장음표시 사용
91쪽
ex utraqiparae veri emendi, Et vendendi, Huic nostrae assertioni obstare neuti. Re Miri' nam per Ipsos, ut mox innuebam, a vendi. quam pollunt hi bsequentes rationes . qua- se tote vere, & proprie transfertur domi, rum prima est: quia res eadem est in se, ac nium rei in emptorem, quae,si pereat ipsi omnint, inuariata, siue transferatur cum vir' perit. Pot ei requiritur,' seruetur iustam paela retrouenditionis, siue sine illo. ergo pisti pretium attentis pactis, conditionibus, de etiam valor pro utroq; statuerat inuaria
quibus late infra in ponendis asstertionibus. bilis, cum valor rei sequatur naturam res Ora Tettio, ut in celebratione huiusmodi con- secundum se sumptam; secunda, Suia nul- e . tractuum non apponatur Pactum, ut res tum ex tali pacto obuenit praeiudicium vendita redimatur maiori pretio, ac sit ementi, nam, vel venditor redimit, vel empta, sed,vel eodem,vel illo preti quod non; si non ; aeque bene emens ipsam possi- tempore redemptionis erit, & reputabitur det, ae si possideret sine tali parum, si sici iustum. Noa neeauerim tamen posse in . iam ipsi reddirer idem pretium, quod ipse
celebratione horum contra tuum deduci exbursavit, de v lterius lucratus est fructu . in pactum, quod melioramenta rei vendiis eae facta in casu redemptionis compensen. tur melioranti iuxta iuditium, &aestima.' tionem peritorum. His pro notitia suppo. sitis sit. . Asinio L. Ad iustitiam contractus em-- ptionis, de venditionis cum pacto retr uendendi requiritur, quod quando tale pactum apponitur in gratiam venditoris aliis quid diminuatur de pretio rei venditae iu-so secundum se, quando vero apponitur ingratiam emptoris aliquid de eodem iusto pretio augeatur. Prima pars est com-MMin. munii apud omnes . Secunda est Mediva c. Lemus . de rebus per varam aequisitis. Le s lib. i.
. Probatur prima pars. Conditio reti uenditionis imponit onus valde graue, Aerietio aestimabile ementi, de qualitatem
valde fauorabilem, de appretiabilem ipsi
vendenti, ergo ratione virium: , ut salue-cue m alitas requisita ad iustitiam conistractas venditionis, diminuendum est de pretio, quod res exigeret secundum se.Antecedens probatur quoad primam partem sua . a. quia secundum communem hominum 'sti.' eam mationem pluris valet res, viae transit cu eveila' pleno iure in emptorem, ac quae transit --,' solummodo cum iure limitato, ratione in
ius non possit emptor pro libito disponere. - de tali re, sed per pactum retrouenditionis minio A. res transit in emptorem solummodo cummi,M. iure illo limitato, ergo transit prout in communi aestimatione minus valet, ergo
apponitur onus ipsi ementi pretio aelii-mabile. Probatur item idem antecedens quoad secundam partem, quia per illam
conditionem vendens minus deperdit, ac deperderet vendens absolutae, ergo, apponitur qualitas valde ipsi vendenti fauot bilis, W pretio aestimabilis. Consequentia primi argumenti facile deducitur , quia nonis per illam diminutionem ponitur squalitas, nam valor rei attendendus est lac
tam omnes qualitates rei. de conditiones
ipsi appositas, ergo si per illam conditionem poni vir iure qualitas,quae reddat i tam minus appretiabilem respectu emen en , dc contractum magis appretiabilem respectu vendentis minus appretianda res
inde perceptos i non inquam obstare poli sunt 3 nou primum , quia rerum pretia non desiumuntur ex natura rei venalis praecisti sed ex communi hominum aestimatione a tentis circunsta ijs instituentium res tot valere , de non plura, ut hactenus sparsim dictum est ; iuxta communem autem aestismationem pluris appretiatur res, cui non est annexum onus, qua aestimetur illa, qum onus illud hahet adiunctum: quamobrem ad id , quod subditur,quod valor rei combietur naturam eiusdem rei, intest endum est ad summum, evalore naturali, non do uiuati,qui variatur, secundum quod potest Iarat homo tali re magis, vel minus libere uti; 'Non secundum, quia licet in redemptione idem pretium, quod exbursavit recipiat, his
grauatias tamen fuisset in exbursatione
prima pretij supra id, quod res ipsia exigebat tempore emptionis, de sic priuatus commoditate illius excessus in pretio, de quamuis indE fruetus perceperit, non prom erea pro tempore emptionis iustificat contractus inaequalis, qui praecise attemditur secundum pretium, Ac mercemimus
fi quis rem iusto pretio emisset, ex qua per ciperet fluctus supra id, quod res similes
reddere confisuerunt illicitum contractum iniisset, quod nemo dicet. Probatur secunda pars ex opposito a Am- . prima. Ideo pretium diminuendum est in eum mcontractu venditionis cum pacto retro--
uendendi ingratiam venditoris, quia per imponitur onus pretio aestunabile emptori. qualitas valde fauorabilis venis
ditori , sed ex opposito in silmili contractu facto in gratiam emptoris imponitur onus pretio aestimabile ipsi venditori, dc qualistas emptori fauorabilis, ergo ex opposito pretium rei augendum et . Minor probatur, quia ex una parte per illud pactum venditor subiacet oneri toties pretium rhstituendi, quoties emptor voluerit, Se tacut i,ut dictum est supra in catu propositae primae partis assertionis, esset inaequalis conditio ementis ab illa vendentis, ex eo ,
quod emens exigente venditore teneretur
cum grauibus suis incommodis pretium restituere, ita in easu nostro esset deterior conditio vendentis ex eo, quod exigentemptore teneretur redimere , ex alia em
92쪽
ptor maximo assiceretur commodo, eo R. st quia res estet ipsti alienare nolente irrede---D- tabilis,dc redemibilis tantu ipso volente. Probatur secundo haec eadem secunda
I . . . pars ex l. quod si nolit . quod si ita s. de adi
..-, edtc. , et exl. si iid res Vocontrahenda em- filia ip- piloxe, ubi Iuristae asserat huiusmodi pacta P ν -- de contracta rescindendo esse secundum iura approbata
Dices primo huiusmodi pacta approbari quidem secundum se per allegata iura,
non autem prout augetur pretium, ex eo,
quod fiant praecish in gratiam emptoris , quia cum detur pretia reuocabiliter egrediantur huiusmodi contractus cum talibus Pactis naturam emptionis, & venditionis, di induunt naturam mutui, adeoq; non
solum , quod supra iustum pretium datum iam usura, sed etia fructus medij temporis inde percepti. Sed contra respondet
Mema c. de rebus per usuram aequisitis, M*dim quod in huiusmodi eontractibus non adsit mutuum, eo quid in mutuo manet amo directi ad rem mutuatam non habito respectu ad alias res, siue descientes , sah permanentes s
nee ad alium contractum; in casu autem n
tiro non manet directi iv emptore actio ad pretium, quod pro re dederat absolute ed ad
Geindendum contractum prius celebratum ,
sua quidem actio longh diversa est ab actione, ruam mutuator habet. Sunt verba eiusdem Iedinae Sed pace tanti viri haec responsi non evacuat dissicultatem instantiae . nam in mutuo datur actio non proprie ad eandem rem mutuatam, sed ad aliam similem, di aequivalentem, per quod distinguitura commodato ; quamobrem iam errat in
primo supposito , Deinde malo asserit in applicatione ad casum propositum, Suod
non maneat in emptore actio ad pretiam , sed ad rescindendum contractum prius m labratum, nam actio ad recisionem con tractus vltimato resoluitur in recuperationem pretis prius praestiti; illa etenim est medium ad illam, tanquam ad finem, nec in hoc video aliquam diuersitatem, quam c., si mutuator habeat n re etenim ide est, qu*..is rere resolutioncm mutui, ac quaerere rem e mu. per mutuum praestitam, ac proinde etiam Mum, idem est quoad intentum qudere recisio , sea Le ' nem colura ius venditionis, ac quaerere, pretium in venditione solutum. Quam
.. I, 2 brem alia via procedendum est. Dico igi-ν. m. tur quod quavis in data hypothesi pretiust reuocabile ab emptore, non Propterea per hoc cotractus ille habeat rationem mutui; non enim lassicit sola reuocabilitas Pret ij ad mutuum, sed ulterius requiritur Primo, quod non interueniat merx, de Pretiti; ut interuenit in casu nostro;n , tibi fingas rem illam, quae datur emptori pro pretio non dari ut mercem, sed ut pignus pretii falleris enim,quia de ratione pignoris est , ut talis est, ut remaneat sub domi.
mo oppignorantis, & si Peleat, pereat
ipsi ires autem illa,si periret, periret emptori , non venditori, qui fingitur oppi- est fgnorare, & sic non potest esse pignus. Requiritur secundo, quod res mutuata ex natura sua sit reuocabilis, res autem illa non sest reuocabilis,nisi ex conuentione, &pa- dii micto. Tertio,quod in restitutione mutui tam ad Osumtum restituatur, quantum acceptum est, 'in redemptione autem rei venditae in fauorem emptoris iuxta tutam sententiam. de qua infra, non tantum restituendum est . quantum acceptum. Quarto,ad rationem mutui requiritur, ut pereunte re mutuata , seu alia qualibet debeatur sempeqcapitale mutuanti I pereunte autem re vendita, antequam redimatur , pretium non debetur ipsi emptori. Dices secundo contractus cum pacto rem
trouenditionis in gratiam emptoris, est omnino oppositus simili contractui in gratiam venditorisargo, si ex supra probatis, hic omnino iustus est, ille erit iniquus. Antecedens probatur; nam in contractu imis gratiam venditoris venditor habes facultatem redimendi,quam non habet emptor Naas navi res redimatur, in contractu autem ira gratiam emptoris venditor non habet tam in lem tacultatem redimendi, quam habet emptor, ut redimatur. Sed contra quia .... s. huiusmodi conditiones appositae non oP- - rapositionem gignunt in his contractibus, sed imponunt grammen modo uni, modo alteri ex contrahentibus; ex quo lotum le-quitur, quod huiusmodi gravamina preaequalitatem pretii debeant compensari, quod fit per diminutionem, quando gravamen imponitur emptori, per augmentum, quando imponitur venditori modo quo supra,
Assertio II. Diminutio pretii ratione is
pacti de retrouendendo in fauorem venditoris, & augmentum eiusdem ratione pacti in fauorem emptoris taxanda sunt iuxta consuetudinem regionis,in qua fiant huiusmodi contractas, & iuxta communem aestimationem in ordine ad qualitatem grauaminis; regula iter tamen taxatio fit
ad tertiam parte pretii in summo rigore.
Probatur.Ptetia rerum venalium non Uiare re sunt eadem in omne regione, sed diuersifi- -- d. cantur iuxta earundem diuersitatem,ergo uer sis valor etiam rerum venalium cum illisco . - ei
ditionibus aggravantibus, vel diminueret : v
tibus erit diuersus iuxta regionum diue statem, ergo sicuti illa in diuersis regionibus desumuntur ex communi aestimati ne in illis habita, ita etiam valor illarum erit desumendus &c. Confirmatur, qui, pretia rerum secundum se sumpta simpliciter sunt secundum communem aestimationem,& consuetudinem, ergo etiam pre tia rerum secv ndum circunstantias aggrauantes, vel diminuentes debent esse secundum talem aestimationem, & consuetudinem; cui enim datum est res simpliciteq
93쪽
aestiinai e,etiam datum est ipsas testimare secundum vatorern diminuendum ex et eun stanti s. Haec dixi loquendo in ijs regionibus , in quibus talis taxatio diminuis tremis , vel augmenti posita non est auctoritate Principis, vel per statuta municipalia ciuitatum, si enim in aliquibus regi nibus talis taxatio habeatur,ipsi standum est, sicuti standum est pretiis rerum per Principes taxatis. Dixi regulariter esse ad tertiam partem,quia apud auctores passim
talem si imationem,taxamq; inuenio. I unum aduerte, ubi haec taxanda sint ex consuetudine, & peritorum testimatione attenden um esse,an pactum de retrouen.dendo fuerit sine ulla temporis praefinitione , an solummodo ad tempus limitatum, di praefinitum; per hanc enim considerationem variari etiam possunt rerum valo res , di aestimationes; plus enim valere potest res,li vendatur cum pacto de retro- uendendo ad breuius tempus, quam ad lon
Assertio III. In retrouenditione rei ve ditae in fauorem emptotis iuxta conditi nes mox assignatas regulariter fructus medii temporis remanent eiusdem emptoris, nec sunt computandi in aestimationem iuditis principalis. Pro quo Aduerte primo dupliciter posse contingere retrouenditionem . scri recisionem prioris contractus, scilicet aut ex causa de
Praeterito, aut ex ratione pacti appositi de futui o. Primo modo dissbluiturieti rescinditur, quando post celebratum contractum. comperitur in ipsa celebratione interuenisse vitium dirimens ipsum contractum, qui proinde non fuisset initus, si vitium tunc temporis fuisset cognitum . Secundo modo rescinditur iuxta tenorem pacti appositi, quod adhuc dupliciter potest se habere, & tribuere lacultatem recisionis, primo quatenus, ita sit appositum, ut superueniente aliqua re in ipsa celebratione praevisa, ct exprella contractus censeatur tanquam non initus, & nullus. Secundo quatenus ita sit appositum,ut ad arbitrium emptoris possit per retrouenditionem resolui.
Aduerte secundo quinque communiter assignari modos, quibus de futuro potest sequi retrouenditio, seu potius dissolutio
prioris contractus. Primo per nouum pam cum, quatenus faceo absolute contractu per mutuum pollea contrahentium conis
sensu in dissoluatur ; iuxta hunc modum fructus medis temporis pertinere ad ipsum emptorem indubitatum est apud omnes, eo quia ablolute dominium rei erat apud eundem emptorem cum omni pleno iure, sed in hoc sensu non procedat assertio nostra,cum sit solummodo de retrouenditi
ne ex vi pacti appositi in ipsa celebratione primi contractus. Secundo per pactum retro uenditiosus appositum in ipso primo contractu, vi cuius ille, in eulus fauorem
appositiun est pactum, potest, vel pro tem. Item te Pore praefinito, vel ad arbitrium contra re metus resolutionem intendere per retrouen- , S.
ditionem, & in hoc lensu precipue intelligenda est assertio. Tertio per pactum le- sep --gis commis oriae, quando scilicet conuenis radium est ea lege, & conditione, ut res reclimatur intra priscriptum tempus, intri quod, si non fuerit redempta intelligatur prima venditio irrita, si voluerit ille, in cuius fauorem adiecta est illa coia tio, vel absolute ;&in hoc sensu certum est, quod fructus medij pertinere debeant non ademptorem, sed ad venditorem, nili aliter conuentum fuerit. Ratio est, quia quamuis re vera in illo contractu translatum sit dominium in emptorem non purificato tamen pacto ex vi eiusdem perinde est, ac si contractus non fuisset initus, qui propterea non potuit fructus gignere ipsi emptori , ex contractu enim nullo nulli possunt percipi fructus,&neq; in hoc seni u regulariter procedit assertio, cum supponaturi retrouenditionem debere fieri instant emptore, quo non instante sit perseueram dum in contractu . Quarto per pactum G, H dictionis in diein, quatenus clauuentam. Iummiuerit ea lege, ut si intra certum tempus alius meliorem condi tionem obtulerit in.ssic
redigatur ipso facto primus contractus idie, ritus, in pro non facio, sic sic aduenien . ad casu melioris, ta utilioris oblationis ex vi ditorem. contractus, seu conuentionis apposits fructus inde percepti medio hoc tempore non pertinent ad emptorem, sed transcunt ad venditorem propter rationem mox addu- am in tertio casu, ct in hoc et lain sensu non procedat assertio, cum supponatur rem cisio fieri ex inero beneplacito, & motivo utilitatis illius, ad quem ex conuenti ne spectat illa recisio, seu retrouenditio. into, & vltimo modo per Pactum m in incondicionale, in quo non fuerit adimpleta flamis conditio apposita, & sic fructui pertinent mar ad venditorem . quia contractus nullam vim habet,nisi dependenter ab euentu co e ditionis .indeperuienter a cuius executione non transfert dominium absolutum, quin,
immo ea non eueniente contractus euaneis
stit, ac si ab initio non fuisset initus, ct in
hoc quoq; sensu non procedit assertioNum nulla contraei ui supponatur apposita conditio. His igitur sic pro notitia suppositis Probatur assertio. Quousq; non sequatur retrouenditio dominium rei venditqmanet absolute apud emptorem,ergo fructusquQusq; dominici proprie apud ipsum persei ierat, fiunt ipsius i ii uetus enun&3uuntur dominium; Neq; reseri, quod res ipsa semper remanca t deuicta, seu obligata venditori etiam ante secutam retroum ditionem ; non refert, inquam, nam Illa obligatio solum assicit venditorem arbitrio
94쪽
De Empi ,& vendit. Praenotio IV. Vs
arbitrio emptoris ad ipsam recuperanda , Minor probatur,quia per retiovenditione leu redimendam, non autem obligat fru- reuenditor no in s e traheret illam obliga.etus essem venditorsificuti obligatio fidei. tionem redimendi iterum. quoties prunus committaria obligat posies larem, & do- venditor, seu redemptor voluerit, ergo minum ad non cransferendum dominium dcc.Confirmatur secundo,quia quale pre in alios ab eis, quibus dispositum est per lius, aequales exigit conditionea in inemes fideicommissum, non tamen per hoc tol- sed reuenditor non aequales subiret condi- linquin fructus iuste, & licite percipiantur riones, quas subijt primus venditor, ergo per eunde lideicotnmissariu pro tempore, &c.
quo in illo durat fideicoinmiisum. Dices primo; est aliquid pretio dignum
Dices obstare assertioni e. illo vos de W- se eximere ab onere, quod contraxit inguoribus,ubi Pontifex definire videtur per- prima venditione, ereo ratione illius receptionem fructuum ex enarrato ibi con- nebitur aliquid magis erogare: nam sicuti tractu esse usurariam.Sed contra Leset ex- pro contrahendo illo onere in venditioncitum,qui sinistre ab aliquibus intelligitur; aliquid supra iustum pretium accepit, ita
coluractus ibi damnatus hic erat. Quidam pro se eximendo ab illo onere in redem- emerat ab alio quandam polscisionem ea ptione aequum est, ut aliquid supra iustum apposita conditione, ut si emptori intra pretium eroget. Sed contra Respondeo, duos annos displiceret emptio, venditor hoc, quod est se eximere ab onere , quod inde usq; ad annnm teneretur illi reddere contraxit in prima venditione dupliciter maius pretium, fructus autem medis com- posse eueniret primo seorsim a redemptio- putarentur in sortem,in quo casu Pontifex ne rei prius venditae; secundo collectivo
duo damnat non absolute, sed praesumpti- cum illa, seu quod idem est, per ipsam
ue, quatenus ex alijs coniecturis ex parte actualem redemptionem eiusdem rei ; ad Perib ementis obuenientibus praesumit, se eximendum ab onere primo modo cer-ec excelsum illum pretis, & fructus inde in tum est aliquid erogandum este, illud scili-
sortem computandos, usurarios esse, quod cet, quod supra iustum pretium accepit,re non est contra statum nolitae assertionis. in hoc locum habet id, quod asserebatur in Assertio IU. In redemptione rei vendi- instantia, quod sicuti pro contrahendo illae cum Paeto retrouenditionis in fauorem Io onere vendens aliquid supra iustum emptoris non est idem pretium secundum pretium accepit, ita in se eximendo ab illo se soluendum, quod prius solutum fuit in onero illud , quod accepit supra iustum emptione ab emptore. pretium debeat erogare; Ad se vero exis Probatur, quia in redemptione res non mendum ab onere secundo modo non est transit cum illis conditionibus augentibus aliquid erogandum supra id, quod exigit pretium, ad venditorem, quibus in prima iustum pretium eiusdem rei, nam per m emptione transiuit ad emptorem, ergo no ra rei redemptionem tale onus, seu obliga- cst eodem pretio redimenda , quo prius hio ruit, nec illa obligatio priori venditi saerat einpta. Antecedens patet ex supra- ni annexa erat ad aliud, qua m ad redemp- dictis,quia in prima emptione res no tran- tionem inflante emptore, ergo illa redem- sit simpliciter in emptorem , sed relin- ptione praecise posita cessat obligatio; ex quendo onus in venditore redimendi, quo- quo duplex patet discrimen inter primmites emptor voluerit. quod est quid pret- emptionem, de secundam, seu redempti tio aestimabiles in redemptione vero tran- nem; in illa etenim non solum emitur illa sit simpliciter nullum onus relinquendo . res, sed etiam ella obligatio, quae est aliis Consequentia item probatur, quia non est quid pretio aestimabile; in redemptione era, digita aequali pretio res simpliciter secun- emitur res nude sumpta, & adimpletur so- ἔ--- dum se, ac eadem res cum qualitate fauo, lummodo id, quod fuerat in prima praefi-rabili emptori, dc maxime onerosa vcndi, nitum . Quis autem audebit dicere oriri tori. Confirmatur, quia emptor non po- obligationem maius pretium soluendi ex teli rem illam alteri tertiae persolve vcn- actione,qua quis adimplet munus suum edere per illud pretium, per quod emit im- Secundu discrimen est, quod in prima vem ponendo illud onus venditori, ergo neq; ditione vendens grauatur,& emens iura illo pretio eodem poterit reuendere pri- acquiriti in secunda, nec redimens iura mo venditori. Antecedens patet, quia mi- acquirit, nec reuendens grauatur;vnde illanus valet res secundum se sine illo Rere, maius pretium exigit, non sc ista. ac valeat cum illo. Consequentia proba- Dices secundo ex his sequi, quod ementur. Ideo non potest illo eodem pretio ven- tis, & redimentis esset inaequat is conditio ;dere terciae personae, qaia cum venderetur Pro eadem enim re emenda unus maius sine illa qualitate emptori favorabili, dc si, pretiiun persolueret . alter minus . Sed bi onerola vcaderetur magis luam fecun- contra negatur sequela ; quamuis enim dum communem ael limationem valet, sed sit inaequale pretium inuicem comparacliam, dum reuenderetur primo venditori tum, non eli tamen inaequale in ordine ad reuenderetur sine illa qualitate eidem fa, rem, quae non luntitur eodem modo i uorabili, &xeaendicori nepita,ergo Sc. utroq; ntra tu emptionis ,& redem:
95쪽
ptio vis: in venditione etenim sumitur, ut Diuersui illa qualitate, quae reddit ipsa prest tua era-; in secunda sumitur simpliciter,
I et, & nude sumpta, de sic ad hanc sic accepta
aequalecst minus pretium, ad illam aequam Iemaius pretium.
rua c. Probatur secundo. Emo a te contractu simplici emptionis vineam valoris quin . quecentum aureorum per solutionem actualem talis pretij, deinde elapso anno a die emptionis tecum conuenio in tali conis ditione , ut tenearis ad meum nutum vitaneam tuam redimere, & sic ratiore obligationis in te assumptae tibi ex conuenti ne soluo centum nummos aureos; Elapsis deinde pluribus annis ex vitalis conditio onis appolitae, cogo te ad redemptionem actualem vineae; quo posito sic argumemtor. In data hypothesi redemptionis non teneris, nisi ad solutionem quinqueeentum aureorum primo solutorum, ergo etiam no teneberis, nisi ad solutionem eorundem quinquecentum aureorum, quando talis conditio erit apposita in ipsa chlebratione prioris contractus. Antecedens probatur,
quia illi quinquecentum nummi aurei sunt iustum, & adaequatum pretium illius ubneae,quibus re vera fuit empta, ergo non
teneris, nisi ad ipsorum solutionem; neq;r fertiquod subsequenter fuerit illa conditio app'sita,ratione cuius viij centum fuerint solutis non refert, inquam, quia per id illa conditio tollitur,per quod adimpletur. ci autem per adimplementum fuerit sublata,
quod eorum. non potest aliquod onus inducere. Conse-- quentia vero probatur, quia impertinen--- ter omnino se nabet,quod illa coditio fue- rit apposita, vel in ipsa celebratione con . m. -- tractus , vel post ipsam, cum utroq; modo
tractat, cesset per actualem ipsam redemptionem,
spest. vnde si redimi non debet pretio distincto ab illo, quo redimitur res, quando est seiunis chi in posita, nec eodem distincto pretio debet redimi, quando contulichim fuit adiecta. Dices aliquid erogandum esse supra iu- , num pretium in hoc utroq; casu propter
Carentiam , quam primus emptor habuit illius excessus a tempore celebrati contra-eriis, vela ppositae conditionis ad tempus redemptionisi illa etenim carentia est ali-yuid pretio aestimabile. Sed contra, quia illa carentia compensatur per ius, quod
Ca--- pro illo tempore semper habuit ad cogen-fataeri te dum venditorem ad redemptionem, ta si,. ..... vunditor habuit commoditatem illius ex--M--. ccisus in pretao,habuit etiam annexam in. commoditatem conseruandi pecuniam habitam ratione venditionis ad redimendam rem venditam, si emptor voluisset,
vel subeundi noua incommoda inueniendi tale pretium ad beneplacitum eiusdem, quod fortasse habere non potuisset sine
i - grauibuS detrimentis.. Aucruo U. Sa emptor tempore, qdo vi get ius ratione conditionis appositae apud
venditorem mouenti ipsiuin ad redemptionem rei venditae iplam vendat tertiae cuidam pertam potest idem venditor vim dicare illam remotcunq; reperta fuerit.
Ita coarruvias lib. var. cap. g. R a. et S. Couare
dvb. I . n. m. Motinam dab. XI . qui pro
Probatur primo , per venditionem rei 'cum pacto expresto retrouenditionis res ipsa transit ad emptorem cum onere,& alis ligata ad ipsum venditorem, ergo quo cunque deuenerit poterit ipse venditor, utpote sibi vinculatam ad se traheres Antatecedens probatur ex superius dictis. Con. Rra m sequentia sic deducitur,quia res a principio Uecta aliquo onere quocunq; transeat
semper transit cum illo onere, donec exm vi. tinguatur . ergo semper remanebit vineuis e Io, d
lata priino venditori, donec onus illud ipsi me set rei adiunctum extinguatur, sed non extinis t guitur per venditionem iactam alteri ab
Dices onus illud in prima venditione non annecti ipsi rei, que vens itur,sed pedisonae emptoris, ergo diuitur aetio solum contra personam emptoris , qui rem in alium transtulit, non in ipsam in alterum translata. Antecedens probatur, quia veneditor post rem venditam licet eum pacto
Tetrouenditionis non amplius habet ius in re , sed tantum ad rem . seu ad per lanam ementem,ergo, quia onus illud adnectituit perio lue, non rei. Sed contra, quia re ve
ra facta venditione, & traditione rei ve ditor non habet amplius ius in re, prout hoc dicit dominium rei actuale, nam, ut diximus, dominium proprie transfertur in ipsum emptorem; non propterea ex hoc sequitur, quod nullum habeat ius ad rem illam vindicandam , sed tantum contra tersonam alienantem ; non inquam hoc equitur, nam etiam praecish vendendo alteri cum pacto retrouenditionis quoad revenditam amittit ius in re, & dominium illius, cum hoc transeat in emptorem, & D in
tamen ratione praecise obligationis an Ie rei ae-xae potest illam vindicare, ex quo infero dita eam primo, ergo ad vindicandam rem non re- p aequiritur praecise Ius in re , sed sufficere po- V ...test onus impositum. Secundo etiam pote ream me rit primus venditor vindicare a tertio,qui his, in emit ab ipso emptore. Consequentia haec em pro Esultima probatur, quia in tantum potest ab emptore vindicari, in quantuin appositum
est illud otius, ct res ipsa tranii est ad ipsum .... v
cum illo onere, sed etiam cum illo onere b transiuit ad secundum emptorem ergo verumdic tac. Neq; dicas disparein elle rationem in Moprimo em prore,& secundo,eo quia primus obligatur, non secundus, & actio ad rem redimendam est personalis,no realis corra
enim est,quia dicitur, quod primus speciam liter obligatur, quia ipse ui te illa constit
96쪽
tuit obligationem, non quia in ipso dum,
taxat reii ingatur, nam si res ipsa periret anth retrouenditioneni ex fortuito cata ex unetretur a quacunq; obligatione, ergo obligatio rem ipsam l equitur, non obligantem . Dici etiam potet l, & per hoc item Probatur lecun lo assertio. Dominium . rei per hypothecam alteri subiectie remanet adhuc apud hypothecantem, & tamen, si ab eodem alienetur , adhuc ille, qui eam habuit assignatam in hypothecam potest iplam vindicare, etiam si verum illius dominiam non habuerit, ergo etiam, si primus venditor non habeat domin umrei, quae a suo emptore alteri venditur,p terit tamen illam vindicare. Antecedens Baldus. Probatur ex I. debitor,in ibi Baldo C. de pi .gnorabus. Consequentia probatur, quia siquid obesse posset, ne vindicaretur, ma
xime quia ipse venditor non haut iustare , seu dominium illius rei, sed etiam ille , cui assignata est in hypothecam res aliquae non habet proprie dominium illius rei, de tamen illam potest repetere quocunq; demueIaerit,ergo dcc. Maior est funda me utum aduersariorum.Minor liquet ex d. l. debitora Dices disparem est e rationem de re hypothecata, ac de re obligata per pactuin retrouenditionis; nam hypotheca transit cum re, di eam asscit,eiusque possessorem t. si pracium et de euictionibus, quod non euenit in re ex pacto retrouendendi Sed Non est contriai adhuc mi aelignanda ratio,cur hy-- potheca transeat cum re, & non transeat e to illud onus retrouenditionis cum eadem re ,
, , , quod erat per Aduersarios allignandum Id, di pro fundamento suae opinionis; quod fius eata dicas actionem ratione hypothecae esse Fer pH i- realem, ratione vero rei, cui annexum est onus retrouenditionis este personalem,ad' huc cogeris respondere, cur illa sit realis , .m te & non haec Neq; te eximis ab angustiis,fi aram. rei pondeas creditorem in re hypothecata habere ius in re, non sic venditoreat in re retrouendenda, nam hoc eii manifestae petitio principis; cur enim ille habet ius in re, & non ille e Deinde quomodo potest habere ius in re, si non habet dominium eQuod si tibi fingas duplex mi in ret, alteru, quod sit idem cum dominio, alteruinta aequod dicat solummodo, ne dominium in alium transferatur, nisi in eum, cui res ethhypothecata, ct ego asseram hoc duplexius in re, ta licet venditor non habeat ius in re primo modo, habere secundo. Quamobrem artem sussicere obligacionem annellam ad tribuendum ius vendicandirem,ubicunq, reperiatur, sicuti susticit ad vindicandam rein hypotheca obligatam. Probatur tertio. Res fidei commisso lii biecta, si a fideicomuulario pro tempore,
pro quo est sub ipsius potestate vendatur roteii ab eius succes ore in fideicommistoreuocari, & repeti ab emptore, ergo
etiam si res rei anditi subiecta ad
emptore alienetur, poterit a venditore vindicari. Antecedens probatur ex Baldois i. i n. c. et si praefixum s. q. c. de tuae de- lib. Glos, et Sart. in I. Marcellus s. res quae
ad rae,.Consequentia tenet, nisi ai signetur disparitas Dices disparitatem in eo consistere,quod per iuris dispositionem statutum ell,quod reuocetur per substitutum res fideicommissaria per vindieationem, quod nulli bireperitur respectia rei subiectae retro uenditionis. Sed contra,nam cum virobiqi tam in i et ro uendente, quam in fideicommissario adsit propria, & vera ratio dominij, alienatio in isto fieti non potest ratione legis prohibentis, ta in illo ratione conuentionis obsistentis manifeste sequitur, quod si ratione legis res illa potest vindicari,eti
ratione conuentionis illa possit repeti . Hic mirari non possum de inconsequentia Patris Molina de iusi., et tu. disp. 3T ., qui ex uno ea p. aperte asserit rem subiectam pacto retrouenditionis, si venda tua non posse a manu lecundi emptoris vindicari , eo quia primus venditor non habet ius in illa rei ex aelio dieit, quod si expressa
cum pacto retrouenditionis apponatur comditio, quod emptor durante tempore Pachi retrouenditionis non possit alteri vendere, quam primo venditori, tunc possis idem venditor de manu secundi emptoris vindicare ipsiam rem: Cui propterea sic oppono primo, quia per illam conditionem appositam cum pacto retro uenditionis emptor non retinet ius in re, cum dominium illius rei translatum intelligatae in emptorem, ergo, si quia non habet ius in re, quando appositum est simplex pactum retrouenditionis non potest vindicatione rem illam repetere, nec poterit rein petere . quando est apposita illa conditio, cum ex mox dictis per illam non retineatius in re. Secundo pactaui illud retroue dendi aequivalet ilii conditioni expetesiae; ex eo etenim,quod expresse dicat, quod debeat retrouendere venditori, dicit etiam, quod nequeat alteri vendere,ergo si quando apposita est illa conditio potest de cuiuscunq; manu repetere, poterit etiam repetere,quando appositum est illud pactum praecise . Neq; dicat Molina quod , quam do pacto reuouendationis apposita est illa ex pretia conditio possit a quocunq, venditor rem illain repetere, eo quia prima vendicio ei l ipso iure nulla, adeoq; domimum remanet apud eundem venditorem, cui propter detur actio ipsa in ubicunquuerit repetendi; contra enim impugnabitur, quia non alia ratione illa venditio potest asseri nulla, Iuli, quid non posset emptoede illa per tecte disponere, sed hoc non obstat malu non tollit rationem domini non pol se disponere ratione alicuius legis prohibentis , vel conuentionis obsistentis (vn
de bene desinitur dominium ius perfecta
97쪽
disponendi, nisi lex obsistat, aut conuentio quindecim, non propterea inaequalitas albprohibeat sed tantum ratione alicuius iuris in re deficientis. Quis enim asseret communitatem Religiosorum non habere dominium in res monasterij, etiam si de illis non possit disponere obstante v. g. Extra uaganti. Ambitiosae e Quis negabit bo.na fideicommissa esse sub potestate fideicommissaris , quamuis illa non possit alienare Cuin igitur nnn possedit ponere in nostro casu proueniret dumtaxat ex vi conuentionis obsistentis non destruere tua ratio veri dominij, adem: nec validae venis ditionis . Deinde, si est nulla, maxime quia venditio pendet ab illa conditione, qua non purificata cessat; sed etiam venditio cum pacto retrouenditionis, praecise potest dici, quod pendeat ab illa conditione, quod retrouendatur venditori,& per comsequens ne asteri vendatur,ergo dcc. Assertio VI. In venditione cum pacto retrouenditionis, tam in fauorem venditoris , qua in emptoris potest pacisci, ut in
retrouenditione res restituatur m valore, quem habebit pro tempore, quo ipsa retro
Probatur; variatis temporibus ratione circunflantiarum tunc temporum obue nientium variantur rerum venalium com munes instituationes, sed res venales possunt emi secundum valorem taxatum per communem aestimationem pro tempore,
Pro quo emuntur, ergo poterit in primo cotractu pactici, ut veniente casu redemp.tionis res redimatur secundum illud pretium , secundum quod valet res pro illo tempore redimenda . Maior,le minor non indigent probatione. Consequentia probatur,quia res illa secundum se simplicitae sine pacto retrouenditionis potest vendi se eundum illud pretium tunc temporis decurrens , ergo per pachim antecedenterpositum potest constitui, quod etiam tali Pretio vendatur Du redimatur; illud enim pactam semper respicit pretium iustum, quale est tunc temporis decurrens, nec vitiat ex eo, quod antecedenter sit positum; pacta enim, quamuis antecedetia desuin ut
suam bonitatem, vel malitiam ab obiecto, quod respiciunt de futuro, qua do ipsa sunt executioni Inandanda,quod ii fuerit aeqvu, di iustum, etiam pactum illud respicienserit tale, adeoq; nec vitiat, nec vitiatur. Neq; dicas ex eo vitiare, quod constituat inaequalitatem inter emptorem, de vendi,torem , nam emptor soluit pro re tantum decem v. g.,& deinde reciperet a venditore quindecim; contra enim impugnaberis, nam inaequalitas consideranda est inter datum, Sc acceptum, non luter emptorem, venditorem, cum versemur in iustitia commutativa, non distributi a. de licet alter soluerit pro eadem re decem altriqua constituitur, eo quia res ipsa variatur vati licet non secundum naturam, secundum tamen aestimationem communem , pex dis os quam constituuntur rebus pretia, & sic ,' quae modo decem aequa lia sunt ad mercem tum, Spost aliquod temporis erut inaequalia umres secundum valorem ex usu iuri creue ra
Probatur secundo. In contractu eum pa- . nisicto retro uenditionis fecundum valorem, quem habebit res retrouendenda tempore retrouenditionis aequalis est utriusq; contrahentis conditio, ergo iustus erit talis contractas quoad omnia. Antecedens prombatur, quia potest euenire,quod vel res cremscat in valore, vel decrescat,ergo aequalis
est utriusq; spes, vel utriusq; periculum. Dices hac ratione, si moraliter certa ecset spes augmenti pretij non posset conueniri de illo pretio, eo quia non esset aequam lis utriusq; contrahentis conditio, ergo
saltem in hac hypothesi non licebit de illo
pretio tunc futuro pacisci. Sed contra resepondent aliqui, quod in hoc casu non liceret pacisci de pretio futuro soluendo, nil venditor decreuisset illam mercem seruare um: ad illud tempus, & rationem adducunt , quia secus oh anticipatam solutionem emptor primus illum excessum supti Pretium praestitu in acquireret, & sic titulo pacti retrouenditionis palliaret mutaucum usura . Sentiendum tamen existimo N- .' absolute etia in in data hypothesi licere M-ua pacisci,quia sicuti unicuiq licet re, qua pro
uno tempore iuxta communem aestimatio. nem minoris emit, vendere pluris pro ali s. tempore, pro quo secundum eandem aesti dic
mationem res ipsa acquisiuit maius pretiuseu valorem, ita licere dicendum est unicuiq; pacisci, ut quod emitur decem iuxta currens pretium, si pro alio tempore vendendum sit vendatur duodecim, si illud sit iustum pretium pro illo tempore, non enim est aliqua repugnantia, quod eadem res diuersis contractibus diuerso si tempore , & modo diuersis pret ijs ematur, Ac vendatur et Neq; hoc est palliare mutuum
cum usura; cum in viroq; contractu primae scilicet venditionis, ac retroucndicionis ea omnia concurrant, quae conserret possunt ad iustum titulum talium contractuum; iusta scilicet aequalitas pret ij ad
mercem, nam si diu ersificantur pretia diuersificantur etia res secundum valorem , mutuus utriusq; consensus , pecunia, tamerces in utroq, & ex eo etiam, quod duplex sit contractus tollit proprie rationem
Diees iterum; ex superius dictis esset mutuum palliatum, si quis cum non decreuerit rem suam seruare pro alio tempore,pro quo praeuiderat magis valituram vende rei modo illo pretio, quo tunc aestimaret Rigo etiam erit mutuu palliatum dec.
98쪽
Sed contra disipar est ratio, nam, cum in
primo casu sit reus, & idem contractus, qui essentialiter perficitur per mutuam conuentionem, & traditionem rei in eo. dem non salueretur aequalitas requisita adeontractum emptionis, & venditionis,quq attendenda est secundum valorem rei pro tempore , quo initur contractus, & res traditur, non secundum valorem, qui erit futuro tempore,in secundo autem casu du- plex interuenit contractus, in quo pro tu-POrc, quo uterq; per mutuam conuenti nem, & traditionem rei perficitur salua tur aequalitas requisita , adeoq: &c. Neq; repugnat,quod conuentio illa de pretio m. turo tempore retrouenditionis facta fuerit in primo contractu, & quod proindE
tempore conuentionis, in qua saluatur e sentia contractus non habeatur aequalitas; non inquam repugnat, nam quamuis illa Duiliae conuentio sit in primo contractu, non per- ntraue- ficitur tamen per ipsam, cum respiciat fa- -- etiam futurum, nam aliud est conuentio doriis, retrouendendo, aliud ipsa actualis retro . . . . I, uenditio, dc per ipsam conuentionem praeis in te, M. ciso non transfertur dominium, sed solum. Nesita, modo per traditionem; unde cum illud pactum respiciat iterum dominium transferendum in ipsam primum venditorem, recpicere etiam debet valorem pro illo tempore , quo dominium ipsum transferendum est.
De AEqualitate, alijsq; requisitis ad vendi.
tionem eorum, quae publica praeco
Proponuntur ea , qua in hae praenotionesu t
requiritur ea aqualitas , qua in privatis contractibus , sed ea suscit, qua compensetur merces per pretium, quod repertum fuerit d plus oferrete. 2. NAn debet tamen excedere dimidiam iusti pretij simplicis contractus. 3. araone moui vendendi in pretis taxato pro simplicibus contractibus licet aliquid dimimere de tali pretio, quando laxa m MD-tioreIn Cmptoris, augere, quarumdo es infa
Deiracto vatore laboris in vendendo Proxeneta te actur totum id, quod exigit rabue
Nequit tamen detrahere ratione laborum,sgra is vendere promiserat. Iaed.Taxato per Penditorem pretio, si proxenera
aliquid exigat supra ipsum, quad.qs potest
illud sibi retinere, quand)q; non . G. Ex parte venditoris contingit fraus , qaando exprimit defectus, qui manifeste inrevena mansunt non exmmit,qui stilli. .
Item quando inducuntur me alii emptores ad finem pretu augendi. g.
Item quando per proxenetam consuli h res venduntur in circunctantia , in qua pravideatur pauci emptores debere concurr
Ex parte emptorum , qaaiad conueniunt de non ogerendo pretio, vis tali . o. Item quando minis, precibus importunis aliove modo alios removent a concurrendo. II. Item, quando inducunt fictos emptores a Frinem pretii dam a vendi. 12.
Odus res vendendi publica Praeco- Pnis voce in publico ibro, vel priuatim percursores, seu proxenetas in priuatis vicis, & domibus publica iam auctoritate , legumq; dispositione approbatus appellatur communi nomine subnastatio; in qua vices gerit vendentium ipse praeco,
seu proxeneta. Circa hunc modum venis dendi per subhastationem controuerten dum occurit primo, an sic vendenda idem habere debeant pretium communi consuetudine laxatum, vel Principis auctoritate, quod habent res, quae venduntur Per
Privatam contrahentium conuentionem is
an aliud, de quale. Secundo ex suppositio-De,quod maius, vel minus habere possint, an hoc possit excedere vltra dimidium, vel deficere insta. Tertio,an quando a Domino rei venalis designatur certum pretium Proxeneta si pluris vendat potuit tuta comscientia illum excessum sibi retinere.Quario agetur de aliquibus haudibus, quae sub
hoc modo vendendi cadere postulat. Allertio I. Ad militiam venditionis pim et blica praeconis voce faciendae non rectuiritur ea aequalitas,quae requiritur in priuatis contractibus, sed ea susticit, qua compensetur merces per pretium, quod repertum fuerit a plus inferente. In hanc lententian omnes sere propendent, quos viderim. Probatur primo. Eiusdem rei in ordine ad diuersos contractus potest esse licitum diuersum pretium secundum communem consuetudinem praefinitum vi sed secundum communem consuetudinem, quae vim habet legis, diuersum est pretium in priuatis contractibus, ac in illis, qui fiunt publica praeconis voce, ergo Sc. Maior patet, nam in communi aestimatione iuxta sup rius dicta minus valet res vendita cum pheto tetrouendendi, ac vendita simpliciter. n. i. Minor probatur, quia non solum columu- tam is nis consuetudo, sed etiam publica aucto- Heu aritas hoc induxit, ut illud sit rei per subh omnem stationem venditae iustum pretium, quod citra omnem Oaudem, de dolum repertum fuerit; communis autem consuetudo illud statuit pro iusto pretio rei venalis per priuatoS contractus, non quod repertum, sed quod laxatum fuerit, vel per legem, vel per Principem, vel per communem aestimationem, ergo &c. Confirmatur ex com
99쪽
inimi praxi omnium fidelium piae,& timo,
ratae coscientiae, qui nulla torquentur synderes , nullo. vexantur scrupulo ex eo, quod ad hali ii res uti ius emerisit,ac emi sent per priuatos contractus, vel carius vendiderim, ac priuatim vendidissent, ergo&C.
Probatur secund , , quia illud est iustum pretium , quod laxatur per publicam au etoritatem, sed per publicam auctoritatemtaxatur, ut illud sit iustum pretium rei ve natis fiab ha sta, quod maius per praeconem
reperitur, ergo dcc.s Assertio Il.Limitanda est assertio prima,
dummodo pretium , quod repertum merit non excedat dimidium iusti pretii, quod esset in alijs priuatis contractibus, vel non de Sciat infra idem dimidium. Probatur, quia modus sic vendendi res est institutus perleges, ergo illud erit iustum pretium in huiusmodi venditioniblis, quodser easdem leges non damnatur,quin immo per ipsas datur actio ad rescindetindum, vel compensandum, sed quotiesci inq; datur laesio ultra dimidium per ipsas leges conceditur huiusnodi actio, ergo &c. Subiumpta minor probatur tu ex eo,quod pase sim videmos per Iudices rescindi contractus, quibus bona pupillorum v endita publica praeconis voce cum laesione ultra diis midium fuerunt tum ex I. E. tit. ii. Itb. 2. vecopil. in regno Castellae, ubi dicitur,quod
venditio vitra dimidium iusti pretii quacunq; ratione fiat etiam per subhastationem in mro rescindendam, quae lex licet sit particularis ipsius Regni Castellae con-
mna tamen est rationi, & hiri communi. Hoc unum monendum censeo, quod, quando laxa aliqua rerum ad vitam si cessariarum stativa est in fauorem emptorum , tui liceat quidem de taxato pretio diminuere ratione modi vende nili per sit, hastationcm, non aute in supra ipsum ali quid augere. Ratio ex eo deducitur, quia talis taxa statuta eli per Principes, ne cmptores a ven litorum cupiditato frauden- fram tur, adco r; ipsi si indu incit Deinde, si li-- '.' ceret in rebus istis ad vitam necessariis ex- si cedere pretium taxatum ratione talis motu . di in vendendo. vi usquisq; ait fraudandamiti legem Principis vcnderet statini iraticum iri olim suas ii merces ad itani necessarias adha- stani publica praeconis v Ne , quod neuti- . - quam fit i Cur autem pretium taxatam pollit in subhaslatione minita . non autem
augeri, ex m prouenire exiit limanduin est, quod laxa fit in fauorem dumtaxat empto. rum,non venditorum; unde e conuerso de .
duco , quod quando laxa aliqua ficta est in
fauorem venditorum, non emptorum
( quod contingit, quando rebus statuitur L te Pretium , quod non possit diminui tune poss. t quidcm pretium augeri, nouautem in iniqua parte tolli propter ratio. iiis ex uiox dictis deducendaa. Hoc exem plineat Mictaei salonius in a. r. D. thom que . II. art. l. n. t. in venditione iurium Micli, census in sua prima firmitate conss. et Su stentium , quae, quamuis ad hastam expo- ni rumi nantur, non possunt tamen vilius emi,qua sit ipsorum pretium i lege constitutum, eo quia lex respexit solum utilitatem venditorum , ne necessitate compellantur huiusmodi iura sine iusto pretio prodigere. Assertio et II. Nullo determinato, seu ta- xato pretio per venditorem rei sub hasta a
vendendae Proxeneta tenetur totum Pretium, quod exigit venditori tribuere detracto solum inodo eo, quod iuste exigit ipsius labor in ipsa venditione, nisi aliundo ex conuelitione ipsi satisfiat per ipsum venditorem , vel nisi ipse Proxeneta se exhibuerit gratis vendere; statuto vero, seu taxato per venditorem pretio, si contingat supra laxatum pretium aliquid magis exigere , posse, quandoq; sibi Proxenetam illum excessum retinere, quandoq; non . Pro quo Aduerte Proxenetam, vel gratis vendere, vel eum stipendio determinato: si gratis, vel vendit maiorem diligentiam,& indit striam adhibendo, quam adhibere soleant prudentes Proxenetae similis conis ditionis, vel solii in adhibendo diligentiam, quam regulariter alij similes adllibere .
consueuerunt; si cum stipendio, vel ven. dendo vendit iusto pretio, vel maiori iusto pro illo tempore , pro quo vendun- qtis,Mtur. Dixi pro illo tempore, nam metrces, Proxii rem; venales pro illucrio tempore ,quoad Ovalorem variantur iuxta pauciorem, vel maiorem numerum emptorum, pro diuer state temporum , & locorum , si maiori .xiv. iusto, vel hoc fuit, quia emptores erant
necessitate coacti ad emendum illo pretio supra iustum, ex eo quod, maxime indigebant illa re, nec alio modo poterant hab re . vel hoc fuit ex spontanea ipsisruin electione, At consensu libero; ii ex spontanea emptorum volitione, de cosensu libero,vel sponte excesserui in pretio intuitu beneuolentit, aliorumq, interesse erga Proxenet in . et erga dotninum, ruius nomine venci it Proxeneta. Iuxta hos omnes sensus examinanda erit exposita assertio. Probatur prima pars, nam, vel Proxeneta vendit gratis, vel accepto conuento
stipen ira, sed quocunq; ex kis modis ven dat . quodcunq; exigit non potest sibi acquireresed nec cliario acquirit domino mi,
crgoi c. Minor probatur, nani quod ac- Nopyturli,non acquirit ratione laborum, nec industriae, cum haec supponantur compen sari per conuenini a stipendium, vel remitti per donat Mnem, ergo prccise ratione ostrei, sicuti autem res secundum se est cius , Pr es e cuius nomine vendit proxeneta, ita pretiit,
quod ex ipsa exigitur totum debet eidem cedere , Neq; in hoc alium titulum possume cogitare, ratione cuius pollit Proxenetaillum
100쪽
illum excessiim acquirere sibi. Dixi primo detracto solummodo eo, quod iuste exigit eiusdem labor, seu indu-ilria in ipsa venditione; hoc autem proce dit , quando, nec idem Proxeneta gratis laborem suum impendit, nec conuenit de lipendio, nam tunc re vera de preti I exam potest illud detrahere, quod arbitrio
Prudentum exigere videntur idem labor, ci industria,cum h3 sint opera pretio test,mabilia, & quicunq; labor dignus est mercede sua iuxta qualitatem eiusdem laboris, S industriae,nam si labor, & industria fuerint maiores, maiori etiam primio sunt donanda, si minores, minori, sicuti enim se habet fimpliciter ad simpliciter, ita magis
ad magis in eodem ordine. Dixi secund , , nili aliunde ex conuentione ipsi satisfiat, vel ipse gratis cedat, quod
tamen adhuc dupliciter iuxta Pramotata apotcst intelligi, vel quatenus conuentum
sit de industria, & labore consueto, qui se Iet praestari regulariter au alijs proxenetissimilis conditionis, non autem de extrao dinario, &himmo labore, vel quatenus conuentum sit de quocunq; labore etiam suauno, quod proportionaliter intelligendula eli, quando gratis cedit, vel enim Potest cedere labori, ta industria: consue.rae, & non extraordinariae, & summae, vel utrique . Si conuentum fuerit soluinde in- duillita consueta, de non extraordinaria,
vel cesserit primae, & non secundae, tanta ustriis quam certum existimo poste aliquid de
n.a de trahere ratione illius maioris applicatio- . nis , S indui triae; nam nemo tenetur impendere maiorem laborem in aliorum ne is
Lot ijs, quam alij communiter soleant in ipsis impendere, ergo, si impendat ratione illius maioris laboris, ta industriae poterie aliquid acquirere, cum illa secundum se sint pretio aestimabilia; si vero conuentum
fuerit de utraq, vel utriqt gratis cesserit, tunc certum est nihil posse sibi acquirere, cum aliunde ad ea praestanda teneretur.
Probatur secuda pars,quae adhuc dupli- v ei ter pol cli accipia primo, quatenus I o ruinus rei, vel implicito, vel explicite gnificet se de pretio determinato contentum esse, & nihil ulterius exigere ; Secundo, quatenus praecise significat pretium vitimum, sit e quo non intendat rem suam vendi, non excludendo tamen, neq; implicite, Deq; e plicite, quod si maiori pretio vendatur ille excessus debeat sibi cedere . Si primo modo accipiatur certum est,quod pollit Proxeneta illum excessum sibi retinere, quod sic probatur, nam statuens sic pretium cedit viri suo in ordine ad usterius pretium, illudq; transfert in proxenetam, nam idem est dicere contemus sunt tali pretio, ac dicere, quod ultra illud est , cedo ; si secundo modo accipiatur, vel illud pretium, quod lupra laxatum a vendente
exigitur, et i mssunt, vel iniustum; si primu ,
vel exigitur vi maioris industriae proxenetae, quam praestare teneatur, & tunc non Demo ante mercede data, vel lebita a iure, vel conuentione inter proxenetam . & do
minum habita, potest,si non in toto saltem in parte, iuxta quod exigit maior illa indu iussum , stria, illum excessum retinere, eo quia ille mi excessus industriae exigit aliquam merce I ' 'dem supra conuentum, non enim est debita ex vi conuentionis; vel exigitur ex eo praecise, quod concurrat maior ementium numerus, & tunc cedit domino rei,eo quia eli va G seu pretium rei secundum se, nam scuti, ut supra innuebamus, valor rerum avenalium decrescit ex penuria emptorum,
ita crescit ex multitudine ipsorum, cui cum non cedat ipse dominus ipsius debet remanere; si secundum, hoc est, si sit iniustum, quatenus sit supra id, quod laxatum est a iure, seu au latitate Principis,& emens ex necessitate emat, & tunc nequit sibi proxeneta retinere, nec tradere domino rei, sed rellituendum est emptori, eo quia in hoc non saluatur aequalitas requisita ad iust ilia cominutatiuam, & licet superius dictum
fuerit contractum in sua substantia subsistere, quando non est laesio ultra dimidiuiu hoc intelligendum est in primis in Dro externo ciuili, non autem in tam conscienti*, in quo datur, vel resti vitio in integrum, o ,
vel compensatio ad aequalitatetm; deinde , vij. n. . h c non valet, quando pretium est laxa vel tum in fauorem emptorum, prout dictum est supra in hae eadem praenota assert.
hoe v num si vero illud pretium sit iniustumhe c est supra iustum, & coceditur ab emp- is an toribus consentientibus libere in fauorem a i am- Proxenetae ratione alicuius officii ab ipso seraram . eisdem praestiti, & tune potest iuste proxeneta illum excessum sibi retinere ratione impliciis donationis , si vero conceditue
in fauorem principalis venditoris ex co-dem , vel alio motivo, de tunc propter eandem rationem ille excessus eidem principali venditori concedendus est. Haec quae dicta sunt in ordine ad proxenetam extendenda sunt ad qilemcunque, qui nomine alieno vendat res , qui iuxta distinctiones, & limitationes mox positas potest gaudere, & non gaudere, vel in t to, vel in parte excellu pretis supra statutum,6 taxatum a venditore. Assertio IU. Fraudes, quae possunt contingere in modo vendendi per sub hastationem aliae sunt ex parte venditorum, aliae ex parte emptorum . Singulas eh
Ex parte venditorum sunt primo,quan- Tdo occultantur defectus substantiales rei venalis, de qua re late occatet sermo in praenotionibus subsequentibus , nam, tpailim habet Aristotiles, fraus, ta dolus in rebus sub Ilantialibus tol lunt rationem voluuiarijs sne voluntario autem contractus