장음표시 사용
291쪽
hae per sequitur,quod onus imponatur ipsi militatario per pinum legis commisso. riae in pignore, de quod eiusdem adimatur Iibertas, quae sunt quod pretio aestimabile. Diees primo in Montibus Pietatis ilia Ciuitatibus, alii : Iocis erectis statutum est,quod si pignora certo tempore non redimantur, publica praconis voce vendanis tur , dc pr etium correspondens sorti tribuatur Monti, de quod reliquum est rest,
ruatur mutuatario, seu oppignoranti, edigo etiam poterit per particulares perso nas pacisci, ut si pignus non redimatur imira praefixum, de determinatum tempus habeatur pro vendito certo pretio taxanis iuxta valorem pignoris artbirio unius honi viri, vel duorum. Consequentia prohatur, quia semel dato, quod tale pactum respectu alicuius loci non sit illicitum, sequitur quod non sit illicitum ex natura sua, adeoq: nec illicitum respectu alicuius determinatae personae, vis assignetur spetialis ratio repugnantit respectu talis peris lanae . Deinde si non est illicitum pagum, ut pignus aliis vendatur indifferenter, cur erit illieitum, ut sibi vendatur, dummodo seruentur conditiones iustae venditionis Sed contra, quia specialis ratio diuersa ea concurrit in Montibus Pietatis, ac in priuatis personis, tum quia Montes Pietatisma respiciunt bonum commune secundum M'N quandam distributivam militiam, secundum quam non potius unam determina- , . . tam personain rclPIciunt, quam alteram. a. s. cui fiat mu tu um, in ordine ad quam distributivam iuiliti am seruandam necessaria est talis rerum venditio post praesi xum determinatum tempus,sine qua bonum commune rueret ipsiq; Montes vergerent in ruinam i propter quod statutum est communi iure, de consono rationi ad seruandam lademnitatem honi communis , ut res ipsae oppignoratae vendantur , ut sors recuperetur, de pollii alijs mutuari I personae autem particulares respiciunt d umis taxat in mutuis priuatis bonum proprium, quibus p terea concessum non est, Muti tali priuilegio obligando ciuiliter mutuatarium ad rem oppignoratam sibi vendendam itum quia Montes Pietatis non obligant mutuatarium ad rem potius sibi vendendam, quam alteri, sed exponunt publicae venditioni per publicam praeco Dis vocem, personae autem determinatae mutuantes in data hypothesi obligant ad sibi determinate vendendum , tum quia venditio, quae fit rerum oppignoratarum per Montes Pietatis est in paenam mutua carioru in propter moram ; in nostro autem calu supponitur es e ex vi mutui, seu obligationis ciuilis annexae eidem mutuppraecise , Quod si supponas etiam in priuatis contractibus mutui adiici in paenam Propter moram illam venditionem I tunc
non negauerim licite sies, sed vim que esset contra nostram alsertionem . quae procedit , quando illa ciuilis obligatio
ad citiir praecise ratione mutui. Hoeidem asserendum existimo, quando esset praecedens certa moraliter notitia, quod non posset post tempus praefinitum m tuam aliunde constitui indemnis . nec per alias res, nec per venditionem pignoria aliis faciendam, quod tamen videtur ca sus metaphysicus. Dices secundo in pluribus legibus municipalibus Regnorum, de Provinci arum, vi praecipue refert Molina disp. 32 . verse. Molina
servat vero Panormitanus de iuribus Re. Panin
gni stellae sancitum est, quod transacto termino pignus i duobus probis viris aestimetur, de vendatur,ergo etiam per priuatas conuentiones poterit statui, quod pignus transacto determinato termino h
heatur pro vendito pretio a duobus prebia viris taxando; siqaidem dato semel quod non repugnet, quod pignus transacto te mino vendatur, neq; repugnare videt pacisci de tali venditione. Sed contra dis ei potest huiusmodi leges paenalas esse , quae propterea sortiuntur suum effectum non ex vi mutui praecise , sed vi praecepta violati. Et in paenam transgressiais in sobuendo pro tempore promisso. Ex huc usq; dictu inferendum est, quod si non licet mutuare cum pacto, ut si sors
non restituatur praedeteri uinato temporupignus habeatur pro vendito pretio tam xando a probis viris de consensu partium, multominus licebit mutuare cum pacto, ut idem pignus habeatur pro vendito pretio ab e Mem mutuante taxando i tum quia onus est pretio aestimabile, quod mutuatarius teneatur stare qstimationi emenistis ex vi pacti annexi mutuo , tum quia potest elie suspicio haudis, de periculum inaequalitatis.
ita concedentes domos publicis usurariis alienigenis ad foenus exercendum incidant in aliquas psinu , de
blaeis alienigenii sal infidelthus , s 3 ἔ-
delibus. Nomiue alienigenarum non veniunt ortu di
ra tali civitate. in Oppido,iser at o commigraverint, et postea redierint. 2.2 sv asciuat buruimodi pana locantet D mos Hebrais trieratis a summo Pontifice.
Hijsq; Principibus. I. Uura superius attigimus quoad fauen. tea usurarijs, de quoad pstias eisdem positas i nunc tu particu ari propide
292쪽
pecialia iura, quae edita fuerume contra concedentes publicis usurarus domos ad foenerandum praesens controuersia specialiter examinanda excitatur, contra quos Eglat totum e. t. de usuris lib. 6.in quo iux-xa mperius enuntiata Patriarchis, Archie, piscopis, ta Episcopis irrogatur paena su Pensionis iplo facto, Clericis inferioribus Paena e Icommunicationis ipso iure, Uniuersitatibus 'eu Collegijs siue Laicorum, siue Clericorum interdictum, laicis vero personas paena censurarum ab Ordinarijsuroganda post debitas admonitiones.
Circa quas paenas potissimum controis uertendum occurrit primo,an comminatqpaenaeaeque assiciant usurarijs Christianis
concedentes domos,ac infidelibus. Secum D, a do, an nomine alienigenarum veniant f PNA-- Iummodo, qui de nouo ex alijs regionibus
AR, ad incolendam Urbem, seu Oppidum accedunt,an vera, etiam illi, qui oriundi sunt' ex tali Ciuitate, seu oppido,sed postquam
alio demigrauerint iterum ad eandem
Urbem, seu Oppidum redeunt. Tertio,an assiciant eos, qui locant aedes Iudais qui a
Summo Pontifice. alis , Principibus da eiusdem Summi Pontificis licentia tole. rantur. Pro quibus fit. - Assertio I . Ennarratae paenae ae E a ' ci unt locantes, seu concedentes domos
usurarijs v licis fidelibus, seu infidelibus
Probatur, quia Canon absolute prohibet sub praeiacis paenis concessionem aediupublicis usurarijs alienigenis, nec distinguit inter usurarios fideles, & infideles,et-
eo nec nos dili inguere debemus, nec re-ilringere ad aliquod genus huiusmodi us rariorum. Confirmatur ex fine Canonis, seu legislatoris, qui non fuit praecise proscribere a Republica infideles, cum illos indiscriminatim admittat, sed auertere damna a Republ. , quae potissimum uia eandem Rempublicam inuehuntur per alienigenas,sed huiusmodi damna aeque im seruntur per alienigenas siue fideles, siue infideles, ergo aeque assicit locantes fidelisbus,siue infidelibus. Cur autem huiusmo di iurato iam assiciant alienigenas, nox, h eiura, id ex eo arbitror prouenire, quia fa--- - cuius sine timore psnarum possent alieniretis. ra I. geriae damna per vluras intentare, M p aes res siea ad effugiendas penas recedere,& iura ap- - eludere,propter quod eadem iura statue De v tum pinas in ciues locantes e lem alie-Σ-- ... nigenis des, ut amoueantus a concessi --. Π ne, tales autem pqnas non itatuerunt cointra ciues, eo quia contra ipsos sine morali periculo recellus pollunt per alias pinas a ure prψcriptas procedere , tum quia foristior est pr sumptio quod conductio ptium per publicum usurariam alienigeum Lat
ad finem faeneris exercendi, ac sit in conaductione per ciuem usurarium publicum,
eo quia postet praesumi,quod fiat ad alias
domesticas commoditates necessarias vinctui humano Assertio. II. Nomine alienigenarum, et prout ad prssentem locum attinet, quibus prohibetur concessio passiva qdium ad laenerandum , ta propter quos irrogant unpqns contra concedentes , non veniundoriundi ex tali Ciuitate, vel Oppido, lice alio commigrauerint . & postea redierint. Probatur primo, quia iura solum exprimunt concedentes habitationem alienis nis, ergo non compraehendunt, sed potius excludunt oriundos ex tali Ciuitate , veIOppido. Consequentia tenet ex generaliret. Incluso unius est exclusio alterius I.cum Praetorss. de iud. ea. Aeqs dicas ex eo,quoaex Ciuitate vel Oppido demigrauerit ad incolendam aliam Civitatem, seu Oppidam factum fuissse respectu Ciuitatis , feci Oppiabad quam, seu quod reuertitur ali iret
nigena; contra enim impugnaberis i nam alienigena ex vi eiusdem nominis dicitur ali his
quali alienae regionis, vel aliena gente na- rationistus secundum Udorum lib. io. Ethimotot, vel ais
ex eo autem, quod hinc demigrauerit res pectu huius Ciuitatis,ad quam redit nox, potest dici aliena gente natus, sed ad sum. mum respectu eius, ad quam ex illa comis migrauit; Neque repetas in iuribus p tius attendendam esse mentem legislat ris, quam verba secundum ethimologiam, adeoq; cum praesumenda sit mens legislatoris finise auertere omnes foeneratores alterius regionis incolas, ne exerceant vi
ras in urbibus, in quibus non degunc, debet etiam praesumi, quod voluerit etiam excludere eos, qui desierunt esse incolae talis Ciuitatis, di facti fuerunt incolae alte, rius regionis, ut euenit in nostro casu de oriundis i contra enim adhuc impugnatationem recipies, quia,cum tantum lex exis
primat alienigenas verisicari tantum de bet in ordine ad eos, qui in rigore dicuntur tales 3 ex quo
Probatur secundo; leges paenales notia sunt stricti iuris Baldus in I. non sine et deo Balam honis qua tib. sed iunt restringendae in Deis
cul. de Advoc. s. I. ia verb. in fumma in fia. . et de feni. s. s. textus est in I.cum quia
dispositio non extendi debet ad personam, quae non est talis proprie, nec tantae quam
in causa vers confirmantur 'Hicta circa et
medium in Iecanda para. , ergo cum ortuum einus.
dus in aliqua Civitate non sit proprie aueis nigena paenae contra alienigenas non sunt contra i plum extendendae. Quamobrem ad id, quod ex aduerso asserebatur circa medium precedentis probationis, dicendum est in paenalibus, ut pote: quae nox
siuit stricti iuris, retia potius attendenda
293쪽
laeserandum suam sign fieatlonem,quam
mentem quoad easdem incurrendas, nam expressa nocent , quae non expressa non nocent l. expressas de ret. iv. t. nom--
quam s. de condit. re demonst. Deinde prin inmendum est specialiter voluisse legislatorem excludere alienigenas ab habit gione in urbibus, respectu quarum dicuntur alienigenae, tum ex eo,quod ipsi praesumuntur procliuiores ad damnificandum Per usuras,quam geniti ex eisdem urbibus Propter propensionem , quae supponitur in istis ad patriam, non in illis a tum ex eo, quod innatum est omnibus potius excipere proprios, quam alienos.
- Assectio tit. Non assiciunt huiusmodi M pinae locantes aedes Imbriis, qui a Summo Pontifice,alijlq; Principibus de licentia
Probatur assertio , quia locatio sim- .usmodi facta Hebraeis est contraetus secundum se indifferens, nec in data hypothesi aliquo iure prohibetur, ergo . P me ills non assiciunt locantes eisdem Hebrsis. Antecedens probatur; tum quia habitatio secundum se non prohibetur,xum quia actualis tolerantia est viritialis dispensatio iuris prohibentis 3 quotiescumque autem est dispensatio quoad aliquid intelligitur dispensatio comesia quoad omnia,sine quibus concessum haberi negas . quit a. ita ibi Ias . s. de iurisco .iud.
Confirmatur. Possunt ex superius allegatis interueniente iusta causa negative pedimittere usuras, seu quod idem est usurarios non punire, ergo etiam non punire fauentes eisdem usurariis, seu conceden tes eisdem aedes ad usuras exercendas, sed ubi Hebrsi,seu usuraria tolerantur,dispen
satur quoad illos in ordine ad paenas in currendaS.ergo debent supponi dispensari etiam qui eisdem fauent concedendo aedes &c. facta etenim semel dispensatione quoad principales , supponitur etiam facta quoad concurrentes Pr cipud negative cum ipsis.
en sit vere mutuum rem tradere monere, ut restituatur in rebus diuersae speciei.sUMMARIUM.aeroponitar easus is fuit terminis. D--es dubitandi pro viragi parte, et D tali conmmim, in traditione rei Maia
inter ruit mutuum expresu, sed implicite. p. Malar tamen rei tradita me luitarvis; ad tempus restitutionis. I Laivamvis vo sit malaum formali, domi tam, rei tradita, o fructas ipsius transi
Relpondetar rationi dubitandi in prire piodi quistionis proposita. Ibid.
Disquisitio prima . Titius mutuauit
Sempronio decem cados olei vari: rras nummorum argeteorum triginta cum aere,ut post prs unitum tempus restitueret tantum humentum valoris etiam triviginta ad constituendam squalitatem . Tempore restitutionis faciends excitata fuit eontrouersia, an in tali conuentione intercelserit proprie mutuum , an vero dumtaxat contractus permutationis simplicis, vel emptionis, de venditionis,idqueex: eo fine, quod Titius contendens ines licem permutationem volebat, quod et dominium olei adhuc extantis apud se m neret, non vero translatum esset in Sempronium, eo quia in permutationibus non translartur dominium rei, qus premat tur per traditionem eiusdem factam ex
una parte, nisi compleatur per traditi lnem alterius rei, cum qua illa commutatur,factam ex altera parte iuxta Eart. in l. la. c. de rer. permul. , et in I. si serua. s. t eauis sart. Sempronius vero contem
dens esse proprie , ct rigorose mutuum acriter asserebat dominium olei in se ipsum misso translatum, adeoq; si quos lata- eius ex ipso perceperit sibi iuile fuisso acquisitos. Mouebatur ille, quia de ratione mutui est iuxta ea que dicta sunt sub
tuatarius restituat tantumde ei uide rationis, & qualitatis , hic autem res diuer omnino rationis est restituenda, ergo noctest formaliter mutuum. Mouebatur iste, quit quamuis res restituenda sit diuer omnino rationis comparativo ad entitatet mutuatam, de restituendam inarurialit sumptam, & secundum se, non sit tamen diuerst rationis comparative ad valorem earundem rerum,unde si non in ordine ad res ipsas est mutuum, in ordine tamen ad talorem earundem erit tale. Qua in re sic concludendo Respondeo in tali renuentione ,& traditione rei per Titium facta Sempronio Sm interuenire mutuu expresse,sed ad summum implicite .unde oleuin secundum se, quod traditur proprie , dein rigore non expres a mutuatur, sed commutatur, valor tamen TU Teiusdem mutuatur virtualiter in tempus
redditionis frumenti. Ita expressie lentit his F., Silaeesser verbo mutuum propd medium. Pro fratione, & probatione prim partis faci-' unt potissimum ea, que pro lin Titius ad ducebat, nimirum in mutuo necessario x vi
294쪽
rem eiusdem rationis , de qualitatis restituendam,ergo si conliderentur oleum traditum,& frumentum restituendum secuin dum se non erit mutuum. Pro secunda Parte haec militat ratio . In pretio pro Pretio vere potest fieri mutuatio, ergo, si attendatur pretium frumenti per ordinem ad pretium olei non extrahetur conuenistio a ratione verae mutuationis saltem im. Plicitae, & virtualis . Antecedens probatur ex his, quae dicta sunt eit. Pran. . Perfilla tandem particula, ubi diximus saluari
rationem mutui, si detur argentum non Com=a- monetatum ad pondus, ut restituatur peratur um cunia ad numerum, ex quo sic arguo. Semrandum humanum commercium ita dis: .hisu ferunt argentu non monetatu,& pecunia, et, Druis sicuti oleum,& frumentu,siqitide sicuti ista secundu se no sunt mensura rem venaliv. ita nec argentum non monetatum, de non
minus hoc potest cadere sub contractum emptionis, & venditionis, quam illa,ergo si illud sumptum secundum valorem , de pretium potest cadere sub contraci u mutui, poterunt iid etiain sumpta secundum
eundem valorem sub eodem mutuo cade re. Confirmatur; non minus requiritur ad rationem mutui, ut rei mutuatae Per mutuatarium reddatur aequale Ie restituaturres eiusdem rationis , de qualitatis , sed quamuis inter res eiusdem rationis secundum se sumptas non possit esse qqualitas, possunt tamen si considerentur lecundum valorem dual itates inter ipsas constitui, de per ipsas pertinere ad mutuum , ergo etiam quamuis inter res secundum se conis sideratas non sit eadem ratio, dc qualitas, poterit tamen,si considerentur secundum valorem,eadem ratio in ratione larinaliva lotis reperiri, dc sic ad idem mutuum Pertinere. Minor patet ex his, que dicta
sunt eadem cit. praenot. i. vers. Dicitur tan
dem, ubi non exclusimus a ratione mutui traditionem ovis pro alia ove prifinito tempore restituenda, quamuis inter ipsas materialiter sumptas non possit esse qqua litas, eo quia qqualitas, quq non potest ense in huiusmodi rebus secundum se, potest esse considerata in ordine ad valorem. Hie oritur dissicultas non vulgaris, an, b cum in mutuatione olei pro frumento non interueniat mutuum Hrmale, dc expressum, sed tantum virtuale , de implicitum ratione valoris,qui consideratur in huiusmodi rebus, oleum ipsum traditum transieratur in dominium accipientis , quod idem a fortiori inquiri potest, si res tradita fuerit fructifera in ordine ad fructus eiusdem, an scilicet ante restitutionem sortis TM ra fiant eiusdem accipientis. Ratio dubitan, di ex eo consurgit, quia cum inmaliters importet sollim simplicem permutatio-frrectui nem, in qua non transfertur dominium, nisi per utrumque contrahentem adimis ple auri per traeditionem contractus, non
videtur nec dominium,nec fructus rei traditae transferri in recipientem, nisi hic in tradentem transtulerit in compensati nem rem promissam, ex alio capite, cum ratione valoris , qui in tali conuentionuconsideratur,importetur implicite, de virtualiter mutuum , de cuius ratione est quod rei mutuatae dominium transferatua in mutuatarium,etiam ante restitutionem
sortis, videtur Ac res ipsa tradita, de fructus ipsius in recipientem translata. Quia igitur concludendum e Sentio absolutet dominium translatum in recipientem sfructu i fieri ipsius. Ratio est, quia contractus obligant secundum intentionem contrahentium,quando talis intentio non repugnat substantiae contractus , sed intentio contrahentium est, quod dominium rei transferatur in recipientem , fructusq; fiant ipsius, ergo &: Pmbatur Minor, quia intentio contrahentium est, quod resilia mutuetur (de licet mutuo repugnet quod fiat restitutio sortis in re diuersa sp ciei secundum se, non repugnat tamen si fiat in re licet diuersa secundum se, non tamen diuersa secundum valorem,ut mox probabamus sed ex dispositione iuris in contractibus mutui, requiritur quod .con trahentes intendant abdicationem , de acquisitionem dominis rei mutua , ergo dcc. Et hinc respondetur ad id, quod in rebatur in ratione dubitandi,quod scillaetilla conuentio importet solummodo simplicem permutationem, de cuius ratione est, non transferre dominium, nisi completa, de consummata sit ex utraq, partes respondetur,inquam, nam licet apparenter videatur permutatio,ex intentione tamen contrahentium considerantium rem non secundum se, sed secundum valorem cum riualitate ad aliam rem in eodem valore est saltem virtualiter mutuum.
An incrementum, vel decrementum monetarum spectet ad mutuantem, an ad mutuatarium.
SUMMARIUM. statui discultatis proponitur. X. Si Theodoricus fuisset illos Phlippos di ue
ad tempus incrementi conservaturus poten ipsos esse os in relliturione exigere, vel aliam pecuniam ad valorem iacuis
Si vero non fuisset conservaturus non potest in illa quantitate exigere. Ibidem . Satisfit multis adversariorum obiectis. 3.DI uisitio secunda. Mutuauit The doricus Titio cetum Philippos effec- Ff tiuos
295쪽
tiuos pr finiens tempus restitutionis hinc contractum mutui; cum enim ille cedat ad biennium, nihilque statuens circa incrementum, vel decrementum moneta.
rum,quod postet intra illud tempus conis tingere . De facto valor monetarum augmmentum habuit intra illud tempus. Tem. pore restitutionis contendit idem Theo.
doricus,ut sibi reddantur illi centum Phy.lippi effectivi, & cum Titius illos non habeat, nec commode habere possit vult, ut reddantur in alia moneta non secundum valorem,quem habebat tempore mutui, sed secundum,quem habet tempore restiis tu tionis. Delata fuit ad me hic contro, uersia per mutuum partium consensum.
Circa quam multa attigi sub hoc eodem
probatur . particularath, quq ibi recole. Nunc specia iter ad 'uessionem a Respondeo cum distinctioneivel Theo, doricus,si non mutuasset suisset illos Phylippos usque ad tempus incrementi conis seruaturus, vel illos ante illud tempus cons implures; si primum sentio posse tuis ne exigere ipsos effectiuos Phylippos, vel aliam pecuniam ad valorem incrementi; si secundum, nonnis ad valorem tem . re mutuationis. Ratio prims partis ex ea deducitur, quod ex tali mutuatione sequitur damnum mutuanti, nisi, vel in alija Phy lippi s, vel in alia moneta ad valorem ipsorum tempore restitutionis compense tur, ergo ratione talis damni potin iuste exigere &c. Dices primo, dominium rei mutuatae
transfertur in mutuatarium eodem in stanti, quo mutuatur , ergo quodcunque dumentum, quod fit eidem rei, fit eidem mutuatario, sicuti eiusdem fit quodcunq; decrementum, nam augmentum, & d crementum sit domino rei,cui acrescit,vel decrescii. Sed contra , quia eum nemo
Prisumatur velle in mutuo sibi prsiudica.re,tum p sumendum est mutuare conditionate,& reseruato sibi implicite iure compensationis, si tale preiudicium se. div v - quatur. Ratio est, 'uia mutuatio est in Diare is rivorem mutuataris, de beneficium eidem collatum i nemo autem pri sumitur alteri r ra. velle fauem cum traditione rei proprit, si ultra talein traditionem deberet priuari alijs commodis, qui ex tali re perciperet, si ipsam non tradidisset. Licet igitur dominium rei mutuat; in eodem instanti.
quo mutuatur, trans feratur in mutuata. rium, non pmpterca eximitur idem mutuatarius ab onere compensandi damna, ut ei a mutuanti resultant, 'ulque ce-unt sile sua industria in proprium commmodum, eo quia non prssumitur mutuam illis cedere , sed implicite sibi reseruare ius id illa eum sine tali mutuatione esset
mutuans illa comm a percepturus. Ex. hoc patet discrimen, uod intercedit inter Centractum cruPti tali ec venditionis, ecin Duorem utriusque, semel re vendita augmentum eiusdem cedit emptori, sicuti pretium, & qum consequuntur ad ipsum inre m. cedunt in fauorem venditoris; ex aduerso, ad haecum contractus mutui cedat ex natura sua solummodo in fauorem mutuatarij, sicuti ex ipso nullum commodum potest re- sultare mutuanti , ita nullum damnum debet ipsi ultra traditionem rei, dc priua- , --uonem pro tempore mutuationis resulta. ἔκ - .re,cum certe hoc sibi mutuans in celebra, tione contractus reseruaret, si praeuid ret. Deinde veritas huius responsionis fit manifesta ex V fim de usuris. Dices secundo, ex eo, quod mutuans res mutuatas concesserit usque ad determina, Stum tempus videtur cessi sis cuicunque i
ri, quod acquirere potuisset ultri sortem in tali tempore, quandoquidem dum se priuauit commodo,de dominio earundem rerum sponto, etiam sponte praesumitur se priuasse commoditatibus inde prouenientibus, qui enim cedit substantiae supponitur cedere accidentibus, siue ex natura rei, siue ex dispositione iuris,sive ex hominum consensit ab eadem substantia emanantibus . Sed contrai mutuans quidem dum cedit iubstantis rei,eamque transfere in mutuatarium cedit quidem etiam fructibus siue ex natura eiusdem , siue ex
hominum heneplacito prouenientibus, non cedit tamen iuri aequalis, de congrum compensationis in ordine non talum adsertem, sed in ordine etiam ad ea , quoaconsequerentur dependente r ab eade in tarte,si ipsam non mutuasset eo quia pr*sumitur semper mutuare cum reseruatione iuris, nasi sequatur praeiuditium, de cum tacita conditione , dummodo damnum non sequatur . de si sequatur, compensetur. Dices tertio, haec omnia repugnare ijs quae dicta sunt in hoc tit. Coutractas i. cita
praenot. Io. assert. q. verse. eodem , ubist. Rutum est rem mutuatam restit uendam
esse secundum valorem, quem habebat, Jaando translata fuit, eo quia fuerit tranata pro tempore,nro quo habebat dumis taxat illum valorem . Sed contra illa procedebant dumtaxat in supeositione , tua mutuans non fuisset rem illam con- eruaturus, nullumque damnum ex illa , mutuatione percepturus ; tunc etenim si exigisset augmentum illud valoris mone. --.tarum exegisset aliquid supra tartem, adeoque per usuram. Ratio secundae partis ex eo patet, quia ex nullo alio titulo excelsus ille monetarum acquireretur, quam ex mutuo; non enim acquireretur ex dominio earundem, quia hoc translatum supponitur in mutuatarium ex vi eiusdem mutui , non ex aliquo damno, quod inde emanaret eidem mutuanti . quia supponitur ab eodem
296쪽
dem conlumendae, ante quam augmentum acquireretur, ergo praecise ex vi mutui, adeoque usurarie.
An in magna rerum penuria teneantur diuites mutuare indigentibus.sUMMARIUM. Exponitur fletus quastiovis in casu parti
Si diuites habeant superflua tum naturae,ium per fome tenentur mutuare indigentibus in extrema , et gravi necessitate cavsti
Item se habeant itantum supersua natura,
non persona in ordine ad extremE indigem tes. Ibidem . Extra hos casas extrema,ctugrauis neces tatis nemo obligatur ad mutuandum. 3.
Isquisitio tertia. Existente maxima E O penuria in aliqua Ciuitate, multisq;
ex inopia deficientibus Theodoricus meriscator multo abundabat frumento, mul tisque diuit ijs, cumque inopes non hab cent, unde alerentur , nec pecuniam ad mendum, mutuum vel frumentum , vel alias res ab ipso expostebant. Orta est controuersia,an Theodoricus in data suae positione teneretur iub onere peccati it thalis frumentum,vel pecuniam eisdem Pauperibus mutuare . Pro quo recole quae dicta sunt sub tit. contractus X. disi iis sitione X. quae valde conferunt ad praesens institutum , quaeque non vacat hic
et Respondeo primo iuxta ibi dicta, fi h
beat superflua thin naturae, tum per nae teneri mutuare indigentibus constitutis in extrema necessitate naturae, & etiam in graui; Secundo etiam si habeat tantum P - - supersua natum,non personae in ordine nitiis ad extaeme indigentes. Ratio utriusque 5 a ox a sortiori ex in deducitur, Suae Ioco cith
- -- to dicta sunt, si enim in istis suppositioni-
bus tenetur eleemosinam erogare, penquam transfertur rei dominium sine ullo onere retributionis, ergo etiam tenebituamutuare, per quod transfertur dominium cum onere tamen restitutionis.
3 Maior dissicultas est, an praeterquam in datis suppositionibus in responsione expressis dentur viij casus, in quibus urgeat obligatio mutuandi . Ratio dubitandi desumitur ex verbis Redemptoris Luca T. Mutuum date nihi inde speranter, in quibus inesse videtur vis praeceptiua indefinite sine ulla restrictione. Nihilominus dicenis dum est regulariter loquendo exceptis ca-sbus praelatae necessitatis neminem teneri saltem sub I thali mutuare . Ratio est
quia nullum p ceptum , nec naturale , nec positiuum ad hoc obligat i non natu. Naturarale, quia dumtaxat in casibus extremae, me & ad suinmum grauis necessitatis natura derogat iurigentium, per quod inducta est telum diuisio , & appropriata carui . e Ibis, dem rerum dominia, easdemqne res facit V 'ecommunes, ergo in eisdem dumtaxat ca- sibus obligat possidentem ad se eisdem priuandum, earumque dominium , t vel Per mutuationem, vel per eleemosinam
transferendum in alios a Neque dicas,ruod licet non obliget per donationem,
eu eleemosinam ad transferendum rerum dominium, obligat tamen ad idem transferendum per mutuationem, eo quia minus damnum infertur mutuanti per mu tuum,cum semper vigeat onus restitutio nis in mutuatario, ac inferatur per dona tionem,per quam nullum onus imponitundonatario, sed transfertur idem dominium absolute , contra enim impugnaberis , quia Per mutuum etiam transfertur rei mutuatae dominium, quo natura priuare non intendit possidentem, nisi in casibus tremis seu grauibus eiusdem naturae imdigentis, parumsue refert,quod onus imponatur restitutionis, non obligat item praeeeptum positiuum,cum nulli bi expressse . nec implicith contineatur , quinimmo eum hoc in casibus solius communis nece
statis non coarctet diuites sub lithali ad
eleemosinam erogandam pauperibus, nec
videtur sub eodem saltem isthali ipsos coarctare in similibus casibus ad mutuam:
dum. Quamobrem ad verba Redemptoris Luca T. dicendum est, vel importare dumtaxat consilium, non pr*ceptum , vel solum innuere, quod quando ex electione dandum est mutuum dari debeat sine speretributionis , ut debita ex iustitia . ut supra
An mutuum acceptum tempore extremae necessitatis sit restituendum.
SUMMARIUM. Status ADultatis, di ratio dubitandi. r.
Aspe natur duplex egestas. 2.Si Irus tempere mutuationis nee habeat in re, nee in spe, vade restituat, ea tenetur po-
sed restituere,si devenerit ad meliorem
Tenetur tamen si non habeat in re , habeat tamen in spe . Ibidem . Excipe tamen in cara , in quo mutuatarius intenderet obligare spem quomodocv qu. Ibidem .
297쪽
diffs Contractus Indri, rDisquisitio quarta : lan extreme in.
dagens poposcit a mercatore diuite eleemosinam ad extremam sui necessitatem subleuandam, quam cum: mercator irrationabiliter, S contra Ius naturat depnegallet, idem Irus petiit ab eodem mutuum, quod idem concessit. A die conce sonis multis elapsis annis Irus ad pingui rem mrtunam deuenit, quo stante militum ionem mutui exposcebat mercator, Orbetur modo discultas,quid iuris emergat circa expositam controuersam; & quideratio dubitandi ex una parte oriebatur,
quia mutuum,qua mutumn est exigit restitutionem sertis, nec mutuam praelum turdonasse, quia renuit in eleemosinam ero A et om gare, ex alia parte,cum pro illo stata om-P nil supponantur communia transferuuturse, in accipientem cum pleno dominio , αμ . mutuans, cum iniive mutuet. utpote quirenetur donare indebite imponit onus re stitutionis. Pro militione Aduerte egestatem quae fundatur in
a impotentia satistaciendi quasi duplicem
esse, alteram,qua egenus impotens est ad satisfaciendum tam in re,quam in spe, quam tenus nec hahet unde relii duat , nec spes
viget,quod imposterum habebit, alteram, qua impotens eli ad satisfaciendum in re. non tamen in spe, quatenus licet de laeto non hkbeat, ex probabilibus tamen circuis stantiis, de coniecturispraesumitur , quod imposterum habebit. Respondeo,si trus non haberet in re . unde pollet rellituere, haberet tamen in spe,postquam deuenerit ad pinguiorem
metunam teneretur ad restitutionem rei
mutuate; si verti nec haberet in re,nee iaspe distinctione utendum est, vel euinc egenus intendit accipere assumendo in se mus restitit endi, si aduenerit melior is tum, vel non intendit; si primum, ten retur ad restitutionem; si secundum, nemquaquam . Ratio primae partis est, quia in data hypothesi, nec mutuans, nec mutuatarius praesumuntur rationabilithe exbmere, de eximi ab obligatione restitutionis, non mutuans,quia iacuis potest emererem in spe, ita potest mutuare cum inten. tione reuum ndi sortem licet in spe solum mavavi existentem,&sicuti emptor rei in spe non ' -- ' flaustratur iure suo ex eo,quod res non eximo, et stat apud venditorem, dumodo adsit spes
existentiae, ita nec intimans cum animonui .s,is acquirendi fortem in spe tantum existen,
tem frustrabitur iure suo, si postea res non exiliet. No mutuatarius, quaa sicuti ipse potest etiam vendere rem in spe, ita potest eandem rem in spe alteri obligare ra-gione sotti, mutilate. Ratio secundae par tis est eadem, quM niox adducebatur,quii dum mutuatarius intendit in se assumere oniis testituetidi, si melior fortuna aduo. nerit,obligat ipsam iPem,de ea,quae ad ip-lam conlectuuntur . Ratio testue partis est, quia in tali casu mutuam tenetur donare iuxta alibi probata, & inique imponit onus restitutionis, quod etiam non tenetur astumere egenus, nec voluntarie a lumit, & quamvis mutuam tradat cum illa conditione, & mutuatarius apparen ter non repugnet, repugnat tamen in inisterno animi consensu, uenectu cuius non tenetur postea restititere,ea proportionali ratione, qua constitutus in aliqua necialiata te alicuius rei cogitur emere ab alio peditio supra summusiui ex necessitate consentit apparenter; hic enim Lcm tenetur postea illud pretium supra summum soluere, di si solucrit potest occulta compensatione v ti, eo quia nec illud est debitum , nec u
luntarie in illud consensit. S. V. An filii familias, qui renuntiaran
haereditati paternae tenearum . soluere mutuum acceptum
a patre u iuente pro se, ta eisdem filijs.sUMMARIUM. Statui disquishionii explicatur. I. Ex naturali pietate levetur pater alere filiosi acta decentiam propri statu . a. Ter repudiationem harecitatis sile se exiis imant a debuII parentum. S. Filia repudiata hereditate non icaeentur re. sit ere mutuum, quamuis praesumatnae conuersam in eorum tilitatem. q.
Hoc verisiemur,siue in bonit hareditatis sit soluendo,siue non . Ibidem .is istici quinta. Titius Pater fami-
lias in aliqua egestate constitutus
mutuos centum nummos aureos excepit a
quodam diuite in ordine ad se, tuotque rutos alendos,& ad decentiam proprii in tus, di Iamiliae eon mandam ; emortuo eodem Tatio filia eiusdem haereditatenti, paternam repudiaritat, alistia, bonis propria industria a uilitis vivebant, diuesti; ab eisdem illus restitutionem mutui exigebat actione contra ipsos intentatae . Quaeritur modo quid iuris. Pro quo Aduerte primo. Patre familias ex nais inrali pictate teneri ad filios familias iux- ata decentiam proprij status alendos. Baristolus in I. quemadmodum de libe. EM., oe Bariesu Alexander in L in suis de liberas, di posthu- Alexan-- etiam si ipse non habeat, unde com- qex mode uiuat Bardus in I. νbim a .eol. Nemissa quassio c. de tu. dominia, nec filius fatu .- Bal dustias tenetur postea eidem Patri sumptus pro alimentis factos compensare, vi PQ et quae alimenta crant eodem iure naturali
bita, unde etiam elicitur quod filius il
298쪽
tans no teneatur in partem suam compu- potuit obligare filios , ex eo quod ipsos
raro lumptus studi j libi pr aestitos a Patre, licc t eos inale consumpserit Paulus de Dast.
contris Baldum in auth. quod locum C. de
eou., eo quia diisti suinptus pertineant ad congruam eiusdem filij sustentationem. Aduerte secundo. Filium familias nons reptasentare personam Patris defuncti quoad bona fortunae, nisi in iis, in quibus respectit ei usdem Patris repraesentat personam Iiaeredis, & in bonis eiusdem insti-rilii is, tutus est; semel enim seruatis regulis iuris et refeπ- haereditate repudiata non tenetur aliqua A.. Onera Patris quoad eadem bona mrtunaesiis. iuit incre, qui et emin non sentit comm p. suam nec tenetur sustinere incommoda , ut tu ut vulgata iura,& in hoc per disposi- nisi prout tionem auris prouisum est indemnitati ulli ruin quoad onera parentum , ut Perhina . . rum on*'i bonorum haereditatis eorundem eximantur a quocunque onere resperum eiu eorundem parentum. His positis.
Respondeo, filios emortuo Patret noma teneri ad restitutionem illorum centura cauretiarum mutuatorum, quamuis praesidimantur conuersi in ipsorum alimentis, salacia fuerit haereditatis paternae repudia
tio, & hoc siue in bonis haereditatis sic sol is natio, , v*iuio, in ta sic. Est contra Bartolii, Cepol i. m L hii solis T. de eona indeb. capolariis v. vers. Probatur responsio. Mutuans in data suppolitione nec ius habet in filios ad exigendam rella tutionem sortis ratione hae rei litatis, nec ratione alimentorum antecedenter a Patre praestitorum. ergo iiiij non ten entur ad restitutionem acorundem . Antecedens quoad primam partem patet,quia ex praenotatis tacta r putatione haereditatis eximuntur a quocunque oneret , quo afficerentur ratione
eiusdem luereditatis, ii per ipsos esset ad bta ; quoad secundam item sic euincitur Pater semel praellitis alimentis filiis nullum ius habet ad ipsa repetenda, ergo nec crinditor eiusdem Patris ius habebit ad repetendos sumptus in eisdem alimentis prinstreos. Antecedens patet ex pramotatis. Consequentia probatur, quia creditor Pa.tris nailum ius habet in sillos, nisi quate. nus acquirit ius ratione crediti, quod ha. - - . bebat ide in I ater in filios a Neq; dicas habere ius aduersus eosdem filios rationebunorum propriorum, quae insumpta suerunt in utilitatem eorundem filiorum, qui Propterea sicuti senserunt commodum iii alimentis, sustinere tenemur incommoda in restitutione; contra enim impugnab ris , nam commota quae senserunt ex alimentis erant naturalis pictatis iure ipsis debita, nec ex illis conlutate aliquod onus restitu tionis nec respeeit,atris tribuentis
alimenta, nec respectu creditoris mutuum eonccdentis pro alimentis, ta creditor debet si ui imputare, quoa mutuum dederit Patri cam Peri ulci lottis, qui cet te nou
aluerit, ad restitutionem in bonis non hae reditate paterna ab ipsis acquisitis , sed propria industria. Ratio fundamentalis est, quia onus non consurgit in filus, nec ratione rei acceptae, nec ratione in iumeacceptionis, nec ratione alicuius,quod remaneat loco rei acceptae, & in quo facti sint locupletiores , non ratione primi, quia mutuum iam consumptum lupponimtur, nec amplius extat, non ratione secundi, eo quia hiij mutuum non acceperunt, . nec iniuste usurparunt, sed semperrunt in bona fide alimentorum sibi debi-t s a. torum s DCn ratione ter iij, quia absolute meat indici non possunt ex illis alimentis facti lo--q- .cupletiores; non enim aliquid aliud r si 'sermarunt loco alimentorum , quod cesse rit in augmentum bonorum fortunae C
rundem tiliorum, sed si quid cellit, cessit inutilitatem Patris , qui aliud reseruauit, quod insumere debuistet in alimenta, unde ipsi,vel ipsius haeredibus incumbit on restituendi , non filiis, qui bonis haeredit iis non gaudent. S. VI. An mutuatarius possit cogere mutuante ad accipiendam rem ipsam
Si res mutuata medio tempore intδr mutuarion e tis, o restitutionem non facta fucrit
deterior, pol et mutuatarius cogere m v lvantem ad eandem accipiendam. a.
signatur ratio, ob quam non obstet alteri tas in de nitione assignata. 3.
3'Isquisitio sexta. Accepit Titius mi
LM tuas a Francisco mensuras aliquot olei, vel alterius rei quibus non conluiuptis, nec m deterius abeuntibus easdem numero intendit idem Titius restituere. Quaeritur modo,an de iure possit cogere
mutuantem ad easdem res numero exiis .ilentes recipiendas . Posse mitiuatarium candem rem numero mutuatam consentiente mutuante restituere definitum est rupta sub tit. Contractus 3 pranot. I. vers
Dicitur tandem prope medium; sed an pos, sit ipsum reluctantem cogere ad eandem numerct recipiendam id est, quod conir uertitur in praesenti. Respondeo si res mutuata inedio tempore inter mutuationem , dc restitutio. ii eiu non facta fuerit deterior potest Titius mutuaLarius cogere mutuantem ad candem rem accipiendam. Agit de haccontgouersia Bartholoisaus Socinus iacet.
299쪽
F. si rectum petat L, I x. in I. r. in privesp.
Raraho' se eertum petatur per I. cum quid eod. tit. Probatur. Non potest mutuans obligare Akae,n mutuatarium, usi ad restituendam sortemee: . ad aequalitatem in re eiusdem rationis, &speciei, non autem ad hanc potius rem imira eandem speciem, quam aliam , ergo mutuatarius in restitutione dumodo seris uel aequalitatem intra eandem speciem poterit unam velle tribuere,& non aliam, adeoque cogere ipsum mutuantem ad una in in tali specie recipiendam, sed restituendo eandem rem mutuatam restituit
rem intra eandem specie ad aequalitatem, ergo &e. Dices de ratione mutui est, quod restias tuatur alia res eiusdem qualitatis, ut supri dictum est in definitione mutui, ergo
non potest contra rationem mutui mutua tarius obligare mutuantem ad accipiendam rem eandem in numero mutuarum.
Sed contra in definitione mutui dicitur, quod restitui debeat tantundem eiusdem qualitatis , quae particula tantundem , videtur importare alietatem rei, quia supponitur, Suod res mutuata consumetur,ut regulariter euenit, neq; est necessitas, v restituatur eadem, ut euenit in commodato, de deposito i caeterum si eadem perm neat non est aliqua ratio, quin possit eadem restitui, de non teneatur eandem reiscipere mutuans; cum in hoc in nullo fraudetur.
An error,quo filius familias reputatur sui iuris ipsum non eximat ab onere restitutionis mutui. SUMMARIUM. Proponitur flatus disievitatis. r. Respondetur filium familias teneri rest
meania mutuata filio familias a duobus ex pecunia ipsis communi, varum alter me har ipsum esse filium familias, aliis ignovabat on eli restit rada in integram, sed tantum respecta illius, qui ignorabat. 3. On est prata meta m m tuum factum ex scientia viri gae. q. Ignorantia debet esse innixa rationi, nec Asemit cras, in vincibilii . i.
tuum, de Ratio in eo fundatur: quii fama publica supplet defeeium iuris realis, de
tollit suspicionem, quam possit mutuans concipere de periculo parentum,ad quod tollendum sancitum eli Senatus Conlabium Macedonianum visupra i creth enim ipse vitare non tenetur idem parentum Periculum per negationem mutni, quod
per communem aestimarionem non pri videtur
oritur hic maior dissicultas, an si mutuum fiat filio familias ex pecunia comis muni duobus, quorum unus sciuit, alter ignorauit eum esse filium familias teneatur postea in integrum eandem pecuniam sus 3 restituere , quod idem controuertitur. v -δquando fit mutuum . duobus ex pecunia tantum unius. Respondendum est non teneri, nisi respectu illius , qui ignorauit raritiis Baltas in L i. ad D. Hrs quarunim his esse si dvo c. ad Marad. Ratio est, quia lex Maccidionani non fundatur in iustitia commutatiua cum respectu dati ad acceptum, sed in iustitia vindicativa cum reiectu remis. Paenae ad culpam, sed respectit eius , qui sim assiuste ignorabat filium esse sub patria po- m, et a testate nulla est culpa , ergo nulla potest
iuste infigi paena. Dixi ,iulla ignorabati, vel quatenus publice habebatur . vi sui ituris, vel exercebat aliquod publicum obsicium , vel mercaturam , ratione cuius
posset rationabiliter praesumi, ut sui iuris,
prout habetur in I. i. c. ad Macedomammo I siquiis ad Macedo a nam, nam , G sine iundamento , de priuia rationabili probalitate negationis patris potestatis
quis mutuaret, non eximeretur a p*nλamissionis mutui luXtit Senatus Consultum Macedonianum . Confirmatur , quiamna non infligitur, nisi vel in odium de Iinquentium, vel contra scientes, dc presumentes, ergo respectu eius , qua iusto ignorabat non prslumitur lata hui modip nai Neque obitat responsioni nostrae, qti asseratur,cum pecunia supponatur communis, tam respectu scientis, qoam resphetu ignorantis, praestimendum esse m tuum factum cum scientia utriusque, cum in rebus communibus unus supponaturgestor negotiorum alterius; contra enim
impugnaberis, quia praesumptio in paen libus saltem quoad paenam ordinariam non subsistit, nisi veritas praesumptionis pax probetur plane. Deinde falsum est,quod ni pacemper praesumatur socius in rebus com- vel 'munibus certiorare consocium, mallimet, quando ipse concurrit ad actioIIem ini-- .
HI uisitio septima . Fabius mutuavis quam,de snualidam, ad quam iuste potest XI anum mos filio familias credens iuste sun e et i
eum esse sui iuris ex fama publica, quamuis non sit. Quaeritur,an non obstante exceptione Macedoniani teneatur filius familias eosdem nummos restituere. Respondeo a mati . Euincitur ex L attolus i. ci ibi Balaai, et gartolai c. ad Maceda.
cius propter periculum damni sibi imminentis,si certior redderetur, vel in rationabili dubio constitueretur . Tandem instantia est contra suppositionem, per quam praesumitur, quod alter iuste igno- t. verumtameli est, quod talis igno- srantia
300쪽
rantia debet esse innixa alicui rationi pro babili, nec susticit crassa, & vincibilis.
De iure exigendi restitutionem mutui . . . flio familias , qui tempore minruationis credebatur habere peculium castrense , tanon habebat.
Refertur status discultaris in partis ara. E. Filius familiai in eo easti tenetur ad restitutionem mutui principalitis. a. Et in subsidium ipsius . Pater eiusdem ibidem . Limita hoc procedere, quaada mlitvum factum es pro alimelliis , vel similibui api. 3.1 TYRuifillo octaua. Mutuat quis filio. O familias habenti peculium castre
te, quod tamen fuit ademptum ante murum uationem neaeiente ipso mutuante. QUE Titur modo,an teneatur ad restitutionem
mutus, dc in subsidium ipsius. Pater eius
a Respondeo, ipsum,de in subsidium eius
Patre teneri ad restitutionem mutui, Barat olus is l. si non fortem S. si filio s. de condi. Pariolus se, er-m I eum fundus S. seruum Mim certum petatur . er in I. eius qui s. est dem tit. Probatur . Qui ivile ignorans mutuat filio familias obligat ipsum ad restitutionem, & in subsidiuin ipsius Patm, ergo etiam, qui mutuat filio familias habenti castrense peculium, ademptum tamen ignorante ipso mutuante obligabit filium mutuatarium, dc in subsidium Patre ad rellitutionem. Anteced a probatumeli supra . Consequentia probatur, qui et is mutuat filio ex suppositione, quod habeat ispara- Peculium castrense mutuat eidem, prout ae fui iupponitur sui iuris, sed mutuans filio fa--r milias ex suppositione iusta, quod sit sui iuris obligat, ergo dcc. Dices Patre non obligari ad solutionem debitorum filij ni miti, et nix. c. ne filius pro patre, maxime si debita facta fuerint in ordine ad bona castrensia, circa quae filius non est sub patria potestate I. neq,' ex rivacios, si perse a. dc ibi Glosc. eodem a ergo
quamuis ratione ignorantiae mutuantis non eximatur filius ab onere restitutionis iniriui,non consurgit tamen onus in Patre ad restitutionem pro filio impotente . Sed contra in primis instantia non valet iustatutis municipalibus alicuius regionis, itaritim quibus cautum eii Patre teneri pro debitolomaeus filiorum. vi testatur Barth. Socinus ea M. ase Mui Vii. invol. a. per totum. Deinde etiam
non subsistit,si cum Pater sciuerit mutuum faetium filio familias non contradixerit L si filias s. ad Maces, ct Baldas in l. h. c. Baldas eodem titulo . Tandem Pater tenet pr ad solutionem debitorum pro filio , quando
debita facta fuerunt pro alimentis cohgruis, nam quamuis Pater non teneatue alimenta praeterita compensare filijs, eo is quia necessitate transacta cessat onus, de ratio naturalis pietatis , tenetur tamen soluere debita pro eisdem alimentis contracta Bariolus in L libertis S. i. may. g. de Barro ali. leg. Caeterum extra hos casus,aliosque tua.
similes in causa studiorum crediderim Pa-tic non teneri pro debitis filiorum .
mutuum cum exceptione non numeratae pecuniae. S. L
An mutuatarius facta confessione de muneratione pecuniae, aceeptoque pro illa pignore, si hoc pereat pollit excipere. SUMMARIUM. Proponitar casas in suis terminis particula.
ribus. I Tereunte pignore dat r etiam locus exta
Et transfertur onus probandi in murianistem. Ibidem . . sme obstare potes assignatio, o traditio pignoris. 3
DI uisitio prima . Condito publico
instrumento mutui inter Titiunia Amutuantem, de Theodoricum mutuatarium,in quo non numerata pecunia realiis tersid tantum apparenter ostensa fuit, Theodoricus cmfessus est se pecuniam re cepisse accepto in securitatem de pecunia tradenda certo in ore Pignore . Hoc interim ante traditionem pecuniae inculis pabiliter ex parte utriusq; pereunte pisgnore excipit intra debitum tempus Theodoricus de non numerata Pecuma. Quaeritur iam, an hac in hypothesi locum
habeat exceptio non numeratae Pecuniae, ita ut transferat onus probandi in mutuantem , quo non. probante Dran tene tur ad restitutionem .
Respondeo, etiam in hac hypothesi dari a
locum exceptioni, dc transserti,si excipiatur intra tempusdefinitum, onus probandi in mutuantem pecuniam fuisse numeravitam. Probatur, quia si qua ratici euince