장음표시 사용
381쪽
A habetet plenissimam pacem. Abst, inquam, ut carnis
concupiscem iam non opportune ad generandum sed inordinata commotione surgentem, aut illi mHi placeret consentiendo satiare, aut iniquieii latrata esset dissentiendo eo hibere. Duarum vero reliquarum quilibet elegeritis. non est aduersus vos ulla comentione laborandum. Et li enim quartam volueritis eligere.vbi est omnium obedientia membrorum, ii ne ulla libidine summa tranquillitas, quoniam iam vos ei fecit vestra tum disputationis impetus inimi eos illud vobis saltem placebit quod tertio loco posuinius ut illa carnalis coeupiscentia. cuius motus ad eam postremam, quae vos inultum delectat rei uenit voltiptatem,nu quam in P radiso nili cum ad gignendum eis et necessaria, ad voluntatis nutum exurgeret Hanc si placet vobis in par dita collocare, S per talem concupiscentiam carnis, i quae nec praeueniret,nee tardaret,nec excederet imp rium volutati v vobis videtur in illa salieitate filios p tuisse generare, non repugnamus. Ad hoc enim quod agimus.sui icit nobis. quia nune talis in hominibus noest qualem in illius talicitatis loco esse potuisse conceditis. Qualis quippe nunc sit,profecto omnium sensus P mortalium etii eum verecundia confitetur, quia ct critos etiani nolentes, eamq; per temperam iam castigates . inquietudine inordinata importunaque io licitat,
ct plerunque sese volentibus subtrahit noletibus inlerit , ut nihil aliud in obedientia sua, quam illius piis eae inobedientiae poenam se esse testetur. Unde mei ito de . h illa S tune primi homines quando pudenda texerunt, i S nue qui se utcunque hominem esse considerat, omnis pudens impudensque confunditur abiit ut de ope re dei sed de poena primi veteris 3 peccati. verum vos no pro religiosa ratione, sed pro animosa cotentione, nee pro humano pudore. sed pio , estro furore, ne veli
ipsa coeupiscentia carnis vitiata credatur. S ex ea tra hi originale peccatum talem prorsus qualis nune est in Daradiso conabimini disputando reuocare eamque illic esse potuisse contendere. quam vel semper sequeretur inhonesta consentio,vel aliquando coerceret miseranda dissensio . Nos autem no multum curamus quidlvo, de illa sentire delectet. Quicquid tame hominum
per illam nascitur . si non renascatur, sine dubitatione damnatur & necesse est esse sub diabolo, si non liber c X m. t ut indei Christo. Hominem inquit dei opus de- C fendimus, nec ex illius potetia vel in malum vel in bomnum inuitum aliquem cogi, sed propria voluntate aut bonum sacere aut malu in bono vero opere a dei gratia semper adiuuari, in malum vero diaboli iuggestionibus incitari. Ad haec respondemus homines ei se ossidet inquantum homines sunt: sed sub diabolo esse. inquantum peccatores sunt, nisi eruantur inde per eum
qui non ob aliud factus est inter deum & homines me sdiator, nisi quia ex hominibus no potuit esse peccator, nee ex dei potentia vel in malum vel in bonum inui tum aliquem cogi. sed deo deserente pro meritis ire ini Halum. S deo adiuuante sine meritis conuerit ad bonum.Non enim est homo bonus si nolit Ad gratia dei
etiam .d hoc adiuuatur ut velit quoniam non inaniteri rhi , Acriptu est, Deus est enim qui operatur in vobis & velle
operari pro bona voluntate. Et pr paratur voluntas a domino. Vos autem in bono opere se putatis ad-- - a iuuari hominem gratia dei, ut in excitanda eius ad ip- - sum bonum opus volutate, nihil eam credatis operari. .alx Quod satis ipia tua verba declarant. Cur enimn di-
hominem dei gratia in bonum opus excitari,sicut
dixisti, in malum diaboli suggestionibus incitari Sed Ddi isti .in bono opere a dei gratia semper adiuuari, ta-
quam sua volutate, nulla dei gratia bonis opus aggressu, in ipso iam opere diuinitus adiuuetur, pro ni eritis videlicet volutatis bonae, ut reddatur debita gratia nodonetur indebita ac se gratia iam non si gratia,sed sit
illud quod Pelagi' in iudicio Palcstino ficto corde da
nauit gratia dei secundum merita nostra dari. Die mihi obsecro, quid boni Paulus adhue Saulus volebat, ac non potius imgna mala, ouando spirans caedem pergebat ad vastavos horrenda mentis ricitate ac furore
Christianos iasibus meritis bona volutatis deus illum ab his malis ad bona. mirabili S repentina voratione conuertit Quid ego dicam quibus meritis cum ipse clamet. Non ex operibus iustitiae quae nos fecimus. sed secundum suam misericordiam saluos nos feeit id illud quod iam commemoraui dixisse dominum, Nemo potest venire ad me, quod intelligitur . credere in
me nisi ei datum fuerit a patre meo Vtrum iam volenti credere pro meritis bon; volutatis hoc datur,an p tivi ut eredat ipsa voluntas, sicut Sauli desuper excitatur etiam si tam si aversus a fide ut credentes et a persequaturi ut quid enim nobis dominus praecepit t mremus pro eis qui nos persequuntur FNunquid hoe ora- Emus, ut eis pro bona eorum voluntate gratia dei retribuatur ac non potius ut mala in bonum voluntas eoru nautetur Sicut credimus tune a sanctis quos perseque-batiar, non inaniter oratum esse pro Saulo, ut ad fidem tuam vastabat,volutas eius couerteretur. Et illius quia em conuerso desuper ficta,manifesto etiam miraculo apparuit. Quam multi inimici Christi quotidie, subito dei occulta gratia trahuntur ad Christum i Quod
verbum si non ex Euangelio posuissem, quanta de me propter hoe iste dixisset, cum etia nune obluctetur nomihi sed illi quieta inat Nemo potest venire ad me,nisi par r qui misit me traxerit retra Non enim ait,duxerit. vi illie aliquo modo intelligamus praecedere volu tatem. Quis trahitur si iam volebat Et tamen nemo venit nisi velit. Trahitur ergo miris modis ut velit ab illo qui nouit intus in ipsis hominum cordibus operari, non ut homines quod fieri no potest nolentes credat, sed ut volentes ex nolentibus fiant. Hoc verum esse capax. non coiectura suspicamur humana, sed euidentis, ima diuinarum seripturarum authoritate dignoscimus. I e- pgitur in Paralipomeno libris, Et quidem in luda facta est manus dei ut daret illis cor unum, ut iacerent praeceptum regis & principum in verbo domini. item pert Etechielem prophetam domin dicit. Dabo eis cor a- liud. ct spiritu in nouum dabo eis, & euellam cor eoru lapideum de carne eorum,& dabo eis cor carneum, uti in praeceptis meis ambulent & iustificationes meas ol
l seruent ae faciant eas. Quid est autem quod Hester illa
regina orat& dicit, Da sermonem concinnum in os Ut Smi meum & verba mea clarifiea in cospectu leonis, & e uerte cor eius in odium impugnantis nos Vt quid isti in oratione dicit deo, si non operatur deus in eordi, i hominum voluntate mi Sed forte hae mulier insipienter orauit . videamus ergo utrum inaniter praemissust fierit orantis assectus.& consecutus non fiter it exaudientis effectus. Ecce ingreditur ad rege. Ne multa die musaei quia non ordine suo ingrediebatur,magna necessitate compulsa, intuitus est eam. scut scriptum est, i velut taurus in impetu indignationis suae Et timuit regina & conutrius est color eius per dissiliuione & in-elinauit se super caput delicatae sua, a prccedebat ea.
382쪽
G Et conmertit deus, ct transtulit indignationem eius in
lenitatemulam sequentia commemorare quid opus est,
ubi deviri compleuisse quod illa rogauerat,diuina scriptura testatur operado in eorde renis Quid aliud qui voluntatem qua iussit & est quod ab eo regina poposcerat, Qua deus iam ut fieret. exaudierat. qui cor
regis antequam mulieris sermonem poscentis audisset. occultissima & etaeacissima potestate couertit, & tra, stulit ab indignatione ad lenitatem, hoc est .de volun
late laedendi ad voluntatem fauendi secundum illud Apostoli, Deus est enim qui operatur in vobis S velle.
Nunquid homines dei qui hae scripserit t. ima ipse spirius dei quo aut bore per eos ista conseripta sunt oppi gnauit liberum hominis arbitri u Abiit, sed omnipotentis in omnibus & iudicium iustissimum.&auxilium dei misericordii simu comendauit . Suffcit enim sciri homini. quid non est iniquitas apud deum. lam quo. modo ista dispenset . faciens alios secundum merit uni vasa irae, alios secundum gratiam vasa misericordiae. i. Quis cognouit sensum domini, aut quis cosiliarius ei tui: Si ergo ad honorem grati; pertinemus non simusri ingrati tribuendo nobis quod accepimus. Quid enini re i habemus quod non aecepimus Dicimus,inquit A an sit e sancto, veteris testameti persecta hinc iustitia ad aeter hchri nainitansisse vitam id est, studio virtutis ab omnibus
D, i. recessisse peccatis quia Silli quos legimus aliquid peracasse,postea tamen eos emeridasse cognouimus Quanatae libet Hisse virtutis antiquos praedices iustos non eoi salvos fecit niti fides mediatoris.qui in remissione pericatorum sensit inem sudit. Ipsorum enim vox est Cre U. . iiD didi propter quod locutus ham. Vnde ait & Apostolui
Paulus, Habentes autem eundem spiritum fidei .secun
dum quod scriptum est, Credidi propter quod locutus
sum: S: nos credimus, propter quod te loquimur. Quid est eundem spiritium, niti quem iusti quoque illi habuerunt . qui ista dixerunt Dicit etiam Apostolus Petilis, Quid vultis iugum imponere gentibus, quod neq; noi portare potuim', neque patres nostri ESed per gratiam domini nostri Iesu Christi credim' nos salui fieri quLadmodum S illi. Hoe vox non vultis inimici gratiae Christi, ut eadem gratia lesu Christi salui facti credanatur antiqui, sed distribuitis tempora secudum Pelagis, in cuius libris hoc legitur, ae ante legem die .is saluoil factos esse per naturam deinde per lege, postremo per Christi: m. quas hominibus duorum superiorum tem eorum ante tepescilicet,& in lege,sanguis Christi non
fuerit necessarius, euacuantes quod dictum est. Vnus
enim deus. unus S mediator dei & hominum homo I AI . Chiistis, Iesus. Gratiam Christi, inquiunt, omnibus necessaraam de maioribus S paruulis cofitemur, ct eos qui di eunt de duobus baptitatis natum no debere baptietari anathemati ramus. Nouimus quomodo non secundum Paulum Apostolum, sed secundum pelagium haereticum ista dicatis. patuistis videlicet baptismi, ne
cessat tum, non propter remissionem peccatorum, sed tantummodo propter regnum coelorum. Datis enim eis extra regnum dei locum salutis & vitae aeternae, etias non fuerint baptitati. Nee attenditis quod scriptum est, Qui crediderit S bapti ratus fuerit saluus erit: qui
autem non crediderat eodemnabitur. Propter quod in Ecclesia saluatoris per alios paruuli credunt sciat ex a- f. pH -- liis ea qliae illis in baptismo remittuntur peccata traxe-hi runt. Nec illud cogitatis eos , itam habere no posse quiria. fuerint expertes eorporis S sanguinis Christi, dicente Iemc. ipso,Nisi manducaueritis carne meam, S biberitissam guinem meum, non habebitis rumitam in vobis. Aut si REuangelicis vocibus cogimini confiteri nee vitam salutemque posse habere paruulos de corpore exeuntes, nisi fuerint baptietati quaerite cur compellantur no ba
ptitati secundae mortis subire suppliciis, iudieante illo,
qui neminem damnat immeritum , ct inuenietis quod non vultis, originale peccatum. Et iam eos qui dicunt, i inquit baptisina non omnia peccata delere, codem namus quia scimus plenam purgationem per ipsa in steria coierri. Hoc dicimus a nos .sed & paruulos quoque per ipsa ni steria priminatiuitatis & obnoxic si cessionis vinculis solui no dicitis vos. Propter quod de Eccles a Christi qui hoc antiquitus tenet oportet ut sicut caeteri haeretici segregemini & vos. lam vero quod ita cocludit Epistola ut dicat Nemo ergo vos seducat nec se negent impii ista semire. Sed ii verum dicunt,aut audietia detur. aut certe isti ipsi Episcopi . qui nune dissident damnent quae supra dixi, cu Manichesse ista tenere. scot nos ista damnamus, ut de nobis iactant,ast plena concordia.quod si nolunt, scitote eos esse Manienaeos, ct ab eorum vos abstinete consortiis contemnendum est potius quina refellendum. is enim nostru dubitat anathema dicere Manichaeis, qui dico ti bono deo nec homines nee nuptias institutas, nee legem data, quae per Mo sen Hebraeo populo ministrata est Sed & Pelagianis non immerito anathema dicimus qui tam sunt inimici gratiae dei quae venit per Iesum Christum dominum nostrum, ut eam dicant nogratis, sed secundu merita nostra dari. ae se gratia iam non sit gratia: tantum m constituunt in libero arbitrio quo in profundum demersus est horno,ut eo ben8 vi do dicam hominem mereri gratiam, cum nemo bene illo uti possit niti per gratiam quae non secundum debitum redditur, sed deo gratis miserante donatur. Par uulos autem ita contencsum esse iam saluos. t saluato ri audeant negare saluados. Et lite execrabilia dogmata tenentes & seminantes, adhuc in si per stagitam a dientiam cum damnati debeant agere ponitentiam.
Episcopi, contra duas Epistolas Pela. hisianorum Liber secundus. Abi nune aliam non Iuliani tan- c. r. tum, sed S communem cum plii
ribus Pelagianis Eliseopis quani
I hessalonieani miserunt, consideremus epistolam, eiq; domino adiuuante respodeamus ut possum . R Od opus nostrum ne longurii
fiat, quam caust ipsus necessitas postulat,quid opus est ea quoque rcfellere,quae dogmatis eorum inlidiosa venena non eontinent,sed tantum in auxilium suum,vel pro ea tholica fide contra Manichtorum stat loquuntur profanitatem, sensionem orientalium Episcopo rum videtur exposcere nihil aliud nitente nisi ut horari bili hcteis obiecta, cui se aduersarios esseco fingunt, lateant inimici gratia in laude naturae Quis enim eis hine commouit aliquando qu stionem Aiit cui catho lieorum propterea displicent, quia damnant eos quos pridixit Apostolus recesuros a fide cauteria tam habe. i. T tes conscientiam prohibentes nubere, abstinentesi ei-bis, quos immundos putaminec putavi a deo cuncta
383쪽
A esse condita Quis eos aliiquando negare copulit.quod omnis creatura dei bona iit.& nulla substitia i t. quam
non summus seeerit deus, nisi ipse deus qui non est ab aliquo tactus Non ista in eis quae constat esse Otholica
reprehenduntur adipae damnatur. Impietatem quippe Manichaeorum nimiam, stultam & noxiam. no iblum fides catholi ea detestatur. verumetiam h reti ei omnes qui non tant Maniel, aeti unde Sisti pelagiani hoebe ne iaciunt , Manichaeis anathema dicere. Seoru err ribus contradicere. Sed faciunt duo mala qui biisS: ipsi anathematitandi sunt: unum quod eat holicos Manuchaeorum nomine criminitur:alterum quod etiam ipsi haeresim noui erroris indurat. Neque enim quia Manici aeorum morbo non laborant propterea fidei sanae' sunt. Non vitrum pestiletiae est genus quemadmodum in corporibus, ita & in mentibus. Sicut ergo medicus corporis non continuo pronunciasset a mortis periei Io liberum, ue negasset hydropicu , si alio letali mombo perspexiit et aegrotum: ita istis non ideo veritas gratulatur. Fia Manichaei non sunt si alio genere per ut statis insanium. 'ropter aliud est quod anathemati ramus cum eis, aliud quod in eis. Detestamur enim cum eis. quod recte displicet etiam ipsis , ita tan en ut detestemur in eis. unde recte displicent ipsi. Mani
m ehaei se deum bonum non omnium naturarum es e creatorem. Pelagiani dicunt deum non esse om- cap. Lnium aetatum in hominibus mundatorem, luatorem liberatorem. Catholica virosque redarguit . S contra
Manichaeos defendens dei creaturam, ne ab illo instituta negetur vlla natura S contra Pelagianos, ut in omnibus aetatibus perdita requiratur hui Hanatura. Manichaei carnis concupiscentiam non anquam accidens vitium sed tanquam natura ab aeternitate malam vituperant. Pelagiani eam laquam nullum vitium, sed naturale sit bonum insuper laudat.Catholica virosque redarpuit. Manichaeis dicens non natura . sed vitii, est:
Pelagianis dicens, no a patre.sed ex mundo est:vt eam velut malam valetudinem sanari utrique permittant, desinendo illi tanquam insanabilem credere, isti tanquam laudabilem praedicare. Manichaei negat hominitano ex libero arbitrio filisse milium mali. Pelagiani dicunt etiam hominem malum sufficienter habere liberum arbitrium ad faciendu praeceptum bonum. Ca- C tholica virosque redarguit,& illis dices Fecit deus ho-nt . r. minem rectum. Et istis dicens, Si vos filius liberauerit, I. s. t. vere liberi eritis. Manichaei dicut, animam particulam dei naturae malae commixtione habere peccatum. Pelastiani dicut, animam iustam, non quidem particulam, sed ereaturam det,etiam in ista corruptibili vita no habere peccatu . Catholica utro redarguit, Manichaeis
me, .im dicens. Aut facite arborem bonam S tructum eius bonum : aut ficite arborem malam, S fructum eius malum : quod non diceretur homini, qui naturam facere
non potest, nisi quia peccatum non natura, sed vitium est Pelagianis dicens, Si dixerimus quia peccatum non habemus, nosipsos seducim' ct veritat in nobis no est. His morbis inter se contrariis Manichaei Pelagianique conpigunt dissimili volum a te. simili vanitate,separati opinione diuersa sed propinqui mete peruersa. Iam v ro gratiam Christitimul oppugnant,baptismum eius
simul euacuant carnem eius simul exhonora iitsed etialite modis causiss diuertis.Nam Manielici meritis naturae bonae. Pelagiani aute meritis volutatis bonae perahibent diuinitus subueniri. illi dicunt. debet hoc deus utaribus membrorum suorum: Isti dicunt, debet hoe
ibo virtutibus seniorum suorum. Vtrisque ergo merces Dnon imputatur secundum gratiam . sed secundum deabitum. Manichaei lauachrum regenerationis. id est u- quam ipsam di eunt esse superflua, nee prodesse aliquid troiano corde contendunt. Pelagiani autem quod in saero baptismate ad expiada peccata dicitur . nihil opitulari infantibus nullum peccatum habentibus alibi sit. Ae per hoe in paruulis baptitandis quantum ad remio sionem attinet peceatorum Maniel, i visibile destruct elementum. Pelagiani autem etiam inuisibile sacranitatum. Manichaei carnem Christi exhonorant, partiun virginis blasphemando Pelagiani autem carnem redimendorum carni redeptoris aequido. Propterea qui re natus est Christus, non utique in carne peccati, sed
in similitudine carnis peccati, quia caeteroru hominum nascitur ealo plecati. Manichaei ergo omnem carnem
ni tui detestantes, auferunt carni Christi perspicuam visitatem. Petreiani vero nulla earnem rectati nasci seuerantes auferiint earni Christi propriam dignitate n. Desinat itaq; Pelagiani catholicis obiectare quodno sunt. nee ideo se velint haberi amabiles, quia odi ita Manichaeorum aduersamur errori, sed merito se a gnoseant odibiles,quia sui ini non auersantur errorem. L . Possunt enim duo errores inter se es corrarii sed ambo sunt detestandi , quia sunt ambo contrarii vetitati.
Nam si propterea sunt dilige si pelagiani. quia odi rotblinichaeos, diligendi sunt Se Manichaei, quia oderunt
Pelagianos. Sed absit ut ea tholica mater propter alterorum odium,alteros eligat amare, cum monente atq;adiuitate domino debeat viroth vitare., Cipiat utroique sanare. Quin etiam Romanos clerico arguunt, seribentes eos ii sionis terrore pereullia no erubuisse praeuaricationis crimen admittere, ut contra priorem
sententiam sua in , qua gestis catholico dogmati affuerant, postea pronunciarem malam hominum esse na- ADLturam: imo vero Pelagiani spe falia putauerat. nouu de execrabile dogma Pelagianum vel Celestianu persu deri quorundi Romanor Otholicis mentibus posse, quando illa ingenia quanias iando errore peruersa, non tamen contutibilia cum studiose corrige lap tius, quam facile damnanda viderentur . aliquanto lenius vim seuerior postulabat Eceleliae disciplina iractata Punt. Tot enim S ramis inter apostoli eam sedem S Afros Episcopos currentibus & recurrentibus scri- pptis Meleuasticis, etiam gestis de hac causa apud illam Ledem,Celestio praesente, respondente cofectis quaenam tandem epistola venerandae memoriae papae co-simi, quae interlocutio reperitur, ubi praceperit credi oportere sine ullo vitio peccati originalis hominem nasci; nusquam prorsus hoc dixit, nusqua omnino co-
seripst. Sed eum hoc Celestius in suo libello posuisset inter illa di, taxat. de quib' se adhue dubitare & instrui velle cosessus est in homine acerrimi ingenii qui profecto si corrigeretur,plurimis profuisset voluntas eme
dationis . non falsitas dogmatis approbata est Et propterea libellus eius catholiciis dictus est quia S hoe e tholicae mentis est, siqua forte aliter sapit quam veritas exigit. non ea certissime definire, sed detecta aed monstrata respuere. Non enim haeretici; sed ea tholi eis Apostolus loquebatur. v bi ait, Quotquot ergo per
fecti, hoe sapiamus: de ii quid aliter tapitis, id quoque
deus vobis reuelabit. Hoe in illo factum esse putabatur quando se literis beatae memoric papae innocentii quiubii, de hae re dubitatio tota sublata est, consentire r
spondit. Et hoc ut plenius de manis sita in illo fieret,
384쪽
G expectabatur venturis ex Afri ea literis in qua prouineia eius calliditas aliquanto euidelius innotuerat. aei Romanae literae polleaquam venerunt, id continentes non suincere nominibus tardioribus & soli tior ibus,quod se generaliter Innocentii Episcopi literis
sentire fatebatur sed aperte eum debere anathematis
re quae in suo libello praua posuerat, ne si id no fecisset multi parum intelligentes, magis in libello eius illa fi dei venena a sede Apostolica creder i approbata pro pterea quod ab illa dictum erat, eo libellum esse catholicum quam emendata propter illud quod se par; ln-
noeentii literis consentire ipse responderat. Tune er- go cum eius praesentia posceretur, ut certis ac dilucidi responsionibus vel astutia hominis vel correctio dilurice iteret,& nulli ambigua remaneret,se subtraxit, a ne
gauit examini. Nec dii serendum iam fuerat, sicut facta est quod aliti prodesset, si nimium peruerseid pertina, ciae dementi aes no posset. Sed si quod absit, ita tue tuis set de Celestio vel Pelagio in Romana Ecclesia iudica tum ut illa eorum dogmata, quae in ipsis S cu ipsis pa
pa Innocetius damnauerat, approbada & teneda pr nunciarentur ex hoc potius esset praeuaricationis notata Romanis clericis inurenda . Nunc vero cum primitus beatissimi papae Innocentii literae Episcoporum lite ris respondentes Astorum, pariter hunc errorem quem
conantur isti persuadere danmauerint,success)r iura eius sanctus rapa Zosimus hoc te nidum esse, quod isti de paruulis sentium, nunquam dixerit, nunquam seria serit , insuper etiam Celesto uni iurgare molientem xd eonsentiendum supradictis sedis Apostolicae literis crebra interlocutione costrinxerit : proiecto quicquid interea lenius actum est cum Celestio, seruata dutaxat antiquissimae & robustissimc fidei firmitate correctio nis fuit elementissi ina suasiomon si probatio exitiosis sima prauitatis. Et quod ab eodem sacerdote posteaCeilestius SPelagius repetita aut horitate danati sunt, pau lulum inter milita, iam necessario proscredae ratio seue.ritatis fuit no praeuaricat in prius cognitae vel nouam. D mi gnitio veritatis. Sed quid opus est nos de hae re loce si . quendo diutius immorari cum extent hinc atque inde
C p iiii, gesta Aseripta directa,ubi possint cuncta illa quemadmodum acta sim,vel cognosci vel recognosci intei ro-
sationibus enim sancti praeceitaris tui,&Celestii rei sponsionibus, quibus se beati papae innocentii literis
consentire professia est, quis non videat quemadmodum sit Celestius eolligat' & vinculo saluberrimo ob strict ' ne ulteri' defendere auderet in baptismate par uulorum non dimitti originale peccatum F venerabilis quippe in nocetis Episcopi de haere ista sunt verbi
ad Cartilaginense conciliii, Liberum inquit arbitrium olim ille perpessus dum suis inconsultius utitur bonis: cadens in praeuaricationis prosunda demersus nihil queadmodum exinde surgere posset inuenit sua, in mternum libertate deceptus, hui' ruinae latuisset opprecta nisi eum pδst Christi pro sua gratia liberasset adueniatus,qui per noux regenerationis purificationem omne
praeteritum vitium sui baptismatis lauacro purgauit. id ista sedis Apostolicae sententia clarius ars manifestius Hui e Celestius cosentire professus est,quando eis in illi a sancto praeeessore tuo dictu esset, illa omnia damnas quae iactata sunt de nomine tuo ipse respodit,
Damno iecundum sentetiam beatae memoriae praece foris tui in nocetii. Inter caetera autem quae de nomine eius iactata merat diaconus Celestio Paulinus obiecerat, quod diceret peccatum Adae ipsi soli obluisse ct no
generi humano: & q, infantes nuper nati, in eo essent Rhatu in quo Adam fuit ante peccatum Proinde s obiracta Paulini secundum sententiam beati papae in nocet
iij,veraci corde atque ore damnaret,quid ei remaneret deinceps unde contenderet, nullum esse ex praeterita
primi hominis tr gressione in paruulis vitium, quod her nouae regenerationis purificationem sacro baptii inate purgaretur Sed illud se respodii se fallaciter nouissimo exitu ostendit eum se subtraxit examini, ne secundum Asticana rescripta ipsa omnino de hac quaestione verba commemorare S anathematirare quae
in libello suo posuit,eogeretur. id illud quod idem
Papa de hae ipsa causa etiam Numidiae rescripsit Episcopis, qui acie utroque concilio de Carthaginensi se ilicet &Mileuitano seripta susceperat, nonne apertis sme de paruulis loquitur H ce enim eius verba sunt: tu lud vero, suod eos vestra fiaternitas asserit praedicares paruulos aeternae vitae praemiis etiam sine baptismatis gratia posse donari, perfituum est. Nisi enim maduca sim uerint carnem filii nominis 3c biberint sanguine eius non habebunt vitam in semetipsis. Qui autem hanc eis: sine regeneratione defindunt,videtur mihi ipsum ba- ptismum velle cassare, cum praedicat hos habere,quod in eos credimus non nisi baptismate conferendum. L 'Mid ad haec dicit ingratus, cui sedes Apostolica iam
sua a sessione quas eorrecto benignissima lenitate pepercerati id ad haec dicit virum post huius vitae tines ruuli etiamsi dum vivunt, no bapti tentur in Chri
O, in vita aeterna erunt an non erunt Si dixerit,erunt
Juomodo ergo quae de nomine eius iactata sunt sera uni sentem a beatae memoriae innoceiij se danasse rei spondit Ecce beatae memoricinnocesius papa sine ba
ptismo Christi , ct sine participatione corporis Sion guinis C Eristi, vitam non habere paruulos dieit. Si du
xerit,non erunt: quomodo ergo non accipientes aeteranam vita, utique cosequenter aeterna morte danantur,
ii nullum trahunt originale peccatum Quid ad hic di, eunt isti qui suas ea iuniosas impietates scribere audis,d: Orientalibus Episcopis mittere Tenetur Celestius
literis venerabilis innocentii prouisse consensum Leguntur ipsae memorati antistis literae seribentis no ba-ytitatos vitam paruulos habere non posse. Quis autems negabit id esse consequens,, t mortem habeat qui non habent vitam; unde ergo in infantibus ista miserabilis hi poena, si nulla originatis est culpa Quomodo igitur ab istis fidei desertoribus & oppugnatoribus gratiae, Romani elerici praeuaricationis arguuntur sub Episcopo Zosimo, quali aliud senserint in lanatione posteriore
Celestii & Pelagii, quam quod sub innocentio in pri
re senserunt ita utique cum literis venerabilis innicentii de paruulis, nisi baptitar Aur in Christo in aetemna morte mansuris catholicae fidei clareret antiquitas, profecto Ecclesiae Romanae praeuaricator potius esset quicunque ab illa sententia deviasset: quod deo propitio quoniam factum non est, sed ipsa constanter repetita Celestii Spelagii damnatione seruata est,se intellia gant esse unde alios criminantur, & aliquando a fidei pro aricatione sanentur. Malam quippe hominum esse naturam non dicit catholica fides inquantum homo a creatore primitus institutus est neque mine quod in illa deus creat cum homines ex hominibus facit, hoe est malu eius, sed quod ex illo vitio primi hominis trahit. Iam nune illa videnda sunt, quae in Epistola sua n mbis obiicientes, breuiter posuerui, quibus haec est nostra
responso, Peccato Adae arbitrium liber u de hominum Getae.
385쪽
A natura periise non dicimis, sed ad peccandum valete in hominibus subditis diabolo: ab bene autem pie s via
uendum non v alere, niis ipsa volutas hominis dei grauti, fuerit liberata, & ad omne bonum actionis, sermonis cogitationis adiuta . Neminem nisi dominu deum dicimus nascetium conditorem . nec a diabolo, sed ab ipso nuptias institutas. omnes tamen sub peccato nasci propter propaginis vitium Sideo esse sub diabolo do rite renaicantur in Christo. Nee sub nomine gratiae fatum asserimus, quia nullis hominum meritis dei gratiam diei mus antecedi. Si autem quibusdam omnipotentis dei voluntatem placet fati nomine nuncupare
profanas quidem verborum nouitates euitamus, sed de verbis contendere non amamus. Vnde autem hoc eis visum fuerit nobis obiicere, qui l latum aiseramus sub nomine gratiae cum alia uanto attetius cogitarem prius eorum verba quae consequutur inspexi . bie enim
hoe nobis obiici edum putarunt,Sub nomine, inqui ut, gratiae ita satum afferunt ut dicant, quia niti deus inuito & reluctanti homini inspirauerit boni ct ipsius imperfecti cupiditatem nec 1 malo declinare. nec bonum posset arripere. Deinde aliquanto post v bi ipsi quae de-- tendant commemorat, quid de hac re ab eis diecretures attendi. Baptisma, inquiunt omnibus necessat tum esse aetatibus confitemur, gratiam quoque adiuuare univccuiusque bonum propositum non tamen reluctati stii R. o. dium virtutis immittere quia personarum acceptio noest apud deum. Ex his eorum verbis intellexi,ob hoc iblos vel putare vel putari velle fatu nos asserere sub nomine gratiae, quia gratiam dei non secundum merita nostra dicimus dari sed secundum ipsius miseri eordi Exia si. sinam voluntatem, qui dixit, Miserebor, cui misertiuero: ct misericordiam praestabo . cui misericors fuero. ubi consequenter adiunctum est, igitur non volentisne s currentis, sed miserentis est dei. Pollet etiam hine quispiam similiter stultus fati assertorem Apostolumpntare vel dicere. Verum hic se isti satis aperiunt. Cum
enim propterea nobis calumniantur,dieetes nos fatum gratiae nomine asserere, quia non secudum merita nostra dari dicimus dei gratiam, proculdubio constetur quod ipsi eam secundum nostra merita dari dicunt. ita
cacitas eorum occultare ae dissimulare no potuit hoc
se sapere atque sentire, quod tibi obiectum pelagius in Episcopali iudicio Palaestino subdolo timore damna C uit. obiectum quippe illi est ex verbis quide discipuli sui Celestii qua a etiam ipse diceret, gratiam dei secundum merita nostra dari. od ille cetestans, vel quasi
detestans ore duntaxat, anathematietare non distulit, Sed seut eius libri posteriores indicant, ct istorum sectatorum eius nudata assertio,sicto corde seruauit, donee postea quod tunc metu texerat negati, astutia, etiain literas proferret audacia. Et adhuc non reformidat nee saltem verecundamur Episcopi Pelagiani literas suas catholicis orientalibus Episcopis mittere, quibus nos assertores fati esse eriminantur, quia non dicimus gratiam dei secundum merita nostra dari, quod Pelagius Episcopos Orientales metuens, dicere non ausus, c. I. de damnare compulsus est. Itane vero filii superbiae inimici gratiae dei a noui haeretici Pelagiani, qui quis dicit, gratia dei omnia hominis bona merita praeueniri, nec gratiam dei meritis dari, ne non sit gratia, si non gratis datur,sed debita merentibus redditur H tum vobis videtur asserere Notine etiam vostris qualibet intentione nectitatium baptismum omnibus aeta
libus dicituiNbnne in bae ipsa Epistola vestra istam de
baptismo sententiam ct de gratia iuxta posuistit Cui Diion vos baptismus qui datur infantibiis ipsa vicinitate commonuit quid semire de gratia debeatis Haee enim
verba sunt vestra, Baptisma omnibus necessarium esse aetatibus confitemur, gratiam quoque adiuuare uni ui cuiusque bonum propositum. notamen reluctanti studium virtutis immittere quia personarum acceptio noest apud deum. In his omnibus verbis vestris de gratia quod dixistis interim taceo de baptismate reddite rationem eur illud dieatis omnibus esse clatibus necessarium quare sit necessariu paruulis dicite. profecto quia eis boni aliquid confert, ct idem aliquid nee paruu nec
mediocre .sed masnum est Na in si eos negatis attrahe re quod in baptismo renuitatur originale peccatu. tamen illo regenerationis lauacro adoptari ex filiis hominum in filios dei non negatis, imo etiam pr dicatis. dicite ergo nobis, quicunque baptitati in Christo par Diali de corpore exieriit, hoe tam sublime donum quibus pracedentibus meritis acceperunt Si dixeritis hodeos parentum pietate meruisse, respondebitur vobis, cur aliquando pioru filiis negatur hoe bonum.&filiis tribuitur impiorum Nonnunquam enim de religiosis
orta proles, in tenera aetate atque ab utero recetissimo praeuenitur morte, antequam lauacro regenerationis Eabluatur: ct infans natus ex inimicis Christi miserieordia Christianorum baptietatur in Christo, plangit M. pti rata mater non baptietatum proprium, ct ab impii. dica expostum, baptitandum casta fatum eolligit ali
enum. Hic certe merita parentum vacant,vacant vobis
fatentibus ipsoru etiam paruulorum. Scimus enim vos non de anima humana credere, quilis ante corpus terrenii alicubi vixerit, ct aliquid operata sit vel boni vel mali unde istam in carne differentiam mereretur. Qvqigitur causa huic paruulo baptismum procurauit, illi negauit An is it Latum habent, quia meritum non habent aut in his est acceptio a domino personarum Navi runque dixisti, prius fatum accessionem postea Pe sonariam, ut quoniam utrunquq refutandum est ei naneat quod vultis aduersus gratiam introducere meritum. Respode te igitur de meritis paruulorum, cur alii baptietati, alii non baptietati de corporibus exeam, nec parentum meritis vel polleam vel careat tam excelleti bono vi unt Elii dei ex hominum sitis, nullis par
tum, nullis meritis suis Nempe reticetis, & vos ipsos potius in eo quod nobis obiicitis inuenitis . Nam si ubi snon est meritum consequenter esse dicitis fatum & ob hoc in gratia dei meritum hominis vultis intelligi, ne fatum cogamini confiteri, ecce vos potius asseritis fatum in baptismate earuulorum, quorum nullum esse fatemini meritum. Si autem in baptitandis parmulis de nullum meritum omnino praecedere, ct tamen fatum non esse conceditis, cur nos quando dicimus gratiam dei propterea gratis dari, ne gratia non sit, ae non tano quam debitam ineritis praecedentibus reddi, fati asseratores esse iactatis non intelligentes itistificandis impii, scut propterea merita non sunt, quia dei gratia est ita propterea no esse satu,quia dei gratia est: ita propterea non esse acceptionem personarum, quia dei gratia est Fatum quippe qui assirmat de sydcru positione ad tem. pus quo concipitur qui si vel nascitur,quas costellatim
nes vocant no solii actus Seuenta verum etia ipsas iam stras volutates pendere eo tendunt. Dei vero gratia nos, tum omnia lydera de omnes coelos verumetiam oui
nes angelos supergreditur Dei de fati alteriores S b na ct noti hominum lato tribuunt, Deus autem in ina.
386쪽
CONTRA DUAS EPISTOLAS PELAGIANORVM
G lis hominum ni ei ira eorum debita retributione persequitur , bona vero per indebitam gratiam misei icordi voluntate largitur utrunque iaciens non per stellarum temporale contortium, sed per suae seueritatis S bonutatis aeternum aliunis consilium. N eutrum ergo pertinere videmus ad satum. Hic respondetis, hanc ipsam dei beneuolentiam qua non merita se luitur, sed serum ram, bona indebita gratuita bonitate largitur, tum potius 'Vii. esse dicendum cum hane Apostolus gratiam vocet di-εμ f. - cens Gratia salui facti estis per fidem, S hoc non est ex vobis, sed dei donum estino ex operibus. ne forte quis extollatur. Nonne attenditis, libriue perspicitis, non a nobis diuinx gratiae nomine situ asseri sed a vobis potius diuinam gratiam fati nomine nucuparii item ciuia acceptio personarum ibi recte dicitur, ubi ille qui iudi cat,relinques causae meritum de qua iudicat, alteri co-tra alteriim suil agatur, quia inuenit aliquid in persona quod honore vel miseratione si dignum Si aute qui piam duos habeat debitores, ct alteri vellet dimittere
debitum, alterum exigere, cui vult donat. sed nemine iraudat nec acceptio personarum dicenda est qua n. lo iniquitas nulla est. Alioquin eis qui parum intelligunt,ri potest acceptio personarum videri, bi vineae domin operariis qui una hora illic opus fecerunt tantum dedit, quantum illis qui pertulerunt pondus diei ct aestus, quales faciens in mercede . uorum tam magna dist ita luerat in labore. Sed quid respodit de hac velut aeceptione personarii aduersus patremfamiliis murmurantibus Amice inquit no facio tibi iniuriam. Nonne ex denario conuenisti inicianu Tolle qtiod rinim est Suade, volo autem S huic nouis. imo dare sicut & tibi. An no lieet mihi quod volo facere An oculus tuus nequam est, quia ego bonus sunt 3 Nemee hic tota iustitia est, Hoc volo. tibi, inquit, reddidi, huic donavi: nes ut
huic donarem, tibi aliquid abstuli. aut quod debebam vel minui vel negaui. An no licet mihi iacere quod volo An oculus tuus nequam est quia ego bonus tum Sicut ergo hic nulla est acceptio personarii, quia se alius gratis honoratur viasius debito non fraudetur: si e etiacum secundu propositu dei vocatur alius, alius no v catur vocato datur gratuitu bonum, cuius boni est vo catio ipsa principium: non vocato redditur irratis quia omne, rei sunt ex eo qu/d per unum hominem pecca ..i tum intrauit in mundum. Et in illa quidem operariorusmilitudine, ubi unum denarium acceperunt qui una hora, ct qui duodecies tatum laborauerunt, qui x lique secundum rationes humanas sed vanas pro quantitate laboris sui duodecim denarios accipere debueriit, utri
que in bono eoaequati, no alii liberati, alii da nati sunt, quia S illi qui plus laborauertit S suod se vocati sunt
ut venirent, ct se pasti ut non delicerent . ab ipso patre a milias habuerit t. Vbi autem dicitur Ergo cui x ultini seretur, ct quem vult obdurat . qui iacit aliud vas in honorem, aliud in contumeliam, bonum quidem im-inerito ct gratis datur, quia ex eadem massa est cui da- tur, malum Mero merito & debitum redditur, quia in Miasia perditionis malum malo non male redditur, Sei cui redditur malum est quia supplicium est: ei vero a quo redditur, bonum est, quia recte factu eius est. Nec ulla est acceptio personarii in duob' debitorib' aequaliter reis, si alteri dimittitur, alter exigitur, quod paria ter ab utroque debetur. Sed ut id quod dicimus. ali
ius exempli manifestatione clarescat constituamus aliquos ab aliqua meretrice geminos editos, atque ut
ab aliis colligerentur expositos. horiam sine bartunio expirauit unus aliis, bapti tuus. quod hic filium sertis, Rnamve fuisse dicamus. ius omnino nulla sunt. lua personarum acceptionem quae apud deum nulla est,etia in sinistis vlla ei se potitii let, qui viique nihil habebantunde alter alteri praeserietur meritaque nulla propria, sue bona quibus mereretur alius baptitari, siue mala quibus alius sine baptismate morti An aliqua parentum fuerunt,ubi fornicator pater, meretrix mater Sed qualiacunque illa fiterint, non iique isti sta in diuersa c ditione morientibus vlla diuersa sed utrique continunia.Si ergo nec fatum.quia nullae stellae ista decernunt, nee fortuna, quia non fortuiti casus h c Gunt,nec pc sonarum nec meritorum diuersias hoc fecerunt, quid restat quam ii ad baptietatum attinet, nisi gratia dei quae vasis factu in honorem gratis datur, quantum autem ad non baptitatum ira Ai, 'uae vas, in contumeliam
pro ipsus invisae meritis redditur Sed in illo qui baptietatus est gratiam dei vos confiteri copimus, ct meritu eius nullum praecessisse covincimus: de illo autem sine 'baptistarate mortuo, cur ei demerit sacramentum,quod de vos fatemini omnibus aetatibus necessarium, a quia isto modo in eo merit vindicatu, vos videritis qui nox ultis esse originale delictum. Nobis in duob' istis se. Lminis unam proculdubio habentibus causam disicultatem quassionis, cur alius sic alius vero sic mortu' est,
velut non soluendo soluit Apostolus: qui cum S ipse de duob' geminis tale aliquid proposuisset, propter
suos non ex oderibus quia nondum operati fuerant aliqii id boni vel mali,sed ex vocante dictum est Maior scinii et minori: Et lacob dilexi Esau auteni odio habui: Arar t. i. ct huius profunditatis horrorem usque ad hoc perduxisset ut diceret, Ergo cuius vult miseretur. & que vult obdurat: sensu eotinuo quid moueret,& tibi verba cta
tradicetis quae apostolica aut horitate coerceret,opposuit. Ait enim, Dicis itaque mihi, quid adhuc conqueritur Nam voluntati eius quis resistit Responditque ista dicenti, O homo tu quis es qui respondeas deo Nunquid dicit figmentum ei qui ita finxit, quare se me fecisti An non habet potestateni figulus luti ex eadem massa facere aliud quidem vas in honore, aliud in eo-tumeliam 3 Deinde secutus tam magnum abditumque secretum, quantum aperiendum eae hominibus iudicauit, aperuit dicens, Si autem volens deurum ostendere iram,&demonstrare potentiam suam , attulit in multa
patientia vasa irae quae pei secta sunt in perditionem, de
ut notas faceret diuitias gloriae suae in vasa miserico
diae, lux praeparauit in gloriam hoc est pratiae dei non
solum adiutorium, verumetiam documetum. Adiutorium scilicet in vasis misericordia, in vatis autem irae documentum . in eis enim ostendit iram Se demostrat patientiam suam quia tam potes est bonitas eius ut bene utatur etiam malis, de in eis facit diuitias gloriae suae in vasa misericordiae, quoniam quod ab ir; vatis exigit iustitia punientis, hoe vasis misericordia dimittit gratia liberantis . Nec benefietum quod quibusdam gratis tribuitur a pareret, nisi deus aliis ex eadem maia a pariter reis iusto stipplicio condemnat s quid utrisque deberetur ostenderct. Quis enim te discernimit idem Arestolus, homini tanqui de semetipso S de suo pro
prio bono gloranti, Quis enim te discerniti utique ab irae vasis a massa perditionis 'ua per unum omnes misit in damitationem. Quis te discet nil Et tanquam respondisset discernit nae fide, mea . Propositum riuuin, meritum nicum: id enim habes in iiii quod no a
cepisti Si autem de accepisti. quid storiari, quali non acceperis
387쪽
A acceperis hoc est,quasi de tuo sit unde discerneris. Ergo ille discernit qui unde discernaris impertit poena ni debitam remouendo, indebitam gratiam largi edo. ille disternit qui cum tenebrae essent super abyssum dixit, Fiat lux & tacta est lux: de diuiti t. hoc est discrevit
inter luce S tenebras.Non enim cum solae essent tene-
. brae quid discerneret inuenit sed lucem si ei edo deerrauit ut iustificatis impiis dicatur Fuistis enim aliquando tenebrae nunc autem lux in domino, ac lic qui gloriatur,no in seipso, sed in domino glorietur Ille discernit qui de nondum natis neque qui aliquid egerant boni
aut mali, ut secundum electionem proposuum ei inaneret non ex operibus sed ex ipso vocate dixit, Maior seruiet minori:atque id ipsum commendans postea peram M. i. Prophetam. lacob, inquit, dilexi, Enii autem odio ha-l bui .electione quippe dixit, ubi deus no ab alio factum
uia eligat inuenit. sed quod inueniat ipse faeit, sicute reliquiis lsrael scriptum', R eliquiae per electione gratiae factae sunt. Si autem gratia, iam no ex operibus: alioquin gratia iam non est gratia . propter quod profecto desipitis.qui dicente veritate, no ex operibus, sed B ex vocante dictum est, vos dicitis ex futuris Oeeribus,de' illum factorum esse praesciebat lacob tisisse dilectum atque ita eotradicitis Apostolo dicenti non ex operibus, quasi non pollet dicere, non ex praesentibus, sed ex fututis operibus,sed ait non ex operibus, ut gratiam eonimen claret:ii autem gratia, iam non ex operit bus. alioquin gratia iam no est gratia . Gratia utique, tper illam hanc bona opera me ii praecesserint bona opera, tanqua in operibiis reddatur gratia, ac se gratia iam non ita gratia. Sed ut vobis aliferretur omnis vestrae ca-
liginis latebra. propterea geminos tales proposui, qui
neque paremum meritis iuuaremur. S ambo infantiae priniordio unus bapi iratus, alter sine baptismate in rerentur ne diceretis deum,licut de Iacob SEsau con
ita Apostolum dicitis opera eorum futura praeschse. o modo enim praesciuit ea futui a quae illis in insaniatia morituris,quia prascientia eius falli non potest pr(Getis. Disciuit potius no fututa Aut quid prodest eis qui raptu
tur ex hac vita, ne malitia mutet intellectu eorum, aut
ne fictio decipiat anima eorum, si peccatum etia quodi non est factum, dictum, cogitatum tanquam commini sum fuerit, se punitur 3 Quod si absurdis inrum, insulsissimum dementissimum est quoslibet homines ex his c peccatis, quorum nec reatum ex parentibus trahere. sicut dicitis nec ea non solum committere, sed nee saltecogitare potuerunt, esse danandos, redit ad vos frater ille geminus bapti rati non baptietatus, ct tacitus quarit ἀ vobis unde fuerita fraterna salicitate discretus, cur
illa in licitate punitus . vi illo in dei filumi adoptato
ipse non acciperet omnibus aetatibus necessarium, scut fatemini sacrametum si quemadmodum nulla est for i tima vel fatum vel apud deum acceptio personaru, ita nullum est gratiae meritis donu, nullum originale re catum Huic prorsus infanti linguam vestram vocem bsubmittitis. huic non loquenti quid loquamini no ha-i betis. Iam nile videamus ut possumus hoc ipsum quod olunt praecedere in homine. ut adiutorio gratiae dignus habeatur,ac sic gratia iam nolit gratia . videamus tamen quid illud sit, sub nomine. inquiunt, gratiae, ita fatum asseriant, ut dicant, quia niti inuito a reluctanti homini inspira uelit boni, ct ipsam imperfecti cupidit Varii tatem, nee a malo declinare, nec bonu possit arripere. h. c.r. Iam defato S gratia quam inania loquantur osten: cessis unc illud est quod debemus aduertere, utrum LipER SECUNDUS. Isrinuito ist reluctanti homini deus inspiret boni rapidi. Diatem, ut iam non sit reluctans, non sit inuitus sed con
sentiens bono & volens bonum. iiii enim volui in limmine ab ipso homine incipere eupiditate boni, ut huius erepti meritu etiam perficiendi gratia cosequatur, si tamen hoc saltem volunt. Pelagius enim facilius dieit
impleri quod bonis est, si adiuuet gratia . Quo additamento,iu est addendo secilius. utique significat hoc se sapere iudit etiam si gratiae defuerit adiutorium potest qua ui, dissicilius impleri bonum per liberi, arbitrium. Aed istis quid in hae re sentiunt no de illo aut hore huius haeresis praescribamus, permutamus eos cum suo libero arbitrio esse liberos,& ab ipso Pelagio ad que ista verba eoriam qui in hae cui respondemus L pistola posuerunt,potius attendamus. Hoc enim nobis obiiciendum putarunt quod inuito & reluctanti homini deum dicamus inspirare, non quanticunque boni, sed e t ipsus imperfecti cupiditatem. Fortassis ergo i pii, eo modo saltem seruant locum gratiae, ut i me illa putent hominem posse habere boni sed imperfecti cupiditatem: persecti autem non secilius per illam posse .led nisi per
illam omnino non posse. verum S ite gratiam dei dicunt secundu merita nostra dari. quod in Oriente Pe- Elagiti Ecclesiasticis gestis damnari time do damnauit. Si enim sine dei gratia per nos incipit cupiditas boni, ipsum coeptum et it meruit .cui tanqua ex debito gratiqveniat adiutorium ae sie gratia dei non gratis donabitur sed in erit uni nostrum dabitur. Dominus autem viresbo deret futuro Pelasio non ait .iine me difficile po. testis aliquid facere sed ait. Sine me nihil potestis sece- Iean. is. re. Et vireseonderet futuris etiam illis in eadem ipsa Euangelica seninia, no ait. Sine me nihil potestis persieere: sed, neere. Nam si perfieere dixisset. possent isti dicere non ad incipiendum bonum. quod a nobis est, sed ad per fietendum esse dei adiutorium neces latium.
verum audiat & Apostolum. Dominus enim cum ait, Sine me nihil potestis facere: hoe uno voibo initiu finemque comprehendit Apostolus vero tanquam sententiae dominicae expositor apertius utrunque distinxit, dicens Quoniam qui in vobis opus bonum capit
perficiet usque in diem Christi telu. Sed in seripsssanctis apud eundem Apostolii in isto unde loquimur an plius inuenimus. Loquimur enim nune de boni cupiditate . quam si voluntario vis incipere, a domino perfici videant uid respondeant dicenti Apostolo. Non Equia idonei sum' cogitare aliquid quasi ex nobismetipiis sed sussicietia nostra ex deo est. Cogitare ait ali id
utique bonianum inus est aute cogitare qua cupere Cogitamus quippe omne quod cupimus, nec tamen rapimus omne quod cogitamus . quoniam non unquam Squod nocupimus, cogitamus. Cuigitur minus iit cogitare quam cupere potest enim homo cogitare bonum,
quoa non dii cupit.& proficiendo postea cupere quod antea no cupi edo cogitauit, quomodo ad id quod minus est, id est,ad cogitandi, aliquid boni no sumus ido.nei tanqua ex nobismetipsis. sed ius elemia nostra ex deo est.& ad id quod est amplius id est . ad cupienilium aliquid boni sine diuino adiutorio idonei sumus ex libero arbitrio Neq; enim & hic Apostolus ait, non quia idonei sumus eo gitare quod per: ectu est. liqua ex nobismetipsis. sed cogitare ait aliquid. cui coirari si est nihil . Vnde est illud domini.Sine me nihil porcsi sece--i .
re sed nimirum quod scriptum est Homini, est Prapa - te iracrate cor,& a domino resposio linguae: non bene intelia ligendo falluntur existiment cor praeparare, laoc est i
388쪽
G bonum inchoare sine adiutorio grati x dei ad homine pertinere absit ut sic intelligant filii promissionis tanquam eum audierint dominum dicentem Sine me nihil potestis facete: quasi conuincant eum dicetes, Ecceii ne te possum' cor praeparare: aut O audierint a Paulo
'mi Apostolo No quia idonei sumus cogitare aliquid quasi ex nobismetipsis sed sutaesentia nostra ex deo est ta- quam ct ipsum couincant dicentes,Ecce idonei sumus ex nobismetipsis praeparare cor, ac per hoc & boni aliquid cogitare. is enim potest bona cogitatione ad bonum eor praeparare Absit ut sie intelligat, nisi superabi sui arbitrii defensores, ct fidei catholi ex desertores. ideo quippe scriptum est, Hominis est praeparare cor, ct a domino resposio linguae: quia homo pr parat cor,
non tamen sine adiutorio dei, qui tangit eor. Homo praeparat cor in responsione autem linguae, id est, in eo
quod praeparato cordi lingua diuina respondit, nihil operis habet homo sed totum est 1 domino deo. Nam sicut dictum est, hominis est praeparare cor,& a domi no responsio linguae: ita etiam dictum est. Aperi os, det adimplebo illud. manuis enim nisi adiuuante illo sine quo nihil possumus facere, os non possumus aperire, tamen nos aperimus illius adiumento & opere nostro implet aut Hllud dominus sine opere nostro Nam quid est praeparare cor & os aperire; nisi voluntate parare ac tamen in eisde literis legitur, Praeparatur volutas i domino: Et, labia mea aperies, ct os meum annu- elabit laude tuam. Ecce dominus admonet ut pr parennis volutatem in eo quod legimus, Hominis est praeparare cor:& tamen ut hoc faciat homo adiuuat deus, quia praeparatur voluntas a domino.Et aperit os ita iubendo ut nemo possit nis ipse id faciat adiuuando cui dicitur, Labia mea aperies. Nunquid istorum qui desi-iunt ut aliud os, aliud labia esse contendant, ct mira ili vanitate hominem dieat os aperire, labia homini deum anquam deus illos S ab hac absurditate coapescit ubi ad Moysen famulum suu dicit. Ego aperiam os tuum Sinstruam te quae debeas loqui. In sententia
ergo illa ubi dicitur Aperi os,& adimplebo illud: quasi
unum videtur ad hominem pertinere,altem ad deum.
In hae autem ubi dicitur; Ego aperiam os tuum S instruam te utruque ad dominum. mare hoc Nisi quia
i in uno istorum cooperatur homini facienti, alterum
solus faeit. Quapropter multa deus facit in homine bo na quae non facit homomulla vero facit homo qui noncutidum sicit deus ut faciat homo. Proinde rapiditas bonitru fit m non homini a domino esset, si bonum non esset. si autem bonum est, no nisi ab illo nobis est, qui summe at- capax que incommutabiliter bonus est. id est enim boni cupiditas, nisi charitas, de qua Ioannes Apostolus sine ambiguitate loquitur dicens, Charitas ex deo est Nee initium eius ex nobis,s: perfectio eius ex deo sed si ch
ritas ex deo, tota nobis ex deo est. Auertat enim deus hane amentiam. vi in donis eius nos priores faciamus.
posteriorem ipsum, quoniam miser icordia eius praeumniet me. & ipse est eui fides iter veraciterque cantatur, quoniam praeuenisti eum in benedietione dulcedinis.
ct quid hie aptius intelligitur quam ipsa de qua loquimur cupiditas boni Tune enim bonum concupisci incipitriuando dulcescere coeperit. luado autem timore Poenae,non amore iustitiae fit bonum, nondum bene fit bonu .nee fit in eorde quod fieri videtur in opere,qua-do mallet homo non ere,si posset impune. Ergo benedictio duleedinis, est gratia dei, qua fit in nobis vinos delectet & cupiamus,hoe est amemus quod pracliarit nobis, in qua si nos non praeuenit deus, non solum Rito pet ficitur, sed nee inchoatur ex nobis. Si enim sine illo nihil possumus tacere, Psecto nec icipere, nec perficere: quia ut incipiamus,dictum est, Miserieordia ei
praeueniet me. ut perficiamus dictum est Misericordia ta 1
eius subsequetur me. Quid est ergo quod in conseque-tibus ubi ea qua ipsi sentiunt, commemorant, dicunt seco fiteri gratiam quoque adiuuare uniuscuiusque bonupropositum, non tamen reluctati studium virtutis immittere Hoc quippe ita dieiit velut homo a seipso sne adiutorio dei habeat propositum bonum studiumque virtutis quo merito prccedente dignus sit adiuuari deiratia subsequente putat enim fortasse ita dixisse Ap olum, Scimus quia dili sientibus deum omnia coope- irantur in bonum, iis qui semurdum propositum vocati sunt .vt propositum hominis vellet intelligi,quod pripositum tanqua bonum meritum sequatur iis serico
diam vocantis dei: ignorantes ideo dictum esse qui secundum propositum vocati sunt, ut dei, non hominis propositum intelligatur quo eos quos praesciuit Sprodestinauit conformes imaginis filii sui elegit ante mu- Lsti constitutionem. Non enim omnes vocati,secudum Ilii . propositum sum vocati, quoniam multi vocati, pauci Matiliam
electi . ipsi ergo secudum propositum vocati, qui electi ante constitutionem mundi. De hoc proposito dei diactum est S illud, quod iam eo memoraui de geminis Esau ct lacob,ut se dum electionem proposium dei
maneret non ex operibus, sed ex vocante dictu est. Maior seruiet minori. Hoc propositum dei Silio comm moratur loco, ubi ad Timotheum scribens ait. Colla- sbora Euangelio secundum virtutem dei saluos nos fa- eientis,& vocantis vocatione fisa sancta, non secudum opera nostra sed secundum suum propos tum S gratia quae data est nobis in Christo Iesu ante secula aeterna,
manifestata autem nunc per aduentum saluatoris nostri Iesu Christi Hoc est ergo propositum dei undedi
citur,omnia cooperantur in bonum iis qui secundum propositum vocati sunt. Hominis autem propositum
bonum adiuuat qui de subseques gratia, sed nee ipsum
esset nisi praecederet gratia. Studium quoque hominis quod dicitur bonum. qua uis cum esse coeperit adiuuetur gratia .non tamen incipit sine gratia, sed ab illo imstiratur de quo dicitApostolus Gratias autem deo qui Maedit idem studium pro vobis in corde Titi. si studiu icats. quis s ut pro aliis habeat deus dat,ut pro seipse habeat,
quis alius est daturus Quae eum ita sint, nihil inlinipturis sanctis homini a domino video iuberi proacti censi pter probandum liberum arbitrium quod no inuenia secet x. tur vel dari ab eius bonitate, vel posci propter adiutorium gratic demonstrandum. Nee omnino incipit homo ex malo in bonum per initium fidei comutari, nisi hoc in illo agat indebita & gratuita misericordia dei. De qua suam cogitationem recoles quidam, sicut legi.rnus in Psilmis, Nunquid obliuiscetur, inquit. misereri
deus, aut continebit in ira sua misericordias suas 3 Et u dixi, nuc coepi, haec mutatio dexterae excelsi. Cum ergo dixisset, nunc ectri: nsi ait. hcc mutatio arbitrii mei: sed, dexterae excelsi.Sic itaq; dei gratia cogitetur ut ab initio bonae mutationis suae usq; in finem consummationis, qui gloriatur in domino glorietur. mia sicut ne- Imre. mo potest bonum ichoare sine domino, sic nemo per-fieere sine domino. Sed hie sit huius voluminis terminus, ut legentis reficiatur intentio, ct ad sequentia reparetur.
389쪽
scopi,contra duas Epistolas pelagianorum ad boni facium, Liber Tertius. D H v C ea sequuntur ' quae calumniose nobis obiiciunt. nondum ea litae ipsi sentiunt, pertexere incipiunt. Sed ne prolixitas voluminuolsenderet, haec ipsa quae obiiciunt in duos libros partiti sumus, quo-- - superiore finito, qui totius huiu, operis liber secundus est, hinc ordimur alterii, ct eum i m tertium primo secundo, coniungimus. Legem v e- -teris testamenti nos aiunt dieere non ob hoe dat Silii . se,ut iustificaret obedientes,sed ut grauior fieret eausia
peccati. Prorsum non intelligunt quid de lege dieamus, quia id quod dicit Apostolus quem no intelligunt, lucimus. Quis enim dieat non iustificari eos qui sunt legit obedientes, quando si non iustificarentur. non possentd es, obediries Sed dicimus lege fieri ut deus quid fieris velit,audiatur: gratia vero fieri,ut legi obediariir. Non dire ... s enim auditores legis ait Apostolus ii isti sunt apud diu, sed factores legis iustificabutur. Lex ergo auditores iustitit facit gratia iactores. od enim i inpossibile erat legi, ait idem Apostolus, in quo infirmabatur per carnem,milit deus filium suum in ii militudine carnis peccati,& de peccato damnata it peccatu in carne,ut iusti ita legis impleretur in nobis, sui non secundum carne ambulamus, sed secundum spiritum. Ecce quod ducimus orent ut aliquado intelligant non litiges ut nu- quam intellisant . impossibile est enim legem impleri per carnem hoc est ter carnalem prcsumptionem, qua
quam intellisant . impossibile est enim legem impleril er carnem hoc est ter carnalem prcsumptionem, quauperbi ignorantes dei iustitiam, id est, quae ex deo est
homini ut iit iustus 3: suam volentes con stituere, tanquam per eorum non adiutum diuinitus arbitrium. lex
posset impleri, iustitiae dei non sunt subiecit ideo iusti.
ita legis in eis impletur, qui no secundum carnem ambulant id est secundum nominem ignorantem dei iustitiam &suam volentem costituere, sed ambulant se .cundum spiritum. Quis autem ambulat secundum spiaritum, nisi quisquis agitur dei spiritu Quotquot enim dei spiritu aguntur hi filii sunt cet. Ergo litera occidit spiritus autem vim eat Nec litera malum est,quia occiC dit,sed malos praeuaricatione conuincit. Lex enim sancta ct mandatum sanctum & iustum & bonum. Quod ergo bonis est inquit, niihi factum est mors Abiit. Sed peccatum ut appareat peccat iam .per bonum mihi ope- ratum est mortem, ut fiat supra modum peccans peccator. s. tum per mandatu Ecce quid est,titera occidit. Aculeusi enim mortis est peccatu . virtus aut e peccati lex. Auget uippe prohibe do peccati desideria, s inde occidit .nil si subueni edo vi uincet gratia. Fece quod dicim'. Ecce unde nobis obiici ut, quod si e legem uicam iis datam vegrauior sit causa peccati . no audientes Apostolii dice-tem Lex enim iram operatura ubi enim non est lex nec praeuaricatio. Et Lex praeuaricationis gratia polita est, donee veniret semen cui proinissum est. Et, Si data e set lex quae posset uiuificare, omnino ex lege esset iusti: tia. Sed conclusit scriptura omnia sub peccato, ut promissio ex fide lesu Christi daretur ere letibus. Hine est vetus testamentum ex mole Sina ubi lex data est c. . . i in seruitutem gener D quod est Agar. Nos aure inquit, non sumus ancillae filii sed liberae. Non sum itaque li- Tomus septimus.
berae filii qui legem acceperunt literae. qua possent non D
solum peccatores, verum etiam praeuaricatorex insuper
demotirari, sed qui spiritii in gratit,quo lex ipsi sancta& iusta ct bona possit impleri. Ecce quod dicimus. Im
dant,& non contendant: illuminentur,ct non calumniemur. Baptisma quoque, inquiunt. non vere ho- rereret Omines nouos facere afferunt. id est,no Plenam dare missionem peccatorum. sed ex parte filios dei fieri , exces m. parte aut e filios seculi, id est diaboli remanere conten dunt. Mentiuntur,inlidiantur,tergiversantur. Non
hoe dicimus.Omnes enim hontines qui sunt filii diaboli, etiam filios se li: non autem omnes filios seculi, etiam filios diaboli diei mus. Abiit enim ut filios diabolidieamus fuisse sanctos patres, Abraham, Isaacili Iacobi& alios huiusmodi, quando per nuptias senerabant,d eos fideles qui usq; nunc ' deinceps adnue generant. Nec tamen possumus domino cotradicere dicenti, Fi- rarato. lii seculi huius nubunt,& tradunt ad nuptias. Quidam ergo filii seculi huius sum. S tame filii diaboli no sunt. anui enim diabolus fit author & pri neps omni uiupeccato ru, no tamen filios diaboli faciut quaecunq: peeeata Peceant enim & filii dii quonia si dixerint se non habere peecatum, seipsos seducut, ct veritas in eis non E est. Sed ea coditione peccat qua fiant filii adhue huius seculi. Qisa vero gratia sunt filii dei, non uti m peccant, quia omnis qui natus est ex deo, non peccat. Filios aute Aa, diaboli infidelitas facit quod reccatu proprium vocatur, quasi solum sit si non expri matur quale peccatu st: sicut Apostolii cu dicitur. ii non exprimatur quis Apostolus no intelligitur nisi Paul' quia pluribus est eri stolis notior.& plus omnib' illis laborauit, unde quod ait L His i . dominus de spiritu sancto. ipse arguet mundu de pec-icato: in fidelitatem intelligi voluit. Hoc enim cu exponeret ait, De peccato quidem, quod no crediderunt in me. Et ubi ait Si no venissem S locutus eis fuissem pec- Iramis. caium non haberent. No enim peccatum antea no ha.
bebant, sed ipsam voluit intelligi disrumdetiam, qua nec prasinii de loquenti credideriit, pertinentes au tu de quo dieit Apostolus, Sectandu prinei pepotestatis aeris qui nune operatur in filiis dissidentiae. Ergo in quibu, non est fides, filii sunt diaboli, quia non habent in intrariore homine cur eis dimittatur quicquid hominis vel infirmitate vel ignorantia .vel omnino aliqua mala vo Fluntate committitur: illi autem filii dei, qui utique si dixerint se non habere peccatum seipsos decipitit, A veritas in eis non est. Profecto quod i equitur Cum contat ivr peceata sua,quod filii diaboli no faciunt, vel non seeundu fidem quae filiorum dei propria est faciunt, fidelis est S iussus qui dimittat eis peccata, ct in udet eos al, omni iniquitate. vi aute plenius intelligatur quod dicimus, audiatur ipse Iesus sui filiis dei vii i: loquebatur dices.Si autem vos cum sitis mali, nostis bona data Maia r. dare filiis vestris quSto magis pater vester qui in coelis est dabit bona retentibus se Si enim filii dei no essent. no eis diceret, Pater vester qui in colis est. Ei tame eos malos ei se dicit & nosse bona dare filiis suis. Nunquid inde mali unde filii dei Absit. Sed inde mali, unde adhue filii seculi iam tamen filii dei facti pignore spiritus
sancti Baptismus igitur abluit quidem peccata omnia prorsus omnia factorii dictor uin cogitatorii, siue originalia ,siue addita sue quae ignorater. siue quae sciet eradmissa sunt, sed non aufert infirmitate cui renen erat resistit,quado bonum agonem luctatur: consentit autem,quando sicut homo in aliquo delicto praeoccupa, tur, propter illud gaudes in actione gratiarum propter
390쪽
Ghae autem se inens in allegatione orasonu .lbi dicen NE . i. s. retribus domino proo innit,' tuae retribuit mi rituit, c. hi i lie dicent Dimitte nobis debita nostra. Propter il rsLir. O lad dices Diligam te domine virtus mea. propter hoecoris. dicens, Miserere mei domine, quoniam infirmus sum.
Propter illud dicens. Oculi mei semper ad dominum, suonii ipse euellet de laqueo pedes meos propter hocicens Turbatus est prae ira oculus meus. Et innumeram
bilia qui bii diu in x liter plena sunt, quq alternis vici buv. vel exultando de dei bonis vel moeredo de nostri ii malis a filiis dei dicuntur ex fide, quandiu adhue filiii sunt etiam seculi. pro vitae hu us in si initate, quos tame . i. a diiboli notorum lauacro regent rationis,l sed ipsius etiam quae pir dilectione operatur silet pro batae discit nit, quia iustus ex fide vivit . Haec est autem l infirmitas cum qua usque ad corporis moriem defectu Sprofectu alternante cotendimus, magia que interest, s quid vincat in nobis, donee regeneratione alia consul metur. de qua dominus dicit, in regeneratione sederit filius hominis in sede maiestatis suae sedebitis Scx os super sedes duodecim. Regeneratione quippe hoc H loco, ambigente nullo nouissima resurrectionem O .cat, quam Paulus quoque Apostolus & adoptionem & M .8. redemptionem nuncupat dicens Sed etiam nos pii primitia; spiritus habet es& ipsi in nobismetipsis ingemiserinus adoptionem expectantes, re dcptionem corporis nostri. Nunquid non per lauacrum sanctum rege- tu rati, adoptati & redempti sumus Et tamen restat re gen cratio adoptio, redemptio, quam in fine venturam
nune patienter expectare debemus, ut tune filii huiuis seeuli ex nulla parte lain sin iis . isquis igitur bapti sinati derogat quod inodo per illud percipitia . coi rupit fidem. Ais uis autem iam nite ei tribuit quod qui.
temper ipsum sed tamen postea accepturi sumus, ana. putat spem. Nam si a me qxii vani quaei ierit, trum pii baptismum salui secti futrimus negare non potero, di Tu. s. cente Apostolo Salvos nos fecit per lauacrum regene.
rationis Strenouationi spirit sancti . Sed ii quatieritumam per idem lauacru omni prorsus modo iam nos fecerit laluos aespondebo, non ita est. idem quippe ite dieit Apostolus, Spe enim salui ficti sumus. Spes au tem quae videtur non est spes : quod enim videt quis quid sperat e Si autem quod no videmus speramus, pereatientiam expectamus. Salus ergo hominis in baptibunate facta est, quia dimissum est quod peccatum i ratrentibus traxit: vel quicquid etiam proprie ante baptismum peccauit. Salus vero hominis lata essepoterit, v sistirpeccare omnino non positi. inibus ii a se habentit sinis , bu , ex his etiam illa quae deinceps nobis obiiciunt re M., tale fit lutur. Quis enim catholicus dicat, quod nos dicerii . c. Iul. iactitat, spiritum sanctum adiutorem irtutis in veteri G . . testamento non fuisse, nisi cum vetus testamentum se intelligimus, quemadmodum Apostolus dixit,A mona te Sina in seruituteiri generans Sed quia in eo prcssurabatur nouum,qui hoc intelligebat tune homines dei secundum distributionein temporum . veteris quidem testa inpii dispensatores S gestatores,sed noxii demonstrantur haeredes. An vero illum ad testamenium n l o. uum negabimus pertinere,qui dicit: Cor nitidum erea res s. in me deus.& spiritum re iam in noua in xisceribus mei si Aut illum qui dicit, posuit supra petram pedes meos, ct direxit gressus meos, ct inini iiii in os meum eaticum nouuin,hymnum deo nostro vel illum anteltestamenio vetus, quod est a monte Sina patrem fide-GE. s. Inim, de quo dicit Apostolus, Fratres, secundum horni.
nem dico, tamen hominis confirmatum testamentum Nneno irritu ficit. aut super ordinat. Abrahae dicti sunt promissiones & semini et ut . Non dicit, ct seminibus, tanquam in multis, sed tanquam in uno, S. semini tuo. quod est christus . Hoc autem di eo,inquit, ic stamenta confirmatum a deo, ius post quadringentos ct triginta annos facta est lex non infirmat ad euacuandi promissionem. Si enim ex lege haereditas, iam non ex pimmissione, Abra lix autem per promtisionem donauit deus. Hie certe si quaeramus utrum hoc testamentrem, quod dicit eoii firmatu a deo, non infrinarii lege, qua post quadringentos de triginta annos facta est. vi rima novum,an vetus intelligi dum si Quis respodere duribit et nouum, sed in propheticis latebris occultatu do nec veniret tempus quo rcutiaretur in christo, Nam si dixerimus vetus, quid erit illud a monte Sina in serui tutem generans ibi enim facta est lex post quadrin genios , triginta annos. a lege hoc testameni uin promisitonis Abi abaeingi mari no posse confirmat
noe quod factum est ad Abraham, vult potius ad nos pertinere quos ult esse filios liberae non ancill , haere-Ldcs ex promisi ione, non lege, cum dicit. Si enim ex le- GaD. ge bareditas iam non ex promisitone: Abrahae autemper promissionem donauit deus, ut quod sacta lex est post quadringintos se triginta annos ad hoc subintrauerit.x t abundaret delictum,cum per peccatum prauaricationis conuincitur hominis super bia de sea iustitia prasumetis. Et ubi abundauit delictum superabudauit s. d. gratia, per fidem iam humilis hominis in lege des et emis.& ad dei misericordiam fugientis. ideo cum dixisset. Si enim ex lege hqredita . iam non ex promisio ne, Abrahae autem per promissionem donauit deus: i qua ei diceretur ut quid ergo postea facta est lex sub iunxit ait, quid ergo lex Cui mox interrogationi reddidit, praeuaricationis gratia proposta est, donec iniret semen eui promissum est. Hoe identide ita di est , Si enim qui ex lege, haredes sunt , exinanita est fi- - .. . des S euacuata est promisito: Lex enim ii am operatur Vbi enim non est lex, nee prcuaricatio Quod ait in illori stimonio. Si enim ex lege haeredita .iani non ex pr inicione, Abrahae aut e per promisitone donauit deus: hoe in isto ait, Si enim per lege haeredes sunt,exinanita est fides S euacuata promisito: satis ostendit id fidim nostram pertinere quae noui viique est testatim i,quod per promisitone donauit deus Abrahae . Et quod ait in illo testimonio. Quid ergo lex atque respondit. Pr u ricataonis gratia proposia est, hoc in isto subdidit i militer Lex enim iram operati r. v bi enim no est lcx,nee pr aricatio. Sive igitur Abraha siue ante illo iusti, uel post tu usi: ad ipsum Moysen, per quem detis est testa mentit a monte Sina in seruitutem generas, sue eaeteri Prophetet post eum de sancti homines dei ad lotimnem Baptistam, si ij sunt promissionis S gratiae secundu lciae filiu liberae,no ex lege sed ex promissione haeredes dei eol credes aut e Christi Abiit enim x t Noe i stum S uerioris temporis iustos,& quicunq; ab illo vis, ad Abranam iuta esse potucrunt, vel conspicui vel Oe-
culti negemus ad supernam Hierusale, quae mater no stra est. pertinere, quan uis anteriore tempore inuenia-ltur esse quem Sara, quae ipsus liberae matris prophetialfiguram i gestabat. anto euidelius ergo post Abi cham citi sie declarata est ipsa promissio, ut pater mL taru gentiu diceretur. quicuns deo placiter ut filii pro- . r. misitonis habendi sunt Non enim ex Abraha de deinceps iustoiu generatio verior, sed a phetia manifestior reteritur.