Primus 10. tomus operum eximii patris D. Aurelii Augustini Hipponensis episcopi, quae vsque ad hanc diem, doctorum hominum studio, inueniri potuerunt, nunc demum ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris recèns

발행: 1571년

분량: 635페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

311쪽

c. axn mori voluit,vi quemadmodu de illo scriptum est, per mortem euacuaret eum qui potestatem habet, ac morii , id est diabolum. S liberaret eorum qui timore mortis per totam vitam rei erat seruitutis. Hoetestimonio sa- iis etiam illud monstratur Ani ortem istam eois orist principe atque aut hore diabolo, hoc est,ex peccato a l cidisse 'liod ille persuasit. ne x enim ob aliud porcstatem habere mortis verissime diceretur: Vnde ille iiiisne ullo peccato vel originali vel proprio moriebatur dixit quod paulo ante comemoraui. Ecce veniet prin-l ecps mundi id est diabolus, ut potestatem habet mor-l tis,ct in me nihil inueniet, id est peccati, propter quodi homines mori fecit. Et quas diceretur ei, quare ergo i moreris; Sed ut sciant omnes,inquit,quia voluntatem patris mei facio, surgite eamus hine: id est, ut moriar non habens moriis causam de receato sub authore dec cati sed de obedientia S iustitia factus obediens usque ad mortem. Et hoc ergo illo testimonio demonstratu est.& quod timorem mortis fideles vinctit,ad agonemi ipsius nil ei pertinere qui profecto defuisset .s mox esset

credentes immortalitas consecuta. auis itaque ire multa dominus visibilia miracula fecerit, undet pia fides velut quibusdam primordiis lactescentibus germinaret,S in suum robur ex illa teneritudine malesceret, tanto est enim sortior, luanto magis iam illa non qu(rit tamHllud quod promissum speramus, inuisibiliter

voluit expectari, ut ii istus ex fide viveret,intam ii ut nec ipse qui die tertio resurrexit inter homines esse , oluerit, sed eis demonstrato in sua carne resurrectionis ex emplo, quos huius rei testes habere die nat' est, in caluascenderit illorum quoq; se oculis auferes, nihil is tale cuiusqua eorum carni iam tribues, quale in carne propria demostrauerat,vi S ipsi ex fide viverent eius, iustitiae,in qua ex fide vivitur pr(mici quod postea erit vibi bile nute interima per patientiam inuisibiliter expectarent. Ad hunc intellectum credo etiam illud esse referendum, quod ait de spiritu sancto Non potest ipse venire nisi ego abiero. hoc enim erat dicere, no poteritis

iuste vivere ex fide, quod de meo dono id est, de seir tu sancto habebitis, nisi a vestris oculis hoe quod in tuemini abstulero: ut spiritaliter cor vestria inuisibilia ere dido proficiat Hac ex fide iustitia idemide loquens de spiritu sancto, ita eo mendat. Ille inquit, arguet muni dum de peccato, de iustitia & de iudicio. De peccato quidem, quia no crediderunt in me: de iustitia quia ad

patrem vado,& iam non videbitis me. Quia est ista ilia qua eum non viderent, nisi ut iustus ex fide viveret, & non respicientes quae videntur,sed quae non vi, dentur , spiritu ex s de spem iustitiae expectaremus

Qui autem dicunt Si peccato mors ista corporis ac cidisset non uti l post remissionem peccatorum quam tredemptor nobis tribuit moreremur, non intelligunti quomodo res quaru reatum ne post hac vitam obsint, deus soluit tame eas ad certamen fidei sinit manere, ut per illas erudiantur Sexerceantur proficientes in ag

ne iustitiae. Posset enim & alius hoc non intelligens dicere,Si propter peccatum dixit deus homini in sudore vultus tui edes panem tuum.& spinas & tribulos pariet tibi terra: inare &post remissionem peccatorum labor hie permanet.& haec dura S aspera parit etiam terra fidelium 3 item si propter peccatum dictum est mulieri, in gemitu paries: cur etiam post peccatorum remissionem foeminae fideles eosdem dolores parturiendo patiuntur Et tamen cohstat propter peccatum quod admiserant, illos a deo primos homines h caudisse atque

CONTRA PE LAGi A NOS LIBER SEC 'NDVS.

i nurui se .ncere sti sis verbis diuini libri quae possin

de labore hominis & de parturitione mulieris . nili qui prorsus alien a fide catholica eis se literis aduersatur. Verum quia S tales non desunt quemadmodum eis hac quaestione proposita respondemus dicentes,ante remissionem eiis illa supplicia peccatorum, post re-'missionem autem certamina exercitationesque runt: ita Sillis quos de morte corporis similiter mouet Ar

respondere debemus,ut eam Speeeato accidisse fate mur. S post peccatorum remiisionem, ut magnus ti- linor eius a proficientibus superetur, ad certam e nobis freti e S esse non dedignemur. Si enim parua virtus esset Gala. s. fidei, quae per dilectionem operatur, mortis metu vin cere non esset tanta martyrum gloria: nec dominus diceret, Maiorem hac charitatem nemo habet quam ut animam saam ponat pro amicis suis. Quod in epistola sua Ioannes ita dicit Sicut ille animam suam pro no- i.Ioan. I. l bis posuit, se & nos debemus animas pro fratribus pinere . Nequaquam igitur in morte pro iustitia subeunda vel contemnencla laudaretur praecipua patientia si si mortis non esset magna multumque dura molestia Cimius timorem qui vincit ex fide, magnam ipsus fidei

comparat gloriam, iustamque mercedem. unde mira- dum non est, ct mortem corporis non fuisse euenturam homini nisi praecessisset peccatum, cuius etiam talis poena c sequeretur: Spost remissionem peccatorum eam fidelibus euenire ut in eius timore vincendo exerceretur fortitudo iustitiae. Caro enim quae primo facta est, non erat caro peccati, in qua noluit homo inter delii eias paradisi seruare iustitiam.vnde statiuit deus ut posti eius peccatum propagata caro peccati ad recipiendam iustitiam laboribus , molestiis niteretur. Propter hoc et iam de paradiso eiectus Adam, contra Eden habita- one. s. uit. id est . coira sedem deliciarum, ut significaret quod inlusi ibus qui sunt deliciis contrarii, erudienda essets caro peccati. quae in deliciis obedientiam non seruauit antequam esset caro peccati. Sicut ergo illi primi homines postea iuste viuedo,unde merito creduntur per domini sanguinem ab extremo supplicio liberati, non tamen in illa vita meruerunt ad paradisum reuocari: se Scaro peceati etiam si remissis peecatis homo in ea

iuste vixerit non continuo meretur ealia mortem non

perpeti quam traxit de propagine precati Tale aliquid pnobis insin latum est de patriarcha David in libro Re- ,.stu re,

gnorum ad quem Propheta cum missus esset, ei spro pter peccatum quod commiserat,euentura mala ex iracundia dei comminaretur, cosessione peccati veniam

meruit,respondente Propheta, quod illud ei flagitium facinusque remissum sit, ct tamen consecuta sunt quae deus fuerat cominatus ut sic humiliaretur a filio Quare & hie no dicitur si deus propter peccatum illud fit l rat comminatus, cur dimisso peccato quod erat minatus impleuit, nisi quia rectissime si sic dictum fuerit, respodebitur remisitone illam peccati factam, ne homos a percipienda vita impediretur aeterna .subsecutuni v ro illius comminationis essectum, ut pietas hominis in

illa hunulitate exerceretur at s probaretur.Sic S mors tem corporis propter hoc peccatum deus homini in Rixis S post peccatorum remissionem propter exercei dam iustitiam non ademit . Teneanuisereo inde-n ielinabilem fidei consessionem. Solu unus est qui tine 2

peccatonat' est, in similitudine carnis peccati .iine pee eato vixit inter aliena peccata, sine peccato imortu est propter nostra peccata: non declinemus in dexteram

aut in sinistrarii. In dextera enim declinare. est seipsum i

312쪽

DE PECCATOR vM MERITIS ET REMISSIONE

G decipere dicedo se ei se sine peccato. In sinistrant autemper nescio quam peruersam atq: prauim securitatem sera luamina pune dare peccatis. Vias enim quae a dextris sunt nouit uominus qui solus sine pereato est& nostra potest delere peccata: peruersae autem sunt quae a sinistris sunt amicitic cum peccatis.Tales etiam illi viginti annorum adolescentuli figuram noui populi praemiserunt, qui in terram promis sionis intrarunt, qui nee indoexteram nee in sinistram dii sunt declinasse: Non enim ea viginti annoru clas comparanda est innocentiae paruulorii: ted ni fallor hie numerus mysticum aliquid adumbrat Se resonat. vetus enim testamentum inquini Moyli libris excellit nouu autem quatuor Euangeliorum authoritate prcfulget qui numeri per se multiplieati ad vicenarium perueniunt, quater enim quini

vel prxi

quinquies quaterni viginti sunt. Talis populus, ut

dixi, eruditus in regno coelom per duo testamenta

vetus S noui, no declin is in dextera superba praesumptione iustitiae, neque in sinistram se rara delectatione peccati. in terram illius promissionis intrabit, ubi iam

peccata ulterius nec nobis donanda optemus, nec in nobi; punienda timeamus, ab illo redemptore liberati qui no venudatus sub peccato,redemit Israel ab omni bus iniquitatibus elius, liue propria cuiusque vita coniiciis siue originaliter tractis. Non enim parum diuinarum scripturarum aut boritati veritatique cesserunt. Qui, si noluerunt literis suis aperte exprimere,pa XXXVi. uulis remissionem necessariam peccatorii, redempti nem tamen eis necesse esse contessi sunt . Alio quippe

verbo, etiam ipso de Christiana eruditione deprompto nihil aliud omnino dixerit t. Nec dubitandum esse his qui diuina; scripturas fideliter legunt, fideliter audiunt fideliter tenent, crabilia carne quae prius voluptate peccati facta est caro peccati deinceps per Aceessonem transeunte in omnes proscriptione iniquitatis

S mortis caro sit propagata peccati,exclyta v na ii militudine carnis peccati quae tamen non esset, nisi esset ea-ro peccati. De anima vero utrum S ipsa eodem modo

propagata, reatu qui ei dimittatur obstricta sit. neque enim postumus dicere,solam carnem paruuli no etiam animam indigere saluatoris S redeptoris auxilio. alienanis ab ea esse gratiarum actione quae in Psalmis est. d. iox. ubi legimus S dicimus. Benedic anima mea dominu ct noli obliuisci omnes retributiones eius, qui propiti Lit omnibus iniquitatibus tuis qui sanat omnes lagum res tuos, qui redimit de corruptione vitam tuam, an etiam non propagata eo ipso quo carni peccati aggratianda miscetur,iam ipsus peccati remissione S sua re..demptione opus habeat, deo per seminam praescientiam iudicante qui paruulora ab isto reatu no mereantur abhlui, etia qui nodo nati nihil alicubi propria suavita peregerunt vel boni vel mali, ct quomodo deus

etiam si non de traduce animas creat, non sit tamen author reatus eiusdem, propter quem redemptio saer menti necessaria est animae paruuli magna quaestio est, aliam i disputationem desiderat, eo tamen quatum arbitror moderamine temperatam, ut magis inquisitio cauta laudetur, quam praecipitata reprehendatur asse tio. ubi enim de re obscurisiima disputatur,no adiuua tibus diurnarum scripturari, certis clarisque documentis,cohibere se debet humana pro inrtio,nihil faciens in partem altera declinando. Etsi enim quodlibet limirum . quemadmodum demonstrari S explicari positi. ignorem illud tame credo, quod etiam hinc diuinorueloquioriun cur ima aut horitas ei set, si homo illudi ne dispendio promissi salutis ignorare no posset Ha- Κbes elaboratu, v linam tam commodum quam prolixupro meis viribus opus, cuius prolixitate fortasse defenderem, nisi illud vererer fata re defendendo prolixiu .

Libri Serendi finis.

N DIVI AURELII

scopi, de peceatorum meritis & remisione 5: de bapti lino paruulorum ad Marcellinum lepistola seu Liber tertius.

HARISSIMO filio Marcel-c L

lino, Augustiniis Episcopus sera uus Christi , seruorumque Christi in domino salutem. De quaestionibus quas mihi proposueras ut ad te at quid scriberem aduerasus eos qui dicunt Adam etiamsi

non peccas let, citis e morituraim, nee ex eius peccato quic si iam ad eius posteros propagando transisse: mn Lxime propter baptistium paruulorum que more pii simo atque materno uniuersa frequentat Ecclesia,&quod in hae vita sint , fuerint, suturique sint filii homi

num nullis habentes omnino peccatum .iam duos prolixos absolueram libros quibus mihi visus sum no quidem omnibus omnium occurrisse in hac causa moti bus animorum, quod vel a me vel a quoquam virum

fieri positi, ignoro .imo fieri non roisse lion dubito sed

tamen egisse aliquid, quo de his rebus a imioribus ira ditae fidei defensores contra nouitates eorum qui ali ter sentiunt no inermes iae suaque contisterent .ve

ru post pauci si imos dies legi Pelagii quaedam scripta

viri ut audio sancti , ct non paruo proiectu Christiani quae in Pauli Aroseli Epistolas expositiones breuisii

mas continerent, atque ibi comperi eum ad illum ventitat locum, ubi dicit Apostolus, per unum hominem

peccatum intrasse in mundum S per peccatu mortem, atque ita in omnes homines pertransisse quandam e rum argumentationem qui negat paruulos peccatum

originale gestare. luam fateor in illis tam longis voli minibus meis non refelli, quia in mentem mihi omni MLo non venerat quenquam posse talia cogitare, vel di-

cere: ina propter quoniam illi oneri, quod iam certo lfine concluseram nihil addere volui,&ipsam eis de ver bis quibus eam legi,& quid mihi contra videatur huic epistolae inserendum putaui. Sic ergo illa argi

mentatio posta est Hi autem,inquit,qui contra traduram peccati sunt ita illam impugnare nitu tur: Si Adae. II.

inquiunt peccatum etiam non peccantibus nocuit, e

go & Christi iustitia etiam non credentibus prodcst: quia similiter, immo ct magis dicit per unum caluari

quam per unum ante perierunt. Huic ergo ut dixi . a

sumento in illis duobus libris quos ad te scripsi nihil reston di, neque id mihi prorsus redarguendum pro-

potui. Nunc ergo trius illud attende, quemadmodum cum dicunt, Si Aiax peccatum etiam non peccantibus nocet, ergo Schristi iustitia etiam non eredentibus prodest. absurdissimum viique & falsi imum iudicat, ut Christi iustitia etiam non credentibus prost, unde putant confici nee primi hominis peccatum paruulis non reccantibus nocere potiatile, licui ct Christi tum

313쪽

CONTRA PELAGIANos

A stitia prodesse illis non cre lentibus non potest. Dicant itaque, Christi iustitia quid baptitatis paruulis prosit. Dicant omnino quod volunt: profecto enim si se Christianos esse meminerunt, aliquid prodesse non ambigunt. 'odlibet igitur prosit, protesse sicut etiam ipsi

a seriant, non credentibus non rodet . Unde cogunturparuulos baptitatos in credentium numero deputare,

ct auilioritati sanciae ubique Eeeleliae consentire, quae fidelium nomine eos censet indignos, quibus iustitia Christi etiam serendum illos prodesse no niti credentibus posset. Sicut ergo eorum per quos renascuntur, iustitiae spiritus responsione lita traiicit in eos fidem,

quam voluntate propria nondum habere potueriit: ite eorum per quos nascuntur caro peccati traiicit in eos noxam quam nondum vita propria contraxerunt. Et

sicut eos vitae spiritus in Christo regenerat fideles. sie

eos corpus mortis in Adaeenerauerat peccatores . illa

enim carnalis generatio est, haec spiritalis: illa Leit filios carnis, haee filios spiritus: illa filios mortis haee filios resurrectionis: illa filios seculi. hae filios dei illa fi lios irae haec filios misericordiae: ac per hoc illa peccato originali obligatos, ista omnis peccati vinculo libera-B tos. Postremo ad id quod intellectu perspicacissimo a

sequi non valemus, aut horitate diuina cosentire cogamur: bene quad ipsi nos admonent. iustitia Christi nisiere letib' prodesse no posse,& prodesse aliquid paruulis confitentur unde, ut diximus, necesse eli eos baptietatos in credentium numero sine v lla tergiversatione costituant. Consequenter igitur ii non baptirentur,inter eos qui non credunt erunt, ac per hoc nec vitam hare. s. bebunt sed ira dei manet super eos: Qiboniam qui nonil eredit filio non habebit vitam sed ira dei manet super i md . eum. Et iudicati sunt, quoniam qui no credit iam iudi

s Ma M. catus est. Et eodemnabuntur, litoniam qui crediderit ct baptitatus fuerit,saluus erit: qui autem non crediderit, condemnabitur. Iam nune videant illi, qua iustitia tentent vel conentur asserere, no ad vitam aeterna, sed

ad ira dei pertinere S diuinitus iudicari atque damnari

homines qui sine peccato sunt si quemadmodum pro- rium . ita nullum in eis est etiam originale peccatum. am caeteris quae Pelagius insinuat eos dicere, qui cotra

originale peccatu disputant, in illis duobus prolixi mei operis libris satis quantum arbitror dilucide, respodi C od Sisi quibusdam vel parum vel obscurum vid

bitur dent veniam, ct componant cum eis, qui fortasse

illud non quia parum est, sed quia nimium reprehendunt,' qui ea qua pro natura quistionum dilucide diacta existimo, adhue non intelligunt, non mihi calumnientur pro negligentia vel pro meae facultatis indigentia, sed deu potius pro accipienda ita telligentia de-

a precentur. Veruntamen nos non negligenter opo

aduertere istum, sicut eum qui noli erunt loquuntur .c.D. bonum ac praedicandum viruin, hane argumentatione contra peccati propagine non ex propria intulisse perasona, sed quid illi dieant qui eam non approbant intimasse: nee solii hoe quod piodo proposui ei s respodi,

veru metiam caetera quibus me in illis libris iam respondisse recolui. Nam eum dixisset Si Adae, inquiunt .pc catum etia non pereantibus nocuit, ergo S Chiisti iustitia etiam non credentibus prodest. quod in iis quae res ii di cernis quam non solum non expugnet quod dicimus, sed etiam nos admoneat quid dicamus , secutus adiunxit:Deinde aiunt, Si baptistius mundat antiquum illud delictum qui de duobus baptitatis nati tae

rint, debent hoc carere peccato: no enim potuerunt adi Tomus septinius.

LIBER TERTIUS.

posteros transmittere, quod ipsi minime habuerunt. ll- Diud quoque aceedit, inquit, quia si anima non est ex traduce, sed sola earo. ipsa tantum habet traducem peccati , S ipsa sola poenam meretur, iniustu ira esse dicentes, ut hodie nata anima non ex maisa Adae, tam antiquuti Peccatum portet alienum. Dicunt etiam inquit, nulla ratione concedi, ut deus qui propria peccata remittit imputet aliena. Vidhsne obse quemadmodum hoe torum Pelagius non ex sua sed ex aliorum persona in

ceterat scriptis fisis, usqueadeo sciens hane nescio qua

esse nouitatem, quae contra antiquam Ecclesiae insitam opinionem sonare nunc coeperit, ut eam ipse eonfiteri aut verecundatus aut veritus merit. Et forte hoe ipse non sentit quod ii ne peccato nascatur homo cui fiat

tur necessarium esse baptismum in quo fit remissio peccatorum. & quod sine baptismo damnetur homo, que

necesse est non baptitatum in non credentibus depu. tari, quia utique scriptura evangelica fallere no potest, in qua apertissime legitur Qui no crediderit condem- Marti m. nabitur. Postremo quod fine baptismo imago dei non admittatur ad regnum dei, quoniam nisi quis renatus Iras tituerat ex aqua & spiritu, non potest introire in regnum dei atque ita vel in aeternam mortem sine peccato pre. Ecipit etiar, vel quod est absiardius, extra regnum dei ha beat vitam aeternam, cum dominus praedicens quid

suis in fine dicturus sit, Venite benedicti patris mei, percipite regnu quod vobis paratum est ab initio mutadi: mani sestauerit etiam quid sit ipsum regnum quod dicebat, ita concludens, bie ibunt illi in ambustionem

aeternam, iusti autem invitam aeternam. Haec ergo Si alia quae hune sequuntur errorem, nimium peruersa NChristianae repugnantia veritati, credo quod vir ille re putam egregie Christianiis omnino non sentiat. Sed fieri . . eotest, ut etiam istorum argumentis, qui contra pecca ti traducem senti ut adhuc sertasse ita moueatur ut auia

uir urea' TD clii id contra eos dicatur expectet .cti se quid illi dicant sui contra peccati traducem sentiunt

nec tacere voluit, ut quaestio discutienda insinuaretur. S a persona sua remouit, neci oe etiam ipse sentire tu dicaretur. Ego autem eis refellere illorum argu- ementa non valeam, video tamen inhaerendum esse iis que in scripturis sunt apertissima, ut ex his revelentur

obscura: aut si mens nondum est idonea, quae possit ea vel demonstrata cernere, vel abstrusa inuestigare, sine Mevlla haesitatione eredantur.Quid aute apertius tot tan- Fiis, testimoniis diuinorum eloquiorum, quibus dilu- cidissime apparet, nec praeter Christi societatem ad vi tam saluthmque aeternam posse quenquam hominum peruenire, nec diuino iudicio posse alique iniuste da in nari: hoc est,ab illa vita ae salute separari unde fit consequens ut quoniam nihil agitur aliud eum paruuli ba. piletantur,nisi ut inco Torentur Eeclesiae id est, Christi

corpori menibrisque socientur, mani fistum sit eos ad damnationem niti hoe eis collatum fuerit pertinere, non autem damnari possent si peccatum utici: non haberent. Hoc quia illa aetas nullum in vita propria contrahere potuit restat intelligere, vel f hoc non tu ponsumus saltem credere.trahere paruulos originale peccatu Ac per hoe s ambigui aliquid habent verba Apostoli ea quibus dicit, Per unum hominem peccatu intrauit in mundum, S per peccatum mors, ct ita in omnes homines pertransiit, possunt sin aliam duci trans

i ferris sententiam muta quida: illud ambiguum est Nisi quis renatus fuerit ex aqua de spiritu, non potest introl. re in regnum dei Nunquid & illud, vocabis nomen Matth. i.

v iij

314쪽

G eius Iesum ipse enim saluunt faciet populia suum a peccatis eorum Nunquid etiam illud, QAia non est opusianis medicus. sed aegrotantibus: hoe est, quia non est neces Tarius letas eis qui non habent peccatum, sed eis

qui saluandi sunt a pereato Nu quid etiam illud, mi anili manducauerint homines carne eius, hoc est participes facti fuerint eorporis eius, non habebunt vitam His atque huiusnodi aliis quae nunc praetereo testimoniis diuina luce claris unis, diuina aut horitate eertissibi nix, none veritas sine ulla ambiguitate proclamat, notatum in regnum dei non baptitatos paruulos intrarei non posse, led nee vitam aeternam pol se habere praeter Christi corpus, cui ut incorporentur, sacra meto bapti- sinatis imbuuntur Nonne veritas sine ulla dubitatione testatur, eos non ob aliud ad lesum hoc est ad saluatorem S ad medi eum Christum piis gentium manibus

ferri, niti ut per medicinam sacramentorum eius po

sint a peccati peste sanari id ergo cunctamur paramuri Apostoli verba de quibus forte dubitamus, etiam ipsa

sic intelligere, ut his congruant testimoniis. de quibus dubitare non possumus, anquam toto ipso loco,ubi

per unius peccatum multorum condemnatione S per

H vnius iustitiam multori, iustificationem Apostolus lo-- quitur,nihil mihi videatur ambigui, nisi quod ait Ada

ormam luturi. Floe enim reuera non solum huic sententiae conuenit qua intelligitur futuros eius tosteros, ct eadem formi cum peccato ei se generatos, sed etiam

in alios & alios intellectus possunt haec verba deduci. Nam ct nos aliud inde aliquido diximus, ct aliud foratasse dicemus, quod tamen huic intellectui non sit ad

uersum,d: ipse Pelagius no vno modo id exposuit. Caetera vero quae ibi dictitur, si diligeter aduertamur, at ptractentur,sicut in primo duoru illorum libro viren meonatus sum, etiam si subobscurum parium rerum ipset uni necesiitate sermone, non tamen poterunt alium

sensum habere, niti per quem factum est ut antiquitus uniuersa Ecclesia retineret, fideles paruulos originalispeecati remissionem per Christi baptismum eonfeci

tos. Unde non immerito beatus Cyprianus satis ostendit quam hoc ab initio creditum S intellectum serueti Ecclesia,qui cum paruulos a materno utero recentissimos iam idoneos ad percipiendum Christi biptismum

aisereret quoniam consultu si ierat utrum hoc ante octauum diem fieri deberet, quantum potuit conatus est eos demonstrare perfectos, ne quis quasi pro numero

dictu,quia octauo antea circucidebantur infantes, eos

adhue perficiendos existimaret. Sed cum magnum eis defentionis patrocinium praestitisset. ab originali tamepeccato eos non immunes esse confessi is est quia si hoe negaret, ipsi' baptismi caiisam propter quem percipi dum eos clefendebat, auferret. Potes ipsam epistolam memorati martyris de bapti radis paruulis legere si v lueris,neque enim potest deesse Cari hagini. verum in hanc etiam nostram, quantum praesentium quaestioni satis visum est pauca inde transferenda arbitratus sum, quc prudenter attende mantum vero, inquit,ad cau- in visi a sam infantium pertinet. quos dixisti intra secundi, vel tertium diem quo nati sunt constitutos, baptiχari non oportere, ct considerandam esse legem circuneisionisi s. antiquae, ut intra octauum diem eum qui natus est ba-G. . pii radum Sonet incandum non putares, longe aliud in concilio nostro omnibus visum est. In hoc enim quod tu putabas esse ficiendo, nemo eos ensit sed uni uersi potius iudicauimus, nulli hominum nato misericordiam dei de gratiam denegatam: Nam cum domibnus in Evangelio dicat, Filius hominis non venit ani- Κmas hominum perdere, sed saluare: quantum in nobis IMaim est si fieri potuerit, nulla anima perdenda est. Aduertisne quid dicat, quemadmodis sentiat non tantum carni sed animae quoque infantis exitiabile esse atque mori ferum sine illo Ialutari sacramento exire de hae vita

Vnde si iam nihil aliud dieeret, intelligere nostri, fuit sine peccato animam perire non posse. Sed vide paulopost defendens innocentiam paruulorum quid tan- dem de illis a reici me fateatur. Caeterum si homines, inquit, impedire aliquid ad eosecutionem gratiae poc iset, magis adultos et prouectos S maiores natu possent limpedire peccata grauiora. Porro autem si etiam gra-

uissimis delictoribus & in deum multum ante perea n-

tibus, in postea crediderint, remissa peccatorum itur,d: a baptismo atque gratia nemo prohibetur,quam

to magis prohiberi non debet infins qui recens nati nihil peeeauit,nisi quod secundis Adam carnaliter natus contagium mortis antiquae prima natiuitate contraxit . qui ad remissam peccatotu accipiendam in hoe ipso facilius accedit, et illi remittuntur no propria sed aliena peccata vides quanta fiducia ex antiqua & indubitata fidei regula vir tantus ista loquatur ita hie do Levineta cera ici mi ideo protulit, ut illud quod erat in

certum, unde consuluerat ille cui rescribit & unde e. cilii decretum constitutum esse commemorat, ut scili cet etiam ante octauum diem ex quo die natu; e et ii fans eu si afferretur baptitare nemo dubitaret per haec firmanista probaretur. Neque enim hoc tune quasi nouum aut quasi aliqua cuiusquam contradictione pulsa tum coeilio statuebatur seu firmabatur, quod obstricti , originali pereato tenerentur infantes: sed eum illie illi , consultatio versaretur,d: disceptaretur propter legem ,

cirrancisionis,utrum eos&ante octauum diem baptivari oporteret, ideo ei qui hoc negabat nemo cosenlit, quia iam non consulendum nec disceptandum Ad fi mum certum g habebatur, animam saluti aeternae peri

iura iii,si hane viti sine illius sacramenti consecutione lfiniret, quantiis ab utero recetissimi paruuli solo reatu essent peceati originalis obstricii. Quare illis eis mutato facilior quod alienorum , sed tamen esset necesi ria remisito peccatorum. His certis illa incerta de octauo die quaestio diisoluta est,atque in concilio iudieatu, homini nato ne in aeternu pereat, omni die licere se currere, cum etiam de ipsa carnali circuncisione ratio Niredderetur, quod umbra esset futuri, non quod intelli- ageremns etiam baptismum octauo ex quo natus est lis imo die dari oportere, sed nos in Christi resurrection8 spiritaliter ei reiicidi, qui tertio quidem post diem paci isonis in diebus tamen hebdomadarum quibus temptara prouoluuntur. Octauo,hoe est post sabbatum primo

die a mortuis resurrexit. Et nunc nescio cuius no- muae disputationis audacia quidam nobis facere conan-li, , temtur incertum quod maiores nostri ad dissoluenda

dam,quae nonnullis videbamur incerta, tanquam cer tam .

tissimum proferebat. Quando enim primitus hoc putari coeperit, nescio. illud tamen scio, tuini saucius Hieronymus qui hodi ve in literis Ecclesiasticis tam excellentis doctrinae fama ac labore vel satur, ad qua dim soluendas in suis libris quistiones, etiam hoc cera iii imum adhibet sine ulla disceptatione documetum. Nam in eo quod in Ionam Prophetam scriput, cum ad

eum venisset locum, ubi comemorantur etiam paruuli

ieiunio castigati, Maior inquit,aetas incipit,& vique ad

mitiorem p cruenit. Nullus enim absque peccato, iecit I. as.

315쪽

A unius quidem diei fuerit vita eius,ct innumerabiles an-l ni vitae illius. Si enim stellae mundae non sunt in conspectu dei quato magis vermis S putredo, & ii cui peceato offendetis Adam tenentur obnoxii Hunc cloctis.simum virum si facile interrogare possem', quam multos utriusque linguq diuinariam scripturarum tractat res, ct Christianarum disputationum scriptores com moraret qui non aliud ex quo Christi Ecclesia est coiistituta senserunt non aliud a maioribus acceperut non

aliud posteris tradiderunt Ego quidem quan uis longe auctora legerim, no memini me aliud audisse a Chri- sianis qui utrunque accipiunt testametum, non solumi in catholica Ecclesia, veruetiam in qualibet haeres vel schismate constitutis, no memini me aliud legisse apud eos quos de his rebus aliquid seribentes legere potui, ut scripturas canonicas sequerentur, vel sequi se cre-erent credi ve voluissent. Vnde nobis hoc negotium repente emerserit nescio. Nam ante paruum tempus a

quibusdam transitorie colloquentibus eursim mihi aures perstricti sunt, cu illic apud Carthaginem essemus, non ideo paruulos baptietari, ut remissionem accipiat peccatorum sed ut sanctificemur in Christo. Qua n uitate permotus, ct quia opportunum no fuit, ut cotra di aliquid dicerem,S no tales homines eram de quorumi essem authoritate solicitus. facile hoe in transactis alvi abolitis habui. Et ecce contra Ecclesia iam madio flam-s mante defenditur. ecce scribendo etiam memoriae cta mendatur, ecce res inhoe discriminis adducitur, ut hinc etiam a fratribus eonsulamur, ecce contra di*u- tareat s scribere cogimur. Ante paucos annos Romae quidam extitit Iovinianus nomine, qui sanctim

nialibus etiam aetate prouectioribus nuptias persuasisse dicitur, no illiciendo quo earum aliquam ducere vel let uxorem, sed disputando virgines sanctimoniae dieatas nihil amplius fidelibus coiugatis apud deum habere meritorum: Nuquam tamen ei hoc commentum venit in mentem, ut asserere conaretur sine originali

peccato nasci hominum filios. Et utiq; si hoc astrueret, multo procliuius vellem foeminae nubere, foetus munt dissimos paritia rae. Huius sane scripta, nam &scribere ausus est, cum fratres ad Hieronymum refellenda misissent, non solum in eis nihil tale coperit, verum etiam ad quaedam eius vana refutanda hoc tanquam certissi-

mum de hominis originali peccato, unde utique nece ipsum dubitare credebat, inter multa sua documenta . . deerompsit.Id agentis hie verba sunt Qisi dieit se, in-l quit, in Christo manere, debet sicut ille ambulauit &ipse ambulare. Eligat aduersarius e duobus quod vult,

i optionem ei damus, manet in Christo, an non manet Si manet ita ergo ambulet ut Christus: Si autem teme

rarium est similitudinem virtutum domini polliceri non manet in Christo,quia no ingreditur ut Christus

Lyem... ille peccatum non fecit, neq; inuentus est dolus in ore eius, qui cum malediceretur non remaledixit, ct tan C. e quam agnus coram tondente,sic non aperuit os suum: ad quem venit princeps mundi istius S inuenit in eo nihil qui cum peccatum non fecisset,pro nobis peceat tum eu fecit deus. Nos autem iuxta Epistolam laeobi

multa peccamus omnes,&nemo mundus a peccati Getis. nee si unius quide diei fuerit vita eius. Quis enim glo Dabitur castum se habere cor, aut quis confidet mund. dum se esse a peccatis Tenemurque rei in similitudinerraeuaricationis Adam .vndect David Ecce,inquit .in iniquitatibus coceptus sum, & in delictis concepit me inrater mea. Haec non ideo commemoraui,quia disru Tomus septimus.

CONTRA PELAGIANO SI LIBER TERTIUS.

talorum quorumlibet sentet iis tanquam eanon ea ait. Vt horitate nitamur sed ut appareat ab initio usq; ad pr(sens tempus quo ista noluitas orta est, hoc de originali peceato apud Ecclesiae fidem tanta constantia custoditum, ut ab eis qui dominica tra starent eloquia, magis certissimum proferretur ad alia falsa resutanda, quam id tanquam selsum refutari ab aliquo tentaretur. Caeterum in sanctis canonicis libris viget huius sentetic clarissima & plenissima aut horitas clamat Apostolus, Per unum hominem peccatum intrauit in mundum,& per peccatum mors, ct ita in omnes homines pertransit, in quo omnes peccauerunt. Vnde nee illud liquide dici potest, quo peccatum Adae etiam non peccantibus

nocuit cum scriptura dicat,in quo omnes peccauerut .

Nee sie dicuntur ista aliena peccata,tanquam omnino lad paruulos non pertineant, siquidem in Adam omnes tunc peccauerunt, quando in eius natura illa insita, inlSua eos gignere poterat,adhue omnes ille unus silertit,

sed dicuntur aliena, quia non dii ipsi agebant vitas proprias sed quicquid erat in sutura propagine,vita unius

hominis continebat. Nulla, inquiunt, ratione conceditur, ut deus 'ut propria peccata remittit, imputet aliena. Remittit, sed spiritu regeneratis, non carne ge- E- Nnneratis. imputat vero no iam aliena,sed propria:Aliena rei hi

quippe erant quado hi qui ea propagata portarent no-

dum erant nunc vero carnali generatione iam eorum GPI III.

sunt quibus nodo spiritali regeneratione dimissa sunt. Sed si baptismus, inquiunt mundat antiquum illud de lictu, qui de duobus baptietatis nati fuerint, debet hoc

carere peccato: Non enim potuerunt ad posteros tracmittere, quod ipsi minime habuerunt. Ecce unde plerianque covalescit error, cum homines idonei fiunt his

res, us interrogandis quibus intelligendis no sunt ido nei. Cui enim auditori vel quibus explicem verbis,quo modo mortalia vitiosa primordia non obsint eis, qui aliis primordiis immortalibus inchoati sunt, ct tame oblint eis quos iidem ipsi, quibus iam non obsunt, Neisdem vitios s primordiis generauerint, quomodo id intelligat homo cuius tardius tam mentem impedit S suae sententiae praeiudicium,& pervicaci; grauit sinis vinculum veruntamen si aduersus eos mihi esset eauasi ista suscepta, qui omnino paruulos bapti rari prohiberent, aut superfluo bapti rari contenderent, dicentes eos ex fidelibus natos, parentu meritum necestario eo

sequi, tune deberem ad hanc opinionem conuincen- pdani laboriosus fortassis Se operosius excitari. Tunc si mihi apud obtusos de eontentiosos propter rerum nai turae obscuritatem dissicultas refellendi falsa Mersea dendi vera resisteret, ad haec forte quae in usu atque in promptu essem exempla confugerem, vicissim; inter rogare, ut quia eos moueret, quomodo peccatu quia mundatur per baptismum, maneat in eis quos genuerint baptietati, ipsi explicarent, quomodo praeputium quod per circuncisionem auferior, maneat in eis quoi nuerint circuncis, quomodo etiam palea qua oper humano tanta diligentia separatur, maneat in fiuctu qui de purgato tritico nascitur. His de talibus sera i , sitan utcunque conarer exemplis persuadere hominibus, qui mundationis saeramenta superfluδ filiis mun. datorum erederent adhiberi,quina recto cosilio bapti- taetatorum paruuli bapti etentur, quanquam fieri possit ut homini habenti utrunque semen & mortis in carne.&immortalitatis in spiritu, non obiit regenerato per spiritum, quod obest eius filio generato per carnem, sis c. ix. in isto remis ione mundatum, quoduit etiam in illo si

v iiij

316쪽

DE PECCATOR vM MERITIS E TAEREMISSIONE LIBER TERTIUS.

G in liremissione, velut et rcueisione velut trituratione ac ventilatione mundandum. Nunc vero quando su

dem eum eis agimu . qui confitentur baptitatorum filios baptitandos . ciuato melius ite agimus ut dicamus vos qui asseritis de nominibus a peccati labe mundatis sine peccato nasei filios debuisse, cur non attenditis eo

modo vobis posse diei de Christianis parentibus Christianos nasci filios debuisse Cur ergo eos Christianos fieri debere censetis Nunquid in eorum parentibus corpus Christianum non erat, quibus dictum est, Nescitis quia corpora vestra membra sunt Christi An fori te corpus quide Christianum de Christianis par Albus

natum est,sed non Christianam animam accepit 3 Hoc vero multo est mirabilius, naque utrumlibet de anima sentiatis. qui aprofecto cum Apostolo non eam credi MI M.f. antequa nasceretur aliquid egisse boni aut mali. aut de traduce attracta est,simi liter ut corpus de Chri stianis Christianum . ite anima etia Christiana esse debuit , aut a Christo creata, vel in Christiano corpore.

vel propter Christianum corpus Christiana debuit seu creari seu mitti: Nili forte dicetis Christianos homines id Christianis corpus gignere potuisse, & ipsum Christuanima Christiana non potuisse procreare. Cedite ita iveritati, & videte sicut fieri potuit. quod S vos fatemi, ni vi de Christianis i Christianus de membris Christi non membrum Christi, atque ut occurramus etiam omnibus qui licet falso, tamen quocunqiae religionis nomine detinemur, de consecratis non consecratus, ita etiam fieri ut de mundatis non mundatus nascatur.

id respondebitis, quare de Christianis non Christianus nascatur, nisi quia non facit generatio, sed s generatio Christianos Hanc igitur vobis reddite ratione, quia similiter a peccatis nemo nascendo, sed omnes renascendo mundantur. Ac ter hoe de hominibus

ideo mutatis, quoniam renatis, homo qui nascitur re nascitur, ut etiam ipse mundetur. Potuerunt enim parentes ad posteros transinutere, quod ipsi minime habuerunt . Non solum sicut tarmenta paleam, S praepu- tium circuncisus,sed etiam quod & vos dicitis, fideles infidelitatem in posteros traiiciunt, quod non est iam illorum per spiritum regeneratorum, sed quo in earne generati sunt mortalis seminis vitium.Nam ut is quos paruulos per sacramentum fidelium fideles faetendo. esse iudicatis,infideles natos ex parentibus fidelibus norum' negatis. At enim si an ina non est extra duce sed ex sola caro ipsa tatum habet traducem peccati,& ipsas cet V poenam meretur .hoc enim sentiunt iniustum esse dii centes, ut hodie nata anima no ex massa Adae tam an liquum peccatum portet alienum. Attende obsecro tere Pu squeniadnio dum circuspectus vir Pelagius,nam ex eius

libro lice qui modo posui verba triscripsi, sensit quam

in dii scili de anima quaestione versetur: Non enim ait, quia anima non est ex traduce: sed si anima non est extra duee: rectis i me siciens de re ta obscura de qua nulla in serapturis sanctis certa & aperta testimonia possumus inuenire aut dissicillime possumus, cunctanter imqui potius quam fideter. Quapropter ego quoque huici propolitioni non praecipiti asseritone respodeo. Si anima no est ex traduce, ergo quq ista iustitia est,ut recensereata & ab omni delicto prorsus immunis, ab omnis peceati contagione penitus libera passiones carnis diauerso rum, cruciatus,& quod est horribilius etiam daemonum incursus in paruulis sustinere cogatur di Nes enimi aliquid horum caro sic patitur , ut no ibi anima potius quae vivit ac senti poenas lirat. Hoc enim si iustu oeenditur, se etia ostendi potest qua itistii ia in carne quos Npeccati subeat originale peccatum, baptismatis sacramento S gratiae miseratione mundando. Si aute illud ostendi non potest, neque hoc posse arbitror . Aut ergo utrunque occultum feramus, ct nos homines re ememinerimus, aut alias aliud de anima opus si necesse videbitur cautela sobria disputando moliemur. Nunc Ara. tame illud quod ait Apostolus, Per unis hominem pec- mereracatum intrauit in mundum, S per peccatu mors, ct ita Car. XI. in omnes homines pertransiit, in quo omnes peccauerunt rite accipiamus ne tot tantis, apertissimis diuinarum serio turarum testimoniis, quibus docemur proer

Christi societatem quae in illo & cum illo fit, cu saer

mentis eius imbuimur,&eius membriis incorporamur,

vitam salutem, aeternam adipisci neminem post e, nimis insipiiter atque intaliciter repugnare iudicemur. Neque enim alio sensu dictum est ad Romanos, Per

unum hominem peccatum intrauit in mundum S per peccatum mors,atque ita in omnes homines pertraitit,

quam alio loeo quo dictuni est ad Corinthios, Per ho- , .minem mors, ct per hominem resilirectio mortuorum . Sicut enim in Adam omnes moriuntur,se , in

Christo omnes viviscabuntur. Nemo quippe ambigiti hoe ibi de corporis morie dictum.quoniam de resurrectione corroris magna Apostoli immione qucssio vera sabatur.& ideo videtur ibi de peccato tacuit se, litia noerat quaestio de iustitia. Hic aute ad Romanos xtrunq; posuit S utrunque diutissime commendaxiit, peccatu in Adam. iiistitiam in Christo: S mortem in Adam, vitam in christo: quae omnia verba sermonis Apostolici

Juantum potui salis, visum est,in primo, ut iam dixi

uorum illorum libro perscruta ius aperui. Quanquantiam ad Corinthios locum ipsum de resut rectionei domini tractatum sic in fine concluserit x t nos dubital re non sineret, mortem quoque corporis merito acci-l disse peccati .cu enim dixisset oportet comis tibile hoc Ilidem . induere incorruptionens, ct mortale hoc induere immortalitatem : Cum autem corruptibile hoe indutum suerit incorruptione, ct mortale hoc induerit inan ortalitatem, unc fiet, inquit .serino qui scriptus est Abso osse s.

pta est mors in victoria. x bi est mors victoria tua ubi

est mors aculeus tuus Deinde subiecit. Aculeus autem mortis est peccatum .virtus vero peccati lex. Quia ergol Mseut Apostoli apertis,ima verba ceclarant,eo absurbe Penta s. bitur mors invictoria quo corruptibile Sinnitate hodinduet incorruptionem S immortalitate, id est, 'u viuifieabit de' ct mortalia corpora nostra propter naabitantem spiritu eiu in nobis: manis stum est S huiumortis corporis, quae resurrectioni carnis cotraria ist

aculeum fuisse peccatum: aculeum autem quo inors seia est,non que mors secit: peccato enim morimur .n morte peccamus. Sic itaque dictu est aculeus mortis,

quomodo lignum vitae no quod hominis vita faceret. sed quo vita hominis feret:&quomodo lignum scicntiae. per quod scientia fieret hominis, no quod per suam

scientiam feeerit homo. Sic ergo Saculeus mortis quo mors facta est no quem mors iecerit.Sic enim dicim S poculii mortis quo aliquis iamrtuus sit vel mora pos sit no quod mortes mortuusve cofecerit. Aculeus ita b i. r. s. mortis peccatu est peccati punctu mortificatu est gen humanum. Qis id adhuc quaerimus cuius mortis, utruantim an corporis v triam primae qua nuc omnes morimur, an secundae qua tue impii morientur Nulla causa est exagitandi qucstione, nullus tergiversandi locus, Apostoli verba quib' id agebat, interrosa taresso lent. Cum

317쪽

DE NAT, RA ET GRATIA

Cum mortale hoe inquit induerit immortalitate,tunc fiet sermo qui scriptus est, Absorpta est mors in victo ria ubi est mors victoria tua ubi est mors aculeus tuus Aculeus aut e mortis peccatum,uirtus vero peccati lex. De resurrectione corporis agebat, qua absorbebitur mors in victoria cum mortale hoe induerit immortalitate. Tunc ipsi morti insultabitur quae in victoria re surrectionis corporis absorbebitur Tuc ei dicetur ubi est mors victoria tua ubi est mors aculeus tuus Morti ergo corporis hoc dicetur. Hae enim absorbebit victoriosa immortalitas, cu mortale hoc imni ortalitate induetur. Morti, inquam , corporistiane dicetur, ubi est mors victoria tua, qua hie omnes sic viceras ut etia dei filius teram confligeret, te, non vitando sed suseipita do superaret vicisti in morientibus, victa es in resurgetibus. Victoria tua qua abhrbueras corpora ni orientium,temporalis fuit: victoria nostra oua in eorporib' absorpta es resurgentium aeterna constabit. Vbi est aculeus tuus hoc est peccatum quo puncti & venenati sumus, ut etia in nostris corporibus fieres, ct ea iam longo tempore possideres 3 Aculeiis autem mortis est re

carum virtus vero peccati lex. Peccauimus in uno omnes,ut moreremur in uno omnes: accetimus legem novi emendatione finiremus peccatum, ted ut transgre sone augeremus. Lex enim subit rauit v t abudaret peccatu, S conclusit seriptura omnia sub peccato. Sed deo gratias qui dedit nobis victoriam per dominum nostrum telum Christum. t ubi abundauit peccatum simperabundaret .sc gratia, atque ut promissio ex fide lesu Christ talaretur ei edetibus, ct vinceremus mortem per immortale resurrectionem , ct aculeum eius peccatum per gratuitam iustificationem. Nemo ita haere fallatur & fallat.Omnes adimit atque aufert iste sanctae scripturae sensus manifestus ambages. Quemadmodum ab origine trahitur mors in corpore mortis hui'. sie ab origine tractum est& peccatum hae carne re cati .propter miod sanandum, & propagine attractu Sevoluntate auctum. atque ad ipsam carnem resuscitandam, medicus venit in s militudine carnis peccati, qui non est opus sanis sed aegrotantibus: nec venit vocare iustos, a peccatores Proinde quod ait Apostolus cum fideles moneret ut se ab infidelibus eo iugibus non di iungerent , S1ctificatus est enim vir infidelis in uxore. ct sanctificata est mulier infidelis in fratre: alioquin filii vestri immundi etant nue autem sancti sunt: aut se est accipiendum quemadmodum & nos alibi. de Pelagius cum eandem ad Corinthios Epistolam tractaret exposuit, quod exempla iam praeciderant & virorum quo, uxores , ct tam in aru quas mariti lucri fecerat Christo, dc paruulorum, ad quos faciendos Christianos voluntas Christiana etiam unius paretis evicerat: aut si, quod magis vel ba Apostoli videntur sonare S quodammodo cogere aliqua illic intelligeda est sanctificatio, qua sanctificabamur vir vel mulier infidelis in coniuge fi

deli.& qua sancti nascebantur filii fidelium. sue quia ita

menstruo cruore mulieris a concubitu cotinebat quicunque vir vel foemina id in lege didicerat: nam hoe Erechiel inter illa praecepta ponit quae non figurate ac-eipienda sunt, siue propter aliam quamlibet quae ibi aperte proposta non est, ex ipsa necessitudine coiugiorum atque filiorum sanctitatis asperginem, illud tames ne dubitatione tenendum est quaeranque illa sanctificatio sit non valere ad Christianos faciendos atque ad dimittenda peccata, nisi Christiana ct Ecclesiastica imi inutione de sacramentis efficiantur fideles. Nam nec

CONTRA PELAGIANOS, LIB. VNUS. ist

eoniuges infideles quamlibet sanctis S iustis conlutia obus haereant ab iniquitate mundantur quae a regno dei separatos in damnationem venire copellit:nec paruulide quibuslibet sanistis iustis 3 procreati originalis pe eati reatu absoluutur, nisi in Christo fuerint baptietati. pro quibus tanto impelius loqui debemus. quanto pro se ipsi minus possunt. Id enim agit illa disputatio.

tra cuius nouitatem antiqua veritate nitendum est, ut

infatues omnino superfluo baptirari videantur. Sed aperte hoc non dicitur, ne tam firmata salubriter Eeel siae consuetudo violatores suos ferre non possit. Sed si

pupillis opem ferre praecipimur, quanto magis pro istis laborare debem ,qui destitutiores S miseriores pupillis etiam sub parentibus remanebunt, si eis Christi gra tia denegabitur, quam per se ipsi flagitare non possum illud autem quod dicunt sine ullo peccato aliquos homines iam ratione propriae voluntatis utentes, in hoe seculo vixisse vel viuere optandum est ut fiat,conadum est ut fiat supplicandum est ut fiat non tamen quasi factum merit confidendum est: hoc enim optantibus Seonant ibus & digna supplicatione deprecatibus qui quid remanserit peccatorum, per hoc quotidie solui- situr, quod veraciter in illa oratione dicimus. Dimitte nobis debita nostra sicut & nos di mittimus debitoribus nostris. Quam orationem quisquis cuilibet etiam homini sancto , dei voluntatem scienti atque facieti, praeter unum sanctum sanctorum dicit in hac vita necessaria non fuisse, muli uni errat: nee potest omnino illi ipsi placere quem laudat. si autem seipsum talem putat ipse se decipit A veritas in eo non est, non ob aliud. i. Irasti nisi quia falsum pistat. Novit ergo ille medicus quino est odius sanis . sed aegrotitibus queadmodum nos rando perficiat in aeternam salutem.qui ct ipsam mortem, quan uis peccati merito inflicta sit, non aufert in hoc seculo eis quibus peccata dimittit, ut etiam cum eius timore superando suseipiant pro fidei synceritate certamen, ct in quibusdam etiam iustos suos quoniam adhuc extolli possunt non adiuuit ad perficiendam imstitiam, ut dum non iustificatur in conspectu eius omnis vives, actionem gratiarum semper indulsentiae ipsius debeamus. S sic ab illa prima causa omnium viti rum. hoc est a tumore superbiae sancta humilitare sanemur. Hanc Epistolam dum disputatio magna breuem sparturit liber prolixus est natus, utinam tam perfectu quam tandem aliquando finitus.

Libri tertii finii.

DIVI AURELII

episcopi liber de natura & gratia ad Tibinasium S Iacobum contra Pelagianos,

ibrum quem misistis charissimi filii vitia dii

Timasict lacobe, mermissis paulu- lum quae in manibus erant curtim cet. I.

i quidem . sed no mediocri intention

ne perleci, ct vidi hominem Eelo ardentissimo accensum aduersus reos. qui cum in suis peceatis humanam voluntatem debeat aecusare, naturam potius accusantes hominu, per illam se ex are conatur, nimis

318쪽

DE NATI RA ET GRATIA CONTRA PELAGIuc S

G exarsi aduersus bane pestilentiam, quam etiam litera-

rum secularium authores grauiter arguerunt exclam

svissim ii Falso queritur de natura sua genus humanu . Hanc I-- etiam prorsus iste sententiam quatis potuit ingenii vi-g thim ribus aggeravit. veruntamen timeo ne illis potius suffragetur qui relum dei habent .sed no secundum scientiam. Ignorantes enim dei iustitiam de suam volentes constituere , iustitiae dei non si int subiecti. x sit autem iustitia dei de qua hie loquitur. conseqtienter aperit adiungens, Finis enim legis Christus ad iustitiam omni credenti. Hane itaque iustitiam dei. non in praecepto legis quo timor incutitur, sed in adiutorio gratiae Christi ad quam solam utiliter legis velut pcdagogi timor ducit constitutam esse qui intelligit, ipse intelligit quare sit Christianus. Nam si per legem iustitia,

s ergo gratis Christus mortuus est: si autem non gratis mortuus est,in illo solo iustificatur impius cui credenti

in eum qui iustificat impium, deputatur fides ad iustiai tiam. Omnes enim peccauerunt , egent gloria dei, m. i stificati gratis per sanguinem ipsius. Quicunque autem non putantur pertinere ad hos omnes,qui peccauerunt Se egent gloria dei. profecto nullam necessitatem ha H bent ut Christiani fiant, quia non est opus sanis medi-MM'. eus, sed aegrotantibus: unde non venit ille vocare iu- Nec per te' peceatores. Ae per hoc natura humani grat mure per neris ex illius unius praeuaricatoris carne procreata, unatura u - potest sibi sussicere ad implendam legem, perficiendamque iustitiam,de praemio debet vile secura ,hoc est, de vita aeterna etiam si in aliqua gente aut aliquo superiore tempore fides eam latuit sanguinis Christi. Non enim iniussus deus qui iustos fraudet mercede iustitiae s eis non est annunciatum sacramentum diuinitatis de humanitatis Christi , quod manifestarum est in carne. Quomodo enim crederent quod non audierunt: aut quomodo audirent sine praedicante Fides enim exauditu sicut scriptuni est, auditus aut e per verbum Chri sti. Sed dico, inquit, Nunquid non audierunt in omnem terram exivit sonus eorum, S in fines orbis terrae verba eorum. Sed antequam hoc inciperet fieri, ante quam denique usque ad fines totius orbis terrae praedicatio ipsa perueniat, quoniam non desunt adhue vitia mae gentes. licet ut perhibetur,paucissimae,quibus h nondum fuerit praedicatum,quid faciet humana natura . vel quid fecit . quae vel ante non audierat hoe futu rum vel adhuc non comperit sectum, nisi credendo in deum. lui fecit coelum de terram,iquo &se faciam nal tura liter sentit, de recte vivendo eius impleat voluntatem nulla fide passionis Christi, S resurrectionis imabuta od si fieri potuit. aut potest, hoc de ego dico quod de lege dixit Apostol'. Ergo Christ' gratis mora tuus est. Si enim hoe ille dixit de lege qua accepit gens

una Iudaeorum, quanto iustius diciter de lepe naturae. quam accepit uniuersum genus humanum Si per naturam iustitia ergo Christus gratis mortuus est. Ii autem non gratis Christus mortuus est . ergo omnis humana

natura iustificari de redimi ab ira dei iustissima, hoe est vindicta, nullo modo potest, nisi per fidem S sacra. Naturati mentum sanguinis Christi. Natura quippe hominis

aesta oec r primitus inculpata,ct sine ullo vitio creata est. Natura vero ista hominis qua unusquisque ex Adam nascitur, iam medico indiget quia sana non est Omnia quidem bona quae habet in formatione vita, sensibus, mente, a summo deo habet creatore de artifice suo: vitium vero quod ista naturalia bona eotenebrat de infirmat, ut illuminatione S curatione opus habeat. non ab incid- ruta

cap. II.

pabili artifice eontractum est,sed ex originali peccato quia commissum est libero arbitrio. Ac per hoc natur: poenalis ad vindictam iustissima pertinet. Si enim iansumus in Christo noua creatura, tamen eramus natur.

filii irae seut de exteri.Deus autem qui diues est in misiricordia, propter multam dilectionem qua dilexit no& eum essemus mortui delictis, couiuificauit nos Christo cuius gratia sumus salui facti. Hae igitur Christgratia ,sine qua nec infantes nec late grandes salui fieri possunt. non meritis redditur,sed gratis datur, proipter quod gratia nominatur. iustificati .iqi ut gratis peti anguinem ipsus. unde hi qui non per illam liberan

tur, siue quia audire nodum potuerunt siue quia obedire noluerunt,sue etiam cum per aetatem audire no pocsem, lauacrum regenerationis quod beeipere possene per quod salui fierent,no accepertit, iuste utique dam nantur:quia sine peccato non sunt,uel quod oricinali ter traxerxit,vel quod malis moribus addiderunt. Omines enim peccauerunt siue in Adam sue in semetipsis: ct egent gloria dei. uniuersa igitur massa ponas de bet: de ii omnibus drbitum damnationis supplicio redi ratem,

deretur, no iniuste proculdubio redderetur. Qui ergo inde per gratiam liberantur non vasa meritorum suo rum sed vasa misericordiae nominamur.Cuius miseria Leordiae . ni ii illius qui Christum lesum misit in hune emam

mundum peccatores saluos sacere, quos praesciuu Se i. Time .

praedestinauit Se vocavit de iustificauit de glorificauit Q ibis igitur usqueadeo dementissime insaniat, ut non agat ineffabiles gratias misericordiae quos voluit liberantis, qui recte nullo modo posset culpare iustitiam

uniuersos omnino damnantis Hoc u secundu seriipturam sapiamus, no cogimur cotra Christianam gratiam disputare, Se ea dicere quibus demonstrare conemur naturam humanam neque in paruulis medi eo indigere quia sana est. Se in maioribus tibi ipsam ad iusti tiam si velit posse sutarere Acute quippe videntur haec dici sed in orientia verbi, qua euaeuatur crux Christis Non est ista de sursu in sapientia desse dens. Nolo quod sequitur dicere ne amicis nostris quorum fortis,imici i, celerrima ingenia non in peruersum, sed in directunt

currere volumus facere existimemur iniuria. an to igitur 1elo araesus est libri huius quem mi istis,conditor, aduersus eos qui peccatis suis patrocinii, de naturae humanae infirmitate perquirunt , tanto& multo Mardentiore Telo nos oportet accedi, ne evacuetur crux

Christi. Euaeuatur autem, ii aliquo modo praeter illi uisaera metum ad iustitiam vitamque aeternam perueniri

posse dicatur od in libro isto agitur, nolo dicere abietente, ne illum qui eum seriesit, ne Christianum qui . dem habendum iudicem, seu quod magis credo i ne- hieme magnis sane viribus, sed eas sanas volo, noti quales phrenetici habere consueuerunt.Nam prius dilstinguit aliud esse quaerere an possit aliquid est e, quo ad solam possibilitate pertinet:aliud, utrumne sit. Hi

distinctionem veram esse nemo ambigit . consequentenim est,ut quod est esse potuerit: non est autem eos quens,ut quod esse potest,etiatu.Qisia enim dominus Lararum suscitauit,une dubio potuit: iuia vero Iudam non suscitauit, nunquid dicendum est non potuit P tuit ergo,sed noluit. Nam si voluisset eadem etiam hoe potestate fecisset, quia de filius quos vult uiuifieat. Sed hae distinctione vera atque manifesta, quo tendat. Se quid eficere conetur aduertite. Nos inquit, de sola postibilitate tractamus,de qua nisi quid certum costiterit, trii gredi ad aliud, grauissimum esse, ais extra ordine

duci vias.

319쪽

A ducimus. Hoc versat milhis modis S sermone diuturno ne quis eum aliud, quam de non peccandi possibilitate quarere existimet. Vnde inter multa quibus id a-e t .ei iam hoc dicit idem iterum repeto, Ego dico pos se e se hominem sine peccato: tu quid dicis non posse esse hominem sine peccato Neque ego dico, inquit, hominem esse sine peccato: neque tu dicis non esse hominem sine peccato. De posse & non posse, non de esse Srion ei se contendimu . Deinde nonnulla eorum quae aduersus eos de scripturis protari solet, ad istam quae stionem non pertinere in qua quiritur possit ne an no. possit homo esse sine peccato. ita commemorat, Nam nullus, inquit mundus est a sorde: ct non est homo qui Et les. r. non peccet: S non est iustus in terra: ct non est qui ita ianuina ct caetera his similia, inquit. ad non esse, non ad non posse proficiunt. Huiusmodi enim exemplis ostenditur, quales homines quida tempore aliquo tura int, non quod aliud esse non potuerint, unde de iu-

re inueniuntur cile culpabiles. Nam si idcirco tales fue-- runt quia aliud esse non potuerunt .culpa carent. vid . . . . te quia dixerit. Ego autem dico. paruulum natum in

loco ubi ei no potuit per Christi baptismum subueniri, morte praeuentum idcirco talem tuisse, id est, sinelai ucro regenerationis exisse quia esse aliud non po- at ergo eum,& aperiat ei contra sententiam domini regnum coelorum. Sed non eum absuluit Apo- stolus qui ait, Per unu in hominem peccatum intrauit in mundum, S per peccatum mors, Sita in omnes homines pertransiit, in quo omnes peccauerunt. Rectet ergo ea damnatione, quae per uniuersam massam cur rit non admittitur in regnum coelorum: quavis Christianus non solum non fiterit, sed nee esse potuerit. Sed non damnatur, inquiunt, quia in Adam pec- easse omnes, non propter peccatum nascendi originelat tractum,sed propter imitationem dictum est. Si ergol si leo dieitur Adam author omnium qui subsecuti sunt peccatorum, quia primus peccator in hominibus fuit, . . cur non potius Abel quam Christus ponitur caput o-ntis . t mnium iustoro, quia primus in hominibus iustus fuit, Sed de infante non loquor. iuuenis vel senex in ea r gione defunctus est, ubi non potuit Christi nomen ai id ire, potuit fieri iustus per naturam ct liberum arbis C trium,an non potuit Si potuisse dicunt Ecce quod est, erucem Christi euacuare sine illa quenquam per naturalem legem & voluntatis arbitrium iusti fieari posse C - contendere, dicamus Se hic ergo Christus gratis mo tuus est: hoc enim omnes possem etiam si mortuus illei non esset:& si iniusti essent , quia vellent essent, non quia iusti esse non possent. Si autem sine Christi gratia iustificari omnino non potuit etiam istum si audet ab soluat secuduin verba sita quia si idcirco tali fuit quo laliud esse non potuit, culpa caruit. Sed obilest tibi

quasi ab alio d ictum. & ait. Potest quidem esse, sed percis X. gratiam dei, inquis. Deinde velut rei ondendo subiu git.Ago humanitati lux gratias quod assertione meam quam dudu oppugnabas, no modo no oppugnare, aut

confiteri solum contentus non es, verum etiam non refugis comprobare. Nam dicere potest quidem, sed per illud aut illud: quid aliud est, quam non solum con- sentire quod possit esse, verum etiam quomodo vel qualiter possit ostendere Nullus itaque magis alicuius rei possibilitatem probat, quam qui eius etiani qualita item fatetur. quia neque absque re esse qualitas potest. His dictis ii et u sibi obiicit. Sed tu, inquies, hoc in loco ei fratiavi, quandoquidem eam non commemoras, VNI S. is avidetis abnutre. Deinde respondet. Fg ne abnuo qui Dreni confitendo confitear necesse est, ct per quod res estici potest: an tu qui rem negando aequicquid illi ut est per quod res e tacitur. proculdubio negas , Oblitus est iam te illi iespondere, qui rem non negat: cuius obiectionem paulo ante picoposuerat dicentis, Potest quidem esse,sed per gratiam dei. Qisomodo ergo illam pro ciua iste multu laborat post bilitatem negat , qui ei iam dicit potest esse, sed per dei gratiam 3 veruti tamen quia isto climisso qui rem iam cofitetur, agit adhuc aduersus eos, qui negant esse possibile hominem esse sine peccato: quid ad nos 3 Contra quos vult agat dum tamen hoc confiteatur quod impietate sceleratis ima n gatur, sine gratia dei nominem sine peccato esse non pos . Dicit ergo Sive per gratiam, sue per adiutorium, siue per misericordiam, & quicquid illud est per quod dia et homo absque peccato potest,confitetur qui suis rem ipsam fatetur. Fateor dilectioni vestrae eum ista legerem, laetitia repente perfusus sunt, quδd dei gratiam non negaret, per quam solam homo iustifica- siri potest: hoe enim in disputationibus talium ma sine detestor det horreo. Sed pergens legere caetera, primo ex datis similitudinibus civi habere suspectum. Ait

enim. Nune si dixero, homo disputare potest, avis v lare lepus currere & non etiam per quae lixe e ci po sunt commemorauero, id est, linguam alas pede . num ego ossetorum qualitates negaui, qui ossicia ipsa con- lfessus sum Videtur certe hac eum commemorasse quae natura valent, creata sunt enim haec membra huiusmodi naturis lingua, alae, pedes: non tale aliquid posuit, quale de gratia intelligi volumus, sine qua homo non iustificatur ubi de sanandi . non de instituendis natu ris agitur. Hinc iam ergo solicitus coepi legere eae tera ct me non fallo comperi fuit,tea uni. Quo prius- cap.MLquam veniam, videte quid dixerit cum tractaret quo stionem de differemia peccatorum. ct obiiceret sibi. quod quidam dicunt leuia quaedam peccata ipsa multitudine . qued ita pe irruant non posse cuncta vitari .n gauit debere argui ne leui quidem correptione, si vita ri omnino non possunt. Seripturas utique non adue tens noui testamenti, ubi dicimus hane esse intenti nem legis arguentis, ut propter illa quae perperam fui, F confiigiatur ad gratiam domini miselautis, velut pae- dagogo cocludente in eadem fide,quae postea reuelata est, ubi S remittantur quae male fiunt, & eadem gratia iuuante non fiant. Proiicientium est enim via, luanuis bene oroficientes dicamur perfecti viatores. illa est at tem vimina perfectio cui ni nil addatur, cum id qui, te- ditur coeperit possideri. Iam vero illud quod ei diei. C. xit t. ltur, ipse tu sine peccato es 3 re vera non pertinet ad eam rem de qua vertitur quaestio. Sed quod dicit negligem l tiae suae potiti imputari, quod non est sine peccato be-

ne quidem dicit. sed dignetur inde ct orare deu, ne il-

lihoee iniqua negligentia dominetur. Quem rogabati quidam quando dicebat, Itinera mea dirigeseeundum verbum tuum. & no dominetur mihi omnis iniquitas, li ne dum suae diligentiae quasi propriis viribus fidit, nes, s

hic ad veram iustitiam, neque illie, ubi sine dubio per

fecta desideranda est&speranda Ierueniat. Et illud carunt. lquod ei a quibusdam dicitur, nusquam este seripti, his omnino verbis posse esse hominem sine peccato. iaei let refellit, quia non est ibi quaestio. quibus verbis dicatur

quaeque lenientia. Non tamen fortasse sine causa eum

aliquoties in seripturis inueniatur homines dictos essesne querela, non inuenitur qui sit dictus sine peccato,

320쪽

DE NATURA ET GRATIA

nis unus solus de quo aperte dictum est, Eum qui non

nouerat peccatum Et eo loco ubi de sacerdotibus agebatur, Etenim expertus est omnia secudum similitudianem absque peccato: in illa scilicet carne, qua habebat similitudine carnis peceati,quanuis non esiet caro pe cati. Quam tamen similitudinem non haberet, nisi eaetera omnis esset caro peccati . lam illud quomodo aecipiendum sit Omnis qui natus est ex deo non peccat, ct non potest peccare, quia semen eius in ipso manet: cum ipse Apostolus Ioannes quasi non sit natus ex deo, aut eis losueretur, qui nondum nati essent ex deo, aperie posuerit, Si dixerimus quoniam peccatum non nabemus, nosmetipsos seducimus, ct veritas in nobis

non est: in libris quos de hac re ad Marcellimum scripsi, sicut potui explicare curaui. Et illud quod dictum est, non potest peccare: pro eo dictum teste, ac ii diceretur, non debet peccare: non improbanda mihi vi detur huius assertio. is enim insanus dicat debere peccari, cum ideo sit peccatum, quia non debet fieri Sane quod Apostolus Iacobus ait, Linguam autem nullus hominum domare potest: non mihi videtur ita intelligendum ut exponere voluit quasi per exprobrationem dictum, tanquam diceretur, ergo ne linguam nullus hominum domare potest tanquam obiurgansae dicens Domare feras potestis, linguam non potestis quas facilius sit linguam domare quam seras. Non puto quod iste si sensius hoe loco. Si eni hoe sentire vellet de ne ili late domandae linguae, caetera sequerentur

in bestiarum comparatione. Nune vero sequitur, inquietum malum. plena veneno mortifero, utique nocentiore,quam bestiarum est atque serpentum. Nam illud carnem interficit, hoc vero anima. Os enim quod mentitur,occidit animam. Non ergo quasi id esset fa- ei lius . quam mansuefactio bestiarum, sanctus lacobus

illam sententiam pronuncia uit,aut ea voce voluit pronunciari, sed potius ostendens quantum sit in homine linguae malum, ut a nullo homine domari possit, cum ab hominibus domentur & bestiae Neque hoc ideo dixit ut huius in nos mali domi nationem per negligemtiam permanere patiamur, sed ut ad domandam lin suam diuinae gratiae poseamus auxilium. No enim ait,inguam nullus domare potest : sed nullus hominum: ut cum domatur, dei milericordia, dei adiutorio, dei

gratia fieri fateamur. Conetur ergo anima domare linguam,& dum conatur,poscat auxilium, S oret lingua, .ut dometur lingua domite illo qui dixit ad suos, Nonienim vos estis qui loquimini, sed spiritus patris vestri

qui loquitur in vobis. itaque traecepto facere commorinemur,quod conantes & nostris viribus non valentes. adiit torium diuinum precemur. Proinde & ipse cum exaggerasset linguae malum inter haec dicens, Nono tortet fratres mei haec ita fieri: continuo monuit, n-

summatis his quae hinc dicebat, quo adiutorio ista non fierent qui dixit fieri non oportere, Qisis enim sapiens S diseiplinatus inter vo . Ostendat ex bona conuersclione operationem suam in mansuetudine sapienti m 8d ii relu in amarum habetis S cotentiones in cordibus vestris, nolite gloriari S mendaces esse aduersus veritatem. Non est ista sapientia desursum descendes, sed terrena, animalis,diaboli ea Vbi enim relus S constentio . ibi inconstantia, ct omne opus prauum. Q autem desursum est sapientia, primum quidem pudica est deinde paeis . modesta, suadibilis, plena misericordi; S tiructibus bonis inaestimabilis, sine simulatim

e. I xc est sapientia quae linguam domat, desursum

CONTRA PELAGIANOS,

descendens, non ab humano corde prosliens. Ancti Ristam quisquani abrogate audet gratiae dei, & eam si perbissima vanitate ponit in hominis potestate , Cui ergo oratur ut accipiatur,s ab homine est ut habeatur An S hule orationi contradicitur, ne fiat iniuria libero arbitrio quod sibi staficit possibilitate naturc ad imiplenda omnia praecepta iustitiae Contradi eatur ergo eidem ipsi Apostolo lacobo admonenti S dicenti, Si tacta quis autem vestrum indiget sapientia, postulet a deo qui dat omnibus a Suenter, & non improperat, ct da bitur ei : postulet autem in fide nihil haesitans. Haec est fides ad quam praecepta compellunt, ut lex imperet, re fides impetret. Per linguam enim quam nullus hominum domare potest, sed sapientia desursum descen dens, in multis essendimus omnes. Non enim S hoetat. l. i.

iste Apostolus alio modo pronuelauit, scut illud quod

ait, Linguam nullus hominum domare potest. Neem m.

illud quisquam istis pro impossibilitate non peccandi

similiter obieeerit, quod dictum est, Sapientia carni inimi ea est in deuia legi enim dei non est subiecta nec

enim potest. Qisi autem in carne sunt deo placere non possim t. Sapientiam quippe carnis dixi Cnon sapiet iam desursum descendentem, in carne esse non eos qui Lnondum de corpore exierunt, sed eos qui secundum carnem vivunt, significatos esse manifestum est. Non

autem ibi est quaestio quae versatur. illud est quod expecto ab isto audire, si possim eos qui secundum spiritum

viisunt, Sob hoc etiain hie adhuc viventes iam quodammodo in carne non sunt, utrum gratia dei vivant secundum spiritum an sibi susiciat, iam data cum erraantur possibilitate naturae,ct sua propria voluntat catlenitudo legi ho si nisi charitas, ct charitas dei dici usa sit in cordibus nostris no per nosipsos, sed per spuritum sanctum qui datus est nobis Tractat etiam iste 3 de peccatis ignorantiae, & dicit hominem praeuigilare

debere ne innoret: ideoque esse culpandam ignoram

tiam quia id homo nescit negligentia sua, quod ad hi bita diligetia scire debuisset, tum tamen omnia potiussi ut et quam ut oret & dicat Da mihi intellectum ut Laliis. discam mandata tua. Aliud est enim non curasse scire . . Iquae negligentiae peccata etiam per sacrificia quaedam, legis v idebantur expiari . Aliud intelligere velle, nec . posse, ct sacere contra legem, non intelligendo quid fieri velit. Vnde admonemur a deo petere sapientiam, Mqui dat omnibus assi uenter utique his omnibus qui siepetunt,& tantum petunt quo modo S quantu res tat petenda est. Diuinitus tamen esse expianda peccata cU. xvi commissa, ct pro eis dominum exoradum esse fatetur

propter veniam scilicet promerendam , quia id quod actum est facere infinum multum ab isto laudata po.

tentia naturae ct voluntas hominisci iam ipso fatentei non potes: sua re hac necessitate restat ut oret igit osci: ut autem adiuuetur ne peccet, nusquani dixit, non hielegi. Mirum de hac re omnino silentium, cum oratio dominica utrunque petendum esse commoneat, ct ut dimittantur nobis debita nostra, ct ut non inferamur in tentationem: illud ut praeterita expientur hoc ut futura vitentur. Quod licet non fiat nisi voluntas risit, M. . tamen ut fiat voluntas sola non suffiicit deo pro hae re nee superflua, nee impudes domino immolatur oratio.

Nam quid stultius, quam orare ut facias quod in pote-uate habeasi iam nunc videte quod ad rem maxi- c. t. . me pertinet, quomodo humanam naturam tanquam omnino sine ullo vitio sit, conetur ostendere, ct contra apertisimas scripturas dei luctetur sapientia verbi.

SEARCH

MENU NAVIGATION