, aequi ualent notorietati facti, siquidem eviudicium debeat fieri secundum allegata,
probata ex natura sua, non exigit esse oca
cultum, sed ipso iure manifestum, & per
accidens omnino est, si quandoq, caltum
Haec pina iure merito extenditur etiam quoad clericos,ut aperte colligitur ex AMhate in e. inter dilectoa de excessib. Pris., &ratione infamiae ab ossicio obtinendo rinpellitur Glos in c. prateria de usuris. Assertio II. In pina usurariis imposita priuationis quoad communionem altaris 'non intelligitur, nisi priuatio sumptionis
Eucharistiae. Silvester verb. ura v. quest
Innocentius in c. quid in omnibas de H Ipseras . Molina disp. 33 . vers. cap. quid In om- tria travibus de ae furis . Linus lib. a. de inj., in iv. cem et cap. go. dub. X a. u. 86. vers. a. est, in alis commvnit r.
Probatur assertio. Leges paenales sita nisimpliciter in rigorosissimo sensu intelli.gendae, nec extendendae ultra talem rigorem , ut sunt vulgata iura, ergo laaec paena priuationis quoad communionem altaris
intelligenda est praecise quoad priuatione sacrae sinatis, non alterius ossicis, quod in
altari exerceatur. Consequentia probatur, quia regulariter priuatio altaris sun-pliciter sumpta, quando non est assi xa excommunicationi, Intelligitur, ut quid mimis ipsa excommunicatione, ergo in rigoroso sensu non extenditur ad prauationein omnium ossiciorum, quae in altari exerceantur, sed tantum sacrae Eucharii ire sumendae , caeteroqui aeque discenderetur, ac ipsa excommunicatio.
Affertio III. Regulariter loquendo ves .
pillones non incurrunt excommunicatio. 'nem latam contra sepelientes in loco lacro publicos usurarios , sed soluin Parochos praestimentes scienter eos sepelire. Dixi . regularithr , nam si ipsi temeritate incita auderent eosdem in templo sepelire , noueximerentur certe a tali cens ira. Probatur in uniuersum . Paena litaria modi lata contra silc sepelientes in CIem t. de sepulturis com p hendit solummodo eos, qui propriae temeritatis acaciatia
278쪽
praesumpserint sepelire , sed regulariter loquendo Vespillones, & quandoq, Parochi sepeliunt non praesumptione, nec thmeritate, ergo regulariter illi non in Drunt excommunicationem, & illi solum, quando scienter praesumpserint . Quoad hanc censuram oritur dimcultas,an incuris ratur ipso facto, an vero talummodo post sententiam declaratoriam . Probabilius il ipso laeto incurri , nec requiri Iudicis minister lim, ut colligit Panormitares in iis, i s. cIem.eos de lepali de sustinet siluester verius o M,. Hura p. quast. q. quidquid in contrarium
--,t vir sentire videatur Nauarrus c. IX. n. 3s.s Panor- qui referens extrau. ad evitandas docet re
snum. uiri sententiam lpecialem , nec lassicere, N: 'uti generalem iuris prohibitionem; Sed hoc. omnino gratis asserit, cum extrauagans
procedat solummodo in bellere, secus aintem, quando in iure specialiter praeseribitur, quod censura ipso facto incurratur, quod non exigit specialem sententiam, in
Praefata autem clam. eos de sepula ris
incursus ipso tacto praeseribitue , adeoq; non indiget huiusnodi sententia. Allertio IV. Testamentum usurarii non
notorij tempore mortis validum ei ,etiamsi postea secuta morte probetur notorius.
Moi na, Ita sentit Arotina disp. 33 . Ures coarruvialmula . I. va r. resia Probatur assertio . Notorietas subsequens mortem testatoris solummodo non potest irritare testamentum, quod antecedentdr ad talem notorietatem validum erat, nulloq;iure i rritabatur.sed antecede.tur ad ipsam testamentum erat validum, nullumqt ius irritans ipsi aduersabatur , ergo&c. Maior probatur,quia conditi nes subsequentes substantiam contractus
ex se validi non laedunt ipsam substantiam, ut videre est in ignorantia, & metu subsequentibus , ut Iath diximus superius i Db hoc eodem titato, oc late habuimus Abritulo Actus humanus, Minor etiam euincitur,quia iura tantum irritant testamenta usurari, ut notori , ergo si antecedeter ad mortem tellatoris ipse usurarius non erat notorius, ex hoc capite testamentum non. rost- - fuit irritum. Confirmatur,quia testamenis . t m eon' tum confirmatur morte testatorisAd dum
, -- - livercessit mors testatoris nulla erat conis per se irritans testamentum ergo per ipsam mortem confirmatur, suumq; taliatur enectum, ergo non est, cur per conditiones subsequentes irritetur. . Dices adesse conditionem irritantem independenter a notorietate subsequenti, nempe negationem dominii in testatore respectu haereditatis relicue,qaae cum fuerit per usuras acquisita,non fuit acquisit quoad dominium . Sed contra, nam licet hoc verificetur quoad res ipsas immediate Per usuras aequisitas, & extantes, non ve-rificatur tamen quoad res usurarij , quarum dominium, licuti diximus posse in ab
terum transferre , is supponimus antli translationem in eodem usurario fuisse ;non enim maius dominium potest alteri communicare, quod in se ipso non habet. Dices secundo . Inito contractu cum errore in substantia inualidante ipsum eo. tractum, sed non cognito tali errore in ipsa celebratione contractus, si postea tali serror dignoscatur inualidus est ipse contractus, ergo etiam condito testamento ab usurario non cognito tempore conditi testamenti. & mortis eiusdem, si postea dignoscatur, ut usurarius, ipsum tellamen tum erit inualidum, edo per notorietatem subsequentem mortem potest irritari ipsum testamentum. Sed contra dato antecedente, nego consequentiam. Ratio
disparitatis est, quia primus contractus est irritus omnino ex natura sua defectu consensus requisiti, adeoq; semper est irritus,& per superuenientem cognitionem fodimaeliter non irritatur , sed solummodo quod iam irritum erat distatuitur stes lamentum lautem ratione notorietatis non
est irritum,nisi dispositione iuris, adeoquet
pro eo tantum statu dissolvitur , pro quo disponit ipsum ius i ius autem tantum dubmit testamentum usurarii notoris, quod debet intelligi tantum, quando notorietas
coniungitur cum tempore, quo debet fir- b his, mari idem testamentum i caeterum eodem restamen semel firmato, non est cur per subsequenisti est
tia infirmetur. Accedit quod irritatio testamenti est ex lege paenali , quae in stric- - 'etissimo sensu interpretanda est, & pro de- licto pleno iure , dc secundum omnes ci
cumstantias confirmatos non est autem
delictum Oinni iure,& secundum omnes circumstantias confirmatum a iure praescriptas illud usurar ij , quando notorius
non est pro tempore, quo testator moritur, O tes lamentum per mortem confirmatur.
Astertio V. Usurarius notorius condito ssuo ultimo testamento,& praulita in eodem idonea, & legitima cautione, si postea superstes perseuerati erit in usurarijs contractibus,sed non manifestis non reddit
irritum ipsum testamentum. Panormita. Preo nos in c. quia in omnibus de usuris R. t Oaon 'ustra Molivam eadem disp. 336. Pers virum Cou,
Probatur.Testamentum ex notorietate
usurarum infirmum per idoneam cauti nem praestitam sanatur , nec infirmatur per usuras exercitas non manifestas, ergo si usurarius notorius prestiterit idoneau cautionem, & pollea perseuerauerit uousaris,sed non manifestis non reddet irriatum ipsum testamentum . Antecedens
quoad primam partem patet ex praealleg. e. quanquam de Uuris lib. s. ubi fit exceptio, quando legitima cautio datur, quoad secundam vero probatur, quia exercitiam usurarum non manifestum ex dispositi
279쪽
Dices primo, quod quamuis ex neutra parte seorsim sumpta non reddatur irrisium testamentum, constituatur tamen it, ritum per utramq; simul, eo quid per usuram secundu non manifeste exercitam reuiuiscat prima, quae erat per c utionem idoneam mortilicata a exercitium etenim usurarum subsequentium indicat voluntatem quoad antecedentes non retractatam. Sed contra, quia semel lanata plaga non est,cur reuimicat quo ad effectus, nisi per similia vulnera , quod praecipue verificaretur in moralibus,in quibus uno extincta
quoad esse ius perinde se habet in ordine ad eosdem, ac ii non i crat, di proinde, si cuti illi essectus erimo non ponuntur, ut
sarad.' pote odiosi . nisi per causam strictissimet m per lumptam, di nec reproducuntur, nisi per ' causam in eodem rigore acceptam, de Scuti unum peccatum extinctutu per subse quena non reuiuiscit, ita a fartiori neces aena .s , fectus siue sint ex natura eiusdem, siue ex per 3 id dispositione iuris emanantes per subseque quentia excitantur, maxime si tablaque tia non fini in eodem gradu, qui requirantur ad ponendum talem effectum. Quia enim diceret v. g. reseruationem actus lo- domitici perfecti semel ablatam reuiuisc ire per exercitium alterius actus in eodem senere, sed imperfecti,adeoq; non subic, . cii reseruationi tDices secundo, praesumendum esse ratione exercitii subsequentium uturarum Pinnitentiam, Ac cautionem fictam mille quoad antecedentes, quae propterea non
suificit ad conualidandum, quod ex dispositione iuris inualidum est. Sed contra n am vel loquimur in iuro externo, vel in interno animae; si in primo, non iussicit - . mera praesti mptio ad inducendum onus pamale , quod exigit plenam probatio-- - nem, quamuis quandoq; ob p sumptio. a. -- nem arbitrio iudicum in delinquentes im-PPnatur paena extraordinaria; si in secum
probetur contrarium, credendum veFisiis
iiii liter est absq; fictione , sed animo resti. tuendi cautionem dedisse, de quamuis ficto dedisset, cum hoc in laro externo probarin a pollet, non propterea inualiditatem induceret, quae ab eodem iure tantum raritione notorietatis inducta est. Assertio VI. Confessarius admittena Vsurarium notorium ad sacramentalem confessionem non pusta satisfactione, nec idonea cautione iuxta sormam praetcriptam ia c.quam Iaram de Curii, nec Iur uneum
eo de impotentia, si non possit, de promissione satisfaciendi, quando poterit, tene tur ad restitutionem, si negando absoluisitonem usurarius idonee cavisset, vel ea restitasset, quae in eodem cap. praescri untur, secus vero i ea non praestitisset,
Euamuis in hoc secunda casu confestari ut grauiter delinqueret . Notarius tamen recipiens dispositionem testamentariam usurarij publici, eamq. in publicum redita
gens instrumentum non tenetur ad aliquam restitutionem, siue usurarius neganiste Notario confectionem testa menti fili
set idoneam cautionem praestiturus ,
Probatur prima pars. Confessarius ad mittens pu dilicum vi Marium ad lacramenis talem confessionem , ipsumq; abloluens non praestita cautione, quam caeteroqui
praestitillet, in causa eii damnificationis eorum, qui possent iusic exigere id, in quo
per usuras luerunt inique damitificati, e go in defectum ecrandem usurariorum te- ueter ipse resticuet t. Consequentia tenet, eo quia ad resti. ut tonem non solum tenentur ipsi principales damnificantes , sectetiam omnes cooperantes ad ipsam damnificationem, & ad iniquam detentionem rei, per quam quis damnificatur,& non solum, si cooperentur positive, sed etiam negative cc ando a munere implendo, ad puquod ex officci tenentur , ut suppono ex 'et II S, qu.elate dicuntur in quaestionihus de restitutione I cum enim non impleat id, ad iaquod ex ossitio tenetur violat debitum iu- restitisti
ilitiae , de facit sibi imputati actionem it Wra' , iam damnificantem, quain non impediit,
cum posset,& deberet ex iustitia ratione ossicis. Antecedens probatur , quia in tantum usurarius nnia cauet idonee , inquantum non praecauetur, seu obligatur a consessario ad ita cauendum, cum teneatur obligare; supponitur enim usurarius, quod praecaueret, si moneretur, seu obi saretur. Dices,Confessarius non tenetur , nisi consulere paenitenti, non autem aliorum
indemnitati i potest autem in ordine ad paenitentem praesumere, quod ipse nouerit onus suum. Sed contra,quia non potest quoad hoc consiuere paenitenti , nisi indirecte liliiulconsul.it indein uitiati aliorum inre lassicit, quod praestimat, quando perius positive praecipitur, ut exigat actu eandem cautionem, nec sine ipla ablolliat. Probatur secunda pars, quia confessarius non exigens praetcriptam cautionem,& sine ipsa absoluens, non est Ormaliter causa non positionis ei uidem, ergo pr P- ter talem absolutionem non tenetur ad ialiquam restitutionem. Antecedens pro-b tur, quia etiam si negata fuisset absolutio, adhuc non misset polita talis cautio, ergo per absolutionem nullo modo confert ad non positionem talis cautionis. Confirmatur,quia politaue consulens alterius damnum parato illus damnum inferre, ita ut si non confideret adhuc inferree illud damnum, non tenetur ad aliquar restitutionem, ergo multo minus tenebit ead restitutionem, qui non obligat aliut Iad satia faciendunt Paratum aliunde non hiarii-
280쪽
satis faeere, nam posita adhue obligatione
non satisfaceret. Antecedens praeterquaquod est commune apud Auctores D. An D. Amo a. cap. I. rit. a. s. it. Silae ninu , strvm verb. Restitusio p. quast. 6. S. I. e , Si uestet anum n. q. s. de eoaturrentibus cum Me, Adtia- arrvm e. I . n. ret. sic euincitur, quia
vatiui consilium in ordine ad essee tam ines.ficam omnino est, talumq; ut quid concinmitans . & subsequens se habet. Conse. entia probatur,quia minus est non obligare ad cautionem propter damnificatio Rem, ac consulere positive ipsam damnis
Probatur tertia pars, scilicet quod qui,
is non teneatue ad restitutionem, peccetvamen gratiiter , tum quia facit contra Praeceptum in re graui,tum quia quantum est ex se deficit ab implendo suo numere. Probatur quarta pars, quoad Nota Dum conficientem usurarij publici tes a. mentum. Uel usurarius manifestus cauic sit idonee, si Notarius non coniecisset leo ramentum,vel non i si hoc secundum asseras, eum Notarius non fuisset causa esticax non positionis eo modo, quo mox diximus
de confessario recipiente confessionem. sacramentalem,& impendente absoluti
nem et,qui ad huc ipsa negata non cauisset non tenetur ad aliquam restitutionem, simcuti in hac hypothesi non tenetur confisarius:si primum,cum per talem testamen ei stipulationem nullo modo praeiudicet Iaesis, non tenetur illis aliquid compensa- . . . rei quod autem non praeiudicet, sic euim .. oris. citur, quia ipsum testamentum sic confec- - . osti tum ex iuris dispositione omnino irritum par -- eli, & nullum, ergo per indE se habet,ae si
mirri- non fuerit conlectum i ex testamento ethnim nullo nulla oritur obligatio . Non negauerim tamen,quod si ratione talis testamenti suborirentur ereditoribus aliqua incommoda, de erogandae esset aliquq ex penta ad illarum compensationem Othrius teneretur , eo quia illarum causa fuisset
Pro complemento, cum hactenus achiar tatum fuerit de idonea, & Iegitima cautione, explicandum remanet, quid veniat nomine Cusdem cautionis, quantum pertinet ad praesentem qu*stionem. Sentie, dum igitur est, nomine idones cautionis intelligi pignora. vel fideiussores I. si man.
non pollit visi rarius, tenebitur iurare do impotentia, & promittere,ves satisfacere,ves cautionem ponere, cum poterit, ut si pra di c. Fn. S. illis de feni. excommvn.in fie Explicandum remanet secundo circa Praefatum c. quamquam de muris , in quo
priscribitur, quod idonea cautio exhibea. tur; quid intelligatur perii ijs , quibus fa-gienda est restitutio si prastutes sint , vel alijs , qui de iura possvng aequirere . Di-
eendum quippe est, per hoc iurusicari
cautionem dandam esse ipsis damnifieati
per usuras, si extent praesentes, vel eorum
filijs, servisq; propriis, quia quidquid isti prasya-
acquirunt,acquirunt Patri, vel Domino de ea est . iure, ut aperte dicitur Instit. per quas per. 'r' fonas nobis acq. S. I. An auteri procurator Domino absente inter illos compute- μι- λιδ ur, qui de iure possunt acquirere negatim Amra r ue definitur in I. quemadmodam Isde acqui- p r , M
reada posse'. , ct in l. teneraliter eod. tit. Explicandum remanet tertio, quisnam' veniat nomine ordinaris , cui danda est idonea cautio in absentiam illorum, quihus de iure competit restitutio . Sentien dum quippe est de iure venire Episcopos, eo it omnes,qui erga suos subditos Episcopali gaudent iurisdictione , puta Capitu in . Ium sede vacante, eiusdemq; vicarium , o Abbates,item aliquibus in locis Decanum, Archipresbitetu,qui de consuetudine iurise vi si, dictionem habent in spiritualibus in loco, o in quo usurarius degit ,& speciali iure Parochum coram testibus. Hic insurgit difficultas non modica, an si usurarius, & laesus degant in diuersis Diaecesibus, vel Pa raeciis cautio danda sit Ordinario, vel P rocho usurarij, an vero Ordinario, & P rocho laesi . Crediderim contarmius ad finem iuris cautionem dandam esse ordi- qnario, vel Parocho eiusdem usuraru , eo quod ius voluit prouidere facilitati talis cautionis praebendae , & si absente vero creditore noluit obligare ad ipsum inquirendum, non praesumendum etiam est v - νίia,na luisse eundem usurarium obligaret ad in- n. i. Hquirendum alienum ordinarium , vel Pa- te. e. rochum. Nihilominus, cum ius ipsum non 'udis linguat,nec nos debemus distinguere , sedassetere posse alterutri pro opportunitate eiusdem usurarij praebere,praecipue
cum finis talis cautionis exigendae sit ad datam iuridice: probandum talem cautionem fumis
datam fuisse, quod aeque fieri potest pes
Ad quem Iudicem pertineat cognoscere
in criminibus usurariorum os UMMARIUM. Duplicii r iudicium in ordine ad Uararier
sumitvr, ct quomodo . I. cognoscere in eriminibus Garariarum quoia censurar, di privationes Ecclesiasticorum
beneficiorum spectat ad solum Iudicem
In ordine ad alias penas Iognitio est misit
fori, in datur Iocas praventioni. Ibid.
Si per Iudicem laicam non fuerit suscienter usurarius Dostas . Me ad rhyitutionem eoactas poterit ueram deae eodem crimiae per Eulasti assicum e