장음표시 사용
421쪽
psalis i. trita scut puluis que proiicit ventus a facie terra, sic A a cordibus eorum quos diei pere coeperatis, si ha e v luerint deposito studio cotentionis cogitare, proiecta est.Nunquid enim Paulus Apostolus non erat baptit tus aut aliquid ei vel originalium vel propriorum, vel ignorantiae vel scientiae remissium non fuerat peceat
rum Unde ergo talia loquebatur nisi quia id quod dixi in libro meo, cui te respondisse gloriaris, omnino verum est Lex quippe ista peccati, quae in membris est corporis mortis huius:& remissa est regeneratione spiritali & manet in carne mortali. Remiisa scilicet, quia
reatus solutus est sacramento quo renaseuntur fideles: manet autem, quia operatur desideria, cotta quae dimi
cant & fideles. Hoc est omnino quod funditus subruit haresim vestram. Quod usque adeo videtis dr timetis,
ut non aliter ex his Apostolicis vocibus exire conemini, nisi quanta potestis contentione asseveretis,non illic ipsius Apostoli accipiendam esse personam, sed adhue sub lege nodum sub gratia posti cuiuspiam ludaei,
contra quem suae mal; conuersationis consuetudo pugnaret , quasi vis ipsa eonsuetudinis deponatur in bal ptismo & non aduersus eam confligant etiam baptietan ti,tanto fortius at 3 vehementius quanto magis placere student oculis eius cuius gratia adiuuantur, ne in thli certamine superentur. Quod si attente sine pervica-eia consilerare volui si es profecto in ipsa etiam vi comsuetudinis inuenires quomodo concupiscentia remittatur in reatu, ct maneat in actu . Neque enim nihil in homine agitur, suando cocupiscentiarum suaru etiam quibus non consentit stimulis inquietatur. Sed tamen non propter vim consuetudinis appellabat carnem sua
corpus mortis Apostolus, sed propter quod rectissime intellexit Ambrosus, quia omnes sub peccato nascimur & ipse ortus in vitio est,huius viiij reatum, iam itabi in baptismate fuisse dimissum dubitare non poterat, sed contra eius inquietudinem pugnas primum ab eo vinci subiugarique metuebat. Deinde licet inuicte nodiu pugnare, seu hostem non habere malebat, quando dicebat Miser ego homo quis me liberabit de corpore
mortis huius Gratia dei per Iesum Christum deminunostrum. Sciebat enim gratia nos Latiari ab isto conci piscentiali motu qui nos ab eius originali reatu, spiritali regeneratione sanauit. Hoc bellum quod in nobis ipsis aduersum nosipsos gerendi, susciti mus,experiunc tur in se,neque negare possunt libidinis acerrimi exeugnatores,non impudetis. imi laudatores. Denique dic priami est etiam victoriosissimus Cyprianus in Epistola deo- ratione dominica, Fieri autem petimus voluntatem e rein ne dei in coelo S in terra, quod utrunque ad confiammationem nostrae incolumitatis pertinet S salutis. Nam cum corpus e terra,& spiritum possideamus e coelo, ip-s terra & coelum sumus, ct in viroque,id est, in corpo- rect spiritu. vi dei voluntas fiat oramus. Est enim l inter carnem S spiritum eolluctatio, & discordatibusi aduersus se inuicem quotidiana congressio, ut non ea quae volumus ipsa faciamus dum spiritus coelestia& dibuina quaerit, caro terrena ct secularia concupiscit Et ideo petimus inter duo ista, ope & auxilio dei concordiam fieri,ut dum Se in spiritu de in carne voluntas dei geritur, quae per eum renata est anima seruetur. QAod aperte at 3 manifeste Apostolus Paulus sua voce decla C. s. rat. ro, inquit concupiscit aduersus spiritu, de se irit aduersus carne. Haec enim inuicem aduersamur tibi, utarit non ea quae vultis , illa ficiatis. Vide quemadmodubitarat baptitatu populum doctor egregi . Quod ad
Tomus sertimus. ECUNDv S. et bapti ratu enim pertineat oratio dominica, quis Chri- Dstianus ignorat, ut humanam voluntatem incolumita
tem, salutems naturae in hoc esse intelligit constituta, non ut raro ct spiritus, liquam inter se naturaliter iiii mica sicut Mantehaeus desipit sparetur, sed potius ta- quam ex vitio discord- sanata . concordent. Hoc es enim liberari a corpore mortis huius,ut vitae fiat, quod modo corpus est mortis, ipsa in ea morte moriente, n- nita discordia non natura . Vnde dicitur et i Sillud, ubi i i .
est mors contentio tua Quod non in hae vita persei. . idem quoque testis est martyr in Epistola de mortalitate , ubi Apostolum Paulum propterea dicit concupiscere dissolui,& esse cis Christo,ut nullis iam fieret pe eatis&vitiis carnis obnoxius. Quam vero vigilanter aduersus illud dogma vestra, quo in vestra virtute fiditis, hoe i oratione domini ea exponiti Sie enim do
cet petedum id potius a domino,quam de propriis viribus praesumendum, ut inter carnem de spiritum non
humana virtus, sed gratia faciat diuina concordia co- sonans omnino Apostolo dierit, Quis me liberabit de Rema r. corpore mortis hui 3 Gratia dei per iesum Christi, dominum nostru . His Se sanctus Gregorius attestatur di cens Anima nans cum in laboribus fuerit S in angustiis, cum hostiliter urgetur a carne, tue ad deum reiii- Egit de cognoscit unde debeat auxilium poscere. Ac ne
quisqua in his verbis Episcopi Gregorii hostiliter urgeri carne tanquam ex contraria natura mali, secundum
Manichaeorum insaniam suspicetur,etia ipse vide que- admodum suis fratribus Scodoctoribus cocinat, docens non ob aliud aduersus carnem spiritum concutiscere, nisi ut suo virus reuocetur aut hori post graui istumum in hae vita rei utrius p coflictum, in quo laborat omnium vita sanctorum. In libro qui pie apologetico . Cre t
illorum vero, inquit, verboru non tu Lacio me uione, in . .
quibus intra nosmetipsos propriis vitiis ac passionibus ni impugnamur, de die noctu, ignitis stimulis eo oris
humilitatis huius Scorporis mortis vrgemur,nunc latenter, nunc etiam palam prouocatibus ubique R irritantibus reruvili bilium illecebris, luto huius fecis cui inhaesinus, sensim foetorem venis capacioribus exhalante . Sed de lege pereati, quae est in membris nosti is
repugnante legi spiritus, dum imaginem rebiam, quae
intra nos est,captiuam ducere studet ut spoliis ius cedat, quicquid illud est,quod in nos beneficio diuinae aeprimae illius conditionis influxit, unde vix aliquis fibra ptasse longa se de districta regens philosephia, de paulatim nobilitatem animae suae recolens, natura lucis quae in se est, humili huic de tenebroso luto coluncta, reuo-eet,ae reflectat ad deum: vel si certe propitio deo agat, utrunm pariter reuocabit. si tamen losa de assidua meditatione insuescat sursum semper aspicere S deoi sunt male trahentem ae degrauStem materie sibimet astrictam,fraenis arctioribus subleuare. Agno esti Iuliane et . cosonas catholicas voces,& ab eis detine dissonare Cudi est beatus Gregorius, intra nosmetipsos propitis vitiis ae lassionibus impugnamur, di die nocium ignitis
stimulis corporis humilitatis huius.& corporis moriis . urgemur et baptitatus loquitur, de baptitato loquitur. Cu dicit, lege peccati quae est in inebris nostris egi spiritias repugnante bapti ratus loquitur de bapti ratisti
quitur. Christianorum est ista pugna fidelium, non infidelium lud orum Crede s no pugnas: agnosce,s pugnas : ct in ista pugna rebellem quoque superbiam P
lagiani erroris expugna. iam ne discernis, iam ne perspicis, iam ne respicis, S in bapti late fieri omni u re
422쪽
G missione in peccatorum , ct cum baptitatis quasi ciuit
I bellum interiorum remanere vitiorum Non enim tau
l lix sunt v itia, quae iam peeeata dice da sint, si ad illicit
opera spiritum concupiscentia non trahat, & cocipiat pariatq; peccariuNec tamen extra nos sum, quibus vincendis cum in hoc certa mine proficienter laboramus,
instandu est, nostra sunt, falsiones sunt, vitia sunt sex-nanda .cohibenda .ianancta sunt,sed dum curantur in- . festa sunt. Et si nobis ad meliora proiicientibus, magis
magisque minuuntur tainendum hic vivitur esse non deimul. Discedente hinc anima pia peribunt, in resurgente corpore no redibunt. Ergo ab beatum redeam Ambrosium. Et in Pauli caro,inquit, eorp' mortis erat,
sicut ipse ait. is me liberabit de corpore mortis huius, ita intellixit Ambrosius, ita Cyprianus ita Grego, iliis, ut de aliis interim taceam simili praeditis authori. i. mis . late doctorib3. Huic morti dicet in fine, ubi est mori
contentio tua Sed regeneratorum cst haec gratia, non
generatorum: Christi enim caro, quod adiungit Am . brosius damnauit peccatum,quod nascendo no sensit, quod moriedo crucifixit. nascendo no sensit in se in Dendo erucifixit in nobis. Lex itas peccati repugnans legi metis quae in tanti quoque Apostoli membris erat, remittitur in baptismate no finitur. Ex hac lege carnis repugnante legi mentis, nihil Christi corpus attraxit, quia non ex illa virgo concepit. Ex hac lege carnis r pugnante legi mentis, eandem legem prima natiuitate nemo non traxit, quia nisi ex illa mulier nulla conce-Hilano. pit. ideo venerandus Hilarius ex peccato esse cinna carnem no cunctatus est dicere , sed nunquid ideo ne gauit ex deo Quomodo dicimus,ct ex carne carne, Sex homine carnem, nunquid etiam se negamus, genetramur ex deo Ergo ct ex deo quia creat:S ex homine quia generat:& ex peccato, quia vitiat. Sed deus qui se. nuit filium sibi eoaeternum, quod in principio erat verobum, per quod creauit omne quod no erat, etia ipsum creauit hominem sine vitio, no ex semine hominis per virginem natum, in quo regenerat hominem generatum,sianais vitiatum, a reatu statim,ab infirmitate paulati in Contra quam regeneratus sua ratione utitur illo spectante atque adiuuante velut in agone costigit, quia virtus in infirmitate perficitur,dum contra hoc nostruquod a iustitia deficit, illo nostro, quod ad iustitia pro
i ficit dimicatur, ut vinine prosectu, totu surgat in melius mon vincente desectu, totum vergat in peius. Pa uulus vero in leto adhuc rationis nullus est usus, volu tate quidem propria nec in bono est, nec in malo, quia nulla in alterutro cogitatione versatur, sed utruque in illo consopitum vacat, & bonum naturale rationis, &malum originale peccati. Sed annis accedentibus eui- gilante ratione, venit mandatum, S reuiuiscit peccato. quod aduersus crescentem cum p ugnare coeperit, tunc
apparebit quid in infame latuerit, ct aut vincit , do minabitur, aut vincitur & sanabitur. Non tamen ideo
malum hoc nihil nocuisset, etiam si priusquam in illo
apparere coepisset, paruulus hac vita exisset, quia reatus eiusdem mali. non quo reum nutum est,sed quo reu mnest in quo est, sicut gen ratione contrahitur, ita nisi regeneratione non soluitur. Hoc est protier quod parauuli bapti ramur, ut non solum regni C hristi si jamur
bono, verum ae a malo regni mortis eruamur. Neque
hoc fieri potest nisi per eum qui peccatum in sua carne
damnauit quod nascendo non leniit quod moriendo crucifixit ut in carne nostra esset iustificatio per gratia, ibi erat ante colluuio per culpam. His itas beati Ah
brosii verbis, nee diabolus bonitate hominem creauit, Esed hominem malignitate vitiauit: nec concupiscenti qmalum nuptiarum abstulit bonum, nee in baptismatis
sacramento peccati alicuius reatus relinquitur insoli
tus. Nee iniuitiis est deus qui eum damnat lene iustitit qui peccati lege fit reus etiam ii ex illa nat' est, quae parentem eius propterea iam reum facere nε potest, quia renatus est. virtus porro quae in infirmitate perscitur, horis i quare si haec vera Iunt desperanda est, cum per carnem Christi, ut damnat peceatum quod nascendo no sensit quod moriendo crucifixit fiat etiam in ea carne n stra iustificatio per gra: ia, in qua erat ante colluuio per culpam Acyer noc quinque ista vestra, in quibus maxi me terretis homines a cunient a nec alios poterut ye turtare, nec vos si cremiis Ambrosio, Curiano, ae-
gorio aliis. ea tholicis unctis clarisi doctoribus. imo i
vero etiam vobis; sis, legem peccati quae inest hominis
membris,repugnans legi mentis, qua caro concupiscit aduersus spiritum etiam baptietatis sanctis ingerere pum lat. . nandi necessitatem cotta quid nis contra matu,non lsubstam iam sed substanti vitium dei gratia nos res nerante non imputandum, dei gratia iuuante sex naim .dum, dei gratia remunerante sanandum Sed ne forte rumdicas contra hoc potius pugnare baptitatos, quod tibi
ipsi prioris vitae mala consuetudine secerunt, non contra id cum quo nati sunt. Quanquam ii hoe dicis, iam
Proculdubio cernis atque concedis esse in homine ali- quid mali quod non is vim, sed reatus qui ex illo con- ltractus fuerat,auferatur in baptismo.Tamen quia palsi est ad huius quaestionis absolutione, nisi nobis ex pe cato primi hominis ingeneratum es emostretur, audi si quid inde in alio loeo expressius dieat sanctus Ambro- ius in expositione Euagelii secundum Lucam. cum di-
utriis modis ab una tamen regula fidei non abhorrentibus , tractaret illum locum, ubi dominus ait, in una domo diuidi tres aduersus duos ct duos aduersus tres, Iulea Possunt etiam videri inquit, caro atque anima ab od hrasi ire, tactu gustuc, luxuri leparat; in una domo se aduers terrassus incursantia vitia diuidentes subiicientes se legi dei, rem emes se a lege peccati, quoru licet dissent: o per
praeuaricationem primi hominis se in naturam veri rit , ut nequaquam sibi patibus ad virtutum ei Eeaciam studiis conuenirent, tame per crucem domini saluat ris, tam inimicitiis quam etiam madatoria lege vacuatis in societatis concordiam congria erunt,posteaquam Christus e creto pax nostra descedens fecit utras unia. Rursus in eodem opere, eum de spiritali atque incor i ruptibili loqueretur cibo Etenim misericors cibus meistis est inquit, praeclara i alimonia suauitatis ratio, quae membra non oneret,neque in natur; pudenda ,sed o
namenta conuertat, eum libidinum volutabrum commutatur in dei templum diuersorium, vitioru, sacrarium incipit esse virtutum. Quod ut is hanc facit, cum caro in natura regressa vigoris sui agnoscit altricem atque ausu deposito contumaciae, moderatoris animae coniugatur arbitrio qualis fuit cum inhabitanda paradisi secreta suscepit,antequam veneno pestiferi stipei
iis insecta, sacrilegam famem sciret, diuinorumj in lmoriam praeceptor iam animae sensibus inhaerente ed
citatis studio praeteriret. Hinc peccatum manasse pim ditur liquam corpore anima'. genitoribus, dum cora
poris natura tentatur anima male sana copatitur. Quae tu appetentia corporis refraenasset, in ipso ortu esset e tincta origo peccati, qua velut virili ilusa corporis inoria nute fata anima, etia vigore corrupto, lienis grauis
423쪽
oneribus partiari iit. Hie ea periissime atque si-A tiati sit me, ille tant excellenter tui doctoris ore lauda tus doctor Ambroicus declarauit &quid esset de undes esset originale peccatum unde contigerit illa prima colusio, quae inobedietia carnis fuit dissentietis ab ani ama, tuam discordiam sanat dei gratia per lesum Chri ibam dominum nostrum. Vides unde caro concupiscic aduersus spiritum, vides unde sit lex in membris repui gnans legi mentis. Vides vertisse se in naturam, animaei cari iij discordiam, S per has inimicilias nobis abundare miserias. no niti dei misericordia sitiendas. Noli nulli iam aduersari. Nams adhue facis. eui vel quibus simul adverseris, aduertis. Me nempe dixisti nihil magis labor aere,quam ut non intelligar. Et in quibus lani
locis sensus meos ad tuu totius interpretaris arbitria abutens tardiusculis cordibus hominum, oui te no ua tellis it tacere potius noluus: quam respodere potuis se uni meo, uatuor voluminibus tuis. Ecce fundit et quenti lucidii ae perspicia uilume Ambrosius. Non est ubi haereat lector, ubi ea liget auditor . Manilestissime
dicit Apostolii ideo dixisse, mis me liberabit de cor
B pore mortis hiat quia omnes sub peccato nascimur, ipse ortus in vitio est Manifestis,ime dicit dominuta Christum propterea tuisse ii ne peccato, quod natus ex
virgine .vinculis obnoxiae generationis naturae con munis minime teneretur, A damnasse peccatum quod
nascendo non sensit. Apertissime dicit, quod dissens' carnis Sanimae per praeuaricationem trimi hominis
in naturam se x erterat. Apertissime dicit, carnem libi .i diutini volutabrum diuerso: iumque vitiorum ita mutari in dei templum sacrari unas virtutum, cum in Ira tutam regre ita vigoris sui agnoscit altricem, at lausit deposito contumaciae,moderatoris animae eoniugatis
arbitrio qualis fuit eum inhabita da paradisi secreta suscepit anteoua in esset veneno pestiferi serpetis infecta.
od ii adhue quod aduersus meos libros moliaris inquiris, illii aspice, aduersus il si aliquid aude, qui lim
reus vestiae venenis antequam nascerentur occurrit, ct
unde possunt expelli haec antiaota praeparauit. Quae sis hi satis no sunt adhuc audi. In libro de linae& anima ide, hira de dicit, Bonus ergo rector malos equos restringit&re- Isaac oe uocat bonos incitat. Boni equi sunt quatuor, prudelia, temperatia fortitudo,iustitia Mali equi,iracundia co-C cupiscetia,timor iniquitas. Nunquid ait, Bonus rector bonos equos habet malos no habet Sed ait,bonos in citat , malos restringit & reuocat. Vnde isti sunt equi Nempe si eos substantias diei mus vel putamus, Mani- chaeorum favemus vel haeremus insaniae : quod ut absita nobis catholice istos equos intelligimus vitia nostra, quae legi in iis ex lege peccati resistunt. No a nobis hcc vitia separata alicubi alibi erut .sed in nobis sanata nisi
quam erunt. Veruntamen quare non in baptismate re rierunt An nodum fitebei is quod reatus eorum perierit infirmitas manserit, no reatus quo ipsa rea fuerant. sed quo nos reos fecerant in malis heribus, quo nostraverant Nec ita eorum mansit infirmitas, quasi aliqua fiat animalia quae infirmantur, sed nostra infirmitas ipsa sunt. Nee in his equis malis iniquitatem nominaile putandus est illam quae deletur in baptismo . illanan lite peccatorum quae fecimus, filii, quae cimcta romissa sunt atque omnino iam non sunt,quorum reatus manebat, ii ado ipsa fiebant atque traiasibat. Istam vero legem peccati, cuius manentis reatus in sacro fonteremitius est, propterea vocavit iniquitate, quia ini situ concupiscat aduersus spiritum, quanuis sit
in nostra renouatione iustitia qua iustum est,ut aduer- Dsus earnem sipiritus concupiscat ut spiritu ambulemus, ct concupiscemias carnis non perti clauius. Hane quippe iustitiam nostram inter bonos equos inuenimus nominatam Audi adhuc quid dieat in libro quem seripit: de paradiso Fortasse inquit, ideo dixit Paulu qii; non lirat homini loqui: quia adhuc in eo ore constiturias, O M .d hoe est. videbat istius eorporis passiones, videbat lege
earnis suae repugnantem legi mentis suae. Iten ip in eo. dem Cum dicit inquit sapientiorem serpentem, intel- Aratri ,
ligis quem loquatur, id est. illum aduersariu nostrum, i, hira qui tamen habet huius sarietiam mundi. Sed A volup. tas ct delectatio bene sapiens dieitur,quia Se carnis ap- yellatur sapientia sicut habes quia sapietia huius carnis
inimica est deo. Et ad exquireda delectationum genera astuti suiu qui appetentes sunt voluptatum. Sive e
go, inquit delectationem intelligas, quaedJ est diuino aduersa nodato.& inimio sensibus nostris. Vnde san eius Paulus ait: Video aliam legem in membris meis, repugnantem legi mentis meae, Se captiua me me in te pepere ali. Qualem voluptatem dicat hoc loco iste A , a ldoctoli in proptu est, quia ut intelligeremus adhibuit hApostoli testimonium dicentis, video aliam legem ii
membris meis,repugnantem legi mentis mei & capti. uatem me in lege peccati. Haec est voluptas illa suscep- . ta tua, quantiis S tu reorehendas eius excellium. Vbi iqualis sit plane fateris, sed tantis verborum ornam natis eam moderata defendis laudas, quas istum modum tibi ipsa constituerit.& non spiritus qui aduersus . .
eius impetum concupiscit Aduersiis quem tortiter stabat ille qui elamabat, video aliam legem in membris meis repugnantem legi mentis mea. Iste repugnantis impetus si laxetur in 'uae declinabit immunda, in quae no pertrahet S praecipitabit abrupta Veri, nune quod potius instat,ecce noli secundum vos quicunq; ludaeus Led se dum beatissimum Ambrosum de seipso Pau- lus Apostolus dieit, video alii legem in inebris in rum, repugnantem legi mentis meae, ct capituante me in lege peccat Rursuriin eode opere alio loco doctor ide, impugnatur inquit,Paulus,& videt lege carnis suae repugnante legi mentis suae, ct captiuaute se in lege pec- - - . . . rati, nee de eos cientia sua praesumit, sed per Christi grat itatium eo fidit se a monis corpore liberadum , t tu que- . p. v. mquam opinaris scientem no poste peccare Paulus dicit, M.
Non enim quod volo facio bonum sed quod nolo malum hoc ago:& tu arbitraris homini prodesse scientia. EVM delicti augeat inuidiam lieiiij in ipso opere idem
ipse Episcopus ad omnes nos referens eloquium, cau- , si a sanis comunem sedulo agens, Repugnat enim lex earnis inquit,lenimentis, &laborandi, nobis est ae desu dandit,ut eastigemus corpus, ct seruituti redigamus S
ua sunt spiritalia seminemus. In alio quoquc libro suo in o
e sacramento regenerationis, vel de philosophia Meue secta,uscripsit ita loquitur, Beata igitur mors quq nos peccato te grait eripit, ut reformet deo. Qui enim mortuus est. iustiti fris, ni a.
eatus est a peccato. Nunquid naturae fine, inquit, iiiiii- featur a peccato aliquis Non utique: quoniam qui plecator moritur, in peccato m et . lite autem iustii a tur a peccato. cui per baptismum peccata remittuntur omnia. Habes ad ista quid dicas vides ne quem- Eadmodum expresserit vir venerabilis in baptismo ficti hominis mortem beatam, ubi remittuntur peccata ominia Sed attende aliud, attende quod non vis . Aduer-lti murum, inquit cuiusmodi sit mors mystica,nunc eos te. A dra.
remus cuiusmodi sepultura esse debeat. Non ergo suis
424쪽
G cii t moriantur via , niti marcescat coi porri iuxu , ct omnium vinculorum carti lium compago soluatur, omni, nodus corporei laxetur sus. Nemo sibi bladi
tur quod aliam figuram induerit indistica prxcepta acceperit ad continentit dii ei linam applicuerit animii. Non quod volumus hoc agimus sed quod odio habemus hoe facimus Multa operatur in nobis peccatu .Nobis rebactantibus rediuiuae plorianque voluptates resur gunt. Luctandum nobis aduersus comem est luctatus W.r. est aduersus eam Paulus denique ait, Video aute aliam legem in membris meis,repugnatem legi mentis meae, ct captiuantem me in lege peceati. Nunquid hi inquit, fortior Paulo Nec tanquam sedulae carni tuae confidas,& te ei credas, cum Paulus clamet, Scio enim quia non habitat in me,id est,in carne mea bonis: Nam velle ata iacet mihi, perficere autem bonum non inuenio: Non
enim quod volo facio bonum, sed quod nolo malum,
hoc a M. Si autem quod nolo hoc ago, iam no ego operor illud, sed quod habitat in me peccatum. an-ialibet feraris animi obstinatione tuliane, quantalibet
id aduersus nos peruicacia pro Pelagiano errore coiistas, tanta per beatum Ambrosum circumuallaris reru euidentia, tanta verborum eius manifestatione tunderis,ut profecto si nulla te ratio, cogitatio, consileiatio religionis pietatis,humanitatis,atq; in te ipso aduertendae veritat s apertinaci intentione reuocauerit, ostendas quantum in malis humanis valeat eo euenqua fili
se progressum bi mane in non libeat, unde iam redire pudeat. Sic enim te credo assici,cu ita legeris. Sed o si
pax Chiiiiiiii tuo corde vincat, ct bona poenitentia de mari verecundia palmam ferat. Sed iam nune parumper attede, quomodo ex ista lege peccati cuius motum mortalitas etiam cotinentium cogitur ferre, cui moducastitas nuptiarum laborat imponere, ubi eo piscentia carnis voluptas i quam laudas, contra propositum, oluntatis agit suos imo eius, cum excitatur, etiam si a eius non peragit cum fraenatur. Attede erso paulisper quomodo ex hac lege peccati omnem generari hominem S ideo trahere originale peccatu, anctus eloqua tur Ambrosus in eo ipso de sacram io repenerationis,
- - . A sue de philosophia libro suo, Est inquit eo mus qua sa-
fiat me, . pientia aedificat, ct mensa coelestibus reserta sacramen to tr.- tis,in qua iustus cibum diuinae voluptatis epulatur sua n. i. s. uem grati x eo tum bibens, si perpetuorum meritorum i uberi posterit te luetur. Hos filios geneias Dauid paratus illos equoreae commixtionis horrebat.& ideo niti. dari saeri soniis irriguo desiderabat, ut carnale ac terrenam labem gratia spiritalis ablueret. Ecce, inquit. in
iniquitatibus conceptus sum, S in delicti, peperit me
mater mea. Male Eua parturivit, ut parius relinqueret mulieribus haereditarent, ars nusquisque coctipiscentiae voluptate concretus,ct genitalidus visceribus infii-sus,d: coagulatus in sanguine,in ranis inuolutus prius subiret delictorum cotagium, quam vitalis spiritus munus hauriret. Si te non deseruit qualiscunque saltem sensis humanus vides quid de concupiscetia voluptate hae ipsa cui praebes impudentissimum patrocinium, eronunciauerit tui quo saepe dicendu eu doctoris te- imonio prcdieatus tam memorabilis doctor Ambrosus, ii d ea quisque cocretus ea genitalibus visceribus
insultas ct coagulatus in sanguine S in pannis, no viique laneis aut lineis,aut huiuscemodi talibus, qualibus iam nati obuoluuntur infantes, sed pannis vitiat x originis tanqua haereditariis inuolutus prius subeat ta-sium delictora, vim vitalis huius aeris aura spirando
per Cpiat. in quem vehiti immensum fontem commu- Κnis , non desistentis alimenti post oreulta spiramenta viscerum maternorum,qui nascitur, i inditur, in ortu ploraturus reatum quem contraxit ante ortum. --gbneex huius concupiscentix motu illi non erubescerent homines primi quo S ipsi apparebat noxii. di eorum filii peccato parentum pronunciabantur obnoxii Vtinam sicut illi erubuersit eas partes eorporis, in quibbu, libidinis inobedientiam sentiebant, nudas relua quere, ita tu fidei eat holi ex obediens erubesceres e uisbescenda laudare. id autem etiam de ipso ficulneorum tegmine loliorum in libro de paradiso idem ipse se ipsi doctor aduerte. Od ergo grauius est, inquit, . Messio haese Adam interpretatione succinxit eo loco ubi tot M MOActu magis eastitatis se suecingere debuisset. In lumbis paradis enim quibus praecingimur quaedam semina generatio O is. nis esse dicuntur. Et ideo male ibi taeeinctus est Adam foliis inutilibus, ubi tuturae generationis non mictum futuriam, sed quaedam peccata signaret. Hic certe a a Ues . strauit iste vir sanctus tam elaboratam disputationem
Viam nimi sol ieita ne post peccatum Adam & Eua Loculis apertis lumbos praecinxisse credantur. Vt enim tanta ibi loquacitate laborares, contra sensus veniebasomnio. A: eos multiloquii strepitu perstringere cupiebas . si id enim tam in promptu est. quam succinctoriis vel prccinctoriis qua Grcce nuncupa tur, lumbos hominum contegi vel Praecingi. quas vulgus etiam munituras vocati Neque hoc ille homo dei,
cuius te urgemus eloquio,tanquam obscuriun esset e
posuit sed quod omnes intelligebant quid significaret
ostendit. in lumbis enim quibus praecingimur ait, umdam semina senerationis esse dictitur, ct ideo in te ibi fuerinta; in Adam foliis inutilibus. Quare male Sequitur S: dicit, ubi turae generationis nos iactum iamturum, sed quaedam feecata spinaret. Halias ne ad ista
quod dicas Ecce unae illa colutio. ecce unde cotextio S succinctio foliorum ecce unde in tosteris ori binale peccatum. Sanctus vero Ioanes Constaminopolitanus I. , T Episcopus. piantum verecundia permittere potuit,t sum centum illud primorum hominum erubet centiumctum, duobus verbis euidcnter expressit dicens, Foliis tuis in autem ficus erant cooperii, tegentes speciem reccati. MCui non apparet, quae vel qualis peccati species aeonfusis tegenda si ierat in regione lumborum, qui de sui eorporis nuditate non confindebantur ante peccatu Obsecro intelligite, imo vero permittite homines quod vobiseu intelligunt intelligite, & nolite nos cogere de pudendis pene impudentit diutius disputare.
Merito idem beatus Ioannes etiam ii se sciat martyr C prianus cir incisionem carni, in ligno praeceptam commilia dat esse baptismatis. Et vide quomodo lu- . et adcus, inquit,circuncisonem non dissert propter comminationem, quia omnis anima qxiaecunque non ta P .rit circuncisa die octauo exterminabitur de populo Gree. tr.suo . Tu autem, inquit, non manufactam circunctii nem differs, in expoliatione carnis in corpore perficitur, ipsus. donuitum audiens. Amen amen dico vobis, niti quis renatus merit ex aqua S spiritu,non introibit in regnum colorum. Cernis quemadmodueir cuneisionem circuncisioni, comminationem commi- O tnationi vir Ecclesiastica diarina praeduus parauit, i od ergo est octauo die no circucidi hoc est , Chri sto no baptitari Et quod est perire de populo suo. hoc
est no intrare in regno erelorum. Et tamen vos in baptismate paratuloruin extollationem carnis, raucisionem
425쪽
cuneisonem non inanufictam, celebrari negaris, cum nihil eos,quo expoliari debeant, habere cotenditis. Nointilia de
Menim eos fatemini mori os in praeputio carnis suae, quo peccatum significatur, maxime quod originaliter tra-nitur. per hoe enim est corpus nostrum corpus peccati, quod euacuari dicit Apostolus per crucem Christi. Sed nune sententiis Episcoporum qui Hermi ante nos, ct hce diuina eloquia fideliter S memorabiliter tractaue rut urgere te iustitui. Proinde ad Episcopum Ambro suam reuertamur, qui cum homines, id est, Ranimas ct corpora hominum, opus dei esse no dubitet,& nuptias honoret, ct in baptismo Christi praedicet omnia peccata dimitti, & deum nouerit esse iustum & capace virtutis atque perfectionis per dei gratiam humanam non neget es e naturam . quae vestra quinque facitis argumenta intendentes nullum istoriam quinque verum esse posse, nisi falsum sit trahere nascetes originale peccat uni, tame hoc ipsum quod his quini a rhumetis auferre conamini, sic ille ubi opus est, in ibis sermonibus ponit, ut cuiuis satis eluceat,quid catholica veritas soleat praedicare,quid profana nouitas conetur euertere.
An forte ipsum quoque Ambrosium scille ae docuisse dubitabis, deum esse hominum eruditore S animae ct corporis Audi ergo quid dieat in libro de philosophia
contra Platonem Philotaphum, qui hominum animas reuolui in bestias asseuerat, S animarum tantummodo deum opinatur aut horem,corpora autem diis minoribus facienda deeernit. Frgo sanctus Ambrosius, Miror, inquit, tantum philosophum, quomodo animam. cui potestate coseredae immortalitatis attribuit, in noctuis includat aut ranulis,feritate quoque induat bestiarum, cum in Timaeo eam opus dei esse memorauerit, inter immortalia a deo facta,corpus autem non , ideri opus
summi dei asserit, quia natura carnis humanae nihil a natura corporis bestialis differt. Si digna est quae dei opus esse credatur, quomodo indigna est duae ei opere vestiatur Ecce non solum animam, quod &illi dicunt , veruinctiam cordus quod illi negant, contra Platonicos dei opus esse clefendit Ambrosius. An dicturus es quia nuptiis in gelai crime, tui ad: inde quod nascitur concupiscentiae voluptate concretii, dicit sub ire contagium delictorum Audi ergo de nuptiis Ambrosis sententiam in Apologia sancti David, Bonu inquit coniugiu, sancta copula. Sed tame qui habet uxores, ita sint ae si non habentes. ipse est torus incoinquinatus & nemo alterum fraudare debet eo, nisi forte ad tempus , ut vacent orationi. Tamen secundum Apostolum non vacat orationi, qui eo tempore usurn corporeae illius conuentionis exercet. Audi & alteri in libro de pt,ilosophia, Bona,inquit, continentia quaedam velut crepido pictatis. Nam s. in praecipitiis vitae huius labentium statuit vestigia speculatrix sedula, ne quid
obrepat illieitum. Mater aut e vitiorum omnium inco tinentia quae etiam licita vertat in vitium. ideoq; Apostolus no solum a fornicatione nos retrahit,verumetia
in ipsis coniugiis modum quendam docet, & tempora praescribit orandi. Intemperans enim in coiugio quid aliud nisi quidam adulter uxoris iste Cernis quemadmodum velit etiam inter se ipsa vera&honesta esse cologia vides quemadmodum dicat incontinentiam etiam licita ver tere in x itiit, ubi & licitum denion strat esse connubiunx, ct in ipso non vult incontinentia foedari quod licitu est Aduertis quomodo intellibere nobiseum debeas, in quo morbo desiderii noluerit Apo-Vnuqueque vas suum possidere,ficut gentes quae Tomus septimus. ignorant deum Tibi autem libido no nisi praeter v x iii V . rem videtur esse culpabilis. id ergo de Ambrosio tu Ddicabis qui intemperante in conitigio, adulterii quendam appellat uxoris et i ne melius nuptias honoras, in quibui libidini licentiolis si inum spacium praebuisti, ne fortassis offensa defensorem tibi alii, prouideret Neque enim quod ego commemoraui iecudum veniam coiugibus coneeuere Apostolum, ubi proculdubio notatur et si ignoscitur culpa, salte verbo tenus attingere voluisti: aut quod ab illo opere, ut orationi vacent,ce
sare coniuges admonentur, quod ego totum comemoraui ausus es in tua responsione refricare, credo formidans. ne tua videretur praeuaricata defetallo,s ct te co-fitete appareret, quod per libidinem, cui te patrocinari non pudet,etiam coniugum impediretur oratio. Ita eum mihi pro illa respodere cuperes, sed Apostolo resistere non auderes, nee in aliam sententiam,sicut sol tis, ipsum apostolieu testimoniti detorquere potuisses, omnino inde tacere maluisti. Tu ergo melius honoras nuptias, quarum dignitatem ta luani omnino irreprehensibili volutabro carnalis cocupiscentiae decoloras: an ille qui cuni dicat, non solum lieitum, sed etiam bo- sinum coniugium,sanctamcb copulam, tame cessante libidinis voluptate, tepora orandi ab Apostolo praescripta commemorat,atque iam ita no vult illi morbo ei se deditos coniuges, unde trahitur originale peccatum, ut eos qui habent uxores secundum eundem Apostolia i cmnet. q. ita esse velit, ac si non habetes Nec vocare dubitat etia
vxoris adulterum intemperantem maritum: omne co
nubii bonum pensans no cupiditate carnis sed fide pitius eastitatis: non morbo tactionis, sed foedere colunctionis: non voluptate libidinis,sed voluntate propaginis.Nam mulierem viro non nisi generandi causa perhibet institutam unde tam diu seustra, quasi quisquam hoc nostriam negaret disputandum putasti. Haec enim Atia, sunt de hae re verba eius in libro de paradiso. Si igitur invito inquit, culpq author est mulier, luemadmodu propatu sis bono videtur adiecta Verum si consideres,quia deo vis niuersitatis est cura, inuenies plus placere domino debuisse id in quo esset causa uniuersitatis, q condemna- dum iiiisse illud in quo esset causa peccati .ideo quia ex viro solo non poterat humani esse generis propagatio, pronunciauit dominus, no esse bonum solum homine Resse. Maluit eni deus plures esse, quos salvos facere pos- G M 1.set,quibus donaret peccatu,quam unu solum Adi, qui liber eiset a culpa. Deniq; quia idem inquit,utriusq; author est operis. venit in hunc mundii, ut salvos faceret imis . . i. peccatores. Postremo nec Cain parricidii reum priu quam generaret filios, passus est interire. Erso inquit, propter generatione successionis humanae,debuit mulier adiici viro. Habes ecce Ambrosum doctorem Auris . meum,& a tuo mirabiliter pr dicatum ae opus dei esse omnem hominem atq; hominis carnem, S bonas esse nuptias, inquantum sunt nupti ,non solii fatentem verumetiam ait Terentem vel defendente. Iam vero quod iter originale peccatu sacro baptismati nihil deros t. lsuperius demostraui quido eius posui verba, ubi dicit illi, iustificari a peccato, i per baptismu peccata remit ltuntur omnia. iustu porro ille deu ubi no praedicat aut quis de hoc potest ea tholicus dubitare Christianus .qdpend & omnes impii colitentur imum illud restat, ea , verum videatur Ambrosio humani capace iustificatim is inonis S perfectionis esse natura, nec ab hac semetia pro uni a. terea reuocetur, quia sate ac multis modis dicit onmena naae ris. homine sub peccato nasci,& ei se ipsum ortum eius in
426쪽
G vitio. Vero d. hoc iam supra docui . ubi eum loco ipso paulo post di iure memoraui. a Christi earne damnatuet se peccatum,quod nascendo non sentit,quod mori do erucifixit ,ut in carne nostra eii et iustificatio per gratiam,vbi erat ante colluuio per culpam. ibi enim naturam demonstrauit humana etia istam, quae sub peccato nascitur,a: cuius ori' in vitio est, ei se iustificationis capacem,sed sane per gratiam, quod inimicia est vobis.eidem gratiae crudelibus inimicis, Verum si hoc parum est,rui ius Suid dicat attende in expositione Esaiae Pro super Visia phetae,videamus, inquit ne qua si post huius vitae cur
uisi .i,. riculum nostra regeneratio de qua dictum est .in rege
ne ratio e G sederit filius hominis in throno gloric suae. ii. dvox. Sicut enim regeneratio lauacri dicitur per vita detersicolluuione peccatorii, in regeneratione cu sederit fili hominis renouamur, ita regeneratio diei videtur, per Xa ab omni corporeae cocretionis purificati labe, nauiso animae senis in vitam regeneramur aeterna. N
re distinxit vir sanctus & verax, iustificatione vitae huius,quae si per lauacrum regenerationis:& illius periectionem eum dc nostra corpora fuerint immortalitate renovata. No itaq; suit Ambros quamuis fateretur nail seriis originis vitiis, iustificationis desperata perfectio. Quia sicut est humana natura creatori deo formabilis, ita sanabilis redeum tori. Sed vos festinatis de praesumptionem vestram festinado praecipitatis Hic enim vultis homine perfici,at s utinam dei dono, & non libero vel potius seruo propriae volutatis arbitrio . A Sua perfectione quidem longe vos esse seniliis. Sed dolus est in ore vestro, sue peccatores vos esse dicatis, & iustos credi velitis, siue profiteamini persectionein iustitiae, qua profecto in vobis non esse sentitis. Iustificatio porard in hac vita, nobis secundum tria ista cosertur. I rius
lauacro regenerationis, quo remittuntur cuncte peccata.Deinde cogressione cum vitiis, a quorum reatu absoluti sumus.Tertio dum nostra exauditur oratio, qua Umb.c. Dimitte nobis debita nostra: Quonia qu-mlibet sortiter contra vitia dimicemus homines sumus, dei aute gratia se nos in hoc corauptibili corpore adiuuat dimicantes, ut non desit propter quod exaudiat veniam postulates. istam super nos dei misericordiam,
i vobis necessariam non putatis quoniam ex eo numero
estis de quibus in Psalmo dictum est, mi confidunt in
virtute sua. Sed quato melius audimus Ambrosum in
l, M libro de iuga seculi dicentem, Fiequens nobis de cilii is lis . . . si edo isto ieculo est sermo, atque utinam quam facilissimvli sermo, tam cautus S solicitus affectus. Sed quod peiusces i. est, frequenter irrepit terrenarum illecebra cupiditatu, ct vanitatum offusio mentem occupat ut quod studeas vitare, hoc cogites, animo t. volvas. od eaveredi Scile est homini exuere autem impossibile. Denique voti magis eam esse rem quam effectus, testatur Pro-sseus pheta di do . Declina cor meum intestimonia tua,.s: non in auaritiam. No enim in potestate nostra est cor nostrum,& nostrae cogitationes,quae improuiso oresae mente animumj coniundunt , atq; alio trahunt Quam tu proposueris ad secularia reuocant, mudana inter ut, voluptuaria ingeriit, illecebrosa intexi int, ipso, in t pore quo eleuare mentem paramus , inseriis inanibus eogitationibus, ad terrena plerunque deiicimur. Haec si vos non patimini ignoscite, non vobis credimus, ct
in his potius sancti Ambrosii verbis quod da speculum& hoe si proscinius, communis humanae in nrmitatis agnoscimus. Vobis aute etiam seredamus.&dieamus, orare pro nobis, ut nec nos ista patiamur: ita vos inuenimus elatos d. alta sapientes, ut respodeatis nobis, noΚsolum ista vos non pati, veru metiam in hominis esse potestate,ne ista patiatur, nec esse causam, cur ad hoc
dei poscatur auxilium. amo ergo melius id iidem
audimus Ambrosum dei gratiam confitentem, nec de sua virtute confidentem,qui eum haec dixisset, adiecit. Quis autem tam beatus,qui in corde suo semper ascendat Sed hoe sine auxilio diuino qui fieri potest Nullo
profecto modo . Denique inquit supra eadem scriptura dieit, Beatus vir cuius est auxilium eius abs te domine ascensus in corde eius . Item, idem ipse in libro de sacramento regenerationis, is igitur est,inquit, qui carne utitur ad operandum,nili anima Ergo princeps in ect domina carnis naturaliter anima est, quae domaris it edito
carnem debet Seregcre id spiritus sancti fulta p - et is sidio,dicit in psalmo Non timebo quid faciat mihi ca- timii. ro. ipsa ea de dicit in Paulo, Sed castigo corpus ineu, Sseruituti redigo Castigat ergo Paulus, quod ipsus est. no quod ipse est Castigat quod ipsius est ut morte in se lasciuic eorporalis iussus operetur. Nunquid sanctus
Ambrosius quando ista dicebat, non cum vitiis conflugebat non vitia vincebat Non exercitum quedam variarum cupiditatum inita semetipsum, tanquam Chri- Lsti miles egregius debellabat No corpus proprium eastigabat Nunquid non superatis & oppugnatis diaboli
operibus opus dei cum opere dei, hoc est,anima cu carne pacem iustitiae requirebat, ut non in sua v irtute cori
fidens sed seut ait spirit' sancti fulta praesidio diceret
Non timebo quid faciat mihi caro Ecce quomodo nautura humana capax iustificationis ostenditur, Fcce quomodo virtus in infirmitate perficitur. Sed audiam de haere etiam victoriosissimum martyrem Currianuni in o. in Epistola de mortalitate. Cum auaritia nobis,inquit, eum impudicitia, cum ira, cum ambitione congressio est cum carnalibus vitiis cum illecebris secularibus as
sidua & molesta luctatio est obsessa mens hominis, &yndiq: diaboli infestatione vallata, vix occurrit singuulis vix resistit. Si auaritia prostraia est, exurgii libido: si libido compressa est succedit ambitio. Si ambitio coatempta est ira exasperat,inflat superbia , vinolentia in uitat inuidia concordiam rumpit, amicitiam relus ab
scidit, Cogeris maledicere, quod diuina lex prohibet: compelleris iurare, quod non licet. Tot persecrationes animus quotidie patitur,tot periculis peti vrgetur. & Mdelectat hie inter distoli gladios diu state, cum magis concupiscendumst,' optandum ad christum subueniente velocius morte properare. Abiit autem sanctum Cyprianum aut auarum existimemus fuisse quia eum auaritia:aut impudicum,quia cum impudici tia: aut irae subditu , quia cum ira:aut ambitiosum, quia cum ambitione: aut eat nalem, quia cum carnalibus vi itis: aut seculi huius amatore, quia cum illecebris secularibus: aut libidinosum, quia cum libidine: aut superabum, quia cum superbia: aut vinolentum, quia cum vinolentia: aut inuidi, quia cum inuidia cofligebat. lino vero ideo nihil eorum erat,quia his malis motibus partim de origine partim de coluetudine venientibus fortiter resistebat, non acquiescens esse. quod eum esse cogebant. Nec ideo tamen in tam pii iculoso laborioso, certamine nullo telo feriebatur hostili cum dicat in E
pistola sua de eleemoscinis, Ne quisquam sic tibi de puro atque immaculato pectore blandiatur. t innocentia sua fretus, medicinam non putet adhibendam esse vulneribus cum seripium iit, iis gloriabitur castu se habere cor Aut quis gloriabitur mundum se cile ape
427쪽
A eatis Et limini in Epistola sua Ioannes ponat S dieat.
Si dixerimus quia peccatum no habemus notipsos de cipimus,& veritas in nobis non est.Si autem nemo esse sine peccato potest, & quiscuisse inculpatum esse dixerit, aut superbus aut mali est quam necessaria,quam benigna est diuina clementia, quaecum sciat non deesse oris , a satiatis quaedam postmodu vulnera, ledit curandis de
Duo sanandi i vulneribus remedia salutaria Odoctor prcelarissime & testis gloriosissime,sie docuisti ite
cininuisti,vel monuisti sic te audiendum imitandumspraebuisti. Merito finitis aliis omnium cupiditatum certaminibus sanatis , vulnerib', cum extrema & omniumaxima vitae huius cupiditate, pro Christi veritate pugnasti, dc eius in te gratiae largitate vicisti. Secura est eo rona tua,victoriosa est doctrina tua,in qua S istos vineis qui confidunt in virtute sua, ipsi enim clamant Perofectio nobis virtutis a nobis estuu aute reclamas Nemo
suis viribus fortis est, sed dei indulgentia S miserico
Mi M. dia tutus est.Audi ct beatissimum Hilarium, ubi speret hominis perfectionem. Cum enim loqueretur de pace Iea'.i . Euangeliea, ubi dominus ait, Pace mea do vobis: Qisia lex, inquit umbra est iuturorum bonorum idcirco per' hane praefiguratam significationem docuit nos in hoc terreni S morticini eorporis habitaculo mundos es eno posse nisi per ablutione coelestis misericordiae emi, dationem cot equamur, post demutatione resurrectio nis terreni corporis nostri .effecta gloriosiore natura . Rursus in eodem sermone, ipiis, inquit , Apostolis verisbo licet iam fidei emendatis atq; sanctificatis, non deesse tamen malitiam. per conditionem communis nobis originis docuit dices, Si vos cum sitis mali, nostis bona data dare filiis vestris. Vides quemadmodum
venerabilis catholicus disputator, nee in hac vita mundationem nostram neget.& tamen humana perfectio
nem speret . id est periectioris mundationis in ultima resurrectione naturam. In quadam vero homilia de li. brosancti Iob attende quid dicat quemadmodum ipsus diaboli aduersus nos indesneus bellu ex hoc fieti
asserat cu ea mala quae in nobis sunt excitat cotra nos, quod in nostram fieri u tilitate vult docere, couertente
inlicet diuina misericordia malitia diaboli ad purgationem nostra.Tanta enim S tani admirabilis, inquit,c in nos misericordiae dei bonitas est, ut per que in Adae
ostensa genero litatem primae ct beatae illius ereationis amisimus per eum rursum id quod amisimus obtinere
mereamur:tunc enim diabolus inuidens nocuit, nune aute cu nocere nititur, vincitur. Mouet enim per infir nutate carnis nostrae omnia potestatis suae tela, Cim ad
lasciuiam accedit,cum ad ebrietate illicit, eum ad odia stimulat. cu ad auaritia prouocat, cu ad caedes instruit, cum ad maledicta exacerbat. Sed eum per firmitatem animi, horum omnici surrepentia incentiva reprimuntur,emunda mura reccato per huius victoriae gloriam. Dictum enim ita est, Aut quomodo se emudabit natus ex muliere mi a no extante hoste no erit bellu ,ccisante deinde bello victoria deerit.Collidentium aut eaduersus nos vitiorum victoria non adepta, no erit emudatio ulla vitiorum, quia his insidiis cortoris nostri pirata victo colluctatium aduersus nos passionii conce ratione purgamur. Memores igitur,inquit,& coscii illa ipsa corpora nostra omnium vitiorum ess e materie,
tro qua polluti ct sordidi nihil in nobis mundum, ni
it innocens obtinemus, gaudeamus nobis esse hoste, in cuius concertatione,quodam concertationis nostri. In expositione autem primi Psalmi Tomus septimus. idem doctor no dubitat dicere naturam nostram uti- Dque istam,quae de morbo morbum trahit .ad peccanduferri,ae se ne peccemus. aduersus eam nos quodamodo fidei religione pugnare. Plures eni sunt in litit, qui cum per consessione dei ab impietate disereti lint non tame a peccato per id liberi sunt, Ecclesiae disciplinam
non tenentes ut auari ebriosi,tumultuos procaces,superbi, aemulatores mendaces,& rapaces . Et ad haec quia
de nos vitia naturae inquit, nostri propellit instinctus. sed utile est nos a via hac ad quam serimur, abscedere, neque consistere illic, adhibito decededi ex ea no moroso recursu Et idcirco, beat' vir qui in via peceatorunon stetit, natura quidem in viam hane fierente, sed ex via hae fidei religione referente. Nunquidnam istum putabimus ac latore fidisse naturae, qua eodidit deus Non utique. No enim dubitabat homo catholicus humanam dei opus esse naturam, sed profecto vitia, cum quibus nascimur accusauit, Apostolicum illud tenens, Fuimus enim & nos natura filii irae, sicut & eae teri .veruntame hae e verba, quae de sermone sancti Hilarii posui si mea essent, quata in me diceres, Manichaeorumsnomen S crimen quanto buccarum strepitu ventilaon res Nunc erso ne tui stomachi follis indigesta maledictorum crastitate rumpatur, in huc evome, si audes,calumniosas tuas vanitates,& insanias medaces . Ad haee, inquit, nos vitia naturae nostrae propellit instinctus. ista natura est Nunquid gens tenebrarum, quam
Manielixorum fabula inducit 3 Abiit, Catholicus i qui tur,insignis Ecclesiarum doctor loquitur, Hilarius Hilmis.loquitur. Nostra ergo natura est primi hominis praeuaricatione vitiata, no ab alia natura ulla diuisione separanda, sed ipsa sananda, cui diabolum a nobis constitui calumniaris authorem, dum tu ei Christum inuides saluatorem, & eius hic vitam, ita ut sine ullo sit omnino peccato perfectam duci posse contendis. Sed audi quid etiam hine te admoneat beatus Hilarius. Cum enim exponeret Psalmum quinquagesimum primum, Spes, inquit. in misericordia dei in seculum ct in seculum seculi est. Non enim ipsa illa iustitiae opera suffcient ad perfectae beatitudinis meritum, nisi misericordia dei etiam in hae iustitiae voluntate, humanarum demutationum & motuum non reputet vitia . Hi ne illud Prophetae dictum est, Melior misericordia tua super vitam. vides ne hominem dei, ex il- α δ lo numero ei te beatorum, de quibus praedictum, Bea- Plus vir cui non imputauit dominus peccatum, neque est in ore eius dolus Confitetur enim etiam peccata iustorum, magis eos asserens in dei misericordia spem
ponere, quam de iustitia sua fidere, ct ideo non est in
ore eius dolus, imo in ore illorum omnium, in quibus huius veracis humilitatis, vel humilis veritatis perhibet testimonium. i dolus abundat in ore vestro. Vbi enim virtus non est, ct tanta iactantia est, hypocrisis est: Et ubi hypocrisi, utique dolus. Prorsus quantum sancti de misericordia dei. suae magna est, tantum vos de vestra, quae nulla est, virtute praesumitis. Et quantum ipsi aduersus ingenerata vitia bellum gerunt, ad tuti per dei gratiam , tantum vos bellum geritis aduersus ipsam dei gratiam. Sed utinam scut vos vincit
in suis ita suos faciens, vos quoque ipsos vincat in vobis ita ne in corde vestro dicere audetis,quod cum vos audium accenduntur homines ad virtutem: cum autem istos audiunt tantos ac tales viros , Cyprianum, Hilarium, Gregorium Ambrosium, caeterosque sacerdotes domini,desperatione franguntur, ac renuncian
428쪽
G studiis persectioni, Hiccine imostra cog talionii ascendunt in eor vestium, , non elidunt frontem vestram Ergone vos honoratis sanctos dei patriarchas, prophetas apostolos laude naturae, ae decolorat eos ista lumina Ecclitae vituperatione naturae,cluta eos dicut in corpore mortis huius, ut tenerent castitatis bonum dimicasse contra ingenitum concupiscentis malum, per dei gratiam prius conflictatione vincendum postea noui lima regeneratione sanandum Tu intelligis Iudaeum iis . r. dieit Non enim quod volo bonum hoc abo: ac hoc prcclaro intellectu, nec couersationis sordes m naturae refundis inuidiam, nee earum obscoenitates apostolorum & sanctorum omnium cosolaris iniuriis, dri xe mala quq no tu facis, faciebat Ambrosius cum eo
legis suis eadem sentientibus, qui beatum Apostolum - de seipso dixisse intelligit,Non quod volo facio bono, sed quod nolo malum hoc ago. El.Video aliam legem
in membris meis, repugnantem legi metis meae: A caetera huiusmodi isti ergo sancti talia docedo suffodi ut,
sicut mihi obii eis murum pudoris it vos ob perfecti nis praedicationem patimini inuidiam Sed te viset id bis plurimum consolaris, quoniam laudis genus est ei
displicuisse qui Apostolis no pepercit. Si eigo Apostolis dicendo talia non peperci, ergo nec Ambrosius pepercit Apostolis, nec coepiscopi eius eadem sentientes.
Si autem illi S ex apostolis ista didicerunt,ct secudum Apostolos ista docuerunt ,quid me unum appetis ipsos
aspice, ipsos ei iam atque etia deposito paulisper tum re ceruicis intuere. itane tande iuueniscosidentissime
consolari te debes, uia talibus displices an lugere Sed iam quid egerimus per totum istum librum , in summam, licui possumus breuiter colligamus .Proposui in
V . hie aut horitatis molem sanctorum, qui Episcopi amen os,no solum sermone cum hic viverent, veru nictiam
scriptis quae posteritati relinquerent, iidem ea tholi ea
strenue aesenderunt, ut vestra argumenta cons ingei rent quibus dicitis:Si deus homines creat non possunt cum aliquo malo nasci: Si nuptiae bonum sunt nihil ex
. eis oritur mali: Si in baptismate peccata omnia remit ..tuntur, non possunt nati de renatis trahere originale
peccatum:Si iustus est deus, no potest in filiis parentum damnare peccata .cum ipsis parcntibus dimittat S propria: Si perfectae iustitiae capax est humana natura, habere non potest vitia naturalia. Ad hae nos diei mus. Sedeum esse hominum creatorem, hoc est & animae de corporis S bonum esse nuptiis, ex per baptisina Christi omnia peccata dimitti, ct iustum esse deum, S rem
sectae iustitiae capacem humana ei se naturam, S tamen eum haec omnia vera sint obnoxios nasci homines origini vitiatae, quae trahitur ex homine primo,& ideo ire in damnationem nisi renascamur in Chi isto. Hoc autem probauimus catholicorii aut horitate sanctorum, qui S hoe asserunt, quod de originali peccato dicimus, ct illa quinque esse vera omnia constentur.Ac per hoc non est consequens,ut hoc falsiim sit quia vera sunt illa. Tales quippe ac tanti viri secundum catholicam fi- dem quae ubique toto orbe diffunditur, S hoe, de illa vera esse confirmant, ut vestra fragilis S quas argutu.la nouitas sola aut horitate conteratur illorum, preterram quod ea dicunt,ut se per eos loqui veritas ipsa te.
etur. Sed nunc aut horitate primitus eorum, vestra est contumacia comprimenda, ut a praesumptionis impetu repercussi,& quodammodo sauciati, dum tales no mines deice in nde catholica errare potuisse non creditis, ut aliquid tactent unde esset conse ueni, dium
non esse hominum creatorem, nuptias esse damnan- Κdas, in baptismo non oninium renus ionem seri pecocatorum,dcum ei se iniustum, nullam spem nobis r mansisse virtutis perficiendae : quae omnia vel aliquid eorum nefas est opinai i, ausus pracipites redienetis.&tanquam ex sorore resipiscentes, incipiatis in qua nutriti estis ,reeole recta duertere S resumire veritatem. Dicit beatuc Anibrosus, unum solum hominem mediatorem dei ct hominum, eo quod sit naius ex virgi-- - - ne, nec senserit nascendo peccatum, generationis Dbnoxiae vinculis non teneri. Omnes autem homines sub peccato nasci, Quoi uin ipse ortus in vitio est, quia concupiscentiae voluptate concreti, prius subirent cotagia deliciorum,quam x italem de hoc aere spiritum ducerent, ipsa inj concupiscentiam tanquam legem peccati in corpore mortis nutus, legi mentis usqueadeo repugnare. ut aduersus eam non solum quicunque boni tibdeles sed apostolica etiam virtutis niagnitudo pugnauerit, ad hoc ut per Christi gratiam caro animae subi gata,in concordiam reuocetur. Qilorum duorum quae primitus sine reccato creata sunt , ex primi hoministrat gressione Lacta discordia est. Et quis lite dicit, Himo dei catholicus, &catholieae veritatis aduersus hae- Lreticos usque ad periculum sanguinis defensor acerri mus se tui doctoiis testimonio praedicatus, ut diceret quod eius fide Sin scripturis puris, linum sensum, ne inimicus qui lcm ausus est reprehendere, qui creatorem deum non solum animarum, veri metiam cor
porum aduersus Platonicorum plii losophorum asseuerauit errorem: qui nuptiarum ianum S causa propagandi generis humani diuinitus institutum, & pudicitia coniugali sanciam eius eo pulam praedicauit. Qui neminem dixit iustificari a peccato, nisi cui fuerint per baptismum dimissa omnia peccata. i coluit iuste i stum deum. chi pei sectionem hominis in virtute atque iustitia absit ut impediat desperando, sed ea tamen perfectionem cui nihil adiici una sit, in alia vita sporat, quae implebitur resurrectione mortuorum . In hac
autem vita humana iustitiam in qua da militia bellos
costituit, no solu aduersus aemulas aereas potestates sed
aduersus ipsas nostras cupiditates, per quas ct illi ext riores inimici nos deiicere u et penetrare moliutur. Inhoe bello S ipsam carnem ad uti saria grauem dicit, ius uti h natura scut primitus codita est, nobiseum eta hicordissima permaneret, nisi primi hominis praeuaricatione vitiata, suo nobiseu lainguore cossi geret. In hoc bello ille vir sanctus monet nos seculii effugere & in ea
fuga quanta si disii cultas. imo impossibilitas, nisi dei
gratia opitulet ostendit. Dicit in ortua qu da vitia per rei nissionem in baptisinate omnium peccatorum, sed eorum nos curare debere quodammodo sepulturi. Et in hoc ipso opere talem deseribit cu vitiis mortuis nos habere conflictum ut non quod volumus agamus, sed quod odio habemus hoc faciamus. Multa in nobis pcecatum nobis reluctantibus operari. rediuiua plerum s resui gere voluptates. Luctandia nobis esse aduersiis carnem aduei sus qua luctatus est Paulus quando dicebat, video aliam legem in membris meis repugnantem le- Rmiam ngi mentis meae. Praecipit ne carni nostrae cofidamus, ne dinosei credamus, cum Apostolus clamet, Seio quia nohabitat in me, id est, in carne mea bonum: Velle enim a diaeet niihi, perseere autem bonum non inuenio. r ce quatam nos puenam cum mortuis habere Peccatis,
ille strenuus Christi miles, ct Ecclesiae fidelis doctor maendit. Momodo enim peccatu mortuu est,cu multa operetur
429쪽
A operetur in nobis reluctantibus nobis3 Quae multa nisita uest. c. desideria stulta S noxia, quae cosentientes mergunt in interitum S perditionem,quq utique perpeti, et i s non
consentire, certamen est,coflictus est pugna est. Quorum pugna niti boni ct mali, non naturae aduersus naturam . i d naturae aduersus vitium iam mortuum, sed
adhuc sepeliendum id est,omnino sanandis . omodo ergo mortuit, dicimus hoc peccatu in baptismate, sicut etia iste vir dicit, ct quomodo habitare in men-bris fatemur, S multa operari desideria reluctantibus
nobis quibus non consentiendo resistimus,scut etiam lite v ir Latetur, nisi quia mortuum est in eo reatu, quo nos tenebat,& donec sepultur; persectione sanetur re. bellat & mortuum 3 Quantiis iam no eodem modo appelletur peccatu, quo iacit reii sed quod sit reatu primi hominis factum. Si quod rebellido nos trahere nititur ad reatum . nili adiuuet nos gratia dei per lesum Christum dominum nostrum, ne sic etiam mortuum pecca-l M,. tum rebellet , ut vincendo reuiuiscat S regnet. ln hoe bello laborantes,quandiu vita humana tentatio est si per terram, non ideo sine peccato non sumus, quia hoc
B qq' to modo peccatum dicitur,operatur in membris
repugnans legi mentis, etiam non sibi ad illicita eo n-
sentientibus nobis. Quantum enim ad nos attinet, inepeccato semper essemus, donec sanaretur hoc malu , si
ei nunquam consentiremus ad malum. Sed in quibus ab illo rebellante,etsi non letaliter, sed venialiter, tamevincimur, in his contrahimus unde quotidie dicamus, Dimitte nobis debita nostra. Sicut coniuges quando modum generationi necessarium, causa solius volu l tis excedunt: sicut continentes,quando in talibus cogi- tationibus cum aliqua delectatione remoratur,no qui- dem decernentes flagitium . vel gerentes decernentis, sed intentionem mentis, no sicut oportet, ne ill8 inci- .l dat inde auertentes aut si inciderit inde rapientes. Dei hac ige peccati,quae alio modo etiam peccatum voca- tur, quae repugnat legi metis, de qua multa beatus Ambrosius dixit attestantur etiam sancti Cyprianus,l itarius Gregorius, aliique plurimi. mi ergo generatur in Ada regenera lus in Chi isto, mortuus in Adam,vivificandus in Christo ideo peccato est obstrictus originis,quia de malo nascit, quo caro concupiscit aduersus
C spiritum, no de bono quo spiritus coeupiscit aduersus carne. Quid ergo mirii est, ii renasci debet homo ex illo malo natus cotra qd pugnat homo renat', quo reus S ipse teneretur nisi renascedo liberaretur No est hoe malu materies dei creantis .sed vulnus diaboli eandem materia vitiantis. Non est hoc malu nuptiarum sed primori, hominu peccatu, in posteros epagatione traiectu . Etia huius mali reatus, baptismi tanctificatione remittitur. Deus aute iustus, si tanta paruulis mala, qua ta
nue dicere no sufficio, nihil peceati trahetibus irrogal ret,magis appareret iniustus. Iustitiae vero perfecta ca-l pacitas hominis non negatur, quia nec vitior u omniulenissinia sanitas sub omni poteti medico desperarii r. ropter qua catholica veritate sancti ae beati, S in di
uinorue loquiori, pertractatio e clarissimi sacerdotes, Iraenaeus.Cyprianus,liet ictu .Olympius,Hilarius,Ambrosius, Gregorius, in nocetius, loanes, Basilius, quibus Irier Em' addo presbyteri, velis nolis, Hieronymu, ut omittam tum L eos qui nondum dormierunt ad uerius vos proserunt de omnium hominum peccato originali, obnoxia su rasilone sententiam, unde nemo eruit, nisi que sine lege peccati repugnate legi mentis, virgo cocepit. in d
sst quod exultas, ct mini si in conspectu iudicum eis, ECUNDUS.
mus quas , ictor insultas, fati ii1 non inuenirem quid Dfacerem, quo confiteterem . si iudicum premerer potestate si in medio eruuitorum consisterem tecum, si x e rae qua dicis rationis tuba, a te scilieet magno tubicine inflata, si auditorum arma circi institium ae tibi fati etitium concreparent Flta enim tibi ponis ante oculos no strum in disputatione certamen, ct te argumentante,
me quid respondeam non habentem, fingis ut placet. Si e tecum vana ct insana tui eordis imaginatio fabulatur quas me ante Pelagianos iudices tecti costituas, quibus plaudentibus tibi liceat exaltare liquam tubam vocem tuam S pr dicare contra catholicam fidem, Scontra gratia Christi, qua pusilli eum magnis liberantur a malo, communem tibi S illis nouitiae huius impietatis errorem.Tales iudices in Ecelesia dei, nec sine aduersario ex parte altera stante potuit eruditor vester Pelagius inuenire. De quo iudicio ipse quidem,quantum ad hominum conspectum attinet, velut absolutus, vestro tamen palam damnato dogmate egressus est. At ego ubicunque sis, ubiciique legere ista poteris te ante istos in tuo corde constituo, quos non amicos meos & Einimicos tuos, aliqua in meam partem gratia propendentes, aliquo abs te merito lux ostensionis auersos, ct obhoetibi aduersos, in hac nostra disceptatione constitui cognitores. Nec eos qui nunqui fuerunt,aut non sum. aut quorum sententiae de hoc quod inter nos di putatur incertae sunt inani cogitatione eofinxi, sed sanctos S in sancta Ecclesia illustres antistites dei no Platonicis & Aristotelicis & Zenonicis aliisq: huiuscemodi vel Graecis vel Latinis, quaquam Sistis aliquos e
rum, verum omnes sacris literis eruditos, nominatim, sicut oporpebat expressi, eorum s sententias quantum
si tacere videbatur sine ulla editas ambiguitate dige si,ut in eis timeas non ipsos, sed illum qui sibi eos utilia vasa sermauit, ct sancta templa construxit qui tunc de ista causa iudicauerunt, quando eos nemo potest dicere perperam cuiqua, vel aduersari vel fauere potuisse. Nondum enim extiteratis,eotra quos susciperemus de hac quaestione costictum. Nondum enim eratis qui di-eeretis,quod in libris tuis ponis,quia de vobis multitudini mentiti fuerimus, & quod Celestianorum vel Pelagianorum nomine homines terreamus,& quod terrore ab omnibus extorqueamus assensum. Certe ipse dixisti, qui l omnes iudices ab odio amicitia, inimicitia,
ira vacuos esse deceat. pauci tales potiterunt inueniri.
Sed Ambrosium alibsque collegas eius, quos cum illo commemoraui tales fuisse credendum est. verum & si Ptales non fuerunt in his causis, quas ad se delatas ct inter partes cognitas,cum hic viverent, suo iudicio definierunt,ad hane tamen causam tales erant, quando de illa sententias protulerunt, nullas nobiscutra,vel vobis cum amicitias attenderunt, vel inimicitias exercuertit: Neque nobis neque vobis irati sunt, neque nos, neque vos miserati sunt. Quod inuenerum in Ecclesia tenuerunt: quod didicerunt, locuerat: quod a patribus aerererunt, hoe filiis tradider sit. Nondum vobiscum apud istos iudices aliquid agebamus S apud eos acta est cauusa nostra Nec nos, nec vos eis noti meramus, ct eorum pro nobis latas contra vos sentetias recitamus: noduin vobiscum certabamus, ct eis pronunciantibus, icimus.
Dicis me si sub potestate iudicum premerer tuales tibi ipsi componis non habiturum fui illi quid facerem quo
confugerem,cum tuis argumentationibus unde occurrerem,reperire non possem.Ego plane haberem quod i facerem. naberem quo coniuge rem . a Pelagianiscnim
430쪽
G tenebris ad bre tam clara calliolica lumina prouoca- rem,quod it nune iam facio.Tu ergo respode, quid facias,die quo contagias. Ego i Pelagianis ad istos tu abistis ad quos on quia non numerandas,sed ponderandas centies esse sentetias,& addis, quod quidem S ego verum esse consentio ad aliquid inueniendum, multitudinem nihil prodeste caecorum,etiam istos caecos dicere audebis Et xiqueadeo permiscuit imis summa logus dies,vsqueadeo tenebrae lux S lux tenebrae esse dicuntur, ut videant Pelagius, Celestius,lulianus.& caeci sint Hilarius, Gregorius, Ambrosius Sed qualiscunque
homo iis tamen quia homo es videre mihi videor verecundia tuam, ii tamen non in te spes est omnis emortua sanitatis, quodammodo audio vocem tuam: respondes Abiit v t audeam caecos istos viros vel cogitare, vel dicere .Eorum ergo appende semetias.Nolo esse Plures ut eas te pigeat numerare.Sed non sunt leues ut
eas dedigneris appedere, imo ta sui graues, ut te videa. subearu onere laborare. Nunquid &de istis dicturus
es me imbellem tibi opinionem cosortis opponere, de ouctio. velut consternatum metu,coscios nominare Dicis, in causa iudieandi amoto strepitu turbarum de omni orbi di necouersationis hominum siue sacerdotum sue administrantium, siue praeuaricatoriam, ad discus, ionem talium rerum non sola nomina, sed eligenda esse prudentiam. & honorandam esse paucitatem quam ratio eruditio, libertasque sublimat. ita vero est ut dicis.Sed nee ego te vllius multitudinis numerositate perturbo, uanuiseropitio deo,de hac fide cui contradicitis,ca inoli ea sanum sapiat et ii multitudo. in qua usquequaque plurimi ubi possiant quomodo pos ut sicut diuini-Ob mami tus adiuuantur, vana vestra argumerita consiliat. Vnde
abiit a me ista qua niihi obiicis arrogantia, ut me istam
causam contra vos,vnu pro omnibus agere pollicerer
QMd cum tu inter Pelagianos facis, non erubescens dieere a scribere maioris tibi esse apud deum gloriae, destitutam veritatem tueri multum abiecti&vere de stituta sunt, multumque obstupedi,si hanc intolei abi dent lem arrogantiam este non iudicant, qua te etiam ipsis Pelagio scilicet S Celestio vestrum omnium doctoribus anteponis, quasi & illi iam cesserint, ct tu renon- seris qui destitutam tuearis, quam veritatem putatis.l verum quia te delectat non numerare multitudinem, sed appendere paucitatem, exceptis iudicibus Palaesti nis, qui haeresim vestram in absoluto Pelagio damna uerunt quem timore compressum,Pelagiana ipsa dogmata damnare coeger ut decem Episcopos iam definctos,& unum presbyterum tibi huius caust opposui iudices qui de illa cum hic viverem iudicauerunt. Si vestra consideretur paucitas, multi sunt: si multitudo catholicorum Episcoporu , perpauci sunt. Ex quibus papam innocentium, de presbyterum Hieron mum re trahere fortat se tentabis: istum, quia Pelagium Celestiumque damnauit illum , quia in Driente contra Pelagium ea tholicam fidem pia intentione defendit. Sed lege quae dicat in laudem beatissimi papae Innocentii
Pelagius,& vide utrum tales facile possis iudices inue-Η -- nire. De illo autem sancto presbytero qui secundu grata. i. tiam quae data est ei, sic in Ecclesia laborauit,ut eruditationem calliolicam multum in Latina lingua multis &necessariis literis adiuuaret, non solet pelagius iactitare, niti quod ei tanquam aemulo inuiderit. Sed nolo ex
hoc tibi videatur de istorum iudicum numero retrahendus Non enim eius sentetiam posui, quam tempore inimcitiarum contra vestrum tenuitadefendit e
rorem sed qua posuit in seriptis seis liber ab omni stivi Rdio partium, antequam vestra damnabilia dogmata pullularent. De reliquis sane non habes omnino quod dicas Niiquidi rencus Cyprianus, Reticius,Olympius, Hilarius Gregorius Basilius, Ambrosius,& loannes de plebeia fece tellulariorum sicut Tulliane iocaris, in v stram inuidiam concitati sunt Nunquid milites, nui quid scholastiet auditoriales Nunquid nautae,rabernarii. cetarii coqui, lanii Nunquid adolescetes ex monaehis dissoluti Nunquid postremo de qualiueunque clericorum turba isti sunt,quos urbana exagitatos dicaciutate vel potius vanitate cotemnis, quia non possunts cundum categorias Aristotelis de clogmatibus iudico re Quasi tu,qui maxime quereris examen vobis & vibscopale iudicium denegari, peripateticorum possis in
uenire cosilium, ubi de subiecto S his quae sunt in sul
tecto cotra originale peccatu dialecti ea sentetia proferaratur.Isti Episcopi sunt docti, graues sancti veritatis acerrimi defensores aduersus garrulas vanitates, i quorum ratione, eruditione, libertate quae tria bona iudici
tribuisti,no potes inuenire quod spernas. Si Episcopa- Llis synodus ex toto orbe congregaretur mirum si tales possent illic facile sedere tot,quia nec isti uno tempore fuerunt Sed fideles 3: multi excellentiores paucos di pessitores suos deus per diuersas aetates, temporum I corumque distantias, sicut ei placet atque expedire iudicat, ipse dispensat. Hos itaque de aliis atque aliis teni poribus,atque regionibus ab Oriente & Occidente e
gregatos vides, non in locum quo nauigare cogantur
homines, sed in librum, qui nauigare possit ad homi
nes. Quanto tibi essent isti iudices optabiliores, si ten res eat holicam fidem tanto tibi sunt terribiliores quia oppugnas catholicam fidem, quam in lacte suxerunt, quam in cibo sumpserui, cuius lae ct cibum paruis magnisque ministrauerunt, quam contra inimicos etiam
vos tunc nondum natos, unde nunc reuelamini ape
tissime ac fortissime defenderunt. Talibus post Ar stolos sancta Ecclesia plantatoribus rigatoribu , aedita
catoribus pastoribus, nutritoribus creuit. Ideo prosenas voces vestrae nouitatis expauit, ct cauta ac sobria ex admonitione vostolica, ne sicut serpens Euam se- x cmmduxit astutia sua, ne & mens eius corruperetur a castiatate quae est in Christo, catholicae fidei virginitati insidias vestri dogmatis surrepentis exhorruit & tanquam bicaput colubri calcauit, obtriuit abiecit. His igitur eloquiis & tata aut horitate sanctorum, profecto aut sanaberis dei misericordia donante, quod quantu tibi opte videt qui faciat: aut si quod abominor, in eade quae tibi uidetur sapietis, S est magna stultitia. perduraueris,
non tu iudices quaesituriis es, ubi causam tuam purges, sed ubi tot sanctos doctores egregios atque memorabiles catholicae veritatis accuses, irenaeum, Prianum, Reticium Olympium, Hilarium,Gregorium, Ambrosium, Basilium,ioannem,innocentium, Hieronymum, caeterosque socios ae participes eorum, insuper & vnia
uersam Christi Ecclesiam, cui diuinae familiae domini- ea cibaria fideliter ministrates ingenti in domino glomria claruerunt Aduersius hane aute miserabilem. quam deus auertat insaniam, sic respondendum esse video libris tuis, ut fides quoque aduersus te defendatur isto.
rum sicut contra impios & Christi professos inimico etiam ipsum defenditur Euangelium.