장음표시 사용
51쪽
sentiaeetabla quoqi prohibitio venandi in solum in tuis aquis, sed etiam ex tuis aquistis
Iuviai tali agro . Neq; dicas dominum fundi non
De Da latum esse inultum ratione damnorum ,
quae fit equi possunt in fundo, sed etiam, quia laeditur eius voluntas, de ius,quod ha---. Set prohibendi aliorum actiones in tali fundo i contra enim est, quia ipsius voluntas est irrationabilis, praecisis damnis . in ordine ad venationem, cum ius illud sit commune, & libertas transeundi regula.
riter sit legitima consuetudim ubiq; p uripta Probatur tertio, si feram in alieno lam do feriam , quae fugiens in tuo fundo
Pereat, antequam meos oculos euadat,
possum in tuo fundo illam accipere, quia Per vulnus a me ipsi inflictum facta est meace eadit plopeae sub meo dominio, re C. autem meam possum uehicunm accipere, , , . quia rea semper clamat pro domino, ergo etiam possum in tuo fundo vulnerare, dc --, occidere, atq; in eodem illam accipere. I. Consequentia probatur, quia ex eo, quod - - fuerit In tuo fundo, ut obiter supra attigi, mus, non sequitur, quod sit tua, ergo, si eam ego ibi occidam, fiet mea, quam Pro eis D. Herea possum ibi accipere . unde, si quaestui ia-- erit differentia in secundo casu a pruno v - - - riit praecise ratione transitus, quod non obstat ; tum quia transitus non potest impediri ad illam capiendam, quan in alibi vulnerata, de ibi moritur . ergia neq;poterit impediri ad eam vulnerandam, cuius in ipsam habeam aeque,ac possit haberaquilibet alius,tum quia libertas ad transitu iam est eonsuetudine legitimh praescripta. Dices ex s. fera instit. de rer.diuis Qui ipotest ius verrandi in sivis pridus sibi reseruare, edo Poterit & alijs prohibere, qui reseruatio libi est prohibitio re dictu alio,
rum. Sed contra, vel textus intelligendus era esld iis praedijs dumtaxat, quae ita sunt circumsepta , ut serie nullo modo ab is a possint egredi i tunc enim praesumuntur huiusmodi ferae non esse omnibus commumnes, sed domino cuius in fundo sunt inter eluiae , appropriatae, qui propterea potest quemcunq; prohibere, ne ihi venetur . ne uh rem iam suam rapiat,ex quo oritur, ut contra venantes, & rapientes possit agere actione furtiua; vel huiusmodi lex est iam contraria consuetudine abrogata, cum regulariter libertas ubiq; venandi sit legitiis ma consuetudine praescripta.
Dices secundo, test quis prohibere, ne alij piscentur in proprio stagno, lacu, vel
aquis proprijs in proprio fundo decurren. ibus, ergo poterat etiam prohibere,ne alis venentur in proprio praedio, ta cum de pi, statione verificetur. etiam u stagnum, laricus , Q huiusmodi aquae decurrentes non sint muro aliquo, vel alio modo occluta.verificari etiam debet de venatione, etia si praedium non sit occlusum. Sed contra dio
par est ratu iura pistes,cum oriantur mu
m. sunt partes, de fructus tui fundi, adeoq; proprie cedunt domino fundi, sicuti arbo,
res eidem cedunt, ferae autem licet orianturio tuo praedio, non tamen extu prae- tar Mindio, adeoq; tibi non cedant, cum non sint
partes tui fundi. Accedit, Suod cum pisces . non egrediantur a tuis aquis,sed semper in geisdem permaneant, semper permanent tuis msub tua potestate; ferae autem, cum egre vi a mediantur, & ingrediantur, modb huc,modo illuc discurrant non sunt sub tua potestate, meteroqui tot variarent dominos,per quot
Pars secunda responsionis limitativa vprimae, qua dicitur, nisi praedia sint ita o
clusa, ut ferar non possint egredi, iam probata remanet ex iis,quae diximus ad prima rara ea instantiam , nam unusquisq; potest prohi- 'bere, ne res sua ab altero occupetur i sed quando ferae sunt in recintu alicuiusa quo a ,-. nequeant egredi, sunt proprii illius, perin- - de,ac si essent ab illo capit.& in aliquo loco ete di celusu, ergo dee. Ex quo sequitur in hoe se ut ' casu cessare omnes rationes, quas adduximus superius ad probandum non posse a 'prohibere; nam si quis illas feras acciperee in tali loco furtum committeret in bonis alterius,adeoq;teneretur ad restitutionem,
ut sustinent omnes,quos viderim, neo pellvinus eiulam inflictum possessionem ipsarum acquireret, eo quia cum non sint nullius non fiunt primo occupantis.
Remanet modo explicanda limitatio in responsione adducta , quod, si venator do. mino pridii damna in eodem pddio attulerit,teneatur ad compensationem. Lesio facta in bonis alterius est contra commuistativam iustitiam , ergo obligat qqualitee ad restitutionem, ergo si quis per venationem damna attulerit in agris alterius, segetes, v. g. conterendo, tenebitur ad compensiationem talium damnorum; N ivlla ratione talis i fio cohonestari potest, adeo ut eximat ab obligatione , vel enim udinatio fit ob oblectationem animi eiusdem . venantis, de hoc non excusat, quia oblectatio sumi non potest cum detrimento alis 'terius , citeroqui posset quis iuste, & im U--pune ex alterius arboribus sumere fructus sa da-- ad propria corporis oblectamentum;vel fit mera mob proprium venantis commodum, de neq; hoc excusat ob eandem rationem: vel ' a .. fit ob bonum publicum , ne feri multipli--..cats noceant communitati . de neq, hoc 'arma eximit ab onere compensationis, nam nal. mp. a squitas postulat, ut propter publicum sola aliqua determinata persima onus M. stineat sine compensatione. si quidem hoe est contra iustitiam distributinam, quq ii-cuti omnes respicit cum proportione in distributioite bonorum communium, ita inreparatione damnorum communium ob publicum bonum debet omnes respicere,
52쪽
De contract. ut sic. Disquisit. S III. ra
defensionem alicuius Ciuitatis, cilie re, spicit bonum commune omnium ciuium ellet alicuius priuati ciuis domus euertenda, facienda esset compentatio ex publico, it1,si ob idem honum publicum essent
alterius segetes v. g. conterendae, damna
eiusdem ex publico essent reparanda . Respondeo secundo posse Principes non solum in proprijs fundis, sed etiam in communibus venationem, piscationemq, prohibete, non solum ex libero populorum consensu, sed etiam sola sua auctoritate, &ad praecisam sui recreationem . Ita fere eommuniter Probatur prima pars, ex libero scilicet populorum consensu hoc fieri posse. Ius venandi tum ex iure diuino,tum naturae,rum ex iure gentium residet indifferenter apud omnes, sed in ijs, quae libera sunt omnibus
potest unusquisq; iuri suo caedere, Ac pruvnoquoq; illi,qui representant omnem p pulum, ut pote qui sunt deputati ad regi
men eiusdem populi, ergo illi nomine omnium possunt transferre ius venandi, quod habent,in Principem, ergo ex tali iure acquisito poterunt Principes de illo perfectis. si medii ponere, adeoq; illud ius cuicunq; prohibere. Probatur secuda pars ex sola scilicet eius. Principis auctoritate . Possunt Principea ex iusta causa populis etiam renuentibus onera, & tributa imponere, etiam in ijs , quae, vel de iure gentium, vel de iure ciuili in singulos diuisa sunt, ergo multo magis pnterunt onera,& tributa imponere in ijs,qua: eisdem iuribus diuisa non sunt, sed in communi relice , dc sic, vel poterunt praecipere, ne quis venationem ineat, nisi tot soluerit, vel absolute prohibere vice vectibgalium pro alijs rebus soluendorum. Comi uentia probatur,quia mrtius,& strictius ius habent homines in ijs, quae in diuisione rerum sibi contigerunt, quam habeant in ijs, quae in communi relicta sunt; siquidem illarum rerum dominium habent, non siquiarurn, quandoquidem istarum ius acquJ situm non est, sed acquirendum, dc quidem incerte, eo quia res communes aeque Diunt a te, vel ab alio occupari. Probatur tertia pars, posse scilicet fieri reseruationem ad latam eiusdem Principis
recreationem Potest ius commune in ordine ad bona tartunae communiter a natura communicatum, de non diuitum a iure agentium a Principe reseruari ex iustat causa, de in ordine ad bonum commune,ergo
ius vena ndi ob istam Principis recreationem potest ab eodem iuste, de legitime reseruari . c onsequentia, in qua est dissicultas sic euincitur, quia splendor, de dignitas Principis est maximum decus, splendor , & dignitas , ciebonum eius. dem Reipub licae, sed conueniens eiusdem Principis recreatio maxime confert ad splendorem, dc dignitate; ipsius ergo, ecad maximum decus, & bonum eiusdem Reipub. Consi ematur,quia aequu est,ut qui Reipublicae onera sustinet ipsam regendo, ohu gubernando, dc cui odiendo, de bonis eius- n. viidem Reipublicae gaudeat ad conuenientes sui ipsius recreationes, sicuti enim in uni
uersialibus negotiis sentit incommodum,ae
remitur, ita contanum est, ut ex publicis . A ..
nissentiat commodum, dc subleuettir,ut Gram 'supra innuebamus, ergo poterit sibi ius ve- - . nandi in aliquibus locis reseruare, ut oblemctamentum in ipsis a curis percipiat. Dixi in aliquibus locis . non enim coin Ouenit, ut Princeps populos ita gravet, ut ae- nequeam ullo in loco oblectari per com hoos .gruas venationes; quod enim ius naturae vi utar; omnibus indifferenter communicauit, de preM- commune reliquit ius gentium, aequum 'non est, ut cum omnium aliorum detrimento uni dumtaxat reseruetur, dc addicatur. Adde,quod Princeps potest solummodo populos grauaro in ordino ad sumis
plus , de recreationes suae dignitati conuenientes, non autem supersuas, de supenexcedentes , adeoq; non ad omnem locum ius venandi reseruare, sed quoad aliquem
Ad quem pertineat fera ab uno vulnerata, dc ab altero capta . Proponitunctarus disquisitionii. I. Fit vulnerantis , si ipsius oculos non efugerit
in moraliter est ipsam captaruI. a.
Fera extracta ex alterius laqueo ipsi us fit,nisi δ laqueo est abitura.DI uisitio: tertia . Caius venator ita quadam silua emissa sagitta ceruum ivulnerauit , qui e silua effugiens captus fuit a quodam Rustico . Quaeritur,ad quem
pertineat ille ceruus, an ad vulnerantem a u.I , an vero ad capientem. Cum distinctione ij quaesitum est discutiendum, vel enim fera vul-- vulnerata, ita effugijt ut euaserit oculos . vulnerantis , dc canes insectantes , ut vh '' moraliter vulnerans ipsam non esset cap-turus, vel ita effugit, ut vulnerans, de canes insectentur, ut sit moralis certitudo, quod venator, vel per se, vel per canes es set capturus, dc sic. Respondeo, quod si fera vulnerata non deffugerit oculos vulnerantis, nec moraliis ter possit effugere eiusdem manus, ip Doreis sius sit, non capientis;si vero effugerit ocu- ferarulos vulnerantis, de moraliter manum ipsius possit effugere,tunc fiat eiusdem capientis, non vulnerantis. Ratio primae partis est, 'quia per vulnus inmetiam venator iam mo- sed Diara liter feram apprehendit , de dominium vulnere.
53쪽
aequisiuit; neq; enim manu tantum domi- redierit ad talem feritatem: ti quod fit
nium ferarum acquiritur, sed etiam laqueo, sagitta, de vulnere ergo, etiam si es fugiat, dummodo tamen moraliter caperetur, si in aliorum manus non incideret intelligitur esse eius, qui vulnerauit; cum certe in hoc casu ipse intelligatur primus occupans, quantum sussicit ad dominium, Ratio secund* partis est, quia quando subterfugit oculos vulnerantis, de canum insequentium regulariter supponitur proderelicta, ac adhuc sub nullius potestate . illa d quasitum ivst, do pertim divisone, de adhuc videtur habere suam naturalem libertatem L naturalem s.fde aequirendo P
........ rvm do igio, ubi legitur feram recepisse,.-- - naturalem libertatem, quando dissicilis est D H. eius prosecutio, de quamuis vulnus inflictu'It in tribuat aliquod ius vulneranti, hoc tamen inchoat intelligitur, quando vulnus talis naturae .... ', ut tollat moralem libertatem ferae, IPUI, Ovia in ici -- si ..da Diti. 1M quod non euenit,quaudo,ab eius manu erat arte, de stadio mansueta per consortium ..
moralis spes regressus, & tunc dixi restatuendam esse priori domino; cui responsioni denuo nune subteribo . Hie tamen notandum est,tunc cellare moralem spem re gressus, quando solito tempore, quo rein regressu gredi consueuerat, non redit duobusi T. g. ,
vel tribus diebus, ve si redire solebat ad horam diei nonam ad illam horam , veIalio tempore intra illos dies non redierit, quod intelligendum est. dummodo, ab alis quo non detineatur, quia illa detentio supponitur violenta, nec ius aufert a Domino illam recuperandi. Cessat etiam moraliten spes regressus, quando sera in ipsa fuga extra urbem, vel oppidum egielsa recta via, dc festinanter procedit ad nemora,vbi potissimum Liae ferae eiusdem speciei degeroconsueuerunt, 'uoq; illa fera numquam adluit: tunc enim cessat ratio, dc moti uti spei, eo quia fera natura sua ferox licet j 2. elapsura. Ex quibus etiam deduces, quod, fi fera alterius reti, vel laqueo inclusa erat mora liter deuentura in manus eius, qui remtia, vel laqueos tetendit ipsi intelligatur
3 esse, & si quis ipsam h laqueo,vel rete eris
Piat committat furtum, eo quia rem alienam inuito domino usurpet i n vero Elaqueo, vel rete erat iugi tura fiat primo
capientis, dc h laqueo excipientis, eo quia cum moraliter esset iugi tura perinde se habet, ac si non esset capta, de in sua naturali libertate, adeoq; fit primo occupantis.
An sera mansuefacta exiens extra oppidum fiat capientis.
Status digicultatis. I. Si st moratis stes regressus rediituenda est Domino, si laus spes emant fit capientis. a. Si Domium fugientem in Ctetur, O si moralis spes recuperationis is es restituenda . Deus sit capientis. I.
x Isquisitio quarta. Titius acceptam in O nemore feram intra septa sua: d
mus conclusit, varii , artibus mansuefecit,
de domesticam reddidit: Haec quandoq; domo exiens redibat ; postremo tandem ab ijt sine morali spe, quod esset regressura, sed vel in ipsa iuga, vel paulo post capta fuit a quodam rustico . Quaesitum a me fuit,an facta fuerit eiuldem capientis, an vero sit relli tuenda priori domino. Respondi tunc cum distinctione; vel sup Ponitur, quod redierit ad naturalem feri, talem, de moraliter non sit amplius redi, tura ad dominum, de sic asserui, quod facta
fierit capientis; vel supponitur, quod nunaliarum eiusdem speciei facile mansuetu.dinem amittit, de redit ad pristinam terita- ali uia tem. Hoc idem dicendum est de columbis alicuius columbaris, qui si uniantur columis ' bis alterius domini, dc aliquando suo tempore consueto non redierint ad locum
prioris domini, supponuntur ab illius do.
Ratio primae partis est, quia quotiescunq; fera non violent cr detenta non redietemporibus consuetis ad dominum, Megressa vagatur per nemora moralitee
supponitur ad naturalem Iibertatem, talaritatem redijsse, sed fera, quando est in .sua libertate fit primo occupantis; nec Obstat prius alterius dominium, a cuias I eruitute, se per fugam, de libertatem acquisitam exemit, ergo, si ab alio capiatur fit ei dem capientis. Quod si supponas prio- irem dominum in fuga extra urbem, vel oppidum ipsam insectari, nec fera voce, S. si nec blandit ijs eiusdem domini sistitue, tunc, vafferendum est, quod diximus de fera ab uno vulnerata, dc ab altero capta, si enim o , -- sit moralia spes, quod in manus domini sit ,
deuentura, tunc non fit capientis, sed eius eis era-dem Domini propter dominium, quod in ipsam habuit, a quo absolute non intelli- se situr cadere, quousq; ipsam insequitur,dc moralem spem habet certo apprehendendi; si veto nulla sit spes ipsam appreheden, di certe fit capientis,eo quia,cum in illo casu non intelligatur esse sub dominio prioris domini, de sub potestate illius, cum ab illo se exemerit per fugam, dc feritatem naturalem, intelligitur nullius esse, adeoq; fieri primi occupantis; quod potissimum colligitur ex L 3. , et s. de aequirendo rerum dominia, ubi dicitur, quod ferae naturalem
feritate, dc libertatem consequuntur, si e se fugiunt oculos custodientis, vel licet sint sub eius aspectu difficilis sit eorum prose
cutio , dc captio; quod etiam dicendum est do
54쪽
De contrast ut sic: Disquisit. s. v. a. r
de fera excitata a canibus unius domini, & nethelauri specialiter explieriue pecunia, ab ipsis insectata, & postea ab alio capta,li veniunt tamen etiam sub ipsius nomine res enim em moralis certitudo, quod rapien- omnes mobiles pretiosae, ut gemmae, vasam esset a canibus excitantibus, de insectan- aurea, dc argentea, annuli, caterue, de si- tibus fit domini eorundem canumsecus ca- milia. Pro clariori notitia Pientis. Aduerte hic thesaurum respectit in- --- Ratio secundae partis ex mox dictis de- uentoris , et filisse repertum in loco pu-pem R. ducitur. quia si certo moraliter erat redi- blici iuris . et in proprio fundo,uel in fanis tura non intelligitur euasisse a dominio do alieno; fundus proprius, vel poteti esse prioris domini, nec ad naturalem liberta- talis titulo proprietatis lidum, qualis est Tem , de seritatem, ergo perseuerat cum fundus alteri Iocatus,vclinemphytheusim valitate subiectionis ergi suum dominus traditus, vel solum titulo usu fruinas, qua- uersitatun quo certe cas si ab aliquo caperetur eli lis est indus ab emphythmia, vel condu- em , set ex rigore iustitiae restituenda, vel si a ctore possessus, vel titulo proprietatis si- lupo occideretur, esset pellis ipsi domino mul, dcvsustuc iis,qualis est domus aliqua ia et tradenda . a proprio domino possessa, ct inhabitata I .si. 5, 3. . fundus alienus, vel potest esse saecularis,
----i uae. -i- - , --- .i cuius dominium scilicet est penes saecula
res,seu etia possessio,vel ecclesiasticus.cuius
ius fiat thesaurus inuentus . . SUMMARIUM. Proponitur resurio definitur,quid sit thesau.
De iure natura, in gentium thesaurui rectum ditas fit inuentoris. E. De iure et ili communi inventus in proprio fando,tum titulo proprietatis, tum Uufructu, domini inuentorii. g. si inveniatur m fundo Fuius quoad proprietatem , in asterius quoad 6ufructum ab habente V actum,pars fit domini proprie- satis , para dis fructuarii; si a Domino proprietatis totas fit ipsius. q. Thesaurus inventus in fundo privato alieno partimsit inuentoris, partim domisi fanis di. s.
rdem dirandum est, si ia fundo publico speciali
Hem, quaad. inaenitur in tora sacro , in Re Iigioso. Toctvando is loco communi, qui rellius est totus D tauratoris. 8,
- Γ Isquisitio quinta. Titius in quodamia loco thesaurum inuenit reconditum, cuius nescitur dominus, nec ulla ratat memoria, a quo in tali loco fuerit repositus. 1. - aertar, an sit ipsius inuenietis, vel cui sistat isse loquendo tum de iure naturali, tum iu- minat in re gentium, tum de iure ciuili. Nomine
syri. thesauri hie intelligimus veterem quan dam depositionem pecuniae, cuius nou extat memoria, ut iam dominum non habeat, ut definitur I.minquam a I sile acquDrendo rerum domi debet autem ad hoc, viilla deposivio sita aurus, este vetus, nam si talis non siit e cad summum res incerti domini, si nesciaturi quo fuerit abscondibra res, di propterea no fiet inuetoris,sed expendeda in pios usus ad instar alioru bon, ru incerti donunt.Quamuis ite in definiu dominium scilicet est penes helesiam,qua vis quandoq,vsufructus si penes saeculares In ordine ad haec omnia loea praesens db squisitio est examinanda . Respondeo primo de iure naturae , ta aitem de iure gentium thesaurum recondi tum fieri primi inventoris. Est communi a
sententia. Probatur, quia thesaurus ex suo conceptu duo dicit, de quod sit quid depositum opera , de industria humana , ad exclusionem venarum metallorum, quae ipsa natura inditae sunt montibus, & quod non extet memoria in Milionis,& reconditionis, recua qua ratione tanto temporis macio domi- minium defijt esse a vero domino,de ab ipsius ne tanti haeredibus, unde iure merito habetur pro ra pera
derelicto; sed quod sub nullius dominio est, de pro derelicto habetur de iure getium fit primo occupantis ( quod s verificatur in M. d. -... alijs rebus, non video,cur non debeat veri- I. . sicari etiam de thesauro ergo dcc. Neq; obstat, si dicatur posse quandoq; praesummi a quorum maioribus fiterit thesaurus absconditus, adeoq; non transire ad prima occupantem, sed ad ipsorum haeredes; non obstat, inquam, tum quia mera praesumptio non tribuit verum titulum dominii, qui praeponderet vero, dc reali titulo inuentationis, dc occupationis i tum quia ex eo,
quod desierit tanto tempore possideri de-sijt esse sub cuiustum; dominio. Respondeo secundo de iure communi sciuili thesaurum inuentum in fundo pro.ptio , tum titulo proprietatis , tum vis- . . huctus, totum fieri inuentoris. Probatur primo Iustit. S. thesauras de rem diuis, ubi assuum.
Iegitur thesauros , quoi quis is loco Aoim e- tur. nerit D. Adrianus micratem aqvitatem secatus eis concessit, qud eos invenerii, quod confirmatur ex L Hica c. de thesauris, ubi
idem definitur. Probari potest secunda ex illa Parabola Euangeliea, ubi homo il- ialet, thesauro irruento in agro vendidit om- i ruis nia sua , de comparauit eum; frustra enim aut eomnia sua vendidisset ad comparandum ni 'tu .
Saxum, in quo erarum thesaurus, si illum por
55쪽
iuisset acquirere sine possessime agmergo,
ut absolute thesaurus acquiratur, laudus , in quo acquiritur lebet esse inuentoris, ergo in fundo proprio thesaurus fit inuent ris ; neq; dicas hanc parabolam non restraei ad ius ciuile, adeoq; quoad praes m instia rutum nihil probare; contra et sest, quia
Indicat, quod consueuit inter homines posti rerum diuisionem de iure gentium factam, fieri, in quo postea fundatum est ius ciuile. . Respondeo tertio, si fundus fuerit unius quoad proprietate,& alterius quoad dominium utile,si inueniatur ab habente dominium utile fieri pro medietate domini directi, & pro medietate habentis dominium utile, si vero inueniatur a domino proprietatis totum fieri ipsius. Ratio prim* partis deducitur ex eo, quod, si thesaurus inueniatur ab aliquo in alieno fundo, partim dio; . s. inuentoris, partim domini fundi, ut insta probabitur,& habetur expresse in pr*-- citatis iuribus Instit. S. thesauros de reridis. l. Dica C. de thesauris,ergo etiam partim
crit emphytheuis, partim proprietarij , ab eode emphytheuta in fundo proprie--. raris inueniatur;Neq;obstes Emphytheuta
v. g., cum gaudeat durante tempore em
phytheusis usu fundi, dc bonis,quae ex eodeiundo percipiuntur gaudere etiam debere
Thesau- inelaum, qui ex eodem fundo eruitur cum exclusione domini directi, sicuti -- , - cludit a parte fructuum, contra enim im-- sed Pugnaberis, quia thesaurus non est fiuctus p.riis fundi, sed aliquid omnino ipsi extrinsecum,
pari ' quod dominus directus eiusdem fundi, nec mi Iocauit, nec locasse praesumitur, cum per
emphytheusim, seu locatione tradat fundum ad usus solitos fundi, non ad id, quod insolite in eodem fundo reperitur 3 unde
potius videtur thesaurus inuentus tria agro pars eiusdem agri licet improprie, quam fructus eiusdem,adeoq; potius domino fundi cedere, qu am emphytheutae, taconductori, qui propterea in ordine ad illum se habent, ut extranei. Ratio secundae partis est, quia cum Dominus inuenerit thesauru in praedio suo,licet alteri locato, vel in emphythrasim tradito , emphythema, nec ius acquirit in lae . su titulo inuentionis, nec titulo rei in prinprio fundo ad inuentae, ergo thesaurus inuentus a domino proprietatis in proprio aberr . lando totaliter fit ipsius, nullo modo com ductoris , & emphytheu . Antecedes prinis ... . batur, Ion ratione primi, quia inuentor
supponi, dominus directus, & propri prietatis, cui ex hoc capite solum fauet ius gentium ut supra; non ratione fundi, quia
ipsi fundus per emphytherem, vel locationem concellus est solum ad usus, & usustucius solitos, non ad insolita, quaeq; non veniunt nomine humum, quaeq; non praesumitur dominus concessisse, inuno fico. gnouisset, rationabiliter reseruasset.
' Respondeo simio, tremm inuem tum in fundo alieno priuato I fuerit sei,
viis saecularis,partim fieri inuentoris, par tim domini fandigiuod idem dicendum est, si inuentus fuerit in fundo publico, qui scili eri possideatur a ciuitate iure specialis dominii , cui nodi est sylva, vel domus emispta, vel fabricata publicis sumptibus; si
vero fundus fuerit sacer, et Religiosus etiam panim erit inuentoris, partim Ec-mesiae, seu Praelati eiusdem; si vero tandem
fuerit in fundo publico, qui scilicet nullius
est. sed destinatus ad publicos usus, tunc erit totaliter inuentoris. Probatur prima pars, colligitum; ex thesauros instit. de rer. divis, quod tamea
intelligendum est, si casu, & mrtuito repertus fuerit, si enim data opera, & ex industria quaesiuisti non tibi, sed domino totaliter acquisisti,nisi dominus ipse tali ope. data op-rae, & industriae consenium praebuisset, &m., hoc eruitur ex dispositione legis ad pu' bi,
niendam iniuriam, quam inuentor domi--.no loci intulisse videtur quaerendo in eius fundo absque ipsius consensu ; lex autem huiusmodi paenalis habetur in I. unica c. de thesauris . T GProbatur secunda pars, quia communistas aliqua, seu ciuitas in ordine ad ea bona,
quae speciali iure dominii possidet, puta,
vel titulo emptionis, vel pei inut.ILIMIS, Sc cmma iurulibus suaeq; non destinauit ad communes usus, sed ad percipiendos fructus, Pr
oneribus sustinendis, perinde se habet, ac se habeat dominus priuatus in ordine ad sua bona priuata,& laedens ipsam commu- , mois nitatem in talibus honis peccat contra destim e commutatiuam iustitiam, & tenetur ad restitutionem, ergo in ordine ad ea , quae , reperitimur in talibus bonis communita-- tis idem erit dicendum in ordine ad ipsam ,-'-- quae dicuntur quoad ea, quae reperiuntur ' PF et
in bonis priuatae personae, ergo si thesau- rus inuentus in ius bonis partim est domini landi, & partim inuentoris, etiam inuentus in loco publico erit partim &c. vnde etiam habetur S. thesaui os instit. de reris
ditiis si quis in fiscali lora, vel publico, vel
cinitatis thesaurum inuenerit dimidium esse
fisci, vel ciuitatis. Ex quo tamen inferes, quod si locus publicus dicatur,ex quo ciuitas, vel communitas non percipit fructus , sed destinatus intelligitur ad vitis communes oum thesaurus fiat totaliter inuem eoris, eo quia ille locus nullius est, nec ciuitas illum possidet iure domin , adeoq; fit
Probarur tertia pars, quia locus sacer
& Religiosius, vel est alicuiusMonasterii, vel alicuim Ecclesiae sub aliquo Praelato seculari; Rursus, si alicus donastera,ve,
illud est capax domini inon est capax;
si alicuius Ecclesiae v administratur a
Praelato, ita ut omnia eius hona cedane in fauorem Praelati, vel ita ut ecdant eidem Ecclesiae, dc administrentur a Praela
56쪽
De contrach. ut sic. Disquisit. SUI. a
m nomine non proprio, eo quia ipse habet aduertam, quam inconsequenter loquaturraru - determinatos reditus pro onere sui ossicij, Lessius de iust. , et inraib. 2. cap. eiusdem Ecelesiae; si bona, seu loeus , n. 6 . dum asserit, quod, si data opera in ' ui quo thesaurus reperitur sint alicuius fundo sacro inueniatur i,esaurus totus fiatis h. i. monasterij capacis dominii, certo idem Ecclefiae, si vero lamito, ei non debeatur ., --.-t s. v. ius habet in fundum, quod habent aliae dimidium, sicuti debetur alijs dominis, in personae priuatae in sua praedia, adeoq; si quorum praediis reperitur; inconsequem Dese m thesaurus in istis inuentus partim cedit d, ter,inquam; nam in tantum, si data operamino fundi, dc partim inuentori, ut prois inuenitur,debetur totus Ecclesiae, in quan- . batum est, non video. cur thesaurus in illo tum fandus est sub dominio Eccl., dc inthinuentus non cedat partim monasterio sta partim inuentori, ne constituatur deterioris conditionis monasterium in suis
honis ab alijs personis priuatis in suist si vero locus, in quo thesaurus reperitur sit monasterij incapacis domin , sicuti domis
nium directum eiusdem monasterij pertim mm uid uel ad Summum Pontificem, ut docebibenor m mus in quaestionibus de iustitia, de iure, M sub verbo, Dominium , ita ad eundem debent pertinere ea, quq pertinerent ad idem Mam is monasterium, si capax esset, adema pars
thesauri inuenti ad ipsum spectabiti si Iociis , in quo reperitur est Ecclesiis, dc pe et . tutet mensam Pr*lati, pars quq pertin ret ad dominum alium, si landus esset ip-
Prensi- sius , pertinet ad ipsum Praelatum, cum i
rem . se reputetur ut dominus, ut doctores com
muniter docent in praeit. S. thesauros institis de reri diuisone, cum aequitas non postulet,vi,quod conceditur alijs dominis infundis
proprii dominil, denegetur Praelatis in secus; fi tandem sit in fundo Ecclesiae, quae administratur a Prelato, vel ab alijs no .mine eiusdem Ecclesia, non est,cur pars d hita aliis, si fundus esset aliorum, non sit debita Ecclesiae, cum fundus sit ipsius, &ipla aeque sit capax domini j, dc propriet
eis, ac quaelibet ciuitas, Ec communitas,imino, aequaelibet alia persona priuata. Dices aliter dispositum esse quoad th tauros in loco sacro inuentos in eodem S. Thesauros, ubi Iullinianus confirmauit dispo lit ionem Adriani sta tuentis totum fieri Cios, inuentoris , quod idem statuit Gloci ad C
quid io- tioni, cum non fuerit per ius canonicuma nisti. derogatum videtur seruanda . Sed contrara I c, illa dispositio procedit solummodo ex sup- positione,quod loca sacran Religiosa,vtpote publica nullius sint circa quae propterea valet generalis regula. 23a nullius sunt fiunt primo occupantiI,cum autem num
omnia fere loca sacra, de Religiosa sine sub dominio Ecclesiae alicuius, vel partisticularis, vel uniuersialis, non est, cur sit priuanda illis honis, quae aliis dominis in uniuersum conceduntur. Quod autem huiusmodi bona fini sub dominio Ecclesiae, vel particularis, vel uniuersalis ex eo po- tilliinu colligitur, quod alienari nequeant fine assensu Pontificio, dc sine solemnitatibus a iure requisitis, qlue certe supponunt dominium penes Ecclesiam, vel particula
tum inuentor, ut supra innuebamus, priuatur medietate, quae ceteroquin ex iuris
dispositione ei deberetur, in quantum in tulit iniuriam loci domino sine ipsius com sensu quaerendo in ipsius fundo, ergo si data opera quaerendo priuatur medietate sibi debita, hoc est quia supponit dominium in Ecclesia, quam litat,ergo, si ratione d mi vij totus debetur, quando laeditur pravoluntariam inquisitionem iure sic disponente, ut concedit Lecim,ratione eiusdem dominii debebitur etiam pars iuxta eiusdem iuris dispositione,quando non laedit per tartuitam inuentionem; si enim pari- formiter disponit ius in uno casu quoad
Ecclesiam,dc quoad alios, non es iniit diis miter debeat in alio casu argui, cum omnia alia quoad se sint paria; aeque enim do minium est in omnibus.
s. UI. Cuius fiat res deperdita, de ab alio
status Passionis. X. Tutius res inuenta est expendenda in pavperei, di in usus pios, vel Mip . nisi inues tor fuerit indigenF. E. Respondetur aduersantiam aet mentis. I.
DI uisitio sexta. Sempronius in Platra r
iuuenit crumenam plenam nummis aureis,adhibitaq; congrua, dc debita diis gentia nunquam cominum inuenit, nec imuenire potuit. Quaeritur, cuius fiat,an imuentoris , an alterius, di quid de illa agendum. , Respondeo tutiorem esse opinionem a1- a serentium nummos illos, seu rem iuuentam expendendam esse in usus pauperum, vel
Reipublicae, nisi ipse inuentor fuerit pa
per , in quo casu poterit, vel totaliter, vel V.,-M partialiter sibi retinere iuxta consilium domina prudentis confereris. Hanc sustinent saltem uaru. reg. peccatum part. R. S. I. caietanus verbo furtum Glosa in cap. eam tu de cluris.
Probatur primo , quamuis res quoad op , si hainuentorem sit incerti domini, est tamen potest ha- quoad se alicuius determinati domini, ergo berae
57쪽
m debet rependi iuxta voluntatem illius, Dixi, nisi ipse inuentor suerit pauper,
quia ex una parte, tunc per detentionem totius, vel partis iuxta consilium prude iis confessarii, non egreditur a proe uinpta domini voluntate, que est ad subleuandoapauperes non potius hos, quam illos , quinimmo, si quis disponeret de bonis suis . vutu pauperes erogarentur non determinans in particulari,possient testamentarii,quibus vellent applicare, ergo iple inuentor uodefectum testamentariorum, cum debeau ex praeshmpta domini voluntate rem inmuentam in pios usus erogare, poterit vel in subleuationem pauperum, vel in Ecclesiarum splen lorem pro libito disponere, dc si ipse in paupertatis flatu reperiatur sibi- quiritu emet ipsi applicare; ex alia parte, cum Per qu de si non realem , cum haec non innotescat. saltem praesumptam rationabiliter , sed semper praesumendum est rationabiliter, quod eius voluntas sit, quod bona,quae pro se clamant,expendantur in propris animqvtilitate potius,qua in comodu inventoris, ergo ex praelampta domini voluntate potius expendenda fiant in pios usus subleuationis pauperum, reparationis Ecclesiae, vel splendoris eiuldemAuam in utilitatem inuentoris; eo quia illa cedunt in commodum animae propriae, non sic ista. Confimmatur, quia praemoriente aliquo, & terminate de rebus suis non disponente, sed dumtaxat dicente amico. Fae tv de bonis Mim' meis,quod facerem no potest hic de talibus rebus disponere iis in causas pias Innocen-
coe Abbai in e.si tibi de testamentis BA- in Margine verbo Testator in principio his, 'A CIarui S. testamentum quast. 6. n. augus, i. ah,. stinus Barbosa colleae ad dictum e. cum tibim , n.' Fagunde de iustitia lib. d. e. 3. nu.r ., prie paupertatis applicaret. -
m qui etiam resere Contabricae vitum ditis Contra nostram responsionem non ob- Ssimum in suo testamento siedilhosuisse. De stant, quq a nonnullis contraris opinionis reliquis meis bonis Deiant testame uaris mei, re n i Baldus quod ego facerem; ubi decisum fuit bona esseni soci V pen eiula dumtaxat in cati s pias,ergoa axun ctiam bona,quorum domini non extat niseea. titia sunt expendenda dumtaxat in ususpim pauperum mel Ee eis. lim consisquentia probatur; tum quia non minus illita bona relicta illo pacto a testatore sunt incerti haeredis, ac sint incerti domini b
Da inuenta a mpronio; tum quia illa binna sic relicta a testatore ideo sunt expendenda in usus pios, quia talis praesumitur voluntas tenatorisqvoletitis potius, quod Propria bona cedant in fauorem animet Propriae, quam aliorum,eo quia illam eun
etig rebus, ct Personis pr*ferre presumen- heat huiusmodi res pro derelictis, ea sibi u.
dus est caraquis lis de tectam. e .stnima defun--aries ci Ioram 13. qua l. i. , sed inlis etiam presi mi debet voluntas domini crumens amisimnam si interrogaretur , an vellet bona amissa expendi in bona peopris anim*, an vero in utile inuentoris, certh p sumer tur respondere exposcendo bonum anime,nis est ergo&: Confirmatur secundo, quia illa o , P
crumena non est prisumenda pro deret, dum, quia iura in thesaium statuunt ipsum' U.... ma domino, eo quia nemo p lumatur fieri inuentoris, quia ex diuturnitate tem- inuentionem ipse aliquale ius acquisierit non quidem quoad dominium , sed quoad , facultatem distribuendi, & magis erga seipsum teneatur, quam erga alios non a re is, cta ratione recederet, si lubleuamini pro- strabumqvilarioribus adducuntur, vel iundata is eo, quod res, quarum non extat dominus de iure nature, & gentium fiant primo occupantim nisi, vel ius ciuile, vel cano nicum aliter disponat, quod nullibi repe
Titur g rerum autem a inissarum proprio non extat dominus, vel in e quod huius
modi res Huipolleant thesauro, eo quia, sicuti in hoc antiquitas est certum funda- montum illius dominum non inueniri, vel saltem non apparere, ita in illis diligens inquisitio est sufficiens argumentum P sumendi dominum non posse apparere,vel in eo quod D.Thomas agens de huiusmodi Co Nee- inuentis doceat inuentore. si bona fide ha- retinendo non committere furtum; Non iis . obstant, inquam, non primum, quia licerdominus non appareat inuentori, re tamen vera extat, neq; debet presumi, quod rem habeat pro derelicta, cum res preti su nullus presumatur negligere,vnde,cum res semper clamet pro domino, non potest
fieri iuste primo occupantis, Non secum
res pretiosas abiicere, vel negligere recuperare, si posset, ergo in rigore non fit pruina inuenientis,ergo de illa disponendum iuxta rationabilem, piam, & interpret tiuam eiiisdem voluntatem. Probatur secundo, ex Authent. omnes peregrini c. comm. de successoribus. Si p ... ut latur Peregrinus, & adhibita debitaporis, quo dominus desiit possidere suae ponitur a dominio decidisse, adeoq; iura quoad hunc disposuerunt; cum autem examillione rei, neq; fictione iuris, neq; revera pr*sumatur res amissa a dominio, seu potestate veri domini recessisse,isio nivit quoad ipsam iura disposuerunt s r G-- sed dominum in suo iure repetendi re ti, none. L. Muige nonnaueniatur ipsius legitimus iiquerunt . ex quo aliud patet discrimen His a. . a suis f. hqre sunt distribuenda per Episcopum ip- inter thesaurusn inuentum, & rem amisi 'eve x-- m. sua bona in pios usus Pauperum, & Eccle- sam, quod in ordine ad ipsum cum pro . - , sarum, ergo hoe idem dicendum est de nullo clamet, nulli datur ius repetendi , in boni , uim legatinus dominua non repeis ordine ad hanc vere datur, cum semper Situr. clamet pro domino. Non tertium, quia r U.Thodi
58쪽
De contrast ut sie Disquisit. s. UIL
D. Thomas supponit rem,amhIam haberi e Pro derelicta, quod re vera in nostro casa P sumendum non est, quia, ut P sumaturino derelicta debet presumi animus derelinquentis non repetendi rem etiam si pos et repetere; nullus autem pdsumitur non habere animum repetendi rem pretiosa in, cu m nullus quamula diurares pretiosas s leat negligere.
L UIL ius fiant mineralia auri, dc argenti
Ex Iuribus particularium Regnorum , o mca fretudine fiunt Principis. 3. quisitio septima.Titius in suo D se
Inuenit mineralia , venas auri, Murgemi,alteriusque generis metalli, cumrQue controuerteretur, an ipsi cederent, ausi rincipi,inquirebat quid iurisi Hic obit etiam examinabamus, quid iuris, etiam si
a Sempronao inuema ntur in fundo Titi j . Respondeo primo sistendo in iure gentium huiusmodi mineralia, siue inueniantur a Titio in proprio livido, siue a Sempronio in fundo eiusdem Titii ccidere dimino fundi. Probatur, nam ius gentium diuidens bona immobilia inter communi.tates , & personas priuatas singulis ea b na tribuit secundam suas contuigentias, scs 'd partes eisdem fundis, seu bonis immobili--. ... bua iugenuas a natura, licet non appositas' ex arte, dc industria humana; sed mineralia, di venae auri, di argenti sunt partes inatura ingenitae tali fundo, non iam ab extrinseco appositae, de ex industria humana, ergo de iure gentium in distributione honorum immobilium tacta singulis cum eisdem bonis intelligutur distributa huius. modi mineralia, tanquam partes natur liter inditae eisdem bonis. Confirmatur, eum, quia mineralia sunt fructus terre in eadem, ex te ea, & ex eadem progeniti virtute solis attenta di mea- temperie qualitatum in eaciem terra, sed Mem ter' fructus teret in eadem,& ex eadem progeniti virtute causarum uniuersalium cedunt domino eiusdem terrae, ut videre est D in m. in omnibus alijs fructibus, ergo &c. Neq; dicas alios fructus cedere domino fundi, quia ex industria eiusdem domini, vel Perse, vel per suos conductores serentis, colentis, & irrigantis gignuntur, quod secus euenit in mineralibus, quae nulla imdustria humana producuntumcontra enim
vii quid , quae produc tua in iundo, di m
fundo, vel ex pinguedine terrae, vel alio
quocunq; modo etiam non concurrente
industria domini semper sunt eiusdem domini , quia quae nascuntur in fundo fiunt domani fundi, & sicuti si tuis seminaret in alieno agro seminaret domino agri, & 22,--
fructus fierent ipsius ratione proprieta- .ae Dis iis, quamuis dominus nulla apposuisset in- fundidustria, ita, quae nascuntur in fundo ratio- μυ-N De proprietatis, etiam si nulla apponatur
industria ex parte domini fiunt domini findi. Respondeo secundo iuxta leges particu- δIares Regnorum, & praecipue Hispaniae,
di inductam modo consuetudinem omnia mineralia metallorum v bicunque iuuerniantur fieri Principis.Colligitur primo ex Ex nata Iib. 6. ordinat.ret. nova copitationis tit. 1 3. I. I. Secundo huiusmodi leges fundantur in
Tadam aequitate sita in eo, quod sicuti rinceps delimatur ad defensionem terrae, ita extraordinarij eiusdem terrae fructus eidem debent destinari ad publicos sumptus pro eiusdem terra; defensione.
Nonnulla ad alluvionem spectantia .
SUM MARIUM.Amltiplex dissicultas simul iv d quisitions
Flumina alia navigabilia . alia non . a. Subdiuisio non nauigabilium in publica, et priuata . 3. Incrementum infensibilitisfactum tuo fundavi alluuionis 3t tuum . Sensibiliter , in pagenter factum remane prioris domini, cuius erat. Ibid.
Insula apparens ta medio fluminis aquδ exatensa ad virumq; partem fit partialiter utriusq; domjns habentis pradia comi-
Seeus si sit ex parte tantum unius, cuivi pro pterea tota fit. Ibid. si nata sit a parte Mius, et ponea crescat raparte alurias tota fit primi. c. Incrementam latenter factum in fundo emisphytheutico fit domini fundi quoad proprietatem , in emph theuia quoad viuia
Acquiritur pre vlla apprehensione. s. Itieus derelictus d flumine fit dominorum circumstorum. P. Amplia etiam si eatent aliqua aqua in ipso alueo. Ibid. Ius piscandi in alueo derelicto est penes dominos pradiorum adiacentium. l .
DI uisitio octaua. Proph Agros Titu E
Flumen decurrebat publici iuris, qui agri comento Pretio erant alteri in emet
59쪽
blivi traditi. Flamen successi de- Bariola m
currens insensibiliter quidem incremet tum eisdem agris adiiciebat, quod tamen incrementum licet successita factum insenis militer,tractu tamen teporis in magnu, oceonsiderabile euasit ; Postea in medio fluminis nulla hominum industria apparente, Insula quaedam apparuit, quae aequutid utriusq;ripae partes le extendebat.Tandem flumen mutato naturali curis alueu, ver quem decurrebat totaliter derelinquit& alio suere incipiens nouum sibi alaeum constituit, qui nouus alueus nullo pa communicat cum antiquo, cum aquae su minis nullo modo amplius antiquum alueui ingrediantur, quinimmo alueus antiquus in illa parte,qus est prope alueum nouum, di aquas fluminis totaliter exsiccatus est, dc in ipso multae arbores insurrexerunt, libcet postea post partes aluei exsiccatas aqu erumpentes h lantibus, vel in ipso alueo existentes, vel prope ripas stagnum magnum costituant,quod iis latitudine extenditur ad decem mensuras vulgo, Tralluc ebi, in longitudine musq; quo extenduintur praedia eiusdem Tith, quod est per spacium quinquecentum pridiatarum mens rarum, de tandem aquae illae erumpentes effontibus in alueo per exiguum quendam
chnilum defluunt insumemCirca hoc quaritur primian incrementum illud,quod vis uminis lactum fuit fiundo Titi j ipsi cedat, an alteri , Secundo ex suppositione, quod proprietas illius incrementi ipsi, cedat, an utilitas ratione eiusdem incrementi pro tempore , quo durat Emphytheusis cedat, Emphytheuis, an vero domino proprietatis ; Tertio, cuius sit illa Insula in medi fluminis apparens, an Principis, in cuiuiterritorio dii numen, sin illorum, quom bona circunflant flumini rc ,
tieus derelictus a sumine M nt et diis
quotum bona circunsid' et vel Princivem remaneat c moi' ' Tandem, an m
y, u dube fontibus prouenien piscandi mill 'TI . .el relictis a numi- ih l et eo uin prope dictuin alueum
D'o' ruta reaedia, vel remaneat penca Prii, in , communitatem. Pro soluisa auerte flumina alia esse nauigabilia ulla non, Nauigabilia praecise non sunt,per
ouae naues exiguae natare possunt, vel adueucationem, vel ad recreationem,sed quq apta sunt ad merces transferendas ab uno in alium locum , certumq; habent exitum,
di introitum, & in alia flumina, vel mare defluunt, non nauigabilia, que huiusmodi carent conditionibus, licet quandoq; na-Mes exiguas admittant. Nauigabilia esse de regalibus, adeoq; vel ad Principes quoad proprietatem pertinere licet quoad usu communia quandoq; sint, est manifestum
Non nauigabilia quandoq; sunt etiam pu- gblica, & de regalibus , quandoq; priuata, de iuris alicuius determinatae personae; pa- mi abliea sunt,quae perennia sunt, & continuo I . .
faunt, priuata autem sunt,quae non contiis
tib et Porto etiam priuata dicuntur, qum naicunmtan alicuius fundo, & di fluent a-- .an os . Per ipsius praedia in mare, vel in aliquod sumen publicum dilabuntur . Ex quibus Ileet deducere , quod alueus numinis eius iu-- sit, cuius est stumen, si hoc priuatum sim&il rit talis si hoc publicum, & ille erit euis, pilla erit talis, in P c de nini- ssa m
et quod tamen de alueo publico tutelligendum est amdiu numini deseruit. Huic
'Respondeo primo, si incrementum illud,
quod per acccisionem ad scitur alicum
indo ui Ruminis factum fuerit M
iniensibiliter iure aeccisionis acquiridie domino fundi, cui adiicitur, si vero incr2 mentum illud sit patens, & serenus de repente vis fluminia calieno lando partem aliquam,& tuo fdo adiecit, tunc pars illa adiecta non .mquaritur tibi iure accessionis , sed Feman prioris domini. Prima para colligitur ex DP divis t. ad 3 s. i. prM T, Iah, & fundatur in iure gen
luuio vicem g . .equirendo rer,do Pmmae sententia hominis si fit lata . pixta leges, canonesq; irrevocabilis est. I. --- Aseacquam f. de re iudicata . ita a mrtiorii reuocabile cilius, quod acquiritur per alluvionem, quae auctoritatem sortitur a iure gentium Iason cons. 126. col.2 lib. .ex POMO quo desumptum est, ut in iure ciuili incre----- mentum , quod acquiritur per alluvionem patiare dfiseus Pliticipis non occupet, nec vendat, I. i. c. de allui ionibus. Ratio secandae par ,-tis deducitur ex dae adeo l. i. o fin. c. de atin f,--.hiuion. di d. s. praterea, & ratio in eo fu
datur , quia incrementum per alluvionem ideo acquiritur domino landi,cui adiicitue quia quasi naturaliter adi jcitur, & imitatur ordinem naturae, quae paulatim crescit, ut videre est in rebus animatis, quae de momento in momentum intensibiliter crescunt, sed quando incrementum illud fit ex parte aliqua sensibili alterius fundi sen sibiliter traiecta ad fandam tuam non imitatur ordinem naturae,ergo &c.;Ex quo licet deducere,quod quamuis incrementum illud , quod latenter, & infenfibiliter fit ex multiplicatis adiectionibus factis succosio fiat sensibile, adeo ut computato termino, cui incipit fieri adiectio,appareat post longum tempus magna pars acquisita; nihil minus cum facta fuerit latenter illa acqui-
constat , .sis l-fitio, de de momento in momenti intes, Oste
60쪽
De cocti astut siel Disquis L S. VIII.
ligit facta quasi vi naturali. adeoqsem. sit,ut si patiuntur incommoda ab aquis,an per cedit domino, cui facta fuit illa adie- . eisdem sortiantur & commoda, quod irris, , si ' , illa prima pars insensibilis, quae simili casu explicat Bariola, ex l. si laeus S.
primo fuit adiecta extra dubium certe sit finali g. quemadmodum feruit. amittant. - M.,- domini fundi, quia ad citur fundo proprio quando inter praedia, & id,quod acqairituas ' Π- ipsius, sed quando altera isti, quae fuit eri- per alluvionem mediat via publica; tunc Us mo adiecta adiungitur, adiungitur etiam enim vult , quod per alluvionem acquira-i fundo proprio ipsius, quia illa facta fuit tur dominis praediorum, quamuis intercem pars eiusdem fundi,ergo M. dat via, quia onus est eorumdem dominos Respondeo secundo ad secundum, si In- rum habentium prope praedia vias repara sula appareat in medio fluminis, adeo ut di, quod non euenit,quando interuenit Io risi, e tendatur ad utramq; ripam pro cus sacer, aut maenia ciuitatis&c. g. a. medietate acquiritur utrisq; dominis ha- Ex his fas erit deducere, quod,si Insula G-.....is bentibus praedia contigua ipsi flumini, du- nata sit primo a parte unius, & postea itae r. m. modo hoc sit publici iuris, siue nauigabile crescat, ut accedat etiam ad partem alte- --, siue non; si vero ita appareat, ut alteri rius, non propterea pars illa, quq acrescit, Parti proximior sit, acquiritur tantum ijs, fiat illius, versus cuius partem crescit, sed Qui ex eadem parte praedia habent conti- tota sit prioris domini, in cuius parte Pri-gua. Ratio huius responsionis potissimum mo nata est. lRatio deduci potest ex eo, tuuionis deducitur exl. adeo S. insula L ergo S. tribus quia illud incrementum accedit Insulae, Si, in agris V de aeqairendo rer. dom. I. i. Ss scuti iure alluvionis illud, quod adiicitur infulas de fluminibus. fundo alterius fit illius, ita quod accedit al-Dices ex superius praenotatis,&ex I. r. terius Insulae fit domini illius insulae, eo S. vlest . de fluminibus, impossibile est, ut quia haec supponitur, ut fundus illius; ad alveus fluminis publici, non sit publicus, quod ratio potissima accedit, quia illud , erati adeoq; non sit principis, vel communita. quod adiicitur nullius est: id aute,quod Per is, & sic alueus ipse est fundus Principis, alluvione adijeitur alterius fundo pupponi
sed quod oritur in alieno fundo est domini tur esse alteriuS.Ciusdem fundi, ergo insula, quae oritur in Respondeo tertio, quod quando in ab
quia alveo fluminis fit domini eiusdem aluei, Iuuione incrementum latenter est factum, s. adeoq; Principis, vel communitatis cum hoc non solum cedat domino iundi, quo-- - praecipue Insula, ex Bartolo in tract. OIn- ad proprietatem, sed etiam usufructuario,
, ,. fula in principio, sit terra apparens aquis Emphytheutae, de laudet ario quoad utili- .lim undiq; clausa,ad quam non nisi per aquas talem, quousq; durat Emphyleusis , seu
rit m patet aditus, unde cum aquae circumam. studum . Draquel. de retract. conuent. ad Tira
-- ' bientes sint Principis videtur eiusdem etia, finem tituli n.ya. Deeianus cons Ia I. n.6p., '' i
quod circumambitur. Sed contra, nam alis quod non solum verificatur iure proprie- nu, se,.s . ueus est publicus propter incumbentiam, talis respectu domini, Ac iure utilitatis ret ubi M. & occupationem aquq publics, quoties spectu usufructuarij, sed etiam iure posse cunq; autem aqui cessant, in ea parte, qua sionis, adeo ut non sit opus vlla apprehen- cessant, cessat etiam ipse esse publicus, & sione, quia quod accrescit non est nouus scedit priuato, Ac sic alueus a flumine der, ager, sed pars veteris,quT proinde eodem lia
Iictus publicus non est ; cum autem in ea . iure possidetur , ac ager vetus i. I. in prin- a. ras laparte, in qua insula surgit non sint aquo cipio g. de acquirenda possessone Ialoneo . .. - - deo in ipsa cessat ratio publici i Neq; re. iaci. eoI. E. Riminalaus iunior. consa 3T. n. v. eura es
Petas , quod dato etiam, quod propter Ratio est,quia Ffutatistu artus,emphytheu- aquarum cessationem in insula ipsa cesset ta, & seu letarius rapresentant personam esse publica, nihilominus non appareat, proprietari j, & quoad dominium utile , . quomodo fiat circumsitorum, eo quia in- proprietario aequiparantur , erso quid- Ialonter ipsorum pr*dia, & insulam mediant quid ratione fundi accrescit domino pro- Rimbaquq circumainbientes, eo modo, quo non prietatis, debet ratione utilitatis accrest
acquiritur per alluvionem alueus, qui deis re his, qui habent dominium utile talis relinquitur,li inter ipsim, & pr dia alicu- fundi. Dixi,quando incrementum latenteeius decerminate perlong medient locus sa- est factum, nam sicuti quando fit sensibilicer, m qnia ciuitatis,& castrum; nam in eo ter proprietas non acquiritur domino elidis, casu acquiritur, a primo occupante,ut Bal- proprietatis, nec utilitas acquiritur usu--.Hu, . dui in capit. I. S. si quis de manto n. et sub fructuario. I pravis. tit. de controu. pertextum in I.s prius S. D. Respondeo quarto alueum derelictum a ti o f. cro f. de aquis pluvial. arcen. Contra enim flumine fieri dominorum, quorum bona.' I adhuc impugnaberis , nam non obstanti- circunstant ipsi alueo,etiam si in eodein
W'' -' bus aquis obsidentibus in iure conceditur extent aquae, vel derelicta ab eodem su- insula habentibus pridia vicina, eo quia mine in recessu, vel scatentes e fontibus II ipsorum onus est reparare damna, qui ex eodem existentibus , de etiam si Redem aquis oriuntur, & subiacere damnis ab eisi aquae per rivulum fluant iteruin in flumbilcm aquis illatis in sua pridia, cum squum ne . S. quod si naturati Isit. de acquirenda