Primus 10. tomus operum eximii patris D. Aurelii Augustini Hipponensis episcopi, quae vsque ad hanc diem, doctorum hominum studio, inueniri potuerunt, nunc demum ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris recèns

발행: 1571년

분량: 635페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

441쪽

A aduersus elus repugnantes motus ambo bellamus ambo eam is proiicimus debellamus. verum hoc inieres , quod ego di eo me malum iiqn are tu aut ein te bonunt. Ego dieo mihi malum repugnare, tu tibi bonum. Ego bello aduersus malum tu aduersus bonum. Ego cupio malum debellare tu bonum. Vnde putari potest, liti, distam eo piscentiam masis incitare laudando , itanasse nare studeas continendo. Gloriosa te per continentiam prosteris exercere certamina.Contra quid rogo i id dicturus es, nisi contra carnis concupiscentiam Sed utrum amicam, an aduersariam Nunquid nisi ad . uersariam respondebis Caro enim conmi piscit aduersus spiritum S spiritus aduersus carne Hate enim inui cem aduersantur sicut Apostolus testis est Portassis e

mea laudare te fingis si pugnare no fingis . Nam quomodo fideliter simul agas duo ista,no video, ut S laudes velut amicam ct expugnes velut inimi eam. Vnum eorum credimus,sed elige quid credamus. Si ex animo pugnas,non ex animo laudas.Si autem simpliciter agis

in prcconio colludis in praelio. Ego sane quia inimicus tibi no sum. sicut inimicum tibi est illud quod habitat

in carne tua malum, quan uis potissimis cupiam ut hoen malum S doctrinae sanitate vituperes,& v lix sanctitate debelles, tamen ex his duobus, quorum putari potes unum ex animo facere, alterum fingere, malim te fallaciter laudare concupiscentiam, quam fallaciter impugnare. Tolerabilius enim lingua tua, quam vita mentitur tolerabilius sententia, quam continentia i mula. iur. Fingis quippe laudem . quasis aduersarius semen tiae meae, si non fingis castitatem, qua es aduersarius conci apiscentiae tuae. Ita fiet, ut nec contra me diutius proferas fallaciter verbum, si veraciter geris contra libidine bellum Sed siue unum horum fingas liue viru-que, quod nescio quemadmodum possis ex animo facere id est sine ulla timulatione. S pugnes cotra quod laudas,& laudes coira quod pugna ,ego taliae id quod est mitius de te credes, velut cum debellatore libidinis ago,& nuptias non dico malas, sed bene uti malo, suas tu dicis bene uti bono bonam esse dicens eo piseentiam carnis, quam tamen in te debellando malum esse eois incis. omodo autem cum illa etiam qui ea bene utuntur,beiligerant coniugati, iam superius dispi itaui. . xxi hae cum ita sint,ct coniunium bonum inquantum C eoniugium est S homo liue de colligio, siue adulterio nascatur inquantum homo est, bonum est: via inquitum homo est, opus dei est,&tamen quia cum illo S ex illo malo generatur 'uo bene pudicitia coiugalis utitur, necessarium illi est, ut ab eius mali nexu regeneratione soluatur. Quid ergo ex me quaeris, ubi sit originale niatum,cum in teipso verius tibi loquatur libido, contra quam pugnas,quam tu ipse, quado eam laudas

Quid quaeris, unde sit homo sub diabolo quem deus fecit unde enim est in morte quam deus no fecit Qis id ibi cognoscit, inquis, diabolus suum, si nec quod fi Elum,nec unde factum est, ipse eodidit, Plan8 quod fiactum est, homo est: unde iactum est, semen eu hominis .utrunque bonum est nihil horum diabolus condidit, sed vitium seminis ipse seminavit. Non ibi eo gno stit suum bonum, quia non est eius quod ambo laudamus sed cognoscit suum malum, tra quod ambo pugnamus.Nec recte laudatur ab altero nostrum, contra

quod ab utroq; pugnatur. vide sane quemadmodum quaeras a me inter tot bona, unde sit in paruulis malit, ct taceo quod ego posui in radem libro, cui respodes verba, quibus raucres podes quod ait Apo- Tomus septimus.

stolus,per unum hominem peccatum intrauit in mun- Ddum, S per peccatum mors, ct ita in omnes homines

pertransiit, in quo omnes peccaueriant. Hoc enim non vis ut audiant vel legant homines isto loco, ubi maxime opus erat,ne agnoscant fidem suam,& contemnant argumentationem tuam. Definisse me dicis homi. C. Writ. ne ii de fornicatione nascatur, reum non esse uide coniugio innocente non esse. Haec vero nimia est S aperta ealumnia lino degni ui hominem unde que nile tur, se dum catholicam fidem, quam patres cotra vos antequam nasceremini euidenti si me defenderunt, &innocentem esse pariaulum per proprium, ct reum per originale peccatum. Naturae autem substantiam, cuius author est deus etia in grandibus esse peccatoribus bonam, qui utique propter peccata etiam sua propria mali sunt quae illi malo eum quo nati sum adcideriit. Cur

autem timerem ne mihi obiiceretur ut dicis, quia peccata omnium paretum omnibus filiis imputarem cum etiam sit hoc verum iit, non quantum attinet ad x iuentes iam tuae voluntatis arbitrio,sed quantum attinet ad nascentes nullo modo naturae substantia malum esset,

cuius author est deus, sed ea quae insunt ei vitia contra quae tu quoque,ut verbis tuis utar exerces gloriosa et D E tamina , Sicut autem quemadmodii dicis,quido adulteri gignunt nascitur homo de virtute seminu,non detulpitudine flagitiorum: ita quando coniuges gigniat, nascitur homo de virtute seminum, non de honestate nuptiarum. Aut si hic de viros, ct ibi de viroq. fructus aute nuptiarum est, quantu ad ipsas prorsus attinet nuptias,no hominu generatio, qui possunt etiam de adiit teris nasci sed ordinata susceptio filiori, Cur ergo sententiae meae pars falsissima est, qua dixi, nuptiarum bonum malo originali,quod inde trahitur,non potest a cusari cum eo malo, contra quod pugnas, ct quo bene vii fuerint coiugati ut nascereris,& hoc inde abs te tractum reum teneret nisi renascereris 3 Itaque nec accusandi sent coniuges,qui bene utuntur malo, Si egenerandi sunt filii ut liberetur a malo. Si enim nuptiarum bonum no esset nis bonus usus boni, tunc mirandum esset quomodo inde traheretur matu: cum vero fit l, num nuptiarum bonus ustis mali, quid mirum si de ipso malo,quo bene utitur bonitas nuptiarii, trahitur mali, quod est originale peccatu i illud mirabile est quod

cum essem Apostoli bon' odor Christi, trahebatur in- 1. r. i. de bonum,trahebatur Smalum. Aliis enim erant odor se vitae in vitam aliis odor mortis in morte , cu odor ille

non esset usus mali sed boni. ideo quippe bonus odor erit Chris i quia bene utebatur grati Christi. Falsum est igitur quod dixisti, ii malum inde trahitur, accusari

potest,excusari no potest: quia trahitur inde originale malum, cu trahatur inde etiam bonum, ordinata scilicet propagatio filiorum. Nee malu illud inde ideo ira bitur, quia bonae sunt nuptiae, sed quia in bovis earu est etiam usus mali.No enim copula nuptialis, sicut putas. propter carnis concupiscentiam, sed propter bonum. quod de isto malo fit instituta est. Quod quidem bonuit ne isto malo fieret, si nemo peccasset. Nunc ergo sine isto malo esse non potest, feci no ideo malum est : scuteeotrario nullum malum sine aliquo bono esse potest, nee ideo bonum est. Opus enim dei bono est in natin a, sine quo tame esse no potest volutas mala. Ac per hoc, sicut adulterium non potest esse sine bono naturae, nec ideo bonis est: ita connubio non potest esse sine malo concupiscetiae, nec ideo malum est. apropter etiam si tibi concedatur, omne causam mali in experte bo-

442쪽

G hi nil ul hine refertur ad nuptias qui no sunt causa mali.Ne benime uupiscentiae malo, nuptiae fecerunt, sed .x iiii quo bene uterentur parato inuenerunt. Non evadit, induis, res illa suppliciunt cuius participatione etia alia

trahunt reatum. Hoesi decocupiscentia carnis sentis, non absurde sentis Hoc enim malo bene utuntur fideles coniugati, S ex hoc oui generantur reatum trahut,

ideo , ct ipsi regenerandi sunt. Id autem malum non evadit supplietu, hoc est enim eius supplicium ut eo generati si regenerati non fuerint, puniatur: in regeneratis aute, cum ex omni parte sanati fuerint, commatur.

Si trahitur inquis.&de nuptiis originale malum causa mali est conuentio nuptiarum. Quid si alius dieat si trahitur de natura voluntas mala causa mali est costitutionaturarum. nun ne falsissimia est Sie ergo ct quod ipse, dixisti, quavis originale malu non de nuptiis trahatur, sed de earnali concupistentia contra quod malu & ipse confligis,quo malo coiugati bene utuntur,ii sola e iuges propagationis gratia misceatur Sisi peccatu non: prcce sisset quod in omnes homines pertrisit nee suis

iret prosecto mali, quo bene uteretur, ct tamen ut procrearent filios,miscerisur. De arboribus autem bona dein mala,quantum erraueris, puto me satis demostrasse in primo huius operis libro. Et cum eos de nodos repetis,

qui iam soluti iunt, non est in superfluis immoradum. tris per quid peccatu inveniatur in paruulis,& enuo

meras multa bona taces de malo cotra quod pugnas. sed cum taces clamas. Parentes,inqui , qui couentu suo causam secere peccato, iure damnabiles, quoru labore actum est, ut ad dominatum exercendum in homines diabolus perueniret. Potes hoc S ipsi deo dicere no dico, quia creat homines trahetes originale peccatu, quia

ut tu negas, sed quia nutrit & vestit innumerabiles impios et ii quos nouit in ipsa impietate maturos. Quod profecto ii no secisset, seruos homines diabolus no haberet.Sed forsitan dicas Deus in eis pascendis non at- tedit niti boni, cui ipse aut hor est, quo homines sunt. Sic ergo Sparentes in filiis gignendis non attendunt nisi bono, quod homines sunt,maxime nc scientes quales futuri sunt. Nempe quod etiam tu coeteris,peccata nullum esset,s nulla praecessistet volutas mala, quia &originale peccatu, tuod nos dicimus vos negatis, nuli tum esset utique niti natura ex primi hominis mala voluntate vitiata. Sed nulla esset etia volutas mala, si nulla praecessii set natura, vel anheliea. vel humana. Nunquid propter hoe deum causam dicturus es peccator v. quia voluntas eius eausa est mutabilium naturarum S irat ergo creati deo no imputatur quod rationales naturat a bono deficiunt, sed quod bonum sunt, sic par libus gignentibus & malo cocupiscentiae bene utenti bus, non imputandum est quod cu eo malo filii nascu-tur, sed quod bonum sunt. No autem ideo scut putas, a diabolo ducitur orthonascentium, inquatum homines sunt, quia dicitur a diabolo esse origo peccati sine quo nullus nascitur hominis . Necue enim quia origo mortis a diabolo est,ideo ab illo est oriso mortalium.

Rimam quaeris inter tot innocetiae prstidia qua potu rit intrare peecatu, cum tibi ostedat Apostolus Paulus, non rimam, sed apertissima ianuam dicens, Per unum hominem peccatum intrauit in mundum, Sper pece tum mors,& ita in omnes homines per traicit. Sed haee taces verba,verba dicis tua, quia per opus dei, or di boli iransire no sinitur,cum homines sint opus dei peceatu autem opus diaboli, quod dicit Apostolus in olim nes rertransisse. Clama i natura re cum est, nor test in ea esse originale mali, quali non alius telitiosus Esibi et amare videatur, Si natura per deum est. non potest ex ea nasci ullum malum, aut non potest in ea essev llum malum. Et tamen falsum est, quia nee oriri malum potest nisi ex natura nee ubi sit habet nisi fuerit in natura. Confiteor igitur opus dei esse qui nascitur etiatrahens originale malum, quoniam quod in illo dei opus est, bonum est, quia bonu est opus dei etiam cum

malo, non solum in paruulis verum etiam in quibuslibet aetatibus, hoe est,substantia, forma, vita, sensus, ra tio caeter ue omnia bona etiam in quocunque homi ne malo. his autem operatur ut vivat homo, nic in quo vivimus, movemur S sumus Id aute operatur o culto euodam opere beneficentia suae, exceptis alim iis perspicuis,quibus extrinsecus sustinemur. Qbi ergo operatur ut vivat homo, uanuis couersatione vitiosa, ipse operatur ut nascatur homo, qu uis origine viii

ta. Quid est aute quod propositis aliis ex libro meo metam verbis meis sngis dixerim aliam suisse nuptia tu imstitutionem ante peccatum Adae. quae ii ne concupisse tia sne motu corporii. sne necessitate sexuum dile potuissent Detrahe ntiptiis concupiscentia, qua caro co- c. s. cupiscit aduersus spiritum detrahe malum cotra quod pugnas. glorioia cxercens cotinentiae virtute ceriami na ct no opus est vi extera detrahas.Si nuptias 'uvis. quales ante peccatum primorum hominu esse docuerarunt, sine n otii corporum.& sine necessitate sexuum.

quis unquam v llas nuptias cogitauit Sed bellum quod in se easti senti ut sue cotinentes sue ei a coiugati .hoe dicimus in paradiso ante peccatu nullo modo esse potuisse ipsa ergo etia nunc sunt nuptiae,sed in generandis filiis tunc nullo modo uteremur . nec cocupiscentiae malo bene utuntur. Quo malo sua bona no perdi derut in castitatis fide in coniunctionis foedere in propaginis germine. Adb rere tergo tune etiam vir uxori , t gignerem filios, non tamen haberent in ear ne mo- tum libidinis iurbidae .sed tranqii illa tantum n odoxoluntatis, quam spectamus in exteris membris . Arguis

me quod eos paruulos qui mundum impleuerum pro quibus Christus mortuus est diaboli opus S de morbo inatos Sab exordio reos definiam. Paruuli opus diabo- lli substantialiter no sunt sed opere dei originaliter rei sunt. Et ideo Christus quod est costeris, etiam pro M paruulis mortuus est, quia S ad ipsos pertinet sanguis qui in remissione fiasus est peccatorum. A quo illos sanguine facitis alienos, cu eos negatis trahere originale bH- peccatu .Nec succenseas quod cocupiscentia dixi mor- . bum cui S tu confessus es prouisum fuisse remediu. Ex- iordium vero paruulorum, ex quo nasceretur,in Adam fuit,quo per peccatum vitiato atre damnato alterii eis Christus,ex quo renasceremur instituit. Si antepee- ca me catum,inquis, ter deum creatum est unde homines na scerentur, per uiabolum amem unde parentes cornino

uerentur, ascribitur sine dubio sanctitas nascetibus, de culpa generantibus . id dicis parentes commouere tur si pietate voluntat is, qua optat filios quisque suscipere.& hoc per deum institutum,c autem perturbati ne libidinis, cui nee excitandae nee auferendae suG-ileit voluntatis arbitrium , naturae vulnus est depraua.

ricatione, quam diabolus persuasit, infiictum. Recte itaque a me dictu est, fieret ii ne isto morbo seminatio filiorum in eorpore vitae illius,sne quo nunc fieri non potest in corpore mortis huius. Quod autem argum taris ad bonum facund statis paruulos pertinere quae dei benedictione ante moli, M libi inis ino mi, o,

443쪽

LIBER

A non ad ipsum libidinis morbis , qui postea peccantibus

recidit atque ideo sanctitatem ascribe lacneilenas tibiis, S genera mibus culpam, non aetiendis Ieceato illo magno uniuersam in deterius mutata nihili se naturam unde fuerat propago ducenda . Sie enim posses dicere Euam solain, no exteras sis minas dolores parturitionis sentire debuisse,quonia benedictio qua dictum C mi. αδ--multiplicamini S replete terri, ex qua filii procreantur, ante ncta est, quam fuisset muliebris sexus illa maledictione punitus. Sed si hoc dixerimos. viis respodebitur sicut ex peccato illo, ita Sex maledicto in peius tota mutata iiiisse nati ira unde trahitur m

IV. D. riginale peccatu, ct iugii graue super filios Adam. Noenim sicut tu argumentat is, ludatum sub lege politum describit Apostolus dicentem,Seio quia no habitat in me,hoc est in carne mea bonum:S, No ego operor illud,sed quod habitat in me peceatu:&, Mihi maluad-iaeet: St, video aliam lenem in m ebris meis repugnantem legi mentis inexsed deseribebat humanam in hae corruptibili carne natura non opere dei cum vitio primitus instituta,sed ex voluntatis arbitrio veniet e pri ru hominia vitio saueiata. Cuius enim x ox est, infelix v ego homo, quis me liberabit de corpore mortis huius Gratia dei per Iesum Christum dominu nostrum: nu- quid Iudaei Absit sed sine dubitatione Christiani. Eius ergo x oras sum et ii illae superiores, ex quibus haec consequeter expreissa est. Ipse enim dixit, Gratia me liberabit de corpore morti, huius per lesum Christi, dominum nostili, qui diccbat. Video aliam lege repusnante legi in ti, ineae. Sed ne forte ista in catechumeni existimes vocem auacrii in regenerationis adhuc sperantis, post quod lauacrum nullam lege peccati resistetem legi menti, habiturus esset in membris,quaquam tu se, siquid de te tibi credimus, aduersus huius concupiscentiae malum, per continentiae bonum gloriosa certamina post lauacrum regenerationis exerceas recole tame

. i. quid scribat ad Galatas, certe homines baptietatos, Dico aute, inquit .spiritu ambulate. S co piscemias car nis non pei feceritis. Non ait. ne seceritis: quia eas non habere no poterant: sed,ne perfeceritis: id est, ne opera earum eosensu volutatis impleatis Caro enim, inquit, concupiscit aduersus spiritum. S spiritus aduersus car-C nem. Haec enim inuice aduersamur,ut non ea quae ul-ficiatis. vide si no hoc est ad Ir omanos. Non enim quod volo facio bonii. sed quod nolo malit, hoc ago. . s. Deinde ad Galatas addit ae dicit. od si spiti tu duci mini no adhue estis sub lege. vide ii no hoe est ad Rotam nos iam non ego operor illud:&,Condelector legier i. dei secundu interiorem homine:&. No regnet peccatu in vestro mortali corpore, ad obediendi, deiideriis eius. Si enim no obediatur cocupiscentiis quas neces se est esse in carne peccati, at i in corpore mortis hui'.

perficietur quod perfici vetat Apostolus dices. Concupiscetias carnis ne perfeceritis. ipsa quippe sunt opera, tequit,' totum nil essequitur, , dicit. Manifesta autem sunt opera carnis quae tum fornicationes, immun- ditiae ii ixuri . idolorum serui tu .& caetera Si rego non consentiatur concupiscentiis carnis quan uis agamur motibus. non tante perficiemur operibus. Proinde curaro concupiscit aduersus spirituin,&spiritus aduersus carne, ut no ea quae volumus faciamus nec carni spe sciuntur concupiscentiae quavis fiant, nec nostra per- fetutur bona opera, quantiis fiant. Sicut enim tuc per scitur carnis cocupiscentia, cu consentit ei spiritus ad

illa. ite ae bona opera nostra tuc perficientur, ii rado ita Dspiritui caro consenserit, ut aduersus euin eria ipsa noti coeupiscat. Hoc eni in volumus cuperfectionem iusti. tiae coeupiscimus. Hoc, i medere cocupiseemiis earnis non perficiendis.& bonum perficere non inuenio,hoc intentione non inter mi in velle debemus . sed quia id perficere in ista corrupt ibili carne no possulii'. ideo di xit ad Romanos, Velle adiacet mihi. perseere aut ebo- ' man. num non inuenio. vel si eiu habent codices Grcei Velle adiacet mihi. perficere auten, bonum, no: id est, non mihi adiacet perficere boni, No ait Leere. sed perficea i-re bono, quia secere bonii. est post cocupiscentias non sitanitri ire Perficere autem bonis est non concupiscere. Llaod .m tD, mergo est ad Galatas, cupiscetias carnisne perfeceri tis, hoe ecotrario est ad Romanos, Perficere aute bonuno inuenio QAia nec illae perseiuntur in malo. quido eis no accedit nostrae volutatis assensus mee nostra voluntas perscitur in bono, quandiu illari, cui no cosei timus permanet motus. Ipse aut e conflictus,in quo etiabapti ali velut in agone decertant. cum caro cocupistit aduersus spiritum, S spiritus aduersus carne,ubi aespiritus facit bonia opus . non coiisentiendo cocupiscetiae mala sed non perficit. quia ipsa mali des deria non E absumit, ct earo faeit malu desideris, sed nee ipsa peraseit quia non sibi consentiente spiritu, ct ipsa ad opera

damnanda no peruenit: iste ergo costidius non ludaeorum,nec quorumlibet aliorum sed plane Christianorufidelio S bene vivendo in hoc certamine laborantium breuiter ostedii tir ad Romanos ubi ait. Igitur ipse ego mente seruio legi dei carne autem legi peceati si ergolixe est coditio in eorpore mortis huius, quae utiq; non fuit in paradiso in corpore vitae illi proculdubio satis euidenter apparet, unde trahat paruuli obligationem peccati, cum carnaliter nasciatur. qtiae non soluitur nil eum spiritaliter renascuntur. No enim hac trahunt ex opere quo humanam deus natura fecit sed ex vulnere. quod naturae humanae hostis inflixit.Non hostis secun clo Manichaeos prosiliens ex natura mali, quS non condidit deus, sed hostis angelus quoda ex opere dei bonus ex opere suo factus malus. hi se primu vulnerando prostrauit v t elisus elideret, ae per mala m suasioni praeuaricationis vulsa in i geret, unde genus humanuetiam in his qui viam dei ambulant claudicaret. Et ta- Pmen sueeenies mihi quia dixi, Haec enim qua ab impii, dentibus impudenter laudatur pudenda concupiscentia.& iratus impudet ius multa dicis,vos extollen . tan qu1 seripturis tantiis& rationi certissimae ct gruentes. eo propolito non esse in natura malu defendatis, ut a virtutum studia homines incitetis,inculcantes nulliunculmen ita arduum esse virtutis, ut non ad illiid adi uite deo mens queat fidelis euadererit sob hoc dica ti .no esse in carne mali necessitate, o erubescat unus.

qui . nudabiliter coditus .deformiter vivere ae si pu

dor turpi occurrat ignauiae de commedatione nobili talis ingenitae ct caetera huiusnodi quae satis eloqueterin vestra praedicatione iactasti, nos cotra deprimens, et dicens, m dubium no sit euersone sanctitatis, colami natione pudicitiq. morum labem nostris couenire .hin; inesse dogmatibus neq; id esse me negaturum, qui ideo sicut dicis in naturae inuidia malicoversationi sordes refundo, ut peccatibus metu demam . quorum obscoenitatem, Apostoloru ct sanctorum omnium consolor iniuriis eo quod vas aureum Apostolum Paulum saepe dixisse commemorem, Non eni m quod volo bonum

444쪽

G modi. verum amen vos laudans nos arguensaduersus cocupiscentiae malum pugna .& pugnando confiteris i proa loquedo negas Alci: ita vis videri culme a taedisse virnatis ut in ipso Cilniuae. tuo te e tibinias euasisse, cupersequente cocta piscentia,tanqui in arce confligas, &ruatumlibet ex loco superiore tamen cu hoste interno imicare no desinas. Nec erubescis concupiscentia. lucte ampli' perdet sine dubitatione si vieerit audare aduersus eii qui te perditum etiam cia vincit .inquirit in

xime quia in fine eiusde libri tui dieis quod non si alia mei sensus intentio, tuam ad inserendo virtutib bella.

in vitioria sacramenta iurare.& ad excidiu ciuitatis dei omni astu omni furore eonari: adipiscedc eastitatis desperatione, repugnates turpitudini territare, metiri thras obserenae libidinis vires, ut ea ratio regere ac siqn re no possit,cui nec Apostolorum legio repugnauerit. I se de me prorsus ipse mentiris. Ego enim non infero virtutibus bellum. sed vitiis. quantu adiuvor insero.&inserendum esse proelamo . od si S tu iacis quid est quod laudas O quibus pugnas Quomodo virtute homties debellare te credi, quos verbo lacerare no audes Si ambo concupiscentiam debellamus quareno ambo vituperamus L Ite iactas expugnare cotinctia quareno vis damnar enteria, Metuita me dicis latas libidi nisi vires .ut eam ratio re(ere ac se nare no possit. Ecce ego non dico tamas libidinis vires, ut humana ratio diuinitus accensa & adiuta, ea regere ac fraenareno po sit. Sed tu quare negas malum esse quod ii no fraenetur occidit Ecce ego voce qua possum,quod me negare aseseris clamo, Apostolori, legionem repugnasse libidini ti repugnate.Tu qui nos fecille Apostolis calumniari, ct velut indignaris iniuria cur ae illoro S tua exorna, laudibus inimica Quis ea defendat, cui legio repugnauit Apostoloria, nisi hostis Apostoloru ita ne habere tera libido & amicitia meretur & bellis, ut abs te re expugnetur in te.& defendatur aduersus me Bellis vestrii latet, amicitia paret. Ex hoe quia patet suspectu facis ei se quod latet. Quid enim vis credamus de bello

quod geritis in operto, quoru amicitia cernimus in aperto Quomodo vis ut arbitremur aduersus aculei, te

dimieare libidinis . eum libros impleas laude libidinis

N eri, ecce vineo suspicione mea. Expugnare te credol quod laudas, sed laudare te doleo quod expugnas. Ex ' isto igitur Scuistoniato quo data quo scredim ex

l pugnari homo generatur, ue negas regeneratioe sal uari. Isto enim coniugati bene utuntur. suo cotinent melius non ututur.Porro si malu est. quo caro cocupi,

scit aduersus spiritu. cui malo sicut fateris. Apostolor legio repugnauit hoc utries coiugati prorat dubio n. bono bene ututur, sed malo. Ex hoe igitur, Seu hoe filii generati repenera di sunt, ut liberentur a malo ido

enim originali malo etia parries illoria renati sunt etiab hoc reatu renascedo sunt liberati. Quid aute vellemus ut gignerem.no unde renati , sed unde nati sunt

nisi quod N ipii nati sunt Rcos ergo quia ct ipsi rei na.

ii sunt.& generantes inde unde nati uint,no aliud po

tuet ut generare quam nati sunt. Vnde aute renati,in

de a reatu, cu quo nati sunt liberali. Ae per hoe & ill

quos reatu liberali generauerunt, eadesunt regenera.tione liberadi Ex hoc enim malo rei nati sunt, 'lio bene ututur renati, ut nascantur regeneradi.Cotta quod

noli, si noJugnas pugnatibus crede Si pugnas,aduersarium contere,&noli laudando morbum habere amicum,quem pugnando experiris inimicum.

Libri Tertii finis.

EE DIVI AURELIU

scopi contra tulianum Liber harius.

Abi nunc ab alterius volumini exordio caetera videamus, quibu librum meu refellere niteris, omit tentes sent institui irius ea quae nodos non faciunt quaestionisi quibusio luendis cura nos oportet imi cidere, nee immorado superfici ipssa prolixitate operis, i laborioso negotio deterrere te ictore Superiore igitur libro satis egimus, suo recte tu

dicat ibi is appareret,cu deus verus &bonus si hominii coditor bonaes sint nuptiae, quas Se conditione atque: copulatione xiiii s sexus instituit .ct tacunditatis mirnere benedixit, malu tamen esse concupiscemiam camnis qua coeupiscit aduersus spiritu, eo s malo bene viὶ pudicitia coniugalem, melius, non uti continentiam sanctiore quod mali, non ex alia substantia quam dei non condidit .scut Manichaeus insanit, nobis esse per mixtu, sed per inobedientia nilis hominis exorto at s traductu, S per obedientiam x nius homini, expianduat i; sanandu . cuius obligatione implicat debita ponxnaicentem soluit indebita gratia renascente. Hoc mala

corra me laudando, aduersarius meus videris.sed in t s debellando meus testis es: si aute hoc no debellas, tuus hostis es. Proinde quia primo tuo libro sufficienter me respondisse existimo quan uis ibi tota causa finita sit tetis men ne caeteris tribus respondire non potuisse videa mur in eis etiam quam vana dixeris intuere. Propositis ex meo libro verbis meis exultas, quial teste Apostoli dixerim, donum dei eice pudicitia coniugalem, quas L .f. i propterea laudauerit Apostolus malum quod tu lau das, quo caro concupiscit aduersus spiritii ni quo malo utitur bene pudicitia eoiugalis scut iam in libro supe riore mostraui. Non itaque paruum donuim dei est it; fraenari hoc malum, ut ad nihil relaxetur illicitum, sea generationi tantum regeneri lorum seruiathliorimi Eius quippe impetus non sua sponte moderatus est. Anullo nanque illicito sese abstinet, si membra desdeirio eius inserviant.Ae per hoc eius modus,non in ips cuius inquietus est motus, sed in refrinate ae bene viti te laudatur. Ita i, isto malo cum bene utuntur coiugati fideles .icuius reatu soluti sunt munere saluatoris pro iecto quicunque inde nascutur, eiusdem munere crea toris non licvi nobis obiicis,in regnum diaboli preti ramur,sed ab illo potius emendi, S in regitum unige niti transferendi. Hae enim est, ct esse debet piorum coniugum intentio, ut regenerationi generatio praepiretur. Si aute in hoc malum, quod in seipsis parries senatium, ori malo, ut tuis verbis utar,Apostolotum legio repugnauit, no pertineret ad filios, i me illo utique na scerentur. Nune vero quandoquidem eum hoc nasia

i tur, quid miraris. quia propicr hoc renascuntur,ut abll eius obligatione soluamur. & api ex ista vita ab illo liberati rapiantur, aut in ista vita a lucisus illud liberil praelientur victorem: in fine remimetour Quis auten

mostrum suspicatus est usum coiegum a diabolo fuisses

repertum is commixtionem corporum per malipti aricationis credit accidisse, cu sine his nuptic pro sus esse non pollent Sed malum quo bene ututur, nul tum esset, ii nemo peccasset. od dixi, mihi obiice vel purcem Nam si ct quod non dixi, milii obiici quand

445쪽

A finimus Consequens putas esse, ut munus dei noceat. homo cum malo nascitur. Nemo enim nisi dei munere nascitur. Audi ergo S intellige. Mim dei nulli nocet,

quo quisque est 3: vivit, sed coeue istentiae malum non poteri elle nisi in eo quod est & vivit. 'apropter potest esse malum in munere dei, sanandum alio munire dei. Potest igitur in homine, qui munere dei est ut via

uat, malum esse generatione contractum regeneratione satiandum. Nam utique nullus initans cum daemonet nasceretur,si non nasceretur: nec ideo mali huius ipsa eii eausa qua naseitur. Nascitur ergo munere dei, cum dat mone autem iudicio dei fandoreulto, sed nunquid iniusto min eo vero quod dixi, bonum coniugale et tiam ii non habetur, a domino esse poscendum , quibus utique niti quibus est necessarium, visu sum tibi die ire 'ro cocumbendi viribus supplicandu . Sed ego pro ipsa pudieitia coniugali dixi rogandi, deum, in qua est neumbendi non liber usus sed licitus modus. Ni homo ii concumbere non potest . potius non quaerat uxo- lrem,quando tu uiam Apostolica sententia ubi ait. Si se snon continet. nubat, remediu voluit esse mi ptias, quod

B ct ipse consessus es, contra morbu concupiscetiae, quod confiteri non vis,qui remedium confiteris. Hoc autem remedium est, non ut sit concupiscentia, si non est. sed ut no rapiat ad illicita,cuius motus infra nis est. Pertinet enim ad hoc quoq: petitionis genus, quod in ora.tione domini ea dicimus Ne nos inferas in tentatione: quoniam unusquisque tentatura concupiseetia sua, Iicut ait Apostolus Iaeobus. Couenit huie ct quod diei.

mus Libera nos a malo. Dicunt enim hoc denae re co- iuges ut interim m Me liberi a malo, bene utantur ma lo quod Labis in carne. Seiunt enim quia in carne eo rum non habitat bonum. ut omni postea corruptibili . ltate sanata nullum in eis quo utantur, remaneat malia.

Quid est quod triumphas tanquam de hoste visio Internum potius vince quod laudas, Nam victoria de te mea illo malo tecum pugnante secura est. Neque enim dieere audebis eum vinei qui verum dicit, ab eo qui falsis m dicit. Ego autem concupiscentiam, contra quam tugnas, malum dico,tu bonum. sed pugna tua malum fatetur quod honum lingua mentitur,augens mendacium alio medicio, quo affirmas ct a me illam dictam. C bonam. Neque enim concupischiam carnis quam loa-i n. . nes Apostolus dixit a patre non esse, ego dicerem bonum ted bonum dixi esse pudicitiam coniugalem,quae

resistit malo cocupiscentiae, ne ad illicita rapiat eu m uetur. verum sciens quam inaniter argumentatus iuraris pulsas ut dicis alterum definitionis meae latus.& inquis, Si calor genitalis coniugalis honestatis minister ab immoderatis procvrubus , ta studio fidelium quam

doni virtute retinetur, nec extinguinir per gratiam .sed fi aenatur, probabilis est in genere suo S in modo suo, lct talis accusatur ex si ibus. Haec dicens, non attendis iconiugum conuentionem causa generandi ideo bonu lege laudabile, quia in eo limes praefigitur licitus malo eoncupiscendi. Cur enim non potius malum vocetur, quod fateris esse seaenandum Cur qucso fraenandi, nisi ne noceat nisi ne ad illicita quae desiderat, relaxetur Et uti s desiderii mali malum et , etiam ii ei non consentiatur donec eo veniamus,ubi nee habeatur. No igitur

quid boni de coeupiseetia earnis fiat, sed ipsa quid ma- ili faciat cogitandum est. Nam pudicitia coniugalis inhiantem concupiscentiam,sive de illicito siue de lieito spercipere voluptate, seanat ab illicito . permittit ad li-ltatum,hoc est bonum, non tamen eius, sed bene v tenti,

QUARTUS. etsi bonum est. Quod autem ipsa eone ps seeluia facit siue Dad lietium sue ad illicitum indisserenter ardescere,vtique malum est. Hoc itaque malo bene utitur pudicitia

conjugalis . melius non utitur continetia virginalis. Si posset, inquis, ea lor genitalis malis esse, naturaliter extirpadus erat,non compone ius. Vide uemadmodum

noluisti dicere.quod supra dixeras frenandus sed ni luisti compone lus. Sensisti enim quod eum nemo fronaret,nisi cui repugnaret, & ob hoc mutato verbo, il-s more ipso fassus es malis,quod repugnat bono. Appellas etiam calorem genitale, quia pudet appellare libidine sue sicut eam diuinus sermo appellare consueuit, carnis cocupiscetiam. Sie ergo loquetre & die, Si po

sit carnis eo piscentia mala esse naturaliter, extirpa-da erat, non compotaeda. Sic enim possunt. qui Latine

seiunt tardiores intelligere quid loquaris. Sed ita hoe

dicis, quali no eam mallent extirpare ii possent, omnes qui propterea colueantur, quia continentix laborem, quo huic malo resistitur, non ferunt, ct ideo malunt eo bene uti quam melius omnino no vii. Sed si in corpore mortis huius hoc malum necessarium est coniugatis, quia sne illo fieri non potest bonum senerationis, E

continenter extirpent concupiscentiam carnis. Tu ipse tu qui loqueris nec quid loquaris attedis, extirpa libidinem de membris tuis. Non enim S tibi necessaria est aut bona sunt eluc des teria . quibus ii consenseris vel cesseris,interibis. Porro si malum est in te cui repugnas quod oppugnas.quod cum vincis expugnas, hoe

malo melius non uteris, quo malo bene ututur, in quibus hoe bonum esse contendis, ubi profecto mentiris, aut falleris. Neque enim dicturus es in coniugibus bonu esse libidinem, in sanctis autem, vel virginibus, vel lco minentibus malum. lam sentetiam teneamus tuam, lubi aisti , Concupiscentiae naturalis qui modum tenet, l bono bene utitur: i modum non tenet, bono male utitur: Qui autem etiam ipsum modum sanctae virginitatis amore contempserit, bono melius non utitur.

Confidentia quippe suae salutis, inquis, at roboris contempsit remedia, ut gloriosa posset exercere certamina His verbis tuis sine ambiguitate declaras . concupiscentiam carnis hoc esse in utrisque, id est, ct coniugatis de eotinentibus Quo enim coniugati bene utuntur. ct continentes melius non utuntur, bonis tu dieis,ego F malum sed in sanctis virginibus & eontinentibus,carnis cocupiscetia malum se esse manifestat,contra quam fateris eos gloriosa exercere certamina : proculdubio ergo non bono, sed malo melius no utuntur. Hoe igitur utentes coiuges, nec ipsi utique bono, sed malo be-

ne utuntur. Proinde tota controuersia non remansit,si

tamen remast aliqua,nisi utrum in eis qui continentia deo voveriit bonum si ista de qua disputamus concupiscentia carnis, an malum. Quod enim horu duorum reperium in his fiterit, hoe & in coniugibus apparebit, quoniam hoc illi bene vixitur. quo isti melius no utuntur. Collige itaque totas vires aeuti tui cordis,ac liberae frontis S aude respodere si potes, hoc bonum est e. euiscut libro superiore eosissus es, Apostolor un=legio repugnauit mihi scilicet exprobra nutu ad tantas esse dixerim libidinis vires. ut ei nee Apostoloris legio repugnauerit cum potius pro causa mea faciat quia ei malo

quod tu bonum dieis, legio no qualium que sanctorum, sed ipsorum quoque replignauit Apostolor v. Cui malo tantum licere posse quis crederet ut tibi laudato- irem etia de suis expugnatoribus prouideret Absit quidem ut antiquorum aliquem, vel Arostoloru .v l P .

446쪽

Garumcunque cana oriana nirabiliter tamen ii vel quen- quam haereticorum uorum, qui timui v truque se e lie profiteatur, inexplicabilib' modis expugnatore scilieet defensorems libidinis. S conetur ostendere ma- lnens in haeresi Pelagiana. S ex animo te laudare, quod ipsum eius animum nisi expugnetur. occidit, & exani- ino expugnare quod ei dogma nisi laudetur,absumit Rogo ii est in vobis ullus sensus humanus, num potest S malum esse peccatum .s: bonum esse deiiderare pee-eatum id autem agit in carne sanctorum cotinen-l tium ista eoncupiscentia, nis peccandi desideria, qui-l bus non consentientes exercent ut confiteris gloriosa certamina Neque enim saltem connubis desiderium in illa continentiae professione potest esse non malum.

Quid ergo illle agit, ubi malum est quicquid agit, actiei eonsentiatur,& peragit Quid ibi agit hae concupi scentia . ubi nihil boni concupiscitur ex illa idib agit libido, ubi nihil boni libebit ex illa No importune in coniugatis esse dicatur. Si enim summu culmen ob titili pudicitiae eoniugalis, faciunt boni aliquid per il tam riuannis nihil faciant propter illam. In sanctis aut virginibus & eotinentibus quid agit obsecto te, Quid L agit tua ista suscepta ei, despis aduersaria Si sapis, qui

agit, ubi nihil boni agit ipsa, nihil boni agitur de leni id agit in eis in quibus quicquid secundum is lanis concupiscitur malum est Quid agit in eis quos contri se compellit vigilare atque pugnare,ct si quando ab eius ullum vel in somnis iuratur assensum, eum euigilaue s rint gemere S inter gemitus dicere, quomodo imple. ta est anima mea illulionibus Quid eum sopitos de luidum somnia sensus: nescio quomodo etiam castae anilina in turpes labuntur assenius quq si in; putaret altissilinus,quis viveret castus Hoe ergo malum quod no di.cturus es bonum, nisi aduersus omnem veritati; tul anise obsurdueris, ut clames bonum esse coeupiscere ma-

lium.quod nee inter surdos dicere audebis: Iloe inquii Daluin. cur non extirpatur de tinentium earne sanctorum Cur non totum opere mentis aufertur loe e.

nim die is fieri debuit te si malum esset. Et quia non fit

in coiugatis, ubi eius modus est necessarius, ideo putas

perbiendi. Proinde v irtus qua hie ubi superbiri potest, Rut non superbiatur in infirmitate perficitur. Quamobrem quoniam hoc coniuges bene uti intur, quo continentes melius no utuntur malo continites melius non

utuntur. Malum igitur est quo coniuges bene utuntur,& inest coniugibus quo bene utatur inest de eontincntibus quo melius no viantur. Ideo quippe inest ut nori extollatur. Solis ergo libidinis excessit,' aecusatur sed ille a quo no refrae natur. Nam ipsa per seipsam rectissime omnino suis ipsis motibus accusatur. quibus ne excedat,obsistitur. Non itaque ut dicis nihil ad innocentiam proinouet modestia rei per ipsum genus nocetis. Promouet quippe ad in noeentiam no consentire malo nee ideo de illud cui non consentitur, non est malit, immo propterea sine dubitatione malum est, quia nouei cosentire bonum est. Quid enim mali faceret qui bina: concupiscentia consentiret, cum mali nihil faciat

etiam qui opere coniugali no sne ipsus malo semiliat hominem,qui est dei opus bonum Nee consectricem seminum libidinem dixeris. Ille quippe creat hominis

semen,qui hominem ex semine: sed unde interest, quia mali huius occulta sunt. & dira cotvia, nec his omnibus qui malo cares, deus vel semen vel homines creat, hetiali, si quidam ab eiusdem mali noxa regeneratione soluti sunt sicui soluendi sunt qui inde nascuntur. Dixi sane nec poenitet de pudicitia coniugali. lux mea verba poluisti, quia cum dona dei esse monstrantur a quo petenda sunt discitur si non habAur,ct cui agedae gratiae si habentur. Abuntur enim gratia non de origine, ut dicis concupiscetiae, cuius origo est primum malum hominis,sed de regimine,quod verum diei . Vtrunque enim dicis vel regimine,vel origine. Ideo autem agu-tur gratiae de regimine cocupiscentiae, quia repugnans vincitur. od autem repugnat volutati bonae non est bonum, imo malum esse quis neget, nisi qui non habet volutatis bonum cui quod repugnat, fateatur inatum

interponis alia de libro meo ubi eum dixissem do num dei pudicitiam esse coniugalem, S hoc Apostolo

teste docuisse in , occurretem deinde quaestionem taetius nolui praeterire quid dicendum sit, cum videntur bonum eum videas nec ibi fieri ubi modus eius nullus etiam nonulli impii pudice cum eo iugibus vivere. Sm

necessarius est 3: inquantum inest nocet. Se si non ads perdendum de sorte sanctorum sino ei consentiatur, tamcn ad minuendam spiritalem delectationem san- ctarum meti uiri, illam scilieet de qua dieit Apostoliis j Condelector enim legi dei secundum interiorem ho minem. Haec delectatio profecto minuitur, quando ct si non ad explendam, certe ad oppugnandam carnali,

concupiscentiam voluptatis bellantis animus occupa

tur,& ita exercet gloriosa certamina, ut 1 delectationi intelligibilis pulchritudinis ipsis eertaminibus auoce tur. Sed quia in ista humana miseria peior hostis est eat , is uenda superbia ideo nimirum no penitus extinguitur

jam, se s*carne continentium sanctorum ista concupiseentia.

Hateles fi du pugnatur aduersus ea, periculor usuoru animui admoneatur, ne securus instetur, donec humana fragi

letis enim negantes dei dona esse virtutes quibus rem vivitur,ct eas naturae voluntati s humanae . non gratiae dei tribuentes, hoc uti argumeto, meas nonnunquam habeant infideles: ita conites euacuare quod dicinius, Mneminem recte vivere, nisi ex fide per Iesum Christum dominum nostrum . unum dei ae hominum mediatorem: ubi vos eius aduersarios apertis me profitemini. Denique longe no eamus, si forte fallor, ad ista responde. Ego dixi pudieum non veraciter dici, qui non propter deum vera fidem conubii eruat uxori. Vnde auteid ostenderem raulo post adhibui quod mihi visum est

grande documetum . in enim virtus sit inquam, pudicitia, cui vitium cotrarium est impudicitia. omnes 3 virtutes ei ia in quae per corpus operantur,in animo habitem quomodo vera ratione pudicu corpus asseritur,

sita ad tantam perfectionem perueniat sanitatis, ubi l quando a vero deo ipse animus fornieatiir Deinde ne nulla putredo lasciuiae nullus tumor superbiae formi. t. c Cra. deiur. Sic viri in infrinitate perficitur,quia S pugna. re infirmitatis est. Quanto enim qui vincit tacilius. lato pugnat minus. in semetipso autem quis pugnaret ii nihil ex semetipso eidem repugnaret 3 Et quid nobis repugnat ex nobis, nisi quod adhuc curatur ut sanetur in nobis Ergo in nobismetipsis sola est infirmitas causa rugnandi: ct rursus infirmitas admonitio est non si quisquam nostrum negaret animum infidelium fornicari. adhibui testimonium descriptura sancta,ubi legitur Ecce enim qui loge se faciunt a te, peribunt : perdidisti omnem qui fornicatur abs te. Sed tu qui mea sicut

dicis, quae mihi videntur acuta persequeris, hoc totum tanquam mihi obtusum visum merit, praeteristi. Vide ergo quid horum negandum arbitreris. Virtutem essep otia coniuralem promptissim oriri erit mri e

447쪽

A virtutes etiam quae per corpus operantur.in animo si bitare non negas. Vorro infidelis animum fornieari ideo ille potest negare, qui se palam sanctarum scripturarum aduersari uin pi ofitetur. Ex quibus omnibus hie summa conficitur, ut aut in animo tornieante pudicitia vera ei se pol sit, quod cernis quam sit absurdum raut in animo infidelis pudicitia vera eise non possit, luan- uis hoc cum assererem, te finxeris surdum. Non igitur ut calumniaris, studio vituperandi substantiam. dona collaudo.Non enim diuinorum donorum capax et set.

nis bona esset humana substatia , cui vitia quoque ipsa bonitatis perhibetustimonium naturalis. Quid enim aliud in vitio reci8 displicet. nisi quia detrahit vel minuit, quod in natura placet Cum ergo diuinitus adiu- uatur nomo, non tantum ad capessenda perfectionem

adiuuatur quod ipse posuisti utique volens intelligi euper se incipere sine gratia . quod perficit gratia: sed potiar t. tius quod Apostolus loquitur,ut qui in vobis opus bonum coepit. perficiat usq; in finem in quo enim vis homine sicut loqueris. ad aliquid laudabile generosi coradis stimulis inestari,in hoc eum no vis in domino. sed p in libero arbitrio gloriari .ae ite priorem dare ut retri

buatur illi,eoq; modo gratia iam non si gratia quia noest gratuita. Bonam dicis hominum naturam . suae talis gratiae opitulationem meretur. od gratater audire, si hoc propterea quia rationalis natura est diceres. N que enim gratia uel, per Iesum Christum dominu nostrum lapidibus aut lignis pecora biisve praestatur, sed quia imago dei est, meretur hanc gratii: non tamen ut eius bona voluntas positi praecedere pruer gratiam ne vel ipsam prior det ut retribuatur illi. ac se gratia ianino sit gratia ,du non datur gratuita, i dreduitur debit. Qis id est ergo quod secundu modo vestrum, effectui voluntatis humanae dona coelestia me credideras nuncupasse,tanquam voluntas hominis sine dei gratia nami ueretur ad bonii, ut ei debit us a deo retribueretur effectus itane oblitus fueras nos cum scriptura dicere co-tra vos praeparatur volutas a domino,vel quod in nobis de oretetur & velle O ingrati grati; dei, o inimici ratiae Christi.& solo voeabulo Christiani. Nonne promimicis suis orat Ecclesia id orat obsecro, si ut eis sanae voluntatis retribuatur precium, quid eis orat,nisic trande supplicium 3 Quod iam contra eos est non pro

ei orat autem pro eis. Non ergo quia est illis voluntas' bona sed ut conuertatur in bonam volutas mala, lumniam praeparatur voluntas a domino. Et deus est enim ut ait Apostolus qui operatur i vobis & velle. Sed aeerabi simi gratiae huius inimici exempla nobis opponitisi impiorum, quos dicitis alienos a fide abudare viri uti-

bus, in quibus ii ne adiutorio gratiae soli, est naturae binum, licet superstitionibus macipatum, qui statis liber- tatis ingeniic viribus S misericordes crebro S mode s sti. ct easti inueniuntur ae sobrii. Hae dicens ecce iam ct illud quod gratiae dei tribueras, abstulisti, ipsum sci

licet voluntatis egestum. Non enim a isti velle eos esse misericordes, modestos, ct eastos.& sobrios. ct ideo noesse quod nondum er gratiam fuerint cosecuit, bonae huius voluntatis essectu:sed si S esse voluerunt sunt. iam in eis voluntatem & essectum voluntatis inuenimus: quid remast quod gratiae reseruemus in tam eui- dentibus quibus dixisti eos abundare virtutibus Qisal to sit ius si te impios ita laudare delectat ut non audies

nisur, i dicitem serieturam, i dicit impium iustum esse, maledictus erit in populo,& odibilis in gentibus:etia vir- sat tu, haec ipsa i ei, dona dei etsi fatereris sub cuius oc- Deulto iudicio nee iniusto alii filii l. alii tardissimi inge- Dures. Anii.&ad intelligenduin quodammodo plumbei. alu mi uvase

obliuios alii arati memoresve nasciatur alii viro i mu- i. nere praediti,& acute intellipentes, S tenacissimae in morit thesauro cognita recodries, alii natura leties alii

leuissimis caussira facillima ardentes alii ad vindictae cupiditatem inter utrosque mediocres, alii spadones, alii in eontabitu ita fripidi ut vix omnino moueatur, alii libidinosissimi, ut vix omnino teneantur, alii inter utroque S moueri Helles & teneri, alii timidissimi a.

iii audacissimi alii neutri, alii hilares, alii tristes, alii ad

nihil horum procliues, nec eorum quae inmemoraui saliquid instituto ac proposito sed natura, unde medici audet ista tribuere temperationibus corporum . modsi ct probari vel nulla existete, vel omni finita quaesti

ne potuisset .nsiquid tibi quisque eorpus eodidit. 8: hoe

eius tribuedum est voluntati. quod mala ista naturalia magis minusve perpetitur Nam prorius ea non perpeti eum hie vivitur, nullo modo, nulla ratione quisquapotest. Nee tamen siue maximus siue minimus urgeatur, fas est ut dicat ei qui se finxit quantiis onini poteti si iusto&bono, quare se me fecisti Et de iugo eraui est supra filios primi Adam nemo liberat niti secundus Adam. anto ergo tolerabilius illas quas dieis in im-

iis esse virtutes diuino muneri potius,quam eoria triueres tantu modo voluntati, licet ipsi hoe nesciat donee si ex illo sunt praedestinatoriam numero . accipiant spiritum qui ex deo est ut sciant quca deo donata sunt ei, Sed abiit ut si in aliquo vera virius niti fuerit iust'. Abiit autem ut si iustus vere, nisi vivat ex fide: iustus enim ex fide vivit. Quis porro emam qui se Christianos haberi volunt,nis soli Pelagiani, aut in ipsis etiam forate tu solus justum dixerit infidelem, iustum dixerit tui. pium iustum dixerit diabolo mancipatum Sit lieet ille Fabricius sit licet Fabius sit licet Scipio, si lieet Regulus , quoiu me nominibus tanqua in antiqua Romana curia lomi eremur. putasti esse terrendum. Uerum tu in

hae eausa S si ad scholam Pythaeorae prouoees vel Pritonis, ubi eruditissimi at ' doctissimi viri multo ex l- stritore exteris philosophic nobilitate veras virtutes noesse dicebant. nis quae meti quodammodo imprimun- Ftur a forma illius aeternae immutabilis is substatic quod

est deus etiam illic aduersus te quantum donat qui nos vocavit pietatis libertate clamabo . Nec in istis est vera iustitia qua iustus ex fide vivit. Fides ex auditu .auditus

autem petr verbum Christusnis legis Christus ad iusti tiam omni credenti. momodo sunt vere iusti. quibus vilis est humilitas veri iusti o enim propitiquaue

rut intelligentia, inde superbia recesserui, quia cogn- scentes deum non sicut deum glorificauerum aut gratias egeriat sed evanuer ut in cogitationibus suis, de obseuratum est in seiens cor eorum: Dicentes eni in se e

se sapietes stulti facti sunt. o modo est in eis vera it stitia. in quibus non est vera sapientia E Quam si eis tribuemus . nihil erit causae cur eos non ad illud regnum peruenire dicamus, de quo scriptum est, Concupiscen- itia sapientiae deducit ad regnum. Ae per hoe Christus gratis mortuus est, si homines sine fide Christi ad fide

veram ad virtutem vera,ad iiistitiam veram,ad sapiemtiam veram quacunque re alia. quacunque ratione perueniunt. Prorsus sicut de lege veritat me ait Apostolus. Si per legem iustitia, ergo Christus gratis mortuus est: G a. ita verisii medicitur. Si per naturam volutatemque tu.stitia. ergo Christus cratis mortuus est: si per docti ib

448쪽

G nas hominum qualiscunque iustitia ergo christus gratis mortuus est. Per quod enim vera iustitia. per hoe ei iam res num dei Deus nanque ipse quod absit . erit iniustus , si ad eius regnum verus non admittitur iussus, cum de ipsum eius regnum iustitia sit, quemadmodum script uini Non est regnum dei esca de potus, sed iustitia S pax & gaudium. Porro si veram iustitiam non habet impii. prosecto nee alias virtutes comites eius de socias: quia cum no ad suum refertitur aut horem dona dei, hoc ipso mali his utentes etaciuntur iniusti siquas habent,veras non habet, ac per hoc tice continentia siue pudicitia vera virtus est impiorum. Tu vero ti m i. or p. te accipis quod ait Apostolus, Na qui in agone contradit ab omnibu continens est,ut contines iam tam ma- p. v. gnam virtute, de qua scriptum est, quod nemo esseo test contines nisi deus det: etiam choraulas de huiui cemodi turpes infamem: personas habere contendas. Hi enim quado in agone aecertant, ab omnibus cotinent

ut corruptibilem coronam accipiam: a cuius tame vana cupiditate non continet. Haec enim cupiditas vana

ac per hoc praua, vincit in eis de fraenat alias prauas cura piditates propter quod dicti sunt colinei es. Sed ut grauissimam faceres iniuriam Scipionibus, continentiam quam in eis lato eloquio praedieasti. dedisti ct histrio nibus, ignorans Apostolum cum exhortaretur homines ad virtute, sic exemplum de vitiosa hominum a sectione sumpsisse. quemadmodum alio loco scripturarimer.i. cum ad amorem sapientiae homines hortaretur,quaerodam dixit esse sicut pecuniam. Nunquid propterea san- scriptura dicenda est laudasse auaritiani Sed quia

notum est .amatores pecunii quantis patienter labori bus doloribusque subdatur, a quantis se contineat voluptatibus, uiae cupiditate augedi pecuniam, siue timore minuendi,quanta lucrum lagacitate sectetur is prii- demer damna deuitent quam timeam plerianque aliena diripere S aliquado sua tibi ablata contemnant, ne repet euo S litigaudo plus perdant: recte admonili su mus sic amare sapientiam, ut ea nobis thesauri are auidissime cupiamus, atque ut nobis magis magisque acquiratur , nec aliqua ex parte minuatur, A diei feramus molestias, de libidines refrae nemus, .s: prospiciamus in posterum, de innocentiam beneficentia usq; seruemus. Quod cum faeimus, ideo veras virtutes habemus. quia i verum est propter quod facimus id est . hoc naturae nostrae consentaneu est ad salutem Se veram talicitatem. Non enim absurde virtus definita est ab eis qui dixerunt virtus est animi habitus naturae modo a talia ratio- virtus. ni consentaneus. Verum dixerunt sed quid sit consentaneum liberandae ac beatificandae naturae mortalium nescierunt. Neque enim omnes homines naturali instinctu immortales & beati eile vellemus . nisi cise ponsemus.Sed hoc summum boni, praestari hominibus no potest nisi per Christum & huc crucifixum, ius morte mors vincitur, cuius vulneribus natura nostra sanatur. idem iustus ex fide Christi vivit. Ex hae enim fide

prudenter,ibri iter, temperanter,' iuste, ac per hoc his omnibus veris virtutibus recte sapienterque vivit quia fideliter vivit. Si ergo ad consequendam veram beatitudinem, quam nobis immortalein fides quae in Christo est vera promittit. nihil prosunt homini virtutes, nullo modo verae possunt esse virtutes. An placet tibi

t veras virtutes auarorti esse dica inus, cuni incrorum v ias prudeter excogitant, cum pro aequi reda pecunia saeua atque aspera multa fortiter tolerat,cum varias cupiditates quibus sumptuose vivitur,tmeranter sobrie, castigant cum abstinem ab alieno, de de suo saepe amis. X so conte in Dunt, quod videtur ad iustitiam pertinere, ne iurgiis S iudiciis plura consumanti Cum enim agitur aliquid prudenter fortiter temperater S iuste,oin-nibus iliatuor virtutibus agitur, quae sicilia dum tuam disputationem verae virtutes sunt: sed ad cognoscendis utrum verae sint, hoc tantummodo intuetur quod agitur, nec causa quaerenda est cur agatur. unde ne tibi videar calumniari, ipsa tua verba iam ponam. Cunctarii, talia . inquis, origo virtutum in rationabiit an in o sita est, di affectus omnes per quos aut fructuose aut steriliter boni sumus in subiecto sunt mentis nostrae prudentia iustitia temperantia, fortitudo. Horum igitur assectuum vis eum insit omnibus naturaliter, inquis, non tamen

ad unum finem in omnibus properat, sed pro iudicio

voluntatis cuius nutui seriai ut, aut ad aeterna, aut ad et

poralia diriguntur. Quod cum fit, no in eo quod sunt, non in eo quod agunt, sed in eo solo variat quod me- rentur. Nec nominis sui igitur inquis, possum, nec generis sustinere dispendium sed solius quod appetiuerunt pr inii aut amplitudine ditantur,aut exilitate iii strantur. Haec v bi didiceris nescio: iam tamen ce nis, ut arbitror, consequens esse, ut vera sit virtus aua-Lrorum, prudentia qua excogitat genera lucellorum de thesaurorum: iustitia, qua grauiu damnorum metu facilius sua nonnunquam contemnunt, quam usurpant aliquid alienum: de auarorum temperantia, qua luxuriae,quoniam sumptuosa est cohibent apyetitumsolos nectitario victu tegumentoq; contenti iunt: de auaroi utartitudo qua ut ait Horatius,Per mare pauperiem iugi ut per saxa per ignes: qua denis cognouimus quo dam irruptione barbarica, ad ea prodenda quae habebant nullis hostium tormentis potuisse compelli. Ergo virtutes istae ta si fine turpes alii: deformes, de ideo nullo modo germanae veras virtutes tibi tamen ita verae videtur A pulchrae,ut nec nominis sui possint nec generis sustinere dispendium, sed solius quod appetiuerunt praemii exilitate frustretur, id est, terrenoris coni modorum fructu,non coelestium praemioru Nec aliud . erit quam vera iustitia Catilinae, comprehendere multos amicitia, tueri obsequio,cu omnibus communicare quod habebat:& fortitudo vera erit ei' quod frigus,omem stim ferre poterat: de vera patietia, lubd patiens erat inediae, algoris,uigiliae, supra quam cui qui credibile est haec sapiat nisi deii piat Sed videlieri ho. Mino eruditus eorum vitiorum verisimilitudine falletis, quae finitima videtur Se propinqua virtutibus cum ab sint ab eis quam longe absunt a virtutibus vitia. Nam sicut constantia est virtus, cui contraria est inconstati ita: vitium est tamen ei quati s nitimum pertinacia,quae

eonstantiam videtur imitari. Quo utinam vitio careas, cum hae quae dico vera esse cognoueris, ne tibi in errore velut amando constantiam, manendum ferti,naciter arbitreris . lia omnibus virtutibus non sis lumi stravi sum vitia naanifesta discretione contraria sicut erude D tu 3 tiae temeritas: verumetiam vicina quodammodo . nec

veritate sed quadam specie fallere ii initia sicut ipsi prudentiae non temeritas vel imprudelia sed astutia: uod tamen vitium est quatrusi in ieripturis sanctis de in bino accipiatur,quod dictum est,Astuti ut sex pentes:& in arat immato,quod in paradiso erat serpens prudentissimus es. mnium bestiarum. Nec istorum vitiorum . quae finitima virtutibus diximus, possunt omnium facile nomina reperiri: verum S si no inuenitur quemadmoduinnuncupentur, cauenda sunt. Noueris ital non Osicus,

449쪽

A sed finibus avitiis discernendas esse virtutes. Otacium 2. -. est autem quod faciendum est: finis vero propter quod ram. Heledum est. Cum itaque facit homo aliquid ubi peracare non videtur, si no propter hoc facit propter quod

facere debet peccare covincitur Quae tu non ait edens,

fines ab oficiis leparasti & virtutes veras osticia sine finibus appellandas esse dixisti. Ex quo te tanta absurditas sequitur, ut veram cogaris appellare iustitiam, etiaeuius dominam repereris auaritiam. Siquidem manus abstinere ab alieno si ofncium cogites potest videri est se iustitiae. Sed eum quaeritur,quare fiat.& respodetur, ne plus pecunia litib' pereat: quomodo iam hoe factsi

verae poterit esse iustitiae , cum ieruiat auaritiae Qis ales virtutes Epicurus induxit voluptatis ancillas.quae omnino quicquid facerem propter illam vel adipiscedamnorent vel tenendam. Abiit autem ut virtutes verae

cuiquam seruiat, nisi illi vel propter illum cui dicimus,

Deus virtutum coueri e nos. Proinde virtutes quae earnalibus delectationibus . vel quibus3 comodis & emolumentis temporalibus seruiunt, verae prorsus esse non B possunt. ae aute nulli rei seruire volunt nee ipsae v rae sunt. verae quippe virtutes deo seruiunt in homini vera vir, bus a quo donantur hominibus. Deo seruiunt in an se-hη-lis,a quo donatur de angelis. Quiequid autem boni fitn n. ab homine. S non propter hoc fit, propter quod fieri debere vera sapientia prccipit. et ii oficio videatur binnum ipso non recto fine peccatum est. Possunt ergo aliqua bona fieri non bene facietibus a quibus fiunt B num est enim ut subueniatur homini peraclitanti, prael sertim innocenti.Sed ille qui hoc facit,si amando gloriam hominum magis quam dei facit, no bene bonumnest: quia non bonus facit, quod non bona voluntatet Leit. Absit enim ut sit vel dicatur voluntas bona,quae in aliis vel in seipsa non in domino gloriatur. Nee esset fiuctum eius a quo fit bonum, nisi bona factum fiterit

voluntater sed dei opus bonum. a quo etiam per malos fit bonum:ae per hoc nec eius fructus iste dicendus est, quomodo arbor mala bonos seu ius facere no possit.

Arbor enim mala bonos fructus non secit. sed potius bonum opus est illius, qui etiam per malos bene facit Quapropter diei non potest quantum te fallat ista opia C nio, qua dixisti, omnes virtutes affectus esse, per quos N: - l. fructuose aut steriliter boni sumus. Fieri autem no potest ut steriliter boni limus, sed bonum non sumus , s. o. quicSuid steriliter sumus.Arbor enim bona bonos seucius facit. Absit autem ut deus bonus a quo securis paratur arboribus non facientibus inactum bonum excidat S in ignem mittat arbores bonas. Nullo modo igit ut homines sunt steriliter boni,sed qui boni non sunt, possunt esse alii min'. alii magis mali. Vnde S illi quos

It m,. commentorare voluisti,de quibus ait Apostolus, Geniates legem non habentes ipsi sibi sunt lex, qui habent opus legis seriptu in cordibus suis:quid te adiuuent,omnino non video. Per hos enim probare conatus es etiaalienos a fide Christi, veram posse habere iustitiam eo 'iadisti teste Apostolo, naturaliter quae legis sunt fa- eici. ubi qui de dogma vestrum quo estis inimici gratiae dei, quae datur per Iesum Christum dominum n strum, qui tollit peccatum mundi, euidentius expressisti intriauces hominum genus quod placere deo pocst sine Christi fide lege naturae. Hoc est unde vos maxime Christiana detestatur Ecclesia. Sed quid vis esse istos utra veras virtutes habent.& steriliter boni sunt, quia no eropter deum: an etiam deo ex his plicent,atq;QUARTUS. Tryergo eis prodest quivi secundum Apostolum defendet Deos cogitationes suae in die qua iudieabit deus oratilia Ilii . hominum FSi autem qui detendentur cogitationibus suis eo ad naturaliter opera secerim legis , non sunt steriliter boni, ct ob hoc inueni ut aeternam mercedem apud deum, proculdubio propterea iusti sunt. quia ex fide vivunt.Nam testimonium illud quod ex Apostolo posui Omne quod no est ex fide peccatum est siem tibi visum est accepisti de exposuisti no ut sapit,sed ut sapis. De cibis enim Apostolus loquebatur. verum cum dixisset. Qui autem discernit,sii manducauerit,danmatus est quia non ex fide: hanc peccati speciem de qua agebat generali voluit probare sententia mox inserens. Omne eni quod non est ex fide peceatu est. Sed ut hoe

tibi de cibis tantum intelligedum esse concedam:quid de alio dicturus es testimonio quod identidem posui, nee inde aliquid disputasti,quia non inuenisti quom do in tuam possis detorquere sentetiam quod ad Hebraeos scriptum est. Sine fide enim impossibile est deo

placere Nempe ut hoc diceretur de tota vita hominis agebatur,in qua iustus ex fide vivit: de tamen cum line

fide impos, ibile iit pluere tibi virtutes sine fide ite pia Ecent, ut eas veras praedices. eisin bonos esse homines: de rursus quasi te poenituerit laudis eat uin .steriles pronu-ciare non dubites. isti ergo qui naturali lege sunt iusti aut placent deo,ct ex fide placent.quia sine fide impos. veras bile est placere:& ex qua fide placent nisi ex fide Christi quonia sicut legitur in Actibus Apostolorum, into deus definiuit fidem omnibus, suseitans eum i nao tuis. Ideos dictitur sine lege naturaliter quae legis sunt facere,quia ex gentibus venerunt ad Euangelium, non ex circuneisione cui lex data est:S propterea naturaliter,quia ut creder i. ipsa in eis est per dei gratiam eo rect natura: nec per eos potes probare quod vis etiam

infideles veras posse habere virtutes sunt quippe isti fideles. Aut si fidem non habent Christi profecto nec iusti sunt nee deo placent eum sine fide placere impossibilest. Sed adnoe eos in die iudicii eogitationes suae desin det, ut tolerabilius puniatur,quia naturaliter quae flegis sunt utcunq; fecerunt, scriptum habentes in eor.

dibus opus legis hactenus,ut aliis no nee iis quod per

peti nollent. Hoc tamen peccantes,quδd homines sine Ffide. no ad eum finem ista opera retulerat ad quem re, ferre debuerunt. Minus enim Fabricius quam C tilina

punietur,nε quia iste bonus sed quia ille magis malus, de minus impius quam Catilina, Fabricius et non verat virtutes habendo, sed a veris virtutibus no plurimum deuiando An forte de istis qui exhibuerunt terrenae patriae Babiloni eam dilectionem S: virtute ciuili,no vera sed verisimili da monib' vel humanae gloriae seruierunt,tabriciis videlicet.S Regulis,d: Fabiis, de Scipio, ni bus,ct Camillis, cateriss talibus,sicut infamibus qui sine baptismate moriuntur, prouisuri estis aliquem l

cum inter damnationem regnum x coelorum: ubi non

sint in miseria, sed in beatitudine sempiterna, qui deqnon placueror cui sine fide placere impossibile est qua

nee in operibus, nec in cordibus habuerunt Non opinor perditionem vestram spad istam posse impuvetiam proiilire Erunt ergo, inquis .in damnatione sense piterna in quibus erat vera iustitia O vocem impudelia maiore pracipitem. No erat,inquam, in eis vera tu stitia. quia non actibus,sed finibus petantur officia Sed taeete ac lepide homo elegantissimus de urbanissimus, si dicatur, inquis, quia castitas infidelium castitas non

an uincor

450쪽

G pus non sit: & oculi paganorum sensum non habeant j quod mens dunicet nostra I stet lana proster quod dia Rintuendi.& frumenta quae in Paganorum nastuntur a- comui, Dimitte nobis debita nostra. Sed ut tibi si e loagris.frumenta non sint:& multa inquis alia quae tantae quas tanquam homini homo. N tali, homo euius ici absurditatis sunt, ut risu in possint intelligetibus com- rena inhabitatio deprimit sensum multa cogitantem mouere.Non plane risum. led fletum potius intelligem s nihil est in creaturis, quod attinet ad institutarum di

tibiis vester commonet risus lictu mentibus amicorum uinitus merita naturarum, rationali mente prcliantius. hi et Artasanorum, Retum commovet risus phreneticorii. Itane unde fit consequens, ut men, bona magis sibi placeat, i rure

aut eotra scripturas sanctarum infidelis animum fornica- magisque se ipia delectet quam qualibet alia ereatura . stantivir ri negas aut esse in animo fornicante veram castitatem'Quam vero periculose, imo perniciose sibi placeat, cu ii u diei, & rides S sanus es Vnde quomodo, qua ratione per hoc tumescit typho, ct morbo in stationis extolli. n. istud fieri potest Prorsus nec illa est castitas vera nec sa- tur,qua diu non videt sicut videbit in fine sunt num il-nitas vestra. Prorsu .inquam,nec vera est castitas animi lud N immutabile bonum, in cuius comparatione se fornicantis det vera insania est imminis dicetis hoc de- spernat tibis illius charitate vilescat, tanibque spiritu decus eli ridentis. Nos aute abiit ut dicamus quod com eius impleatur , ut id sibi non ratione sol a. sed aeterno piis Paganorum corrus non sit, ct caetera huiusmodi. quoque amore praeponat, multum est disputando velle Neque enim e si conseques ut ii non est vera virtus qua monstrare. Sapit haec qui fatigatus fame reuertit ir ad gloriatur impius, non sit verum corpus quod operatur semetipsum S dicit, Surgam, ct ibo ad patrem meum. is. deus. Sed plane possumus dicere haereticorum fiorem unde itaque scimus, ne torte quia hoe superbiae ma non esse frontem si non membrum quod fecit deus, ita tum tunc animum tentare non poterit & contra quod gnifieare iii telligamur frontis nomine, sed pudorem. decertemus omnino nullum erit, quando tanta talia id si non in eo ipso libro, cui respondisse te iactas, bitur visione, S tata in aminabitur charitate superio- mai . ante praestruere.ne in hac sententia. tua dicin .us, om- ris boni, ut ad seipsum sibi placendo deficere ab illius L H ne quod non est ex fide peccatum est: etiam illa intel- delectatione non possit: ideo factum est in loco infir ligantur infidelium qua dona sunt dei. siue in animi, initatis huius ne superbe viveremus, ut sub quotidiana siue in eois oris bonis 3 ibi enim sunt S ista quae inani- peccatorum remissione vivamus Propter quod super ter garris corpus.& oculi, S membra caetera. in eo se- biae malum, nec Apostolus Paulus est arbitrio suo crenere sunt etiam quae in agris Paeanorum frumenta n ditus, sed quia nondum venerat ad tantam participascuntur. tuorum deus creator est non Pagani. An non tionem superioris illius boni, ut illi e iam non pota et tu ipse inter caetera etiam ista verba mea posuisti,ubi di extolli, hic illi est angelus sitanae colaphitator ne hiexi . Anima enim S corpus S quaecunque bona animae ubi poterat extolleretur appost'. Sed siue ista causa st, ct corporis naturaliteransta. ctia in peccatoribus d sue alia quae multo amplius me latet, tamen quod du-na dei sunt, quoniam deus, non ipsi ista fecerut De his bitare non possum, quantumlibet proficiamus sub hoe autem quae faciunt dictum est, Omne quod non est ex onere corruptibilis corporis . si dixerimus quia pecca- fide peccatun est. Hanc breuem, sed utique aperti se n. tum no habemus nosipsos decipitinus S veritas in no i. I. an. t. tentiam meam ii mente tenuisses, puto quod tam im- bis no est. Propter quod & sancta Eeclesa etiam in t probus non fuisses, ut nos posse dicere a tereres, quia libus sitis membris, ubi noculam criminis S ruga non corpus Paganorum corpus no sit:& oculi Paganorum habet fallitatis, licet contradicente superbia vestra nosinium non habeant intuendi: ct frumenta quae in Pa- desinit deo dicere, Dimitte nobis debita nostra.Tu au. sanorinii nascuntur agris,frumenta non siit. Vt enim tem quanta arrogantia & de vestrae praesumptione vir- tibi tanquam de somno excitato eadem verba mea re- tutis dixeris, Perfacile igitur studio sanctitatis, quod petam,quae tuae memoriae fortassis ut haec diceres exci- deus adiuuat. potest homo carere peccatis: ille non a derunt, haec etiam in peccatoribus dona dei sunt quo- enoscit . qui dogmata vestra non nouit. Nam ct studiuniam deus .non ipsi ista fecerunt. De his autem quae fa- lanctitatis sne adiutorio dei vultis in hominis volun et unt diistum est. Omne quod no est ex fide, peccatum tale era cedere,quod merito deus debeat adiuuare, nol est. Sed cum insana dieis S rades. phrenetico es simi- gratis, S sic creditis hominem in hac aeraminosa vita Miis. Cum aut e vera quae dico abs te pauloante comme- poti e carere peccatis, ut non in se habeat quare dicat morata. & huic ipsi operi tuo quo mihi respondere vi- Dimitte nobis debita nostra. anuis aliquanto timideris, inserta .se non attendis, sic obliuisceris, non iam dius id posuisse videaris quia non dixisti potest omni- phreneticis. sed lethargicis copararis. Mirari te dicis, bus carere peccatis. verum nec quibusdam dicere i o- qu ia iam excelles meum videlicet, sicut irridenter lo- luisti .sed laquam tibi ipse de nimia vestra prasumptio- queris non vidit ingenium, quantum vos in hoc quo- ne erubueris, ita sententiam temperasti, ut & vestra aeque iuuerim, quia dixi aliis peccatis alia peecata vincia. nostra posset voce defendi. Namsapud Pela ianos tur: Continuo quis te subditis atque eone luditis dice- discutiaturaei pondebitur ideo non dictum ui biisda, tes. Perfacile igitur studio sanctitatis, quod deus adiu- quia omnibus peccatis hominem carere posse di isti. uat, potest homo carere peccatis. Si enim vincuntur, Si autem apud nos,& hic respondebitur, ideo non di- inquis peccata pereatis, liranto magis possunt virtuti- eium omnibus, quoniam qitem libet hominem volue bus peeeata superari asi nos negemus adiutorium ris intelligi pro quibusdam peccatis necesse habere u dei tantum valere si velit, ut hodie nullas concupisce- niam postulare: sed qui scimus quid sentiatis, ne iretias ma as habere possimus, contra quas vel inuictissi- non polsumus quomodo ista dieatis. Si getilis. inquis, me dimicemus. Et tamen non fieri nee tu negas. Cur nudum operuerit, nunquid quia non est ex fide pecca- autem non fiat quis cognouit sensum domini Non ta- tum est prorsus inquan ita non est ex fide peccatum est. me parum scio. cum scio quaecuque illa causa sit, quod non quia per se ipsum factum, quod est nudum operi- nee iusti dei sit iniquitas, nee omnipotentis infirmitas. re, pecca una est: led de tali opere non in domino gl Est igitur aliquid in eius abdito alto, eo silio, cur qua- riari, solus impius negat esse peccatum. od ut intel- diu vivimus in hac eunemoriali, est in nobis contra ligas, quanuis tam fatis inde erit dii pii araim

quia

SEARCH

MENU NAVIGATION