Cursus philosophicus thomisticus ad mentem divi Thomae doctoris angelici directus in quo philosophia vniversa ex ipsis planè fundamentis ... restauratur ... Auctore P.F. Alexandro Piny, ordinis FF. Praedicatorum ... Tomus 1. 3.

발행: 1693년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 철학

51쪽

. Liberet de materi S forma.

essendi datur, id , quod cli,, aliud quo ect arqui intra lineam essendi non distineuit ut , his entitas rei existentis , ut sus existentia Gergo salsum est, non posse aliquid se habere ad suam existentiam , velut id, quod est , ad id, quo est . ac proinde, falsum est . quod non su materia prima aliquid

praeter exstentiam.

Ua se ad probationem ntgo minorem tum secundi , tum tertii argumentiri quatum falsitatem hoc unico argumento enicac ter probo Modus operandi sequitur modum essendi: ergo ubi linca operandi non est simplex, sed realiter composita et duobus xtremis, quorum unum se habet ut id, quod operatur. aliud ut ipsa operation qua operatur ibi etiam debet linea essendi esse similitie composita ex duobus ea trei in S, quorum unum se trabeat ut id, quod est, cu quod habet esse, taliud ut et se habitum Med compositio ex ipso bab co te esse , ex ipso elle habito non est alia composit O , quam ex ipsa rei entitate, quae ex stit &tae, psa existentia ergo tantum abest, quod non possit aliquid compositioncm

sacerere item cum sui existentia, quin imo est hoc omnino necessarium. t. Eo colligitur discursu.

Obiicies p. Si non cret materia prima ex seri a seipia

propraam aliquam ex itentiam , recipi recto posset ex sti n-tiam communem formae , sive composit, sed contra Dum docent comm Uniter Thom istae ergo ex doctrina Thon illarum debet materia prima x se habere propriam sive paIlia limuli quam ex stentiam. Probatur Maior receptivum exercet

causalitatem aliquam erga id , quod recipitura sed si materia

prima nullam ex se haberet existentiam , seu si non alia chaberet tramentiam, quam exis entiam sero , luliam possit erga illam exercere causalitate nati ergo simul tra prima cullam ex se haberet ex lentiam . nec posset reo per lx ltcntiam formae compotui A latcr patit, cum recepti utim it adminus materialis causa illius , quod recipitur Probatur Minore

catas ditas in eoonici priori, in quo causilitas est, adjunctam habet existentiam, cum hi, ipso, quod causalitas est sit communicativa exi ntiae sessed si materia prima solum erili retper x stentiam formae, in nullo priori ad talem lxincntiam haberet ibi existentiam adjutcstim, ut ex terminis patet ergo si materia prima solum existeret pc existentiam formae, nul-lcm posset erga illam exercete causa itatem

Re pondeo . n. gando sequelam majoris i. ad cujus proba,

tioncm nego minorem adicitium vel distinguo majorem:

52쪽

Cuasi et virm materia de se, e. r

eausalitas deo omni triori, in quo causalitas est; adjunctarri habet Gistentiari , sit causalitas cilici intis causae, Concedo: si autem sit causalitas cauta potentialis, ut Potcntialis est, qua lis su ponitur in praesenti Nego. Ratio autem hujuscisci immis&solutionis isti quia cum causa cilciens sit talis naturae, quod non ordinetur, ut acquirat esse, sed potius ut illud communicet alteri, requirit per consequens ejus causalitas existentiam in causa in eo omni priori, in quo causalitas est , cum in eo omni prior sit communicativa esse schiae istentiae: e contra vero quia causa, quae ut talis est potentia si tendit ad ac qui tendum, non autem ad com muricandum conssequenter sita quod non petat ejus caiis itas haberes bi existentiam adjunctam in omni priori, in quo causalitas est, cum fieri possit, ut de sacto fit, quod ipsam acquirere debeat existini iam , ac pio inde quod in eo priori acquisitionis , in quo ejus exercetur causalitas , non temquirat jair sibi adjunctam habere existentiam. Verum huic solutioni, quarta Ertur communiter a Theum Nntis distis, nus tiam ego a quiescere potui nec enim intelligibili pri psi'derato, quod possit causa aliqua , quaecumque illa sit, suam ex acet e

causalitatem , kquod in eo priori, in quo exercetur caula lita S,

ron intelligat uirexit ens cujus a Cori quidem mco jud talo.

t refragabilis est, quia omn S, quae rexercetur causalitas, si velit ausi liras mat-rtalis causae, sive efiii iemis non est haud du-ic causalitas causae, ut adhuc extantis intra causas, sed txtra arisas positae, ac proinde&is causalitas causae existantis Ne re huic instantia sussilienter occurrunt Thom istae , dicendo sod pro illo tunc, pro quo i crcet materia cauta litatem suam a existentiam, non est extra omilis causas , cum ad hoc ete.

iratur etiam forma in materia rece, tari quae quidem pro idon non intelligitur jam recepta haec enim responsio do Np rina, instantiam adiiciatitur Assiciliorem etiam in doc'rma arara illatum , quam sic proponori materia prima est omnino aestata xtra causas pro primo illo priori, in quo est Priaposi-

, cum so illo priori formani habeat in se receptam, ut pa-

tarqui pro primo illo priori, in quo cxurgit compositum, ex-rradiata materia causilitatim suam erga lxis .ntiam, lo-GHo juxta doctrinam Thom mim ergo exercet materia salitatem suam erga existentiam , etiam dum es omnino: a carisias Almorem autem probo&declaro sic tam diuex- aes altria causalitatem suam ergatae istentiam , quamdiu

rion intelligitur receptari sed in ipso recipi sed etiam pro a in illo priori, Pro quot st compositum,nondum intelligitur

53쪽

. Litaret de materia si forma.

existent a recepta in materiata loquendo juxta Thomistarum doctrinam' ergo juxta eorundem doctrinam pro primo illo priori, pro quo intelligit ut compositum , ex rcet adhuc materia causalitatem suam respecti cxiste otia Probatur Minor , indocttana Thomi statum non recipit materia et istentiam nisi compositii in coci .posito sed juxta eandem docti inam pro priimo illo priori, pro quo intelligitur compotitum, non intel-Nbia ligitur existentia jam in composito recepta;cum velint Thomistae, quod etiam compositum suam exerceat causalitatem erga ex itentiam ad modum receptionis, taceitum sit, quod illam non exerceat, nisi in illo priiro priori, in quo ipsum intelligitur composuum ergo indoctrina Thomistarum etiam proptimo illo priori pro quo est compositum, nondum intilligit irexi-s ntia recepta in materia, sed in ipso recipi crio juxta eandem Coc trinam exercet materia causalitati m suam respectu existentia etiam in primo illo priori, in quo est compositum: ergo exercet alcii causalitatem suam erga existentiam, etiam dum est extra omnes causas: ergo irantelligibile est, quod non habeat causalitas matellae sibi adiunctam existentiam, unde piae fata

. . CITVI, res noulione. Respondeo a ad argumentum negando sequelam majoris;

ad cujus probationem illinguo minorem sic sed si materia prima non ali iam haberet ex sit tram, quam formae, compositi, non pollet crga illam aliquam exercere clausalitatem, quae cauillitas sit alia ab tristentia caulata, Concedo,quod in illo rasu non pol ictum eri aliquam causalitatem erga illam sive sui existcntiani propitre quod sequeretur,tunc fore hanc existentem in aliquo p: toti ad talem existentia irata autem sermo siede cauialitate erga cxis intiam , quae sit ipsa me ex stentia, quae causatur. Nego, quod in hoc casu sit impossibile vel inintelligibile, quod aliquid exerceat causalitatem aliquam erga sui ex sic nitam, stu quod exerceat materia causalitatem erga sistentiam sermo dc compositi , quamvis non nisi peritiam sit

e strias; cum vere tunc intelligatur exist is, dum suam exercet caus it. tem ut patet mctamen illam exerceat cau alitatem,

N. . e gair es Iam ex is centiam formae, compositi. Jam vero. quod ipsa existentia elle possit causa istas , qua in actu secundoc insatur ipsam et causa maletiali recep va, o stando xprobo efficaciter doctrina generali, quam quidcm a lectoi emultum pro multis notaedam velim s. Dico igitur, hoc esse genetale in modis seu in modali dii rate,

quod sciet immediate caecat a re, quam assciti modificat;

54쪽

stus Iutrum materia de se St. 'propterea quod cum modus cx propria quid ditate sit id quo , si

non te ipso inimc diate penderet, sed per aliudicum illud aliud esset etiam id quo,per aliud etiam pendcret&recipereturn, sic daretur processus in id finitum: Jam sic est, quod exilientia ex propria rationet quid ditates vi modus, modals cntitas, ut sis ponitur in praeremi cum propria ejus quid ditas coi sistat in hoc quod sit xercitium rei in linea issendi ac proinde non tam spi est quam alterius o quo consis si ratio propria modi , qui propterea uitu inseparabilis a re modificata: ergo existentia habet,quod sipsa immediate renon per aliud fendeat ab eoia quo recipitur, quod seipsa Vnon per aliud in eo recipiatur: atqui causari dicitura causa receptivari per hoc prae is quod pendet ab ea in suo recipi nec in alio consistit causalitas causae receptivae,quam in ipsa dependentia quoad ipsum recipita ergo dicendum est ipsa minet existentiam esse caulalitatem qua inam et causatur a causa receptiva, materiali, atque ita quantum cumque exerceat materia causalitatem erga existentiam formae&compositi, causalitas illa secum afferat adjunctam existentiam , non propter sequitur quod debeat elle existens in aliquo priori ad talem existentiam per aliquam aliam existentiam quam a se habeat, cum illam et causalitas ex qua infertur quod lebet esse exist ns,dum causatis ipsemet ex stentia formae,ut-m te quae habet seipsa recipi ut ab et seipsa modificare sed se uitur ad summum . quod existentia illa quasi in fieri intellecta Vipsam praeced vicini et lactam in facto este dei quantum scilis etsi ab ea ratione,qua est causalitas in ipsius in causa receptiva, onsideratur tunc quas in fieri seu recipi,& sub ea ratione qua itelligitur causata sive recepta,consideratur in facto esse. Suanam fuerit mens D. Thema circa agitatam .i cultatem. Ressondeo Divum Thomam ita aperte sive te praesa a nostrae nclusioni, ut perpetuus si sanctus Docstor in hac sententiarioties de existentia mathiae occurrit sermori hanc enim pri expresse docet L par quam . ari et ad tertium,ubi haec ha- : Materia non existit in rerum natura persei am, cum Nora ens in actu se potentia tantum unde magis es aliquia concre-

dictando, hoc idem docet quaest. depotentis,art. I. ubi sic lotur et Graiuquid in rerum natura invenitur actu exsit quod

em non a te materia nisi per formam. Haec Divus

55쪽

-s Liberet de materia forma. Thomas ex quibus argumentor sic dicens Divus Thomas quod

non habet materia existentiam nisi ter formam vel intendit loqui de omni existentia etiam partiali . . vel solum de existentia totius seu de existentia in toto sed dici non potest, quod ibi solum loquatur Divus Thomas de existentia solum ut in toto&totius mon de omni existentia, alias eadem ratione forma matelialis in eo quod est existere dependet et a materia, siquidem non potest esse siexis rei toto separata a miseriari ergo dicens Divus Thomas, nonixis 're mater am nisi per rimamri excludit a materia omnem omnino existentiam quasi ab ipsa habitam.

Tertio , hoc idem colligo ex his quae habet sanctus Doctor

in et contra gentes . . . ubi sic dis bullit Sicut unicuique creato convenitfieri , sic sibi convenit esse esse autem non convenit

forma tantum,nec materia tantum e composito materia enim

non esi nisi inpotentia forma vero tu qua aliquid es celi enim actus inde reflat quo compositum proprie sit. Hae S. Doctor,

ex quibus si arguere licet. Divus Thomas mi unum tantum assis at esse respectu entis naturalis, quod quid cin primo: proprie convenit composito, in composito convenit materiae tori aeri sed num illud esses apponit pro est exilientia nec aliud intelligit Divus Thomas per et ita absolute prolatum quam existentiam non autem subsistentiam, ut aliqui ad vir sariorum praetendunt alias dum dicit S. Doctor , par quaest. I .art. ad s. quod in Deo trespe bona non habent nisi unum e sensio nudaster cret , si acciperet D. Thomas es pro subsistentia , cum tres divinae personaetae, habeant subsistentiasti ergo allignans . Thomas unum tantum esse in materiata forma,quod citasse compositi, unam per consequens alligna tantum inistentiam ; proindeque Scon nem a naateriae cludit ex is intiam propriam. Res at igitur materia mitimam esse ex mente S. Doletoris puram potentiam Physicam, minime tamen puram pol utram Metaphyticam, ut pra tendunt plures eae nolitia cum loco supra citato ex II. T. artiatas 3 ubi dicit S. Doctor, quod materia eupotcntia tantum,inde non arguat nec inserat, si siquod materia non existit per seipsam, quod magis est aliquid concreatum,quam creatum,ac proinde nec excludat a materia ratione potentialitatis nisi actus physicos, per quorum exclusonem constituit ut materia pura quidem potentia Ph Isua , non

tamen Metaphysica,ut per te patet.

56쪽

ssitast Aiubi ratione materia.

QUAESTIUNCULA.

Vtrumforma generanda habeat esse aliquod

in maternae inchoatum

Upondeo negative contra quosdam , qui volebant, quod

forma generanda prae existeret secundum eandem ellentii in materia secundum esse imperfectiam , quod postea perae rationem educeretur ad esse perfectum. Etenim si formas stantialis generanda ante sui generationem praeexisteret inat et indecunctium esse imperfectum,simul etiam prae existereticeadem materia infinitae formae generandae reum sint infinitaetoducibiles,sed videtur omnino absurdum, quod lint infinita iactu in materia, ipsam actualiter informantia , quantumvis ni vel essent in ea secundum esse tantummodo imperfectum .

rgo ab urdum est dicet quod forma generanda prae ex is acciti in materia ante sui generationem secundum esse imperfe-Hon inchoatum. Neque infringitur haec ratio dicendoriiuod solum illa dicitur inchoata in materiari quae unico motu potest educi ex materia ut dicit Philosophus o. Metapi sicari atque ita quod una solum in materia est forma inchoata , illa videlicet, quae per actionem unam agentis dc duci potest de potentia adactum: non inquam per hoc infringitur praecedens a tio: Quaero namque,educta semel forma de potentia formali adactum perfectum,ex quo causatur tunc forma succedens se indum illud esse suum inchoatum vel enim causatur ex aliquosii vel ex nihil, si hoc secundum dicant tergo, poterit ex nihilo causari tota forma secundum totum suum esse, quantumvis genita&generanda sum esse illud inchoatum fiat per generationem, rutamen fiat a nihilo sui. Quod ii dicant,quodeste illud inchoatum forma deinde succedentis causatur tunc studum praecedens forma educitur adesse perfectum , ex aliquo sui mergo prius cum inchoatione alterius formae jam eductae,ipsa etiam erat inchoata cum tunc jam haberet aliquid sui: ergo priusquam praecedens forma esset perfecte educta , ipsa

succedens forma jam erat inchoata: ergo erat inchoata prius quam per unum motum seu peractionem unam agentis natu .

talis educi posset de potentia ad actum c tra responsum supra ad

57쪽

adductum ergo idem dicendum stet de aliis formis quae educi pollent facitote de cum haec sint infinitae; essent actu in ma-iteri in instae formarumentitates inchoatae,ipsam ac ualuerin- L mantes , si semel admittatur quod forma generanda sic inchoata in materia , ita quod per generationem educatur solum adeste perfectum quaesiecundum esse impcisectum Anchoatum actu H j xistebat in materia. Dim,videri inde sequi,quod productio formae genita creatio sit, non generatio; cum generatiosit produci rei ex aliquo sui ,1d issi rentiam creationis quae est productio rei ex nihilo. Scinino casu produceretur naturalis forma ex nilnio, cum iecundum nihil sui prae existeret in materia.

R. bnde Negando hoc inde sequio creatio namque non differt generatiose per hoc quod sit quomodocumque pio lactio ex nihilo,sed per hoc quod sit productio feri rei ex nihilo simpliciter loquendo', adeo ut non tantum dicat res creata non fieri ex subiectoran iram ex parte sui, sed etiam non fieri ex subjecto tanquam: et eo in quo dependenter a quo fiat ;

alias creatio non esset ex natura sua acti m murat prinia , cum

praesupponeret subjectum, subindeque hactionem qua subjectum esset positum in rerumn tu an cum ergo generatio for- mae,quamvis secundum nihils ei nec persectum nec inchoatum praeexistat forma in materia,adhuc tamen praesupponat subjectum non quidem tanquam partem formae genitae sed ut subjectum tu quo sidependeater a quo generatur,consequenter se quod talis productio formae adhuc generatio sit, non recatio. Neque dicas , quod anima rationalis fit etiam simili modo ex materia,cum subjictum praesupponat in quo recipitura nectamen propterea generatur ad hoc enim respondetui, quod in creatione&productione animae rationalis duae sunt mutatio--s, large loquendo de mutatio uibus Prima est mutatio a simpliciter non esse adesse;&ut sit nullum ad ejus productionem concurrit subjicium vel materiari Secunda veto mutatio est a non esse unitum materiae adesse unitum , inquantum ad hoc concurrit materia seu subjectum et attamen quia non haec seditima mutatio tot ilig nda venit sub hoc nomine productio animae um prima solum termine tui simplici tir ad esse consequenter fit quod ad productionem nimae, in quantum produ-

tio est,nullum concuria coec praesupponatur subjectum in quo dependenter quo fiat, ad disserent lim formae genitae. Dices x. Forma hor ipso quod nita,fieri debet ex aliquori sed illud aliauld cx quo fieri ecbc , non potest supponerepto subis

58쪽

SEU degeneratione aeteria. I secto, seu pro materia cum materia sit unum itine piis in Haturalis , meae dc finitione quam tradit Philosophus de

ncipiis, Principia sunt quae non fiunt eae terutro Oreo foti ioc ipso quod genita fieri debet:x aliquo sui, subindeque

debet in materia praetexistere secuaduir almuod esset inchoam sui.

Resson eo Negando Minorem ad cujus probationem dico,aod esse fieri ex alterutri potest dupliciter intelligi, sa-:ret duplicemiensium Primo quidem assili id potis dictum il-t in eos transitivom ita quod unum principium, ad scat in liud, sicut dicitustransite materia incompositum; te verum it dictum illud Philosophi,quod principia non fiunt ex ait utris, nec quod forma genita fit ex materia tali veto modontelligi potest .suami hoc quod refertur dictum, illud scili-:et astu mendo in sensu etiam transitivo,qia quidem veris a- ut sensus, quando illud ex quo fit non tran ut in id quod fit ita ut fiat pars estis,sed est olum quas subjectum factionis ejus; in hoc sensita nego quod principia non fiant ex alterutris seu quod forma genita sic ri non possit ex materia .

Diceis. Quod libro primo Physicorum dici Philosontius

Quod non ex quolibet fit quodlibet, sed ex determinato fit dete minatum,ita quod omnia quae fiunt a natura, a principio fia hi determinato sed irincipium illud ita d. terminatum suppon re non potest pro ipsa materia,cum sit haec ii potentia, indis ferens ad tot miam diversas formas: creo princii tum illud determinatum ex quo fit forma esse debet aliquid ipsius , ratione cujus generatio ad istam potius terminetur formam, quam ad aliam quod proinde praeexistat in mat cita inchoatum

Rebanis , Quod quando dicitur quod non ex quolibet fiequodlibet,&quo a non nisi ex determinato fit deteri ait tum,

hocideo est&ideo dicitur,qui est principium aliquod dissolitivum,tatione cujus fit hoc determinate, sinon aliud, adeo ac ratio quare ex semine Leonis non generetur so ima asinita est 'tia ibi sunt tantum disposimones aditam formam , non ad aliam; atque ita quod non nisi eX determinato fiat determinatum hoc quidem probat non posse ex materia nude sumpta fieri&generali determitiatam formum, non tamen probat quod fieri non possit ex artria,si in ea sint aut fuerint determinatae dispositiones ad talem formam.

Dim Nullum agens finitum potest supra distantiam infinitam,quia nihil potest supra martis seri sed interens&tnihil est dii tactu taliarta cum contradictoria sat,subindeque, in nullo

59쪽

Ubera de materias forma.conveniant et ergo non potes agens naturale forma tribuere rationem entis, quae prius nihil esset: scd si non praetexisteret in materia secundum aliquod esse inchoatum sui, hoc sequeretur, ita quod tribueret tunc agens naturale rationem enitis formae , ouae prius nihil erat: ergo debetior a quae generatur, praeeri- itere in materia secundum aliquod esse inchoatum sui.

Respondeo Ad hoc,quod distantia linita eli duplex,quaedam scilicet positiva per positioncm in sinitae persecsbonis in altero

extremo, talia negativa per negationem omnis omnino convenientiae terminolumes prima dii tantia est Intes Deum creaturam secuncia vero inter duo contradictoria. Jam autem dico quod supta primam nullum agens potest; attamen supra secundam bene potest agens sive finitum, sive infinitum' cum sad hoc sussietatiosi finitum quid , illud posse ponere in re

rum ciatura,cum antea non ritet, ut consideranti patebit. Re

stat igitur posse agens naturale genera teloimam ex nihilo sui seu quae nihil habeat sui , in materia inchoatum, quod qui ebra, dem potest hac ratione confirmari, die endo scilicet , quod iagradibus estentialiter ordinatis quae sunt ejusdem rationis . gens quod continet in sua virtute inferiorem gradum continet etiam superiorem,licet non conversori licet enim agens quod potest producere animai,non propterea debeat politi producere hominem tamen vim xvirtutem habeat producendi hominem,qui se habet ad animal sicut gradus inserior ordinatus es sentialiter ad superiorem .habet per consequens polle produce-

te&animai,ut patet jam sic est quod gradus formales unius

latinae sunt ejusdem rationis assentialiter ordinatari cum unus sit in potentia ad alterum Velgo agens in sua continens virtute pol errorem gradum continet per consequens prioresn:

sed agens naturale vim habet producendi formam secundum gradum ultimum,utpote qui ille est qui dicitur perfectus, quique non supponitur inchoatus : ergo, idem naturale agens habet possie causare eandem formam secundum primum gradum, ac proinde, formam edacere de materia, quae secundum nullum sui gradum materia prae cristat.

60쪽

Suas III. utrum miteriasu it, .

QUAESTIO III

Utrum materia prima possit divinitus exta

P Ramittendum prona,Formam interdum sumi pro figurata aliquando pio habitu corporis, pulchritudine aliquando etiam pro quacumque perfectione sive substantiali sive accidentali. Hic vero sumitur pro eo genere substantiae partialis

quae materiae prima adveni cns , ipsamque actuans se informans . cum ea constituit corpus naturale talis, i talis specieLHanc autem talem dari adimitti debue formam ex eo colligi potest,quod alioqui non posset assignari principium divel si istatis speci aeutffitialis inter corpora naturalia, unde etiam fluerent propiaetates diversaline assignari possiet , unde aqua calida verbi gratia sese ad Proprium fligus educeret. Huc adde ex Concilios aterant si homineris constitui in esse hominis per ammam rationale in , tanquam per formam,proprie n- Dimantem: quod a pati per proportionem de altis aestimandum est. Hinc consequenter haec afferri potest definitio forismae substantialis, ut quod sit actus primus substantialis materiam primam informans , de cum ea constituens essentiam

corpotis naturalis sub tali vel tali specie , estque principium operationum ac proprietatum quae in eo reperiuntur, potio ex hac forma definitione videt uc ortum habere proposita quaestio,an scilicet possit materia divinitus existere sine orira Ex hoc enim quod est forma actus pr imus substantialis ipsius materiae, videtur sequilinon posse materiam aliquem habere actum participa um priusquam ipsam in se receperit formum . cuminque esse non possit existens his per actum ex tantiae particiatum,tum quia ut in quaestionet praecedentiost adimus non habet a se rex propria entetate quod sit existitis, tum quia nihil creatum potest sibi dentis are suam ex stentiam ut demonstravimus in Alba physica in quaestione de e te es nilae Lexistentiae .sequi videtur de primo ad ultimi im ex prae sata sermae definitione non possemat riam existere sine formantho noratantum naturaliter, quod quidem concediant mnes, ex eo sci-ricet quod cum dullum auena naturaleb et se intendat corruptio

SEARCH

MENU NAVIGATION