장음표시 사용
251쪽
i posuerant. 2 ta met illi e commemoraueram ost dereuemadmodo ment accipiendasse inter te deprehentrem esse contraria, cum ei sent utra lite diuina
ris consonano dissona dise deberet prinuiu de area similitudine coeperunt dicere.Tunc Donatist intrari rente dixerrant . iii Id de area non legeretur in Euangelio talptii canis evr Musa catholicis Euangelii commemorat mir rursus iti pendo dixerunt o . cos uiatos di os esse paleam postea ventilandat n. lndein:erstrepitiis N interruptores eorum deri an iis S tritico dii enim nata est propter mundi non, quod Donatistae nolebant intelligi Ecelestam,quia scriptum tas is. eis. Aget est hie mundus. Et multa testimonia protule runt. Utibus sancta scriptura mundum non nisi malosi. eo nisi ora seta: ti hi: Qui diletaerit mi dum non est charitas patris in illo: & caetera talia,ut quali ex hoc ostenderent mundi nomine Ecclesiam signiscati minime potuisse. Contra catholici alia testimonia proferebant , quibus in bono ira: ndi nomen esse positum et r. s. ostenderetura cuti est, Deut erat in Christo mundum rc concit: ans tibi: S cxtera huius ni odi, biostederetur eccletia quoniam ipsa utique per Christum reconcili tur deo Et lire agebantur, catholicis sernonem sirum prosequendo perpetuare conatibus: illis aute ne id ii Pi rei perstrepentibus cu suam respoisionem Mn reseruarent. iicut catholici fecerant cum eoru epistola legere iur, sed crebras corradictiones interponaeo ne catho licorum prosecutio imperturbata procurreret, impedirent. Flagitatibus itaque patientiam eoru catholiciis de per multas cognitoris interlocutiones vix impetr tibus respoderunt literis eoru ostendentes multi; san diarum scripturarum testimoniis & exemplis malos in eccle ia sic non esse permixtos. ut quantiis debeat visi lare eccles astica ditis plina ad eos no solum verbis ted etiam exeo mirrunicationibus S degradationibus cor, ripiendos, tamen non solum in ea latentes nesciamur, scd pleruque Propter pacem vilitatis etiam cognitit Ieremur se ostendetes diuina testinionia cosonare. vi S illa quibus comendaretur eccles a cum maloru commixtione hoc imus eius significarint, ualis est in pre. senti se ito: S illi testimonia quibus coinendatur non habere comixtos malos, illud eius rempus signi carii, qualis venturo seculo in iternum taura est,iicut nune inorialis est,id est, ex mortalibus hominibus costatuue autem immortalis erit, quando in ea nemo morietur,
siret ipse Christus isto tempore fian pro illa mortalis, post resurrectionem aute iam non moritur,ct mors illi ultra no dominabitur, quod etiam ecclesia sitae in Ene seculi prxstiturus est. Haec duo tempora ecclesia . quamine est. & qualis tune erit,significata esse etia duabus
I t. piscationibu ,Vnum ante resurrectionem christi qua-do mitti iusit retia .nee sinist am nec dexteram nominans parte.vt nee solos malos .nee solos bonos sed mixtos bonis malos intra retia sitorum sacram Aoruni fisturos doceret. Post resurrectionem aute quado iussit retia mitti in dexterani partem, ut post res irrectione nostri bonos solos in ecclesia tauros intelligeremus, ubi clici ius haereses ct schismata no erum . quibus mo- D me s. do retia dirumpuntur. Nam ct Euangelium non tacuit in prima piscatione comemorare retia esse dirupta, dein nouissima dictum Et cu tam magni essent pisces, retia non sunt dirupta: De tali ecclesia dictuni esse, i dper illam non erat transiturus incircunctius Simmunia
lus. Ad immundos enim periinere schismaticas separationes, quia tune non erunt, lina retia non civi duum
pta Hoc etiam signi dicasse, is d comis auis initimida Rexierit de arca.d. no redimi. tamen arca exeunte Ceret'. coruo non utique tinnibus in .imi is animalibus
caluit sta in ea sacroni S munda Simnainda spadidi initum. sevi in ecclesia boni S imati vi ut ad seri liisnem.Sed scut inon de immundi, sed de intindican ima litus Noe obtulit sacri scio. ita non ii qui in iliunt in eccleta sed ii qui boni sunt pertit Dioni ad elim. De Prophetiscita, quia dixerant Donatissae inlueii fidis
To eos ccimmunicare illis in quos mala tanta dixeruet
Responderunt catholici. quod unum tor plum tuerit i Lo vn utri tebitur. nee umquam Propheta iuvat anta disii sit in malos constitu ue tibi aliud te iri incia iacerdotes. Et quod Donatisae in Iliciis fili posuerant testimonia seripturarum quibus ostedercnt
ad peccara parentum viam filios pertinere, ni Eccx lique nunquam recte intellectu si nis de iis filiis riparentum iniquitates imitaremur: Responderent chibolici. Cum tantum in illum populum S acerba dicta sint diuinis eloquiis, ut etia ipsi in suis literis comemoraueriit,ut qua ii nullus illic rei sile videretur honus
non solum ibi sueriit iidem ipsi Propheta sancti, veru- etiam ex ipso populo exorii erat. quos ipse dominus in L
a carnis aduentu laudabiles reperit. hcut tueriit Z IA LOcharias ct Helirabit, & scut Ioannes filius coroniicut Simeon senex &Anna v idua. unde apparet qua impie, quam caluniose obiiceretur catholicis toto orbe dicta sis crimina Caeciliani cum Simeoni S Anna ct erriri;
talibus obiici non posscnt ei inuna illius puli in quo
nati suerant sacra natis eiusdem populi conicerati crimina eidem populo non humana opinio sed sermo diuinus obiecerat. Comenis ratum: si etiam testim niu prophetico ubi signati sint,ne malis peririt qui gemebat facinora quq fiebat in medio eci umec tamen corporaliter separati sunt Deinde x bi comi moratu est squalis separatio bonis hoc tempore ab impii; Simali, sne ridetat, ne comi inicetur et cratis alienis, corde videlicet a vitae morianique dissimilitudine . nec aliter iintelligi debere 'uod scriptiun est Exite de mepio em. - , irum,recedite inde S in: n. i. talum ne trii eritis: id est ldiscernam ni aliter vitiendo, & immum itiae non . o. lsenseriti : ibi etiam opportunitaimo loco resposum es Donatistis id illud quod dixerant, cum eos peteret cognitor ut sederis scriptum tibi ei se, ut cum talibus noni ederem.Dictum est enim a catholicis cum eoru therii responderent. non se intellige tam esse separationem a malis hoc t re quemadmodii illi intellexerant qui lsecum tanqua cum impiis no sederunt.quia scriptu e . Non sedi in cocilio impioru : cum uti simpiosi ut irent nee illud quod in eode Psalmo sequenter pro hibetur facere debuit ut Nain ibi sequitur. Et cum iii qua gerentibus non introibo . Cum ergo illi intrassi nicu eis quos impios putarent, quare non etiam sederiit, ut in viros non corporalem sed spiritalem consecum S ingressum deuitaue videretur Ibi commemorata est etiam causa Ma tiranianistarum totiens iam illis obiecta, ubi S se S illos quibus dilatione dederunt in Maiaximiniani schismate positos eius sena in damnatione
Primiani sui os, tamen illius contagio dixerunt non eis: pollutos, qui Caeciliani criminibus orbem Clit si anum usque ad terminos terrae periise cotenderent. Ad hae Donatistae com validii imis seripi ut arum di cumentis Se enapio suo de Maximinianistis reip -
dere non polsent, ad illud quod iam peractum suerat . irescitvit,dicentes munduli non bc ne inici si sicli
252쪽
-- . COLLATIO A simul& triticu&ritania iussa sunt cresce . re. O catholici & tot testimonia diuina iam comem rassent, quibus o si ederetiir mundus etia in bona ligni
ficatione positus, & in ea no niti Ecclesia posset intelli
gi:& quomodolibet acciperetur mundus quado utruque semen per mundum creseeret,non debere proptereti et ania totius mundi triticii deseri Cum ergo i c iam
dicta fuissent. & quaestio ipsa iam terminata videretur
ei, re Adad eam rursus summa inopia redierunt eadem perea dem replicantes, quaerentes quomodo potuerit diabo l lus in Ecclesia seminare litania. Deinde ea lumnianteii quod duas Ecclesias catholici dixerint v ni quae no ha bet permixtos malos, aliam quae post resurrectione eos non esset habitura, veluti non iidem futuri essent saucii
cum Christo regnaturi, qui nue pro eius nomine cum
histe vivunt tolerat malos: Ad haee ea tholici responde mini etiam ipsos iam fuisse confessos esse in ecclesia vel occultos malos: de vicissim quaesieriit quomodo eos iiseeelesia diabolus seminauerit, quod illi quasi fieri non osset, de rietaniis requirebant. Repet ierunt et ii eat holei testimonium C priani qui eande et gelicam simi- u litudinem no aliter intellexit, qui ut in ecclesia diceret
esse vitania,nec latere sed cerni. Contra quod testimo nis illi omnino nihil auii filerant respodere, cu autho ritate C Alani tanti habeat ut per illa conentur deferidere quod male de iterado baptismo sentiunt Soci ut De duabus etia Ecclesis caloniam eoru ea tholici rem tarunt,identidem expressius ostedentes quid dixerint id est, no eam reclesiam quae nune habet permixtos malos,alieni se dixisse a regno dei, x bi no erui mali coma mixti, sed eandem ipsam unam de sanctam Ecclesana
nune esse aliter tunc autem aliter fiaturam . nunc hab re malos mixtos tunc non habituram, licui nunc mortalem quod ex mortalibus costaret hominibus: tue aia..tem immortalem, quod in ea millus ei let vel corpore moriturus: sicut non ideo duo Christi quia prior mor tuus, postea no moriturus. Dictum est etiam de homi ne interiore S interiore: quae cum sint diuersa non tamen dici duos homines,quanto miniis diei duas Ecclesias, cum iidem ipsi qui nune boni tolerant permixtos
malos S resurrecturi moriuntur tunc nec mixtos malos habituri sint, nee omnino morituri Deipso quoque numero, quoniam Donatistae seripturarum test
monio unam ecclesiam coni mendauerunt velut cora.
C ira duas quas eat holi eos assirmasse iactabant resposuit est i catholicis, etiam multas ecclesias in scripturis inueniri dictas ct septem ad quas Joannes scribit, quae t a.
men multae illius unicae membra ei Te intelligeretur, ut hine appat eret, multo minus si, i debere obiici duas caeadem ipsam unam dixerim non talem nune esse qua- is in rei irrectione futura es t quandoquidem Apostolicis literis non obiiciantur inultae . ex quibus ipsa una constaret. Ad haec Donatista rursus eadem replicare non destiteriant insuper adiicientes S inuidio. se iactantes, quota ecclesiam mortalem catholici dixerint, de ideo negantes eam mortalem es , quia trinitas immortalis est. cuius gratia cos cratur ecclesia. Et quia Christus ideo pro ea mortuus sit. ut ea iaceret i inmor talem quasi catholici dixerint, non eam fieri ii mortatem gratia dei.& efluso pro ea sanguine siluatoris . sedi hora esse discernenda dixeriit, pr sens videlicet quo moriuntur omnes sancti, sicuti mortuus est ipse Christias: & futurum, quo resurgent, ct nullo morituro vibuent eum illo, qui iam resurrexit. Haec inter eos cum
ueremur,st quantiis mani sta atque dilud: Dona, , Tomus septimus.
ir tisti certantibus super ua replicarenti, promist co- Denitor de his se quc satis audisset extrema lintentia m- dieaturi, S: iussit illud agi potius unde extiterit prima eausa dissidit. Tune Donatistae urgere coeperunt ut de his quae audisset primitus iudicaret. Quod cum etiam catholici exigerem,&ille in eo quod dixerat perman
ret , iuberetque illud agi potius. ut eius a primi disii dii
monstraretur, petierunt catholici, ut quae Oiserebat re-
citarentur. cum fieri praecepist et, obnixius Donatistae resistere coeperunt,& cogere ut iam de cognitis iudicaret, ea de quae trans acta fuerant repetentes,& ad
dentes quod omnino iudieare de illa eausa no debereti qua volebat agi recitatione eoru qui a catholicis obh- ta fuerat recitanda . dicetes huius causae Christi, iudice esse debere Sinuidia facientes catholicii, quod homi-l nem petiuerant iudicem dicetes etiam solita de perse.
rationib' quas perpeti videretur. Ad hoe eat holici re- oderui, Nec de homine iudice postulato eos debere
facere inuidiam, qui & de causa Maximinianistari, iudicaueiunt, nec eam Christo iudici serisauertit.&ipsam Caeciliani causam primitus ad homine, hoe est, ad imperatorem Constantinum accusantes miser ut . Nec de Apersecutionibus, quod aliquid ab Imperatorib' pro ecclesia catholici peterent, cum eorum Circumeelliones ducibus clericis tam horressa mala committerent. Vbi astra responderum nihil hoc ad sacerdotes pertinea. re, cum clericis ducibus illi talia fecisse asserebant. ibi et i in eum dictum esset, quod calce &aceto humanos oculos persecuti sint . in quo scelere diabolum crudelitate pervicerunt qui hoc in sancti viri carne non fecit, quam in potestatem acceperat affigendam hie Dona- Ilii Li istae qilaeserui utrum qui faciunt filii essent diaboli, ans eui pati utun quali catholi et aliud quini passiones suasi dixerim immanissimas a clericis a Circumcellionibus
eoru .veruntamen etiam hic no praetermiseriint cath inlici oecatione oblata eis, Maximinianistas obiicere. Sdixerunt secundu eorum sint i iam meliores esse Ma-l ximinianistas quos apud tres vel eo amplius proconsu lles persecuti sunt. illi enim si passi sunt victi feeeriit. Et urgebam catholici ut restonderet utrum ex ipsis quos damnauertit S persecuti sunt, non sus perint Felieianum S utru non exi habeant in collegio suo. Ad quod illi obiectum sicut semper omnino obmutescentes iul aliud tertit, obiiciendo catholicis. qudd diabolum dei fendiisent . quia dixeram eum sancti Iob oculis peper- p cisse unde illum isti crudelitate vicissem. Et sui repetati uelisare diabolum velut defensum a catholicis, licen i tes eu magis crudeliter in carne iob oculis pepercisse, ut maneres adspectaratu vulneris suod uniuerso corat pori instixerat Quod multu mirii est quare hoc pro mal gno dicere voluerint,ni siserte ut intelligeretur pie fracisse qui oculos in hominib' persecuti sunt, ne crueiaremur videndo vulnera sua,quq ab eis per totu corpus aeceperat. Sed cum iteri, Donatist; persecutiones quai
patiuntur exaggerantes, suorum quasdam mortes commemorarem in oppido Bagaiens,Responsum est aca tholicis eos hoe passos esse dum eorum violentiae res i steretur, quantiae iudici inferre conati sunt in illo oppido comemorauerunt catholi et ab eis horrenda esse ce missa, ita ut etiam basilica esset incensa, de in igne misit codices sancti. Mortes aute illorii magis esse ex consuel iudine qua habit ut se ipsi praecipitent. Cum l. his Do- natistis respodentes e ggerarem id iidem velut perat secutiones quas pater tur tanqua ex his fructibus suosi adueritatos malani esse arborem iactitantes Speten-
253쪽
G tes identide Neagro S et itaniis S de una inunoria..ti ecclesia iudiearetur: eontra autem catholici seu seorum commemorarent schismata S rebaptitationes,
ct quia ipsi primitus maiores suos apud Imperatorem accusassem alii: in huiusmodi mutuis obiectis diu colebctio versaretur: maluit cognitor haec omnia hibere,
promittens de his iudiciu posteriore sententia Et recitari ius it quod a catholicis oblatu iam legi coeterat, Vsuerat interruptum. Sic peracta est causa eccletiae . lio
magnopere catholici curauerant a Caeelliani causa di-- stinguite quoniam ei no pota et cuiuslibet praehidicarit criminibus, quae corra omnes humanas criminationes tot testi inonia diuina meruisset. Ex hoe iam erepit agi etiam causa Caciliani. Quinto ergo loco hae acta sunt. Recitatae iunt dux relationes Amillini pro sulis ad Constaminii imperatore. Vna cuc iam superius erat retitata. tua ostendit maiores Donatistarum. id est de
parte Maiorini dedisse sibi charias criminii Caeciliam, ct postulasse Costantino mittendas, Neque illas mem
rato imperatori misisse. Altera autem qua ostendis. ex eiusdem imperatoris iusiione denos ex utraque parte,
ad agendam causani ut mitterent eos se conuen me, atq;H illos promitisse iacturos Tuin deinde lectae sunt etiam liter: supradicti imperatoris ad Episcopos dat .vbi eis causam Caelliani iniunxit audiendam. Atque inde ex ordine legi coepit etia episcopale iudicium Melchiadis Romani Eris copi Saliori, cum illo Gallorum Sh lorum Episcoporo,in eadem urbe Rom factuno i ix
iudicii prima parte, id est gestis prinii diei recitatis.vbi
accusatores C iliani qui missi fuerant, negauet ut se habere quod in eum diceret, ubi etia Donatus a casis ni
res in pristiti couictus est adhue dia corio Caecilia notat a iecisse Carthagine De Cartha cinis enim schi.
ate exorta in aduersus ecclesiain catholica pars D nati, ubi etiam promiseriant iidem aduersarii Caeci liani alio die se reprcsentaturos, quos causa neces larios subtraxisse arguebantur. x hoe mentiti, vir crius ad iudicium accecure noluerunt. Hae ergo iudicii parte reeitata cu coepisset recitari quod alio die cestum sit, interruperunt Donatist , di petere in statissime coeperiit, ut prius ea quae offerebam recitaremur asseremes non esse ordinis, ut prius absollatio Caeciliani, que nondum accusauer It legereturi. S de hoc aliquanto diutius conflixerunt co eatholici dicerent non debere interrumpi
i quod legi iam coeperat, donee eiusde iudicii omnia ge-ua terminarentur: illi autem e diuerso assercret ea quae intertupebantur, nec incipi debuisse ut legeretur, qu niam non copeteret prius defendi homine quam acem sari. Ad hoc catholici respondebant, Cum causa schibsinatis i cognitore quaereretur, petiisse ut illa leger lauta qui oblata luerant ad legendum cum ageretur de re sona petitoris Duas itaque ob res illas volui e recitari, ut appareret eos primitus in hae causa hominem iudi tam postulasse qui faciebam catholicis inuidiam, quod in hae collatione homo cognitor residebat. a vi petitori constaret quoniam legi erepta suerant, non debrare interrumpi, sed usque ad finem recitando perduci Inter haee cognitor cu hoc primo voluiisset, quod 1 Otholicis petebatur, ut ea qua recitari coeperant finirentur postea tame ei Donatistae extorsemant ut ea qui ipsi
ossetebat dilatis illis legi termitteresur. Tune Donati-siae aliquantum praelocuti sunt, iuga Meturius eui si rat ante Caecilianum ecclesic Carthaginis, Episcopus, idiore perseeutionis tradiderit persecutoribus sanctasta irturas. Et hoc ut Protarct egerunt eius epistolam
mad Secundum Tigii tanum datam qui iue habebat Nmatum Episcoporum Numidiae. in qua epistola vid
batur Mensurius velut de suo crimine consteri quit men no scripserat se sanctos codices tradidisse,sed e lius ne i perieratoribus inueniremur abstulisse atque uat se : dimit illi aute in basilica Nouoru quae q. reproba scripta hareticorii, qui cta inuenissent persecutores
Sabstulit seni nihil ab illo ampli' postulat te. verutam quoi di Carthagin ordinis viros hostea suggessiti proconsuli quia illus fuerant qui missi erant ad Chri
uia notu scripturas auferendas ct incendendas, quia nisinueneram nisi nescio quae ad eos non pertinetia, ipi
autem in domo Episcopi custodiri vn re deberent pro ferri S incendi: proco utem vero ad hoc eis cosemire noliatile. in eisde etiam literis lectu est eos qui se ota rent persecutionibus non coprehens, ct vitia dicerent se habere scripturas quasno tradereti quibus hoc nemo quaesierat dis licuisse Mensurio & ab eis honorat dis tu prohibuille Christianos. Quidam etiam in ea epistola facinorosi arguebantur filo debitores, qua o
catione persecutionis vel carere vellet onerosa multis
debitis vita vel purgare se putaret S quasi ablucre racibnora sua .vel certe acquirere pecunia, ct in custodia d liciis rei sui de obse uio Christianorum. Crimen tamen Donatissae non ingerebant Mensorio, i. i de codicibus traditis mentiti im eum quippe dicebant, quia iiii nou suerint codices sancti. S peccatum suum ies re volui si, qua nivis S ipsam fictionem criminarentur. Recitarunt etiam rescripta Secundi Tigis iani ad eui dem Mensurinni pacifice data, ubi S ipse narrauit, in Numidia persecutores 'us egerint .rt qui comprehensi & icripturas sanctas tradere nolentes, S multa malapas, ct grauissimis suppliciis excruciati a occis sunt
eosque i onorandos pro mari, rii sui merito commendauit, laudans cos non tradi uisse talpturas sanctas, illius ut ulicris exemplo quae duos exploratores in Hierib x. cho in quibus sputat cmur duo testamia vetus & no-Lum,tradere persecutoribus noluit. od quidem extarium ii sub hae figura est intelligenduin . Mensurii, potius adiuuabat In suis enim literis Mensurius reprehendebat eos qui scripturas sanctas, qua nuis eas no tria rent,se tamen habere sateremur, quod mulier illa non fecit.Nei enim eos exploratores qui sit rebatur, apud se esse confessa est sed negau . Scripsit etiam Se dii, MN ad seipsum missos a curatore & ordine Centurionet S bin clarium qui peterem diuinos codices exurenta , eisque responditie. Christiani: ssum S I piseopus.
non traditor. Et cum ab eo vellent ali tua ecbola, aut
quod l. accipere, ne ii hoc eis dedisse exemplo Elea tui Maccabaei 'ui nee fingere voluit suillam carne se x. rate meducare ne aliis praberet praeuaricationis exemplo Hae literc Mensiit ii&Secucidonee lege do terminarentur , catholici patienter audieriit quavis testati tuerim eas csse familiares nee ad causam Fcclesiae pertin re. Cognitor ergo commonens Donatistas ut patimiae vicem redderent, iusiit perlegi quae oblata i Otholicis iam ex parte iuerat recitata. Hie Donat ita poposcei ut vi prius etiam legeretur quod de causa Caeelliani rebant. Hoc quos sine ulla di cultate catholicis per mittentibus Scomendantibus,quam patieter hoc pedimitterent,ut hoc eis Silli rependerem iussit quod os erebatur cognitor recitari. Et recitatu est Donatissi,
concilio ferme septi inta episcoporu contra C cili num apud Carthagine sectum, ubi eum absente dam- nauerunt, quod ad eos venire noluerit tanqua a tradi
254쪽
IV toribus ordinatus, & quia cum esset diaconus, vicium Aerri martyribus in custodia constitutis prohibuisse dieebatur. Nominati sunt etiam quida colles:x Caeciliani qui traditores asserebantur publicis gestis, piae ta
inen gesta non legebantur. Inter hos autem maxime Felix Abiugnetis acerbius aera tus est ita ut sons malorum omnium diceretur. Deinde sententiae a singuli, dicta sunt. Primitus a Secundo Tiguitano qui eorum princeps fiuit, deinde a caeteris, quibus expresserunt se
Caeciliano S collegis eius non communicare. Hoc it que concilio recitato, catholici responderunt illas lite
ro Mensurii & Seeundi ad inuicem datas, satis demostrasse pacatos, nihil postea criminis de facto Mensurii
vel accusati, vel iudicatum: concilium vero quod eo
tra Caellianum factum legerant, non quidem habere consulem & dieni, sed hinc se in illum crimen obiice re, quod magis negligetiae quam fraudis esse potuerit. Sed obtuleriit iide catholici aliud concilii, sub eodem
Tigilitano habitum in ciuitate Cirtensi, cuius cosul de dies cum legeretur, Donatistet dixerunt, nee consulem nee diem talia solere habere decreta. Hi e catholi et rota sponderunt illoru esse istum forsitan morem, qui con- Pellia sua nollent in aliqua falsitate conuinci, catholic nim autem concilia consules & dies semper habu ille. Deinde coepit identidem cocilium quod eatholici attulerat recitari, ubi Secudus quoidam de quorum tra uitione audierat, & singillatim interrogabat,& eos co fessos a eoivisu remouebat. od eo modo recitabatur, ut cum ex Citienti concilio lecta esset confessio tradi- torum, legeretur etiam de concilio Carthasinensi nimen eius velut traditori in Caeciliani causa damnati.
Deinde ventum est ad ipsius Seeundi Tigilitani a Pur purio Limetiens crimen obiectum, cui Purpurio idem 5ecudus occisos ab eo in earcere Milei filios sororis ei obiecerat . ubi ille vicissim ei crimen traditionis obse cit dicens detentum eum fuisse a curato rector sine ut scripturas daret nee eum potirisse dimitii nisi aliquid tradidisset. Hoe aute quod ei obiexit Puryurius,deten tum tu silii se a curatore S ordine, ut scri turas daret ide Serandus in literis quas Mensurio rei cripserat re confessus eli ubi ait missum ad se seis se a Graiore de ordine ceturionem A beneficiarium, ct a se scripturas petitas, vel sua libet ecbola qua quidem se non irad c diisse dixit. Sed cum ipse illic comemorauerit tot mariat res qui es tradere noluisset, excruciati & oecisi sunt, quδd ipse detentus Se covictus, ct noles aliquid trade. re nihil pati re dimitti potuerit, nee Mensurio scriptit, nee Purpurio respondit. Non enim centurioni & beneficiario dixit se scripturas non habere, sed respondit se omnino non tradere. od illi auditum quomodo illo dimisso renuetare potuerint sine suo exitio, no apparet, praesertim quia idem Secundus no quotlibet in alii mos, sed etiam patresfamiliis . cum hoc iidem persecutoribus rei pondissent, crudelis, imis mortibus dixit occisus Sed de hac re catholici nulli, Secundo crimen obsecerunt sed titum modo quid ei Purpurius obiecit,
ct propter quod pacenes lima fieret omnia illa die
dimittens eum traditoribus fecit recitari volucrunt,ut quales homines in absentem Caecilianum sentetias diaxerint appareret. Hoc autem recitato petierunt cathouli ei vi etiam illa quae dilata suerant legerentur de con ellio CarthaginHi in quo lectum fuerat absenteni Caelellianum a multis Episcopis fuisse damnatum. Hoc illud concilium quia catholidi recitauerant , relationei uni procotulis quibus appareret charias crimincia Caeciliani Cosia: ino imperatori esse trasn issas. Quod Dutique agentes conitri nauerunt a maioribus suis Caeci lianum apud Imperatorem accusatum. Responsum est autem a catholicis, illud Carthaginense eoncilium sienon praeiudicare absenti Caeciliano quod modum norra iudicati it absenti Primiano cocilium eorum a qui bus in Maximiniani causa damnatus est, quoniam magis tenuit pars Donati quod actu ni est postea pro Primi in o. quam illius eoncilii aut horitatem quo fuerat ante lanatus . se ergo ct in Caeciliani causa debere attendi quod postea gestum est. Hie Donatistae de Maximiniani causa eo arctati dixerut nec causam causae, nee I persenam praeiudieare personae. QIam sententiam in ore habere solent omnes catholici, cum Donatistae alior uin erimina aliis obiicietes suam separationem defenderent,d: orbem Christianum nescio quibus Afrorum criminibus accusarent. Nam ct ista collatione totum quod egeram ea tholici, ut Ecclesiae causam a causa Caeciliani distinguerent, asserentes in Ecclesia permixtos malos non obesse bonis, nec eos suis maculare peccatis, hoc utique eger dicit,ut nec causa causae praeiudicaret . nec persona personae. Quod ab aduersariis dualiud ageretur voce aperiissima confirmatum est. Sed Ecognitor eum quaesisset quid de CarthaginHi concilio icatholici responderent,iterum responderunt non esseseontemnendam similitudinem causae Primiani, uia dcidominus Christus ludaeos de factis eorum conuincens perducebat ad verum Deinde Donatistae longa prosecutione agebant, , t ex illius aut horitate Caritia sinen sis concilii cofirmaretur Caeciliani damnatio, quod ad tot sacerdotes venire noluerit, quasi non & Primianus ad eos a quibus danatus est, cum eorum factionem cognosceret, si initi volutate non venerit, ct quod no expectauerit Caecilianus, ut princeps a principe ordinaretur, cum aliud habeat Ecclesiae catholicae cosuetudo,
ut non Numidiae, sed propinquiores Episcopi . Episcorum Ecclesiae Carthaginis ordinem, sicut nec Romanae Ecclesiae ordinat aliquis Priscopus Metropolitan', C-i sed de proximo ostiensis Episcopus. Hoc autem dicen i tes de tua consuetudine quam iaci cio quando institii e- Dii Ecclesic catholicae praeiudicare conabatur, quael suetudo fami lilaeisset, hoe is sunt obieetia ni Caecilia
no,quando eum absentem danmauerunt. Dixerunt ei ita scripsisse Optatum quod Caecilianus dixerit Si tra. pditores sitiit qui me ordinati erunt, ipsi veniant & ordi
nent me. Quod quidem si dictum est, ideo dici potuit ad illos irridendos, quibus hoc mandasse perhibetur,
quoniam certus erat ordinatores suos no eise traditores Non enim ait,quia traditores si alii: sed ,si traditores sunt: ut innocentia eo riimprobanda restaret . ubi probari recte potuisset.Ad lixe de si qua alia prolixa pros
cutione dixerunt breuiter responderunt catholici non sotaeere ad ea usam Caeciliani Carthagine se cocilium, ipsos eii a iudicasse qui eam ad imperatorem accusando miserunt: Shedemonstrarunt hoe portiri esse expectandum, qu- res peruenerit usque ad imperatoris sententiam, cui eandem causam mittendam dixerunt. Hoc enim catholici instabant, ut omnibus moraruml viii braculis amputatis illa potius legerentur.quibus i cti soli in causa finita S: Caeciliani innocentia mani se stata luce clariis appareret Quae Donatissa it legere imtur, omnino nolla es quidlibet aliud interponendo im pediebant. Nam cum cognitor 'uxilii et v mmi priuae et factum Carthaginense concilium, S postea mill fuerit ad imperatorem causa Caeciliani: dixerui catho.
255쪽
lici quoniam consulem S diem illud concilium non haberet ad viruilip se respondere,quia si prius causa ad imperatore missa est, quo exitu terminata sit expectari Oportere. Si autem postea, nihilominus no illorum sedili ius iudiciunt eis e quaeredum , qua eam post iudieiuna suum mittenda putar ut Sed eum multa Donatistae in .sererent de consule & die cur in suorum maiorum eo cilio non legeretur ne hinc fallitatis areuerentur.& a sererent hanc esse Ecclesiasticam consuetudinem, ne dies S consules decretis Episcoporum conscriberesur. legi voletes etiam concilium Cypriani, ut hoe probarent quia nihil aliud nisi mora quaerebantur: neque nim catholici in eo causam suam constituerant quando ad utrunque responderem sue prius, sue posteriust esset illud concilium quod cotra Caecilianis apud Ca i thacine fecerant, iussit cognitor catholicis instatibus, ut ista potius quae dilata fuerant legerentur. Tunc Donatistae aliam quaestionem interposuerunt inoraria ple-l nissimam, sed re vera in qua pro se laborare volueriit,
si possent ostendere quod volebant . illud scilicet Cirtense concilii, falsum etsi, ubi merant confessim H nes traditorum inuicem sibi ignoscentium ne schismai fieret, quia ipsi legebantur inter caeteros contra Caecilianum absente tententias protulisse. Hoc ergo falsum demostrare conantes multa dixerunt .sed alia leuia esse ipsi iudicantes, tuo quaeda in ea quaestione multu commendauerunt,& in eis multum immorati sunt. Vnum quia contra ecclesiasticam. nsuetudinem ipsum Cirrat ense conciliu diem S cosulem haberet. Alterum autequod persecutionis ivore non posset concilium con gregari. Exigebant ergo Donatistae a catholicis, ut vel alia concilia proferrent antiqua episcoporis ubi ostenderent consules ct dies etiam conscriptos . vel de ipsissa iactis scripturis tale aliquid recitarent . ubi catholici cum viderent de re inanissima moras mirabiles & ii explicabiles interponi: quis enim eos hine salsitatem crederet obiecturos, ubi ad maiorem diligei iam temporum attestatio praenotata legeretur,ne forte per haeeii et alis do necessaria indagatio veritati si quis ergo eos crederet hoc obiecturos ut praepararet antiqua co-cilia quibus hae consuetudinem demostraret aut quis tune iret & vetusta ecclesiastica archiva reuolueret Cuhoe viderent catholici S in Melchiadis concilio die ni I S consulem deutonstrabat.&deipiis sanctis scripturis memorauerunt prophetas indicia antiqui si in o. rum temporum si iis literis Praenotasse. quoto am o,cuiusque mense anni riuolo die mentis factum esset super eos verbum domini. Cognitor aute illud de die S eo sule obiectum eontemnendum S reinouedum existi mas iussit gesta apud Melchiadem habita caetera reclitari, ct recitata sunt. Qisibus apparuit omnium qui tueconsederant episcoporuin tentet iis. S ipsus Melchiadis, Caellianum absolutum atque purgatu . Donatum vero damnatum, qui praesens in prima fuerat actionec uictus, ille scilicet Donatus a Catis nigris quem praesentem fuisse tune costitit. Sed hoc recitato, ni quaereretur a Dormitistis, quid respondere ni ad illud Cir
tense concilium, eo redierum eo nates nisum esse mo-strare. Tum dixeiunt tempore persecutionis congregari non potuisse coeli iuna. inod cognitor non contempsi, dc validum existimans. a catholicis respons ne poposcit atque inter haec quaesuit .vnde Probaretur tempus iiiii e persecutionis. Tune Doliatiuae protulei um nia Dyru gesta, ubi auditi S pro conisesbione passi sunt. iussit etia cognitor computare officium, S renuciare consideratis utrisque consulibus S diebus, & iii Ndecocilio Cirtensi , si qui de gestis martyrum legebatur quia dictum fuerat a catholicis . post illorum ira tyrum passionem v nde persecutionis tempus probabatur, prope annu consecutum sutile v ite ad consule &diem concilii Cirtensis. Respolio autem computantis Oiscii mensem interfuisse suggesselat. volucriarii ergo ieatholici de tabulis tolli quod dixerat . ut hoc solis ge- ista rei incrent quod os scium respodcrat, hoc enim irius esse credi aeram: Sed Donatistae quod a catholicisi dictu erat noluerunt de tabulis tolli, nde cathoi ci no contenderunt, ut eorti in hoc calumniosus animus ap-ll pareret .Porrδ ante illud erat verius quod catholici di- l xerant. Otacium autem in computando errans falsum i renunciauerat quod postea coscripta S diligentius eo, is derata gesta docuerunt, sicut potest probare, luem lil buerit legere S non piguerit copulare. Nagestam a is trium quibus ostendebatur tempus persecutionis con-lhilibus iacta sunt Diocletiano novies, ct Maximiniano octies pridie idus Februarias: gesta aute episcopali aldecreti Cirtensis post eorunde consulatum, tertio ii nas Martias, ac per hoc tredecim meses interesse inis niuiur, plures viis qua in undecim. luos prius catholi- ei minus diligenter eo putando responderant sedo eiu ut falleretur. S mensent inter elle responderet eundem consulatum putavit: post consulatum autem non aduertit ubi annusia alius agebatur. Proinde Otholici tanquam ex vera os Acii responsione cogebantur ostendere, tempore persecutionis illos undecim vel duod cim episcopos in domum priuatam conuenire potui se Donati si is instantibus, ut hoc ex aliis conciliis ostraderent, si aliquo tempore persecutionis facta Eois eo. porum concilia reperire potuissent. Quod ea: nolici quoniam tue inquirere, S ad horam veteres chartas in archiuis Eeclesiasti eis discutere non poterant, respondebant mulio facilius duodecim homines in domitin
conuenire potuisse eo tempore,quo etiam cogregati
nes plebium fieri solebat quan uis persecutione triuente sevi ipsis gestis martyrum monstrabatur, qui confitebitur in passionibus suis se collectam ct dominicum
egisse. Hoc autem catholici dixerant: ct antequam supputaret S responderet oi scium dictum est ei iam a catholicis, episcopalia gesta illa Cirientia quae diligentia
maiorum usque ad haec tempora sciuariS inueniri polluerint, sic habenda quemadmodum illae epistolaesurii S Secundi, quas Donatistae recitatietur. Cocili uni
quippe Cari haginese, ubi absentem Cacilianu septums
ginta damnauerunt,commemoratum est etiam . Me si chiade habitu ubi Caecilianus est absolutus. Literae ve-l
ro illae Mensurii&Secudi nusquam alibi commemo ratae dicebatur, unde nullo alio testimonio veritas earum asserebatur, nec tamen ideo dicebant ea tholici in i
fas esse. Dictum est etiam hoc a catholicis, ut probarri s Donati iri si possent tempore persecutionis ita ad se in luicem scripsisse episcopos, quemadmodum Mesuri uiris& Secundum scripssse proterebant. QMd no ideo di- cebat catholici . t hine illas Mensurii ct Secundi literas falsas ei se monstraret . quae seu verae seu falsae essent ieausae nihil officerent sed ut hine intelligerent Donatistae, quam vana tergiversatione catholicos cogerent ialia proferre concilia persecutionis tepore cogregata, squia it ei simili obstinatione diceretur proferte , vos ialias epistolas persecutionis tempore se scriptas, missis quae si aliquo modo deprehederetur, ct codices o cultati exigi possent, ct ordo S curator tacenturio S beneficiarius
256쪽
COLLA TioA beneficiarius ad discrime rapietis peruenire qui Seeundum tradere noletem impunituni dimitisse prodebantur, nullo modo ad hora reperirent alias epistolas tempore persecutionis ab episcopis ad episcopos in is longinqua terrarum simit iter datas. Cu ergo hine diutumna cori fit statio fieret.i e repetentibus Donatistis non potuisse tempore perseeutionis conciliis congregari ad episeopum ordinandum quia in apost alia erat inudus, nec erant quibus ordinaretur & cxura talia ea tholi eis autem respondentibus quod Sepiscopi ficile congre parentur tam pauci ut nee coci lium dici debeat quando plebes congrmabantur,sicut gesta martyi um testarentur, de erant ii ne dubio quibus ordinaretur episc ipi. ipsi utique plebis quas tune solitas congregari gesta
martyrum loquebatur. Haec cum assidue multis de variis modis dicerentur S respoderentur, nam ct domu privatam Christianis eongregandis praestitam constitit tempore persecutionis licut in quibus da gestis martyrum loquebatur, quia Donatista dixerunt fieri non potui illi, ut illo tempore domum suam quisqua praebeis ret, S commemoratum est usque adeo non esse incredibile quod in priuata domum pauci illi episcopi per
secutioriis tempore conuenerunt, v t scruciare persecutione etiam in carcere doceatur baptitati martyres, Scillie a Cliristianis celebrata sacramenta .ubi Christiani propter eadem stacramenta tenebatur inclusi intre lice ergo tandem aliqua lo. e etiam cognitor interloci tu , fieri potuisse illum conuentum ab episcopis, quan do ct plebes conglegatae probabitur,compulit Donatistas ut cotra concilium iudicium s Melchiadis, quo Caecilian purgatus atque absolutiis legebatur, si haberent aliquid dicerent quoniam illic potius quam in illo Cirtenii concilio causa consisteret. Tunc Donatistae ipsi ina Melebi adem coeperunt crimine iraditionis a surre S dicere maiores suos propterea illius iudicium refugii te, mira litorioisset, uasi non iam iudicio eius as isterent. S responderent te in Caecilianum non habere quod dicerent. Sed tamen. facto iudice intento, utru de traditionis erimine Melchiadis aliquod iudi ei uni vel publicum vel ecclesiasti eum proferretur . ip
sim: ea tholicis id ut probaretur expectatibus S exige- tib . legeriit Donatis at gesta qilaedi prolixiis ima apud praescium, bi nec prcsectus ipse cuiusmodi esset appa- C rebat nec locus legebatur ubi naee agebantur. Sed gesta
ipsa multos multa Ecclesiastica tradetes longissima re citatione sonuer ut ubi nomen Melchia dis omnino nosonuit. Quibus peractis cum cognitor miraretur aliud promtissum de aliud recitatum, illi adhue eius patientia deposcentes, gesta alia recitarunt .in quibus legebatur Melchiades mi illi diaconos eum literis Maxentii imperatoris Si literis praesecti praetorii ad praefectum vobis, ut ea reciperent quae tempore persecutionis ablata memoratus Imperator Christianis iusserat reddi .Et
his quoque gestis nullum Melchia dis crimen o cognitori S catholicis detensoribus appareret. dixerut D natistae Stratonem diaconum . quem cu aliis Melchiades ad recipienda loca ecclesiastica miserat, superioribus gestis recitatum esse traditorem. S ideo volebant etia Melchiadem crimine traditioni; aspergere, quod diacono illo non degradato uteretur. In prosecutione aute in sua dixerunt l,lelchiadem tertium episcopum fili se ab illo qui tunc erat eum traditio illa tacta esset. Hic cognitor requisiuit, utrum saltem in illi, traditionis gestis esset expressum . quod Straton diaconus iurariti Et recitatum est eum hortatorem vanissimae sui e
stitionis appellatum quod non solii ipse . sed citam ex- Dieri qui tradebant appellabariir. Sed Dcnatista respo-debant a gentibus persecuto ma in coniiurneliana re ligionis S diaconos ae prest, tiros ita vocitatos . hrgo
catholici responderunt. Cu mirum nUn esset, estetq; irarchus humanis vi irati sum uin, ut no duo tanti m. veru etia plures homines uno nomine vocaretituri scri quidem potuisse ut ille traditor Straton pre byter fuerit,
iste autem alius Sirato diaconus, quonia Donatistc dixerant S diaconos A presbyteros hi rtatores vanissimae superstitionis a gentilibus appellari,quaqua in omnes clericos isto connimelioso nonune gentiles appellare potuerint.& multo ei let incertius colu, gradus clericus ille traditor merita veruntamen etiam ii mini dia
conum fuisse posset ostendi, neque hoc esse incredibile
aut mirum, eum ante partium tempus in ipsa urite Roma duo Petri diaconi fuerint . illud quo sadditum ei
a Otholicis,quia etsi demostraretur 'liod omnino aro demonstrabatur,eundem Stratonem diaconum traitis dii se . quem postea Melchiades ad ricipienda loca era clesiasti ea cum aliis diaconismi in non continuo Mel. i. ehiadem isto crimine aspergi, quem potuit periecurio longe facere absentem ut hoc omnino nesciret, ita F linnocente putaret quein nemo reum accusando nionstrarat. Cora hie senstra Donatistae eadem per eadem ridiutis, ii nee lamauertit Post collationein sine cetiam deletura . Cassiano Metellia diealuinniati sunt.quia etia hoc nomen & in diaconis inuenitur, quos ad praefeeium nil sit: Melchiades, ct in illis gesti ubi ficta traditio recitata est. Quod si in collatione diceret facile potuit a catholicis responderi . in tanta turba RotPanoris clericorum
nihil mirum fisisse ii duo vel plures non solum Strato nes sed etiam Cassiani reperiremur cum in duodecim
Apostolis no sol uni duo Iudae .sed etiam duo laeobi a i igerentur, nisi sorie ipsis licuiti et Cassiensem a Donato lCarthaeinens distinguere, cum timerent ne maior au- lthor ipsorum Donatus Carthagines is danatus in Melchia dis iudicio putaretur &catholicis no liceret in ta ta multitudine clericorii Roma notu habere plures ii milibut nominibus appellatos. Falsuin enim erat quod
Donatistae dixerat eonvenire personas, couenire loca conuenire regiones: quido nec loca, nec regiones nec
ipsae expressae personarii dignitates de virisque gestis,
sed stala no ininum conuenientia legebatur, qua in diuertis personis generis humani eonsuetudo fiequenta- Ere non cessat. Spernens ita leo enitor incertis inras su-jiciones,iussit aliquid maniferi u contra illa gesta proferri aut certe Con stantini iudicium cuius mentio iam facta fuerat recitari. Et recitatum est iudiciu Constan. tini. quemadmodum se inter parte causam Caecilian eo nouisse, Ge ad Eumelium vicarii, Africae scriptisset. quod remotis omnibus arbitris Caecilianum in nocet tem illos calumniosissimos cognouisse testatus est. ememorans etiam in Arelatenti oppido pro Caeciliano factum episeopale iudicium cui iudieio tam plurimi ex dissentione eosenserant. reliquis adhuc resilientibus Sedi orditibus: unde ipse de re tota inter partes coactus est iudicare. Post harum imperiali in literarum recitationem quaesiuit cognitor a Donatistis quid contradi. ceret. Ibi Donatistae rursus ad Melebiadi ea iuniosam
eriminationem redire conati stant: unde cis cisent cognitoris interlocutione depulit S ab eis esset flagitatu, ut contra iudicium Melchiadi . vel imperia lena seni etiam si haberent aliquid recitaret. responderunt etiam imperatorias aures pravis suggestionis, ' instata abi cu
257쪽
G cognitor respondit, quod attrii sit me aduerterat inter l artesibii se iudicatu.At illi exigere e verse, ut hoc lueretur viris inter partes iudicauerit imperator. Qis cum sui et cognitore iubente recitatu, nihil inveniem tes quod dicerent coeperunt de consule memoratis imperialibus literis calumniari . tuta ime consule Herant recitatae. Hinc exorto coictu, Donati inuidiose dicerent episcopale concilium cum consule tu se rectarum, ct imperatoris literas consulem non habere: S: catholici responderent, non ibi causam consistere, cognitor etia interlocutus est euidentisiimis legibus de nnuum imperialia constituta,etiam si consules non te gerentur,in dubium non vocari Deinde Otholici o
gebant ut aperte dicerent falsum esse quod lectum est, posse enim archiva conquiri. Sed Eine repulsi, velut aliquid validissimum prolaturi petieriant optatum le- igi,quod S ante petiuerat, unde se probaturos dicebat Caecillanum ab imperatore damnatum, S promissumi eis fuerat,sed dilatu Prius ergo volebat cognitor ut e primerent,virum literas imperatorias arsurae Lilitatulauderent mod quidem illi minime audebant: tamen' nihilominus eo utem deesse inuidiosissime causab tur, talia vero legi multo instantius flagitabant. Hieram diutius agerentur, in alia et, arta illarum imperia lium literariam inuentus est consul. iod eu esset sugi gestum Donatistae dixerat, Certi consulem habere nodebuit: quasi hoc aliquando dictum esset quod habere
non debuerit, ac non etiam si consul desumet non inmpediri imperialis constituti veritatem. Quod eum eis cognitor identidem respodisset, reeitatus est de optatus. Recitantibus Donatistis ubi ait, Eode tempore ideDonat' petiit ut ei reuerti licuisset S ad Carthaginem accederet, tuc a Philomeno suggestore eius Imperatori iuggestum est,ut bono pacis Caecilianus Brixae tene-lretur.& factum est. ln quibus verbis Optati, cum omnibno nulla Caeelliani damnatio,sicut illi demonstraturos se esse promiserant, reperiri potuisset, iussit cognitori totam paginam recitari, ut de seperioribus Se inferio
i ribus verbis voluntas eius qui scripserat nosceretur, &exosiicio recitatum est Caecilianus omnium supra m l moratorum innoces est pronunciatus. QMd cum rocitaretur . Donatistae dixerunt hoc se non petisse recii tari, stomachites aduersus eos qui risum tenere no p terant,cum audissent quam apertam contra semetipsos
paginam protulissent. Deinde cum illis verbis quae ipsi
recitauerant, extenuasse dicerent blatum damnatio-
nem Caeciliani de extrimere noluisse, flagitatum est ab eis ut aliunde manifestum legerent quod ab illo dice
rei extenuatum. od cum minime potuissent, etiam
inde post aliquantas morarum inanium perplexitates, O ct de Donati nomine contendissent quod non Car thaginensis, sed Casensis Donatus in iudicio Melchi dis aduersus Caeciliani, astitisset,quod & catholici concedebant aliquando transitum est. Deinde quia Constantini sit eris,quibus eii inter partes cognouisse, S pros Caelliano contra illos iudicasti stabat, cognitor eos si quid haberent respondere cogebat, petiuerunt suum libellum esse recitandum,quem dicebant datum Constantino 1 maioribus suis. in quo libello satis apertriue monstrarunt quina filium dixerint de danatione Caeciliani apud Brixa. Idem quippe libellus ostedit quemadmodum contra eos senserit Constantinus Na ibi di
eut nullo modo se communieaturos antistiti ipsius ne
buloni, paratosque esse perpeti quicquid eis facere voluisset. si em Constantini an tu ite nebulonem utique
Caecilianum intelligi volebant. Qisomodo ergo eunt ΚConstantiniantistite dicebant, cui se contra Constam tinum to uentes non communicare congrinabant. si eum apud Constantinum superauerant, ita ut ab illo Brixae scirent esse damnatum Cum ergo catholici di xissem hoc eos contra seipsos recitasse. hoe idem ipse etiam cognitor esset interlocutus, addiderat etiam illi suae falsitati conuincendae magnu aliud firmamentum, recitantes ipsius Constantini literas scribentis ad v, irinum vicarium,ut libero eos dimittat arbitrio se iunissse insinuans ut de exilio remearent. In quibus literas Constantinus se eos detestatur,ut nihil illa indulgem tia possit deformius inueniri. os utique non ita cul.
vas et Ad magis laudasset, si ab eis Caecilianus apud il
lum victus ab eoq; damnatus Brixae relegaretur ac per hoc ita contra seipsos profi, entes atque recitantes et ai et liano se superatos memorati imperatoris iudiciomanii issime monstrauerunt, de suam sit statem, qua eum dicebant esse damnatum aperti me conuicerat. lta quia catholicos persecutionem secere se autem pati gloriabantur Caecilianum tamen persuasa uotiones ab Imperatore damnatum etiam Diso gloriari voluerunt. His itaque recitatu cum catholici dicerent de cognitorem breuiter admoneret, quod etiam ipse eern ibat pro se illa, hoe est, pro in nocetia Caeciliani contra illos misse recitata, de , idem etiam ipse Lisset interlocutus . Donatistae responderunt dicentes, De libero arbitrio nihil dicit potestas tua. hoc enim putantes se- eundum Constantini literas sibi posset praesente eo initore concedi, eas etiam cotra se pro Caeciliani eat
a recitandas existimauerunt. Hae cum eis cognitor respondisset, aliud sibi esse a praesentis temporis Imper tore praeritum,ieriit in aliud quod contra se identidelmulto mirabilius protulerunt. Recitauerunt etiam alias litetas eiusdem Costantini linteratoris ad probi num proconsulem datas, quae quidem consules no habebant, sed nihil quasi de obiectione mutua eat holici
agere voluerunt, auis de hinc seipsos Donatistae eon uineeret quam caluinniose eat holicis id obieeerint, euprior chartula ex qua recitatum est iudicium Constantini,quo absolutus est Caecilianus, cosules non haberet, qui tamen mox in alia chartula inurii sunt. Istae itique literae ad Probianum procosulem datae, continent imperatoris iussionem, qua praecepit ut ad se vigentius dimitteretur, cuius confessione in pro sulis Heliani ii dieio Felix Abiugnensis ordinator Caelliani a crinii, ne traditionis fuerat absolutus. Hoe autem imperiale lprxceptum ideo Donatistae se recitare diceb1t, ut 'usilii ostenderent Caeciliani causam adhue fuisse suspen-lsam, etiam post illud iudicium quo se Constantinus
inter paries omnia terminasse iam scripserat, eum&in ipsis literis quas ad Probianum proconsulem datas recitauerint, quibus quasi ostenderent adhue pendere iudiei uiu, quoniam ad se mitti iusserat Imperator vi
gentium, tanta contra se legerunt, ut omnino mirum
in quibus illa oculis aspieere, vel quo ore pronunciare potuerint. Ibi enim Constantinus dixit ab Helianos roconsule audientiam praestitam competentem , Fe-icemque innocentem ab exustione codicum diuino rum constitisse illos autem esse in praesentia confutandos qui diuturnis diebus eo interpellare non quiesse rent, ut eis liquido appareret frustra eos Caeciliano iii uidiam comparare S aduersus eum violenter insurgere volitisse. Hic ergo per illas literas no solum Caecili
num sed etiam Felicem purgatu Ab innocentium se
258쪽
A secutores apud Imperatorem extitisse docuerunt. Hae autem accepta opportunitate catholici recitanda protulerunt.& ipsius Heliani tunc proconsulis relationem de hac re ad Constantinum datam, ubi se causam Felicis audisse & finiis et commemorat, & ipsa gesta proco-sularia quibus absolutus est Felix, ct omnium necessa riarii personarum testimonio a traditionis erimine in nocens comprobatus. Quibus recitatis quid coit adici posset cognitor inquisiuit. Tuc Donatistae quod S an
te dicere coeperant, identidem repetierunt , quaerentes viri ina ex praecepto imperatoris directus ad comitatu
fuisset vigentius,& quid postea gestum est, ut ostende retur a catholicis exigentes & gesta pro sularia, quibus possent verbis reullere conates,quib absolutus es Felix obiicientes gratiam iudicis, vel suppositas filisse personas, ct caetera quae solet homines cotra gesta quibus vincutur suspieiosa querimonia iactitare. Dieebat etiam no recte Felicem abientem fuisse absolutum. Ad ista resposum est a catholicis omnia quae lecta sunt, adabis lutionem Caeciliani & Felieis apertissime pertinere. si quid autem Donatistae albitrarentur misso ad co- v mitatum vigentio pro se suisse iudicatum & mutatum esse iudicium, quo Costantinus inter partes cognosces purgato Ciciliano illos calumniosissimos iudicauerat, ipsos debere proferre. Quado autem hoc eat holici dicebant in illa temporis breuitate non poterat consid rari consules, quorum ordine in ipsis gestis qui voluerit considerans inueniet posterius ab imperatore Constantino absolutum esseCccilianum.quam Felicis causim ab Heliano procosule discussam atque purgatam. Post aliquot etiam annos Costantinu scripsisse ad Verinum vicarium . quas literas ipsi recitauerunt. bi tibi asserebant liberum arbitrium ab illo imperatore concessu in . in quibus literis eos tanquam pessimos S Chri
stranae pacis inimicos ostendit. hod viui ofectist, si aliquid pro illis contra Caecilianum iudieaia et cita deo initatum missus esset Vigis ius.Cognitor ergo interlocutus est. non posse gesta viae tanta roborauit antiquitas remoueri, nisi aliis posterioribus gellis econtrario recitatis. Dictum est etia a catholicis magis ad declarandam Felicis innocentiam profuisse quod absens fuerat absolutus,quia gratiae suspicio ii praeiens esset poctius oriretur. Vrgere deinde cognitor coepit, ut si qux posteriora gesta Donatistae haberem contra absolutione Caeciliani vel Felicis, iamia in sproferret Hie illi ad ea quae ia totiens dixerant & catholicis totiens ad omnia respondentibus transacta iam merant, rursus quasii eapite redire S ea replicare conati sunt. Vbi eum interlocutus esset cognitor, admones ut eos iam pigeret
eadem repetere quae peracta S transacta iam fluerit, &identidem proferre compelleret si quid recit adum haberent aduersus Caeciliani it Felicis se euidentissimasabhlutiones, Silli nihil omnino ad tersus illa proferentes,eadem repetere non cessarent,ut de illis quae dixerant iudiearetur. S cotra cognitor illud eotius flagitaret, ut legerent si haberent quod legi posset aduertus imperiale & procosulare iudicium, ut posset de omniabus pronunciari,quoniam legibus prohibetur semiplenam proferre sententiam, instarent etiam ea tholici ut rebus omnibus cognitori manifestatis,& Donatistis quid respondeant non inuenientibus, eadem repetentibus tandem aliquando causa liniretur: in ultimo cognitor dixit, Si eontri nihil est quod legatis, exire dignemini, ut possit plena de omnibus seribi sentetia. Et utrisque exeuntibus, sententiam scritiit, quam rursus
intromissis parti, recitauit qua complexus est omnia DqM de prolixa trium dierum actione potuit recordari. In quibus quaedam non eo ordine quo gesta sunt com-
ri emorauit, omnia tamen veraciter potuit, confutatos
a catholicis Donatistas omnium documentorum manifestatione pronuncians.
Collationis tertii diei finis.
inter sua..certe nos inter his ascem erreme non vi
episcopi Liber contra Donatistas post collationem. Vid adhue Donatistae seducimini ab Episcopis vestris, quorum fallaces tenebrae clara luce discussae sunt , quorum apparuit error ,
quorum pertinacia superata cst 3 id adhue vobis iactat vana m&dacia nibus vii
iciis, cum vobis dicunt iudieem praemio fuisse corruptu in Quod nouum faciut Q id aliud omnes victi facere consueuerunt, qui veritati consentire nolunt, nisi ut de iudicis iniquitate metiamur Quaerite ab eis & ad hoc Primum vobis respo-deant quare ausi sunt venire Carinaginem, S in unum locum nobis in collationis gratia conuenire Iam
ante aliquot annos conueneramus eos publice, ut nobis eonferentibus veritas appareret , &dissensio quae nos diuidit,de medio tolleretur. Sed ipsam veritatem refugientes, actis responderunt,indignum est ut in v.. nuni conueniant filii martyrum. & progenies tradito, rum. Quare ergo modo nobiscum conuenire volue- prunt puto quod non iacerent quod eis videbatur indignum, nisi cognoscerent non esse nos progeniem tra. ultorum Aut certe ipsi vobis respondeant, quare dixerunt indignu esse ut in unum conueniant filii martyruct progenies traditorum, S in unum postea nobiscum comtenerint. Quae res eos coegit facere quod indignuest Noenim ligati adducti sunt sed omnino liberi eo-
uenerat. Si dixerint quia iusserat Imperatori ergo tunc
faciunt quod indignum est quado iusserit imperatori Qt; id ergo irascutur nescio quibus traditoribus ad causam nostram non pertinentibus Codices enim dominicos persecutoribus dare, utique indignxim est. Quod eum fecit traditor non habet crimen, quia iusserat Imperator. Hoc dicimus non se dum veritatem , sed secudum iotarum peruersitatem: ipsi enim dixerunt,publica gesta proclamant,apud acta dixerunt. Non quilibet ignotus, sed Carthaginensis Episcopus eorum primi anus hoc dixit. Primianus hoc scriptum magistratui Carthaginis dedit, de a dia eo no dicendum apud acta mandauit, indignum est ut in unum conueniant filii
martyrum,& progenies traditorum. Ecce conueni in
259쪽
G in unum quid ad ista respondent Si dicunt non est indignum: quare nutit i sunt qua do indignum esse do runt, Si dicut indignum est: quod indignum' quare secerunt uno modo se potuerunt asserere quod indignum est no fecisse, & in illis Primiani verbis no fuisse
mentitos, si dicant, indignum est ut in unum conueniant filii martyrum S progenies traditorum: sed nos ideo vobiscu in unum conuenimus, quia cognouimus, o v non e se progeniem traditoru. Quod ii ita est,quare nobis iam couet mentes in unu , ipsas calumnias obiecerunt. nisi forte ut etiam nos eos cognosceremus nonose filios mariyrum Martvres enim testes dicuntur,testes autem Christi veri testes sunt. Isti autem falsi testes inuenti sunt, qui traditionis crimina ct aliena aliis obiecerunt, v nec ipsa probare potueriit. id adhuc attenditis humana mendacia,& diuina testimonia no a tenditis Quid adhue victis hominibus creditis, & veritati quae nunquam est victa non creditis Veritas enim dei, sicut in ipsa etiam collatione probauimus, perhibuit testimoniti Ecclesiae sitae per multa documeta scripturarum sanctarum per propheticas & euagesicas literas,& locus designatus est unde Christi Ecclesia
fiucrat inceptura.& finis terrae quousque reruetur a. Per
omnes gentes futuram Ecclesiam suam dominus dicit, incipiente ab Hierusalem. Diuina lectio recitatur que- admodum ereperit ab Hierusalem. ubi primu congregatis fidelibus missus est de coelo spiritus sanctus. Diuinae lectiones recitantur quemadmodum se ab Himi- salem per vicina S longinqua diffuderit. Expressa sunt
nomina locorum,manifesta sunt nomina ciuitatuni in
quibus Ecclesia Christi apostolico labore fundata est.
Quae loca&eiuitates etiam epistolas ab Apostolis a cipere meruerunt. mas epistolas ct ipsi in vestris congregationibus legum ac tamen non communicant eorum locorum Sciuitatu Ecclesiis, quae ipsas epistolas
accipere meruerunt, obiicietes eis nescio quae crimina Afrorum, quod eorum contagione perierunt. cum ipsi dixerint in hae ipsa collatione, quam modo Carthagini habuimus, quod nec causae cause,nee persona per III. sona praeiudicet. Tunc autem hoc dixerunt,quando eis diximus, Concilium quod eontra Caecilianum profertis,sic non obest absenti Caeciliano,quemadmodum concilium, quod in causa Maximiniani fictu est, i ubi damnatus est Primianus, no obest absenti Primiai no . protulerunt enim ibi septuaginta&quod excurrit Episcopos, qui absentem damnauer ut Caecilianu, cum proferantur non minus centum Episcopi partis ipsoru qui damnauerant absentem Piimianum. ia ergo diximus eis, sic illud non obesse Caciliano, quemadmodum hoc non obcst Primiano quoniam contra absentes facta sunt ambo concilia: cotinuo non inuenientes
quid res poderent,& horribiles angustias passi, dixeriit
nec causa ira causae, nec personam praeiudicare personae, quod aduersus omnes humanas calumnias in ore habet uniuersa catholica Ecclesia nunc autem multo foratius muli liberius quando id semper veritas tenuit, etiam inimicorum coles io coiirmauit. Quis ergo haec sine tristitia perferat graui Quis gemitum cohibeat Quis non in lachrymas ct in vocem doloris erumpat qui hoc digne cosiderauerit Ecce ut ab Episcopis par
tis Donati damnatus Primianus no amittat episcopatum aut ut primi anus damnatus non inquietet partem Donati nec causae causa, nee personae per ira praeiudicat:vt autem Chilianus, quem absentem inimici simi- liter damnauer ut, non deputetur Episcopus.& cotaminet omnes Christianas gentes x sque ad icrminos ire NS causae causa S personae persona praeiudieat Sed umce ipsius unitatis clament Ecclesiae Ponti Bithyniae, Asiae, Cappadociae caeterarumque orientalium regi
num , ad quas beatus Petrus Apostolus scripsit, O pars
Donati,no nouimus quid dicatis.qua re nobis non e
munica iis Si Caecilianus mali aliquid fecit, quod nobis
non probatum est nec de in onstratuita tamen ii iii ali a liquid fecit quare nobis pra iudicat Si nos audire non vultis,vosipsos audite dicetes nec causae causa , nec peditanae persona praeiudicat. An usque adeo potest vestra peruersitas, ut haec verba valeant ne vobis praeiudicet Primianus,& haec verba non valeant ut nobis prcludisecet Caecilianus 3 Clament etiam similiter Ecclesiae cream. septem orientales ad quas scribit Apostolus lovinnes, Ephesi Smyrnae Thyatirae,Sardis, Philadelphiae. Laodiciae, Pergami, S dicant, Quid vobis fecimus fiat res, qui potius Donati quam nostrae comunionis esse voluistis Si Caeellianus peccauit, quanuis & ipsius crimen
non potuistis ostendere, quia sicut Primianus vester, sic etiam absens iste damnatus est. Veruntamen quali icunque ille fuerit nos vobis quid secimus Quare chri Lstiam cum christianis pacem habere non vultis 3 Quare in nobis communia sacranam rescinditis Quid vobis fecimus 3 Quare Primiani causa non praeiudicat parci Donati nisi quia vero est quod dixistis, nec causae caia n, nec personae persona praeiudicat Quare ergo causa Caeciliani praeiudicat haereditati Chriui in qua sumus Apostolorum labore plantati Ad unam nostrum seribit Apostolus Ioannes , quod habeat pauca nomina in Sardis eorum, qui non inquinauerunt vestimenta sua. nee tamen ab eis qui in ipsa Ecclesia immundi fuerunt, illorum taucorum vestimenta tolluta sunt, quoniain verum est quod dixistis nec causam cauta nec peritana praeiudicare personae. Quomodo ergo potest causa Scyersona Caeciliani praeiudicare nobis 3 Aut si non prae i iudicat, quare separamini a nobis Dicant etiam Eccle sae ad quas Paulus Apostolus scribit Romanorum C irinthiorum,Philippensum.Coli, isensium Thelialonicensium, nam de Galatia & Epheso iam supra dictuin est. Dieant ergo S isti, literas ad nos datas fratres quotidie legitis, qui vultis adhuc ei se de parte Donati . lnitiis epistolis per nonae pacis nos Apostolus salutauit. dicens, Gratia vobis S pax a deo patre S: domino no- Mstro Iesu Christo. Quare pacem in nostris epistolis lGgendo didicistis, ct eam nobiscum tenere noluistis latam longinquis terris trans mare positis Afrum ii
bis obiicitis Caecilianum. Certe verum est quod dixi stis, nee causae causa praeiudicat, nec personae persona cuae est ista priuata S peculiaris sanctificatio, qua bis licet ut Astae parti Donati causa non praeiudicet Afri Primiani, nee personae Primiani Carthaginensis
praeiudieet Musticani Feliciani , ct ad nos Africanal prciudicia tam longe praemittatur,ut nobis praeiudicetl eausa Caeciliani Dieat etiam catholica Ecclesia in ipsa Astica constituta & per pacem atque unitatem c hristi l illis omnibus communione copulata . Dieat etiam is n. Nec mihi Caeciliani causa pi a iudicat contra quem absentem septuaginta Episcoporu est prolata semetia, quia no praeiudicat Ecclesiae quae toto orbe diffuditur, lin cui comunione permaneo: aut certe praeiudicet parti Donati causa Primiani, que sui collegae similiter ab-
sente in numerosiore cocilio danarunt. Si aute ideo nopraeiudicat,quia nec causa causae, nec persona personae, linulto magis seruida est ista iustitia erga unitatim
260쪽
A tholi eam Christi si ea seruari erga se postulat pars D snati. Hoc Ecelesia ea tholica in Afri ea costituta proclamat, o pars Donati, tu ista verba dixisti. tu ista verba tua recognouisti tu istis verbis etia subscripsisti, nee causa causae nec persona personae praeiudicat. Ego iter spiritus olim requiescitium recito Caecilianum, tu ad liue vides S teram habes in corpore Feliciami a quo damnatus est Primianus in ieci Primiani causa damnati. &postea sicut erat episcopi tibi s sociati, si tantum valet quod nec eausa eausae praeiudicat, nee persona person , ut tibi non praeiudieri hodie tecum uiuetis communio
Feliciani, mihi quomodo praeiudieat olim defuncti memoria Caeciliani Quid au ista respodent, qui nobis
adhuc iactat inania .&suae saluti ii non se correxerint, nocitura mendacia 3 Quid adhue dicunt nos iudietin mapisse ut pio nobis sententia proferretur Nuquida tanti apud nos meriti episcopum praeclaris, imis defensore corrupillius ut pro nobis talia loqueretur Hoc enim agebamus omnibus viribus, hoc instabamus, ut
Caeciliani causa alii: persona qualiscoque si aerit ad cau-B sam S personam Ecclesiae, quam deus suis testin oniis
roborauit, non pertinere monstraretur. H ia agebamus
smilitudinibus euagelicis ut causa & persona Ei Zaniorum no praeiudiearet cauta & personae tritici, qua nuis in eodem apro eadem pluuia simul cresceret sque ad
messem quado sedarari oporteret ut causa S persona paleae non praeiudicaret personae frumeti quatis in eadem area simul irituraretur donee nouissima ventilatione separarentur: ut causa S persona haedorum non praeiudicaret causae S personae ovium quavis communibus pascuis utras pecora permixta se ruentur, doneca eas ore summo in iudicio nouissimo, alii ad linistra, alii ad dextera segiemur. vi causa S persona piscium
maiora non praeiudicet causae&personae piseium bo
norum, quan uis intra ea ceretia teneretur in extremo
littore separandi, hoc est in fine maris, quod significat finem seculi. mibus parabolis & figuris Ecclelia praenunciata est usq; in finem seculi bonos ct malos simul
habitura, ita ut nee mali bonis obesse possint, cum vel ignoratur, vel pro pace & tranquillitate Ecclesiae tolerantur, si eos prodi aut accusari no oportuerit, aut aliis bonis no potuerit demonstrari: ita sane, ut nec emendationis vigilantia quiestat .corripiendo. degradido,
ex municado caeteris p coercitionib' licitis atq; con-c cessis, quae salua unitatis pace in ecclesia quotidie fiunt
secudum prcceptum apostolicum charitate seruata,qui dixit, Si quis autem non obaudit verbo nostro, per epistolam hune notate & nolite comisceri cum eo,ut eri beseati.& non ut inimicum existimetis, sed eorripite ut
fratrem. Sic enim S disciplina seruat patientiam, &patientia temperat disciplinam, S utrisque refertur ad charitatem, ne forte aut indisciplinata ratientia foueat iniquitatem, aut impaties disciplina dissipet unitatem. ista eum fiunt i bonis, no inquinantur a malis quia
nec eorum peccatis consentiendo communicant, ct ab
eis etsi non corporali segregatione, tamen spiritali vitae dissimilitudine & morum diuerstate discedunt, eo modo obedietes pracepto dominico quo ait, Discedite inde,& immundum ne tetigeritis. Nam qui hoc non spiritaliter obseruandu putant. arrogantia vanitatis in illud incidunt quod per eundem Prophetam dominus detestatur dicens, i dicunt. noli me tangere, quoniaimmundus sum .hi tumus indignationis meae. Hoc epissopi vestri faciendum putauerunt.quido virisque no-i iudice oblato costisa, nobisium sedere nolue
runt. sieentes sibi Giptum esse, ne eum talibus sedeat. Dillud utique no spiritaliter sed earnaliter intelligentes quod in Psalmis postum est, Et cum impiis no sedebo. fit i. Stame fecerunt quod in eodem ipso loco Psalmi pariter prohibetur. Na ibi dieit propheta. Et eum iniqua
agetibus no introibo. Si ergo nos quia iniquos vel nouerant vel putabant, idco nobiscum sedere noluerunt, quare quod similiter prohibetur, nobiscum introier ut, ex parte sancti ex parte polluti nisi quia scripturas sanctas no intelligendo & earnaliter sapiendo,ipsim vnitatem dissipauerum Non itaque polluunt mali bonos
in eodem agro in eadem area in eisdem pascuis in eis dem retibus constituti quia non eis communicant bo
ni,sed altari S sacramentis dei. Communicant autem malis qui consentiunt malorum factis. Scriptum est Cnim, Non solum qui faciunt ea, verumeliam qui con- semiunt faciem ibus. Cum vero mali pacis conse
uandae necessitate tolerantur, non iniquitatis comm nicidae societate appetuntur, ut cum et irantis triticum suavem pluviam pariter bibat, seria et tamen ubertatem si iam nec conuertatur in liraniorum sterilitatem, sed utrun lite simul usque ad messem crescat, ne forte cuni si colliguntur Eitania .eradicetur uinul&triticum: nulla
eum bonis habit mali participationem salutis vel petaditionis. Quae enim participatio iustitiae ad iniquitat et .c r. Nullam habent eum bonis mali societatem regni, aut ignis aeterni. Qilae enim societas luci ad tenebras Non habent mali eum bonis consonantiam vitae ac voluntatis. Quae enim consonantia Christi ad Belial, No ha. bet boni cum malis partem nec in poena criminis, nec in praemio pietatis. Quae enim pars fidelicii in infideli Et eum intra eadem retia donec ais littus perueniant, pariter diuina sacramenta percipiant. isti sociantur, illi dissociantum isti consonat illi dissonant isti habet par . tem eum misericordia illi cum iudicio:quoniam miseri eordiam S iudicium eantat Ecclesia domino: & qui PD .u-. manducat indigne iudicium tibi manducat. no alteri.
De ipso quippe pane S de ipsa dominica manu & luadas partem , Petrus accepit S tame quae societas,quae sonantia, tuq pars Petro cum luda quonia nec causaeausae praeiudicat, nee persona Psonae. Sive ergo exeat, de quibus scriptum est. Ex nobis exierunt sed no erant ex nobis: sue inius iudieatur esse de quibus beatus Cy- Frrianus apertissime loquitur dicens, Nam etsi videntur in ecclesia esse tirania, non tamen impediri debet aut fides aut charitas nostra, ut quoniam etiZania esse in e clesiaeernimus. ipsi de ecclesia recedamus. Quibus ver
bis episcopi vestri nihil omnino ausi sunt respondere, quanta is diu ibistra contenderint, quod non in Ecelesia praedicta sint futura litania quia dixit dominui . Ager
est hiemudus: nec dixit, ager est ecclesia. Nos aut e mu
dum pro Ecclesc significatione positum dicebamus, taeut etiam Cyprianus intellexit, quia per totu mundum futura praefigurabatur ecclesia. Vnde illi dicebant, mu- dum semper in mala significationem postum: Stestimonia de seripturis dabat quia scriptuin est, Si quis db i. DU. . lexerit m udum, non est charitas patris in illo:S eaetera talia. Nos vero nosolum in malam, sed etiam in bona significationem mundii in scripturis positum respod bamus, ct comemorabamus etiam illud quod setis tu est. Deus erat in Christo mundum reolailiani sibi. qui x. re. t. viique non sibi reconciliat nisi Ecclesiam. Sive ergo exeant mali. sue intus vel ignorentur, vel vide latur. hoe agit misericordia & iustitia dei, ut sibi ad mala noeonsentientibus bonini mali non obsint Ad viris prq,