장음표시 사용
571쪽
A spiritum meum dabo in vobis,& neiam ut in iustifieationibus meis ambuletis,& iudicia mea observetis & taciatis. is da st raras ut non videat ouis ita lapideus ut non sentiat istam gratiam no securiclum merita bo nae voluntatis dari domino diceteat lite testante, Non
propter vos ego facio domus Israel, sed propter nomenicum sanctum,quod protanastis in gentibus Qnare enim dixit ego facio sed propter nomen meu sanctum: nis ne illi putarent propter bona merita sua fieri,quod non erubescunt dicere Pelagiani F Non solum aute bo
na merita eorum nulla, verumetiam mala merita praecessisse demonstrat dicendo Ad propter nome meum onctum, quod profanastis in gentibus . his non videat horrendum malum eisse,nomen sanctum domini profanare Et tamen propter ipsum nomen meum,inquit,quod prounastis vos,ego seciam vos bonos, non propter vos: S sanctificabo, inquit, nomen meum
magnum,quod profanatum est in gentibus quod profanastis in medio eorum. Sanctificare se dicit nomen B sus,quod superius dixerat sanctum. Hoc est ergo quod IMis,. oramus in oratione dominica dicentes, Sanctificetur nomen tuu : ut sanctificetur in hominibus, quod per seipsum sine dubio semper est sanctum. Deniq; sequitur, raseient omnes glaei quoniam ego sum dona inus,d est Adonat dominus, cum sanctificatus fuero in vobis. Cum ergo ipse semper iit sanctus, sanctificatur tamen in eis quibus largitur gratia suam, auferendo ab eis cor lapideum,per quod nomen domini prosinauerunt. Ne autem putetur nihil ibi secere ipsos homines per libero arbitrium,ideo in Psalmo dieitur, Nolite obdu-eorda vestra. Et per ipsum Erechielem, Proiicite a vobis omnes impietates vestras quas impie egistis in me,& facite vobis cor nouum S spiritum nouum,& ta ite omnia mandata mea. Vt quid moriemini domosisrael dicit dominus, quia nolo mortem moriptis dieit Adonat dominus sed eouertimini & vivetis: memine rimus deum dicere sed couertimini S uiuetis: eui diei
yi . 8 . tur,Conuerte nos deus. Meminerimus deis dicere, pro licite a vobis omnes impietates vestras: cum ipse iustificet impium. Meminerimus ipsum dicere. Facite vobis eor nouum S spiritum nouu:qui dicit, dabo vobis corc nouum,& spiritum nouum dabo vobis.Quomodo e go quod dicit,ncite vobis: hoc diuit dabo vobis. Quare iubet si ipse daturus est are dat si homo facturus est,nisi quia dat quod iubet, ct adiuuat ut faciat cui imbet Semper est autem in nobis voluntas libera, sed nosemper est bona. Aut enim a iustitia libera est, quando seruit peccato, & tunc est mala aut a peccato libera est, quando seruit iustitiae. & tune est bona Gratia vero dei semper est bona.& per hac fit ut sit homo boni voluntatis,qui prius filii voluntatis mala. Per hae etiam fit,ut ipsa bona voluntas quae iam esse ecepit augeatur,ct tam inagna fiet ut possit implere diuina mandata quae v luerit, cum valde perfecte is voluerit. Ad hoc enim valet quod seriptum est. Si volueris conseruabis madata . ut homo qui voluerit & non potuerit, nondum se plene velle cognoscat, de oret ut habeat tantam voluntatem,quanta susteit ad implenda mandata . Sic quippe adiuuatur ut faciat quod iubetur:tue enim utile est velule,cum possumus:& tunc utile est posse, eum volumus:
nam quid prodest,si quod no possumus volumus, aut si quod possumus, nolumus 3 Magnum aliquid Pelagiani se scire putat, quando dicunt, Non iuberet deus quod sciret no posse ab homine fieri. Quis hoc nesciat obedi deo iubet aliqua quae no possumus,
quid ab illo petere debea in . Ipsa est enim fides quae o. Drado impetrat quod lex imperat . Denis ipse qui dixit,
Si volueris,conseruabis madata: in eodem libro Ecelesiast leo aliquanto post dicit, Quis dabit in ore meo cu- VcV. u. Rodiam.& iuper labia mea signacillum astutu, ne forte ea lam ab eo & lingua mea perdat me Iam certe mandata acceperat, Cohibe linguam tuam a malo , ct labia psalsi. tua ne loquantur dolum. Cu ergo verum iit quod di xit, Si volueris, eoseruabis madata: quare quaerit in ore
suo dari eustodiam similis ei qui dicit in P almo, Pone Ud. x o.
domine custodiam ori meo Non et sussicit mandatum dei & voluntas sua ,quandoquidem si voluerit co-
seris abit inandata . Quam multa dei mandata sunt contra superbiam iam nouit ea si voluerit conseruabit ea.
are ergo paulopost dicit, Domine pater & deus vitae meae elationem oculorum ne dederis mihi i Iam diu 'xerat ei lex, Non concupisces: velit ergo ct faciat quod cxx . o. iubetur: oniam si voluerit coseruabit mandata . Q lare sequitur & dicit, Concupiscet iam auerte a me Con- Etra luxuriam deus quam multa madauit faciat ea, quias voluerit eos eruabit mandata . Quid est quod clamat ad deum. yentris appetitio S concubitus ne apprehendat me Si hoe ei praesenti diceremus, rectissime no bis respoderet & diceret, Ex ista oratione mea qua haeca deo peto intelligite quomodo dixerim,si volueris eo Viliis.
seruabis mandata . Certum est enim nos mandata se uare si volumus. sed quia praeparatur voluntas a domino ab illo petendum est ut tantum velimus , quantum sutaeit ut volendo faciamus. Certum est nos velle cum
volumus, sed ille facit ut velimus bonum, de quo dictum est, quod paulo ante posui quod praeparatur voluntas a domino de quo dictum est, A domino gressus Uusc. hominis dirigentur,& viam eius volet: de quo dictum est, Deus est qui optratur in vobis S velle & operari. Niv x. Certum est nos facere eum facimus, sed ille facit vi faciamus praebendo vires ei Acacissimas volutati, qui dixit Paciam ut in iusti senionibus meis ambuletis, ct iu- ldicia mea observetis &nciatis. Cum dieit faetim in elatis: quid aliud dicit, nisi auferam a vobis eor lapideum unde non faciebatis,& dabo cor carneum undeficiatis Et hoe quid est,nis auferam cor durum, unde non faciebatis, ct dabo cor obediens unde faetatis 3 ll- ' te facit ut faciamus, cui dicit homo, Pone domine civistodiam ori meo: hoe est enim dicere,faevi ponam custodiam ori meo. quod beneficium dei iam fuerat conia miras,
secutus qui dixit. Posui ori nato custodiam. Qisi er- go vult Lacere dei mandatum & non potest, iam qui
dem habet voluntatem bonam, sed adhuc paruam&inualidam: poterit autem, cum magnam habuerit strobustam. Quando enim mari res magna illa mandata secerunt, magna utique voluntate, hoc est magna charitate fecerunt: de qua charitate ipse dominias ait,
Maiorem hae charitate nemo habet, quam ut animam Ioan is .
suam ponat quis pro amicis suis. Vnde S Apostolus di est si diligit proximum , legem impleuit: nam non stema i . adulterabis non homicidium facies non fui aberis, ii oeoncupisces, ct ii quod est aliud ma radatum in hoc ser
mone recapitulatur, Diliges proximum tuum sicut te ipsum. Dilectio proximi malum non operatur et pleni. Mutilai tudo ergo legis dilectio. ipsam charitatem Apostolii Petrus nondum habuit, quando timore dominum ter prasth icnegauit Timor enim non est in charitate: sicut ait lo- , . .
annes Euangelista in Epistola sua, sed pei ficta charitas forax mittit timorem: ct tamen qua nuis parua S im perfecta non deerat, uado dicebat domino. Animam limii.
572쪽
meam pro te pona putabat enim se posse. quod se velle emiebat. Et quis istant et ii paratam dare coeperat charitatem. niti ille qui praeparat voluntate , ct cooderando
perficit quod operando incipiti honiam ipse ut velimus operatur incipio qui volentibus cooperatur perficiens. Propter quod ait Apostolus Certus sum quoniaqui operatur in vobis opus bonum, perficiet vi que ingiem Christi Iesu. Vt ergo velimus, ii ne nobis operatur. cum aute volumus, ct si e volumus ut faciamus nobiscum cooperatur: tamen sine illo vel opera ute ut v limis vel eooperate cum volumus, ad bona pietatis
pera nihil valemus. De operate illo ut velimus. dictum est,Deus est enim qui operatur i vobis de velle. De cooperante illo cum iam volumus, ct volendo facimus, Scimus inquit,quoniam diligetibus deum, omnia e
operantur ad bonum . Quid est omnia,nisi Sipsas terari biles nouam: passiones3 Sarcina quippe illa quae infirmitati grauis est,teuis efficitur charitati . Talibus enim dominus dixit esse suam sarcinam leuem: qualis Petrosuit quando passus est pro Christo no qualis ivit quando negauit Christum . istam charitatem, id est diuino
amore ardentissimam voluntatem commedans Apostolus dicit, Quis nos separabit . charitate Christi tribulatio an angustia,an persecutio, an fames, an nuditas,an periculum an gladius sicut scriptum est Quoniari opter te mortificamur tota die,deputati sumus velut oves occisionis Sed in his omnibus superuincimus per eum qui dilexit nos. Certinium enim, quia ne l. mors, neque vita,neque angeli,neque principat ,neque praesemia,neque futura, neque altitudo neque profundum, ne i creatura alia poterit nos separare a charitate dei,
quae est in Christo leta domino nostro. Et alio loco dieit , Adhuc superenunctiorem viam vobis demonsti O, si linguis hominum loquar de angelorum, charitatem autem non habeam, factus sum velut aeramentum s nans aut c3mbalum tinnies. Et si habuero prophetiam, a si sciero omnia sacramenta, ct si habuero omnem fidem ita ut montestransseram, charitatem autem non
habeam nihil sum. Et si distribuero omnia naea pauperibus,& si tradidero corpus meum ut ardeam cnaritatem aut cin non habeam, nihil mihi prodest. Charitas magnanimis est, benigna est, charitas non aemulatur non agit perperam non inflatur,non dehoni statur,no quaerit quae sua sunt,non irritatur,non cogitat malum, non gaudet super iniquitate, cogaudet autem veritati: omnia tolerat omnia credit, omnia sperat, omnia su fert, charitas nunquam cadit Et Paulopost.Manent, inquit, fides spes charitas, tria haec maior autem horum
est charitas sebamini charitai cm. lit in dicit ad Galatas. Vos enim in libertatem vocati estis fratres: tantumne libertatem in occasionem earnis detis, sed per cha ritatem seruite inuicem. Omnis enim lex in no sermone impletur in eo quod diliges proximum tuum sicut teipsum: hoe est quod ad Romanos ait, Qui diligit
alterum legem impleuit. Item dicit ad Colossenses,du. per omnia autem naee charitatem, quae est vinculum persectionis. Et ad Timotheum, Finis,inquit graecepti est charitas. Sadiungens qualis charitas, Deco de , inquit. puro, conscientia bona, de fide non ficta . Ad Corinthios autem, cum dicit, Omnia vestra cum ei alitate fiam: satis ostendit etiam ipsas correptiones, quas asperas ct amaras sentiunt qui corripiuntur, eumeliaritate ei se faciedas. Vnde S alibi cum dixisset, r-ripite inquietos consolamini pusillanimes,suscipite timsinos, patientes estote ad onmes: mox subiunxit, id te ne quis malum pro malo alicui reddat . Ergo ac Pa- Κ
do eorripiuntur inquieti, non malum pro malo, seu potius bonum redditur. Hae autem omnia qua nisi charitas operatur Et Apostol' Petrus, Ante omnia, inquit Du mutuam inter vos charitatem perpetuo habentes, quia charitas cooperit multitudinem peccatorum. Dicit
tiam Apostolus Iacobus . Si tamen legem perficitis r galem secundum scripturas. Diliges proximum tuum Dictatio. tanquam teipsum: bene facitis. Item Ioanes Apostolus,
Qui diligit inquit,fratrem suum. in lumine manet. Et alio loco mi non est iustus non est ex deo & qui non es diligit fratre suum: quia haec est annunciatio quam au- ldiuimus ab initio ut diligam' invicem. ltimque alibi, Hoc est, inquit, mandatum illius, ut credamus nomini Im . filii eius Iesu Christi, de diligamus inuicem. Et iterum, imam Hoc,inquit, mandatum habemus ab ipso ut qui diligit deum diligat de fiat rem suum. Et paulo post, in hoe, im uit, cognoscimus quia dilidimus filios dei eum deum ciligimus, de mandata eius racimus: haec est enim dii ctio det,ut pr cepta eius seniemus S prccepta eius grauia non sunt. Et in Epistola secunda seripuam est, Non quasi praeceptum nouum scribam tibi, sed quod habuimus ab initio, ut diligamus inuicem. Dicit etiam ipse ldominus Iesus in duobus praeceptis dilectionis dei de 'erbi dilectionis proximi totam legem prophetam: mere. De quibus duobus praeceptis, in Evangelio secundum
Marcumscriptu est, Et accessit unus de Scribis qui au- ' Hri. mdierat illos perquirentes. de videns quoniam illis bene responderit interrogauit eum, Q isod est primum omnium mandatum lesus aute respondit ei. Primum omnium mandatum est, Audi Israel, dominus deus tuus deus unus est: Et, Diligesdominum deum tuu ex toto
corde tuo.& ex tota anima tua & ex tota mete tua: hoc
est primum mandatum. Secundum aute simile illi, Diliges proximum tuum tanquain te ipsiim: maius horum aliud non est mandalum. Dicit etiam in Evangelio se
eundum Ioanneni, Mandatum nouum do vobis vidi
ligatis inuice in , sicut dilexi vos ut de vos diligatis inui cem. In hoc cognoscet omnes quia discipuli mei estis, si dilectionem nabueritis ad inuleem. Haec omnia Cis. XTII pracepta dilectionis id est charitatis quae tanta cie talia litant,ut qui equid se putauerit homo Acere bene, si sat M sine charitate nullo modo fiat bene. haec ergo pr cepit charitatis inaniter daremur hominibus no habemib iliberum voluntatis arbitrium: sed quia per lege dantur
de vetere& nouam quan in noua venerit gratia qua promittebatur in vetere,lex autem sne gratia litera est
oecides in gratia vero spiritus vitiiseas, unde est in hominibus charitas dei S proximi, nisi ex ipso deo Nam si non ex deo sed ex hominibus, vicerunt Pelagiani: si
aute ex deo vicimus pelagianos. Sedeat ergo inter nos Iudex Apostolus Ioanes, di dicat nobis, C narissimi,di- , . . .
ligamus inuicem. In his verbis lianis cum se illi extolatcre coaeerint de dicere, ut quid nobis limc praestitur nisi quia ex nobis habemus ut inuice diligamus i sequi.
tur continuo idem Ioannes confundens eos de dices.
uia dilectio ex deo est. Non itaque ex nobis, sed ex eo est. Cur ergo dicta est, diligamus inuicem, quia di lectio ex deo ethnis cuia prccepto admonitu ei liberuarbitrii, ut quareret dei donu Quod quidem sine suo fructu proiius admoneretur, nisi pri' acciperet aliquia dilectionis ut addi sibi quireret unde quod iubebatur impleret Cum dicitur, diligamus inuice lex est: dici tur quia dilectio ex deo est, gratia cit. Sapientia quippe dei lege de misericordia in laesua portat. Vnde scriptu
573쪽
A est in psalmo. Etenim benedictionem dabit qui legem
dedit. Nemo ergo vos fallat fratres mei. quia nos non
diligeremus deum, nisi nos prior ipse diligeret. idem Ioanes apertissime hoc ostiait & dicit, Nos dilisa munguiu ipse prior dilexit nos. Gratia nos facit legis dile-:ores : lex vero ipsa sne gratia, non nisi praeuaricat
res facit. Et quod discipulis suis dieit dominus . Non vos me elegistis, sed ego elegi vos: nihil aliud indieat
nobis, Si enim nos prius dileximus, ut hoc merito nos
ipse diligeret. prius illum nos elegimus, ut ab illo elisi mereremur. Sed ipse qui veritas est aliud dicit. S: hule
vanitati hominum apertissime contradicit. Non vos
me elenistis, inquit Si ergo no elegistis, sine dubio nee dilexiuis: quomodo enim eum eligerent quem non diali gerent Sed ego,inquit vos elegi. Nunquid no S ipsi
postea elegerunt eum, & omnibus bonis huius seculi praetuleriit Sed quia electi sunt, elegerunt:no quia ele- feriant electi sunt. Eligetium hominum meritum nul lum esset,nisi eos eligentis gratia dei praeueniret. unde ct Apostolus benedicens Thc Caloniceses,vos, inquit, dominus multiplicet, ct abi dare faciat in charitate in inuicem S in omnes: hanc benedictione dedit, ut nos B inuicem diligeremus, qui ierem dedit ut inuicem di ligam' Denique alio loco ad eosdem, quia sine dubio in quibusdam eorum iam erat quod eis ut esset opta et Musi. verat, Gratias. inquit, agere debemus deo semper pro vobis fratres, licut dignum est quoniam supercrescit s. des vestra, & abundat charitas uniuscuiusque vestrum in inuicem. Hoc dixit ne forte de tanto bono quod ex deo habebant, tanquam ex seipsis id habentes extolle. i rentur. -δd ergo supercrescit fides vestra inquit, &abii dat charitas uniuscuius p vestrum in inuicem, pratias agere debemus deo de vobis, non ita vos laudare tanquam hoc habeatis ex vobis. Et ad Timotheum dicit, Non enim dedit nobis deus spiritum timoris, sed vit tutis & charitatis S continentiae. in quo sane Apostoli testi onio cauere debemus,ne nos arbitremur n5 accepisse spiritum timoris dei, quod sine dubio magnuest dei donum: de quo dicit Propheta Esaias, Requiescet super eum spiritus sapientiae S intellectus, spiritus consilii &fortitudinis spiritus tacitae ct pietatis, &spi ritus timoris domini: no Suo timore Petrus Christum d negauit : sed illius timoris spiritum accepimus, de quo dicit ipse dominus Christus, Eum timete qui habet postieatem de animam ct corpus perdere in gehennam: ita dico vobis hunc timete. Hoc autem dixit ne illo ti imore nesaremus eum, quo turbatus est Pelius. Hune
enim aurerri voluit 1 nobis cum prius dixit. Nolite ii mere eos qui corpus occidui, de postea no habent quid faciant. Huius timoris no accepimiis spiritum sed virtutis Scharitatis de continetiae. De quo spiritu idem ipse ad Romanos ait, Gloriamur in tribulationibus,
scientes quoniam tribulatio patientia operatur, patien-itia probationem, probatio spem:spes autem non eεfiandit, quia charitas dei dii iussa est in cordibiis nostris perspiti tum sanctum, qui datus est nobis. Non itaque per
nos, sed per spiritum sanctum qui datus est nobis, ipsa
charitate fit, quam dei donum esse manifestat , ut iribulatio no auferat sed potius operetur patientiam. Ad Ephelios etiam, Pax,inquit, fratribus de charitas cum fide magna bona. Sed dicat unde Adeo, inquit patre Se domino Iesu Christo. Ergo haec magna bona non sunt niti dei dona. Sed non est mirum,si lux lucet in tenebris, de tenebrae eam no comprehendunt. In Ioanne
3, qualem dilectionem dedit nobisPater,
ut filii dei vocemur ac simus. Et in Pelagianis tenebrae Ddicunt, Dilectio nobis ex nobis est. Quam si veram, id est Christianam dilectionem haberent, scirent S unde haberet,sicut sciebat Apostolus qui dicebat Nos autem non spiritum huius mundi accepimus, sed spiritum qui ex deo est, ut sciamus quae a deo data sunt nobis. loan nes dieit Deus dilectio est. Et Pelagiani etia ipsum deunoti ex deo, sed ex semetipsis habere se dicunt: & cum
scientiam legis ex deo nobis ei se fateantur, charitatem ex nobis ipsis volunt. Nec audiunt Apostolum dieente Seientia inflat,charitas autem aedificat. Quid est inep- i cer. .
tius, i md vero quid est amentius, ct ab in sinctitate et aritatis alienius, quamcofiteri ex deo esse scientiam. quae sine charitate instat:&ex nobis esse charitatem, quae facit ut scientia instare non possit, item cum dicit Apostolus,Supereminentem scientiae charitatem Christi: quid est in laniusquam putare ex deo esse scientiam, que subdeda est charitati: S ex hominibus charitatem quae supereminet scientiat Fidem autem veram ct doctrinam sana ambas esse dicit ex deo,quia scriptum est, A faeie eius scietia de intellectus procedit. Et seriptum est,Charitas autem ex deo est. Et legimus, Spiritum sci. entiae ct pietatis legimus, Spiritum virtutis Se charita , Elis de continenti xSed maius est donum charitas, quam seientia: nam scientia quando est in homine, eharitas
est neeeitaria ne infletur: charitas autem no aemulatur, i. 're v.
non agit perperam, non inflatur. S tu me dii putasse g. v . arbitror aduersus eos qui gratiam dei vehementer op-
pugnam, qua voluntas humana non tollitur sed ex ina ia mutatur in bonam ct eum bona fuerit adiuuatur: Sse disputast e vi non magis ego quam diuina ipsa scriptura vobiscu locuta sit et iidentitistinis testimoniis v ritatis:quae seriptura diuina si diligentcr in spietatur. Ostendit non solum bonas hominum volutates quas ipse faeit ex malis, de a se factas bonas in actus bonos de in aeternam dirigit vitam: veru metiam illas quae conservat seculi creaturam, ita esse in dei potestate ut eas quo voluerit, quando voluerit faciat inclinari, vel ad lbeneficia quibusdam praestanda, vel ad poenas 'ilibuta idam in praedas, sicut ipsi iudicat occultis,inio quidem
iudicio sed sine dubitalione iustissimo. Na inueninius aliqua peccata etiam poenas esse aliorum peccatorum, scut sunt vasa irae quae perfecta dicit Apostolus in per F sditionem: scut est induratio Pharaonis, cuius Se causa dieitur ad ostendendam in illo virtute dei: sicut est su- Exo. r. ga lsraelitarum a facie hostium de ciuitate Hai. in ani mo enim factus est timor vi fugerent,& hoc factum est ut vindicaretur peccatum eo modo quo suerat vindi eandum.vnde dicit dominus ad Iesum Naue, Non pii erat filii Israel subs sterea facie inimi eorum suorunt. Quid est. non poterunt subsisteret Quare non subsistrabant per liberum arbitrium, sed per timorem turbata voluntate sugiebant,nisi quia deus dominatur de volu tatibus hominum,& quos vult,in formidinem conuer. iii iratus Nunquid non hostes Israelitarum aduersus populum dei quem ducebat Iesus Naue, sua , oluntate pugnarunt Et tame dieit scriptura, quia per dominum factu est cotartari cor eorum,ut obuiam irent ad Isia Elad bellu ut exterminarentur. Ni inquid non sua voluntate homo improbus filius Gemini maledicebat res David Etiam enouid ait Dauid plenus vera Salta deria sapientia Wia ait illi qui maledicentem percutere voluit Quid mihi, inquit ct vobis filii Saruitvli mittite , eum ut maledicat, quia dominus dixit illi maledicere
David. Et quis dicet et,quare secisti se Deinde scripti
574쪽
G radiuina plenam sentem iam regis velut ab alio initio repetendo comendans, Et dixit, inquit Dauid ad Abisai S ad omnes pueros eius. Ecce filius me qui exiit de
utero meo,quaerit animam meam, uanto magis hie filius Gemini Sinite illum ut maledicat quoniam dixit illi deus, ut videat dominus humilitatem mea in & retribuat mihi bona pro maledicto eius in die isto. Q. modo dixerit domiti' huic homini maledicere David, quis sapiens & intellige: Non enim iubendo dixit ubi obedientia laudaretur,sed quod eius voluntatem Froprio vitio suo malam, in hoc peccatu iudicio suo iusto et occulto inclinauit ideo dictum est, dixit ei domin . Nam ii iubenti obtemperasset deo, laudandus potiusquam punitatis esset, sicut ex hoc peccato postea nouimus cne punitum. Nee causa tacita est eurei dominus isto modo dixerat maledicere David, hoc est,cor eius malum miserit vel dimiserit, ut videat inquit domin humilitatem meam, & retribuat mihi bona pro maledicto eius in die isto. Ecce quomodo probatur diu uti cordibus etiam malorum ad laudem atque adiumeni tum bonorum. Sie usus est Iuda tradente Christum: sievsus est Iudaeis erueingentibus Christum. Et quanta inde bona praestitit populis credituris Qui & ipso diabolo utitur pessimo,sed optime ad exercenda , probandam fidem S pietatem bonorum, non sibi, qui omnia scit antequam fiant, sed nobis quibus erat necessarium ut eo modo ageretur nobiscum. Nunquid non sua voluntate Absalon elegit cosilium quod sibi oberat Et tamen ideo fecit, quia exaudierat dominus eius patrem x. oratem ut hoc seret. Propter quod seriptura ait, Et do. minus mandauit dissipare cosilium Achitosel bonum, ut inducat dominus stiper Absalon omnia mala. Bonum ni ilium dixit,quod ad tempus proderat cauta, quia pro ipso erat contra patrem eius comi a quem rebellauerat ut poli et eum opprimere, nisi dominus consilium dissipasset quod dederat Achitosel, agedo in corde Abissalon ut tale consilium repudiaret. S aliud quod ei no .XXI. expediebat, eligeret. Quis non ista iudicia diuina tremiscat quibus agit deus in cordibus etiam malorum hominum quicquid vul reddens eis tame secundum merita eorum Roboam filius Salomonis respuiteonsilium salubre seniorum quod ei dederant, ne cum populo dure ageret. ct verbis coaevorum suoru potius acquieuit, reseod do minaciter quibus leniter cebuit. Unde hoc, niti propria voluntate Sed hinc ab eo receo serunt decem tribus Israel, ct alium regem sibi constituerunt Hieroboam, ut irati dei voluntas fieret, quod etiam futurum esse praedixerat. id enim scriptura dicit Et non audiuit rex plebem quoniam erat conuerso a domino, ut statueret verbum tuum quod locutus est in manu Abiae Silonitae de Hieroboam filio Nabath. Nempe se factum est S illud per hominis volutatem, ut tamen conuerso esset a domino. Legite libros Paralipomenon,& inuenietis in secundo libro scriptum, Et suscitauit dominus spiritum super Ioram spiritum Phi. listii in re Arabum qui finitimi erant Aethiopibus, ct a-stenderiant in terram Iuda, ct dissipauerunt eam,& ce perunt omnem substantiam qM in domo regis inuenta est. Hic ostenditur deum suseitare hostes eis terris vastandis, quas tali poena iudieat dignas. Nunquid tamen Philist, im S Arabes in terram Iudaeam dissipandam sine sua voluntate venerunt, aut se venerunt sua voluntate, ut mendaciter scriptum sit, quod dominus ad hoe faciendum eorum spiritum suscitauit Immo v-triataque verum est, quia ae sua voluntate venerunt, S
tame spiritum eorum dominus suscitavit. Quod etiam Risie dici dotest,& eorum spiritum dominus suscitauit.&tamen tina voluntate venerunt. Agit enim omnipotens in cordibus hominum etiam motum volsitatis coriim
ut per eos agat quod per eos agere ipse voluerit qui omnino iniuste aliquid velle non nouit. Quid est quod homo dei dixit ad Amasiam regem. No veniat tecum exercitus lsrael, non est enim dominus cum Israel de omnibus filiis Ephrem: quoniam ii putaueris obtinere te in illis, in fugam conuerte te deus ante inimicos, quoniam virtus est deo vel adiimare vel in fugam veratere somodo virtus dei alios iuuat in bello dando eis fiduciam alios immissu ii more vertit in fugam, nisi quia ille qui in eoelo S in terra omnia quaecunqueum luit secit etiam in Ordibus hominum operatur i Leg mus quid dixerit Ioas rex Israel, mittens nuncium ad Amasam regem voletem pugnare eum illo. Nam post
aliqua dixit, Nue sede in domo tua. Quid prouocas in malum & ea distia & Iuda ieeu Deinde scriptura su
iunxit, Et non audiuit Amasias, quoniam 1 deo erat ut rat raderetur in manu eius, quonia quaesierunt deos Edo. Ecce deus idololatriae pereatum volens vindicare, hoc Loperatus est in ei corde, cui utique iuste ira ebatur,ut admonitionem salubrem non audiret,sed ea comen pia iret in bellum,ubi cu suo exercitu caderet. Per EM- fchielem Prophetam dieii deus Et Propheta si errauerit S loeutus fuerit, ego dominus seduxi Prophetam illo,
ct extendam manum meam super eum, re exterminabo eo de medio populi mei lsrael. in libro Hester sei i ptum est, quae mulier ex populo Israel in terra captiu talis facta fuerat uxor alienigenae regis Assueri. Ergo in eius libro scriptum est, quod eum haberet necessita- His Cis. tem interueniendi pio 'vulo suo, quem rex ubicunque in regno eius esset, iuuerat trucidari orauit ad dominum,cogebat enim eam magna necessitas,ut praeteri uisum regis & praeter ordinem suum ad illum auderet intrare. Et videte quid seris iura dieat, Et intuitus est eam tanquam taurus impetu indignationis suae: dc timuit regina, ct conuersus est color eius per dii lutionem, S inclinauit se super caput delicatae suae quae praecedebat ea, ct conuenit deus ct transtulit indignationem eius in lenitatem. Scriptu est in Prouerbiis Salomonis, Sicut impetus aquq si e cor regis in manu dei, pre M. quocunque voluerit declinabit illud. Et in Psalmoeen Miesimoquarto legitur dictum de Aegyptiis quid eis fecerit deus, Et eouertit cor eorum ut odissent populum eius. ut dolum facerent in seruos eius. In literis etiam
Apostolicis videte quae seripta sunt in Epistola Pauli
Apostoli ad Romanos Propterea tradidit illos deus in Vim udesdema cordis eorum in immunditiam. Item paul post Propterea tradidit illos deus in passiones ignominiae.ltem paulopost, Sicut non probauerunt deum habere in notitiam tradidit illos ures in reprobam mentem,ut faciant quc non conueniunt. Et ad Thessaloni-eenses in epistola fresida ait de quibusda, Pro eo quod is i a dilectionem veritatis non receperunt ut salvi fierent. Nideo mittet illis deus operationem erroris, , t credant medacio, ut iudicemur omnes qui non credideriit veritat Ped consenserimi falsitati. Hisct talibus testimoniis diuinorum eloquiorum, quae omnia commemorare nimis longum est , satis 'uantum existimo manifestatur,operari deum in cordibus hominum ad ineli-nadas eorum voluntates quocunque voluerit, sue ad bona pro sua misericordia, siue ad mala pro meritis e
575쪽
ris A culto semper aut eiusto. Fixumen iis debet esse de in mobile in eorde vestro, uia no est iniquitas apud deii. Ac per hoe quando legitis in literis veritatis a deo se-duei homines aut obtundi vel obdurari corda eorum, nolite dubitate praecessisse mala merita eorum, ut histet a paterentur: ne incurratis in illud prouerbium Salomonis insipientia viri violat vias eius, deum autem causatur in corde suo.Gratia vero non secundum merita hominum datur, alioquin gratia iam non est gratia: luia ideo gratia vocatur, quia gratis datur Si autem l rotis est siue per aselos vel bonos vel malos, siue quo- que alio modo operari etiam in cordibus malorum pro meritis eorum, quorum malitiam non ipse fecit,
sed aut oliginaliter tracta est ab ipso Adam, aut erevit per propriam voluntatem. quid mirum est ii per spirituranetum operatur in cordibus electoris suorum bona, i qui operatus est ut ipsa corda essent ex malis bona
coaxi suspicitur homine, qualibet merita bona, quae
putant praecedere ut iustifieentur per dei gratiam, non intelligentes eum hoc dicunt, nihil aliud dicere quam se negate gratiam: sed ut dixi quod volunt de maiori-l rib inspicetur, de paruulis eerte Pelagiani quid rest
, deam non inueniunt. quorun nec voluntas ulla est in accipienda gratia, cuius volutatis meritum praeessisse dicant, de insuper eos et iacum fletu reluctari videmus quando baptitantur, de diuina sacramenta percipiunt. Quod eis ad magnum impietatis peccatum imputaretur, si iam libero uterentur arbitrio: S tamen hiret etiain reluctantibus gratia, Vertissime nullo bono merito praecedente, alioquin gratia iam no esset gratia. Et aliu uando filiis infidelium praestatur haec gratia, eum o
culta dei prouidentia in manus piorum quomodocumque perueniunnaliquando fidelium filii non eam eon- uuntur aliquo impedimento existente,ne positi pe- rielitantibus subueniri. Ei ut vero ista per occuliam dei prouidentiam , cuius inscrutabilia sum iudici det inurastigabiles viae: quod ut Apostolus diceret, quid praedi- xerit intuemini. Agebat enim de ludatis de gentibus euscriberet ad Romanos id est ad gentes, de ait,sicut enialiquando vos no credidistis deo, nunc autem misericordiam consecuti estis in illorum incredulitate: ita dci hi nune non crediderum in vestra misericordia, ut&c ipsi misericordiam consequantur. conclusi enim deus omnes in infidelitate, ut omnium misereant r. Et cum ait disset quid dixerit, admirans sententiae suae ceriam quidem veritatem, sed magna ii profunditatem, quo- in o concluserit deus omnes in infidelitate ut om-l nium misereatur, quasi faciens mala ut venirent bona: mox exclamauit atq; ait, o altitudo diuitiarum sapientiae ct seletiae dei, quam inscrutabilia sum iudicia eius,
de inuestigabiles viae eius. Hxe enim inscrutabilia iudicia, de inuestigabiles vias permersi homines no cogitates & procliues ad reprehendedum, non idonei ad intelligendum .putabant de iactitabant Apostolos diecte faciamus mala ut veniat bona. Qisod absit ut Apostoli dicerent ed homines non intelligentes hoc putabat dici quando audiebant quod dixit Apostolus, Lex aute subintrauit ut abundaret delictum: ubi autem abunda
uit delictumsuperabundauit gratia. Sed utique gratia
id agit, ut iam fiant bona ab eis qui fecerunt mala,non ut perseuerent in malis, de reddi sibi existiment bona. Non itaque debent dicere, faciamus mala ut veniant bona:seu, fiamus venerunt bona : iam faetamus bona, ut in futuro seculo recipiamus pro bonis boin hoc seculo recipimus pro malis is ta
pier quod seriptum est in psalmo, Misciteordiam 'iu. Ddicium camam tibi domine. Prius itaque no ideo v nit filius hominis in mundum, ut iudicet munduria, sed Darei. vi salvetiit mundus per ipsum: hoc propter miserieordiam. postea vero propter iudicium venturus est iussi dicare vivos ct mortuos quavis de in hoc tempore ieci saluitio no fiat sine iudicio sed occulto. ideo ait, in iudicium veni in hunc mundisin: ut qui non vident, videant: ct qui vident, caeci fiant. Ad occulta ergo cantur. dei iudicia reuocate, quando videlitis in una causa qua certe habent omnes paruuli, hxreditarium malum trahentes ex Adam, huie subueniri ut bapti retum illi non subueniri. vi in ipsa oblisatione moriaturillum bapti- et tum in hac vita relinqui, que praesciuit deus impium
futurum: istum vero baiulgatum rapi ex hac vita,ne malitia mutet intellectum eius:& nolite in istis dare iniustitiam vel insipientiam deo, apud quem iustitia fons est S sapientiae. Sed sicut vos exhortatus sum ab initio sermonis huius, in quod peruenistis, in eo ambulate,&hoc quoque vobis deus reuelabit, de si non in hae vita,
eerte in altera : nihil est enim invultiam quod non reuelabitur. Mando ergo auditis dicentem dominum,
Ego dominus seduxi Propheta illum:& quod ait Ap
stolus Cuius vult miseretur, & que vult obdurat: in eo liquem seduci permittit vel obdurari, malae ins meritaeredite et in eo vero cuius miseretur, gratiam dei non reddentis mala pro malis sed bona pro nulls Edeliter de indubitarer agnoscite. Nee ideo auferatis a pharao ne liberum arbitrium quia multis locis dicit deus, Ego induravi Pharaon vel induravi vel indurabo cor Pharaonis. Non enim proeterea ipse Pharao no indurauit cor suum. Nam de hoc de illo lenitur, quado ablata est ab Aegyptiis nomita, dice teicriptura, Et instrauauit rae. . Pharao eor suum de in isto imore, de noluit divinittere populia . Ac per hoc de deus indurauit per iustum iudicium,& ipse Pharao per liberam arbitrium. Certi ergo estote,quia non erit inanis labor vester, si in bono propolito proficientes perseueretis usque in fine. Deus enim qui modo illis quos liberat, non reddit secudum
opera eorum, tunc reddet unicuique secundum opera eius. Reddet omnino deus de mala pro malis, quoniam
iustus est: ct bona pro malis, quoniam bonus est: ct bona pro bonis, quoniam bonus de iustiis est. Tituminoia pdo mala pro bonis non reddet, quoniam iniustus non est. Reddet ergo mala pro malis, poenam pro iniustitia: S reddet bona pro malis gratiam pro iniustitia: de reddet bona pro bonis gratiam pro gratia. Repetite Ganr I.s,idue librum istum:& si intelligitis, deo gratias a site: ubi autem non intelligitis, orate ut intelligatis, cubitenim vobis dominus intellectum. Memeto te scriptum esse, Si quis vestrum indiget sapientia, postulet a deo I....tiqui dat omnibus afluenter, de non i meroperat, ct dabitur ei. ipsa est sapientia diuursum deilaedens. sicut ip se Apostolus Iacobus dicit. Illam vero sapientia repellite a vobis & orate ut no si in vobis,quam detestatus est, ubi ait Quod si telum amarum habetis, de conten- Ia p. 3.tiones in vobis sint non est ista sapientia desursum descendens, sed terrena animalis diabolica. ubi enim et Ius&contentio est,ibi inconstantia & omne opus prauum. ae autem desursum est sapientia primum quidem rudica es dei de pacifica modesta, suadibilis plena misericordia de fractibus bonis, inaestimabilis, sine sinulatione. Qis id boni ergo non habebit qui hane sapiet iam postularit de impetrarit a domino i Et hine inuitiligite grati ivi, quia si ex vobis esset ista orientia, de
576쪽
G sursum noti est et nee ab ipso qui nos creauit deo postulanda esset. Fratres, orate & pro nobis. ut temperanter
Spie ct iuste vivamus in hoe seculo expectantes illam beatam spem, S manifestationem domini S ialuatoris
nostri lcsu Christi, cui est honor & gloria S regnii Cipatre S spiritu sancto in secula seculorum.Amen.
Fpiscopi de correptione S gratia ad. valentinum,& eum illo mo- nichos, Liber unus.
ECTIs literis vestris, valenti ne frater dilectissime,& qui simul seruitis deo, quas per fratrem Florum
ct eos qui cum illo ad nos veneriit, misit charitas vestra , egi deo gratias, quod vestram in clomino pa- cena, ct in veritate consensionem,oc in charitate fiagrantiam, vestro nobis reddito se
mone cognoui. od autem ad tabuersionem quorundam apud vos molitus est inimicus, deo miseran. te , ct eius insidias in suorum semorum prouectum mirabili bonitate vertente , ad hoc potius valuit, ut nulli vestrum destruerentur in peius, sed nonnulli instruerentur in melius.Non itaque opus est omnia identidem retractare, quisu cirier vobis pleno libro dictu tata transmisimus , quem quomodo susceperitis, scripta indicam vestra. veruntamen semel lectum nullo modo arbitremini satis vobis inote secre potui se . Si ergo eum tactuosissimum habere vultis, non vos pigeat relegendo habere notissimum, ut diligetis. si me sciatis quibus Squalibus quaestionibus soluendis at s sanandis,non ibi Xumana, sed diuina occurrat authoritas , a qua recedere non debemus,si volumus peruenire quo tendimus. Dominus autem ipse non solum ostedit nobis a quo malo declinemus, de quod bonum faciamus, quod solum potest legis litera , veru metiami adiuuat nos. ut declinemus a malo, ct siciamus boni,
quod nullus potest isne spiritu gratiae: quae si desit, ad
hoe lex adest,ut reos fietat & oecidat Propter quod dieit Apostolus, Litera occidit, spiritus autem vivificat. i ergo legitime lege utitur, discit in ea malum &bonum,& non eo ni dens in virtute sua, sagit ad gratiam, qua praestante declinet a malo, de faciat bonum. Quis autem confugit ad gratiam, niti cum a domino gressus hominis diriguntur, & viam eius volet ine per hoc 3: desiderare auxilium gratiae, initium gratiae est: de quo ait ili Et dixi nuc eoepi:h est immutatio dex terae excelli. Liberum itaque arbitrium & ad malum de ad bonum faciendum eonfitendum est nos habere: sed in malo faciendo liber est quisque iustitiae,se usq; ree-eati: in bono autem liber elle nullus potest nisi i ierit ii beratus ab eo qui dixit, Si vos filius liberauerit, tuc vere liberi eritis. Nee ita ut eum quisque fuerit a peccati damnatione liberatus, iam non indigeat sui liberatoris auxilio, sed ita potius ut ab illo audiens, Sine me nihil potest ista re: steat ei det ipse, Adiurornie' esto ne derelinquas me. Hane fidem quae sine dubio vera de Prophetica de Arostolica fides est, etia i stat te nostrosi ro inuenisse me gaudeo: unde hi potius corrigiat sunt i quos quidem propitio deo correctos esse ia existimo, qui eum non intelligebant. Intelligenda est enim ingratia dei per lesum Christum dominum nostr si, qua
sola homines liberantur a ni alo, de sine qua nullo pror sin i cie cogitando itue volendo de amando siue agendo faciunt bonum. No solum vi monstrante ipsa quid faciendum iit seiant, verum etiam vi praestante ipsa faciant cum dilectione quod scilini. Hae quippe inspirationem bonae voluntatis ath: operis poscebat Apost Ius ei, quibus dicebat, Oramus aute ad deum,ne quid et C r.is, faciatis mali,no ut nos probati appareamus, sed ut vos quod bonum est faciatis. shoc audiat&nsi euigilet, atque sateatura domino deo nobis ei se ut declinemus a malo ct sactamus bonum ndoquidem non
ait Apostolus, monemus docemus, hortamur,increramus, ed ait, Oramus ad deum ne quid faciatis mali, sed quod bonum est iaciatis. Et tamen etiam loquebatur eis, de faciebat illa omnia quae commemoraui: in nebat,docebat ,hortabatur, increpabat. Sed sciebat hce omnia non valere, quae plantando a rigando faciebat in aperto,nisi eum pro illis exaudiret orantem, qui dat L
incrementum in occulto: quoniam seut idem doctor dicit, neque qui plantat est aliquid neque qui rigat sed i. c. s. qui incrementi, dat deus. Non se itaque fallant qui di .cunt, Vt quid nobis pr dicatur atque praeeiphur ut declinemus a malo, de faciamus bonum, si hoc nos non
agimus, sed id velle d: operari deus operatur in nobis
sed potius intelligant ii filii dei sunt, spiritu d. i se agi,
ut quod agendum est agant,&cum egerint illi a quo laguntur gratias agant. agutur enim ut agant,no ut ipsi
nihil agant, det ad hoe eis ostenditur quid agere dei, ant et ut quando id agunt sicut agendum est, id est eum dilectione de delectatione, iustitia suauitatem qua de- dit dominus ut terra eius daret fructum suum accepit
se se gaudeant. Qisado autem non sunt sue omnino inon uetendo, siue non ex charitate faciendo, orent ut quod nondum habent accipiant. id enim habebotquod non accepturi sunt, aut quid habent quod no ac- i. r. - ceperunt 'Ergo, inquiunt praecipiant tantummodo cunt.
nobis quid iacere debeamus qui nobis praesunt.& ut faciamus orent pro nobis: non autem nos corripiant de
arguant si no fecerimus. ima omnia fiat, quoniam do.ctores Ecclesiarum Apostoli omnia iaciebant de praecipiebat quae fierent,& corripiebat si non fieret, de or bam ut serere. Praecipit Apostolus dicens, Omnia vestra in eliaritate sant. Corripit dicens, lam qui de om- nino delictum est in vobis, quia iudicia habetis vobis cum. Quare enim non ni agis iniquitate patimini, qua . ire non totius fraudamini Sed vos iniquitatem facitis de fraudatis,& hoc fratribus. An nescitis quia iniusti regnum dei non possidebunt Audiamus & oratem, Vos
autem inquit, dominus multiplicet S abundare saeiat in charitate in inuicem de in omnes.Pracipit ut habea- tur charitas: corripit quia non habetur charitas: orat ut abundet charitas. O homo in praeceptione cognosce quid debeas habere:in correptione cognosce tuo te vitio no habere: in orati oecognosce, unde accipias quodvis habere. homodo inquit, meo vitio non habetiar, quod non accepi ab illo a quo nisi detur, non est omnino alius unde tale ac tantum munus habeatur Patimini me paululum fratres mei, non aduersum II. vos quorum rectum est eor cum deo, sed aduersus eos ut terrena sapiunt, vel aduersus ipsas humanas cogitationes pro coelestis de diuinae eratiae charitate cetrare.
577쪽
A Hoe enim dicunt qui i sub malignis operib ab huius gratiae praedicatoribus corrigi nolunt. Praeeipe mihi quid facta, ct si fecero, age pro me gratias deo, qui mihi vi Leerem dedit. Si autem non te ro non ego corripiendus stim sed ille orandus est ut det quod no de dii id est ipsam qua praecepta eius fiant, fidelem dei ae
proximi citaritatem. Ora ergo pro me ut hanc accipia, a per hane ex animo cum bona voluntate qua praecepit faciam. Recte auteni corri terer si ea mea culpa non
liaberem: hoe est, si eam postem mihi dare vel sumere ipse,nec sicerem: vel si dante illo accipere noluissem. Cum ergo & ipsa volutas a domino prxparetur, rine corripis, quia vides me eius praecepta facere nolle,& non potius ipsum rogas, ut in me operetur ae velle Ad haec respondemus, iniciique dei praecepta iani tibi nota non facis & corripi no vis, etia propterea corripiendus es quia corripi non vis. No vis enim tibi tuai vitis demonstrarim sit vis ut feriantur, fiatque tibi ut lis dolor quo medicu quaeras: non vis tibi Di ipse ostendi, ut cum deformem te vides, reformatorem deiid res eique supplices ne in illa remaneas sis litate. Tuum uippe vitium est quod malus es,& maius vitium cor- ripi nolle quia malus es: quasi laudanda vel indigerenter habenda sint vitia . ut neque laudentur neque vitui peremur: aut vero nihil agat timor correpti hominis,l vel pudor,vel dolo Caut aliud agat cum talubriter iii mulat nisi ut rogetur bonus, de ex malis qui corripiuntur inonos faciat qui laudentur. Od enim vult pro se seri qui corripi no vult, adicit, ora potius pro me ideo corripi edus est,ut faciat etiam ipse ero se. Dolor quip-lte ille quo sibi displicet quado sciat it correptionis acu-eum,excitat eum in maioris orationis affectum, ut d comissera me incremento charitatis adiutus desinat ageret
pudenda de dolenda, ct agat la anda atque gratada.
Uxe est eorreptionis utilitas, quae nunc maior nuc minor pro peccatorum diuerstate salubriter adhibetur Sctuc est salubris quando supernus medicus respicis. Noenim aliquid proficit, nisi eum facit ut peccati sui queque poeniteat. Et quis hoc dat nisi qui respexit Aposto-M .. . tu Petrii negante, & fecit fientem unde de Apostolus Paulus posteaquam dixit cum modestia corripiendos Tin .m esse diuersa sentientes protinus addidit. Nequado det Ceis deus p.renitentiam ad cogoscendam veritatem, &respiscant de diaboli laqueis. Cur autem isti qui corripi nolunt, dicunt avium praecipe mihi ct ora tro me,s ut quod praecipis faciam Cur nodotius secun aum si um prauum sensum & ista duo respuunt de dicunt,Nec
ut praecipias mihi, nee ut ores pro me volo Quis enimi hominum ostenditur orasse pro Petro ut daret ei deus
ponitentiam, tua se negasse dominum fleuit sis hominum Paulum diuinis praeceptis ad fidem Christia
nam perii nemibus erudiuit Cum ergo audiretur prae
m. i. dicatis Euagelium de dicens, Nolum enim vobis tacita fratres Euangelium quod euageliratum est a me, quia non est secudum hominem, neque enim ego ab honii- ne accepi illud neque didici sed per reuelatione Christi Iesu: responderetur ei. id nobis molestus es, ut abs te accipiamus atque discamus, quod tu non ab homine accepisti neque didicistii potens est enim ille quiti i/edit ite de nobis dare quomodo tibi. Porro si hoc
non audent dicere,sed patiuntur sibi euagelium ab ho mine praedicari: quavis etia possit non per hominem homini dari concedant etiam corripi se debere a praepostis suis,a quibus Christiana gratia praedicaturi quo
uis non negetur deus posse qui vati uolui m
mine corripiente corrigere,& ad dolor e salubrem pee. Dnitentia occultissima ae potetissima medicinae suae potestate perducere Et scut non est ab oratione cessandupro eis quos corrigi volumus,etiam si nullo hominum orante pro Petro, dominus respexit eum. ct feeit eum situm peccatum ere: ita non est negligenda eorreptio, quatiuis deus quos voluerit etiam non correptos facitiae eorrectos. Tuc autem correntione proficit homo, eo miseretur atque adiuuat qui Lacit quos voluerit etiasne eorreptione proficere. bed qnare isti sie, illi aliter atque alii aliter diuersis de innumerabilibus modis vo centur ut reformentur, absit ut dicamus iudicium luti esse debere,sed figuli. Apostolus inquiui, ait, quis enim ite discernit Quid autem habes quod non aecepisti Si autem accepisti quid gloriaris quasi no acceperis 3 Cur
ergo corripimur arguimur,reprehedimur accusamur
Quid facimus qui non accepimus i hae dicut, extra culpam se videri volui, in hoc quod non obediunt deo, quia utique ipsa obedielia in mus eius est: quae noeesse est ut insit ei cui charitas inest . quae sne dubio ex deo est A dat eam pater filiis siris .Hane, inquiunt, non accepimus quid itaque corripimur, quati nos eam nobis dare possimus, ct nostro arbitrio dare nolimus i ENee attendunt si nondum regenerati fiant, primam cap.VLesse causam cur obiurgati quod tim inobedientes deo, Via. . .sbi debeat displicere, quia fecit deus hominem rectum
ab initio humanae creaturae, ct non est iniquitas apud Id tu Ae per hoc prima prauitas qua deo non obeditur, ab hoinine est, quia ex rectitudine in qua tu deus primitus citi fila mala voluntate decides prauus ellectus est. An vero ideo prauitas ista corripienda non est in homine. iii a non eius propria qui corripitiar sed conmmunis est omnibus imo vero corripiatur S in singulis quod est omnium Non enim propterea cuiusquam noest quia ab ea nullus immunis est. Peceata quidem ista
originalia ideo dicuntur aliena, quod ea singuli de parentibus trahunt: sed non sine causa dici, tur & nostra, quia in illo uno omnes sicut dicit Apostolus, peccaue-- .riant. Corripiatur ergo origo damnabilis ut ex dolore
correptionis voluntas resci rationis oriatur si tamen
qui corripitur filius est promissionis: ut stretitu correptionis forinsecus insonate atq; pasella te. oeus in illo iniri secus occulta insipiratione operetur ae velle. Si autem iam regeneratus S iustificatus in malam v itam sua pvoluntate releabitur, i iste non potest dicere, no a ceri quia acceptam gratiam dei suo in malum libero mist arbitrio. i ii correptione coim punctus salubriter ingemit, de ad similia bona opera vel etiam melio ra reuertitur nempe hic apertissime utilitas correptionis apparet. Sed per hominem correptio siue ex citaritate ut, iue non sit, tamen ut correptio prosit, non nisi
per deum fit An adhue S iste nolens corripi potest dicere Qis id ego feci qui non accepi quem constat acee pisse, de sua culpa quod acceperat amissi ei Possum, in
quit,possum omnino, quando me arguit 'inod ex bonx vita in malam mea voluntate relas fila sim, dicere adhue, Quid ego feci qui non actari: accepi enim fidem quae per dilectione operatur, sed in illa usque in finem
perseuerantiam non accepi: an quisquam dicere aud bit istam persevcrantiam non ei se clomini dei,&hoc
tam magnu bonum ita cisse nostrum, ut quisquis id habuerit , non ei possit Apostolus dicere, ita enim ita bes quod non accepisti: quoniam hoc se habet ut non .acc perii Ad haec nos negare quide non rossumus etiatiam in bono proficientem usque in finein,
578쪽
G magnu esse dei munus mee esse nisi ab illo, de quo seria
Iach L ptum est Omne datum optimum S omne donum perati uni desursum est descendens a patre luminum. Sed no ideo est et iis qui non perseuerauerit,negligiaa correptio , ne serie det illi deus poenitentiam, S rei iri se ata. mi. de diaboli laqueis. Correptionis quippe utilitati hanc sententiam sub luxit Aeostolus dieens sicut supra commemoraui. Cum inoaestia corripientem diuersa sentientes nequando det illis deus poenitentia. Nam is di.xerimus istam persei ierantiam tam laudabilem tamques,licem sic esse hominis, ut ei non sit ex deo: illud primitus euacuamus. quod ait domin Petro, Rogaui pro te ne deficiat fides tua. Qis id enim ei rogauit, nisi re seuerantia usque in finem, Qux profecto ii ab homine homini esset,a deo poscenda no esset. Deinde cum di Cis. cat Apostolus oramus autem ad deum ne quid faciatis mali, proculdubio perseuerantiam eis orat ad deum.
Neque enim nihil mali facit qui bono deserit. S 1 quo
declinare non debet inclinatur in malum no perseuerans in bono. illo etiam loco ubi dicit Gratiax ago deo' in omni memoria vestri, semper in omni prece mea Pomnibus vobis cum gaudio deprecationem faeies, su-H per communicatione vestra in Evangelio a prima die
vcs nunc, confidens hocis sum . quoniam qui erepti in vobis opus bonum, perficiet usque in die Christi lesu. Qis id aliud eis quam perseuerantiam in bono usque in fine de dei miseratione promittit items ubi dieit Salutat vos Epaphras, qui ex vobis est seruus Christi Iesu.
semper certans pro vobis in orationibus . vi sivis perfecti & pleni in omni volutate dei quid est, i sti tismi si ut perseueretis: Vnde dictum est de diabolo in veri tate non stetit: quia fuit ibi,sed non permaniit. Na uti sisti in fide iam stabant. Nee aliud oramus cum oramus ut qui stat stet .nisi ut peiscueret. item ludas Apostolus eum dicit, Ei autem qui potens est eonseruare vos sine insensione, ct constituere ante conspectum gloriae suae immaculatos in laetitia moniae apertissime ostendit d num dei esse in bono perseuerare vH: in finem id enim aliud donat qui conseruat ii ne offensione. vi castituat ante conspectum gloriae suc immaculatos in laetitia,niti perseuerant iam bonam 3 Quid est etiam quod in Apostolorum ambus legimus. Audientes aute gen- tes gavisae sunt,& exceperiit verbum domini, & credi- derunt quotquot erant ordinati in vitam aeterna Quis in aeternam vitam potuit ordinari,nisii perseuerantiae dono madoquidem qui perseuerauerit usq; in finem, hie saluus erit. Qua salute nisi a terna Cu vero in ora-M V. . tione domini ea deo patri dicimus, Sanctificetur nometuum: quid aliud dicimus, quam ut nomen eius sancti .ficetur in nobis Q sod cum iam fer lauacrum regen rationis effectum iit, sua re quotidie a fidelib' poscitur, nisi ut in . o quod factu est in nobis, perseueretur 1 no-c prianus bis Nactbeatus Cyprianus hoc sic intelli it exponens de reari ne quippe eadem orationem, Dicimus, inquit, sanctificetur nomen tuum: no quod optemus deo ut sancti Reetur orationibus nostris sed quia petamus a deo ut timmen eius sanctificetur in nobis. caeteri, a quo deus sancti heatiar, qui ipse sanctificat Sed quia ipse dixit Sancti estote quonia ae ego sanctus sum: id petimus S rogamus, ut qui in baetismo sanctificati sumus, in eo quod
eise coepimus perseuerem . Ecce gloi iosissimus martyr
hoe sentit. 'uod in his verbis quotidie fideles Christi
petur,ut perieueret in eo quod esse coeperunt. Nullo autem dubitante, quisquis a domino ut in bono pers ueretur tur, donum eius esse talem perseuerantiam
constetur. ae cum ita sint,m pimus tamen eos, iu- Rsteque corripimus, quienni bene viverent, non in eo perseuerarunt. Ex bona quippe in malam vitam sua voluntate mutati sunt, et ideo corripiuntur: & si nihil eis correptio profuerit,sed in vita perdita usque ad morte perseuerauerant etiam diuina in aeternum damnatione sunt digni. Nec se excusabunt dicentes seut modo dicunt,quare corripimur: ita tunc, Mare danamur quandoquidem ut ex bono reuerteremur ad malit, perieuerantiam non accepimus, sua hermaneremus in bono nullo modo hae excusatione a iusta da nati ne se liberabunt. Si enim scut veritas loquitur nemo liberatura
damnatione quae facta est per Adam, nisi per fidem lesu Christi tamen ab hac damnatione non se liber bunt qui poteriit dirare,nose audisse Euangelio Christi, cum fides ex auditu st: quanto minus se liberabunt qui dicturi sunt perseuetat iam non accepimus Iustior enim videtur excusatio dicentium, non accepimus audientiam, vim dicentium non accepimus perseuer tiam: quoniam potest diei homini in eo quod audieras ct tenueras in eo perseuerares ii velles. nullo modo autem dic potest id quod no audieras, erederes ii velles. Ae per hoe ct qui Euangelium non audierui: & qui eo Laudito in melius commutati perseuerantiam no acceperunt: d: qui Euangelio audito venire ad Christit,hoc est in eum credere noluerunt, quonia ipse dicit, Nemo svenit ad me,nisi ei datum fuerit 1 patre meo: S qui per laetatem paritulam nee credere potuerunt sed ab origi nati nova solo possent la uacro regenerationis absolui, quo tamen non accepto mortui perierunt, non sunt ab illa conspercone disercti, quam costat esse damnatam, cutibus omnibus ex uno in condemnatione. Discernatur autem no meritis suis, sed per gratia in mediatoris,
hoe est in singili ne sciuili Adam iusti ficati gratis. Itaque cum audimu , Quis enim te discernit quid autem i. habes quod non accepisti is aute accepisti,quid glori ris quati no acceperis ab illa perditionis massa quae facta est per primum Adam, debemus intelligere neminem posse discerni, nisi quia hoc donum habet quicquis habet, quod gratia saluatoris accepit. Hoc autem Apostolicum testimonium tam magnum est ut beatus Cyprianus ad Cyrinu scribens, ipsum subiecerit illi titulo , in quo ait in nullo esse gloriandum, quando iam strum nihil sit. Qisi raraque ergo ab illa originali damnatione ista diuinae gratiae largitate discreti sunt, non est dubium quod S procuratur eis audiendum Euagelium: Se curo audiunt credunt, & in fide quae per dilectionem operatur,vsq; in finem perseuerant:&si quando exorbitat correpti emendantur, ae quidam eorum ei si ab hominibus non corripiantur, in viam quam reliquerant redeunt:& nonnulli accepta gratia,in quali- bet aetate Periculis huius vitae mortis celeritate subtra i huntur.Haec enim omnia operatur in eis, qui vasa mi sericordiae operatus est eos qui ct elegit eos in filio suo ante eonstitutionem mun di per electionem gratiae. Si i m. i. autem gratia, iam non ex operibus, alioquin gratia iami non est gratia . Non enim sic sunt vocati , ut non e i sint electi, propter quod dictum est, Multi sunt voesi M. t. iiii, pauci vero electi: sed quoniam secundum propositum vocati sunt profecto electi sunt per eleruonem,uti dictum est, gratiae non prccedentium meritorum suo rum, quia gratir illis est omne meritum. De talibus di
cit Apostolus, Selmus quoniam dilis libus deum nia cooperamur in bonum, his qui secudum proposi-
579쪽
A destinauit eosormes filii imaginis filii sui, ut sit ipse primogenitus in inultis fratribus: quos autem praedes lina-iuit , illos de vocavit: quos autem vocavit, ipsos Si iusti ficauita tuos antem iustificauit, ipsos S glorifieauit. Ex istis nullus perit, quia electi sunt omnes. Electi sunt au itei quia secundum propositum vocati sunt proposit autem non suum sed dei. De quo alibi dicit ut seeunduelectione ni propolitum dei maneret, ct non ex operibus sed ex vocante dictum est ei quia maior seruiet minori . ct alibi, Non secundum opera nostra, inquit, sedi secundum suum propositum S gratiam.Cum ergo au- dimus Quos autem praedestinauit, illos & vocavit, secudum propositum vocatos debemus agnoscere, quoniam inde coepit, dicens: omnia cooperantur in bonuhis qui secundum propositu vocati sunt:ae dc inde sub l iunxit, Quoniam quos ante praesciuit,& praedestinauit conformes imaginis filii sui ut iit ipseprimogenitus in multis fratribus. Atque his praemis is iubdidit ,Quos autem praedestinauit illos & vocavit. Eos itaque vult intelligi, quos se indum propolitum vocavit, ne putetur, in eis elle aliqui vocati & non electi, propter illam do- 'xo 'minicam sententia Multi vocati pauet electi. Quicun-B que enim electi, ii ne dubio etia vocati: non autem quicunque vocati , consequenter electi .l ili ergo electi, vis saepe dictum est, qui secundum propositum vocati, quil etiampraedestinati atque praesciti. Horum si quispiam petit fallitur deus:sed nemo eorum perit quia non fal- litur deus. horum si quispiam perit,vitio humano vini citur deus: sed nemo eoru perit, quia nulla re vincitur deus Electi autem sunt ad regnandum ei, Christo, non quomodo electus est Iudas ad opus cui cogruebat. Ab
illo quippe elcctus est , qui nouit bene uti etiam malis, ut S per eius opus danabile illud propter quod ipse vel ne iat, otius venerabile compleretur. Cum itaque audimus, Nonne ego vos dilodecim elegi & unus ex vobis diabolus est illos debemus intelligere electos per misericordiam,illum per iudiciu in. illos ergo elegit ad obtinendum regnum suum: illum ad est undendum san-ruinem suum. Merito sequitur vox ad regnum electorum, Si deus pro nobis,quis contra nos Qui filio proprio no pepercit, sed pro nobis omnibus tradidit eum. quomodo nonoe cum illo nobis omnia donauit Quis
accusabit aduersus electos dei Deus qui iustificat Qui, C condemnat Christus lesus qui mortuus est, magis autequi & resurrexit, qui est in dextra dei, qui & interpellat pro nobis Q in fortis aute perseuerantiae usque in finem munus acceperint sequantur S dicant, is nos separabit a esuritate Christi raribulatio, an angustia, an persecutio, an fames, an nuditas,an periculum, an gladius FSicut scriptum est, mi a propter te niortificat mur tota die,aestimati sumus ut oves occisonis. Sed in his omnibus super uincimus per eum qui dilexit nos.
Certus sum enim quia neque mors, neque, vita neque angelus, neque principatus, neque praesentia,neque m-tura, neque virtus, neque altitudo, neque profundii, ne screatura lalia poterat nos separare a charitate dei,
quae est in Christo Iesu domino nostro. Isti significati sunt ad Timotheum,ubi cum dictum fuisset H menaeum & Philetum fidem quo rudam subuertere, mox additum est, Pii inum aut e fundamentum dei stat habens signaculum hoe Sciuit dominus qui sunt eius. Horii tades quae per dilectionem operatur profecto aut omnino non deficit:aut si qui sunt quoru deficit, reparatur antequam vita ista sitiatur. S deleta quae intercurrerat
iniquitate, Quein finem Perseueralia deputatur. Q
vero perserat raturi non sunt, ac si ea fide Christiani re Dconuersatione lapsuri sunt, ut tales eos vitae helu finis inueniat, proculdubio nec illo te ore quo bene ple pvivunt in isto numetro copulandi sunt. Non enim sunta inrisa illa perditionis praeseientia dei ct praedestinatione discreti, Se ideo nec secudum propositiani vocati ac per hoe nec electi . sed in eis vocati, de quibus dictum est, Multi vocati:& no in eis de quibus dictu est pauei vero electi. Et tamen quis neget eos electos eum credunt & baptirantur,ct secta dum deum vivunt Plane dicuntur eiecti a nesciemibus quid fit iuri sint, non ab illo qui eos nouit non habere perseuerantiam, quae ad beatam vitam perducit electos, scitq: illos ita stare, ut praescierit esse casuros. Hie si a me quaeratur, cureis deus perseuerantiam non dederit, qui eam qua Christiani viverent dilectione dedit: me ignorare respodeo.Non enim arroganter , sed agnoscens modulum meum,audio dicentem Apostolum , O homo , tu ,
quies qui res ondeas deo Et, O altitudo dii iitrarum capientiae & ieientiae dei, quam in semiabilia sunt iudi
eia eius S in uestigabiles vi eius. Quantum itaque nobis iudicia sua manifestare dignatur, gratias agamus: quantum vero abscondere,no aduersus eius consilium Emurmuremus, sed hoc quoque nobis saluberrimis ei se credamus. Tu autem quisquis inimicus eius gratiae se
interrogas,ipse quid dicis Bene, quod te no negas eise Christianum, S catholicum iactas. Si ergo coni teris donum dei esse perseuerare in bono usque in fine, cur hoe doni, ille accipiat ille no accipiat, puto quod mecia pariter nescis, ct ambo hie inscrutabilia iudicia dei tenetrare non possumus. Aut si ad liberum arbitrium nominis quod non secundum dei Vratiam. sed eo ni ita ea defendis, pertinere die is ut perseueret i bono quisti: vel non per eueret, non deo donante ii perseueret ,sed humana voluntate faciente: quid moliturus es contra verba dicetis, Rogaui pro te Petre ne de eiat fides tua An audebis dicere etiam rogante c hristo ne deficeret fides Petri defecturam filiise si Petius eam deficere voluisset , hoe est . ii eam rusque in pnem perseuerare noluisset, suasi aliud petr ullo modo vellet, quam pro illo Christus rogasset ut vellet Nam iiii ignorat tunc fitisse perituram fidem Peli i si ea quae fidelis erat voluta, ipsa desceret: S permansi trahi, si ea de volutas maneret Sed uia praeparatur volutas a domino,ideo pro Filio no posset vile inanis oratio. Quando rogauit ergo ne fides ei desceret quid aliud togauit nisi ut haberet in fide liberrima soriis imam, inuictissinia perscucrantissimam volutat em Ecce quemadmodum secundum gratiam dei no contra eam libertas dcfenditur voluna, quippe i uitur gratiam sed gratia potius libertatem. S ut perseueret, te lectabilena perpetuitatem, ct insuperabilem fortitudinem. M iranduin est quidem, militumque mirandum, quod filiis suis deus litibusdam quos res
iactauit in Christo, quibus fidem, spem , dilectionein
dedit, non dat perseuerantiam: cum filiis alienis scelera tanta dimittat, atque imperiit a Vratia sua . saeiat filios suos. Quis hoc non miretur Quis hoc non vehementissime stupeat . Sed etiam illud no minu nitrum est, de tamen verum, atque ita manifest una, vi neci painimi ei gratiae dei, quomodo id negem, valeant inuenire, quod filios quosdam amicorum suorum . hoe est regeneratorum bonorumque fidelium, sine baptisuio hinc par los exeuntes, quibus utique si vellit huius la luacri gratia procuraret, in cuius potestate sunt omnia,
580쪽
G alienat a regno suo. iubearentes mittit illoru: &quos
dam filios inimicorum Maoruficit in manus Christi noria venire, S per hoc lauacrum introduci in regno, a quo eorum parentes alieni sunt, eum S illis malum, ct istis bonum meritum nullum sit paruulis, ex eorum propria voluntate Certe hic iudicia dei, quoniam iusta, alta sunt, nec vituperari possunt nec penetrari in his
est 3: illud de perseuerantia, de qua nunc disputamus: de viri'. ergo exclamemus, O altitudo diuitiarum sapientiae de sciesiae dei, quam insciutabilia sunt iudicia
eius. Nec miremur nos vestigare non posse inuesti; biles vias eius. Vt enim alia innumerabilia taceam, uae
aliis dantur aliis non dantur homini b a domino deo
apud quem non est acceptio personarum nee tribuun-Vir ista meritis voluntatum, leui simi celeritates vires, bonae valetudines,de pulchritudines corpora, ingenia mirabilia, si multaru artium capaces naturae mentium:
vel quae accidunt extrinsecus ut est opulAia, nobilitas, honores,& caetera huiusmodi,quae qui ut habeat, nonis in dei est potestate: ut no immorer etiam in bapti sinate pariau loro quod nullus istoru potest dieire sicut illa ad regnum dei no pertinere,cur illidaruulo detur, H illi non aetur, cum sit utrunque in potestate dei, ct sine illo sacramento nemo intret in regnis dei:Ut ergo hietaceam vel relinquam, illos ipsos intueatur de quibus agitur. De his enim disserimus,qui perseuerantiam bonitatis non habent, sed ex bono in malum deficiente bona voluntate moriuntur Respodeant si possunt cur illos deus eum fideliter & pie viverent, non tunc de vitae huius periculis rapuit ne malitia mutaret intellectu eorum.& ne fictio deciperet animas eoru virum hoc ibotestate no habuit, an eorum mala futura nesciuit Nepe nihil horum nisi peruersissime ais insanissime dieitur Cur ergo non fecit, Respondeant qui nos irrident quando in rebus talibus exesamamus, Quam in serutabilia sunt iudicia eius, ct investigabiles viae eius
Ne s enim hoe no donat deus quib' voluerit aut vero scriptista illa mentitur, que de morte velut immatura hominis iusti ait: Raptus est ne malitia mutaret intellectum eius aut ne fictio deciperet anima eius Cur igitur hoe tam magnu beneficii, aliis dat aliis no dat deus, a pud quem non est iniquitas, nec acceptio personarum,
i , in cuius potestate est quid tu quisque in hae vita maianeat quc tentatio dicta est super terram Sicut ergo eo
guntur fiteri donum dei esse ut finiat homo vita istam
antequam ex bono mutetur in malum. cur autem aliis
donetur,aliis no donetur ignorantiit a donum dei esse in bono perseuerantiam secundum scripturas, de quibus testimonia multa iam possit,fateantur nobiscum &eur aliis detur aliis non detur, sine murmure aduersus deum dignemur ignorare nobiscum. Nec nos in
ueat,quod filiis suis quibus la deus non dat istam pem
seuerantiam. Abiit enim ut ita isset ii de illis praedestiunatis essent.&seeundu propositu vocatis.qui vere sunt
filii promissionis. Ni isti cu pie vivunt di eunt filii dei,
Ied quoniam victuri sunt impie, & in eadem impietate morituri, non eos dicit filios dei praeseientia dei. Sunt
enim filii dei qui non tu sunt nobis, S sum iam deo, de
quibus ait Euagelista Ioanes, quia lesus moriturus erat pro gente: nec tantum pro gente sed etiam ut filios dei dispersos congregaret in unum, quod utique crede dofuturi erant per Euangelii praedicatione S tamen an tequam esset factum iam filii dei erat in memoriali patris sui inconcussa stabilitate conscripti. Et sunt rursus
quidam qui fili j dei propter susceptam vel teporaliter
gratiam dicuntur a nobis nec sunt tamen deo : de qui . Rbus ait idem Ioannes Ex nobis exierunt, sed non erant
ex nobis .Quod si iisent ex nobis, permansissent viis nobiscum. Non ait, ex nobis exierunt, sed quia non
in anserunt nobiscum iam no sunt ex nobis: cru ait ex nobis exierunt sed non eris ex nobis: hoc est, ct quando videbantur in nobis non erant ex nobis. Et tanqualei diceretur, unde id ostia is Quod si fuit sent, inquit ex nobis, permansissent utique nobiscum. Filioru dei vox estIoannes loquitur in filiis dei loco praecipuo consti tutus.Cum ergo filii dei dicut de his qui perseuerantia
non habuerunt,ex nobis exierunt,sed non erant ex no
bis:& addunt, quod si sitiisent ex nobis, permansissent utique nobiscum: quid aliud dicunt. nis, no erant filii etiam qua do erant in professione ae nomine filiorum non quia iustitiam simulauerunt, sed quia in ea no permanserunt. Neque enim ait, Nam si tuissent ex nobis, vera non fictam iustitiam tenuissent utique nobiscum: sed si fuissent inquit,ex nobis permaniissent utique no bi si . In bono illos volebat proculdubio permanere. Erant itaque in bono,sed quia in eo non permanserui, id est, non usque in finem perseuerauerunt, non erant, inquit ex nobis & quando erant nobiseum, hoc est, no Lerant ex numero filiorum & qua do erant in fide fili
rum et quonia qui vere filii sum praesciit S praeitcstinati sunt conformes imaginis filii eius, & secundum prore ' me. situm vocati sunt ut electi essent. Non enim perit filius promissionis sed filius perditionis. Fuerunt ergo isti ex
multitudine vocatorum rex electorum aute paucitate
non fuerunt. Non igitur filiis suis praedestinatis deus perseuerantiam non dedit, haberent enim eam si in eo filiorum numero ossient. Et quid haberent quod non ice accepissent , secundum Apostolica veram. Lentri iam
Ae per hoe tales filii filio Christo dati essent: quemadmodi, ipse dicit ad patre, ut omne quod dedisti mihi,
no pereat,sed habeat vitam aeternam. Hi ergo Christo intelligit tur dari, qui ordinati sunt in vitam aeternalia. - CAD DIpsi sunt illi praedelli nati,& secundum propositum vigui lcati, quorum nullus perit. Ac per hoc nullus eorum ex bono in malum mutatus finit hae vita, quoniam sic est ordinatus,& ideo Christo datus,vi non pereat,sed habeat vitia terna. Et rursus quos dicimus inimicos eius. vel paruulos filios inimicoria eius, quoscunq: eorum se Mregeneraturus est, ut in ea fide quae per dilectione operatur, hanc , ita finiant, iam ct antequa hoc in illi
praedestinatione sunt filii eius. A dati sum Christo filio
eius ut n5 pereant sed habeant vitaeterni. Deniq: ipse saluator Si manseritis, inquit in verbo in eo, vere disci Dan. . puli mei estis. Nunquid in his copulandus est ludas qui non mansit in verbo eius Nunquid in his computandi sunt illi de quibus Euangelium se loquitur . ubi do
minus cum cominendasset manducandam carne sua
ct bibendum sanguinem suum ait Euangelista, Haedixit in synagoga docens in Capharnaum. Multi ergo audientes ex dilcipulis eius dixerunt, Durus est hie set ino, quis potest eo audire Sciens autem aesus apud semetipsum, quia murmurabat de hoe discipuli eius. di xit eis Hoe vos scandali ac Si crgo i id eritis filium hominis ascendentem v bi erat prius Spiritus est qui viviscat, caro autem non prodest quicquam . verba quae ego locut sum vobis, spirit' ct vita sunt. Sed furit qui dam ex vobis qui no credui . sciebat enim ab initio le- sin iiii essient credentes,& quis traditurus est et cum &dicebat, Propterea dixi vobis,quia nemo venit ad me,