장음표시 사용
81쪽
disseritur te Re auram et. pvsquare prius de animali in communi uno in loco tractari oportebat, quod fit in libris de Animalibus.
Tetterea eadem in potentia, qua aliquorum disserentiam di conuenientiam contemplatur,ut constat et .de anima Iurasunt, in quibus animalia illa conueniunt O disserunt , quare in una facultate necesse erat tractari.Hoc idem Ariclo.tes,nonio moninant,qui et .esti loquens depositionis disserentiis ait se dixisse de his in libro de
progressu animalium,liber igitur de caelo insequitur facultatem de motu animalium , utquelibros de mortali animali. Tostremo Aristo. i .de partibus anisatau ecasset animal in sternum ct inia,quod interit, ait se dicturum de sumo poclerius. ergo philosophus huius fuit opinionis, quo cientiade animali caelecti insequatur ea qua es de mortali. U A A M hec eorum opiniosubtilis, uel potius stinosae ueritatem tamen uelimus specta re,facile infringi potes, o primum arguuntur, quia male acceperint elementa inter partes celesis mimaeis: quamuis enim concesserimus ex his similiter uniuersum consitui, tamen non dicemus partem esse aeterni animalis:quae enim sunt animalis partes, es nocesse,ut uitam participent,aut qua sensus est,aut quae uegetalis animae,quae ostibus di neruis etiam communicatur,cum Eutriantur, Clementa uero cuiusque vitae sunt expertia,nullo igitur modo uoc ri poterunt adimalis partes.Praeterea ex his animal constituitur,sine quibus confisere nequit,estra elementa celeste corpus,ut animades,nihil prohibet permanere,vo enim pro sui consitutione eget illis licet necessaria lintpro uniuersiperfectione,ex seipso enim es perfectum ruriam; habet existentia ne elementis, non enim he ibus in neruis respondent siquidem sine his mortale animal uiuere non pote B,at casese corpus ex se uiuit. Nec rationi erat consonum,ut aetemum egeret corruptibili, eique unum ex corruptibitio aetemo compositum. Traeterea dictum recte non est, ideo et menta partem esse animalis,quia ab amima muniu exsentiam recipiunt mediii proprijsformis, tunc enim non magis hac illius partes
82쪽
dicerentur, quam mixta, qua niloquidem ora ab uniuersala deprdent, ab eaque tanquam a causa uniuersali ea sentiam obtinent, quare *niliter haec partes aeterat animalis dicerentur. Deinde dierit no est in lib.de ala disseri de ala caelestis a latis. solum n. ibi an mesis corruptibilis anima, hi recte Simpi sentet, fuit definita,uelut nos in texta praefatione dic emlis. Praeterea si laber hic inter eos qui sunt de animalibus,esset locandus , en qua illius sientiae parte con uirueture in illis enim libris conspicuo inuenitur ordo, quem licet uidere in principio,aut fine cuiusque operis, ut alio interprete petier quam Aristotele non egeamus,quare hoc uolumen illis in erere non poterimus. iuxta istorum opinionem es perspectum ante eum,
q3i est de partibus anhnal.non posse coisilui quandoquidem diae runt disciplinam de animali mortali,quia notior est, praeferri. 'Πpost de animal. partibus librum proxime ille consequitur, qui est de incessu ut in fine quarti libri de partibus testatus est Aristo. cum sic ait.sed de partibus animalium , quam ob causam lurq; sint
dictum iam cst pcr omnia animalium genera,quae cum explicata lint, sequitur, ut de partibus animalium in cenui dc seruientibus disseramus consequitur librum de incessu, qui de anima est. ut etiam habetur in fine de incessu,quando sic ait riso. His autem sic determinatis,proximum est de anima contemplari. Udeinceps liber defens disen fui initio illius opis his uerbis fatetur
Quoniam de anima sccundum seipsam determinatum cst prius,& de uictauum qualibet secundum partem iplius conse quens est facere considerationem&c. Consequitur deinde liber
de mem ct rem. ueluti asseruit in calce descit . Osenis quando sic ait. De sensoriis igitur re sensibilibus,quomodo habunt communiter Sc secundum unumquodque sensorium, dicium cst: Reliquorum autem primum considerandum de memoria,& reminitentia. Tetterea horum libroru ordo liquido inuenitur apud Aristo .in fine de animalium motu,ubi hec habentur. Dc partibus igitur uniuscuiusq; animalium,S de anima,prcterea de sensu ide memoria,& somno,& communi moli diximus causas: reliquum autem est de genera ione dicerem in sine de longitud. breuit.uitae sic ait. Dictum est de longitudine & breuitate uitae reliquum autem nobis considerare de iuuentute di senectute,
83쪽
de h lia & morte, his enim determinatis finem utique habebit quae de Animalibus methodu a. Aresto.igitur cum ordinem murlibros de animalibus constituerit Fara scientiae eorum imponit in libro de morte Ur uita, ergo post hunc alius non consequit aer, quare libro decaelo nullus dabitur Locus inter animalium lιbros, eumque a libris illis reiici, patet di inter eos non esse reponedum.Tra creaaricto. i .de partabim animal.cap. s.=m locus praue ab illis acta ris,dividens subsannam in eam quae ortus, interitus expers est, ct in ea,que generationis di corruptionis est particeps,ait de aeteranii prius egisse,uerba autem sunt haec. Sed cum iam satis de illis egerimus, nostramque explicarimus sententiam, restat, ut de animante natura dili eramus. Intelligit,autem per a nimantem nami iram eam,qua ortui re interitui subiscitur non igitur, ut fesso ipsi dixerunt, si putatio de corruptibilibus eam, qua est dea cmis praecedit Hactenus de inorum opinione.
NU ric propriam a feramus opinionem, rem Ar .dicimus ct erecisio Arabibus expositoribus huic libro secutam sedem in philosophia naturali deberi,pos librum, de physico auditu collocari.Et ut nostra opinio eluceat,noscere oportet,ut et in priori Vasione diximus,mniuersam de naturascientia in duasi findi partes,in unam,quae communia rimatur,in alteram,quae propria cuiusque indagat de pusico auditu opus de communibus, ut de principiss di accidentibus femonem facit, ct ob doctrimae ordi Rem secundum necessarium cateros philosophiae naturalis libros precedit Sequitur deinceps pars ,qua depropriis disserit,in multos diuisa traftatus, omnibus tamen praeferenda ea est,quam prae mani. bes habemus, in qua Ars .de cailo ct elementis disputat. Et huius. causa n In una est rim n gratia nobilitatis, trafatur enim hic de uniuer bide cuius perfectione multa in initio Actasunt. Traterea. Iuctris E baee doctrina,quia de Atemis loquitur.ordine et necessa
rii liber hic Dertur, uide simpliciora praecedur ea, que minus simplicia sunt Simul et de causis cot laetio ea antecellit,quae de cUO- . sitis extat. Erat etiam id opus hv constituedus doctrina ordine se-iciendum
84쪽
cundum notius,quandoquidem in octauorum .de eo,quod circul ri motu cietur,multa dicta sunt,de caelove propter ipsum motorem
multa fuere posita. Quadam igitur societate liber hie erat illi
coniungendus, eique adurere oportebat. Anteponitur autem liabro de gener.O eorr. iquidem consideratio absoluta respectiva pucedit,hic elementa tractantur in seipsis, ut partes uniuersi iunt, in eo uero libro ut mixtorum sunt principia, quae magis denotat co lationem. Deinde huius operissubiectu simplicius est eo, quod in ea
uolumine est, cum hic sit Universum, quod est corpus Simplex, ibi
uero corpus mixtum. Simplicia uero compositispraeferuntur. D E. de ge. dc inde Arist.2. de genia corr.estsenius determinasse,quomodo elerum- em mentis ex seinvicem indigeneratio, di intelligit tertium de cetio, quia nultibi prius Arso.locutus es de mutua elementorum generatione nisi ibi. Conseat igitur facultatem hanc praecedere librum degen. corr.huncq; ordinem ei tribuisse Argio.Hoc idem moliari possumus epilogo, quem Aristilibro Meteor. praeposuit, in quo breuiter colligit,quae dixerat illucusque,cum repetiisset in libro de pusico auditu Uret,adhuc autem dictum est prius de recte dissositis secundum superiorem lationem astris,ct de elementis corporalibus in quot,o quae,his autem uerbis innuit libra de coelo, in quo de caelo ct elementis disseruit. Vec dicendum est, ut ipsi putarunt, quod quando meminit de astris octauum p fintelligat,no enim ad illum librum agere pectat de mobili primo,veluti deprimo motore, foliis enim ibi enareretur cause, qua uniuersales sunt, in quibus
caelum non numeratur, quandoquidem causam habet priorem, Oi de gen.& proinde Aristo. i .de gen.ct corridiclinguens causam mouentem in xx xc - eam in eam quae semper mouetur,ait de immobili inpulicis dixisse,de mobili vero pollicetur po eris e locuturum. Decipiuntur etiam dum asserunt intelligi librum degen. ct corra quando de elementis fit mentio,de eorum enim generatione locutus est Arin.in s .coeli, ut insequenti Praefatione conflabit. D
inde l. de partibus fatetur AristoteL ut quoque locum huncpaulo ante recensuimus e desubstantiis prius et Isse , quare intelligit uolumen hoc,si quidem ante de eis dictum non es,nis hic:quae enim in phsicis de illis disputata sunt ad alterum diriguntur, nempe ad primum motorem Aer earum non es propria oratio. Hac itaque in parte
85쪽
parte constitui oportebat librum hunc, in prioriq: eius parte de ealo tractari,ut libro phsicorum coeunge retur, in posteriori uero de elementis,ut operi degemo corradureret.
Aduersariorum rationes euertuntur.
No admodum difficilem rationes aduersariae opinionis
diluere, O primum dicimus eorum assumptum essesalsum, in libro de anima agi de animalis aeterni anima: licet enim eo libro nos de coelectis animalis anima certiores fiamus, uniuersa tamen tractatio illa animae mortatis animalis accomodatur , tit ibi dicemus. Verum nunc eorum opinionisubscribamus, fateamurque etiam de vii anima disputari,non tamen librum hunc inter eos, qui sunt de animalibus,cogimur constituere saepe enim ab Aristo. alibi explicata admittiitur alio in loco,veluti Auer.in promio lib*s. ait de definitione,de cuius coditionibus Arist.erat insecundo post locuturus, earum vero doctrina fuit ibi praetermissa, quia in primo de Demon ratione agens simul explicuit ea, qua ad definitionespectabant. ita nos dicimus,quod cis de coelo,ut pars est Universi,cogeretur loqui,ea omnia pertractauit de eo,qua ad eius naturam necessario coferebant,ut nihil a terum desideretur, quod ad illius materiae attineat disciplinaem fuit necessariu hic de eo disputari, quia eo oris naturalis primas ecies es uniuersum, cuiuspotior pars escetium,quare prius agendisi erat de cetio, ut Tniuersi pars in,qudmut es materia aeterni animatis. secunda ratio ncn magis librum de caelo libris animalium atatimerari cogit,quam librum de anima r poni hic,si ubi de materia disseritur, ibidem de forma tractandum es,cum hic de materia fiessem, ergo in deforma animave erat di Putandum.Dicimus quoque ad rationem,quod quamuis unasiis culto, qus degenere dissecie loqui tenetur,ob aliquam tamen o casionem tractatio alicuiuslytaei deseritumueluti des egismo Topico dici potcB, cuius regula in logica tradenes erant, quas tamen Dialectica docuit . similiter definitionis conditiones cognoscenda
eram ex utro post. earum tamen tractatio fuit omissa uel ex aliis
86쪽
innotescant. Nos igitur dicimus Aristo.solum de animali corruptibili fuisse locutum. cuius materiam ct formam explanavit,reliquisse uero de anima caeli sermonem,quandoqmdem haec ex ijs f cile cognosci poterat,que de intcllectu mortalis animalis erat dicturus altera uero pars quae materiae uic geru,inc capistathr, cum de eo fuitfactus sermo,ut Universi pars est. Tertia ratio similiter diluitur, ut aliquam ob causam cogamur interdum d tali disserendi genere discedere,ut unum duntaxat oppositu pertractemus ex quo deinde alterum innotescit.Ad aeterum respondetur quod non sev per idem doctrinae ordoseruatur, crebro.n.Ari . prius loquitur dejecie aut notiori aut praestantiori communem disputationem omittens, veluti in maliticis,in quibus prius non egit desciendi infidi mento, quod eri ibi uniuersum subiecttim,se fatim de demonstratione tractationem aggressus GI. Consimili rationem libris de Animal. non prius disseruit de corpore animato, quod plantarum S animalium eligenus. Haec igitur eorum ratio, cui prurimum innitutur,
multas patitur dubitationes ct eas quidem, quae foliij non possunt. Soluitur O altera ratio,quae fassio iubare undameto, I, ibi ris Lloquitur de animae potentiis cognoscentibus, siquide qua albedinis o nigredinis discrimen oeconuenientiam dignoscit, Tna huiusmodi profect) eir potentia. Ad id, quod ex Aristo. secundo tali afferetur, dicimus P non est praeter eius consuetudinem nonnullos uoc
re locos,qui in libris posterioribus inueniuntur,sicuti initio libri perge .con sis,ubi cum insermonem de anime pastionibus incidisset ait se de his dixisse in libro de anima, cap. .loquens de locis sophisticis ait de his fuisse locutum in libro elench. in in libro de sens Ofenfcap. q. cum de nutrimento disputaret inquit se uelle de eo agere in libro degen.in corr. Nemini igitur mirum sit, si ita insecundo caeli locutus fuerit,tam alibi Hira sit eodem dicendi modo. causa
tuit esse,utprius ruditer Ur impoli id Aristodibros, quos editurus erat,composuerit, deindepriores expolire coeperit multa citam ex libris, quos erat emendaturus,quae in illis impolitd dixerat. Ad Io- cum exprimo de partibus allatum non es necesse,rcyodeamus,pra Mil enim, ut notauimus, adductus est, ct oppositum ibi inuenitur. No ira itaque opinio uera es.
87쪽
In Lib. de coelo. sDe inscriptione. Cap. II.
ST AE Inscriptione nunc disserere oportet,quove nomine opus udae hoc nomiserar ,greci omnes conueniunt, unico nomine quippe de coelo librum huncfuisse nuncupatum, in ratio e Meta inscriptionis reddendarant discordes. Iamblictis.Syri nus,qui de caelo tantum,corporaq; aethereo intentionc esse putarui,
d subiecto nomenclatione fuisse facta arbitrati sunt. Veru istorum opinio de vetris materia fuit a nobis paulo ante reiecta. Deinceps non duntaxat de cyto,sed etiam de mundo duplici hac inscriptione nuncupatum fuisse inuenimus. Sim qui subiectum corpus simplexvlum,in elementa continens opinatus eis,dixit d principali parte fuisse nominatum,es autem corporis simplicis primaria pars cel ste corpus. Hsc Simplicii expositio exploditur, Si .n articulam inscriptionis explicis,cum de altera esset reddenda ratio. Fraterea uerum non es, ut paulo ante mendimus,corpus simplex, ut ipse imaginatus insubiectum consitui. viij ex latinis utriusque inscriptionis rationem reddentes aiunt per coelum intelligi coeleste corpus ser mundum Tero eum, qui elementarius nuncupatur,de cael si enim di elementario mundo hic fit d putatio, usus enim recepit globum elementarium vocari mundum, Mi patet I .meteor. cum dicitur mundum hunc inferiorem esse contiguum superioribus lationibus. Ueron forum expositio mihi non placet,nam tametsi ibi Aristo.per mundum intellexerit hunc,qui est elementarius, adiecit tamen , inferiorem ,ut cum hac adiectione intelligatur, quando uero simpliciter profertur, nunquam auditum est significare elmentarium. in Alexandri interpretatione conquiescere,si alterius partis tradidisset rationem,cum eo igitur convenimus per crium intelligente Uniuersum, Mundum,quem praecepisti sesse subiectum, quandoquidem apud Aristo. vlum tribus modis capitur,pro lyhara extima,pro aggregato ex omnibus celi orbibus, dipro mundo, quem caelo ct elementis consare posuimus.Inscriptio igitur fuit facta a fullecto,Additur postea ct de mundo,ut sit ectio explicativa docens quomodo pr)or particula accepta sit,ut idem sit per ce lum in telligendum, per mundum, apposuit autem caelum,ri ex nomenclargone operis praestantia indicaretur. Iu De
88쪽
Ascanij Comitis Praefatio. I I. De Diuisione. Cap. I s.
RELIQV V pu modo est cum de alas egerimus ,ri quartum
nostrum institutum aggrediamur, perscrutemurq; quot in partes totum hoc opus scindatur. Omnes Aris. interpretes
quos ego perlegeris,concordes dicunt libra hunc duas in principes partes distribui,u ubiecti duae Ilint partes,una es, in qua de v-lo disputatur,quae duobus prioribus libris absoluitur, altera, in qua de elememtis,complexa duobus poclerioribus: hanc partitionem ex Aristo.hauriri opinantur,qui initio terti, scopum proposuit de elementis prius epilogo colligens, quae insuperioribus dia erat, ct ait de cylofuisse locutum. Partitur igitur in tractationem de caelo ., ct quae de elementis es. Horum hominum opinio mihi non arridet, quandoquidem scopum, qui primarius es, dimittunt fili de pamtibus disseri volentes ,relicta de toto di putatione, quod absurdum est. Constitit ex dictis Ar. potelem multa de Vntuerso egisse, a tequam de partibus inchoaret doctrinam , ut tota oratio primi libri consumptasiit in Vniuerso, ubi complara de eo praedicata tradita fuere. Et iccirco noe tu rum Alexandro viro natura peracuto O prudente in disi linam de toto, O in eam , qua ui de
partibus, diuidi censemus. Pars de toto di Universo primo complactitur libro , altera, quae est de partibus, ut de coelo et elementis , reliquis tribus. Doctrinae ordo secundum necessarium efflagitabat, is prius de Uniuerso fieret dissultatio, communiora
enim praeferuntur. quaeque adhuc pars multas recipit partitiones. Cum exordium toti operi, in quo de corporibus esse intentionem
insinuat, praeposuisset, d textu secundo usque ad quintum Vniuersi perfectionem ostendit, O quatenus est corpus , omnesque
complectitur dimensiones, O ut ab alio non cingitur corpore, siue ad II. nonnulla de coelo Uendit, quodsimplex est corpui, alteriusque naturae d grauibus di leuibus, nec graue nec leue , ct cuiusque mutaetionis rapers praeterquam motus localis . Deinde usque ad q6. monstratur Unimersum mole ct magnitu dine esse finitum . Uque vero ad io I. mundum esse Trium, nec
possibile esse plures futuros. in postrema parte exploratum fit
89쪽
mundum ortus O interitus esse expcram, fieri ve non possegranatum non corrumpi, interiturumque non fuisse ortumsecundus vero liber de parte nobiliori tractat quippe demto, de eius partibus , ct accideκtibus. secatur aurem in multas partes, ueluti ct duo polieriores, in quibus de elementis fit disputatatio,quas breuitati indulgentes nunc relinqviamus in loco commodiori afferendas . Hschactenus de iis , qua in secunda praefatione insiluimus , dia
90쪽
Autoris institutum proponitur.
E 'D 'M inchoaui opus,ea omnia, qua initio cuiusque Arictotelis libri naturalis philosophiae distulari silent,me uelle interpretari. in qua ne nisi quis diu laboratierit, vix aut nunquaau ctoris scopum attinget,ab eoq:,quod incoeperam,recesi sem, nisi morem sis, qui assidue id offrid me petere non definierunt,gesserim. in quo.n .magis erat invigilandu, q in eo in quo tot sunt interpretum controuersia,cu quasi familiae dissentientes pro seminat uni eorum opiniones . cum iamromnessep ailosophos peripateticos esse opinentur e Difficile est in tantasententiarum uarietate, quid Arsotelessenserit, perspicere plane uincebatur animus meus. Tamen aliorum salm opinioni bus non deterritus exequar,quod inctitueram, nonsolis illis parEdi causa,sed etiam Epe iuuandi alios. Eaque diligentia complectar, quae ad hoc interpretandi munus spectant, qua in prioribus sum praefationibus usus. Obsiciuntur autem nunc , quae in libro degener. O Corr.praemittifolent,qua quatuor sunt ateria oporis , nomenclatio, ordo, diuisio, in quorum di putatione consueta nobis philosophandi uia progrediemur ab intentione libri initium