장음표시 사용
101쪽
autem opticus DB terram tangens facie eum semidiametro angulum DBC rectum . Igi turrecta AB ab angulo recto ad B cadens ilia basim perpendicularis , est medio loco pro. portionalis inter segmenta DA MAC. Quare diuise quadrato maximae visus distantiae M per ahuudinem AD, prouenit quaesita terrae semidiameter Ac . Verum arcum pro recta linea assamere parum Geometri cum est . . IMess. Ideo parvipendendendam censui Iaxx methodum , quae mihi aliquando occurritSec da me per circulos Aetim uthales si nimirum duo- rum locorum , quorum alteruter ex alteriu*
te ris am mita turri conspici queat, nota Iuerit distan-
b-- ria,in poli altitudo In summa enim turni planum horizontale constituatur, in eoquumeridiana linea describatur: tum obs ruetur sub quo Agimutho locus alter conspicuus, appareat wex his datis quaesita eruantur. Si PAC loci Meridianus , ubi obseruatio in 'stituitur a Verticalis per uti umque locum transiens Ast, cum Meridiano faciat angulum CAB obseruatum P vero sit Polus, Α , B sint complementa nota datarum Poli eleuationum . Cum itaque in triangu- . , Io sphari ico BAP nota sint duo latera Ar, BP, di angulus BAP complementum anga
102쪽
ti obseruati LAB ad duos rectos imaeniatilex in gradibus se a graduum particulis Tua flat ut AB ars
inuem ad totum circulum , hoc est gr.. olita data duorum Iocorum distantia ad aliud , prodibuntii milliaria toti circulo, iri terra maximo respondentia. Nota autem Circularis peripheriae quantitate neminem Geometram diameter quaesita latera poterid. Sed quoniam distantia illa non adeo exiguaesie potest, quae careat omni suspicione ab Sus rectae lineae pro curua, ideo methodum hanc inter quisquilias , a quibus parum die stat reieci. Ga Id tamen per summam iniuriam XXXXIT. factum meque enim magnum intercedere Dsserentia.
potest discrimen, quod proposito ossiciat est ἡ ἡ 'di iascilicet discrimen minus data altitudine Ea et eius Tan
alii tudine enim B prospicienti pateat ar g et Dcusim, quem subtendit recta D, Tanu 'gens autem est AD. Constat ex Alchimede lib. i. de sphaer. 4yl Tangentem At maiorem esse arcu BD, arcum autem BD malo
rem recti BD subtemisti duae te i ,
103쪽
B simul sumptae maiores sund quam AD, igitur excessiis ipsiusAD supra rectam BD minor est, qui sit
data altitudo BA; ergo multo minor est excessus rectae A Diangentis supra ar- . cum BD, vel arcus BD supra rectam BD subtensam Ne vero posita altitudine B notabili censeret quis insignem quoque esse differentiam inter curuam rectam lineam , quae locorum interualla metiatur, animaduertere oportet ar
cum BD maiorem esse latereram polygoni inscripti, minorem autem latere EF polygoni circumscripti at excessus lateris E ad latus BD habet Rationem, quam EB ad BC Vnde liquet manifeste, quam modico discrimine differat arcus a recta vel subtensa BD, Vel tangente EF Memini me aliquando calculos subducentem quam longe pateat visus Romae e summo crucis apicuri quae aedis Apostolorum Principi secrae tholo incumbit. deprehendiLse arcum DB gr. o. m. 23. statuebam autem in singulos gradus milliaria Italica cc ut
104쪽
nunc vulgaris sert opinio , crucis vero altitudinem supra maris Mediterranei supersi, elem ponebam palmorum, quorum usus hordie est apud Romanos architectos, circiter
o o. Quare arcus BD erat mill 13. Tai
gens in mill 23 in , discrimine vix passuum L. Quid igitur ossiciat, si quis pro
arcu B assumat, aut subtensim in aut tangentem EF, aut aliquam ex intermediis snullus si quidem oriri potest error, qui sub sensum cadat. Quod la , ves perieti potest, distantiam BD decempeda dimetiamur, nihil erit quod de tua illa methodo dubitest, Mersenne non enim arcu pro recta abuteris
Guia Suspicor Mersenne detur hoc Ger mano candori non tibi re istam pro arcus mensura assumptam displicuisse a sed metho. dum illam , quae tibi ninil de Ptolemaeo cogitanti occurrerat, demum displicuisse facile crediderim , ubi eam veteribus quoque innotuisse deprehendisti ideo illam inter scruta reiecisti Ego quoque, ut ver narrem , saepius doleo , quod veritatem tanquam peregrinam exceperim, quasi ad moprimum diuertisset , quam postea alienum I men triuisse comperior nee sine me t brosis suis stimulis urget inuidentia, qua a
105쪽
teris veritatis lumen inuideam a sed terreti calumnia, qui e apud iniγss iudices sar ii reus laboras , nisi id aliunde acceptum sponte profitens mentiaris perinde atque si
----ουν nemo Olm posset intueri cui alios de eius Tertia me Iuce narrantes non audierit. Simile quia inibodui in ' hoc eodem Problemate mihi contigit experiri. Cum enim locorum duorum ΑΒ distantiam notam ponerem, ac complementa eleuationum poli obseruabam Solis distantiam a vettice SA , quam per Tabulas Anaclasticas QParallacticas corrigebam a Tum ex complemento declinationis Solis M., complemento altitudinis Poli AP in dictamia Solis a vertice SA, inquirebam angulum ASP ex quo inuento, una cum latere SP, .complemento altitudinis poli P. inueniebam ST, quod dem Dium, S re, linquebat arcu B quaelitum . Haec a men methodus post dies aliquos displicuit cum animaduerterem ingeniosum Astronomum eadem via incesisse . quidem felicius non Solem sed sydera fixa artici proxima obseruando quae nec parallaxi nec a factioni fiant obnoxia. Qeterum ne ab instituta quaestione deis flectamus, illud est obseruandum , quod si cognita altitudine BA,4 dato angulo ad x,
106쪽
vellet assumeretriangulum rectangulum ad B, ut notam faceret distantiam inter B D, sibique persuaderet aut a basi aut ab hypothenusa illius tria-guli exhiberi distantiam Bi , longe distaret a veritate Ducta siquidem perpendicularis B H longe minor est arcu BD , cum sit Tangens semisit illius arcus hypothenus vero Mnainor est quam tota ansens O , desectu aequali ip si basim in sunt enim H B, H aequales . cum utraque sit circulum tangens ab eodem puncto inducta . Pa-Propter deberet aggregatum eat a B Hα hypothenusaram accipere , ut totam AD habere quae non multum differt ab a cui , nisi altitudo ΒΑ fuerit mons aut copulus Quod si tuus ille terrenae magnitudinis
inuestigator lineam BD pro maxima Vi
sus ditiantia assumpsisse illa utique mediat us imcst proportionalis, ex cuius quadrato per no η η endite tam altitudinem DAdiuiso prouenit tertius zi,ori.
107쪽
terminus, unde terrena semidiameter cognoscitur, non tamen ipsa semidiamete AC est tertius analogiae terminus,
sed plius conflatum ex DC , CB datus enim v-num trianguli rectanguli est medium proportionale inter differentiam 1ypothenusadiae reliqui lateris, de eorum aggregatum δε ac proinde utram ad DB itata Di ad D CB. Quare ex inuento tertio termino debuisset datam altitudinem in demereri de residuum bifariam diuisum dedissis et quaesitam semidiametrum C . Hinc reia dicebas arcum illum pro recta linea
parum Geometrice assumptum. Ga Nunquam hominem potui a conincepta sententia reuocar nisi ubi eum iussi rem rotam in taxi deducere . Statuimus primum extra omnem controuersiam positum viderion decernenda Physici horizontis amplitudine non incertam aedium aut montium altitudinem esse spectandam , sed
eam ex communi vulgarique hominum magnitudine definiendam'. Quandoquidem
108쪽
4um ex sublimiori loco langiti visus eat ex
humiliori autem breuioribus terminis coerisceatur, quis non videt certam statui non posse visus distantiam , quin certa pariter altitudo , ex qua oculus circumspicere valeat, constituta intelligaturo praeter eam ver , ' Xyx quam humano corpori natura plerunquo
concessit , cur hanc prae alia eligas altitudinem, nulla suppetit ratio . Nec ambigi ullo , pacto potest, an Veteres horizontis physici amplitudinem indagantes , altitudinem vI-lam humana maiorem assumpserint i, eam siquidem horizonti tribuendam censuere magnitudinem, quae cum sphaericae supersi. ciei pars sit, a plana tamen minimum diderre possit . Hinc Macrobius Saturnal. lib. 7. Cap. i . Vbicunrue terrarum sereris, inquit, ideris tibi quandam caeli conclusionem videret hoc es quod Horia Intem meteres mo a Merunt: quorum indago deliter deprehendi , directum ab oculis aciem per stinum contra aspicientibus non sergere mitra CLXXX stadia ae r inde in orbem iam recurvari. Per pti num , ideo adieci, qui. 4ltitudines Ahuissimὸ spicimus a quippe qui cta caelum videmus Ergo in omni horaetcostis orbe ipse qui intuetu icentrones. Et quia diximus quantum a re M tro
109쪽
εν aeter Usue partem orbis extenditur, stane dubi in serietonte diametros orbis CCCLX fladiorum est: si miserius qui intuetur a cesseris, seu retrorsum recesserit similem ire ea se orbem ridebit. xxxx Rogaui deinde utrum Macrobio potius OB Mitu stadiis igo Physici Horizontis semidiame- . . . . . Miu definienti acquiesceret, an vero sibi
eωνα pro cum Recentioribus quibusdam conueniret, σολ- qui cum Claui, cui iacile adhaesit Blancanus yin cap. a. sphaer tanquam veritati maxime consentaneam admittunt eorum sententiam , qui aspectum ad milliaria 61 proatrahi opinantur. Neque enim illum aut cum Alberto Magno aut cum Proclo sentire censebam, quorum prior stadia milles, posterior bis mille horizonti phrsici lemidiametro dedit. Ille quidem confestim Neotericoruma sententiam arripuit sed ubi iussus est Aa mill εα ad pedes raso reuocare , huius numeri quadratum 9763 6 23O OO. diuidere per DA ped. 6, quanta est hominis mediocris altitudo, videns A C prouenire maiorem milliarijs . oo oo , ad Macrobium confugit, longitudinem, B stadiis ago cireumscripsit nec stadia Romana ped.
110쪽
xis , sed Graeca ped. 6oo fuisse eontendebat cum ex Eratosthene mensera illa de . sumpta fuisset. Sed hic pariter Syrtes inuenit , cum reuocato stadiorum i o numero ad pedes io 8-o, eius quadratum ar664. oooooo diuidere tentans per pedes Q, qu tientem pariter amplissimum deprehendit. Quid si voluissem contentiosus agem, assi mando Eratosthenem nec Romanis , nec
Graecis, sed Alexandrinis stadijs longioribus usum fuisse Quanto longius aberrasse, Sed
placuit mitissime agere . Quapropter eum rogaui, ut saltem AB milliarium trium , hoe est ped. croo constituens tentaret, an ex assumpta prid iusto maiore semidiametro horizontis physici , an vero etiam ex mei hodi ageometria enormis illa magnitudo oriretur Quadratum itaque ped χχΙ. Oooooo
diuidens per D ped. 6, inueniebat AC ped. 37.1o oo, hoc est mill γ3oo; unde oritur terrae ambitus mill . Ir αξ duplo maior,
Mirabatur ille vehementer , quod praeter spem tam procul a vero recessisset sed nee conceptam de maiore , iuxta communem errorem, horizontis physici semidiametro opinionem deponere audebat haerebant scilicet animo alte impressa plurium authorum es