장음표시 사용
101쪽
CONTRA CRES CONIVM GRAMMATICUM
G veritatis, etiam contra praesentes eiu aduersarios, nee tantum qui ex eodem populo quo Se illi fuerunt veru- militis. etiam cotta alienigenas formidines minati imperi fine has iis, eontra eos qui dialecticam maxime profiterentur, dum fumi habitum fuisse sermonem ne eontentiosissinius trabea-di erat lanae tur diligentissimus praedicator: ct ne litigator puteturmatis imp Impiger disputator, instans secundum praceptu Apostoli opportune importune, ut doctrina sana cotradi-LT . . centes redarguatur, vaniloqui refellatur.i nquieti corripiantur,puullanimes consolentur infitani iuscipianitur, dum aduersus omnes resistentes verbi, salutis Eua-
gelicae cum patientia defenditur, sine diffidelia praediacatur. Ostendi etiam quam non debeatis ideo putare apud vos esse hominem baptirandum, quia ae nos co-
seniimus, quota & haberi a vobis baptism' possit S dati, cum ct illud dicam' perniciose haberi & perni eiose dari,quonia illa sancta quibus utique mali uti possunt,
quanto sanctiora sunt,tanto ab eis inutilius poenalius 3 tractantur. undecuma decet etiam sanctam veniunt, ipsi eorri di sunt mon a nobis illa violada, quae nec a malis mutata sunt . Audi ergo Cresconi, dum breuiterct hoc deinon stto nihil te dixisse per totam cpistolam tuam quo refelleres meam nisi forte quod me nomina derivare vel declinare docuisti, ut a Vonato Donatianos potius quam Donatistas dicere quam tamen Graecam saltem declinationem esse concedis, videlicet , ita Donatistae a Donato. vi Eliangelistae ab Euangelios nominentur quo te delectari dicis, ut v cistris Euangelium praedicam ibi is, a simili mutata iit vocabuli de linatio. vide ergo ne forte ipsi priores hoc voluerit appellari, quia Donatum habent pro Euengelio mana iicima Donato quomodo sancti omnes nolunt ab Eui-gelis iocietate discedere Sideo delectatur vocari Donatista sicut Euangelistae: tu i potius eis facis iniuriam eum scribis in Latino sermone .non niti Latinam regulam probans. Donatianos a Donato, sicut ab Arrio Si Nouato Arrianos ct Nouatianos velles vocari. Namq; ego cum scriberena .iam a nescio quibus propagatu sonabat hoc nomen,neque id mutare curaui cum S hoc ad distinctionem quam volebam satis si tacere existimarem . Si enim Demosthenes e laris, imus oratorum. iis . cui Verborum tanta fuit cura, quanta rerum ii horti, nostris, cum tamen ei nonnullam locutionis insolentiam obiecisset Aeschines negauit ille in eo postas esset fortunas Graeciae, ill sine an illo verbo usus fuerit, ct an huc an illuc manu porrexerit: quanto minus nos laborare debemus de regulis derivandorum nominu qua-do siue hoe sue illud dicamus, intelligitur sine ambii guitate quod dicimus, quorum non in exeolitione serisi monis, sed in demonstratione veritati x est maior im it rio Si autem quisquam nos rorii primus ilexit hoc nomen, nullo modo mihi videtur illud simile intuitus, mEuangelist; ab Euangelio nucupatum d quia per Donat una non tantu Carthaginis, qui hanc haeresim maxime roborasse perhibetur: sed etiam maiorem Donatum a Caiis nigris, qui altare corra altare in eadem ciuitate primus erexit, magnum scandalum factum est: Irri uitae a, itas,ixi Donato Donatistas,ut ab scandalo scans mram, voluit appellare. Sed ego ea in re in qu i , nihil eausae nostrae minuitur, me facillimum praebeo,&quando tecu aro,iam Donatianos voco: quado autem cum aliis,consuetudine potius sequor quae bis sonis iure dominatur. Tu tantis memento, me cui tanta tribuisti eloquentiam, nondum nosse nomina declinare. Si nuncia vestiis securitatem, ne iam timeam tanqua di lecticum . cui vides adhuc neccisaria esse grammatica. ΚQuod ii disciplinam dis utandi i ue dialecticam velis appellare, siue quid ali uis: satis tamen sobrie docet cum
de re constat, non esse de nomine laborandum. Sicut non curo viris in ea ipsa dialectica vocetur. ro tamen quantum valeo noisse ae posse disputare,hoe est, veritatem a falsitate in lo iii edo discernere: quia hoc nitici rauerO,pti niciose errabo: ita non euro viri, Donatistae an Donatiani peritius S literatius declinemini: virum postremo a Donato, vel sui primus extra ecclesiani sacrificavit. vel qui hane diisentionem maxime roboravit: an a Maiorino qui primus contra Caeciliarium vestrae partis Episcopus ordinatus est, dicatis vobis. lua-do loquimur distinctionis causa indi vocabulu. od autem h retici stis. iinia ideo ne decipiatis cautissime deuitandi, nisi diligHerdem strare curauer .nopa uam negligentiae culpam pro me ionicii sarcina incur ram. anquam id quod inter nos accidit,sehisma II resis in potius quini haeresim celsis appellari oportere.& quod raro audere dialectici solis .ctia definitionibus ista di cernis ubi quantum nos adiuves, satis demonstrare no potero nisi ex epistola tua inseram verba tua. Quid i bi 's vult, inquis. quod ais haereticorum sacrilegum errore s Nam haereses no nisi, inter diuersa sequentes fieri soles:
l nec haereticus niti cotrariae vel aliter interpretatae religionis est cultor,ut sunt Manichaei Arriani, Marcioni-iae,Nouatiani caeterique quorum inter se contra fidem C hristi alia diuersa sentetia stat. Inter nos quibus idem Christus natus mortuus resurgens, na religio, eadet sacra meta, nihil in Christiana obseritatione diuersium,
schisma factum non haeresis dieitur. Si quidem haeresis
est diuersa se iuriium sectet: schisma vero eadem sequetium separatio. Quare S in hoc studio crinii nandi, luetu incurris non vides errorem, cum quod schisma est haeresim voeas. Haec nempe verba tua uint quae posuistii in epistolattia. lam nunc attende si pertinax non liis. quam facili compiato id quod inter nos agebatur. . ipse finieris. Si enim S: nobis & vobis idem Christus inatus, mortuus ac resurgens, una religio eadem sacra- menta, nihil in Christiana obseruatione diuersu in est. nonne rebapti Zare peruersum est e Tria naque posuisti. quorum si unum posuisse satis superque sutiiceret Sed quasi contra Donatianos fideliter ageres, ne quisquam svel nimis aestus id quod semel breuiterque diviis .in- lterpretari aliter conaretur, etia obtusis auribus' cor- M libus tuam curasti immergere atque inculcare sententiam. Vna, inquis, religio eadem sacramema, nihil in Cl stiana obseruatione diuersum, S adhue aduersust inuicem laboramus. iam tandem aliquando cohibete dissensionem fiat te lites,amate pacem. id reprobatis Quid exui patis Quare rebatti/atis una religio est eadem sacramenta . nihil in Ciaristiana obseruatione ldiuersum. Nam si vobis & nobis non est v nux baptismus, quomodo est una relinio Ergo & unus baptismis, quomodo sunt eadem sacramenta. Sed tu dixisti eadem sacramenta idem ergo ct baptis uis. Item si noubis ae vobis diueisus est baptismus, quomodo nihil est in Christiana obseruatione diuti sum Sed tu dixisti ni hil in Christiana obseruatione dii tersum non argo diuersus est baptismus Quod eo ita mei it nos recte quod unxi atque lae ne i diuersum est, nec improbamus, nee exutilamus, suscipimus S acceptamus. Vos vero impie quod unum atque ide neque diuersum est. dis multa tis agnoscere,suscipere recusatis, acceptare non vultis sed eligitis improbare, audetis exussiare, non metuitis
102쪽
A iterare. Et cum in hocipso quδd ea ouae inter nos mutata non sunt, nos suscipimus,vos recllitis nos: si a votabis data sunt, data iudicamus: vos ii a nobis data sunt, tanquam non data repetitis. Cum diuersa sequainini, lappellari vos hareticos dedignamini. Attendedi libeter quid dicas,& quid dicam. Tu certe desinisti S dixisti Haeretis est diuersa sequentium secta: sehisina vero eadem sequentiu in separatio. item tu dixisti nobis &vobis unam esse religionem, eadem sacramenta, nihil in Christiana obseruatione diuersum. Quare ergo rebaptitas Christianum, ego autem non rebapti ho Di-
uersa utique sequimur. Quare te dici non vis haereti- cuna puto ludunis non paruo signo agnoscamus haereti
cos, qui cuna sibi & nobis unam religionem, eadem sacramenta, nihil in Christiana obseruatione diuersum iesi fiteantur, nolunt nos agnoscere baptietatos . Antanta obstinatione contenditis, tanta dissensione veriutati resistitis. ut a religione, a sacramentis, a Christiana obseruatione baptismum separe iis Quod si faciti in eo estis lix reiici, quod ad religionem, ad sacramenta, ad obseruationem Christianam baptismum pertinere non vultis. Si autem non facitis, in eo estis haer lici, quod eos qui nobiscum habent unam religionem, eadem sacramenta, nihil in Christiana obseruatione diuersum, cum S baptismum ad religionem ad sacranient x. ad Chiistianam obseruationem pertinere fateamini, tamen rebaptipatis.Attende enim diligenter desinitionem tuam in qua dixisti , Haeresis est diuersa sequentium secta: ct vide utrum non diuersum sequamini, aut separando baptismum ire ligiosa obseruatione Christianorum sacramentorum, quibus eum nos inter magna coniungimus, aut eos cum quibus in x nareligiosa obseruatione Christianorum sacramelorum etiam baptismus unus est, tamen rei aptietando, quod Vrget ridi nos detestamur. Quoniam vellem si posset n. cumla cras/- aliquem deceptu ex nostris fidelibus vestris nesen disinterimendum insidiis excipiunt, cum apud nos iam baptietatum, nec coepisse dicunt esse Christianum, cum
tanquam paganum exustiant, cum catechumenum falciunt ut Praeparet, deinde retingendum vel potius ex linguenduin,repente aliunde existere cum hac epistola tua,&hunc ipsum eius locum in mediis eorum au-c sibus recitando porrigere S exclamare, Q id facilis
Ecce audite videte legite,una est nobis vobiscue religio eadem sacramenta,nihil in Christiana obseruatione diuersum, in cuius nomine iste baptiva ius sit priusi interrogate:& tunc si alium meliorem in vestro bapti sino nominaiis, date . Tune illi fori asse si non ipsa rerum euidentia contremiscerent, comi mio consitum suum magnum videlicet atque acutis proserrem S di
cerem. iis iste e nobis est cuius epistolam geri si Lai
cus noster est, nobis vinceret, vincitur sibi. Tamen egos adessem , conuersus ad te dicerem, Tu saltem obs ero die nobis quid isti faciunt Ecce apud nos baptieta-ium rebapti rare distonunt: Certe ergo nobis S vobist una religio eadem sacramenta, nihil in Christiana ob seruatione diuersum. An responderes, sed Christi baptismus non est religio, non est sacramentum, non est j obseritatio Christiana 3 Auerterit deus hane i tua men- te dementiam. Quid igitur mihi responderes urgenti ac dicenti, Una nobis vobis, religio est: quibus autems baptismus unus non est, non est una religio: Ergo nos bis vobisque unus est baptismus, eadem nobis & vobis sacramenta sunt. Quibus autem baptismus ide non est, .ponsum eatem sacra meta. Ergo idem nobis & vobis lTomus septimum
est baptismus . nihil est vobis ct nobis in Christiana di. Duersum obseruatione. Quibus autem diuersut est baptismus, non utique nihil est in Christiana obseruatione diuersum. Non ergo nobis S vobis diuersus est baptismus Cur quod unum est improbatur, cur quod idem est exustiatur, cur quod diuersum non est iteratur, Me sic agente in praesentia, sic instante, ad p. I. quas tergiversationes confugeretis Videlicet contemnerent in epistola tua illi Grammaticos, tu accusares in nostra dialecticos, sed veritas ex utraque superaret haereticos, hoe solum in eis ostendens a nobis esse diuerasum, quod constat esse peritersum, quia nos sacram ei
ta nostra cognosci inus,errorem alienum emendamus: vos autem eadem sacramenta fatemini, qua tanquam
nulla sint iteratis magna diuersitate reprobantes quod diuersum non esse conceditis. Proinde qua nisi sin-l ter schisma S haeresin magis eam distinctionem ap-- ci ir Dprobem, qua dicitur schisma esse recens congregationis ex aliaea sententiarum diuersitate dissensio, neque enim scissio vel schisma fieri potest nisi diuersum aliquid sequantur qui faciunt : haeresis autem sellisma
inueteratum: tamen quid hinc opus est ad laborem, Ecum me tantum adiuuent definitiones tuae , vi si mihi S per alios vestros concederetur, schismaticos vos libentius quam haereti eos dicerem 3 Si enim se hi a faciunt quibus cum eis i quibus se diuidunt una religio est eadem sacramenta, nihil in Christiana obserua iione diuersum, hinc est vestra rebapti Eatio damna bilior, quia in una religione eisdem sacramentis, nihi lo in Christiana obseria a tione diuerso, alius est, diue sus esse non potest baptismus. Sed quoniam nec ullum est nee aliquid paruum,quod diuersum sequimini, cum ab unitatis vinculo separati, etiam de repetitione baptismi dissentitis a nobis, fit ut secundum istam ipsani definitionem tuam qua dixisti, Haeresis est autem diuersa sequentium secta: ct haeretici stis S victi appareatis. Haeretici quidem, quod non tantum diuisi, verum & in rebaptietando diuersu insequimini. victi autem, quia datum per nos baptismum tanquam non ipsum sed tanquam nullum sit iteratis, quod unum atque idem, nec diuersum est e fatemini. Tua quippe verba sunt quod nobis vobisque si v na religio, eadem sacramenta, nihil in Christiana obseruatione diuer-psum. Quapropter stiteris tuis pars Donati scriberet, ae inde ista quae a me atque a te dicta sunt. sine insana pertinacia vel impudentia cogitaret, nihil ulterius aduersus nossentiret diceret. Sed quoniam, tu es cui respondeo, iam puto quod & ipse videas iam non studio criminandi, sed perniciosam redarguendi sellaeiam dixerim Donatistarum haereticorum sacra legum errorem . in quibus quatuor verbis sue nominibus, quia hoe vel tibi vel arti Grammati eae placet, primum quod positum est Donatistarum corii.
go & muto, ct Donatianorum dico: caetera vero tria quoniam verissima dicta esse, lain ut puto sentis,uos corrigite,vos mutate. Mutate inquam & corrigite Donatianorum vel quodlibet aliud vocandi sitis, tamen haereticorum sacrilegum errorem, nam ct hae reiici Ostis, vel quδd in schismate inueterato remansistis, elex tua definitione quod de Ecclesia, quae corpus est Christi vel de iteratione Christiani baptisimi diuersum sequimini. Et sacrilegus error est no solum a Christia.
na unitate separatio, verum etiam secrat nemorum quae secundu tuam conressionem vel cocesilonem una atq;eade sunt, violatio at ii rescissio. Quod si corrigitis,&j
103쪽
G mutatis, quomodo tales vos suscipimus quales eratis unde inaniter tam multa locutus es Scum iis ingenio tam acuto, consuenidine audien dc vanitatis obtunderis,ut videatur tibi quia cum ad nos a vobis transe ut, tales eos quales eram suscipimus. quia in eis tradationem Christianorum, quam nee alienati alienaverant, nec peruerit peruerterant approbamus,quae sacramenta etiam tu, quan uis non talis quales nos sumus no pomes Ain. xuisti tamen nisi talia, nec se talia quasi alia similia sed , Ix eadem confiteri. Obsecro te die mihi.
quomodo talis est qualis fuit qui veneratur Ecclesiam
quam blasphemabat, qui tenet unitatem quam non tenebat, qui habet charitatem quam non habebat qui accipit pacem quam respuebat. qui approbat sacramentum quod ex afflabat An vero ita sunt omnia faliri vera praeposterata, ut non dicantur mutati . in quibus ea quae diuersa fuerant veritate corriguntur:& mutati dicantur, in quibus ea quae similia una eademque fuerat, vanitate iterantur Noli ergo ulterius in hac re non taurum carnaliter, verumetiam pueriliter sapere, ut tales quales erant vestrosi nobis suscipi existimes . quiri conuersione voluntatis ab errore ad veritatem,a dii ii-sione ad unitatem , a dii sensione ad pacem. ab inimiueitiis ad charitatem, ab humana praesuinptione addiuinarum scripturari, aut horitatem.non ante incipiunt esse nostri qua in esse destiterint vestri. Haec conuerito voluntatis repente mutauit non solum in teloneo pec
a s. catorem, verum etiam in cruce latronem . Nisi putas
quia Christoc in paradita secum esse voluisset et uentum scelerat uinque hominem , si non cordis illa eo n- uertio continuo faceret innocentcm .ut eo die,ex eo loco, ex eo ligno transiret ad immortale fidei praemium, in quo exceperat mortis pro iniquitate supplicium. Sine enim ad malum siue ad bonum, paruo momento animus commutatur sed non ideo paruum est quod meretur. In ipsis corporalibus de temporalibus poenis a benefici diu nutritam quamlibet etatem unus ictus interimit .ct decem S octo annorum aeUitudine mox ut dominus dignatus est iubere. sanauit Crede certe rebus non verbis inanibus. Mutati ad nos vestri tranoeunt, absit ut ipsi sint qui merunt. Qilod v linam ct tui facias. & quam verum si in te, tibi credas. 'T. Magnum aliquid tibi dicere visus es nominan- Sacram a do Candidum villaregiensem.&Donatum Nacoma communia diensem, qui ex vestris Episcopis etiam apud nos Epibes si seopi fuerunt & probata vita ad honorabilis senilis aetatis meritum peruenerunt : quasi sacramenta & inuocatio nominis det,quae fit apud vos, ipsa inimica sit nobis. cuin ac in eis qui extra Ecclesiam sunt, non sit on nino niti ecelesiae. in qua quaestione si meis verbis laborarem. tuis adiuuare r. Nam si extra ecclesiam nihil ee-clesiasticum posse esse sentires, no ipse dixisses nobis
vobis unam esse religionem, eadem sacramenta, nihil in Christiana obseruatione diuersum. Quibus verbis tuis non in totum consentio, Christiana quippe eccle- sa caretis. Christianam charitatem non habetis Christiana sane in vobis sacramenta cognosco, ct in his illud quoq: diuersum improbo ae respuo, quod cum eadem etiam in schismate habeatis. eadem in catholicis
exus satis. Prorsum agnoscit in vobis ecclesia cocta quae sua sunt nee ideo non sunt eius, quia S apud vos inu niuntur. Apud vos quippe aliena sunt sed cunnos cor. recto recipit, cuius sunt. fiunt etiam salubriter vestra
quae terniciose habebatis aliena. Discordia vos pocsidet rub titulo pacis. Ergo discordia pellatur, Pax introducatur. Qil id cauta est ut titulus deponaturi Epi- Κ opus est, inquis, Episcopum recipis, presbyter precbyterum. Posses S mihi hoc dicere, homo est. homili lnem recipis . Tam quippe in illo sacramenta Christia-
na quam membra humana cognosco nec curo per que
fuerint seminata, sed a quo ereata : ibus si male uti voluerit, eo ipso malus fit quod creatore de bonis eius soffendit. Si autem bene vii voluerit, se corriget, non lilla mutabit. Et de Episcopis quidem vel cleria CC. n. cis recipiendis alia quaestio est . ianuis enim cum pud vos ordinantur . non super eos inuocetur nomen Donati sed dei: tamen ita suscipiuntur ut videtur paci S utilitati ecclesiae conuenire. Neque enim Episcopi propter nos sumus, sed propter eos quibus verbum de sacramentum dominicum ministramus. ae per hoc ut eorum sine scandalo gubernadorum sese necessitas i terit , ita vel esse vel non esse debemus, quod non propter nos sed propter alios sumus. Denique non ulli salsecta humilitate pria iti viri, propter quaedam in se ostendicula.quibus pie religioseque mouebantur Episcopatus os icium non solum sine culpa, veru metiam cum laude posuerunt. Nunquid sic etiam Christianum n men S iidem laudabiliter, ae non potius damnabiliter L ponerent Sicut in accipi edis his rebus possum este iustae causa cur excuset quisque fieri Episcopus: nec laine similiter potest x na causa esse iusta cur quis excuset fieri Christianus. Quid ita, nisi quia sine Episcopatu vel
elericatu salui ei e possumus, sine Christiana veror
ligione non possumus 3 Proinde vestri Episcori et L
seu quilibet clerici, quantum ad ipsi ecclesiastica oti:-eia pertinet , sic in catholicam suscepti sunt unitatein, Drrane, quemadmodum expedire videbatur iis quorum saluti barith, Nper eorum consulebatur cfi cium vel exercendum vel
omittendum. Veruntamen etiam de ipsis qui S aeud
nos eosdeni administrauerunt honores: nunquid i cui
dicere potuisti: Episcopus est, Episcopum rec: p 3: ita po lteris dicere,haereticus est, haereticii recipis: aut schis ni iticus est .schismaticum recipis: aut Donat latius est, Din inatianum recipis 3 His enim nominibus no gradus h noris a plebeia dignitate sed crimen erroris a catholiuca veritate distinguitur. Proinde illa tanquam ecclesiastica munera etiam in alienis inuenta,qui vos relim Mqtiendo S ad nos transeundo nostri sunt, pro utilitate populorum quibus hac dispensatione seruimus suscipiunturi illa vero vitiosa S proprie vestra,sanatur eo riguntur mutitur dum tamen ea sacramenta sine quiabus homo non potest fieri Christianii , etiam in haere licis sic tractetur. ut cum ad eeelesia veniunt quod do i fuerit addatur quod agnitu fuerit approbetur: ne dum nimis offendimur eis malis quae cotra ecclesiam pepererunt,persequamur etiam bona quae de ecclesia disce dedo traxerunt.Nam etia m se ramus fractus. si rursus. sicut ait Apostolus, inserendus sit. radix ei redditur,no forma mutatur At enim nostros inquis,hcreticos , si crilegos vocas, quod nefariu inexpiabile eri me est:
nunquid talibus line aliqua expiatione ignosci debet
aut potest Cur ergo, inquis, non emaculas venientem
cur non primo abluis & emundas . ct sic tibi eo minimnicet, Quid quod ex his , erbis tuis multo conuenientius alius dixerit,ialibus tamen ignosci nec debl re nec posse tere tibi ipsi contraria locutum esse monstrauerit, ut ideo diceres eum aliqua expiatione talibus ignoscedit, quia id quod obiicitur inexpiabile est omodo
ergo expiatur quod inexpiabile est, inodo sperem te auditurum elle quod uico, qui tam inrroximo non
104쪽
A audis ipse quod dicis, exi tibi eontinuo eontradicis ce-sendo expiandi; quod expiabile dixeris, Nos auteni ita
vestro dicimus haeret ira ct sacrilegum errorem. ut tamen inexpiabilem no dicamus.Alioquin frustra vobiccum ut eo relicto eorrecti ad ecclesiam eat holi ea tri eatis quibus modis posiimus, agedum esse censuimus: nee nostro licut scribis verbo te uti arbitreris,quasi hoc mali, sine venia,&sine medico esse dicanius, quod omnino non dicimus quia & veniam meretur quos huius mali prenduerit Somni potes est medicus qui per Prophetam, Si conuersus fueris , ingemueris, tunc saluus eris Quapropter si in aliquem forte incidisti vel minus in his rebus instructu, vel minus quid loqueretur intuentem,quauis esse communionis catholhae videretur qui hoc tibi diceret, ipse potius huius inconsiderati verbi veniam mereatur, sicut tu, qui cum ss tam liberaliter eruditus. & in arte verborum no mediocriter doctus minus iat ne quid loquaris attedens, expiadum eenses qtiod inexpiabile dixeris, a quod est m.
strosus, ideo expiandum quia inexpiabile. Non est catholicii eos hortari,ut errore correcto salui fiant,quos B inexpiabiliter atque insanabiliter asserimus errare. Sed ideo vobis no videntur mundari, cum ad nos a vobis transeunt quia no denuo baptietatur, quas solo baptismo quem repeti non oportet, eis idem atque unus est, homines ab errore mundentur. Mundamur dc verbo
veritatis ab illo qui ait. lam vos mundi estis, propter verbum quod locutus sum vobis Mundantur S saerificio contriti cordis ab illo de quo dictum est: Sacritacium deo spiritus contribulatus cor contritu & humiliarii in deus non spernit. Mudantur & eleemos3 nis abiista u. illo qui ait: Date eleemosynam,ct ecce omnia munda sunt vobis. Mundatur ipsa quae supereminet omnibus charitate ab illo qui per Apostolum Petrum dixit Charitas cooperit multitudinem peccatorum quq v na si ac sit omnia illa recte fiunt:si autem dest illa, omnia frustra sunt. H e vero unde si audi docente Apostolum: Charitas. inquit. dei dissuta est in eordibus nostris per spiritum sanctum qui datus est nobis.Vnde merito creduntur qui extra ecclesam baptismum ecclesiae perceperunt, non habere spiritum sanctum, nisi eum ipsi e C clesiae in vinculo pacis per connexionem charitatis adhaerescunt. Iam enim locus cst ut ostendam quod
est , Ibo in primo libro distuleramus, quid in ecclesia quaesian Christi proprie possit accipi, quod prae-s c. III potest accivi. De his enim qui schisina ccisi, siciebant, idem Apollo ius dicit: Animalis autem homo non percipit ea quae sunt spiritus dei. Prima ad
Corinthios epistolani lege. v inuenies. Baptismus igitur saera inlaum est noxiae vitae ac salutis aeternae , quem multi habent non ad vitam aeternam, sed ad poenam aeternam . non bene utentes tanto bono . Charitatem vero sanctam quae est vinculum perfectionis, nemo potest habere non bonus . nemo qui habet potest esse vel schismatieus vel haereticus. Cum ergo quisque a de clesiae veniens unitatem cu eitas membris veraciter copulatur , accipiat spiritum sanctum, per quem distunditur charitas in eordibus nostris. eademque charitas cooperiat multitudine peccatorum,ut baptismis quem primum habebat ad iuuietum .habere iam mereatur ad praemium. Quomodo enim mundari negas, nisi quia omnino quae sit mundatio spiritalis ignoras, Non igitur scut conuiciaris. tanquam in asylum Romuli v stros nocentes recipimus, quos ciuitas dei recipiendo citati innocentes, cum ad eandem veraci corde tran- Tomus septimus.
seriant, de qua eius eonditor dicit, Non potest ei uitas abscondi super montem constitura . non enim eam
eondidit qui fratrem stiperbe occidit iratus .sed qui fratres humiliter redemit occisus. Hac spiritu sancto mu- dante latificat de quo clamabat dicens Si quis sitit, eniat & bibat mo aqua visibilem comendans,quae datur in baptismatis sacramelo quam ct boni S mal habere possunt. qua nuis sine illa boni salui fieri non possunt. Quae quan uis ecclesiae sit, tamen etiam taras profuit, cum de apud illos inuenitur qui ex nobis exierunt, sed non erant ex nobis , scut aqua in aliquo ex illis me-
. morabilibus diuatuor Ruminibu negari no potest quod si aqua paradis, qua nuis non sit in solo paradiso, Atiae
etiam extra inde manavit. Non ergo hanc aquam,
sed aquae nomine inuisibile dei donum sanctum spiritum commendabat dicens: Si qui stit veniat & bibat:
sicut euidenter Euangelista testatur adiungens: Hoc autem dicebat de spiritu quem accepturi erant credentes in eum. Spiritus enim nondum erat datus, quialesus nondum fuerat elarificatus. Et utique quantum ad sacramentum attinet lauaeri visibilis, antequam esset resurgendo clarificatus, iam baptietauerat plures quam Ioannes, sicut ipsum loquitur Euangelium.
Vnde dicit discipulis suis: Ioannes quidem baptigauit aqua, vos autem baptietabimini spiritu sancto, quem S aceepturi estis non post multos dies hos usque ad
Pentecosten. Hic spiritus sanctus veniens in eos . ta te signum primitus dedit, ut qui eum acceperant. linguis omnium gentium loquerentur, quia portendebat Ecclesiam per omnes gentes futuram, nec quenquam accepturum spiritum sanctum, nisi qui eius unitati eo .stularetur. Huius fontis largo atque inutii bili flumineatificat deus civitatem suam, de qua Propheta praedixit, Fluminis impetus latiscat ciuitatem dei. Ad hunc enim fontem nullus extraneus, quia nullus nisi vita aeterna dignus accedit. Hic est proprius Ecclesiae Christi, cui tanto avid prophetatum est, Fons aqu*iuae sit tibi proprius, ct nemo alienus communicet tibi. De hac enim ecelesia S de isto fonte dicitur S in Cantico Canticorum, Horius chel usus, ns lignatus, puteus aquae vitiae. Hoc vestri de vis bilis baptismatis sacramento accipientes, tantum errant vires
absurdissimas fateri cogaritur inulti, quod ad illum scilicet fontem viuum, qui proprius unicae colum, bae , de quo dictum est, Nemo alienus communicet tibi: ad hortum conclusum puteumque signatum potu rit accedere Simon magus, quem legimus a Philippo baptietatum: potuerint accedere tot ncti de quibus gemens loquitur Cyprianus, Seculo verbis solis ae non factis renunciantes: tot etiam Episcopi auari de quibus idem iose testatur, Fundos insidiosis fraudibus rapientes, vituris multiplicantibus foenus augentes ista
quippe in baptitatis ae baptitantibus visibili baptismo
reperiuntur. Ad illum tamen fontem proprium cui nemo communieat alienus: ad illum fontem signatii.
hoc est, ad spiritus sancti donum, quo charitas dei dis funditur in eordibus nostris, nullus istorum nisi mutatus accedit, ita omnino mundandus, non ut non
sit , sed sit coelestis particeps pacis, sanctae socius unitatis plenus indiuiduae charitatis ciuis angelicq civitatis. Ad hanc ita p ciuitatem quisquis haeretis vel schismatis
deposito errore correctis moribus, pia mente coitertitur, ii iam sacramenta gestabat, 'ita foras etiam ad indisnos proiluere potuerunt ,hac honoratur in eo, tu a& in alienis non videmur aliena, sed iam illo proprio
105쪽
CONTRA CRES CONIUM GRAMMAT i Curi
G cui nemo communicat alienus illo signato spiritus sancti fonte mundatur, a quo apud vos etia quisquis riteris nioribus laudabilis fuerit, solo schismatis vel haere,
cum,pre iis crimine separatur. Cum ergo veniunt ad nos ve-tici, stri, teli sthes esse vestri incipientes esse nostri, accipi sit paguini re- quod no habebant,&salubriter habere incipiunt,quod
cin tur. tanto perniciosius, quanto indignius habebant. Acci- cap. m. piunt enim primitus ipsam ecclesia, Sin ea pace,charitatem S unitate per me eius proprium ais inuisibiles tritu sanctu, sine quibus uti s nullo dubitate interii sent, quicqiuid aliud apud vos quod de ecclesia foras trahi potuit habuissent:faciliore aute venia quod noduhabuer ut accipiunt quam si habuissent de tamen des rutilent. Et hoc discernitur apud nos, ut aliter recipi tur qui catholicam reliquerunt aliter qui ad illam priniitus veniunt. illos enim amplius grauat crimen desertionis: hos autem non a se diruptum, sed eognitum
S retentum vinculum releuat unitatis. Vnde neri potest ut quos seductos rebapti faueriint, ipsi pro eis poeta
nitentibus dominum deprecet Vr, si prius isti conciliati quam illi reconciliati eeclesiae fuerint. Sicut fieri pinta test,ut etiam cultores idolorum ii quos sorte Christianos ad idola seductos apostatas fecerint : si priores seductores facti fuerint Christiani. S magnum aliquod meritu in Ecclesia cosecuti per ipsos illi quos deceperant redeam per ipsos commendemur S reconcilientur domino per quos dimiserant dominu . Quod enim valet ad mundanda sacrilegia gentilici recte perceptu
sacramentu baptismatis hoc valet ad mundanda sacrilegia schismaticorum S haereticorum veraciter apprehensa charitas unitatis. Quamobre scut seductores fidelium Christianorum venietes ad Christum seductis redestibus praeponuiui . unde isti & Episcopi fieri pociunt: ita mirari non debent decepti ab haereticis quando ad ea tholicam veniunt. isti nanque excusabilius petunt quc tibi defuerunt, illi humilius repetiit quod fit
rut istos honorabilius ubi nondu steterat a duoeamus, illos suspectius unde lapsi fuerant revocamus. Proinde iam pervides ut opinor no fi ustra me dixisse Donatistariam, vel ut tu mauis Donatianorum haereticorsi sacrilegi, errorem,s S ab ecclesia catholica dissentitis &i quae una atque eadem fatemini sacramenta re indi- iis : nee tamen sne venia vel insanabiles estis misericordi dei, quia discordioso irrore deposto,ad catholicam veritatem pacem i, couersi,per donum eius prinprium hoc est sanctum eius spiritum, per quem di nunditur charitas in cordibus nostris, mundari sanarique poteritis, non ut destruatur in x obis ecclesiae sacrambia, quae aliena perniciose foris habebatis, sed ut ea psacu VII. vestra salubriter habeatis. Nunc videamus quemadmodum cstedas recte dixisse Petilianum M vel quemlibet alium: Conscientia sancte dantis attemm i h o iditur quae abluat accipientis: ubi ego dixi. Qis id si i
teat dantis conseientia,& sertasse maritiosa sit, quomodo poterit accipientis abluere coscientiam Tu contra,
non quid a te homine aeuio, sed quid a vestris dieatur
diu locutus es quod totum breuiter ita dici potest. Cois
c. si rem scientia dantis attenditur, non secundum eius sync
da s. ritatem,quae in illa videri non potest, sed serandum famamguae de illa seu vera seu filia est, quia videlicet eius ei hominis, qui & si sceleratus occultus iit, susE-eit accipienti, quod bonae sit existiniationis, nondum
cognitus, nondum iudicatus, nondum ab Ecclesa se paratus. vide obsecro te, in quod praecipitium compinunt homines ansum non inueniendi qua exirent Itane dantis maculosa eoscientia conscientiam potest Raecipientis abluere si habeat famam bonam ct tantum ad abluendum poterit, quatum bona.si bonam famam fallendo contraxerit Attendis quid dieitur & vis iam praetereamus liue loeum, an hoc idem adhue versabo, ut diligentius cogaris attendere Petilianus dixit Co seientia sancte damis attenditur, quae abluat accipietis.
Ego dixi, Quid c lateat dantis conscientia & fortasse
maculosa st: luomodo poterit accipientis abluere conscientiam Tu vel potius vestri dixerunt,Nam tu vir ta
lis quando ista dixisses, quan uis habeat conscientiam maculosam: mihi tam equi ab eo baptitor quia latet &nescio sufficit quod ab eo accipio cuius in nocete, qui in Ecclesia est, conscientia puto.Nam ideo, inquis, ii scientiam dantis attendo,non ut quod fieri non potest
de latentibus iudice sed ut ii quid de illo in publiea lima vel conscientia est. no ignorem. Propter hoc enim ab omnipoten deo dictum est, quae nota sunt vobis, quae occulta mihi. Seni per igitur attedo conscientiam
dantis,& quia ipsam non video, quid de ea in tublico
notum est quaero: nee ad rem pertinet si aliud iit in secreta conscientia, aliud in publica fama. Suigeit enim sciti e quia necdum eius a quo accipio. damnata conscientia est. Ecce ipsa verba tua posui quibus te discere ostenderem, quod meis verbis breuiter aperteque complexus sum, quod ad hoe attendatur abluentis c. scientia ut quae de illo fama sit cognostatur, Non 'g'ipsa attenditur. homo bone, no ipsia attenditur quae vi deri non potest sed fima atteditur quae etiam falsa esse potest.quod ipse confiteris atque concedis . Nam S invidisti inaculosam conscientiam no valere ad abluendum. Non ergo conscientia sancte dantis attenditur, quae abluat accipientis sed fama qua putatur sancte d re etiam qui sancte non dat,& putatur abluere sui non abluit.Abluit ergo acet ientem mali hominis fama hona non ipsius dantis polluta conscientia. Cur ergo di cium cst Conscientia sancte dantis attenditur, ut alta luat accipientis: nis quia non abluit accipientis, si non est eonscientia sancte dantis Si maeulosa S immunda est, quid ergo tune attendituri ipsa inquis atteditur cufama eius attenditur. Et si bona est fama. nihil interest ad abluendum accipiente, etiam cum est mala costientia, sed abluit bona eius sania. Dic rogo te cu mala con blscientia est, vera est bona fama eius an filio Proculdubio viique talia. Proinde eum bona non est A: occuli dantis coscientia, quomodolibet eam tibi v idearis at . tendere, secun sum hane sententiain, non abluit acci pieme, nisi dantis aut fama salsa aut tolluta coscienti, est. Vtrunque insanum est. si te talia delectam, tu elige quid si insanius. Porro quia veritas non admittit ut mcipientis conseientiam vel salsa fama dantis abluat vel
polluta conscientia: restat ut abs te etiam unde abluatur accitiens quando latet dantis maculosa conscientia requiramus: quod & ibi quaesuimus,quoniam taut dicit Petilianus vel quilibet alius cosemiemibus vobiscum sancte dantis conscientia est, id est, cum bona remunda conscientia est,abluit accipientis cos ciem tam Puto enim iam no te repetiturum at s dicturum Mimpleat in abluendo vicem conscientic bonae eius salsa bona fama: sui3cit quodlioc vestros note diecte asseruisti. Illorum te pudeat, non etiam tui. Restat ergo ut tue vel deus vel quisqua sinctus angelus abluat. Quod si dixeritis illa horrenda consequetur absurditas,quana
in illa epistola mea commentoratani, non dico videre noluisti, i a prorsus no attinisti sed tanto attentius
106쪽
A aeutius: ip viduis, quanto inagri attingereti inuisti. Sinim hoc dicitis. p cusania' homo baptitat D:icta erus
scientia diluit accipientis conscientia sum vero cc scientia dantis utenter immunda est. tunc de ui angeliisve abluit. liete ne qui vobis hae edi tibii, crediit. culto malos optent inuetrire i quibus bapii tetur ut
in lio sanctius ab ipso deo vel angelo eius ablua ditur. Hane abs urditate vel deridenda vel detesiadam cuin verbis praecedentibus Petiliani perspiceres,cosequeterae a me in Epistola mea coi nemorati. caute tu quidem quali nihil horii dixerim,rem latam illenda putasti sed coniugisti ad nescio ilia absurdiu .vi cu maculosam seientia dantis occulta est.& ideo no potest aecipientis abluere tuc salia finia eius aecipietis abluatur, ct in eo eritatem falsitas operetur.Nue i & accusa calumniose dialecticos quod fugienda versutia sermonis eficia et, ut ii fili una est vena iit, ii vero est filissim iit. Ecce tale aliquid ipse in sacrameta Christianae regenerationis immitiis. imo penis magiis iustendit. iiii enim no in sua
fiaude nec in retii veritate.sed in perplexitate locutio nis humani quaeda verba dicunt, tunc , ideri vera cum is falsa sunt. toe fili acu vera sunt quae cuin disputatione M inciderint .aninis di cerni etia ii dissolui ferinone non eos bini. Tu , ero non verbo quolibet, nee re qualibet ted ipsam qua in arterna x itam renaicamur in udatione
eos elemiae vera feri posse dieis in homine per se illam fallam alienae eonseieni Et ne tibi hoc tribuatur quia dialecticam didiei sti vestrora dicis hic eise sementia. uibus no ut dialecticiis ted plane vi hcreticus e , semi-
i. per te igitur aut per vestros h e est magnisca inueta vel demtastrata doctrina iii an edam bona ei scie ita est tue ab ea fit bonus qui baptitatur. tune arbor bona boni, filictum parit: cu vero coicientia dantis mala&occulta est, tunc cius ira sali ac si bona famaeos ullutur, ut tu ea suillae ae piat homo baptismu vel u. eum
de illo credide oti falsunt: at s ita ne de it quae fiuctu pa
-ria: hq eiici erroris. Et mater fallitas veritatis. Hoc idei, tur,ant to execrabile ta mirabiliter petraei tum S insanui
ne quod deicia dei esse dicatur, ut quod a deo sumit
esse vide 'tar hominibus tribuatur: ne qui dixit. Coscietia sancte dum damiu atteditur,quae abluat ampulis,errasse videatur cap. XIX. Nostri hoe inquies de scripturis probant, quonia tu C das traditor antequa danaretur omnia sicut Apostolus secit. Quid hoc ad Petiliani sententia fixam atq; de fi .ntia Conscientia sancte dctis atteditur,quq abluat accipietuis miti *S Iuda; iste nimiis contra vox est cui veribi, alieni, inconsiderate prolati; patrocinium praeber, conamitat Cum enim iudax sciit Apostolus bapti raret
quado itide malos erat, quia fur erat det ea quq niittebatur .m comiti Osi bi loculos auserebit noxii scoscien ita eiu attendebatur sed deus a Christus in que crede batur. Neq; enim de Pii' mali hoir inta saltationa rima crederes ix accipietes abhiebat nee generabat in homne gratia diminc veritati, salsitas humanc opinionia. Eillil testinio nisi quod descripturi positisti quamam sesta sunt vobi , quae oceolia iunt domino deo nostro: ista verba redarguit atq: couincit. Si enim quae oeculias int domino deo relin urita sunt. ito inodo coicient dantis non solo mala vel umelia bona im occulta est ait editur .ut ablua: accipi iis aut tria eo ceu ita est m. r. quid iunc accieri iubet iuvit edat undes, ctaciens ac ius abluatur: Expergiscimini aliquando, nune illi edaei te, attendat deu,qui timem ne hiantili ea
mini. si non in homine sed in domino gloriemini. Est.
in ilia qPria time g. ii enim cuniis: et daniis c scientia Tomus septimus.
divero. v taeeip en attendit leum. Iab illo tundeti ibi ablui coieientiam coseis ista ero .illa me horrenda e , sequiue absurditas sancti ux ablui homines eum baptietatores habent occultos malos quain cu manifesto bono .ii hi, ino abluit quado dantis coscientia bona est it manifesta. deus aut e cluando mala ct occulta. die ergo quod dicimui. quia hoe est veru hoc est canum .hoc est eat holi eum qu U Christus mundat accipientium eo n- scientias, liue per bonos ministros bapti lini sui siue per linatos quoniam de illo seris tu est, Christas dilexit Ee- Ole. s. eleliam,&seipsum tradidit pro ea ut eam sanctificaret, mundans ea lauacroa l lx in verbo.Tu inquis rei ponde quomodo baptitet quos damnauit taclei lassam et, lgoreeeditur a veri, is Petiliani.quonia illo dieete Con cora Rii. elemia sancte dantis attenditur, tu e abluat accipietis: iram t. i. lcuinquaerere, quis abluat accipientis conscientia. tian cap. i. do polluta dantis occulta est, non mihi poterat rei pon ldere. tam enim cotra veritatem dicitur quod salia ei uafama pol sit abluere, quam si hoc ipsa mala conscientia sura,s i
posse diceretur. Si alitem qiuaeras, quomodo bapti- .nitor cetant quos damnauit Ecelei a Respondeo sic eos bapti- a mali, et a re quomodo basti eant quos dinauit dius antequa Cap.XXI. de illis qui equa iudiearet Etales a. Qui enim mete per- Eucrsa videretur intus est, eum foris iit, ab ipso Christo iam iudieatus est. Ipse quippe ait, i no credit,iam iu- te . i. dicatus est. Paulus aute Apostoliis dieit Eeelesia subdiata est Christo. No igitur debet recte ita se Christo praeponere, ut putet baptitare posse ab illo iudicatos, ite aute iudicatos bapti a re non post e eum ille semper v raciter iudicet. Ecclesiasti ei aute iudices sicut homines ille runq; fallantur. Baptitit ergo quam , attinet ad x ii bile ministerium, boni Si mali inuisibiliter aute pcreos baptitat, cuius est S iis bile baptisma S inuisibili gratia. Tingere ergo pol sunt 3 boni ct mali. abluere aut e conseientiam no niti ille ciui seniperest bonus.Ac per hoe etiam nesciete Ecclesia propter malam Pollia iam poscientiain damnati a Christo i iam in corpore Christi non sunt quod est Ecclesia, quoniam no potest christus habere inebra damnata. proinde S ipii extra Ecclesiam bapti ant. Omnia quippe ista monstra ablici omnino ut in membris illius columbae unic copulen- tur Abiit ut intrare pol int limites horti coetus coi' il-s te custos est quino potest falli. Qui tu inen ii costentur p&corriguntur,tune intrant tunc mundantur, tunc in arboribus horti coetus, tue in ilumbiis unicae eo limi-bae numerantur, nec tamen denuo baptitantur: ita re
eum ab haereticis veni ut in ipso baptis nate. quod Niseris habueri u led non .st cum ipsa mundatione quam. intus aeeis uiri: ut quod de Sit praestetur, liuod aute non ut alium est approbetur. vestra inqui per vestro pressa cmaiores traditionis Sc thuriseationis, ter vos perse- - eurionis crimine damnata conscientia ei De ira lito. c. p. xxus ribus qui de Sthiuriscatoribus qui tuerint qui hoc ne- fas admiserunt,no seripturi sanctused fima hemina eredidistis. Quae si potest esse falia bona de irratis, cur notos it etiam ala de bonis Depe binione aure thoe iii, ii reuitem ierum, responderim, quod eum responditiem Ilatiliano refellere mimine alia isti . ln scriptu era quippe sancta qua neminem fallit area di est Eo Mini ncletia cet dominum sipsu in cum xentilabro cise iu-rum S mundatur uaream suam, ut re Emerita recem lat. in horreo. paleam vero coirhurat igni ii rex: inguibili l. Aut ergo recte passi estis persecutionem aut ii motu christianus cxcessus est, palea vcstra fecit prcpiti qua
nil cris area dominica deserenda: ce iiiii is ni e
107쪽
CONTRA CRESCO NivM GRAMMAT J CUM
G i u et i lationis ab are galeam refugeret,a framento separatu; palea fieret. Tu aute cum hoc no nitu sed scripturi testimonis refellere conareris .nullam
persecutione iusta esse posse clixisti . ubi ignos dii tibi est nescirii scripturas, unde tibi venire posset in mente
quam iusta voce sit dictu Detrahente proximo suo occulte huc persequebar. Et ab ipso domino Iesu Christo sit p. in excellei uissino trophetia,Persequar inimicos meos S comprehenda illos & no conuertar donee deficiat: Et alia multa diuina testimonia quae persequi longum
est si tame mihi propter hoc verbia caluntaris, ut quo- nia dixi, persequi longuest, persecutore me diuinorum testi monior uni esse crimineris. Opponis mihi verbad x. cum fer riurui, toties demonstrata, quanuis nihil adiuuet, x Oleu pereatoris no impinguet ea put meu cum Sapi id salte occultos peccatores negare no possis qui tame ne baptirent in his verbis excepti no sunt. No eni t Oletu manifesti peccatoris:sed absolute,oleu peccatoris. Et facti sunt mihi velut aqua mendaxi mulatoris occulti cuius de salsa fima non habet finem. Vbi miror pini lentiam tua quomodo tibino videatur aqua me-dax simulatoris occulti cuius S salsam fama mundan
dae alienae conscientiae prodesse aliquid credidisti, nisi quia illud non dialecticu, sed plane iophisticu quod in me seu stra quasi in dialecti eo reprehedisti subuenire tibi arbitratus es: si mentiris, veru dicis. Quia enim aliud
conaris asserere, cu homini tribuens baptismu, que dei esse no vis agnoscere, ideo dicis adulterum dare posse veru baptismu, quia seipsum occultido castu esse me titur ltas tunc veru dicit in baptismo cum in litur in flagitio, ct no est aqua eius mendax quam esse vultis in Meletia secundia promissione tot prophetiam toto terraru orbe diffusa m. cu aquam mendace non baptismuHiere. s. dixerit Pliere inias, sed me laces homines secudis intel lectu qui manifestat est in Apocalypii ubi interrogates Ioane quid essent a lus illae in vitione inostratae, popum; ex M lo, esse resposum est. De illo vero testimonio 'uod m/- seris tu est, es baptitatur a mortuo, quid proiicit la-Xx Ui. uitio eius quano intellexeris quod ego in illa Epistolae spos d. quitum p me verbis tuis adiuueris paululis ait de . Cum enim putasses a me mortui, hoe ioco intelligi cultore idoloris,quasi eos solos exceperim qui baptietare no possint, elegisti quantu potuisti. repetito illo de
oleo testimonio quod nullo peccatore bapti Zare v r ', luerit qui dixit, Oleu peccatoris no impinguabit caputi meo: no excipiendo alique peccatore,unde magis vos urgemini sicut pauloant E mostraui. Si enim nullus precator exceptus est eroinde baptitatos ab occultis maliseu eoiucti fuerint denuo baptitate. Hie iam conaberis
. occultu excipere pereatore que s uicta seriptura no exa
pit. Totus igitur iste vester intellectus falsus a veritate covincitur, ima vesti qintctionis militer repsis gnare mosvetur. Neq; enim hoe reuera de baptismo in
psalmo positum est, ae no de assentatoris adulatione, quod superiora verba satis indieat: Na tota sentetia ita Ilitam. conectitur. Emidabit me iustus in misericordia, ct ari suet me, oleo autem peccatoris no impinguabit caput nim. Maluit ergo cotundi caput seu ab arguere veraci-
ter qua ungi a bladirae sallaciter, trissatis verbis, oleoniram . Se vnctione lenitudine significas adulatis. Quid aute si Mi iti in illi Epistola de hoe testimonio seni rim, ubi di bucem' ctu est. mi baptitatur a mortuo. ipsis ex repetitis vertamnem. bis satis quantu opinor oste M. Cu enim dii terere quid 'o . res podere debeat ad ista catholicus Christianus,eu au
dierit, inquam, b baptietatur a mortis opto ei prodest lauatio eius: respsidebit, vivit Christus, ct iam non: Rritur & mors ei ultra no dominabitur: de quo dictum est. Ipse est qui baptitat in spiritu sancto. Is apti ramur
aute a mortuis qui baptietatur in idolorii templis. Non Ioas i. enim&ipsi a sacerdotibus suis se aecipere arbitrantur
sanctificationem quam putant,sed i diis suis. Qui quoniam homines fuerunt S ita mortui sunt ut ne a super
terras ne sin requie sanctoria vivat vere ipsi amomiis
baptitantur. Hucus s ex Epistola mea verba ipsa transescripti,in quibus iam perspici . ut opinor, ii nue saltem
diligenter attendis non me ipsos cultores mortuos ai
tellasse,qua uis alio modo et id ipsi mortui sint,sed deosialsos quos colunt. quia homines fuerunt, & sicut ii
mines de corpore exierunt nec resurrexerunt nec vit
v llu meritu qui post hane vita promittitur habuerunt. Ab ipsis ergo diis qui bapti et Itur sicut dixi vere a mortuis baptitamur id est qui in eoru nomine baptietatur, uia ct ipsi no in nomine sacerdoti, suoru sed deorum e quibus vana opinatur se sanctificari putat: Christi is aute resurrexit S uiuit. Proinde qui ab illo baptietatur, non solii per bonis , verumetia per malo ministri, per- ditis moribu mortuit no amori uo baptivatur. Ab illo enim baptietatur qui vivit in aeternu &de quo dictu est in Evangelio. quod etiam dii eo memoraui. Ipse est qui baptistat in spiratii sancto. Hoetu in Epiri lamia,
quantu indicat verba tua.no intellexisti: nolo enim di ab i.
cere parti intelliges stati lares oluisti. Miror aute quod c. x verba illic mea cui equAia no aduerteris, aut ab eis dic simul adum putaueris.Paulopost quippe subieci S dixi, Ni ii hoc loco mortuo intellexero peccatore baptit tore,eade illa coii sequetur absurdita .ut quisquis etia 1 ilatete impio fuerit baptitatus, tanqua a mortuo baptio letatus inaniter lorus iit. Non enim ait, Qui baptidiatur a imorivo manifesto: sed absolute dicit, a mortuo. Hae manifestatio verbor uillic meoru quem de sotuno vel lpotius de ipsa morte non excitaret S tam n te non ex citavit. Et insuper quod ego contra Petilianti dixeram, 'quasi contra me dicens vehementius etia confirmasti,ticut solent homines iniectam sagitiam ni sciendo excludere altius etiam peni:usq: defigere.An eruisti enim imor tuu non intelligedum iiiii pereatorem baptistrit in ullum peccatore excipi edum. & ideo quod ego die bam contra te concluditur nec occulium excipi posse, M lubi nullus excipitur, a revireate igitur eos quos ab
occultis peccatoribus bapti atos esse stiterit, quibus i potest vii retibus a scietibus subueniri. ut eis solis noti iobsint, qui vel ignoranter vel ante desuncti sunt. vi manifestatis postea malis baptietatoribus suis iam baptietari non possint. Baptitate. inquam. prodito adulter'
ais damnato,quos ab eo cu lateret.baptiratos esse coristiteridia mortuo quippe baptitati sunt: omne, perea tore sine ulla excellione intelligendum esse dixisti quis baptitare non pol sit ad iugia o testimoniu de oleo pei i
eatoris . Tu dixisti, tu scripsisti, teipsum audi, lege trapa sum. Si omnis peccator tanqua mortuus non potest baptietare, nec occultus potest. Non enim quia occultu; iideo vivus est,cu multo profundius etia med acto simul lationis absorptus sit. M inus enim mortu' diceretur iit salie eonfiteretur.Sed si in illo quod alio loco scriptul est A mortuo velut qui no iit perit coicisii Ab isto mor illae . r. i tuo in ista mortis profunditate de mei se illos bapti Z . . , i tos esse claruerit no rebapti eatis,&ab eis baptiratos i. inultimis terris nee Coliani nec Maiorini, nec Donai ti nonae audiet ut rebaptirare si possitis minime dubita. tis,obiicietes eis. Qui baptigaturi mortuo. quid lauatio
108쪽
A liliatio eius mortuos dicimes ad quos Ascorum cadauerum quorumlibet illai aeriat, nee aura potui: perue- inire, vinoiquis no putantes qui proprio potest occilliare flagitium. scriptura clamet A mortuo velut qui lno iit perit confessio. itane quia fictus est, mortuus no l est ira magis propter ipsam fidi ione ea redo spiritu via l
P cn. i. t penitus expirauerit,iterum dicente scriptura Sactus
enim spiritus discipsinae fugiet . Adhuc defendite
istos mortuos de vivere dicite, ut . vos peius ipsa salsa de sentione moriamini. Mortui sum inquis. Sed quid A sceret qui baptita lus ad cos ignarus accessit Nuc ergo l. faciat quando illo prodito se agnouit a mortuo bapti- Tatiani Si enim conscientia propterea laedi non potuit,l quia it ei ciuit nune incipit i di quia sciuit velut ii tunica de latrocinio nescies vestiretur ex illo fit iniquitatis svestis illa ex quo cognouerit Sipse in i litus ni u abiece- rit:&qui nesciens uxore duxerit aliena ex illo fit adulter ex quo didicerit nisi disces erit Abiiciat ergo S ip- se baptismi, que se a mortuo percepisse cognouit . l la-
Bbeten inaquod faciat adhuc baptitari iterum potest Inch l . t Postremo scierit nes ierit a mortuo bapti fatus,quid cil prodest lauatio eius Stricta sentetia cit. s cui ct tu ipse
Hama . neminem excepit. A mortuo inquat apti a tus
est, nihil ei prodest lauatio eius. Mudate homine baptiva loqui vivitis aut vospitas potius ab hoc errore mi l date ne talia sentiendo pereatis Contendis enim velut
i aduersus, ut nullo cuc piu dicas in eo quod scriptu est, Oleu peccatoris: ct qui baptitatura mori uomee te sen
l tis nodii quo ligat' es renite locostringere. hoc enim ago hoc insto itinc vos ad mutandam vanam perii er-sam'. sententia urge irier impingo, ut in oleo peccatoris S mori ut baptismo nuli' mortuus. nullus peccator exceptus si sicut tu pro me velut corra me k queris: ita enim nec occultus excipitur, quo euertitur omne quo loqueris, ac sc rc baptietare cos itur qui te talii docue runt, omnes quoi quos ab occultis malis baptitatos in
rim hae vita reperire potuerint. Quid agis relu te ceucr
iis, ve tua lilii reeitanter : Non soluin enim ea cum l di rem non refellisti, sed nescies quid meum elegeris
mih aliis verbis tanquam tuum, hoc idem ipse dixisti, re vediligentius audiri de conliderari posset scivis stivi tibii quoties libuerit recitetur.Audi ergo verba tua: nempec ista sunt Quod si idoli cultorem inquis latum tibi pia- cet excipere quid illud de quo dicitur. Nolo olei, pec
catoris ungat caput meis: utrumne ct hie peccator il
le solus est qui id oleum colit an quisquis quod non licet committitis udd ii S peccatorem ratum cultorem
idoli putas Christianus ergo si quid contra legem gesserit pecca se non dicitur. Quo ii nihil dici stultius nee absurdius potest, aperte praedictu est ut non solus idoli
cultor sed quis uis peccator inter omnes homines fuerit, ius sibi baptismatis non usurpet. Hae certe quae inscrui verba tua sunt, Fgo cultorem idoli no excepi, sed ipsos deos eorum n)ortuos ei se dixi quo rua nullo bapti rari aliquid prodest: ab ipsis enim diis sibi baptitari
videmur, in quorum nomine se mundari arbitrantur, tu autem nullum peccatore excepisti od ii hoc loco peccator Smcrtalis homo qui baptirat intelligendusta nullum peccatorem excipiens,proeli ldubio nec occultum excepisti. Aperte inquis praedictu cst, ut non solii, idoli cultor sed quisquis peccator inter omnes ho-l mines lucrit , ius sibi baptismatis no x surpta. Audi ergol teipsuin. quisquis peccator dixisti,nee manifestum iace cultum excepisti proinde qua fronte eo sunt bapti-l mirosi urant: estum. qui nolui post occulium, bi a
erunt neminem exceptunii ruge ergo frater ab in uno D intellectu ad sanum ut in hoc testimonio de oleo pec-scatoris sicut siperiora et iis te psalmi verba praescribui, blandam lenitudine, fallacia adulatoris intelligas. Ita enim ct nulluc erit exceptus, ae non impinget in angustias insuperabiles malus baptirator occultu . Sie in alio testinionio ubi si iii m est si bapti a iura tuo quia ei prodest lauatio ei' aut ii aspice diligeter c dices antiquos, ct maxime Graecos, ne sorte ipsa verba aliter coscripta ex prccedenti Sconsequeti contexti mne sermonis altu sensu in intiment: Aut certe mortuos intelligamus sicut dixi. in quorum nomine bapti turi dolor u cultores, ut ab illo quem p intelligas baptitatu, in cuius nomine se credit esse mundatum . ita enim de illi e null' exeipitur,nullus quippe moriu' de' paga-itoria inudare potest credetes in se.Si aute hoe loco omne hominem peccatore intellexeris mortuis tanta quae non vis te sequentur ut ipse quead modii vivas inueni
re no pos is dicente Ioanne si dixerimus quia peccatu i. I i. no habemus, nospitas decipimus, veritas in nobis noest . ut omnino no inuenias homine a quo baptieteris, si Eomnem peccatorem deuitare volueris. Qisaqxiam si rectae, hati orsiis mortuu non intelligeres nis haereticu vel schi-micus. a. maticum, ut quisquis apud eos baptietatura mortuo, AG III.
quid ei prodest lauatio ei : iiiod vides et praecipiti pro sumptione se accipiatur, ae si dictu sit, qui baptitatur ab I cretico vel schismatico, nee sic contrenos esset qui fatemur nihils dei se homini baptismo Christis apud haereticos vel schismaticos bapti actur, eis te sis tribues baptismi, quo bapti ratur, sed tune ei pro dei se incipere cum transit a d corpus Christi, quod est Ecelesia dei vi-ui. Tune enim sub eodem baptis ino quod S soris Christi erat sed foris posto nihil proderat, insidatb prodei it ab eo euius membris insertus est. Nee illam tuam nini tu seuera sentetiam formidabo qua di i sti. Quisqui
peccator inter omnes homines fuerit iustibi baptisma. tis no v stirpet, nisi quia no inuenis quis veraciter dicat in oratione domini ea. Dimitte nobis debita nostra ii- cui S nos dimittimus debitoribus nostrismis peccat re se esse fateatur Velle singulos interrogare qui bapti-rat apud vos, viris peceatores omnino non sint Potest enim quilibet eoru mihi respodere Non sum traditor, no sum thurificator, non sum adulter, non homicida, pnon idolorii cultor, non postremo haereticus noschismaticus: no aut e peccator nescio viri, quisqua vel haereti ea superbia reperiri positi qui audeat dicere audeat
cogitare nescio viri; quisqua tanto arrogantic tumore
caecetur x t no dica voce profiteatur, sed vel apud seipsum tacitus arbitretur non sibi ei se necessaria depreci tionem, in qua dicimus deo, Dimitte nobis dei ita nostra. Nes enim de eis debitis dimitte lis rogamus qu e semel in baptisino dimit a esse confidimus, sed pro eis vii . sine quibus humana fragi litas no est,quantocumbin obseruandis praeceptis dominicis vigilemus. Postremo suscipiat qui volucrit huius impudentiae si te in dedi eat No sum peccator, ex quo mihi in baptisino cui)cia dimissa sunt: nullii in me peccato poterit inueniri. Magis ego Ioanni credo, de multo fidelius respondeo. Te ipsum deeipis & veritas in te non est. Neq; noe agit praeceps ct fallax ista professio ut in te peccata non inueniamur, sed ut quae inueniunt tir non dimittantur. Si ergo iam baptinatus es, vellem scire quem repereris qui contra Ioanne in Apostolum diceret. peccarii in
non habeo. Si enim talem quenquam reperire potitisti, quomodo baptita: us es ab eo qui scipsum decipiebat.
109쪽
CONTRA CRES CONIVM GRAMMAT i C; M
G ct in quo veritas non erat Si autem clualiscunque non immemor peccatorem se esse dicebat, quomodo tibi secundum tuam sententiam ius baptismatis usurpabat Tu enim dixisti, tu etiam minime seribere timuisti. vi quis litis peccator inter omnes homines fuerit, ius tibi
baptismatis non usurpet. Si autem nondum baptitatuse aut hanc vanissimam sententiain corrige, aut a quibus baptiteris angelos qucre Sed subarbitremur te c5- uictima correxisse, quisquis eo crimine quod nos i obiici ut, peccator inter omnes homines fuerit ius sibi baptismatis non usurpet. Neque hoe contra nos et , quia
si etiam talis usurpaverit de dederit non eum i bi usurpare debuiis e di eo non aute dedisse non dico ille vero qui accipit. si honio bonus ab homine malo, si fidelis a perfido, si pius ab in pio, perniciosum erit danti, non accipieti. illud quippe sanctu male utente iudieat bene accipiente sancti scat. Si autem & ille qui aecipit inique acceperit nec is crescissum sed agnitu quod per se ob
Sacra cla rat,eorrecto proderit sacramentia. Sic enim re puta
diti M. es, bo dixisse non ita quisquis peccator, tuta nili fallor,iani spirata cernis temere dictum sit, sed peceator qualem nostris rides. describui. quisquis inter omnes homine, fiterit. ius sibit Cis. XXIX. baptismatis no usurpet, quemadmodum scriptum es , t H Peccatori autem dicit deus ut quid tu enarras iustifica.
tiones meas,& assumis testamentum meum per os tuti
Et ut ostiaeetet uuali peccatori hoe diceret , ne omnes homines a praedicando verbo eius sese abstinerent qui
nec sentire audent, nec dicere se peccatores no esse ie-quitur,eums describit, Tu vero odisti disciplina, Iabiecisti sermones meos post te: os tuu ab udauit malitia, ct lingua tua amplexa est dolositate: Si videbas furem concurrebas ei,&eu adulteris portione tuam ponebas: Sedes adueisus fratremuli detrahebas, &aduersus filium matris tuae ponebas scandalii. li ergo peccatorii dieit, ut quid tu enarras iustificationes meas, scassumis testamen tu meu per os tuum FTanqua diceret, Frustrahoe sic quantu ad te attinet, no tibi prodest, hoe tibi ad iudicio damnationis no ad meritum silviis valebit.
vero taliae setia tali peccatore narrate iustificationes dei, assumete testamen tu eius per os suu illi qui ex eiust i ore audiunt, credant faciant, proficiant, nonne illo reprobato laudabuntur illo culpato iustificabuntur illo danato coronabutur, quoniam curauertit obedire do. mino dieenti Q gae dicunt sacite, quq autem faciunt i cere nolite: dicunt enim Se non faciunt Sicut erso iste
peccator sit ius sibi praedicandi testamenti diuini usurpaverit sibi nihil prodest, audientibus autem de faelisibus no ipse, sed quod pr dicat erodest: ita de ille qui tu
baptismatis sibi usurpare non debuit, sibi noc
bi nocet qui bota num male utar pauit, non ei qui bonum bene percepit. sacram si Vide, non solum te no totuit se rei ellere quod ebo ' r sim' eonita Petilianum dixi, sed quata luce veritatis modis omnibus refellatur quod contra me ipse dixisti. dc ad p. xxx, pergi, de dicis,quod causam nostra no probam faciamus, de qtiodamodo peccatores nos esse fateamur, quemadmodii nobis obiicitur ius baptismatis, qua nihil licentia vendicemus, non de merito actuis, non dein nocetia vitae tractamus,sed cuicunq: licere dicimus. .
Attende certe ex his quae dicta sum, no euiculi et licere nos dicere sed ei poenam esse qui sanctu tractat illicite, ct eum esse corrigendum: non sanctu quod illicite tractat, illicite rescindendum: sicut homines no legitime lege utentes corrigi volumus, no ipsam legem irritam ducimus: sicut dei testamen tu illicite per os suu assum i reprehendimus. non ipsum testanarium negamus aut scindimus, nee ideo nos pee uisse eostemur quia X de in peccatore quod est ipsus improba nais,quod autedei est honoramus, quia in deum credente non ex o cultis liominum pendere volumus sed in domino cloriari de quo certus est admonemus. Nel enim de Ap stolus male sec scientiae dissidebat se a spem credeniis poni nolebat in homine Sin deo stabiliter colli cabat, exi diceret Nes qui platat est aliquid, neq: qui ri- Lor Dgat,sed qui incrementi, dat deus. Non itas nos dicentes,quod scriptu est,Non nobis domine non nobi, ed-
nomini tuo ca floria: aecusamus nostra conscientiana, sed vos in hominu moribus eorum spem qui baptirantur poni volentes, non agnoscitis vestram superbiam.
Quid ch etia beati Cypriani mentione facere aude- O iam iis velut ille a uilior sit vestrae diuisionis ratu; defensor catholi ex unitatis S paeis Primo esto in rcclesia, qua
constat tenuisse acyr dicasse Ciprianum S tunc aude caeon. velut author sentetiae tuae nominare Cyprianu .Prim imitare pietatem humilitatem ei: Cypriani,& tunc pro fer costium Cypriani . Nos enim nullam Cypriano facimus iniuria cum eius quaslibet literas.a canonica di uinarus lipturaru aut horitate distinguim . Ne i. enim sine causa ta saluber vigilanti ea non ecclesiasticus eorum lstitutus est, ad quecerit prophetarum S Apostolorimi
libri pertineat, quos omnino iudicare no audeamus, .s
se dum quos de ecteris litetis vel fidelio vel infidelia libere iudicemus. Proinde m dieat Apostol' euiu, Epistolae in authoritate eanoni ea vigent, Totquot ergo
persecti hoc sapiamus, & si quid alit tr lapicis, id quo svobis deus reuelauit. Dadiu aliter sapuit Cyprianu . ii scripta eius esse constat quae pro vobis pro creda arbi iramini: qua diuerso de haerealiter sapuit' verita
diligentius coiiderata patefecit donee ei deus id quo rcuciaret, inestabili laude charitatis unitatem pacem catholicam etia cum collegis suis a quibus aliter sapuit non reliquit. verba eius ex Epistola ad iubaianum O. inseruisti literis tuis quibus ei placuisse monstrares rti dos esse in Eccles a catholica qui tuerint in haere- - . , .
si vel schismate baptietati. Ego hiatiis Epistolae aut hori- cho,
late no tentor: quia literas C priani non ut canonica habeo, sed eas ex canonicis considero,ct quod in eis diuinarii scripturarum authoritati cingruit, cu laude eius .aecipio: quod aute no congruit cum pace eiu rcipi' - . xxxic Acterhoesi ea quae commemorasti ab illo ad tubat nullati pia,de aliquo Apostololii vel Prophetarii cario- M nico recitares, quod omnino cotradicerem no habere: Nune vero quonia canonicum no est quod recitas, ea libertate ad quam nos vocavit dominus, eius viri conii ilaude consequi non valeo, cuius multis litetis mea ceripta non coparo cuius insenium diligo cuius ore dele.
ior, ius charitatem miror cuius martyrii, veneror
hoc quod aliter sapuit no accipio.Non accipio, inqua oadebapti dis quod de bapti radis haereticis .s: schisinaticis beat prianus sensi,quia hoc Ecclesia no accipit pro qua beatus Cyprianus san uine ita dit. Sed quia diciti seu pro iliae sententia legalia documeta firmasse, Quanqua non iille documenta legalia firmare potuit, sed eis potius squaecunq; recte sensit ille firmauit: Relinque ergo scribyta Cypriani Sta ipsa legalia documeta quit,' eo diei susum esse comemora. Si non eademonstrauero nostra
causam nihil adiuuare, vicisti. Quapropter ita hoc . primi no accipio, suauis inferior incomparabiliter C
priano scut illud Apostoli Petri quod gentes ludaieta a.
re cogebat nee aecipio nec facio, 'uauis inferior incoiparabiliter Petro. vos aute qui scripta C oriani nobis
110쪽
: A ta nil iam fir in ameta canonicae aut holitatis opponitu, quicquiis de Cypriano cotra uo: proferre potucrimu nece te es cedati & iustum est ut victi raeeatis. ae vos aliquando ab errore perniciosissiniae dissentionis ad vos raram nitatem catholicam coniuertatis. Vnde ne longum . - . iaciana ex hae ipsa Epistola adlubaianum ait ede quid Cis xxxiii. ingera quod vestrum euertat Sabsumat errore. Cum enim peti uadere conaretur vel sanctus Cyprianus, vel
qui que illam scripsit Epistolam, haereticos ad Ecclesiam venientes baptitari oportere quod videlicet baptismus nullus deputandus esset quem seris apud hareticos accepissent. opposuit sibi quaestionem ait . Sed dicet aliquis quid ergo fiet de his qui in praeteritum de haeres ad Ecclesia venietes sine baptismo admissi sunt Potest dominus misericordia sua indulgetiam dare. de eos qui ad Ecclesia simplieiter admisit in Ecclesia dormierunt. ab Ecclesiae suae muneribus non separare. Ista nobis simplicitas sui et t. cui testimonium rerhibet ipse Cyprianus tantum bonum intelligens ei ve unitatem corporis Christi, ut in eam simplieiter admissos ei iam n illos quos esset ne baptismo arbitrabatur de diuina misericordia mereri indulgentiam, S ab Ecclesiae muneribus no separari pia cogitatione praesumeret. Haec co- suetudo Ecelesiae luitante consilium Cypriani haesuperari & auferri non potuit nec consilio Cypriani, ut ex hqreii venientes non quidem ii ne baptismo sicut dicit quia idem baptismus etiam soris eis inerat,sed non proderat verumanae simpliciter sicut ide dieit admisit de dei misericordia indulgetiam mererentur de a muneribus non separaretur Ecclesiae. Haec simplicitas magis quam duplicitas Ecclesiae placuit uniuersit toto te rarum orbe diffusae. Cui Cyprianus ipse quale testim inium perhibeat audi ex Epistola quam de unitate conscripsit: Auclle inquit radium solis a corpore diuisione
lucis unitas no capit: Ab arbore seange ramum,stactus perminare non poterit: A fonte praeeide riuum praecisus arescit. In his Cypriani verbis non intelligimus lucem no rapere diuisione nisi in sanctis regno dei praedestinatis, qui diuidi ab Ecclesia nullo modo pollunt:
de non germinare ramisi stactum salutis aeternae germine accipimus: ariditatem vero riui a fonte praeci ii in eo
qu)d sancto spiritu vacuatur qui ab unitate se earantur C agnoscimus, no in saeramento baptismi quod & boni ix mali habere roisunt ita foris aperte quemadmodum intus occulte ab Ecclesiae sanctitate separati. Sed inde nemo dubitat. Quid vero de ipsius Ecclesic fit ditate toto terrarum orbe dissilicae senserit Cyerianus,attende in his quae subiungit. Sic inquit,d: Ecclesia domini limce pertina, per orbem totum radios suos porrigit, unutamen lumen est quod ubique diis inditur, nee unitas
eorporis separaturi Ramos suos in uniuersam terra eo pia ubertatis extendit, proquentes largiter rivos latius expandit unu tamen caput est Sorigo una & una maes
ter fixcuditatis surae sibi is copiosa. Hane Eceletia Cyprianus in seripturis sanctis pinissam , in uniuerso mu-do riaditam dilexit tenuit. commendauit, quam perditi sebi ait ei vel haeretici velut a malis se cliseernere ae seruare cupientes, seditionibus inariis reliquerunt. Qui ne suos exitus impios vanis excucationibu abluerei conarentvrsancta scriptura praedixit. Filius malus ipse
se iustum dieit, exitum autem suumna abluit, quia nec in g,. propter malos qui videntur esse intus desere si sunt bono ni qui vere sunt intus. Hi ne beatus Cyprianus quod semctat accipe ex Epistola quam scripsit ad presbiteru
tico errore ad Ecclesialii redeuntibus gratula: ur. Nam Detsi videntur inquit. in Ecclesia esse ei Zania. non tamen impediri debet aut fides aut Horitas nostra. ut quo ni et tanta esse in reclesia cernimus. ieiide Ecclesia rec damus. Nobis tanto modo laborancium est,irument uinesse possumus, ut meo perit frumentum dominaeis horreis condi, fiuctum pro opere nostro .li labore capiamus . Apos lus in Epistola sua dicit. In domo alite t. in a. magna no solum vasa sunt aurea S argente . sed de lignea & fictilia, & quaeda quidem honorata, quaeda inhonorata. Nos opera demus, ct quantum possumus laboremus ut vas aureum & argenteum sinus. Caeterum
fictilia vasa confringere domino tali coccisum est, cui virga serrea data est. Esse no potest maior domino sito seruus, nee quisqua tibi quod soli filio pater tribuit ve-
dicare, ut se putet aut ad aream ventilanda & eursan, dam paleam ventilabrum iam serre posse, aut a frum to uniuersam Titaniam humano iudicio separare. Superba est ista obstinatio & sacrilega praesumptio, qua in sibi suror prauus assumit. Et dum sibi semper quidam plus quam mitis iustitia deposcit assumunt. de Ecclesia pertunt: S dum se insolenter extollutu. ipso suo tu ino. Ere caecati, veritatis lumen amittunt. Vides fiater secundu scripturas diuinas hoe praecepisse Cyprianum, etiapropter malos. Qui cu siit a bonis vita moribus i spiritaliter separati, corporaliter tamen eis in Eccletia via dentur esse permixti, sque in diem iii dicit, lito etiani corporaliter debitas separabutur ad poenas. No est Em iclesia deserenda tSquam seu menta propter taleam vel setietania, sicut nec domus imagna propter vata inhonorata. vides,audis sentis capis intelligis quanto scelere Proeter eos qui vobis sue recte sue cum ollimini di plicet .separentini ab Eretelia lux toto orbe dii undi- stur eui se dum scripturas diuinas, tam magmini tan firmum tam clarum at s luculentum testimonium per. hibet Cyprianus . iamobrem attende diligenter rara ade tota quaestione breuem ratiocinationem meam. Sim. -tum. recte in Ecclesiam recipiuntur ex haereticis Menientes. O. x ut in eis error prius corrigatur, dii linum autem sacramentum non rescindatur bene illis viventibus tanqua
frumentis dominicis gratulamur. Si autem smit rutatis,& Cyprianum vobis in hac sententia fauete iactatis, non habent baptismuiri cert)admisit simpliciter ad FEcclesiam secudum eundem Cuprianum, propter meritum tamen ipsus unitatis indulgentiam dei meremtur,ne ab Ecclesiae muneribus separetur. Et quicunque illos secundum morem anterior , de quo non tacuit Cyprianus simpliciter ad inittiit, ct recte ac pacifici via uunt inter eadem frumenta horreo destinata deputantur . Qui autem vel scientes contra veritatem in eis recipiendis cotentiose dimirant, vel prauis atq; perueritimoribuc vivunt in 1itaniis & palea flammis debita to terantur: propter eos tamen elesiam qua per tot una orbem terrarum copiosis succesiibus dilatatur hoc est seu menta dominiea quae usque ad mestem pariter cre- Ascunt, vel xique ad ventilationem pariter triturantur, non esse desit edam, imperat deus testis est Cyprianus Ae per hoe s in comunione sacramentorum mali maculant bonos quando imoribus Cypriani vel ante Cy.prianuin sine baptismo, i cui putatis, barctici suscipio ii bantur, Ecclesiam periisse dicite & vos unde nati fueri
s lis ostendite. Si autem quod veritas etiam per Cyprial num docet, cum pro Ecclesiae pace etiam cognita Aeta, ni tolerantur sumenta non maculant. filius malusi ipse s pnim iustitim dixit, no ab litit, i