Primus 10. tomus operum eximii patris D. Aurelii Augustini Hipponensis episcopi, quae vsque ad hanc diem, doctorum hominum studio, inueniri potuerunt, nunc demum ad fidem vetustorum exemplarium summa vigilantia repurgatorum à mendis innumeris recèns

발행: 1571년

분량: 635페이지

출처: archive.org

분류: 범죄와 처벌

61쪽

CONTRA LiTERAS P

GD autem peccauerit in spiritu sancto, non ei remit-

Derb u. tetur nec in hoc seculo nec in futuro. A v G. respondit. Et hoc non ita scriptum est, ct vide quantum re i i fellerit. Apostolus ad Corinthios scribens, ait. Omne peccatum quodcunque fecerit homo extra corpus es Equi autem tornicatur in corpus suum peccat. hoc autealiud ei .ct aliud illud quod dominus in Evangelio di-

,.. xit,omne peccatu &bis phemia dimittetur honii nib iqui autem peccauerit in spiritumsanctum. no remitto iur ei nee in hoc seculo neque in futuro. Tu autem cepi isti ex Apostolo sentetntum S eam tanquam una sit ex Euangelio terminasti quod te non credo si aude sed errore secuse. Neutra enim ad rem pertinet, ct cur luce dixeris. ct quoquo modo dixeris omnino non video: niti sorte quia cum superitis dixisses, danatos esse i domino qui resoluerint unum ex mandato, considerata quam multos habeatis non unum sed multa mandata soluentes: S: ne tibi obiiceretur. voluisti per ira ni tum subinducere differentiana peecatorum aliud esse soluere aliquod mandatum unde venia facilis possit accipi: H aliud autem peccare in spiritumsanctum,quod non remittetur neque in hoc seculo neque in futuro. Timens itaque contagia peccatorum, hoc tacere voluisti:& ru sus timens prosunditatem quaestionis excedentem vires tuas, hoc rursum perstringere voluisti, tanta trepidatione ut quemadmodum scient aliqua perturbati ne festinates peruerse se vestire aut calceare, nolueris

attendere vel quid ad quod pertineat, vel ubi Squeadmodum scriptum sit. ale iit autem illud peccatum quod non dimittetur neque in hoc seculo neque in futuro: usqueadeo nescitis ut cum in ip ta nos tale credatis, remissionem tamen eius per vestris nobis baptismupromittatis. Quod unde fieri potest si tale peccatu est ut no dimittatur, neque in hoc seculo neque in futuro G. Imri. Petilianus dixit, Diuina ergo mandata, quibus r Man s. impletis dieit dominus Iesus, Beati pauperes spiritu, quoniam ipsorium est regnum erelorum: vos per sequendi malitia, furoris diuitias exhalaiis. Avc. re Tondit. Dicite ista potius Circucellionibus vestris. . TU I. Petilianus dixit, Beati mansueti, suoniam ipsi pocii deblint terram: Vos igitur immansueti coelum S te ram pariter perdidistis. A v G. respondit, iterum at siterum audite dominum dimem, Eruis mihi teste, ini Hierusalei' ct in totam Iudaeam ct Samariam & usque

in totam terram. Cur ergo illi non perdiderunt terram ct coelum,qui ut non communicent uniuersi terr ,c

temnunt verba sedentis in coelo Nam de vestra mansuetudine non tuc vocessed Circoeellionum fiastes interrogetur. Dictor' es, Quid ad nos pertinet, quasi nos ista dicamus. nisi ut hoc respodeati si ideo enim ad vos pertinet schisma vestrum quia pertinere ad vos peccatum non vultis alienum nec tamen ob aliud vos a n

bis separastis nisi dum nobis obiicitis crimen alienum.. Petilianus dixit, Beati qui lugent, quoniam ipsi mimsolabuntur vos nostri earnifices lugentes facitis,no tu gelis. A v G. respodit, nsiderate paululu quam multum & quantum luctum dederint deo laudes amatoris vestroris. Dicite iterum quid ad nos, ct ego iterum di

cam, & tu quod dicis, quid ad nos: quid ad orbem te rarum, quid ad eos qui laudant nomen domini 1 solis

ortu usque ad occasum: uid ad omnem terra qui eam in canticum nouum: quid ad semen Abrahq in quo benedicuntur omnes gentes Ergo ideo ad vos pertinet sacrilegium se hismatis, quia ad nos non pertinet mala vestrorum S hine intelligitis nec ad orbem ter-

ratrem pertinere etiam ii ea probaretis ficta eoru pro . R pter quos inde vos separastis. Petilianus dixit. Bea. ii qui esuriunt & sitium iustitiam, quoniam ipsi satura- buntur: vobis haec iustitia est. vi nostium sanguinem itati nix. A v G.respondit, id tibi dicam tu homo, nisi quia calumniosus es Esurii quide vos ct sitit unitat Chiisti: quae vii nam vos absorbeat, haeretici non eritis. Petilianus dixit, Beati misericordes, quoniam ipsi rem misericordiam consequemur: vos quando misericor oram . . des appellemini, eum ponas iustis ingeritis: ad comunione nequisiimam dum animas inquinatis A v G. respondit. Nec vos iustos probatis, nee nos pinnas inserere vel iniustis.& tamen sicut est plerituque crudelis fallax adulatio, se semper misericors iusta correptio. Nam unde est illud quod non intelligitis Emen V. . o. idabit me iustus in misericordia ct arguet me Hoeenim cum de asperitate misericordis correptionis dixti set, continuo subluxit de lenitate perniciost adulationis,& ait, Oleum autem peccatoris non impinguet

caput meum. Tu ergo attende quo voceris unde r u eris: Nam x ride nosti quo in te animo sit quem saeuum putas sed quomodolibet sit unusquisque orcina suam portat ili apud nos ae apud vos: sed sarcinam hschismatis quam omnes portatis abiicite, vi sarcinas vestras bonas in unitate portetis, ct eos qui malas pomtant . si eossitis misericorditer emendetis: si non pol si iis paci hce toleretis. Petilianus dixit, Beati qui puro sunt corde, quoniam ipti deum videbui: Quado deum videbitis, qui immunda malitia cordis ceritis cacitatem AvG. respondit, Quare hoc Acis3 An forte nos ignorata qux homines dicunt obiicimus omnibus gentibus, ct manifesta intelligere nolumus, quae deus praedixit de omnibus gentibus Haec est magna ea ias cordis: S ii nee iptam in vobis agnoscitis, lixe est maior caecitas cordis. Petilianus dixit. Beati pacifi- c. Irent. ei, quoniam fili dei vocabuntur: vos pacem ieelere fingitis,& bello quaeritis unitatem. AvC. respondit Non pacem scelere fingimus: sed pacem ex Euangelio praedicamus, cum quo si pacem habueritis S no biscum habebitis.Dominus resurgens S se non solum ruoculis intuendum, sed etiam contrectandum manibus discipulorum praebens, inde coepit, Pax vobiscum .i quit . Et quomodo esset tenenda pax ista . sequentibus verbis ateruit. Ibi enim. Aperuit eis seii sim ut intelligerent scripturas, ct dixit eis. Quoniam se seripi uin Mest, ct se oportebat pati Christum , ct resiargere tertia die, a predicari in nomine eius ponitentia tu & remisitonem peccatorum per omnes gentes, incipient bus ab Hierusalem. sum his verbis pacem habete, S is nobis non dissemietis: Namsi bello quaerimus vilitatem, non potuit laudari praeclarius bellum nostrum, quandoquidem scriptum est, Diliges proximum tuum Mae .M. sicut teipsum. Et iterum scriptum est, Nemo unquam se . . learnem suam odio habuit: ct tamen caro concupiscit aduersiis spiritum, ct spiri ius aduersus carnem. Quia si nemo carnem suam odio habet. S tamen aduersus carnem suam concupiscit: ecce bello unitas quaeritur, ut corpus eastigatum sei uti uti subiiciatur. Qis id au- i. Cinu stem spiritus ficit aduersus carnem, non odio sed dilectione belligeram, hoe spiritales faciut aduersus eam nates, ut quod agunt erga se, agant S erga illos, quia diligunt proximos tanquam proximos, sed bellunt spiritalium est illa in charitate correptio, gladius eorum sermo dei est. Ad tale bellum tuba Apostolica eo citantur cum magno impetu per nante,pradica ilium,insta

62쪽

LIRER SECUNDUS.

caelis . lbum nsta opportune importune,argue,hortare increti in omni loganimitate &doctrina. Ecce no agimus terrosed verbo vos autem nec respondetis vera at accusatis talia: non corrigitis vestra obiicitis aliena. Dicit Christiis verum testimonium de orbe terrarum dicitis vos aduersus Christum falsum testimonium contra orabem terrarum. Nos autem si vobis totius quam Christo crederemus, pacifici essemus: quia Christo potius qvobis credimus, pacem scelere fingimus. Et ha e cu dicatis atque iaciatis audetis insuper comemorare. Beati pacifici quoniam filii dei vocabuntur. Petilianus dixit, Cum dicat Apostolus Paulus, Obsecro vos fiat res ego vinctus in domino, ut digne ambuletis vocatione qua vocati estis, cum omni humilitate S mansuetudine, cum patientia sistinentes inuicem in charitate .solicite agentes seruare unitatem spiritus in coniunctione pacis. A v G. respondit, Haesi non tantum die retis Ad S audiretis, etiam cognita mala propter pace iustineretis, non propter dissensionem incognita fingeretis: vel quia postea didicistis propter unitate Donati sustinere mala notissima&ramosissima optati. Quae ista dementia est Tolerantur cogniti ne concilio iterum concidatur,& infamantur incogniti. ne in ipsa integritate maneatur. Petilianus dixit, vobis dicit Propheia, pax pax, & ubi est pax A v G. reseondit, Tu nobis hoc dicis non Propheta: ibi ergo respondemus, Si quaeris ubi si pax, aperi oculos ct vide de quo dictum sit Auferes bella usque ad finem terrae. Si quaeris ubi strax aperi oculos ad illam diuitatem quae non potest abscondi super montem eostituta. Aperi oculos S ad ipium montem, S eum tibi Daniel demostrat ex paruo lapide crescentem de implentem v niuersam te ram.Tibi autem cum dixit Propheta Pax tax & no est pax:quid demostrabis, an partem Donati ignotam in numerabilibus gentibus quibus notus est Claritas Noest ipsa quae non potest abscondi. Se unde nisi quia non est super illum monte constituta Ipse est enim pax nostra, tui serit utraque unum,non Donatus, qui fecit de uno duo. Petilianus dixit, Beati qui perseeutionem patiuntur propter iustitiam, quoniam ipsorum est regnum coelorum: Vos beati non estis, sed beatos mari Plres facitis, quorum s licet animabus coeli repleti sunt

corpor uni memoria terrae florueriint. Vos ergo non

colitis sed iacitis quos colamus. AvGvST1Nus

respondit, Plang si non dictum esset, Beati qui persem

tionem patiuntur propter iustitiam sed dictum esset Beati qui seipsos praecipitant, implerent coelum martyres vestri. sand de corporibus eorum multos terrarum.

flores videmui, sed sicut solet diei,stps cinis. Petilianus dixit, Cum ergo salsando mandata beati non s-tis, vos diuinis sententiis Christus dominus condemnat. ae autem vobis Scribet de Pharisaei hypocritae, uia

clauditis r gnum coeloria ante homines vos enim non intratis, neque introeuntes sinitis. Vae vobis Scribae ct

Pharisaei hypocritae quia circuitis mare de arida, ut ficatis unum proselytum, de cum factus ii ierit faeitis eis filium gehennae duplicius quam vos. Vae vobis Scribae de Pharisaei hypocritae qui uecimatis meiatham de anethum de cyminum, S relinquitis quae grauiora sunt i gis iudiciu Se misericordiam ct fidem. Hae aute opor

tebat iacere.& illa non omittere: Duces caeci, liquantesiculicem cameliam autem glutientes. Vae vobis Scribae:

ct Pharisaei hypocritae, quias miles estis monumentis dealbatis, vae 1 soris apparent hominibus speciosa, imi ut amertha sunt ossibus mortuorum de omni spure

tia: Sie At vos a soris quidem apparetis homini,' iusti, Dintus autem pleni estis hypocriti Se iniquitate. A G v s TIN v s respodit. Die mihi virum aliquid dixe

ris quod in vos vicissim ore maledico & contunaelioso similiter dici non rosit 3 Sed ex superioribus quae a

me dicta sunt, inueniet qui voluerit hae in vos no ter vana conuitia sed per vera testimonia posse dici. veru-

timen quia ex occatione praetermittendii noncst: cem c ne. r.

te antiquus populus dei, circuncisonem pro baptismo habebat Qisaero ergo si quem iecissent isti in quos tanta dicuntur Pharisaei proselytum qui si eos imitaretur,

scut dictum est. filius gehennx fuisset duplo quam illi:

utrum si corrigcretur &vellet imitari Simeone, Zachariam. Nathanaelem. iterum ab eis circuncidendus iudiearenar Quod si ridicillum est dicere, quan uis mo. re atque ore vaniloquo tal b nos reparetis, quare post

nos baptitatis QMd si vos tales estis quato nos verius& melius post vos non bapti ramus: sicut nec illi quos nominaui post pessimos Pharisaeos ei reiicidi debebat Deinde cum talea sederint super cathedr Moysi,cui dominus honore sensauit, quare vos projr eo, quoi tisti siue iuste sue iniuste comparatis, cathedra Apost licam blasphematis, Petilianus dixit, Sed nos Christianos ista non terrent. quod enim estis malefacturi, a Christo domino habemus ante mandatum, Mitto,in- irata'. quit, vos sicut oves in medio luporum. I upinam rabie

vos impletis qui non aliter Ecclesiis insidias fiet iis aut parati , quam lupi ouilibus inhiantes, pernicie semper atque impetu, suffectis sanguine faucibus iram anhelatem suspirant. A v G. res iidit. vellem in vos die re istam sententiam. sed nollem istis verbis: nimis inepta vel potius insana sunt illud autem opus erat ut cetatis aliquibus documeris, no vani simis maledictis nos

lupos esse ostenderetis vos autem oves.Na cum Se ego

dixero nos sumus oves vos aute lupi, ideone putes interesse aliquid, quia tu illa verbis turgidis dicis sed at tende ut ego probem quod dieo: Nepe dominus, quod

velis nolis nosti, ait in Evangelio Quae sunt oues meae, Iea'. p. vocem meam audiunt,ct sequuntur me. Multae sunt de diuersis rebus voces domini: verum exenitii gratia, si quispia dubitaret utrum in corpore idem dominus rhsurrexerit, de recitarentur eius verba dichis: Palpate Suidete quia spiritus carnem &ossa non habet sicut me Evidetis habere: si & his auditis ad credendum resuscitatum corpus eius nollet acquiescere, non utique inter oues domini deputaretur, quia vcmem eius audita non

sequebaturi Sic Se nune quoniam quaestio est inter nos

ubi sit Ecclesia.cum ex ipso Euangelii loco,ubi post resurrectionem suum corpus etiam palpandum dubitantibus praebuit disputantibus consequentia verba recitamus, ubi situram ecelesiae latitudinem demonstrauit, di . Quoniam se scriptum est,& sic oportebati tam pati,&resurgere tertia die, S praedicari in nomine eius poenitetiam de remissionem peccatorum in onPi mnes gentes, incipientibus ab Hierusalem. Et vos om inibus gentibus ubi haec copleta sunt communieare novultis. omodo estis oves huius pastoris cuius auditis v ibus non solum non obsequimini, verumetiam repugnatis 3 Et oues euidem vos non esse hine dicemu :es, autem lupos audite unde doceamus. iam enim ubist Ecelesia, verbis ipsius apparet, manifestum est ubi sit ovile Christi. Ab hoe igitur ovili certissimis verbis domini demonstrato 5e expleta quicunque, no dico perfilsa sed quod manifestum es per incerta hominu eri

mina oves segregant, de ab unitatis atq; charitatis vita

63쪽

CONTRA IIT ERAS PET

reptas ct alienatas necat, nonne ipsi sunt lupi rapaces At enim&ipsi dominum Christum laudant &praedicat. Hi sunt ergo de quibus ipse ait an luti pellit,' ouiu, imu autem sunt lupi rapaces: Ex fructibus eorum cognoscetis eos. Ouina pellis est in Christi laudibus, lucis xxi . . pinus Ductus in maledicis dentibus. Petilianus dixit. O nil seri traditores, ini pleri quidem scripturam sic decuit , sed in vobis hoc doleo quod paries malitiae

vos implere mei istis. A v G. respondit Pol seni ego magis dicere, O miseri traditores ii mihi placeret,imos iustitia suaderet. omnibus vobis obiicere quoru lanitasta vesti orum. Iod ergo ad omnes vos pertinet, omiseri haeretici, caetera iam verba tua esto dixerim scri- i. r.u. ptum est enim, oportet S haereses esse ut probati ma-ui testi fiant inter vos. impleri ergo scriptura sic oportuit:sed in vobis lioe doleo quod partes malitit impi re vos meruisti . Petilia nuc dixit, Nobis autem do- minus Christus contra vestra ieralia patientiam sim plice innocentianis: mandauit. Quid enim dicit Ma- datum noulli do vobis ut diligatis inuleem sicut dile

l xi vos in limenim sei se omnes quia mei discipuli estis. s dilectionem in ilicem habueram. A vG. respondit,

Nisi haec verba logea vestris moribus aliena intermo- nis vestri superficiem transfirretis, quomodo vos Qui OI AT .i na pelle tegeretis Petilianus dixit, Paulus quoque Apostolus cis persecutiones immensas ab omnibus getibus pateretur a faliis fratrib' pertulit grauiores sicuts de se ipse testatur Sequenter amictus: Periculis ex sentibus, periculis ex genere, periculis a falsis se atribus. i. r. q. quique iterum dicit, imitatores mei estote ii it S ego Christi. Cum igitur nos falsos fiat res appellatis, Pauli magistri patientiam sub nostris periculis imitamur.iA V G.respondit, Certe isti sunt falsi fratres. de quibus alio loco idem Apostolus ita conciueritur Timo-

theo praedicans germanam synceritatem . Neminem.

inquit, habeo unanina em qui germane de vobis solicitus sit.omnes enim sua quaerunt, non 'iiae lesu Christi. t utique de his loquebatur qui iune quado illam scribebat epistolam, cum illo erat:Non enim omnes qui erat ubicunque Christiani sua quaerebant, no quq Ielii Chri- sti. De his ergo,ut dixi haec ingemuit quos eo tempores cum ista scriberet secum habebat. Quos enim vel aliosi i .c r.et. I tangit,cum alibi dicit, Foris pugnae, intus timores: nisi

eos quos tanto vehementius, quanto interius metuel bat Si ergo velles imitari Paulum. intus eises tasorum

statrum tot crator, non foris innocentium calumniaca xxvij. tor. Petilianus dixit, Nam qualis fides in vobis est xaemis. l quae non habet eliaritatem Paulo ipso dicete. Si linguisl hominum loquar, de angelorum scientia habeam charitatem autem non habeam ita sum tanquam aeramentum tinnien rum,aut cymbalum concrepans Aut si habu .ro prophetiam . ct nouerim omnia sacramenta ct omnem scientiam ct si habuero omnem fidem, ita ut m tes transfieram, charitatem autem non habeam, nihil sum. Et si distribuero omnem substantiam meam pauperibus ii tradidero corpus meum ut ardeam chari tatem autem non habeam, nihil mihi prodest D A v G.

respondit, Hoc est quod pauloante dixi. pelle te ouina

contegi velle, ut si seri potest, prius te ouis mordetem sentiat quam praesentiat veniriem. Nonne ista est charitatis laus, quae vestram calumniam solet lucidistimaveritate conuincere An ideo arma ista nostra no erui, quia vos ea praeoccupare conamini Prorsus haec iacula viva sunt, undecunque iactitur, agnosciamur quo phrimant.Si i nobis milia fuerint, in nobis harebunt: si a

ILIANI DONAT STAE

vobis mittuntur, in vos retorquentur. His enim nos Κpostolicis verbis commendantibus eminentiam cha

ritatis vobis solemus ostendere, quomodo non prosit hominibus, quantiis in eis sint vel sacram ia vel iides.

ubi charitas non est: vi cum a d eat holi eam unitate ve

nitis .intelligatis quid vobis conseratur, ct quantum siquod minus habebatis. Charitas enim Christiana nisi in unitate ecclesia no potest custodi atque ita videa- iis sine illa nihil vos ei te, ei libaptismum&fide tenea tis,& per illam etiam montes transferre positis. M si hae ct vestra sententia est, non in nobis detestemur Sexui Remus vel dei sacramenta quae nouimus velsam fide. sed tentanius charitatem sine qua & eum sacramentis & cum fide nihil sumus. Tenemus aute ch ritatem si amplectimur unitatem amplectimur autem unitatem si eam non per verba nostra in parte confingimus sed per verba Christi in unitate eos noscimus. Petilianus dixit Et iteriam Charitas enmi magnani. I s nima est de benigna, charitas non aemulatur, non agit perperam, non inflatur, non est ambitiosa, non quaerit quae sua sinitivos autem quaritis aliena: Non irritatur, non cogitat malum non gaudet super iniquitate. eona rumgaudet autem vcritati: Omnia tolerat, omnia sustinetuc haritas nunquam excidit Hoc est breuiter dicere, nopi equitur charitas, no aditer sum cateras animas imperatores instammat, non aliena diripit, no etiam homines quos spoliabat occidit. A v G.r possit, ties tibi dicturus sum. lite si non probatis ad neminem pertinet. si autem probatis. ad nos non pertinent, sicut nee ad vos quq vestri quotidie committunt per scelera

furiosortim, per luxurias vinolentorum per caecitatein praecipitatorum per tyrannidem raptorum quis no vi-

deat verum ei aliquod clanio Sed nune si esset in te cha-

ritas. congauderet veritati. Quam enim eleganter sub pelle ouina dieitur, charitas omnia tolerat. omnia su- IDC et stinet: bi autem ventum suem ad examen lupini dentates operiri non possunt. Cum enim charitas te propter

id quod dictum est, sustinentes inuicem in dilectione.

stuuentes seruare unitate spiritus in vinculo pacis: etiasi qua mala intus nosses, cogeret non eis quidem consentire, sed tamen ea si prohibere no poteras sustinere, ne propter imitos ventilabro ultimo separandos nune hia bonorii societate pacis vinculum abrumperes: foras vento leuitatis excussas paleae erimen obiicis tiritaeo Squae fingis de nialis, ter contasionem valere S in boni x afirmas. Et eum dominus dixerit Ager est hic mu

dus, messis autem est gnis seculi, eis de rei mentis ct 1irantis dixisset. Sinite utras erescere usque ad mei seni:

tu laboras verbiis tuis, ut frumenta iam per totum agrudeficii se, Se ad exiguam particulam vestram remansi se eredantur, dum vis ut habeatur Christus mendax, tu autem verax: Se loqueris quidem contra conscientiam . tuam.Neque enim vere quisqua quo tuo modo intuens Euangelium,audet in animo suo dicere, per tot gentes in quibus pene respondetur una voce amen,& catatur halleluia. non esse Christianos: Se tame ne pars Donati, quae orbi terrarum non communicat . errare videa

tur , si quis tibi angelus de coelo qui posset intueri vitio

uerium orbem terrarum, diceret extra communionem

vestra nusquam esse in nocetes de bonos, proculdubio gauderes super iniquitate generis humani.& vetate diuxisse antequa cognosceres gloriareris. iomodo est ergo in te charitas,quq no gaudet super iniquitate Sed noli filii: Sunt per agrum,id est, per mi adum usque ad fine seculi crestentia fiumenta dominica christus hoc dixit,

64쪽

A dixit Chtimi inveritas: Sit in te charitas. dc congau C M.L deat veritati. Cotra Euangelium S si angelus de coelo cantam euangeli aver t. anathema fit. Petilianus dixit. Postremo quae ei ratio persequedi vos miseri interrogo.si putatis ibi stan vos ali qua legis aut horitate precare A v G.respondit mi peccat no peccat legis autho ritate sed contra legis authoritatem. Qilia vero in te rosas quae sit ratio persea uendi, vici hi in te interrogo. ius sit vox in Psalmo dicentis Detrahentem secreto proximo suo. hunc persentiebari Qurre ital persera tionis vel eausam vel modum, & noli tanta imperitia

generaliter malorum persecutores reprehendere. Petilianus dixit, Ego vero erant ra responderum. I sum Christu neminem persecutum,ac cum aliqua

Apostolis eidem suggerentibus duplicerent sita enim siclem venerat facere ut non cogeret homines. sed potius inuitaret dieiit illi Apostoli, Multi in nomine tuo

manus imponunt, ct nobiscum non sunt. Dixit lesus, Dimittite illos. ii contra vos non sunt. pro vobis sunt. A v G. respondit. veru dicis, mulio , berius te prolaturum de tuo quae inscripturis non inueniuntur. Si B enim de scripturisian iis velis testimonia proferre,nu quid ea quae non inueneris profers vestra aurem menacia quam multa sint an vestra potestat et q. Vbi en iniscriptum est quod posuisti. vel 'uado aut a domino illud suggestu est aut a domino illud resposum est. Multi in nomine tuo manus imponiit de nobiseu non sunt

Ntiquam fi lio dei quisquam diseipulorum dixit, unde

nee illud ab eo respoderi potuit Dimittite illos ii contra vos non sunt pro vobis sunt Ted est quoddam limble quod reuera in Evangelio legimus de quodam sug gestum este domino. qui damonia in eius nomine eii ciebat . Se eum discipulis eum non sequebatur. ubi do minus ait Nolite prohibere . qui contra vos no est pio vobis est. Hoc autem ad sectas demonstrandas quibus re reiise dominus videatur, omnino no pertinens ea si te nonnulla fefellit similitudo sententiq.no est men dacium error humanus est Si autem imperitis seripturarum sanciatu nebulas falsitatis iniicere volui si conmpungaris de confundaris S corrigaris. Est tamen quod de hoc ipso de quo domino suggestum est nos agam'. Qilomodo enim trunc praeter communionem discipli- C lorum valebat tame plurimu sanctitas nomini Christi: si e praeter ecclesiae communione valet sanctitassa cramenti.Nes enim baptismus consecratur nisi in nommine patris Sc filii S spiritustancti Quis aute insanis, i

sinus dixerit,etiam ' ter ecclesiae communionem no

men silii valere E Quid enim potest valere in homine

sanando. non autem valere in baptismo consecrando Sed plan Epr ter eccles; communione& unitatis sanctissimo vinculum Scharitatis supereminentissimum donum, nee ille a quo daemonium ei ieitur, nee ille qui baptitatur, ternam vitam cosequitur sicut nee illi qui

per communionem sacramentoriam intus videntur.

S per iniquitatem morii seris intelligui ur. Quo aute Christus etiam eorporaliter suerit p ecutus eos quos de templo rapulit evellando iam supra diximus. Petilianus dixit. Sanctus vero Apostolus Paulus

Medicit,Quoquo autem modo inquit Christia ann cietur. A v G. respondit Contra te loqueris sed ramequias' veritate loqueris, ii ea dilexeris, Pro te iit quod

lo iutrix maero enim abs te.de quibu Doe dixerit Apostolus Paulus Recolamus hoc paululii ii placet Qis dam,inquit,per inuidiam Se continionem, quidam v mper bonam voluntatem Christum an nunciant, qui

dam ex charitate: scientes quia in defensione Euange. Dlii positus sum. quidam vero S per Otumaciam Christum annunciant non caste. existimantes tribtilatione

suseitari vinculis naris. Qis id enim Dum omni modo siue oreasione sue veritate Christus an nuncietur, ct inhoe gaudeo sed S gaudebo. Videmus istos rem qui de

sanctam .h castam, veram, non tamen caste annunciasse, sed per inuidiam & contet onem, sine charitate,sne castitate. Certe pauloante laudes charitatis aduem

sus nos dirare videbaris ex Apostoli testimonio, quia ubi eliaritas non est, qui equid fuerit nihil prodest. Uce in istis charitat no est re tamen erat C tristi pridie tio. di qua se gaudere sic dicit Apostolus. Neque enim itotis, malo istorii gaudet, sed bono nominis Christi. In ipso

quippe charitas erat, quae non gaudet super iniquitate, congaudet aut everitati. Inuidia porro, luc in illis erat, diaboli eum malum est: haec enim Se cecidit de deieeit. si tergo tam mali quos se arguit Apostolus, in quibus ierat tantum bonum, de quo gaudet Apostolus,ubi erat. intus an seris Elige quod volueris. Si intu acce nouerat eos Paulus in eum tamen non polluebat: ite vos nopolluerent in unitate orbis terrarum. de quibus nc scio Equae seu vera dicitis, seu falsa confingitis. Milare ergo vos separastis quare sacrilegio sceler ti schilinati, redii emistis 3 Si autem foris erat rece ct in eis qui foris iunt

utique ad vitam aeternant, quia charitatem non habet, de unitatem non tenes, pertinere non possunt: inest ta-l me sanctitas noli inis Christi. quomina praedicationeni Apostolus propter itum nominis sanctitatem, quavisi illos detestetur gaude locofirmat. Itecte ergo i pii nomini no facimus iniuriam,cum ad nos veniunt qui s ris erant. sed ipsos corrigimu . illud honoramus. ositas videte quam nefarie in eis quorum facta seu tui-ldetur arguitis .etia sacramHum nominis Christi quod in eis sanctu est, ex latis. Et tu quidem istos, quo, eo. memorauit Apostolus sicut verba tua indicat. foris ab Ecclesia ii se arbitraris ita cum timesaea tholi ei, pati persecuti nem de qua nobis loquendo facis inuidiam. confirmasti in Exreticis Christi nomen. cui baptitando isei, iniuriam. Petiliasius dixit. Si igitur tata po- Cin me . tentia fidei non est aliquibus aduersata. quarii ratione persequeris, ut cogas homines inquinari. Avo. Frespondit, Nec persequimur vos nisi quemadmodum qpersequitur veritas falsitate: nec ad nos pertinet si quis P re M. vos aliter persecutus est, sicut nee xl vom quicquid in stti similiter faciunt, nec vos cogimus inquinari si suademus sanari. Petilianus dixit. Ugod ii cogi pir le- in v. gem alique vel ad bona litiisset. voi pii misera a nobis ad fidem puris, ima cogi debuistis. Sed abiit abiit a no stra conscientia ut ad nostrain fidem ali ciuem compellamu .. A v C. respondit Ad fidem quidem nullus est is es .em eo diis inuitus, sed per seueritatem. imo de per mis lai N. . rieordia dei tribulationum flagellisse et perfidia castigari. Nunquid quia mores optimi libertate volutatis eliguntur ideo niores pes mi lion legis integritate

puniuntur Sed tamen male vivendi ultrix disciplina prepostera est, nisi cum praecedri bene viuedi doctri l lna temnitur. Si quae igitur aduersus vos leges costi l lixitae sunt, non eis benefacere cogimini sed nia te facere lprohibemini.Ni benefacere nemo potest iiiii elegerit, nisi amauerit. quod est in libera voluntate:Timor auteroenarum de si non tu habet delectationem bona con. lseientia saltem intra claustra cogitationis coercet m lam cupiditatein. i tamen aduersas leges coris siue, rum, quibus vestra comprimatur audacia, nonne hi de

65쪽

CONTRA LITERAS PI TILIANI DONAT ISTAE

huibus dieit Apostolus Quia no sine causa gladiu por-i G tat ministri enim dei sunt, vindices in iram ei ciui ma-lle agit Tota igitur quaestio est, viri, vos non maleas litis,quibus lati ichismatis Lacrilegium obiicit orbi er- rarum cuius quaestionis discussione neglecta supersita loquimini. S cu vivatis ut latrones, mori vos iactatis ut martyres. Et quia vel ipsas lege, vel inuidia formi dati . vel ad resistendum impares estis, no dico aduer-ssus tot homines. sed aduersus tot getes catholicas etialde mansuetudine gloriamini, quod ad vestram partem

ii eminem cogitis. isto modo S miluus cum pullos ra pere territus non potuerit columbum se nominat. Vbii

enim potuistis & no fecistis Vnde osteditis quod plura taceretis si possetis. Quando lulianus vobis. Christi inuidens paci, basilieas reddidit unitatis. quae strages 1 vobis faeiciunt quando vobiscum apertis templis suisl etiam daemones exultabanti is commemorare si is fietat bello Firmiano quia vobis Rogat ' Maurus per

i tulerit ipsa Mauritania Caesariensis interrogetur,&tta pora Gildoniani, quia unus collega vester ramiliarissi H mus analeus eius titit. Viderint Maximinianistae quael senserint, nam Felicianum ipsum qui modo vobiscunti est,si ad iusiuraduna liceret prouocare. virum ad coma munionem vestram no inuitum Optatus redire com pulerit, mouere labia non auderet, praesertim si eius L .eiem populus Musticanus intueretur, quo teste illa tues facta sunt. Sed isti ut dixi viderint quae passi fuerint ab

eis cum quibus Rogato talia feceratu pia catholica Ee etesia solidata principibus catholicis imperantibus ter ra maris armatis turbis, ab Optato atrociter & hostialiter oppugnata est mae res coegit tunc primo aduerasus vos allegari apud virarium Seranum legem illam de decem libris auri,quas vestrum adhuc nullus pedit nos crudelitatis arguitis. Qis id autem mansuetius stquam ut co&ctione damnoru tanta vestra scelera muli arentur Quis autem possit enarrare omnia illa qua

nulla amicitia iudicum aut aliquarum potestatu, quinque ubi potuerit, in locis vestris propria domination comittatis inis vestri, in plebibus vestris non aliquid tale vel a prioribus comperit vel ipse expertus est ne apud Hipponem ubi ego sum, non desunt qui me minerint Faustinum vesti hi regni sui tempore prae cepisse, quoniam catholicoria ibi paucitas erat, ut nulli lus eis panem coqueret, ita ut cuiusdam diaconi nostrifurnarius inquilinus domini sui panem incoctum ab iecerit, eis nulla exilii lege damnato, communicatio .l nem non solum in ei uitate Romana, sed etiam in pa-

tria sua, nee solum in patria sua, sed etiam in domo sua negati erit 3 id nuper, quod ipse adhuc lugeo, nonne

Crispinus uiuer Chalaniensis cum emisset possestione i ct hoc emphyleuticam, non dubitauit in sindo eatho, licorum imperatorum, quorum legibus nec in ciuitati.bus esse iussi estis uno terroris i meetu octoginta serindanimas miser bili gemitu mussitates rebapti rado submergere 3 Quibus autem nisi talibus factis etiam ipsas de quibus conquerimini leges, logd quidem infra meritum secteris vestri, sed tamen quakicunque ferri co gistis 3 An vero violentis incursibus Circumcellionum vestrorum, qui sub vestro principatu furiosis agmini bus militant non ex agris undique pelleremur nisi vos obsides in civitatibus teneremus qui quoquo modo ipsin, faelem publicam ct honestorum reprehensionem, S si non timore, vel pudore ferre nolitis: Noli ergo dicere absit absit 1 nostra conscientia,ut ad nostram fide alique compellamus tacitis enim ubi potestis . ubi au- item non facitis, no potestis, siue legum siue inuidiae iN R more. siue resistenti uin multitudine. Petilianus d ut

j xit. Dicit enim dominus Christus, Nimo venit ad me toxiij.

nisi quem pater attraxerit.Cur autem vo non liberum I. g.c. arbitrium unici lique sequi per nuttitis, cum ipse domi-l nus deus liberum arbitrium dederit hominibus . viam tamen iustitiae ostenden .nt quis ibriit an nescius drai terireti Dixit enim,Posui ante te bonum ae malum po sit. s. t tui ante te ignem&aqua, quod volueris elige. Ex quo vos arbitrio miseri vobis no aquam, sed ignem potius

j elegistis: sed tamen, inquit, bonum elige ut uiuas: quino vis bonii eligere,vivere te nolle damnasti. A v G.

l respondit Si tibi proponam quistione quomodo deus

pater attrahat ad filium homines, quos in libero dimi j iit arbitrio soriasiis eam dissicile solutur' es. Quomo- do enim attrahit, si dimittit ut quis quod voluerit eli- gat S tamen utrunque verum est, sed intellectu hoc renetrare pauci valent. Sicut ergo fieri potest, ut quo in libero dimisit arbitrio, attrahat tamen ad filium pagier: se feri potest ut ea quq legum coerctionib' admo nentur, non auferant liberum arbitrium. hi equid e Lnim homo durum S molestum patitur, admonetur u

cogitet quare patiatur: ut si pro iustitia se pati perspe

xerit. idipsum bonum eligat pro iustitia talia sustinere. Si autem viderit iniquitatem esse pro qua patitur, se in fructuossit me laborare atque eruciari etaderans mi tet in melius volutatem, sinu lj careat & molestia ste rili S ipsa iniquitate. Multo itaq; grauius S pernicio

sus nocitura, de vos eis aliquid aduersus vos reges eo-- .stituunt, admoneri vos credite, ut cogitetis quare ista

patiamini. Si propter iustitiam reuera illi perlecutores vestri sunt vos autem beati qui persecutione passi pro pter iustitiam possidebitis regnum cottorum. Si autem propter iniquitate schismatis vestri, quid illi nis eo rectores vestri sunt, vos autem scut caeci diuersorum scelerum rei, qui poenas legibus pendunt, profecto in se iees ct in hoe seculo & in staturo 3 Nemo ergo vobis aufert liberum arbitrium: sed vos diligenter attendite quid potius elieatis. virum correcti vivere in pace, an in malitia perseuerantes, falsi martyrii nomine verat supplicia sustinere. Sic vos autem alloquor, quasi vero aliquid dignum vestra iniquitate patiamini cum tanta indigna faciatis Sin tanta impunitate regnetis: iraic biriosi, ut per dei laudas amplius quam buecina bellica

terreatis: ita calumnios,ut etiam spontanea vestroruti,

praeeipitia nostris perseeutionibus imputetis. Dicit et i quas praeceptor benignisiimus qui non vis bonum eli gere, vivere te nolle Dirasti. Ita vero si criminationi

bus vestris crederemus.benigne viveremus: quia dei missionibus credim , vivere nos nolle damnamus: Bene, ut arbitror, meministi uid Apostoli dixerim tu

dari quando Christum praecii ea re prohibebanturili ergo ct nos dicimus ut respondeatis nobis . virui, deo magis obediendum sit an hominibus Traditores Ithiarificatores, persecutores,verba simi hominum con

ira homines. In sola dilectione Donati remansit Christus: verba sunt hominum extolletium gloria homini, sub nomine Christi, ut gloria minuatur ipsus Christi. suriptum est enim, in lata gente gloria regis, in dimi-l ,- , .nutione aute populi eo tritio principis. hae ergo verba sunt hominis. At illa in Euanelio Qiuia oportebat Chri . sto pati,d: resurgere tertia a te, Se praedicari in nomine leius poenitentiam de remissionem Peccatorum in omnes gentes, incipientibus ab Hierusaleverba sum Christi commetantis gloriam quam accepit a patre in t titudine

66쪽

tan ER

A titudine regni sui.Vtrisque auditis, hanc Eeclei qeommunionem potius eligimus, ct hominum verbis Christi verba praeponimus. Rogo quiso qui nos dicat mala elegisse, niti qui Christum dicit mala docuisse casiae M. Petilianus dixit, Nunquid igitur caedem vel schi sinaticis deus iussit inferri i si omnino praeciperet, vos deberetis occidi ab aliquibus SQ this ae Barbaris,

no tame a Christianis. A v G. respondit. Vestri Cir-escelliones quiescant, ct nolo nos de Barbatis terreas. Vtrum aut e schismatici nos limus an vos. nec To nec

tu, sed Christus interrogetur ut iudicet Eeclesia suam. Lege ergo Euangelium, &respondet tibi. In Hierusalem S in totam ludaeam& Samariam, usquem totam terram. isquis igitur in Ecclesia non imie nitur, iam

non interrogetur, sed aut correctus conuertatur, aut a xvi. correptus non conqueratur. Petilianus dixit Neque

enim dominus deus humano sanguine aliquando lae-

. . tatus est,cum occisorem fratris Cain in vita earnificem voluerit permanere. AvG. respondit. Si oeeitarin fi atris deus noluit inferri mortem. sed relinqui carni Pre atram fici vitam: vide ne forte hoe sit, ludd cum regis cor in manu dei sit unde multas ad vos commonedos & co ripiendos leges ipse constituit: nulla tamen lex renia vos iusiit oecidi. fortasse propterea. ut quicunq: vcstruin pertinaci sacrilegi furoris aura periistunt Cain parricida supplicio ct vita carnifice cras eientur. Legimus enim multos a famulo dei Mo se misericorditer interiectos: Nam in eo quod pro eorum n cfario sacrilegio ite est dominum deprecatus, ut diceret. Domine ii dimittis illis peeeaium . dimitte: sin autem, dele me de libro tuo : inenabilis eius charitas &misericordia salis apparet. Nunquid ergo subito crudelis Hectus est, cum de monte descendens tot milia iuberet oecidi Conliderate itaque ne sorte maiore iracundia dei per tot leges aduersus vos latas a nullo imperatore iussi fueritis ore idi. An illi iratricida non vos comparandos puta uos citis Audite dominum per Prophetam dicente. Ab ortu solis usque ad occasum gloridiearum est nomen meum in nationibus, & in omni loco incensum admouebitur

nomini meo & hostia pura: Magnum nomen meum in nationibu d cit dominus omnipotens. Huic irate

no sacrificio super quod respicit domin ',inuidere vos C per calumnias vcirras ostenditis: ct ii quando audieritis , a solis ortu usque ad occasum laudari nome domini: iuod est vivum sacrificiuir de quod ictu est. Imm la deo sacrificium laudi : ita eoeidit vultus vester ut illius homicide. Sed quia uniuersum orbem interimere non potestis, odio ipso rei tenemini, dicente loanne, Qui odit fratrem suum homicida est Et utinam itin

cens frater in vestrorum potius Circumcellionum i ta trucidandus, quam in vestram aquam rebapti et adus Io, iij incurrat. Petilianus dixit, Monemus vo ergo filia benter audiati . ct si non libeter accipitis admonemus,

quia dominus Christus non occiden d i tarma, sed moriendi Christianis instituit. Nam si ita repugnantes diu ligeret . nollet pro nobis oecidi. AvGvST IN uste tondit . utinam sormam eius sequeremur martyresuturi non se praecipitarent quod ille diabolo sugger

te no fecit: vot autem eum maiores nostros etiam defunctos falso testimonio persequimini. ubi aecepistis

hane formam quia nos ignotorum criminibus maculare conamini cum vestrorum malefacta notissima v

bis obre, nolitis ubi aceepistis hane formam 3 Sed nimium superbi inus si de nobis succensemux cum ad uetjus ipsum dominum vos falsum testimonium dicere

videamus: quandoquidem ipse reelesiam fiam pero- Dmnes gentes S promitii S: exhibuit.& vos contra diei.

tis. Hane vero soranam nec ab ipsi ludaeis pcrseeutoriubus accepistis: Illi enim perlecuti sunt carnem ambula.tis in terra, vos Euangelium seden: is in coelo . Qigod Euagelium mitius pertulit seuietium resum flainina . quam vestras patitur linguas: nam illis incendentibus unitas mansit, vobis loquensibus manere non potuit. Qui verba domini exusta cupiebant aboleri, non re debant posse lecta contemni. Non ergo illi in Evangelio exercerent flammas suas, si eis contra Euangeli uni permitteretis linguat vestras. In illa persecutione Eua-gelium Christi ab aliis Laeuientibui quaerebatur ab aliis metuentibus prodebatur, ab aliis saeuientibus ineen d batur, ab aliis diligentibus ab seondebatur, nullis contradicentibus oppugnabatur. sceleratiores vobis pers rationis partes transacta gentium persecutione seruasti . Qui Christi nomen persequebantur, Christo diderunt:qui propter Christi nonae honorantur Christo contradicunt. Pctilian ut dixit .Eece vobis ple- mnis, imum documentum, quod Christiano non lictat tori gin pernicie aliena verori , disciplinae autem huiux ini. Et tum Petro est constitutum,sicut scriptum est, Percusiit 'satis.

Petrui auriculam serui principis Iudaeorun & abscidit eam. Dixitque illi lesiis. Petre recinge gladium tuum in theca: Qui enim stadio x titur. gladio morietur.

A v G. respondit.Cur ergo non tali voce compescitis arma Circumcellionum 3 An prater Euangelium vi,s loqui arbitremini ii diveriti . Qui fuste sus fieri t. fuste morietur Date ergo venianti tuta nee illo; a quibus Marculum praecipitatum esse querimini. potiterint prohibere maiores ni,stri r neque enuia scriptis in est in Evangelio Qui aliquem pricipitauerit praecinit in m rietur. Atque utina licut illa vel falla vel transacta sunt, se istorum lingua celsaret. Quanquanisortasse irascimini, quod legionibus vestris, S non lesibus, caltem

verbis subtrahimus armaturam quia eas solis ciuire sit.

stibus diei mus. Vetus quippe ista eorum malitia imit,

nunc autem nimium profecerunt: Nam inter vinolen ta conuiuia,& cum foeminis maritos non babentibus,

liberam comitandi, vagandi, iocandi,bibendi pernoctandi licentiam . non solum iustes tornare, sed etiam serrum vibrare S iundas circumagere didieerunt Sed ecur eis non dicam quo animo dieo, A quo illi accipiat

nouerit deus: insani, gladius pctri quanuis adhue ea ranali motu animi, tamen pro Christi corpore in corpus

pseratoris exertus est: vestra vero arma aduersus Christum diuisa sunt. Corpus vero eui ille caput est. id est, chi, Eecletia eius per omne gentes est. Ipse hoc dixit,&ascendit in coelum, quo eum furor ludaeorum sequi non potuit,& membra eius in corpore quod ascendem coni edauit, mror vester oppugnat. Pro istis membris ad- xi uersus vos saeuiunt& vobis resistunt quicunque inca-m immis.

tholica paruae adhue fid: i. eo animo sunt, quo tune P trus fuit, cum filium pro Christi nomine sit in xii. Seca multum interest liter vestram persecutionem & istorum. vos similis estis seruo sacerdotis ludaeoru n. quia seruientes principibus vestris aduersus Ecclesiam Otholicam,ia est,aduersus Christi corput armamini: isti autem tales sunt qualis tune Petrus filii: qui pro Chtui sti eorpore, id est, pro Ecclesia, etiam corpora liter pugnauit. Sed si ipsis dicitur qiuia quiescant ii cui Petro tune dictum est.quanto magis vobis dicendum est, x thaereti eo errore ' depolito, ad ea membra pertineatis,

pro quibus illi se dimicant Sed iiii a talibus etiam nos ruri

67쪽

CONTRA LITERAS PETILIANI DONAT i STAE

G odistis. & tanquana aures dexteras perdideritis, Chri- istunt sedentem ad patris dexteram no auditis. Sed quia

bus loquar,airi quado eis loquar,quibus nec horam inuenio.vinum etiam mane ructuantibus, siue iam ebriis, Des sine adhue. minimo S minantur, non solum illi,

te sed de illis etiam Episcopi ipsorum parati negare ad se

pertinere quod fecerint. Donet nobis dominus canti-l cum graduum quo dicere possimus Cum his qui ode-

runt pacem eram pacificus cum loquebar illis debella- bat me gratis. Dicit enim hoe corpus Christi quod per

totam terram. ab aliis hie, ab aliis alibi . I ab omnibus aliis atque aliis ubicunque sunt haereticis oppugnatur. Ax x. Petilianus dixit. Ergo, inquam, mortem pro fidei subeundam constituit, quae cuim pro communione facienda Christianitas enim mortibus proficit: Nam n mo fidelissimus viveret, si mors a fidelibus timeretur. Ddu- enim dominus Christus, Si granum tritici cades

in terram non moriatur solum fit anet: si autem morial tur, multum actum facit. AUG. respondit, Vel

l leui scire quis primo de parte vestra se praecipitauerit. Valde quippe illud granum fertile suit, unde tanta seri ges praecipitatorum eadauerum pullulavit. Sane cum vertarum domini memineritis, quia se dixit granum i moriturum,& multum fructum facturu : quare ipsi frui ctui, quod per totum mundum veracissime proueneriti inuidetis . ct ei tiraniorum vel palcae crimina vel quae t audistis vel quae finxistis obiicitis Petilianus dixit,l Sed vos spinas atque ritania, no semina spargitis, cuin quibus vos in summo iudicio deceat concremari. Non maledicimus sed omnis spinosa conscietia dei semet

ita sic tenetur. Au G. respondit Saltem commemoratione Et tantorum simul tibi S triticum veniret in me tem , quia utraque per agrum iussa sunt crescere tisque ad messem: vos autem oculum malevolentiae in Zitaniis acriter figitis, ct contra sententiam Christi ea sola

per orbem terrarum excepta Aphrica, creuisse contenditis. Petilianus dixit, ubi est quod dicit dominus

Christiis, Si acceperis alapam erae para ct aliam maxilla, Vbi est illud quod sputa a faeie passus est, qui sputo suo sanctissimo exci oculos patefecit ubi est quod dicit Apostolus Paulus, Si quis vos in faciem caedit ubii est quod iterum dicit,in plagis supra modum, in mor- tibus frequenter, in carceribus abundantius Quae per- tulit memorat, non quae feeit: suffecerat fidei Christia

i na a Iudaeis haec fieri Cur haec miseri perpetratis

AUG. respondit, Itane vero vos accepta alapa prae

betis alteram maxillam Non istam vobis senum iuriosa vestra agmina per totam Aphricam cum terribili tui ei tudine passim vagantia compararunt. Vtinam vobiscum paciscerentur homines, ut saltem secundum veterem legem, oculum pro oculo, dentem pro dente peteretis, non pro auditis verbis iustes erigeretis. Petilianus dixit, Quid autem vobis est cum regibus seculi.quos nil quam Christianitas niti invidos sen- II b. r. od ut breuiter doceam, Maccabaeos fratres rex te s. persecutus est. Rex quoque tres pueros, cum ipse sacrilegus esset,ilammis nescius religiosis addixit. Rex qu(Danu. 6. suit anima pueri Saluatoris. Rex iustissimum Danie

leni ferinis mortibus,ut putabat obiecit. Ipsum i dominum Christi, iudex nequissi inus regis oecidit. Inde est quod Apostolus clamat Sapientia loquimur inter pera Lectos: sapientia no huius seculi, neque principum hu- ius mundi quae euaeuatur,sed loquimur dei sapientiam in sacramento, luc fuit absco lita quam constituit deus ante secula in gloria nostram, quam nemo principum

huius seculi cognouit:Si enim cognouissent .non xiii Ni dominum maiestatis erue fixissent. Sed de pristinis re-Ubus paganis hoc dictum sit. vos autem initus seculi imperatores. quia Christiani esse desiderant, non peta mittitis esse Christianos, cum fiaco & nebula vcstri me daeii eosdem bonam te credentes ad iniquitatem vel stram prorsus adducitis, ut armis suis cotra hostes rei-tublieae praeparati , in Christianos incurrant, putent si e suasionibus vestris deo ossicium facere, si nos quo odistis occidant dicente do inmo Christo. Veniet. in quit, tempus. ut qui vos oecidet it,putet se deo ossieiuni iacere. Nihil igitur interest vobis maledoinibus, utrix rTes orbis terrarum Pa sani quod absit. an Christianies te desiderem, cum eosdem contra Christi familiam

non cessatis armare. Nescitis autem, aut potius non legistis. quod erimine hominem occidetis, maius crimet est suasoris Ierabel in mortem hominis iusti vel paupe-

ris, maritum suum excitauerat regem, pari tamen sup i plicio vir ct uxor ambo perierunt. Neque enim vos a

liter reges impellitis, quam ut saepe subtilis suadela De

minea reges impulit in reatum. st enim per filia uxo i crodis impetrauit ac meruit in disco ad mensam ca It t. r. put Ioan is aderri. Pontium Pilatum Iudae ii ccoegeriit Lut Christum dominum cruci sufetigeret cuius singilina vindicem super se seinperae suos manere voluerunt Ita vos igitur sanguine nostro peccantes obria itis: Non enim de ii iudex percutiat, non vestrae nox potius calu

nix ferierunt. Dicit enim propheta Dauid ex domini Christi persona , mare frenaverunt gentes, & populi V . . ni editati sunt inania 3 Adstiterunt reges terrae, & prin

cipes conuenerunt in unum aduersus dominum S ad uerius Christum eius: Dirumpamus vincula eorum,

proiiciamus a nobis iugis ipsorum. Qui habitat in eoe lis irridebit eos.& dominus subsannabit eos. Tune lodquetur ad eos i ira sua, & in furore suo coturbabit eos. Ego autem constitutius sum rex ab eo super Sion mon. tem sanctum eius praedicas praeceptum eius. Dominu i dixit ad me. filius meus es tu , ego hodie gemit te. Prie 1 me & dabo tibi gentes haereditatem tuam, &poistit sonem tuam terminos terrae. Reges eos in virga fer. rea.& tiquam vas figuli eos comminues. Ipso ,. id est

reges, ne quasi ignari vel nescii persequi cuperet Chri stianos, his praeceptis admonuit ne perirent, quae illos Mpraecepta quia nesciui ut inam nos doccremus: aut ceras te vos illis sine dubio ostenderetis ii velletis ut vivereti vel certe quod tertium est, ipsos sibimet legere veste malitia permisisset. primus Davidiciis Psalmulini, innino suaderet . ut Christiani viucrent S regnarent quos quidem male decepistis, dum vobis sese commistunt vos nanque illis quae mala sunt fingitis.& quc bmna sunt occultatis. Hoc tandem legant vel serius quoa

olim legere debuerunt. Mid enim dici ci Et nuc res intelligite erudimini qui iudieatis terram:Seruite dolmino in timore,&exultate ei cum tremore Apprehen

dite disciplina, ne iliando irascariir dominus, ct perea: tis devia iusta: Cum exarserit quam cito ira ipsius su

ter vos: beati omnes qui confidunt in eo. Imperatores inquam, suasionibus premitis ut Pilatum, quem ut diximus,ludaei presserunt licet ipse clamatierit lauans pii ablice manus, Liber sum a se inguine huius iiisti. tamen quomodo potuit a crimine mundus esse qui fecit Sed

ut vetera taceam in vestris exemplis aduertite imperatores quamplures ac iudices vestros persecutionem n

bis faciendo periisse, ut relinquam Neronem, qui primus est persecutus Christianos. Domitianum umiliter Neronis

68쪽

LIBER SECUNDUS.

A Neronis maximam partem. Traianum. Varium , Decium. Valerianum, Diocletianum: periit etiam Maximinianus.qui dum thura praedicarent,incensis codicibus domini eis primus Marcellinus Episcopus Romanorum qui fuit, sed Si Carthaginis Mensurius, &Caecilianus ex ipsis sacrilegis fiammis, ut fauillae vel cineres remanserunt. thuris enim conscientia omnes implicuit qui Mensurio consensistis. Periit Macarius, periit Vrsacius, cuctique comites vestri dii pariter vindiacta perierunt. Vrsacium nanque Barbarica pugna prostratum, seu is uneuibus alites, canumque auiui dentes morsibus discerpserunt. Nonne idem vestro impulsu percussor est, qui ut rex Achab, que diximus a muliere persuasum, iustum paupere occidit ita vos quosque iustos & pauperes,circa opem dixerim mundanam . nam gratia dei in nobis non est pauper, non desinitis iugulare. Non enim si cum manu non facilis, non linguar vi te it. carnifice hominem iugulatis. Scriptum est enim .Mors ct vita in manibus linguae.Omnes ergo qui occili sunt, tu qui suasor es oecidisti. Neque enim manus carnifieis nisi lingua tua feruescit.& ille dirus pectoris calor in a-B lienum sanguinem verbis tuis accenditur, sanguinem

iustum sui vindicem diffusoris. A v G. respodit, Huic loco tam copiose a te exaggerato at sue digesto. ubi de regibus seculi aduersus nos inuidiose loquimini. si debite dignes respondeam, vereor ne me quoque crimineris regum iracundia in vos concitare voluisse:

quam cum more vestro uniuersaliter in omnes cath

li eos huius inuectionis impetu feraris, nee me utique

praeteri mittis. Citrabo tamen ostendere ii potuero te potius hoeiecisse talia dicendo quam me talibus responi dedo. Ac primum vide quemadmodum tibi tui pie aduerseris. Ecce istum locum se exorsus es, Quid autem vobis est eum regibus seculi , uos nunquam Christiai nitas nisi ividos sentit His verbis prohibes uti s no ad

reges scolli accedere. Et paulo post dicis, ipsosq:, id esti reges, ne quasi ignari vel nescii persequi cuperent Chrit simos, his praceptis admonuit ne perirent, quae illos

prccepta quia nesciunt utinam nos doceremusWaut ceri te vos illis sine dubio ostenderetis si velletis ut viveret. Quoia odo igitur nos regu vis esse doctores Et nostrii sui dem si qua eis amicitia est cum regibus Christianis, si ea bene utuntur, nihil reccant: si qui vero inde ex ol-

C luntur, multo leuius quam vos peccant. Vobis enimi qui sic nos arguitis, quid fluit co rege pagano, ct quodi est grauius, apostata & Christiani nominis hoste tulial no, i quo vobis basili eas quasi vestras reddi de preean tes, hoe in eius laude potuistis quini apud eum sola iu-l stitia loeum haberet Quibus verbis, credo enim vos Latine intelligere,& idololatria Iuliam.& apost alia iu-i stitia est appellata. Tenetur petitio, quam Astri maim res dederunt Constantio, quam impetrauerunt gestat ubi allegauerunt, Evigilate & attendite inimico Christi,apostatq aduersario Christianorii, seruo daemonio rumnalibus verbis ille ille vester ille Pontius stipplieauit. Ite nune S nobis dicite, quid vobis est eum resibus secuti,ut surdi surdis populis legatis quod cum ip-Mar. r. sis audire non vultis, Stipulam in oculo Satris tui vide trabem in oculo tuo no vides. id insules vobis est cum regibus seculi quos nunquam Christianitas nisi invidos sensit Hoe eum dixisses. enumerare conatus es, quos reges iusti senserint inimicos, nec considerasti quod plures enumerari possit quos habuerint amicos.l Pater Abraham a rege diuinitus admonito ne attaminaret eius uxorem, S amicissime habitus est,& munus accepit Isaae filius eius regem similiter amici si mi, ex- Dpertus est lacob in Aegyytum a rege honorabiliter ex- e G. ceetias, eum etiam benedicit. Quid loquar de glio elut Ioseph, qui post careeris tribulationem, quo velut isne

sicut aurum castitas eius probata est magnis ab eo sub limatus honoribus: iurabat et aper Pharaonis salute no tanquam typho elatu . sed beneuolentiae no ingratiis Regis filia Moysen adoptauit. David ad alienigena . . regis Israel compulsus iniquitate confugit. Helias ante i currum pessimi regis, no illius imperio, sed suo cucumrit obsequio. Heli ut hospitae mulieri si quid sibi sorte ta rege per eius intercessionem pristari vellet,etiam ultro osseredum putauit. Sed ad ipsa iam tempora venia, quando captiuus dei populus habebatum ubi ut mitius lacriar mira tibi irrepsit obliuio. olens enim probare quod reges nunquam Christianitat nisi invidos sens rit, commemorasti tres pueros & Danielem, quae passi

sunt a persequetibus regibus: nec rebus modo vicini ,

sed plane i piis admoneri potuisti, qualis ii se rex post

innocentium flammarum nitra miluin, suem deo laudando atque praedicando siue in ipsis pueris honorandis extiterit, qualem rex habuerit Danielem &non re- Ecusantem quibus muneribus exornauerit, cum ille honorem debitum reddens regiae potestati. quod satis in verbis eius apparet.donum dei quo praeditiis erat indicando interpretado eius tamnilim non subtraxit. Vnde cum ab inuidis sancto viro sacrilega vcsania caluia niatibus, inuitus eum rex in lacum leonum mittere cogeretur. quaquam tristis id fecerit Praesens psit eum tamen per auxiliu domini sui saluum futurum .itas cum

ille refrenata diuinitus leonu rabie vixisset illaesus. -- licita & amica voce regis ipsius sibi praemissa. S ipse cubenedictione de lacu respondit. Rex in secui uni vive. Cur istas regum eum sanctis amicitias cum sermo tuus ibidem versaretur cum istorum fiam ulorum dei in qui bus haeeacta sunt in ipse commemorares exempla, vel

non vidisti vel videre noluisti. vel quod nescio quemadmodum excuses visa notab tacitisti Quod si te sicut causae deis imae defensorim studiu fallitatis astruere no limpediret,& te nolentem vel nescientem a luce veritatis auerteret profecto reges quosdi bonos, quo a au-

tem malos. & alios sanctorum amicos, alios inimicos. ssine ulla disiicultate recoleres. Et miramur quod se Cir leucelliones vestri sic praeeipitant. Quis post te currebat s lobsecro te quis Macarius quis miles insequebatur Ne- lpe in abruptu falsitatis huius nullus nostio te impulit. Cur ergo clausis oculis se isti prcceps, ut cum dixisses, squid autem vobis est O regibus seculi 3 no adiungeres. quos saepe Christianitas invidos sensit:sed non dubita. tres dicere,quos nunqua Christianitas nisi invidos sen sit itane vero nec ipse cogitasti, nec eos qui scripta tua legeris,cobitaturos puta in tot regia exempla tibi rees a. mitia, Nescit quid loquatur. An quia illi quos commemoraui, veterum temporum fuerunt. ideo tibi eos nihil aduersari arbitraris quia non dixisti, quos ni,quam liustitia nisi invidos sensit:sed dixisti.quos nu tua Christianitas nisi invidos sensit: ex illo sertassis idiorevoles eos intelligi iustis inuidere ex quo Christiani appellari

coeperunt. Quid ergo tibi volunt exempla veterum te

porum,quibus quod imprudenter dixisti. imprudA u.

docere voluisti Nisi quid enim Machai ci vel tres pueri luel Daniel, no antequam Christus in terra nasceretur, luel eget ut illa vel pertuleriat Deinde Vir,ut pauloante commemoraui, Iuliano Christianitatis invido stipplicastis cur ab eo basilicas petistis cur apud eum solam

69쪽

CONTRA LITERAS P TILIA Ni DONAT ISTAE

G iustitiam locum habere dixistis, Si Christianitatis intaoidus haec audit, quid sunt a quibus haec audit At vero

Constat inus nequaquam Christiani nominis inuidus, sed plane Christiano nomine gloriosus .men in seci uam gerebat i Christo, pro eius unitate iustissime iu- uicis, acceptari a vobis nee ad se appellatibus meruit, ambo iam Christianis temporibus Ad no fuerunt ambo Christiani.Quod si ambo Christianitatis inuidi. rad unum eorum se appellastis, alteri eorum sic supplicastis Si autem quod verum est petentibus tum maioribus vestras episcopale iudicium dederat Costatinus, ct apud Romam S apud Arelatum, quorum primum apud cum accusastis ab altero ad eum appellastis Si e go quod verum est,unus eorum in Christum credid rat alter a Christo apostatauerat, cur Christianus con sulens unitati contemnitur,ct apostata fauens diuisoni laudatur constantinus vobis basilicas iussit auferri lulianus restitui. id horum Christiant paci conueniat vultis nosse illud ficit qui crediderat in Christum,hoefeeit qui diuiserat Christum. O quam velles dicere.malefactum est ut Iuliano ita supplicaretur, sed hoc quid id ad nos pertinet Quod si diceres, S in his quidem ver

bis tuis catholica vinceret fides, ad cuiu anctos toto orbe diffusos multo minus pertinet quicquid dicitis de quibus vultis scut vultis. Sed no potest dicere malefactu ut Iuliano ita supplicaretur. oppilat fauces, premit lingua domesti ea aut horitas Pontius fecit Potius supplicauit, Pontius apostatam iustissimum dixit Pontius apud apostatam solam iustitiam locum habere praedi-eauit. His verbis sibi Pontium supplicasse in eodcm rescripto suo nominatim sine ambage ipse Iulianus expressit. Extant allegationes vestrae non haec incerta fama,sed publica monimeta testantur An sorte quia co-tra unitatem Christi petitioni vestrae aliquid concessit apostata, verum putas esse quod dictu est, apud eu soluloeum habere iustitiam Q ia vero imperatores Christiani quod valere arbitramur ad Christi unitate,contra vestram statuunt voluntatem Christianitatis inuidi appellantur Sic deiipiant haeretici omnes, ct resipiant ut non sint haeretici .Et ubi inquies impletum est quod

. . ic. dominus ait,veniri tempus ut qui vos occiderit, putet

se deo ossietum facere3Neque enim hoc de paganis dici potuit qui no propter deum,sed propter idola Chrii stianos persequebant, r. Non videtis si hoc de his imperatoribus dictum esset qui gaudent de nomine Christiano,hoc eos utiq; praecipue esse iussuros ut occidere mini quod nunquam omnino iusserunt. Sed vestri ho stili more legibus repugnando,poenas debitas luunt.&voluntarias mortes suas dum nobis inuidiosas putant

sibi perniciosas non putant. Q god ii de regibus nonae Christi honorantibus illud a domino dictum esse arbitrantur, quaerant quid catholica in Oriente perpessa sit. quando Valens imperabat Arrianus. Ecce habere quod intelligerem impletum ess e quod dominus ait. Veniet tempus ut qui vos occiderit se officii, deo face re: ne sibi ad famae gloriam assumerent haeretici ii quid

aduersus eorum errorem imperatores catholici praeceptisent. verutamen tempus illud post ascensonem do mini completu esse rem miscimur. sancta scriptura huius rei testis omnibus nota est Iudaei putabant se officiudeo facere, cum Apostolos occidebant. inter hos quil osneio deo arbitrabantur se exhibere,etiam Saulus noster nodum noster,suit: ita ut hoc inter laudes suas prc- teritas ct obliuiscendas enumeret. Hebraeus inquit, ex Hebraeo secundum legem Pharisaeus,secundum aemu lationem persequens Ecclesiam. Ecce qui putabat V

cium se deo ficere cum faciebat quod mox ipse perpes i

sus est:Nam quadraginta ludaei coniurauerat ut inter- - .a ficerent eum.quando fecit hoc tribuno innotescere, ut

eorum insidias ai malo milite septus euaderet, sed no-ldum erat qui ei dieeret. Quid tibi est ilo eum regibu , sed cum tribunis armis 3 regalibus Non erat qui ei dis ceret, Audes per milites quaerere tuitionem,cuin don inus tuus per eos ductus iit ad pali ionem Nondu erant ista deliramenta sed cotra haec futura iam tunc illa parabantur exempla. Quin etiam terribiliter proponerei ausus es& dicere. Sed ut caetera taceam, in vestris exe-

plis aduertite imperatores quam pharesae iudices ve stros persecutionem nobis raciendo periisse. Hoc in Gl pistola tuam legissem , intentissime expectabam quids dicturus & quos enumeraturus esses ecce mihi quatis relinquendo episti commemorare Neronem,Domi tianiim,Traianum varium, Decium, valerianu, Dio eletianum, Maximianu. Fateor plures esse,sed tu pror sus contra quos loquaris oblitias es. Nonne isti omnes: Pagani erant.& uniuersaliter Christianum nomen pro suis idolis persecuti sunt 3 Evigila ergo nam isti coinu Linionis nostrae non fuerunt. unitatem ipsam vel undes nos sicut vos putati ,vel unde vos sicut Christus docet existitis totam persequebantur Tu autem p r osuerax ostendere nostros imperatores ac iudices persecutione vobis faciendo periisse. aenos tu exigis ut istos compu- temus, quia relinquens eos commemorasti dicens, Uti relinquam Neronem: S sib ista relictione per caeteros cucurristi Quid opus fuit ergo ut comemorarentur ad

rem non pertinentes Sed quid ad me 3 Iam istos tecum relinquo : nunc saltem procedant illi quos promisistis quam plures. Nisi forte propterea no inuenituatur, quia eos periisse dixisti.Sequeris enim iam.& Episcopos no

minas quos de traditione codicum soletis arguere De quibus , nos solemus respondere aut non probatis Sad irraninem pertinet: aut probatis, S ad nos non pertinet. Suam enim sarcinam portaueriit, vel bonam vel GaDic

malam. Et bonam quidem credimus, sed qualem libet, tamen suam: licui vestri mali, nec ipsi vestram. nec vos ipsorum sed vestrum omnium communis pessima sarei naschisma est. Hoe saepe iam diximus. Exhibe igi

tur non Episcoporum nomina sed imperatorum ac iudicum nostrorum,qui vos persequiuo perierunt. Hoe M enim proposueras, hoc promiseras, ad hoc nos intelis smos feceras. Audi .inquit, periit Macarius periit Vrsa cius, cuctique comites vestra dei pariter vindicta peri

erunt. Duos solos commemo asti quorum neuter ina .perator fuit Cui hoc placeat quaeso te tibi ipsi non e dis

plices Promittis quamplures imperatores ac iudices s nostros te commemoraturum qui vos persequedo perierunt , & tacitis imperatoribus nomin 1s duos vel tu

dices vel eomites illud enim quod adiungis, Cunctiis comites vestri, dei pariter vindicta perieriint:ad re nolpertinet. Hoc quippe modo iamdudum loram istu finire potuisti, ut omnino neminem nominares. Cur ergo imperatores nostros,id est, nostrae comunionis non leommemorasti timuisti ne reus maiestatis ae sa- reris Ubi est Circumcellioni ea fortitudo Dei de quid suis de illis quos tot superius nominasti, qui rectius tibi possunt dicere Quid nos quaerebas Causam enim

tuam nihil adiuuerunt,& tamen nominati sunt.Deinde qualis es qui eos quos periisse commemoras nond- nare sormidas Saltem ipsos iudices vel comites quos videris non timuisse, plures nominares. Remansisti

autem

70쪽

A autem ad Macarium S: Vrsacium. ita ne quam plures illi. duo sunt An quod pueri didicimus iopis Si

enim quaeras ex me, duo quis numerus sit .sineolaiis an pluralis:quid ei se respondeam niti pluralem sed adhue etiam non desit quod dicam e duobus video Macari v. Neque enim dixisti,quomodo perierit. An forte quit quis vos persequitur, nisi in hac terra merit immorialis, quando mortuus fuerit,propter vos mortuus existimabitur id si non in tam longo in perio Constantinus, & tam longa salicitate vixisset, qui primus aduersus vestrum errorem multa constituit: ct quid si nolui ianui tam cito abreptus esset e vita, qui vobis basili-lcas dedit,quando ista garriedi finem faceretis . cum Smodo tacere nolitis Nec tame dicimus nos ideo cita mortuum Iulianiana, quia vobis basilicas dedit. Possumus enim esse in his pariter copiosi, sed nolumus est, pariter vani. Proinde ut dicere coeperant, ex illis dum bus cerno Macarium. Cum enim duos propositisses, ipsum & Vrsacium, repetisti nomen vi facii, ut nobis ostederes quam mortem meruerit, S dixisti Vrsaei vinnansi: barbarica evena prostratum, saeuis unguibus alites canum s auiui centes morsibus discerpserol. Vnden satis apparet cum de Macario maiorem inuidiam facere soleatis, ita ut nos Macaria nos . non ursacia nos appelletis, multo maxime te de illo fuisse dicturum . si de morte eius aliquid tale dicere potuisses. Ex his ita si duobus ubi pluralem num ei um posuisti seiuncto Maucario remanet Vrsacius nomen proprium numeri sin gularis . ubi est igitur quam plurium illorum tam mi nax & tremenda promissi ossam illud quam ridiculumst qui quoquo modo loqui nouerunt, quatum opinor intelligunt. quod eum dixisses, Periit Macarius, periit Vrsacius , cuncti m comites vestri, dei pariter vindicta perierunt: tanquam exigetibus ut probares, quia reuera nihil aliud vel auditor vel lector exigeret,statim conexuisti magnum documetum, quo probares cunctos leo mites nostros dei vindicta pariter corruisse. Vrsacium nanque Barbarica , inquis pugna prostratum, - liuis unguibus alites , canum i auidi detes mortibus discerpserunt. Hoc modo potest alius similiter nesciens quid loquatur dicere . omnes Episcopos vestros dei vindicta in carcere defecisse. Et cu ab eo fuerit flagitatum unde hoc probet, adluget statim, Optatus nanque de satellitio Gildonis accusatus, tali genere mortis e C tinctus est. Has nugas audire & discutere & refellere cogimur: tantum timemus infirmis ne tardiore intelle lixi in vestros laqueos celeriter currant. istum autem. vrsaeium si forte bene vixit,3: vere ita mortuus est, consolabitur promissio dei dicentis. Sanguinem ani iiiii arum vestrarum exquiram de manibus omnium be-istiarum. Od autem nobis calumniamini. dicentes, a nobis in vos ad iracundiam reges seculi cocitari, dum eos non docemus diuinam scripturam, sed potius malitiam nostram suggerimus: non puto vos usqueadeo surdos esse aduersus ipsa sanctorum codicum eloquia x t non potius timeatis ne nouerint ea, sed velitis nolitis, intrant Ecclesiam. S si nos racemus lectoribus ad mouet aurem: atque ut de caeteris taceam istum ipsum plerunque Psalmum quem tu contine morasti, intentis. me accipiunt. Dixisti enim quod eo, non doceamus, nec eos v olentes snamus ut nouerint quod scriptu est, Et nunc reges intelligite, erudimini qui iudicatis ter ram : Seruile domino in timore & exultate ei cum ire more: Apprehendite disciplinam ne quando irascatur eo nuru Sc.Crt lite Sisticani

Tomu septi inus.

utique audiui ct illud superitis in eodem psalmo,quod Diu, nisi fallor, propterea praeterire voluisti. ne timuisse intelligeretis udium ergo S illud Dominia; dixit ad bd. i. me. filius meus es tu, ego hodie genui te: pete a me. ct dabo tibi gentes haereditatem tuam.& possessionem

tuam terminos terrae. Quo audito viique mirantur esse

aliquos, qui huic hereditati christi contradicunt. &ea in ad exiguam partem terra redigere conamur, mirantes i. sertasse quaerunt propter id quod in sequentibus audiunt, Seruite domino in timore: in quo illi seruire possint inquantum reges sint. Omnes enim homines seruire deo debent aliter communi coditione qiis homines sentialiter diuertis donis quod ille aliud a sit in rebus humanis ille aliud. Non enim auscrenda idola de terra, quod tanto ante futurum praedictum est posset quisquam iubere priuatus. Habent ergo reges excepta generis humani societate eo ipso quo reges sunt, unde sic domino serviant, quomodo non postum qui reges non fiant. Ista erso eum cogitat,audiunt S illud quod de tribus pueris ipse commemorasti, ct audiunt solennitate mirabili. Tunc enim eadem scriptura ira xime in Ecclesia cantatur, quando ipsa festiuitis se uentiores facit etiam eos qui caetero anno pigriores utant. Quid ergo putatis animi liabere Christianos impcratores,cum audiunt tres pueros missos in caminum ignis ardentis, quia regi au iniquitatem adorandi si- inulachra consentire noluerunt: nisi ut eogitent piam libertatem sanctorum nec regia potestate, nec poenae immanitate posse superari, gaudeamque se non esse ex numero talium regum , qui contemptores idolorum quali sacrilegos puniebam Porro autem cum in se sile tibiis audiunt eundem regem,noso luxu pueroris iii,sed S flammarum deo seruiemium tanto miraculo terri- . tum, etiam ipsum coepist e deo seruire in timore, ex- ultare cum tremore,&apprehedisse disciplinam: non

ne intelligunt ideo ista esse conscripta, tanta cel britate recitari, ut Si seruis dei ne ad Lacrilegium re-l gibus cedat,a: ipsis regibus t ad religionem deo credant, proponantur exempla volentes ergo Sisti exs ipsius admonitione Psalmi, quem tu quoque inseritistit scripturis tuis, intelligerect erudiri,& seruire domino in timore, & exultare cum tremore, ct apprehendere disciplinam . quam intente audiunt quid ille rex postea dixeriti Dixit enim propositurum se decretum omni-i Da . . bus populis quibus imperabat, ut quicunque dixissent F blasphemiam in deum Sidrac, Misaae ct Abdenago,

interirent, ct domus eorum dispergerentur. Et si hoci eum decreuisse cognoscunt, ne Masphemaretur deus vi temperator ignium,& liberator trium puerorum, profecto cogitat quid decernere debeant in regno suo, ne i in suis fidelibus idem ipse deus exui vetur remissor peccatorum, S liberator iam totius orbis terrarum. Videi itaque cum aduersus vos aliquid pro unitate catholica reges Christiani constituunt, ne mi te in labiis vestrisi tanquam scripturarii diuinarum imperitos eos arguatis, in corde autem vestro satis doctos esse doleatis. is enim ferat illam vestram sacrilegam odiosamque sit taetam in ipso uno Daniele regem accusei e , quia int lacum leonum missus est :& regem non laudare. .luia sublimiter honoratus est, cum etiam quado missi ascia, ii magis eum saluum futurum quam moriturum ipse rex crederet.&de illo solicitus non coenaret Deinde ait i deiis dicere Christianis, quid vobis est cum regibiisset culi. quia Daniel a rege persecutionem pa: sus est: no i ruibus fideliter in-

SEARCH

MENU NAVIGATION