Pauli Casati Terra machinis mota dissertat. geometricae, mechanicae physicae hydrostaticae

발행: 1658년

분량: 249페이지

출처: archive.org

분류: 수학

131쪽

facillime conficitur,tiamsi nulla sit data at titudo nota. Observe tu distantia Ain tum in Maccipiatur angulus AD,4 ini obserue itur angulus. , quem cum

verticali linei ex D ad rinith producta facie radius opticus D A thuius enim complementum ad duos rectos est angulus ADC: dato autem latere A taeum angulis adiacentibus, latere non pos sunt reliqua latera CDqiraesita terrae semidia meter, ADC in semidiameter aucta montis. Maltitudine Sed iam Mersenne . cadunt altis de montibus umbrae a nec Galilaeum diuturniore colloquio distinere sis est Mers. Recte mones praeceps in nommetuit dies sed huiusmodi colloquia cum in- . . it ostituΠntur, omnis hora momentum est. Va-kG illae iam Valete amicti aequa debeo gratias pro humanisi i consuetudine, nunc planὸ non reddo, sed apuiu me seruo, ut iterum

132쪽

DISSERTATIO

ta aquae separati ne a ter'

ra, motus facilitatem inseri

ne tibi debeo , Galilaee, quod CO idictam Mersenno horam te adeundi importunus prae

uenerim

133쪽

DISSERTATIO

praestolantibus , Solem dies cantici-fntem accidisse importunum , ac purgatio. na opus habuisse, quia legitimum exoriendi

tempus anteuerterit praeitosum , et intelligam , qua te demum excusetioliis ab immani hac culpa exima Sed tu expectatus adueneris, quam tuorum in me meritorum

leti m refer ida grati e insequi potes,

s a Culpam hari omnem , Miata eunque est, in te transfero. id scilicet profit- salua hmani istis mili alione essedistri vemihi liceat esse temerario nec absirdum. duxerim statim , ac me tui desiderium ce pi , addolam At immaturum stetum , rius dix imbri d i conceptum, antet te νponere , vitae igniculos illi tua luce imper-Gal. Siccine iuuat festiuis inanium ossisciorum argutiis iocari mittamus isthaec: 'quamprimum edissere quae te benigna ege rit Minerua, ut fiigidos notos cineres sedi catum veniresi, ignem aetheria utique domo subductum depositurus. Guia Aristotelem serte prae manibus haberi' eumque aliud meditans pagellast mere oculo percurrerem, ineidi in textum lib. 2. de Coelo ibi Thaletis Milesii de Graia terra quiesuem sententiam exponit,

134쪽

anquam ex eo , iuri innatans sit, telia m. neat quemadmodum lignum mel a liquiJ'tale aliud horum superi aerem quidem ni siluatura aptum est manere sed Iuper aquam. Id quod mihi in mentem reuocauit eadem prorsus apud Senecam a me iampridem lecta lib. I. at quaest cap. 6. terram videlircet totam, Thaletis opinione, subiecto Eu more portari, de innatare ita ut unda susti neatur orbis velut aliquod grande nauigium Ex quo ille ab eodem Senecae lib. 3. cap. 3.

Telaiaus non satis apte terrae motuum causem

inserebat, perinde atque' nauigium hoc innatan concuteretur. Tum, quae est phan rasmatum atque formarum menti inhaerentium mira connexi, vix carperam tacitus

ridere commentitium ingentis huius nauigii nullos in scopulos impacti tremorem, cum in eius grauitatis considerationem delapsus Κm tenuique hae vellicatione excitata hesterni nostri congressus reliquiae animo in si dentes C protinus abripuerunt, .sensi nec aduertentem deduxerunt ad eam cogitationem , ut suspicarer ex aquarum natura, ad tellurem Archimedaeis machinationibus

mouendam 'subsidium aliquod comparari posse Plura illico huic cogitato affinia in mentem fronsure di Permixtu irruperunP,

135쪽

118 DISSERTATIO

quae subitam approbationem temere extoris

quere viderentur sed quoniam , ubi multa sunt , quae sibi aptis nexibus cohaerere deinbeant, ne veritatis compage luxata Dereat. periculosum di lubricum est facile assentiri, nolui me in praecipitem locum committerei sustinendam potius tantisper omnem assen sonem dux , dum rem totam discrete de electe suas in partes, te im tua sapienti opem serente digererem. En habes, quibus stimulis actus mihi ampei ς non potu Irim , ut a te diutius abessem . ii Gai Gratias tibi habeo, mi Guldine, insemortales Louod spem anticias audiendi ex hodie, quid de iis sentias, quae iam tum baiano huius saeculi duodecimo conscripsi de

Innatantibus

Guia Librum legi tuo dignum ingenioi

nec potuit selicius enodari, quam constitue ras examinandam quaestionem de selidis inonarantibus , quamuis humido secundum speciem grauioribus, siquidem selitaria sumantur componentibus tamen una cum aere sibi adhaerescente molem aqua non graui

rem . Illud maxime dolui, quod nactus sim exemplar siue Bibliopolae siue Bibliopegi incuria mutilarum integro solio, quidem ibi ipse, in quo totius sutura disputationis

136쪽

fundamenta sternis ac , quae mihi aduersia est sori una, nusquam licuit integrum librum reperire, ex quo nostri exemplari hiatum. iupplerem . Id quod te praemonnisi opportunum sales, ne, si serte nobis non conuenerit, me contradicendi studio actum putei)nisi me tamen mea fallit opinio, in minimis. dissentiemus. l. Libens audi, qui contra senserinriSed ne te langius ab instituto tuo, verius dicam, nostro , abducam quidnam ex aqua

emolumenti speras ad facilem terrae: Otio

nem, de qua nobis fuit disputati, Guld. Fututum puto ut plarimum ponaderis deterreno hoc orbe, qui aquam pulter ab i.

ac terram comple aitur, deduceretur. Illud, sitie .uenim extra omnem controuersiam positum D. ruo ..

accipio , quod aqua aere grauiotest &fluidae cita sit , semper ad inseriora delabitur , ut insta actemininiuersicentro vicinior consistari Ex quo fit , ut nusquam quiestat , nisi ubi nullus patet locus, in quem descendat. Qua, re eum sola superficies sphaerica paribus radiis a centro remoueatur, aquae quiescentis superficiem sphaericam esse necesse est quan. quidem si quae superficiei partes a cent langius abessent, utpote alticires ad motum

proeliues non subsisterent, sed hunetilioremia

137쪽

in locum defJuerent neque enim ex eo a quam ponte alcendere dixerim , quod ea in vitreis nstulis immersis aIiquantulum ascendat. Ical Nemo id iacile inficietur immo, si id quidem in rem tuam faciat. vltro dabo maria omnia, quae aquarum communion iunguntur si aestum omnem sublatum, ventosque silentes animo fingamus non es νalia alijs secundum superficiem altiora riui bus enim fraenis cohiberentur Sinus Arabici aquae, si altiorς essent, ne in Erytraeum mare insuerent 4 ut quibus aggeribus obstrue.

revir fretum Herculeum,ne Oceanus Atlanticus ac Mediterraneum mare in una si-

perficie aquarum libramentum susciperent Quod vero de aqua in immersis fistulia utrinque hiantibus ascendente addis, nihil plane ossicit naturae aquarum se in sphaeram

circa terrae centrum conglobantium mequo

illico posse aquam ad digiti altitudinem sponte ascendere assirmandum est, quod ita lam in tenuissimis fistulis eo pertingere alia Quando videamus; quo enim ampliores sunt fistulae, eo minus in iis aquam assurgere constat, nee sorte sine suspicione minoris qu/m appareat, altitudinis, propter pecierum vilabilium ex vitro refractionem .i

138쪽

amplissimis igitur lacuum mariumqua alueis quantum illa ascendat , quod sphaericam si

perficiem corrumpat Sed nec aquam ominnino sponte dixerim in fistula ascendero Quando enim fistula deprimitur , ut aqua Lx immergatur, utique subiectus aer premitur, I locum subeunti nituis conceden , qu ιρingti m ate via, recedit, ut locum suppleat a fistu ante assen

a deorsum mota telictum . Sicut autem et O l '

aer, cui corpus in motu occurrit, comprimitur, ita is, qui pone est, paululum distrahiatur ac rarescit hic vero ad ingenium rediens

proximum aerem attrahit ad supplendum locum a fistula relictum cumque nullus subiectus aer tam in promptu sit, quam is qui fistula cauitatem implet, hic exsugitur gatque adeo cum aer fistulae sursum moueat tur, subiectus aer compressus in fistula cauitatem succedit, per quam facilius elabitur rac per impulsionem , aut compressionem contigui aeris , qui lateribus adiacet. Por'

ro ea est fluidorum corporum natura , veconceptum ex motu impetum, etiam intra

homogeneum corpus, non ita facile remittant quemadmodum in aqua colore aliquo insecta intra aliam aquam leuissime estu avidere est. Hinc est aerem fuisseministula incitatum ex concepto impetu tantisper ρος f

139쪽

EM DISSERTATIO

gere in motu, de ita pellere superiorem aerem , ut hic eum qui fimalae latera extrinsecus obsidet, propellat , fiatque per inferius hiantis fistulae osculum illa circumpulsio, de qua Plato in Timaeo vel saltem, ut cum e. uris Philosophis loquar ab ascendente aere per fistulam tiberrime absque ullo alterius

aeris intercurrentis Obice, attrahitur aer inferior.

Guid Verius fortasse dixeris, attrahi pariterin circum pelli: Ga Vbi igitur inferioris osculi labra subiectam aquam ita attigerint, ut aer succedere nequeat, illud necessario fit, ut ascen dentem aerem aqua subiecta consequatur siue attracta, siue ex circumpulsione propul se . Cum autem hoe a natura liquoribus

comparatum sit , quod blidjs corporibus adhaerescant; ubi aliquid aquae sursum ab aere

ascendente eleuatae, internis fistula lateribus adhaeserit, iam non deorsum urget Contra

vim aeris ascendentis , qui propterea in reliquam aquam non adhaerescentem vires suas omnes exercet. At quia in tenuissima fistula cylindrulus aquae primum eleuatus ita fere totus adhaeret fili utar, ut vix in medio relinquat capillarem medullam ab aere sustentatam, multo facilius pergit in ascensu, de alias aquae

140쪽

aquae particulas secum rapit sursum . donee demum praeter aquam sponte adhaerentem lateribus, tantum aquae ab aere sustineatur ivt eam dimittere non possit, quin ipse magis distrahatur, rarescat id quod natura potius refugit , quam permittere tantillulae aquae suspensionem. Nisi sorte malles dicere, quam illam medullarem constitutam intra aquam lateribus adhaerentem iam non conara deorsum . Quando vero amplior est fistulae

sapacitas, constat aerem non tanta velocitae per eam serti sursum caeteris paribus, ac per fistulam tenuiorem praeterea cylindrulus aquae sursum attractus ampliorem habet basim , de in minori altitudine habetur tota ea quantitas aquae, quae valet ab aere iistentarie hinc fit eo minus aquam attolli , quo am- T.

Ilior est fistula . Mitto hic disputare an ininensibilis aquae expiratio adhaerens fistulae, ive in eam incurrens , excitet electricam 'LYrinxvitri expirationem; an vero ea fistulam leuissime humectans dum attaist illo statim αoncrescit, statim subiectam aquam attrahat vi sibi unia , quemadmodum in calamo scriptorio sepe obseruare est, quando atra . mento valde diluto utimur; vix enim humens calamus subiectum atramentum cou'

tingit cum eo contestim imbuit - Η

SEARCH

MENU NAVIGATION