장음표시 사용
191쪽
DE BAPTISMO CONTRA DONAT ISTAS
G nationibus aduersus catholicam ecclesiam credentes, thoe uno reuocAur, ut eis sociari nolint, ne rebaptitari cogantur. Quem sensum hominum omnia penitus corda occupantem isti Donatista metuentes,maluer ut recipere baptismuin, qui apud Maximinianistas quos damnauerant datus est, ct eo modo sibi linguas praecidere.& ora oppilare quam denuo baptitare tot nomines Mustieanae & Assuritanae S aliarum elebium, quas eum Feliciano& Prctextato S ccteris a be damnatis,de
se redeuntibus exceperunt. Cum enim hoc raro fit in singulis inter multa spacia locorum S temporum horror tacti non ita sentitur: si autem repente conuenirentur quos per tam lobum tempus siue urgetibus perieulis niortis. liue per iolenitates Paschales memorati Maximinianistae baptitauerant, ct eis diceretur ut iterum baptietaretur, quoniam id quod in sacrilegio schi- smatis acceperant nihil esset id quidem dicerent quod
eos pertinacia sui erroris dicere cogeret, ut poliri qualicunque falia umbra constantiae contra calorem veritatis. suae duritiae rigorem glaciemque contegere. Sed quia hoc illi serre non possent quod in tam multis hominibus fieret nec ipsi possem tolerare qui facerent, H praesertim quia iidem ipsi eos in parte Primiani reba-ptiraret, qui eos in parte Maximiniani iam baptieta uerant, receptus est baptismus illorum,interceptus typhus istorum. Od nullo modo eligeret fieri, nisi an plius sibi adueriari arbitrarentur horrorem hominum de iterata tinctione, quam considerationem de perdita
defensione. Quod no ideo dixerim quia humano sensus deterreri debuimus, s ab haereticis veni Mes denuo baptitari veritas cogeret, sed quia sanctus Cyprianus ait, noc ipso magis haereticos ad necessitate veni edi adigi
potuisse,si rursus in catholica baptitarentur: propterea commemorare volui quantus pene in omnii, metibus
huius facti horror insideat. quem diuinitus ita sum esse
crediderim, ut aduersus quassib et disputationes quas infirmi discutere nequeut horrore ipso Ecclesia muniretur. Sane verba ipsa Cypriani cum intueor, adi Qui me moneor quaedam multum necessaria dicere dirimendi hiabere. huiusmodi quaestioni: Nam si viderint . inquit, iudicio cae . III.;& sententia nostra id decerni S statui, uti baptisma iu- Ut bis c stum & legitimum computetur, quod illic baptiretur, in ra putabunt se Ecclesiam quoque & cdera munera Eccleri l.-I hae iuste & legitime possidere. Non ait putabiit se mu-haiam minera Ecclesic possidere:sed.iuste S legitime possidere., Nox autem baptismum eos non iuste & legitime possiadere concedimus, non possidere autem non possumus dicere, cum sacrarinentu domini cum Euangelicis verbis cognoscimus Baptismum ergo legitimum habent, sed non legitime habent. Quisquis enim eum & in unitate catholica S eo digne vivens habet, & legitimum S legitime Labet: Qui quis autem vel in ipsa catholica
sicut palea mixta frumento,uel extra siclit palea vermto sublata habet, hunc baptismum legitimum quidem habet .sed no legitime. Ita enim habet quemadmodum
eo utitur, no autem legitime utitur qui eo cotra legem
utitur, Quod ficit omnis qui bapti ratus perdite vivit, cap. II L iiue intus hue foris. Quapropter sicut de lege dicit j i Tmua. Apostolus Bona est lex ii quis ea legitime utatur: ita de baptitano recte dicere possumus, Bonus est baptismus siquis eo legitime utatur. E cui non faciebant tunc ut lex bona no esset,aut omnino nulla esset,qui ea non legitime utebantur, sic nullo modo iacit ut baptism' b nus non iit aut ut omnino baptismus non si, quisquis
eo siue quia in haeresi, liue quia in pes imis moribus vivit no legit me utitur. Et ideo cum vel ad unitatem ca- Riholicam, vel ad v itam tanto sacramento dignam cta
uertitur, non aliud baptisma incipit habere legitimu, sed illud ipsum icipit habere legitime: nec remissio ira
reuocabilium peccatorum consequitur baptisma, nisi non solum legitimum, sed etia legitime habeatur: nec tamen si legitime non habebitur, , peccata vel no remittentur, vel remissa replicabutur, propterea vel malum vel nullum erit in baptirato bapti uni sacramen-ltum. Sicut enim Iudas, cui buccellam tradidit domi- I. ex nus, non malum accipiendo sed male accipiendo locum in se diabolo praebuit, se indisne quisque sumens
Dei an aera dominicum sacramentum, non efiicit ut quia ipse malus est malum sit, aut quia non ad salutem accipit, nihil acceperit . Corpus enim domini S sanguis domini inihilominus erat etiam illis quibus dicebat Apostolus, , lmi manducat indigne iudicium sibi manducat & bditi. r. inbit. Non ergo quaerant in catholica haeretici quod habent,sed quod non habet: id est,finem praecepti charitate. sne quo multa sancta haberi possunt, sed prode
se no possint .Finis autem praecepti est charitas de cor T .L
de puro S conscientia bona, ct nde non ficta . Lauaeri vero sacramentum non ut habeant si iam eodem ipta, Lquanuis in hares tincti sunt, sed ut salubriter habeant, ad catholicam unitatem veritatemque festinent. Iam nune de baptismo Ioannis videndum est quid Diei dicatur. Baptietatos enim a Paulo eos qui iam baptismo si uia, o Ioannis baptietati fuissent, legimus in Actibus Aposto- ch .lorum, non ob aliud nisi quia Ioannis baptismus non Cv. Immerit Christi bapti sinus sed Ioani a Christo concessus: Ahi,.
qui loannis proprie diceretur, sicut idem Ioanes dieit
Non potest nomo accipere quicquam, nisi datu fiterit Iem. s. ei de coelo. Et ne forsitan hoc se adeo patre accepisses
videretur ut a filio no acciperet, de ipso Christo idhi
dem loquens ait.Nos omnes de plenitudine eius acce- D. . lpimus. Accepit autem hoc Ioannes certae disipe sationis,j-s i. gratia, non diu malisurum, sed quantum satis esset ad lparandam viam domino, cuius eum esse praecursorem
oportebat. Quam ille humiliter instresar', ct se humi
liter sequentes ad excellentia in deducturus sicut seruis
pedes lauit, ita seriti baptismo tingi voluit. Sicut enim se subiecit pedibiis eorum quos ipse dirigebat,sic loanni muneri quod ipse donauerat ut intelligeret omno sub Id. AquSto superbia sacrilegio quisque eoteneret baptismi quod a domino deberet accipere, qua do ipse donain accepisset, quod seruo ut propriu dare possit, ipse prae- Mstiterat. Et cum Ioannes quo nemo exurrexit maior in auo ii natis mulierum,tantum testimonium Christo terhibe.ret , ut soluendae corrigiae calciamenti eius se rateretur II rb. s.
indignum Christus & baptismum eius accipiendo,humillimus inter homines inueniretur, & baptismo eius locum offerendo deus altissimus crederetur, idem humilitatis doctorct celsitudinis dator. Nulli enim Pro- hetarum,nulli prorsus hominum in scripturis diuinis
egimus cocessum esse,bapti rare in aqua poenitentiae in remissionem peccatorum,quod Ioanni concessum est,
qua mirabili gratia suspendes in se corda populorum, viam praepararet in eis, illi que se tanto praedicaret esse maiore. Sed dominus lesus Christus tali baptismo mu-
dat Ecclesiam, quo accepto nullum alteris requiratur. Ioannes autem tali baptismo p tingebat quo accepto esset baptisma etiam dominicum necessari uiti non ut
illud repetatur. sed ut eis qui baptismum Ioannis aee perant,etia Christi baptismus cui viam p parabat ille, uaderetur. Si enim Christi humilitas commedanda noesset
192쪽
A esset nee baptisino Ioan is opus esset. Rursum si in Ioa is . nennis cisci. post Ioannis baptisma Chiisti baptismate M .io. opus non esset. Sed quia finis legis C hristuc ad iustitia omni credenti:ab illo demonstratum est ad que ni pergeretur. ad hunc cum peruentum fierit permanetur.
idem igitur loannes Seelsitudinem domini praedicauit eum eum sibi longe praeposuit,& humilitatem, meum tanqua infirmum baptitavit. Sed ii Ioannes Christum solum baptitasset, melioris baptismi Ioannes di pensator fuisse putaretiar,quo ipse Christus solus tinct esset, quam Christi est, quo Chri stiani tingutur. Et rurasus si omnes prius baptismo loannis, & deinde Christi
bapti rari oporteret, minus plenus minusque perfectus Christi baptismus merito videretur. qui non sufiiceret ad salutem. ocirca baptismo Ioannis baptitatus est dominus ut iuperbas hominum ceruices ad saluta re suum baptisma necteret:& non solus ipse baptismate tinctus est, ne hoe ipso superius ostederet. quin eo solo ipse bapti ari ni exuisset.&vltra illud perseuerares no sinit. ne hoc unii quo ipse baptigat, indigere praecedente alio videreiur. aero itaque ii baptismo loa-Ita n' nis peccata dimittebantur quid amplius prcstari potuit
rei per baptismum Christi eis quos Apostolus Paulus post
athm' bapti sinum lanni Christi baptismo voluit baptirari Si autem loannis baptismo no dimittebamur peccata, vir unam meliores erant Ioanne Cypriani temporibus
cum V de quibus ipse dicit . quia fiundos insidiosis fi audibus
capri Vm rapicbant. usuris multiplicatibus fornu augibat, quit biis tamen baptitantibus fiebat remissio peccatorum de An quia eos unitas Ereleliae tenebat Quid ergo loan-l im s. nes non ei at in unitate.amicus ille sponti, viae domini eae praeparator, .h ipsus domini baptigator mis hoc dementissimus dixerit Quapropter quanquam ita credam baptirasse Ioannem in aqua poenitentiae in remi sionem peccatotum. vi ab eo baptitatis in spe remitte- rentur peccata re ipsa veto in domini baptismo id fraret: i init resurrectio quae expectatur in finem,spe in no-
ita, bis secta est, sicut dicit idem Apostolus, quia hir ut nos excitauit Stimul sed cre fecit in colestibus. Et idein di- - - cit Spe enim salui facti sumus . nam ct ipse loanes cum dicat, Ego quidem baptito vos in aqua ponitentiae in
I '- i remissionem peccatorum: dominum videns ait. Ecce
C agnus dei ecce qui tollit peccata inudi tamen ne qui quam contendat etiam in baptismo loannis dimissa Me peccata sed aliquam ampliorem sanctificationem eis quos ius it Paulus Apostolus denuo baptiaeari per baptismuni Christi esse collatam. non ago pugnaciter. Illud enim quod ad rem praesentem maxime perti-
. petis in net. maxime intuendum est, quoni odo se habeat bas i piisnia Ioannis cum eum ad unitatein Christi perii ne mauit rellianifestumst . quae causa fecerit. vis cust Ioannem malum sanctuin baptitari homines oportuerit. ct post Episco- cap. XL pos auaros non oportuerit. Nemo enim negat quod in agro domini eo loannes triticum erat, ct ii cmplius noh i. potest in fertilitate ceni ena. t hem nemo dubitat auat Zai in ritia, qtiae cst idolottim serasitus. in messe dominica in erit et te-ter paleas numerari . Cur ergo post triticu bapti ratur. trarem, S post paleam no baptietatur Si propterea Paulus post Ioannem baptiuauit, quia Ioanne melior erat Cir none: Cyprian post foeneiatore suo collegas baptietauit,
quibus vltra comparationem melior crat Si proptereat post tales collegas Cyprianus non bapti auit quia in unitate cum illo eram . nee post loannoni debuit Pau-
lus, quia eadem v nitate continebatur An forte frauda. dirn S rapaeri ad collini at illitis v n ea membra pertinent. S ille non pertinet Vii potestas ipsa domini no. Dstri letu Christi peteolumbae cpecie spiritu sinst , de
scendente monstrata est immo vero ille intime pertii ne iusti vero vel occasione alicuius seandati vel ultima ventilatione a tritico separandi nequaquam pertinet.& tamen post illum baptitatum est. post isto; non baptigatur. Quae igitur causa est. niti quia baptisma quod illos iussit Paulus aecipere.no hoc erat quod per Ioannem dabatur ad ideo in ea de ipsa unitate Ecclesiae baptismus Christi ii bapti rate sineratore tradat, repeti non potest: baptismuin autem loanis etiam ab ipso Ioa- ne accipietes, postea Christi baptismo baptitari opor tebat. Proinde possum S ego verbi utens ipsius rei Cyptiani ad cuiusdam miraculi considerationem audientium corda conuertere ii dicam, Ille Ioanes maior inter Prophetam habitus ille diuina gratia in utero tris imo letiis, ille Heliae spiritu & virtute subnixux. qui non aduersatius domini , sed praecursor S praedieator fuit qui dominum non tantum verbis praenuciauit .seat, ata oculis ostedit, qui ipsum Christit in per quem baptivamur caeteri baptriauit, sic baptitare non meruit ut
post eum non bapti1arentur qui ab eo i ierat bapti fasta
ct post auaros fraudatores rapaces,toneratores. nemo Equenquam in Ecclesia bapti Ea luna putabiti Nonne cubre inuidiose clamauero respondetur mihi. Quid hoc indignum putas quasi aut Ioannes exhonoratus iit .aut auarus honoratust Sed illius baptistinim non oportuit iterari de quo idem Ioannes ait Hic est qui baptitat in. t. ni. t. spiti tu sanlio . Per quemlibet enim ministrum detur.
illius est baptistius de quo dictu est . Hic est qui bar:
etat. Sed ne l. iplius Ioannis baptismus iteratus o si. cimi ab eo baptitatos baptitari in Christo Paulus Apostol' iussit. Quod enim ab amico sponsi non acciperit .hoe ab ipso sponso accipere debuerunt. de quo ille amicus dixerat . ille est qui baptitat in spiritu sancto. Poterat enim ii voluiiset dominus testis baetismi sui Selm, chri potesate dare alicui vel aliquibus praecipuisset usi suis sit a tiuos iam feeiiset amicos suos, qualibus ait, Iam no vos Imrae Eleam seruos sed amicos: Vt quemadmodum per vim. cap. x II. pam florentem demonstratus est Aaron sacerdos .ita in Ieam is .
Ecclesia ubi plura S maiora mi iacula facta sunt . per Ni eir. aliquod signum demonstraremur excellentioris sanoctitatis ministri. S dispensatores ministerioriani, qu soli baptistare deberem. Sed si hoc feret. 'iianuis eis a pdomino attributus, tamen ipsorum iam baptismus diaceretiar.sicut baptismiis loanis fuit. ideo Paulus gratias t. r. r. anit deo quod neminem ipsorum baptidauerat, ut ta- quam obliti in cui' nomine baptietati essem per hominum se nomina dii iidebam . Cum enim tantum valet baptismus perhonainc in contemptibileni quatum per Apostolum datu , ita nec illius, nec illius esse cognoscitur sed Christi: isod in ipso domino loJnesper ipsam
columbae speciem se didicisse testatur. Nam secundum uid aliud dixerit Et ego nesciebam eum: no plane via, eo .Si enim eum omnino nesciret, no venienti ad baptismum fuit in dieeret. Fgo a te debeo bapti rari Quid thergo est quod ait Quoniam vidi spiritum sicut colum bam deicend cntem de coelo S malit iuper eum.S ego nesciebam eii: Sed qui me misi bapti a re in aqua ipse mihi dixit. Super quem videris spiritum distendisem de colo. S manetem super eum, hie e st qui baptirat insipii itu sancto 3 Columba utique super baptitatu descederat. Adhue aurem venienti ut bapti aretur dixerat,
Ego a te debeo baptivari. lam ergo sciebat eum. Quid Din. i. . sibi ita te vult, .ntsciebam iii, sed qui me invit
193쪽
G i, Uti a re in a tua , ipse ni ibi di sit, super . eni videris spiritum descendentem de coelo S manetem super eu.
ipse est qui baptitat in spiritu sancto: cu hoe posteaquabapti ratus est iactum sit, nisi sui a secundum aliquid eu i ' seiebat secundiunt aliquid adnue nesciebat Sciebat videlicet sponsum situ dei, de euius plenitudine omnes acciperent: Sed quia ex eius plenitudine ipse sic accepe, si at baptitandi potestatem, ut Ioannis baptismus dice-
retur, nesciebat viruin sic esset daturus S c teris an ve- iro propritim baptismum sic habiturus . oper tu libet ldareturaenae excellentioris gratiae ministrum fue infe- per centeni fructus hominem liue sexageni siue tricem, iliae per frumentum, uiae per paleam. nonnis illius unius esse cognosceretur,& noc per spiritum didicit, velut columbam descendentem & manentem 'x m. super eum. Itaque inuenimus dictum ab Apostolo .Thessa- , Et gloriam meam, qua nuis utique in domino,& mini sterium meum, & prudentiam meam, & Fuangelium meum, uiuis utique a domino impertitum atque do
Tu M. AEnatum baptismus autem meus nemo dixit eorum omnino. Neque enim omnium aequalis est gloria, nec mi nistrant omnes aequaliter , nccaequali prudentia sunt omneu praedici Sin euangelitando alius alio melius
operatur.& ideo dici potestali' alio doctior i ipsa doctrina salutari: alius autem alio magis miniisve baptietatus dici no potest,i: ue ab inferiore, sue a maiore ba- alat s. ptitetur. Proinde cum manifesta sint opera carnis,quae sunt fornicationes immunditiae luxuri . idolorum se ultus,veneficia inimicitis contentiones , amulationes, animositates. dissentiones haereses inuidiae. chrietates,
cometa aiiones X his similia ii mirabiliter dicitur. post Ioannem baptitati sunt homines, S post hareticos nobaptitantur, cur non mirabiliter dicitur. post IoJnem baptitati sunt homine S: post indidos non baeti tantur, cum ex parte diaboli esse invido ipse Cyprianus in epistola de telo S liuore testetur, ae in Ecclesia Cluisti iiiisse initidos Christi annuciatores ipsis apostolicis teporibus ipse Cyprianus ex Apostolo Paulo licut ii d m. cui imita manifestet Qtita ergo Ioannis baptishius non erat idem qui baptismus Christi, satis arbitror esse declaratum S: propterea nihil documenti ex illo afferri potest, cur propterea post haereticos baptita dum iit, quia baptitatum est post Ioannem, cum Ioanneshqret ileus non fuerit, & potuerit habere baptismum, quantiis a Christo conecilium non tamen Christi proprium, i cum Christi habuerit charitate, ct possit haeretieus habere baptismum Christi & peruertitatem diaboli. sicut intus aliquis potest habere baptismum Chi isti,& iiiiii
diam diaboli.At enim mulio magis post hqrelicum bapti andum est quia Ioannes haereticus non erat , ct tamen post eum baptitatuni est. Sic dicit aliquis, multo magi, post ebriolum bapti Zandum est, quia loanes s brius erat. S tame post eum baptitatu inest: d quid respondeatinis ei. non habebimus niti baptietatis a Ioan e battis esum Christi non habentibus esse traditum . in quibus autem est baptismus Christi. quibus ibet eorum peruersitatibu nullo modo potest heri ut non urin eis
baptismus Christi. Non itati: idcirco haereticus ius ba- ptismi obtinere potuit, quia prior baptitavit. sed quia non suo baptismo baptita iit: ct si ius baptitandi non habuit. tamen Christi est quod dedit, ct ille Christi est
qui accepit. Multa enim contra ius dantur, nec tamen
ideo vel nulla vel non data dicuntur. Neque enim 'ille qui seeuto solis verbis non fictis renunciat. iure accipit baptismum,de tamen accipit. Na tales in Eccle-
sa&C Prianus suis teinporibu fuit se commemorat, RS nos experimur, gemimus. Mirum autem est quomodo dieatur separari a se aediuidi omnino non pollet baptismum S Ecclesiam. Si enim baptisma in baptitato inseparabiliter manet, quomodo baptitatu, separari ab Ecelesia potest , baptismus no potest in bapti ato autem inseparabiliter baptisma permanere manifestum est, cauta in quodlibet profundum malorum a in qualibet horribilem voraginem peccatorum irruat bapti-χatus usque ad apostatica ruinam non caret baptismo, l&ideo per poenitentia in redeunti non redditur, quia leo no potuisse carere iudicatur. Impii Zatum aut e pselse
separari ab Ecelelia quis dubitaueriti inde quippe omnes haereses exierunt, quae vocabulo Chri uiano deci- hpiunt. Quamobrem quia manifestum est in bapti- etato esse baptismum cum baptirat' ab Ecclesia separatur,baptismus qui in illo est cuni illo utique separaturi
ct ideo non omnes qui tenent baptismum, tenent Eccletiam, sicut non omnes qui tenent Ecclesiam, tenentes ct vitam aeternam. Aut si Ecclesiam tenere non dicim nisi eos qui diuina nia lata custodiunt multos iam esses concedimus baptismum tenentes, ct Ecclesiam non t nenies . Qua inobrem no praeoccupat haereticus bapti. L iam cum exi ab Ecclesia sumpserit. Nec potuit amit- ere cum recederet. luem iam no habere Ecclesiam dicimus . S tamen habere baptismum concedimus. Nee
primatum quisqua sibi derogat Sh reii eo tribuit,quia eum dicit secum abstulisse quod non legitime daret
sed tamen legitimum daret . nec iam legitime haberet, sed legitimum haberet. Primatus autem non est niti inlsancta coitersitione ct vita bona. quo pertinet omnes ex quibus tanquam membi is constat illa spissa non ha- bens maculam neque rugam, S illa coluba inter mul- ctorum corvorum improbitatem gemes: Nisi forte cum im Esau propter lenticulae concupiscentiam primatu per i cob diderit, tenere primatum arbitrandi sunt Haiidatores. M. raptores foeneratores, i uidi, ebrioli, S caeteri huius o di,quales in Ecclesia sui temporis etiam per literas Cyprianus ingemuit. Quapropter aut quod est tenere E clesiam non hoe est in diuinis tenere primatum: aut uomnis qui tenet Ecclesiam etiam primatum tenet, om- ines illi iniqui Ecelesiam non tenent, clui tame intus vi- dentur S: baptismum dare, Si habere a nullo nostrum
negantur, Nam eos primatum in diuinis habere quis M dicat niti qui nihil diuitium sapit Sed iam ad ilia I W--la eloquia pacifica Cypriani, hoe est ad epistolae finem hi,
omnibus consideratis pertractatisque peruentum cst quae me legentem ae sape repetentem non latiant tan ta ex eis iocundita fraterni amori, exhalat, tama dul eedo charitatis exuberat. Haec tibi,inquit breuiter pro re nostra mediocritate reser ipsinuis frater chari sititie ne mini praescribentes aut praeiudicates , quo minus unus ad
uisque V piscoporum quod putat faeiat, habes arbitrii
sui liberam potestatem. Nos quantum in nobis est. Pro tas De pter haereticos cum collegis S coepiscopis nostris non contendimus, cum quibus concordiam S dominicam paceni tenemus maxime cu ct . vostolus dicat, Si qhis x. . . . autem putauerit contentiosus est e. nos tale in consuetudinem non habenuas, neque Ecclesia dei .seruaturatam bis patienter & leniter charitas animi, honor collegii vinculum fidei cocordia sacerdotii. Propter hoc etiam libellu de bono patientiae, quantum valuit nos ra m diocritas, permittente & inspircte doniano cons moti inus, quem ad te pro mutua dilectione trans initumis.
In his verbis multa coiiderata sunt. quiluis in lay
194쪽
A io quid levit decorem domus domini, S locutal, tria Ual. s. naculi habitationis eius, Christianae charitatis fulgore lueet. Primo quia id quod senstito laeuit: deinde quia tam nosve te Spacifice protulit quia cum his qui aliud
sentiebant eccletiasticam pacem tenuit quia in unitatis vinetalo tantam salubritatem esse intellexit . quia eam
tantum dilexit.& sobrie custodiuit, quia vidit S sensit
etiam diuersa sentientes posse salua charitate sentire. Neque en inicum malis tenere se diceret diuinam co- cordiam ct dominica pacem. Bonurum quippe habere er- ga malos pacem potest,tenere autem cum eis pace non potest, quam ipti non tenent. Postremo quia nemini
praescribens neque eraeiudicans, liuo minus unus iiii :l L piscoporum quoa putat faciat, habens arbitrii sui liberam potestatem,etiam n6bis qualibuscunque locumdedit pacifice seram ista tractandi. Praesens est enim nonsolum per literas suas, sed etiam per ipsam quae in
illo maxime viguit, ct mori nunquam potuit, charital tem. Huic ergo inhaerere S conglutinari desiderans, sit non impediar inconuenientia peccatorum meorum,
orationibus eius adiutus disca si potero per literas eius
quanta pace per eum Ecclesiam si iam dominus.& qua B to solatio guberna uerit, ct per eius sermonis affectum visceribus humilitatis indutus, si quid verius sentio, cul orbe terrarum non ei praeponam cor meum, nec in eo
Ipso quod aliter sentiens. non tamen diremptus est ab orbe terrarum. Maius quippe in eo robur virtutis emi nuit. eum ista quanto nondum discussa nutaret, quod aliter sentiens quam multi collegae, tantam moderationem obtinuit, ut Ecclesic dei sanctam societate nul-l la se hismatis labe truncaret:quam si omnia non solum veraciter, sed etia pariter sine ista virtute sentiret. Ne que enim ei plaeeo, ii eiu ingenium faculta thmque se
monis,&doctrinae ubertatem, sancto concilio cunctarum gentium, cui prosecto interluit per spiritus unitatem, pra ponere an ectem, Praesertim iam eo in tali veritatis luce polito. bi certisse me cernit . uod hic paca- . tissime requirebat. Ex illa enimvbertate n e nostra sucvidemur eloquia. tanqua infantilia rudimeta deridet ibi videt qua regula pietatis hie egerit, ut nihil esset ei in Eceleis acharius unitate: ibi ei iam inefiabili delectatione cotuetur quam prouida misericordissima dis sensatione deus infirma mundi elegit, ut tumores no
tos curatet,stulta mundi elegit ut confunderet sapie C tes: atque in ordinibus membrorum Ecclesia suae tam salubriter omnia collocaret, ne de ingenio vel literis suis tua adhuc ignorarent cuius munere haberet electo, se ad adiutorium euangelicum homines dicerent, atque inde pestifera inflarentur superbia. O quam gaudet Cyprianus, quanto serenius in illa luce contuetur, pro quanta salute humani generis fictum sit, ut inueniatur aliquid quod merito reprehendi possit,quanuis. in christianis& piis literis oratorum, S non inuenia-Vir in literiis piscatorii. De hoc ergo gaudeo sanctae i
lius animae omnino securus neque u llo modo meas literas ab omni emto liberas audeo vel putare vel dicere neque illius huic sententiae. in qua ei visum est aliter suseipiendos ab haereticis venientes, quam vel in praeteritum suseipiebantur sciat ipse testatur, vel nunc si iocipiuntur seut totius orbis Cnristiani plenario concilio rationabilis consuetudo firmata est, mea praepono sententiam sed Ecclesiae sanctae catholicc quam sie ille dilexit S diligit in qua tam uberem cum toleraria fructum attulit citius uniuersitas ipse non filii . sed in eius late permansit: cuius radicem nunquam dese-
ruit, sed in euius radice Leeundit . ut esset fixcudior ab Dagri eo la coelesti purgatus est. Pro cui ' pace ae salute ne simul eum tirantis eradicaretur S triticum, tanta ina la hominum secti in humilitat et constitutorum&veritatis libertate redarguit, ci charitatis virtute sustinuit. unde nos idem ipse copiosissime admonet multos-
in deliciis suis&peceatis mortuos, quan uis ad Christi foetetatem, S ad illius columbae unicae innocetis S XVII. simplicis membra non pertinentes,quae si sola baptia aret. illi utique non bapti rarent. specie tamen intus videri & bapti rari S bapti rare. Et in eis quan uis momtuis illius tamen baptismum vivere , qui non moritur, R a. c. S mors illi ultra non dominabitur. Cum ergo S intus sint mortui, neque latentes, nam non de illis tanta diceret Cyprianus, qui vel non pertineant. vel nondupertineant, ct foris sint mortui,qui manifestius ad eam
vel non pertineant vel nondum pertineant, venamquest non posse ab eo vivificari alterum . qui ipse non vivit. manifestum est eos qui intus a talibum bapti antur. s vera couersione cordis accedi, t. ab eo vivificati evi'
est baptismus.Si autem seculo verbi; talis 3: non fici is
rei iunctant, quales Cyprianus S intus esse testatur. nec ipsos vivificari nisi conuertatur, Si tamen verum habe- Ere baptismum. etiam si non conueriatur. nde & meriores mortuos quan uis neque vitiant, neque vivificta, habere tamen baptis tum vivum qui eis tunc proiit ad vitam, si conuertamur ad pacem, ii militei manifestum est. Quapropter qui tunc ab haeretibus veni crates in Di caeeodem Christi baptis nio quem foris acceperant susci- m H --piebant, & dicebam se veterem consuetudinem sequi, ct fiat simit etiam nila suscipit Ecclesia . frustra cotta eos arud Catas x, veteres dicebatur haereses& schismata prinia adnue fuisse initia, ut hi illic essent qui de Ecclesia recedebat, ct hie bapti rati prius fuerant. quos tuc ad Eccletiam reuertentes S poenitem iam agentes. neceste non erat ba-yti Zari. Statim enim unaquaeque haeresis texistebat &a congregatione catholicae communionis exibat, non
dico aiio die. sed ipsu die tot erat ireuetes in se aliquos
bapti rare. Et ideo ii vetus naec erat cosuetudo uti e su-
seiperentur, quod nec ipsi qui contra disserebam negare potuerunt, nulli paulo attrii in aduertrii pidici se dubium, etiam eos sic esse susceptos. qui foris in haeresbus bapti rati sunt . illud autem suid habeat rationis
non video .ut nondum dicatur ciuis errans, cui qrcrὴti
salutem Christianam in haereticolis incidere errore S eapud eos contingit bapti rari, ct ouis iam facta dieatur in ipsa intus catholica,qui seculo verbis solis S non factis renunciauit,& in ea cordis fallitate baptismum a cepit. Aut si S talis no fit ouis. nisi eum se ad deum veraci corde conuerterit, sciat iste non qua do fit ouis bapti latur si iam bapti ratus erat,sed ouis nodum erat: sect ille qui venit ab haereticis ut ovis fiat, no tunc baptidiandus est si apud eos iam eodem baptismo bapti ratus
erat, luanuis adhuc ovis no erat. Quapropter cum omnes etiam intus mali, auari inuidi .ebrios, ct contra disciplinam Christianam vi uetes, merito dici potant Smendaces S tenebrosi S mortui Santichristi . nun- . quid tamen propterea non baptietant, lata nihil pqtest esse commune mendacio S veritati, tenebi is S luci, morti S immortalitati, antichristo S Chrasto, Non itaque de sola consuetudine, sed etiam de veritatis ratione praesumit, qui nullorum hominum pcritersitate peruersum fieri dicit dei sacramentum . quod etiam iureruersis esse declaratur. Certe Ioanes Apostolus aperii sit me dicit, isi odit fiat re suum, in tenebris est , que
195쪽
DE BAPTISMO CONTRA DONAT ISTAS
G adhue. Et iterum,Qui odit fratrem suum homicida est.
c urergo intus tales bapti it quos in m. alevola animat
fuisse Cyprianus ipse commemorat Quomodo aquam mundat S sanctificat homicida Qiso modo benedicunt oleum tenebrae Si autem deus adest sacramentis ct verbis suis per qualeslibet administretur.& saeram
ta dei ubique recta sunt. & mali homines quibus nihil lprosunt Abique peruersi sunt. illud quale est ut ideo
putet iur haereticus non habere baptismum, quia no habet Ecclesiam. Et utique cum bapti Iatur, etiam de sancta Ecclesialii terrogatur. Qii iii vero ille qui non iactis intus sed vel bis seculo renunciat, no hoc in baptismo interrogetur. Sicut ergo huius falsa responsio non e - licit ut baptismus non sit quem percipit, siecit illius del Ecclesia sancta talia restonito,non esu eit ut baptismus
i non iit quem percipit. Et sicut ille si postea quod fallaciter responderat veraciter impleat, non ei baptisimus repetitur, sed vita corrigitur: sic & ille si dostea veniat ad Ecclesia,de qua interrogat falsum res roderat, quia eam se habere dum non haberet putabat, ipsa quam nohabebat ei datur,non quod acceperat iteratur. Ciar autem ad verba quae procedunt ex ore homicidae possit tamen deus oleum sanctificare & in altari quod naretici posuerunt no possit, nescio, nisi forte cor hominisque Lallaciter conuersum intus no impedit ligni, fallaciter po hum impedit toris, quo minus sacranariis suis adesse dignetur, nullis hominum fallitatibiis impeditus . Si ergo ad hoe valet quod dictum est in Euagello,
Deus peccatorem non audit: vi per peccatorem sacramenta non celebrentur, quomodo exaudit homicida De n. t . deprecatem vel super aquam baptismi, vel super oleu, vel super eucharistiana, vel super capita eorum quibus me. de . manus imponitur Quae o inma tamen S sunt , valet etiam per nomicidas id est per eos qui oderunt fratres
etiam in ipsa intus Ecclesia Cu dare nemo possit quod non habet:quomodo dat homicida spiritum sanctum Et tamen ipse intus etiam baptitat. Deus ergo dat etiacap xx L ipso baptirante spiritum sanctum. Quod vero ait. Aman Baptitandus Sinnovandus est qui ad Ecclesiam venit, ipsi'. in ut in tu er sanctos sanctificetum quid faciet si S intus in no Enctos incurrerit 3 An forte sanctus est homicida Et si propterea baptitatur in Ecclesia, ut hoc ipsum deponatur, quod homo ad deum veniens dum saceriai dotem quaerit, in sacrilegii fraude erroris incurrit: ubi postea depositur' est si forte in ipsa intus Ecelesa dum hominem dei quaerit,in homicidam fraude erroris incurrit 3 Si non potest in homine aliquid inane esse S aliquid praeualere, quare potest in homicida sacramentum sanctum esse .ct cor sanctum non ei se Si quisquis
spiritum sanctum dare non potest. nec bapti Zare pintest. cur imus , aptitat homicida 3 Aut quomodo spiri tum sanctum habet homicida cum omnis qui spiritum sanctum habet, illuminatus st: qui autem odit fratrem, isse H in tenebris sit usque adhue Si quia unus est baptismus S unus spiritus, ideo non possit ni habere unum bapti sina, qui non habent unum spiritum . cur intus innocens , homicida baptismum unum habent,& eundem spiritum non habent ita ergo potest haereticus Scat nolicus baptisma unum habere Sunam Ecclesiam non habere sicut possunt in catholica innocens S homicida unum habere baptisma, unum spiritum non habere: quia sicut unum est baptisma sie unus est spiritus d. x na Ecclesia. Ita fit ut hoc in quoque agnoscendusit quod habet, hoc ei dandum quod no habet. Si nihil potest ratum ct firmum esse apud deu quod illi faciunt
quos dominus Itostes aduersarios suo; et se dieit, cur R lfirmius est bapti sinus quem tradunt homicidae, An hi stes S aduersarios domini non dicimus homicula Ei Qui autem odit seatrem suum, homicida est. Quomodo ergo baptiχabant qui oderam Paulum seruu Chri- isti lesu, ac per hoc oderant & Iesum. qui &Sauli, dixit ipse Quid me per se literis 3 quado eius seruos persequebatur. & in fine ipse dicturus est Cum viri ex minimis
meis non fecistis, nec mihi fecistis . Quamobrem omnes qui ex nobis exeunt, non sunt ex nobi . sed no omnes qui nobiscum sunt ex nobis sunt,sicut area cum ii Hi liumtur, quicquid inde volat non est triticum sed non quicquid ibi est tritieum est. Ideoque S Ioaney,Ex iambis,inquit exierunt sed no erant ex nobis Si enim fui sint ex nobis, perniasissent utique nobiscum. Qua propter sacramentum frati; dat deus per malos ipsam ve- ro gratiam non nisi per seipsum vel per sanctos suos:& mi leo remissionem peccatorii vel per seipsum facit .vel per illius columbae membra quibus ait,si cui dimiseri- modo de M.tis dimittetur:s cui tenueritis tenebuntur. Baptismuin svero quod est sacramentum remissionis peccatorum,
quia nulli dubium est habere etiam homicidas posse, qui in tenebris sunt usq; adhue, quia de cordibus eoru
fraternum odium non exclusum est .sue nulla eis pec- lcata dimissa situ. ii non in meliu mutato corde baeti- letati sunt,sue coiinuo dimiti a redierint. S per seipsum
quia dei est,sanctum esse cognosti inus.& sue tradatur litiae accipiatur i talibus, nulla eorum peruerstate vio- lari siue intus siue taris. Proinde consentimus Cy rara. pilano haereticos remisionem dare non posse, bapti- cat ambimum autem dare posse, quod quidem illis & dantibus initima,
ct accipientibus valeat aa perniciem, tanquam tanto lmunere dei male utentibus: sicut etiam maligni & inuidi, quos S intus esse testatur, remissionem peccatorum dare non possunt , cum eos baptismum dare posse omnes fiat ea inur. Si enim de his qui in nos peccauerint dictum est, Si non dimiseritis peccata hominibus, nec pater vester dimittet vobis peccata vestra: quanto in gis fieri non potest ut eis peccata dimittantur. qui fratres a quibus diliguntur oderunt,& in ipso odio baptivan aer, quibus tamen postea correctis non rursus baptismus datur: sed ipsa venia quam tunc accipere non
meruerunt in vera conuersone prcstatur. ideoque etiailla quae ad Quintum scribit C prianus .s: illa quae collegis suis Liberali ,Caldonio uinio,& caeteris ad Saturninum S Maximum S alios bene considerata nullo modo praefereda sunt aduersus toti ' Ecclest eath lira cosensionem, cuius se illi membra esse gaudebant.& unde se neque ipsi praecideriit, neque diuersa sentie- .
res praecidi palsi sunt, donec aliquando in domini v
luntate per plenarium concilium .licet post multos annos, quid ei set rectius eluceret, non aliqua novitate instituta sed antiquitate roborata. Ad Pompeium etiaseribit Cyprianus de hae eadem re . ubi aperte indicat a s Stephanum , quem Romanae ecclesiae Episcopum futile didicimus non soluin sibi ad inhon conseni ise, vero etiam contra scripsisse atque praecepisse. Qui viis n Stephanus no propterea communicauit haereticis quia lbaptisma Christi quod in eorum peritersitate integrumansisse cognouit,i inprobare non ausus est.Nam ii nohabent baptismum qui de deo praua senti ut . hoc posse
S intus aecidere, iam satis ut arbitror, disputatum est. Apostoli autem nihil quidem exinde praeceperatnt. sed consuetudo illa quq opponebatur Cypriano ab eorum traditione exordium sumpsisse credenda est,iicut sunt titulin
196쪽
multa quc uniuersa tenet ecclesia, Ed ob hoe ab Aposto lis praecepta bene crediatur, quanquam scripta non reperiantur. At enim scriptum est de haereticis quad a se-inet ipsis damnati sunt. id ergo Et illi non a semetis iis damnati sunt, de quibus dictum est, in quo enim alterum iudicas temetipsum codemnas His autem di cit Apostolus, Qui praedicas non iurandum iuraris, Scatera. Et tales prosicto erant illi. qui cum essent Episcopi, Z: cum ipso C priano in unitate catholi ea constituti,fundos inlidiosis fraudibus rapiebant presicantes utique Apostoli verba dicentis, Neque rapaces regnudet possidebunt. Quapropter i pilus etiam epistolae quc ad Pompeium scripta est, caeteras sententias ex eisdem
regulis breuiter percurrere non morabor:Contra naa-
datum dei esse. quod venientes ab haereticis si iam illiebaptismum Christi acceperunt, baptirantur, quia scripturarum sanctarum testimoniis non solum ostenditur sed plane osteditur multos pseudochristianos qua-uis non habeant eandem charitatem cum sanctis, sine qua nihil prosunt quaecunque sancta habere potuerint.baptismum tamen communem habere cum sanctis. Quod iam satis atque uberrime demonstratum est, ec
clesiam& spiritum S baptisma dixit ab inuicem non eosse separari S ideo qui ab Ecclesia separati sunt & ab ipiritu sancto etiam a baptismo vult itelligi separatos. Quod si ita est cum quisque in ecclesia catholi ea bapti. iam acceperit, tandiu in eo manet quandiu in ecclesia & ipse manet: Si aute inde discesserit, discessit a baptismo. quod non ita est: Nam ideo redeunti non redditur, quia cum discederet non amist. Quemadmodum autem spiritumsanctum sicut habent lilii dilecti, non habent filii maligni. ct tamen baptismum habenuste & ecclesiam sicut habent catholici, non habent hae retici,& tamen baptismum habent. Nam spiritussanct diseiplinae iugiet fictum, nec tamen eum effugiet baptismus. ita uesicut potest baptisma esse & unde se aufert spiritu anctus, ita potest esse baptisma ubi non est
ecclesia. Manus autem impositio si non adhiberetur ab hares venienti tanquam extra omnem culpam esse iudiearetur: propter charitatis aute copulationem, quod
est maximum donum spiritui sancti, sine quo non valent ad salutem quaecunque alia sancta in homine fuerint,manus haereticis correctis imponitur. Iam de templo dei ct quomodo accipiendum iit Quotquot in Christo baptirati estis, Christum induistis, satis disseruisse me memini Ne ite enim auari templum dei sunt cum scriptum sit. Quae societas templo dei cum idolis Et auaritiam idololatriam esse testinionium Pauli Cyprianus assumpsit. lnduunt autem homines Christum aliquando usque ad sacramenti perceptionem, aliquido S usque ad vitae sanctificationem, atque illud primum ae bonis S malis potest esse commune, hoc autealterum proprium est bonorum &pioium. Qua propter si bapti ima esse sine spiritu non potest, habent Scspiritum haeretici sed ad perniciem non ad salutem,sicut habuit Saul. Nam per nomen Christi in spiritusancto elici citur daemonia quod de ille poterat qui erat extra ecclesiam de quo discipuli domino suggesseriit, sevi habent auari,qui tamen non sunt temptu dei:Quoniam quae societas templo dei eum idolis 3 Si autem no habent auari spiritum ciet, ct tamen habent baptisma, potest esse sine spiritu baptisma. Si propterea filios dei generare non potest haeresis per Christum, quia Chri-ui sponsa non est nee turba illa malorum intus constior rumin potest quia & ipsa Christi sponsa non est. De .
signatur enim Christi sponsa sine macula & ruga:Ergo Daut non omnes bapti rati filii sunt dei aut potest S non Pp .s.jonsa generare filios dei. Sicut autem qu ritur,vit tam a. spiritaliter natus sit qui baptismum Christi apud haere- cap. 18.ticos accepit, ita quaeri potest viri, spiritaliter natus sit, qui baptismum Cnristi non ad deum veraci corde c uersus in Otholica accepit nec tamen ideo baptismum no accepit. Iam illa quae in Stephanti iritatus effudit, retractare nolo.quia Et non opus est. Eade quippe ipse dicuti ir quae ii satis discussa sunt, ct ea praeterire melius est, quae periculum perniciosae diffensionis habuerunt. Steptianus autem S abstinendos putauerat, qui de se cipiendis haereticis priscam consuetudinem couellere conaretur iste autem qucstionis ipsus dissicultate permotus , ct sanctis charitatis visceribus largissime praeditus. in unitate cum eis manendum qui diuersa lentiarent: Ita quanuis commotius sed tamen fraterne indignetur, vicit tamen pax Christi in cordibus eorum, ut in tali disceptatione nullum inter eos malum schisma
tis oriretur. Non autem hinc uberius execreueriant hae- ireses S: schismata . uia id quod in eis Christi est approbatur, quod autem ipsorum est improbatur. Magis e- nim qui hanc legem rebaptitandi tenuerunt. in plura fiusta concisi sunt. Iam vero cum dicit Episcopum cis ora docibilem esse debere. S a diligit, Docibilis autem ille . est qui est ad discendi patientiam lenis S: mitis . oportet enim spiscopos non tantum docere sed S: distere. quia S: ille melius docet qui quotidie crescit, proficit discendo meliora: his viique verbis satis indicat
vir sanctus Si pia charitate praeditus, non este metuendum sic eius epistolas legere, ut si quid postea pluribus
S diuturnioribus inquisitionibus compei tum ecclesiam confirmauit. non ambibamus quin sicut multa erant quae doctus Cyprianus doceret, se erat S aliquid quod C prianus docibilis disceret. 'od autem nos admonet, ut ad tontem recurramus id est, ad Aposto licam traditioncm, S inde canalem in nostra tempora dirigamus, optimum est. ct sine dubitatione faciendit. Traditum est ergo nobis, scut ipse commemorat, ab Apostolis, quod si unus deus S unus Christus, S una spes, S una fides, & una Eccles a. ct baptisma unum. Cur ergo si Apostolorum teporibus inueniamus fixi 'quosdam quibus una spes non erat & unum baptisma erat, non ex ipso fonte ita in nos ducitur veritas.ut appareat nobis se fieri posse, ut cum si una ecclesia,st F lspes una,baptisma unum, habeant tamen uminaba- lptisma qui non habent unam Ecclesiam . sevi illis et ii temporibus fieri potuit ut baptisma unum haberent, qui unam spem non haberent Quomodo enim habebant unam spem cum sanctis & iustis illi qui dicebant,
Manducemus & bibamus,cras enim moriemur dicen- t. r. is tes quod non esset resurrectio mortuorum: Stamen in
ipsis erant quibus idem dicit Apostolus. Nunquid Pau- i. . clus pro vobis crucifixus est, aut in nomine Pauli baptietati estis Ad eos enim apertissime scribit,dicens,Quo- Lor. is. modo quidam in vobis dicunt, quia resurrectio mordituorum non est Et quod in Cantico Cantieorum Eeelesia se describitur,l ori' coclusus, ror mea came. . sponsa,fons signatus puteus aquae vivae, paradisus cum mictu pomorum: hoe intelligere non audeo nisi i 'sanctis S iustis, non in auaris de fraudatori biri, & ra ptoribus, ct foeneratoribus, & ebrioliis, S inuidis . quos . tame eum iustis baptismum habuisse communem cum quibus communem non habebant utique charitatem. ex ipsius Cypriani literis scut saepe commemoraui,
197쪽
DE BAPTISMO CONTRA DONAT ISTAS
G uberius distimul de docemus. Na m dicat mihi aliquis, quomodo irrepserint in hortum coclusum ct fontem signatum . quos seculo solis verbis de non iactis renun- classe Cyprianus Se tamen intus fuisse testaturi Si enimc m. . d. ipsi ibi sunt S ipsi sponsa Christi sunt ira ne vero talis est illa sine macula & ruga, ct illa Seciosa eolumba tali membrorum parte turpatur An Maesunt spinae, in quarum medio est illa sicut lilium . quod in eodem cati eo dicitur inquantum ergo lilium, in tantum de ho tus conclusus S fons signatus, in illis videlicet iustis, qui in oreulto ludati sunt circuneisone cordis. Omnis es enim pulchritudo filia: regum inirinsecus, in quib' est
numerus certus sanctorum praedestinatus ante mundi constitutionem. Illa vero multitudo spinarum .siue o cultis liue apertis separationibus abrinsecus adiacet sursus o. per numerum. Anii unciaui, inquit,& locutus sum:mul-
tiplicati sunt super numerum. Numerus ergo ille iust
Ni p. ma. 3. rum, qui secundum propositum vocati sunt. de quibus minta dictum est. Novit dominus qui sunt eius: ipse est hort cantic. .sconcilitas, fons signatus, puteus aquae uiuae . paradisus cum fiuctu pomorum. Ex hoc numero quidam spirita uim ita luer vivunt.& supereminentem viam charitatis ingreri diutur, Se cum praeoccupatum hominem in aliquo de- calat. c. licto instruunt in spiritu lenitatis, intendunt ne S ipsi tententuri S cum Forte S ips praeoccupantur,reprimitur in eis aliquantulum non autem extinguitur charitatis assectus: rursusque resurgens de inai descens, pristino cursiti restituitur.Norunt enim dicere, Dormit uit anima mea prae taedio, confirma me in verbis tuis. Cum autem aliquid aliter sapiut,id quoque illis in charitatis flagrantia permanentibus, nec rumpentibus vinculum pacis, deus reuelabit. Quidam vero adhuc carnales Se animales prouectus suos instanter exercent, de ut cibo spiritalium fiant idonei, sanctorum mysteriorum lacte nutriuntur: ea quae in prauis moribus populari etiam iudicio manifesta sunt,in dei timore deuitat, ct ut minus minusque in rebus terrenis & temporalibus delectentur , vigilantissime satagunt: tegulam tadei diligenter inquisitam firmissime tenent: ct si quid
ab ea deuiant, cito aut horitate catholica corriguntur, quan uis in eius verbis pro sensu carnali, variis adhuc phantasmatum concursibus fluctitent. Sunt etiam quiadam ex eo numero qui adhuc nequiter vivat aut etiam l inhaeresbus, vel in gentilium superstitionibus iace-WT. . iant, de tamen etiam illic nouit dominus qui sunt eius.
Nanque in illa inestabili praesethia dei, multi qui foris viditur intus sunt,&multi qui intus videtur foris sunt. Ex illis ergo omnibus, qui ut ita dicam, intrinsecus &in occulto intus sunt,constat ille hortus coelusus, fons signatus pute' aquae uiuae,paradisus cuni fructu pomorum . Ho tam munera concessa diuinitus, partim sunt
pruria, sicut in hoc tempore infatigabilis charitas, dein ruturo vita aeterna : partim vero cum malis perue
iisque communia, sicut omnia caetera in quibus sunt .vsacrosancta mysteria. Hine itaque iam facilior & riam expeditior nobis areae illi , ius Noe fabricator de gu Lith. bernator extitit consideratim roponitur.Ait enim 'etrus , in arca Noe pauci, id est octo animae hominum iuri saluae fictae sunt der aquam , quod de vos simili forma c. xi Iu baptisina saluos fecit, no carnis depositio sordium, sedi. Pete, . conscientiae bona interrogatio. apropter sicut apparet homines in unitate catholica baptitati, qui seculo solis verbis non factis renunciant, quomodo pertinent ad huius arcae mysterium in quibus non est conseientiae bonae interrogatio 3 Aut quomodo salui fiunt
per aquam qui sancto baptismate male vicies, cum vi Ndeantur esse intus, usque in finem vitae in flagitiosis Sperditis moribus perseuerant Aut quomodo non sunt per aquam saluati quos in pycteritu cum eo baptismate qiuod inhaeresi acceperam, in Ecclesam simpliciter ad. missos Cyprianus ipse commemorat E Eadem quippe C pDa mareae unitas eos salvos fecit. in qua nemo nisi per aqua saluatus est. Ipse enim dieit. Potens est dominus mise- Iubaiano ricordia sua indulghiam dare. & eos qui ad Ecclesiamsi inpliciter admissi in Ecclesa dormierunt ab Ecclesiqi suae muneribus non separare. Si non per aquam, quo modo in area Si non in area, quomodo in Ecclesia Si autem in Ecclesia utique in area. v si in arca, utique
per aquam. Potest ergo fieri ut quidam foris bapti rati. per dei praeseiri iam verius intus bapti rati deputemur: quia illi e eis aqua ineipit prodesse ad salutem: Neque enim aliter diei possunt salui facti in arca nisi per aqua . Et rursus quidam qui xidebantur intus baptitati, per eandem praescientiam dei foris baptietati verius deputentur. Male quippe utentes baptismo per aquam moriuntur , quod nulli tunc accidit, nisi qui praeter arcam fuit. Certe manifestum est id quod dicitur in Eceles a intus S foris . in corde non in corpore cogitandum, L quandoquide omnes qui corde sum intus in arcet unitate, per eandem aquam salui fiunt, per aquam omnes qui corde sum foris, siue etiam corpore foris lim, siue non sim.tanquam unitatis aditersarii moriuntur.Sicut ergo non alia,sed eadem aqua in arca positos salvos fecit,& extra arca post os interemit, sie no alio, sed eodebaptismo .li boni catholici salui fiunt. dc mali catholici vel haeretiei pereunt. Qis id autem beatissimus Cyprianus de eat holica sentiat, de quomodo eius aut horitate penitus obterantur haeretici. uiquam multa di xerim , seorsum tamen si domino placuerit, aliquanto uberius atque manifestius dicere statui, cum prius de concilio eius dixero quc deberi a me puto,quod in dei voluntate sequenti volumine aggrediar.
piscopi de baptismo contra Don listas, Liber sextus.
o TrRAT iam classessi cere . quod toties retetitis rationibus Semultipliciter disputando vel siti, Vms e latque tractatis adiunctis etiam di uinarum scripturarum documentis, Se ipsus Cypriani tot testimo--niis sussa agantibus . iam etiam eor de tardiores, quantum existimo intelligunt . baptismuChristi nulla peritersitate hominis sue dantis siue a eipientis Dosse violari. Nec ob aliud illis temporibus ne ire. quando ista qu stio contra utilem consuetudinem di putationibus salua charitate atque unitate alter an tib discutiebatur, visum est quibusdam etiam egregiis . viris antistitibus Christi, inter quos praecipue beatus Cyprianus eminebat.non esse posse apud hqreticos vel sehismatims baptismum Christi . nui quia non distinguebatur sacramentum ab eflectu vel usu saeramenti. Et quia eius effectus atque usus in liberatione a peccatis de eordis rectitudine apud haereticos no inueniebatur, ipsum quoque sacramentum non illic esse putabat uti
198쪽
A Sed eouertentibus oculos ad interioris paleae multitudinent, eo ct hi qui in ipsi unitate peruerti sunt S perdite inunt appareant remissione peccatorum nec dare posse nec habere, quia non malignis sed bonis filii est. Si cui dimiseritis peccata dimittuntur ei: si
cui tenueritis, tenebuntur: habere tam ede dare S acci-- pere baptismi sacramentum. Latis eluxit pastoribus e i clesii a catholicae toto orbe dissuta per quos postea plenarii concilii aut horitate ori binaliscosuetudo firmata est & ouem quae foris errabat. .li domini cum Uraractere a fallacibus depres atoribus suis foris acceperat, x enientem ad Christianae unitatis salutem, ab errore corrigi a captiuitate liberari, a vulnere sanari. characterem tame dominicu in ea agnosci potius quam improbari : quandoquidem ipsum characterem multi Sejupi S lupis infigunt, qui videntur quidem intus esse,
veruntamen ad illam ovem . quae etiam ex multis una est non pertinere morum suorum fructibus couincuntur, in quibus in finem usque perdurat: Quia se dum M H.T. praescientiam dei, sicut multae oves errant exterius, sciitulti lupi insidiantur interius:Inter quos tamen nouit B dominus qui sunt eius qui non audiunt vocem nis pau et ib. I. storis, etiam cum clamat per ii miles Pharisaeonam, det quibus dictu in est, Quae dicunt facite. Sicut enim h .rim'. lino spiritalis habens finem praecepti, id est . charitatem de corde puro, Sconscientia bona.&fide non ficta Sapien'. potest aliquid ex corpore quod adhuc corrumpitii r&i Philip P aggravat animam minus liquide cernere S alter sapere quod in eadem charitate permanenti deus cum voluerit reuelabit: sic in homine carnali atque peruerso potest ali ii od bonum de v tile reperiri, quod aliud e st. non ex ipso: Nam ut in palmite fluctuoso inuenitur alia
quid quod purgandum iit , ut maiorem fructum serat, ita & in arundine sterili atque arida vel alligata solet uua pedere. Et ideo sicut stultum est fructiferi palmitis purgamenta diligere commode autem facit qui poma suauia ubicunque suspensa non resipuit, ita quisquis ab unitate praecisus propterea rebaptitat . quia Cypriano visum est ab licreticis venientes denuo bapti ari oportere laudanda in lato viro auersatur,& emendanda sol ctatur nec ea ipsa quae sectatur ait equitur. Ille enim du oeelo dei grauiter detestatur eos qui se ab unitate separauerunt,etia ab ipso baptismate te paratos esse arbitra-
tus est: isti autem parum sceleris putantes. quod ipsi a Christi unitate separati sunt, etiam baptismum eius ill sie non esse cie secum exiisse colendum. Tam ergo longe sunt a foecuditate Cypriani, v t nec purgam iis eius mei, res aequemur. Item quisquis non habens charitatem, S perditas vias morum ingrediens pessimorum. intus videtur esse Gim foris sit. ct baptismum Christi nee inhaereticis repetit. nihil eius adiuuat sterilitatem quod non facunuatur suo, sed fructu oneratur alieno. Fieri autem potest ut aliquis vigeat in radice cliaritatis, S in quo Cyprianus aliter sapuit recte sapiat.& tame in Cyrriano Mam in isto plura foecunda tint,i in isto quam in Cypriano plura purganda sint. Non solum itaque
inalos catholicos nullo modo comparamus. sed nec bonos facile coaequamus beato Cypriano. quem interraros & paucos excellentissimae gratiae viros numerat pia orater Ecclesia, qua nuis isti, apud haereticos cognoscant baptismum Christi illi autem aliter visum iit, ut per eum minus aliquid videntem, S in unitate firmissime permati Mena,manifestius demonstrarctui haereticis, quam sacrilego scelere rumperetur vinculum pacis.Neque enim Pharisaei caeci, quanuis dicentes ali-
quando quod fieri debeat, comparandi erat Apostolo D Petro quantiis dicenti aliqua loquod fieri no debeat.
No solum autem istorum aridit ac illius viriditati con ferenda non est sed nee aliorum fructus illius uberiati ad aequandus est. Gentes enim nemo tu layrare nuc co- talis i. git, nee ideo tamen quisquam nunc in Ecclesia quantumlibet profecerit, Petri apostolatui conferendus est. Quapropter reddens debitam reuerentiam, dignumque honorem quantum valeo persoluens pacifieo F piseopo & glorioso Martiri Cypriano,audeo tamen dicere eum aliter sensiae de schismaticis vel haereticis battitandis , quam postea veritas prodidit, non ex mea, sed ex uniuersae ecclesiae sententia, plenarii concilii authoritate roborata atque firmata: scut veneras pro sui merito Petrum primum Apostolorum S eminentissimum martyrem audeo tamen dicere, non eum recte fecisse vi getes ludaitare cogeret. etiam hoc enim dico, non ex mea sed ex Apostoli Pauli salutari doctrina, per Ecclesiam uniuersam retenta atque seruata. Disputans ergo de sententia C priani multu infra merita positus C, priani, dico sacramentum baptis ii ct bonos ct ina-llos posse habere posse dare,posse accipere,S bonos qui- Edem utiliter ac salii briter, malos autem perniciose aes an aliter, cum illud tamen in utrisque sit c lualiter integrum atque nihil interesse ad eius aequalem in omnibus integritatem, quanto peior id habeat inter malos,
scuti nihil interest quanto melior id habeat inter bonos . Ac per hoc etiam nihil interest quanto peior det, sicut nihil interest quanto meliori det: Atque ita nihilal ud interest quato peior id aeeipiat, scut nihil interest quanto melior accipiat. Illud autem per seiosum Sin eis qui non aqualiter iniqui sunt, aequaliter sanctum
est. Habere autem baptismum, ct tradere S acci- cap III. rere malos nequaquam in melius commutatos . & deseripturis canonicis S de ipsus Cypriam lueris satis, ut
arbitror, lemonstrauimus, quos non pertinere ad san-l ctam ecclesiam dei quan uis intus esse videantur, exl hoe apertissime apparet, quia isti sunt auari, raptores, foeneratores,inuidi malevoli,ct caetera luiiusmodi illa Canti. autem columba unica pudica& casta, sponsa sine maucula S ruga, hortus coclusus, soni signatus, paradisus x Retract. cum fiuctu poniorum, S caetera quae de illa similiter cap. it.
dicta sunt quod non intellisitur nisi in bonis &sanctis Canti .
S iustis,id est,non tantum iecundum operationes mu- Fnerunt dei bonis malisque communes,sed etiam secundum intimani S supereminenteni spiritus sancti gratiam habentibus, quibus dominus dicit, Si cui dimi , Dau ro.
seritis peccata, dimittuntur ei: ct sit cui tenebitis, tenebuntur. Ae per hoc nihil idoneum dici, cur non pos Per malimst malus etiam tradere baptismum, qui potest habe- mihi immre, de scut perniciose habet,ita etiam perniciose trade- purum re . non quia tale aliquid tradit, nec quia talis tradit, cisas cogo.sed quia tali tradit. Nam cum malus tradit bono, id est,espectata
in unitatis vinculo, veraci conuersione mutato. inter captit IIII. bonum sacramentum quod traditur,&boni: in fide--ι e.
lem cui traditur, tradentis malitia superatur: Et cum di . cap. illi veraciter ad deum conuerso peccata dimittuntur, mi ab eis dimittuntur, quibus ipsa veraci conuersione con detis.
iungitur: idem qui epe spiritus sanctus ea dimittit . qui hulesia c-
datus est omnibus sanctis tibi charitate cohaerentibus, in a. sue se nouerim corporaliter sue nono uerim: Similiter cum alicuius peccata tenetur, ab eis v lique tentaur, Patrismi
i quibus se ille eui tenetur, vitae dissimilitudine Se pra- C in uis ui eordis auersione di iugit, siue illum corporaliter no D.
uerint, siue non nouerint. apropter omnes
199쪽
DE BAPTISMO CONTRA DONAT i STAS
mali spiritaliter a bonis seiuncti tanta si autem etiam corporaliter aperta dissentione separetur, peiores fiui.
Sed vi dictum est . nihil interest ad baptismi sanctitatem, quanto quisque peior id habeat, ct quanto pei
ri tradat: potest tamen tradere separatus, sicut potest habere separatus, sed perniciose tradere, ille autem cui tradit, potest salubriter areipere, si ipse non separatus accipiat, sicut plerisq; aecidit ut catholi eo an
ino & corde ab unitate pacis non alienato, aliqua necessitate mortis ingruentis, in aliquem haereticum irruerent , S ab eo Christi baptismum sitne illius peruersitate perciperent , di siue de iuncti sue liberati nequa
quam apud eos remanerent, ad quos nunquam corde transierant. Si autem etiam ct ipse separatus acceperit, tanto perniciosius accipit, quato maius bonii est quod non bene accipit:& tanto malis valet ad exitium separato. quanto magis posset ad talutem valere coluncto.
Et ideo si ab illa peruersitate correctus & a separatione conuersus venerit ad catholica pacem, sub eodem bal ptismate quod acceperat eius peccata dimittiatur pro-i pter vinculu charitatis, sub quo baptismate peccata ei l tenebatur propter sacrilegium diuisonis quia illud SH in homine iusto, in homine iniusto semper sanctum s est quod ne sue aequitate alicuitis ausetur, neq: alicuius iniquitate minuitur. Quae cum ita sint, quid huic pedispicuae veritati obfuit, quod multi coetiscopi Cypriano in illam sententiam consenserunt, puasque in idem
conuenientes proprias protulerunt, nisi ut magis magisque illius viri erga unitatem Christicharitas inno testat Si enim solus ista sentiens nullo consentiente r maneret, videretur propterea refriguisse ab scelere schismatis quia socios no inueniebat erroris. Ta multis aute sibi cosentientibus qu)d cu ecteris diuersa sentientibus in unitate permansit , catholicae uniuersitatis sanctissimum vinculum, non timore solitudinis, sed pacis amore seruauit. Quapropter posset quidem iam videri superfluum ccterorum etiam illius eoncilii Epi
seoporum singulas retractare sentetias. Sed quoniam corde tardiores non putantes esse responsum, si alicui
loco cuiusque sermonis non ibi sed alibi responde tur, quod illuc etiam possit adhiberi, melius multumi legendo atteruntur ut acuantur, quam parum intellim his in s gendo conqueruntur ut redarguantur. Primum ergo ipsius Cypriani consultationem , qua indicatur anima pacifica Se exundans ubere charitatis. unde concilium 'li I. ipsum incipit,iterum couderandam commemoremus.
Veri a Audistis inquit, collegae dilectissimi,quid mihi Iubaia.
Priam ire t nus coepiscopus noster scripserit,consulens mediocri-.A, Ciuiu tatem nostri de illicito de prophano haereticorum baiathum si ptismo, S. quid ego ei rescripserim,cUens scilicet quod semel atque iterum & tape censuimus h reticos ad e Vesiam venientes, eccletiae baptismo bapti rari & sinctificari oportere .ltem lecti sunt vobis N aliae Iubaiani literq.quibus ero suas neera &religiosa deuotione ad
epistolam nostram reicribens, non tantum consensit,
s sed Sinstructum se esse gratias egit.Superest ut de hae ipsa re singuli quid sentiamus proferamus, Neminem
iudicantes, aut a iure coniunionis aliquem si diuersum senserit amouente . Neque enim quisqua nostrum Episcopum se esse Episeoporum constituit, aut turannico terrore ad obsequedi necessitate collegas suos adigit, quum habeat omnis Episcopus pro licetia libertatis de potestatis suae arbitrium proprium, tanquam iudicari ab alio non possit, quum nee ipse potest alterum iudicare: sed expectemus uniuersi iudicium domini nostri
Iesu Christi,qui unus S solus habet potestatem det prae- Κponendi nos in Ecclesiae suae gubernatione, & de actu
nostro iudicandi. lam satis quet nium arbitror non
solum ad Epistolam quam iubaiano seripsit, sed etiam a lad illam qua ad Quintum dedit, Sad illam quam cum tresatur, quibusdam collegis ad quosdam collegas, S ad illam seriistis aquam ad Pompeium quantum potuimus pro uniuersii- Curi tate catholicae cosensionis atque concilii, in cuius uni- canceis . ltate isti tanquam pia membra manserunt, libris sup CUI ILrioribus disputauimus. Quapropter iam unum oppo tunum videtur , quid etiam exteri sngillatim censuerint considerare ea libertate quam nobis etiam ipse noabrosauit,dices, Neminem iudicantes,aut a iure com munionis aliquem si diuersum senserit amouentes. od eum non puto propterea dixisse ut cogitationes tacitas collegarum tanqua de abdito erutas tali sera ritate captetret,sed quδd reuera pacem unitatem qiae diligeret, ex aliis imillibus videre facillimum est, ubi ad singulos scribit sicut ad iosum tubaianum. Haec tibi, in- c immis uit, breuissime pro nostra mediocritate rescripsimus , -
frater charissinie, nemini praescribetes aut praeitidican- dies quo minus unusquisque Episcoporum quod putat lfaciat habens arbitrii sui libera potestatem. Et ne qui quam ii hac eade libera potestate diuersa sentiret . pellendus a caeteroriam cosortio videretur, sequitur S diueit, Nos quantum in nobis est propter haereti eos cum collegis S eoepiscopis nostris non comendi ii us, cum quibus diuinam concordiam d. dominicam picem te nemus. Et paulo post, Seruetur inquit,a nobis patienter
de leniter charitas animi, collegii honor vinculti fidei eoncordia sacerdotii. Sic Sin epistola quam scripsit ad Magnum, eum de baptismo tinctorum & per se toruin quaereretur utrum aliquid interesset: Qua in parte in quit nemini verecundia ct inodestia vestra pr iudicat, e p. r. lquo minus unusquisq; quod putauerit sentia: Squod senserit faciat.Quibus eius sermonibus satis apparet italo tempore ab eis ista esse tractata, quo non dii declara- ita sine ambagine hauriebatur sed adhuc elausa magno molimine qu rebantur.Nos ergo iam de baptismi simia lplieitate ubique agnoscenda consuetudinem uniueo lsae Ecclesiae, etiam conciliis uniuersalibus roboratam tenentes, accepta quoque ex verbis Cypriani maiore M lfiducia , per quae mihi etiam tune liceret saluo iure it communionis diuersa sentire. unitate quidem praelat. latque laudata, qualem beatus Cyprianus de eius colle; sgae qui cum eo concilium illud fecerunt, cum diuers; l
lentientibus tenuerunt, haereticorum S schismati eos rum seditiosas calumnias proturbantes atque euerten-
tes in nomine domini nostri Iesu Christi, qui per Apostolum suum loquens, ait, Sufferentes inuicem in dit ctione , studentes seruare unitatem spiritus in vinculo
pacis: per quem etiam ait, Si quid aliter sapiti . id sfluoque vobis deus reuelabit: sanctorum Episcoporum
sententias, saluo cum eis vinculo unitatis Si pacis, in quo retinendo eos quatum ipse dominus adiuuat imi tantur, considerandas de pertractandas aggredimur. l
ei lius a Bilra dixit, Ego unum baptismum cum
Ecelesia tala scio, ct extra eccliuiam nullum. Hoeerit unum ubi spes vera est & fides certa.Sic enim scriptum est, una fides una spes,unum baptismamon apud haereti eos ubi spes nulla est de fides falsa, bi omnia per me-dacium aguntur, ubi exorci id moniacus,sacram tum interrogat cuius os & verba cacer emittunt, fide
dat infidelis, veniam delictorum tribuit sceleratus . dein nomine Christinui edictus
200쪽
A maledictus,vitam pollicetur mortuus,pacem dat impacificus, deum inuocat blasphemus, sacerdotium admi inistrat profanus ponit altare sacrilegus. Ad haec omnia accedit .li illud malum . ut antistes diaboli audeat eucharistia iacere aut qui illis assistunt, dicant haec omnia falsia ei se de hcreticis Eera ad qualia cogitur Ecclesia consentire.& sine baptismo ct venia de lilioru communicare compellitur. ham rem fratres fugere ac vitare debemus, ct a tantoicelere nos separare, & unum
bari isma tenere quod soli Ecclesic a deo coccisum est. Ad hace respodeo, quoniam talis est quisquis etiam intus confitetur se deum nosse, factis autem negat, quales sunt auari S inuidi, & qui propter fiaternu odium non meo sed sancti Ioannis Apostoli testimonio dicuntur homicidae: Sspem non habent, quia malanx conscientiam gerunt:& perfidi sunt.quia non id agunt quod deo voverunt.& medaces,quia falsa profitentur: ct daemoniaci, quia diabolo ct angelis eius in suo cor de locum prinet, & verba eorum putredinem operantur , cum corrumpunt bonos mores per colloquia mala: & infideles sunt quia quod deus talibus minatur. irrident: & scelerati, cuia nentie vivunt: & amichristi. γ citia mores eorum Cnristo aduersantur:& a deo maledicti, quia ubi s tales sancta scriptura execratur:& mortui. quia carent vita iustitiae:de impacati, quia cotrariis
fictis cum dei sermone confligunt: S blasphemi, quia per eorum perditos actus nomini Christiano deroga tur: a profani, quia ab illo dei sanctuario spiritali ter interiore seeluti sunt:& sacrilegi, qui in seipsis tem- plum dei male vivendo corrumpunt: & antistites diaboli, quia fraudi ct auaritiae quae est idololatria seruiunt. Tales aute nonnullos imo plurimos, ct Apostolus Paulus S Episcopus Cyprianus etiam intus ei se te stantur. Cur ergo isti baetitant Cur etiam quidam qui seculo verbis & non tactis reminciant ab hiatu
i modi moribus non mutati baptigantur, S qua do mutamur non rebaptitantur lam vero quod indignatur
re dicit, Ecce au qualia Ecclesia cogitur consentire, Sel sine baptismo aevenia delictorum communicare conmi pellitum nisi essent e teri Episcopi qui alios ad ista eomi pellerent, non tique diceret. Vnde etiam ostenditii ri illos tunc veriora sensisse, qui no recesseriant a pristi- na consuetudine, quc postea cocilii uniuersitate firm
c ta est . Quid est autem quod adiungit S dicit, Quam
rem fratres fugere ae v itare debemus, ct i tanto Vel ea re nos separare Si enim hoe ita dicit . ut ista non Laciat nee approbet, alia res est: Si autem ut diuersa sentientes damnet S greget, prioribus resistit verbis Cypriani,quibus ait, Neminem iudicantes aut a iure comi munionis aliquem si diuersum senserit alnouentes.
Primus Felix a Migirpa dixit, Censeo omnem hominem ab haereti venientem baptietandum. Frustrat enim illic putat se esse baptitatum, quum non sit bal ptisma niti in Ecclesia unum & verum, quia S domi- nus unus& fides una est, in qua stat unum baptisma Al sanctita s.& extera. Nam quae foris exercentur, nullum
habent salutis effectum. Ad ea quae Felix i Migirpa dixit hae dicimus. Si non esset baptisma unum & verumnis in Ecclesia no utique esset in eis qui ab unitate dis
cedunt. Est autem in eis, nam id non recipiunt redeuntes. non ob aliud niti quia non amiserant recedentes. Quod autem ait, nam quae foris exercentur,
nullum habent salutis effectum: consentio, & omnino verum esse eredo. Aliud est enim no ibi esse, iud nuli liuia habere salutis effectum. Venientibus enim ad c
tholicam pacem, prodesse incipiunt quae ibi is merant, D
sed foris non proderant. Polycarpo autem Hadru- - v. melino quoniam dixit, Qisi haereticorum baptismum probant, nostrum erum acuant,t Respondemus, Si haere. tticorum est baptismus qui per haereticos datur, aina ro-- ' '
rum S homicidarii est qui intus i talibus datur. Si autem hoc istorum non est, nee illud illorum est , ae per hoc apud quoscunque sit. Christi est. Nouatus a C. t XL
Thamugaue dixit Licet sciamus omnem seriptura nitestimoniu reddere de salutari baptismo, debemus tamen fidem nostram exprimere. Haeret eos ct schismaticos ad Ecclesiam venietes qui pseudobaptitati vid tur, debere eos in fonte perenni baptinare. Et ideo secundum testimonium scripturarum. & secundum d
cretum collegarum nostrorum sanctissimorum virorum omnes schisnati eos & hcreticos qui ad Eeelesiam conuers sum bapti Eari sed S qui que ordinati videbatur , inter laicos reeipi.Nouatus a Thamuga de Suid fecerit dixit, non autem aliquid attulit unde se ossenderet fuere debuisse quod fecit. Nominauit autem testimonium scripturarum & decretum collegarum, sed non inde ali iii id protulit quod considerare possemus. ENemesianus a Tubunis dixit, Baptisma quod dant haeretici S schismatici non esse verum, ubique inseri-reripturis sanctis declaratum est : quoniam ipsi praepositi visci ex aeoru falsi Christi sunt,& falsi prophetae diche domino per Salomonem, Qui fidens est in falsis, hie pascit ventos idem autem ipse sequitur aues volites. Derelinquit cap. XII. autem vias vineae suae, Si semitis agri sui erravit. lnae reditur autem per auia loca atque arida,& terram destinat a messe, colligit autem manibus sterilitatem. Et iterum, Ab aqua aliena abstine te, aede fonte alienone biberis, ut longum vivas tempus, adiiciantur ei iam
tibi anni vitae. Et in Euanelio sua voce dominus noster Iesus Christias locutus est dicens,N is quis renatus meurit ex aqua & spiritu sancto, non potest introire in re
gnum dei. Hic est spiritus qui ab initio ferebatur super
aquam. Neque enim spiritus sine aqua operari potest
neq; aqua sne spiritu. Male ergo sibi quidam interprettantur, ut dicant, quod per manus impositionem spiritumsanctum accipiant,& sc recipiatur, quum manifestum si utroque sacramento debere eos renasci in
Ecclesia catholica. Tune quin e poterunt filii dei esse
dicente Apostolo , Curantes seruare unitatem spiritus Fin colunctione pacis unum corpus & unum spiritus, si, FH. . cui vocati estis in una spe vocationis vestrae, unus dominus, una fides unum baptisma, virus deus. Et lite oml nia Ecclesia catholi ea loquitur. S iterum in Evangelio dicit, Quod natum est de carne, caro est: & quod natu hest de spiritu, spiritus est: quoniam spiritus deus est, &de deo natus est. Ergo omnes haeretici S schismatici
omnia quaecunque faciunt carnalia sunt,dicente Ap stolo, Manifesta enim sunt opera carnis, qua sunt tara Gala. i. nicationes, immunditiae incestus, idololatriae, venea rficia inimicitiae, certamina, Telus, ira diuisiones,li eas es S his smilia de quibus pr dixi vobis sicut prcdico,
quoniam quicunque haec faciunt,regnum dei non haeredit abiit. Condemnat dite Apostolus cum onmibus malis S eos qui diuisionem faeiunt, hoe est schismati eos St, reticos. Nis ergo acceperint baptisma salutare in eccles a catholica quq una est, salui eiJe non possiant, sed eum earnalibus in iudicio domini damnabuntur. Nemesanus autem . Tubunis multa posuit testimonia seripturarum, sed pro sententia catholicae quam decla. randam ct commendadam suscepimus, multa loeuiui