Cursus philosophicus thomisticus ad mentem divi Thomae doctoris angelici directus in quo philosophia vniversa ex ipsis planè fundamentis ... restauratur ... Auctore P.F. Alexandro Piny, ordinis FF. Praedicatorum ... Tomus 1. 3.

발행: 1693년

분량: 526페이지

출처: archive.org

분류: 철학

71쪽

co Ziber I da materia se forma.ria mens in actu sine serim loquitur deente in acturi quod est creationis terminus,ut patere curabis relatis et jam sic est quodens in actu quod est creationis terminus , estens in actu existentiae; cur creatio sicuti quaevis alia productio terminetur ad existentiam effectus,sive ad effectum ut existentem . utpote quem ponit extra causas: ergo negans ibi Divus Thomas , esse posse materiam in actu sine forma,intendit etiam loqui de materia prout in actu existentiae. Secundo, hoc idem colligo cx eo quod in eodem loco primo relato negat B: his Thomas esse posse materiam in actu sine formari quia negat posse ipsam prata edere formam duratione e ergo excludit a materia actum illum qui deberet materiae convenire , ut eraecedenti formam duratione et sed actus qui deberet ita materiae competere ut praecedentilat mam duratione , non alius intelligendus ventu quam actus existentiae,nec potest venire intelligendus ille actus sormalis,ut ex terminis patet, ergo negans sanctus Docia cesse post materiam in actu sine sotma,intendit ibi loqui de actu ex istentiae Tertio demum id colligo ex eo quod cum actusexisteritiae sit actus ultirnus completivus intra lineam substantiae, actus vero formalis sit actus primus , specificativus, tribuent esse simpliciter,est per consequens subordinatio essentialis inter ipsum existentiae actuturi, actum formalem Vergo cum velit sanctus Doctor ex ipso etiam adversariorum ore non posse materiam esse in acti formali sine forma, non potest hoc ipso non velle, quod nec etiam mactu existentiae esse possit materia sine forma.

QU AESTIUNC UL A.

Vtrum materia sub una existens forma habeat

appetitum ad alias.

m CFondeo pro quaesiti declaratione quod cum materia pilma ex se rex iis natura proportionem habeat cum ommm forma substantiali, utpote qua est ex se potentia substantialis,&pdtentia puta Phyikari quae propterea non habet ex se ex quo magis, majori proportione inclinet ad unam quam ad aliam ideo dicendum es , materiam ex se indifferenter tappetere formas omnes, substantiales , sub

mione communi forin amissibilitet voma missibiliter

72쪽

Suas utrum materia sub una se direceptibilis in materia unde si materia recipiat formaminamu

sbilitet, ut materia coeli ipsam recipit formam coeli, tunc nouappetit aliam formam: materia autem, quae aliquam recipit sormam amissibiliter licet talis forma sit perfectissima quam potest recipere, ut si recipiat animam rationalem, adhuc sub tali se ima existens alias appetit formas cujus ratio est . quia quantumcumque sit existens sub una forma, adhuc a litat conservationem; sed conservationem sui non potest consequi sub illa serina sub qua est ex stens , utpote quae supponitu ta- missibiliter recepta. ergo ut est existens sub illa sorina,quantuin- vis perfectistima, adhuc alias appetit formas. Dues a quod sequeretur inde appetere materiam primam corruptionem destructionem compositi formariquani habet sed hoc dici non potest, cum talis appetitus materia sit appetitus naturae, seu naturali hinnatus, matura appetere non possit corruptionem sui, cum ad iri contervationem naturaliter tendat ergo dici non poteli, quod materia sub uua existens forma appetitum habeat ad alias formas. Resondeo, non esse Iisconveniens materiam appetere per accidens corruptionem compositi&formae habitae; cum idomne, quod si per accidens, non lit de intentione naturae sed rarier eius intensionem, atque ita in me exinde sequatur,luod natura in tali materia appctit intendat corruptionem

k destructionem sui iam sic est, quod appetens materia coruptionem compositi, formae, qua ita habet in appetitu alia-um formarum , illam non appetit nisi per accidens, non au temper se, cum illam appetat, eo quod per se appet tintrouetionem novae formae, ad quam requiritur corruptio com-ositi prae xistentis non ergo ex tali appetitu materiae aliquod

quit Hr incon veniens.

Dices x. quod non potest materia suum appetere malum

Ilio viae turre qui, si materia existens sub forma pei secta;

rbi pratia , sub anima rationali aliam appeteret formam er- , materia sub una exii ens forma aliam non uretit.

A ponde negando minorem di melliis eaeo est materia exi .R. a. re lab alia alia forma imperfectiori quam esse sub forma fiet ori , aliam non appetere cujus ratio est, quia melius adri obici est materiae esse sub alia ae alia foria, imperfectiori. am est lisbpei csti oti,in posse fiaturaliter omnino desine- si ira retori matura sed sic est, quod si materia existens sub

Gaiecta et toti aliam non appeterit, posset, etiam naturali- oqtietorio, omnino desinere eue in Irium natura cum for-

73쪽

cet Lisseret de materia serma.ma illa pelli Vot utpote amissibiliter recepta piisset natural

ternitam noMiltia me amplius informare se nulla alia tunc naturali: et succedete Mima, pc quam materia conservat tui in rerum natura se cum serina non succent naturaliter,

nil ptae missis prius, introductis in materiain .dispositionibus, dum sub alia erat Lbrma , quas quidem dispositiones non

solletoo tune natuta lata us materiam inducere, alias ageret tune natur, hic contra natu alem materiae appetitum,

qui edet soluti ad conservationem forma habitae ergo absolute, simplici cer melius est materiae existere sub alia inalia imperta Loti forma, quam esse sub forma persectiori &aliam

non appetere a iesua es, utrum sicut appetit materia formas , quas nondurn habuit, ita dormas appetat, quas semel amisit. M , Ne sndeo dicendum , quo ui de appetitu materiae si termo sumpto in latioti :gnificarione, quatenus ipsam signi licare potest proportionem literiae cum forma, certum est, apis percre materiam imam illain, quam semel amisit, sicut deformas alias, quas nondum habuit cum pro pomo illa materiae cum forma substantiali sit coaeva ipsi materiae, nec ob tu tibilis sit, sicut nee corruptibilis est ipsa materiae potentia. Iitas aqua non nisi per rationem dis Unguitur praefata topot-ti, in quantum scilicet ipsa materiae proportio comparetur ad imam tanquam ad quid proportionatum, conveniens,iosa vero potentia ad se unam comparatur ut ad efffectum undes supernaturaliter evnjretur materiae forma amissa inveniret in ea eandem proportionen , atque in prima sui introductione in materia ; attamen si procedat sermo de appetitu proprie sumpto, absoluto scilicet: ad executionem ordinato, dicendum eli, non habere materiam talem appetitum ad formam amissam cujus ratio est, quia talis appetitus ita absolutus&ad execiri intret ordietatu ordinem dicit ad axens naturale, quod possit talem implere appetitum , eam scilicet formamia materia intro lucendori ac pro ride cum nullum sit agens

naturale, i Milla amam semel amissa ita possiti tenim in materia introducere, it ei per consequens in Diateria ad talem sormam aspetitus naturalis, absolutus, ad executioncm ordinatus.

74쪽

Quast. IV. utrum materia inform sec

Vtrum una ct eadem materia pluris infor metur mel informari possitformis, sive totalibus , e partialibu

CT Issa mutendum i corpus naturale, ad cujus compositionem concurrit materia cum forma esse in duplici genere. Aliud quod vocant Homogeneum, cujus videlicet omnes partes sunt ejusdem rationisi denominationis et ut aqua, ignis lapis,. c. Nam omnes palites, verbi gratia, aquae sunt aquas aliud vero est, quod vocant Hether eneum, cujus partes iunt dicet sae rationis e denominationis, mi corpus vivens, puta humanum. Alia enim pars dieitur caro, alia es, alia cerebrum Se Suntque hujusmodi partes in vivente impliciter hetherogeneae, cum de se habeant illam diversitatem tanquam in lir trienta quaedam in ordine ad diversas animae operationes. Quantum ergo ad materiam corporis homogenei contendit Scotus , eam duplici ad minus insermati substantiali forma, nimitum corporeitatis forma quam vult eandem semper manere in materia, quantumcumque sat resolutio compos id secundum speciem i, forma specifica, quae scilicet constituit corpus naturale in esse talis vel talis species. Quantum vero ad corpus Heterogeneum, ubi diversi reperiuntur gradus viventis , ut de facto teperiuntur in homine. qui habet vegetare cum plantis, sentire cum brutis, &intelli- cete, volunt aliqui non susscere unicam formam substantialem , puta animam rationalim, Ed tot diversas equitianinas, quot sunt ibi gradus viventis varii. Alii vero concedunt quidem , ad gradus illos edentiales unicam sussicere substatiliatam formam totaliter volunt tamen isti alias praeterea requiri substantiales formas partiales, quibus singulae partes organicae in suo esse constituantur, adeo ut in homio praeter animam ratiottalem caro propriam habeat formam substantialem sui constitutivam atauerit de ossibus aliisq; partibus heterogeneisuta eum coto philosophari solent multi recentiores Philosophi. Negativa aut tenent homi sta ,sive pio corpore homogeneo,

sive Heterogeneo, sive de Polearicordia alia, sive de absoluta

75쪽

ci Viberet de materia O forma,

Dei potentia, adeo ut velint . esse omnino impossibile, plutes formas substantiales, hoc ipso quod substantiales sunt, simul

in imare eandem materiam secundum easdem partes; unde concludunt unam eandem formam in corpore homogeneo tribuete si adum corporis, ira dum specificum talis corporis uin corpore et littogeneo unam xeandem animam rationalem,verbi statia, tribuere tum gradum vegetantis, tum sens.livi, tum rationalis, atque varia illa orgaua, puta carnem olfa&alia hujusmodi constituere in suo esse. Pramittendum et pro declaratione principiorum, ad quae conclusionis veritas reduci debet, quod haec tria sunt apud omnes receptissuma, subindequei vim habitura principii, puta quod impossibile est, .speformam informantem, O non communieareformalem essectum; quod implicat in terminis, qu)ditnam proprietas, ortum halen ex diversis formus quod nul apotist forma esse Ursentialiter potantia pag a Ratio autem primi eli, quia forma habet suum communicare formalem e flectum per hoc hoc ipso , quod se ipsem communicat s ex hoc ni P. quod anima se commmicat alicui subjecto , habetur per hoc praecis es animatum, quod est forinalis ejus effectus ergo cum sit impol sibile, quod sit formari formans, quod nota

seipsam communicet , ut patet ex terminis, est consequentet

imposiabile quod sit forma informarsam quod suum non

communicet orna lem effectum. Quantum vero ad secun- cum . puta, quod implicet in terminis, quod una sit proprietas otium habens ex divcrsis formis, ex eo evidenter pater, quod

proprietas , hoc ipso quod is est alicujus proprietas ergo Doc ipso quod una est proprietas est etiam hoc ipso proprietas alicujus unius sed non est proprietas nisi illius, a quo ortuiti habet; qua de caula dicitur communiter, proprietates abessentia emanare, cujus sunt proprietates ergo hoc ipso quod

una est proprietas , non nisi ab uno ortum habet , atque ita omnino implicat, quod una sit proprietas otium habens ex diversis formis Demum quantum ad tertium, quod scilicet nulla potest solisma esse essentialiter potentis palliva, ratio est , quia omnis

quaevis forma, quaecumque illa lit, cum aliisconvenit formis in eo, quod forma est: ergo cum forma ut formast essentialiter actus, ut ex ejus definitione colligitur, omnis per consequens

aequaevis forma habet . isse estinii aliter actus et sed implicat, quod id, quod est essentialiter actus sit retentialiter potentia eas vacatas cademia dirisibilis essentiarePeliritu sub oppositi ir

76쪽

Sua . IV. utrum materia inform. e. Cestis: ergo nulla prorsus forma potest esse essentialiter potent a palliva: His ergo tribus praemiis tanquam certis evapud o m ne indubitatis principiis, lam pro tuaesiui resiliatione, conclusionis ad eadem serincipia reductiones t. CONCLusio me de fac Io , nec de pes bili totegana eadem materia pluribu simul informari formis subsanitatisius sive ilia totalessint, sive gantur partiales. Probatur i. ex primo praemisso principio concludente geneis raliter pro omni forma, se ossibile ess,esse formam informantem es non communicare formalem essectum et Ergo impossibile est, quod uua Leadem materia simul informetur pluribus substantialibus mimis. Probatur consequentia, secunda quae adveniret forma, non possit suum communicare effectum materiae:

ergo hoc ipso,quod impossibile eli, esse formam insormantem.

non communicare formalem et sectum, non potest hoc ipso materia jam una informata forma,simul alte informati Conis sequentia est evidens. Probatur antecedens et Tectus cujushbee

substastialis totira est, est illud primum quo res simpliciter

est , sed secunda quae adveniret forma non posset materiae cCmmunicare primum illud esse. ergo secunda quae adventi et forma, non posset suum communicare et Sectum materiae Minor conceditur,t per se patet Probatur maior, esse quod subitat omnibus aliis esse est primum illud esse quo res simpliciter est: sed effectus cujuslibet substa ditialis forma est esse, quod substat omnibus aliis esse ergo effectus eujuslibet substantialis formae est primum illud este, quo res simpliciter est Maior patet ex terminis. Probatur minor sorma quaelibet substantialis est

simpliciter habsolute loquendo substantialis ergo' esse, quod

est ejus effectus , esse debet simpliciter duabsolute loquendo aliis substans sed esse quod non substat omnibus aliis, sed aliquibus tantum, non est simplici tir, absolute loquendo este substans cum ex hoe quod aliquibus substat, &aliis non substat, possit ex aequo dici non substans, sicuti substans ergo et Sectuscujuslibet substantialis formae est esse quod substet innibus aliis esse ergo et Tectus cujuslibet substantialis formae est piimum illud esse, quo res simpliciter est Vergo forma, quae

superadveniret materia iam informatae , non posset, si substantialis sita suum communicare est ectum materiae ergo ioc ipso

quod impossibile est , esse formam informantemui non commmunicare effectum suum. quod est primum praemissum principium non potest hoc ipso materia simul informari pis 'bus

substantialibus tarmis.

77쪽

c Libera de materia se forma.

Probas, et ex cunei praermisso principio concludente specialiter conita specialem formam coi portitatis. Implicat intermini, quod una stproprie ab ortum habes ex diversisAr-anu Ergo implicatu quod torma corporeitatis forma specifica sint frui id materia alia, alia forma Proyatur consequentia, una, it proprietas ortum habec ex forma corporei tatissimul Lex forma specificari ergo nocipio quod implicatia terminis , quod una sit plopri lasoitum liabens ex diversis formis, non potest hoc ipso corpore itatis forma esse alia forma specifica Consequentia est evidens. Probatur auteced ens quantitas in composito est una compositi propiteras et sed quantitasim otium habet ex forma corpore itatis, ex forma specifica. ergo una est proprietas, quae ortum habet x forma corpore ita tisin ex forma sp Ofica. Maior conceditur . per se patet. Probatur Minor, hoc ipso quod otium habet quantitas ex composito rum iecundum gradum corporis, tum s cundum gradum specificum iocipio etiam oritur ex corpore itatis forma, Sce forma specifica; sed quantitas compositi ortum habet ex illo

tum ecundum gradum corporeum, tum etiam secundum gradu specificum Vergo&ortum trabe quantitas compositi ex corporeitatis forma, ex forma spectrica Maior concelditur, cum enim constituatur gradus corporeus in esse talis per corporeitatis sormam, gradus specificus per specificam, non potest per consequens id quod ortum habet ex illis gradibus, non oriri sic ausati petillas formas juxta illud quod eueausa causa, eueausa amari. Probatur Asnor,non aliter oritur quantitas, quam recrealem causiationem realem receptionem, sustentationem, ut per se patet:sed impolisibile est causari realiter quantitatem ab uno gradu, non causari realiter ab ali, cum gladus identificentur realiter de se invicem praedicentur ad minus in sepsu reali adcetifico ut coceditur ergo non potest quantitas illa oriri ex gradu cot pineo, simul non oriri ex gradu specifico ergo quantitas compositi ortum habet ex forma corporeitatis me forma seecifica ergo una est propretas, quae ortum

habet ex forma coii olei tatis, ex formai ecifica: rgo hoc ipse quod implicat is minis, quouina sitisopitetasoitum habens ex diseis formis, quod est secundia n praemissum principium hoc ipta etiam implicat, quod forma corporeitatis si r-.ma specifica sint in matella alia ilia forma, consequenter

Quod ex hoc capite in sotietur materia pluribus formis. Probatur ex tertio praei utilis principio onclude te specia

78쪽

ssuas. I Irum materia inform Se Iotentia passiva ergo implicat, inform ari eandem materiam ibimis partialibus simulctoiuli. Probatur consequentia, si ita in latinaret ut materia foretus partialidius simul, totali,esi tforma partialis essentialiter potcntia passivata ergo hoc ipso quod nulla potest forma esse essentialiter potentia passiva , nec potest ita iusotmari materia partialibus formis, simul stotali Consequentia est evidens. Probatur antecedens,quod est actuabile eri , quod est esset etialiter actus, non potest non cisa essentialiter potentia palsiva sed in praefato casu se partialia forma actuabilis per formam totalem, quae conceditu esse e sentia iter actus ergo casu quo tales darentur in materia partiales formae , esset partialis forma essentialiter potentia passiva. Major per se patet, correlativum enim illius quod est essentialiter actus actuans, non aliud est,taec aliud allignari potest,quam

quod est essentialiter potentia passu vis. Probatur mitior,ves csse ne

partiales illae sormae actuabiles cum subjecto per formam totalem, vel essent praecise dispositivae subjecti ac uabilis led dicino potest,quo hujusmodi partialis forma sint solum dispositiva subjecit actuabilis per formam totalem et ergo essent etiam praeniae sormae actuabiles cum subjecto per latinam totalem.

Maior conceditur ab adversariis. Probatur Minor, formae illae partiales iurit udum per se cum forma totali, ad diluerentiam formaruo ccidentalium: sed si essent solum dii politiva lubjecti actuabilis per formam totalem,non autem per illam actuabiles, non possent facere unum per c cum forma totali, sed unum tantum per accidensetergo dici non potest, quod hujusmodi

pati tales formae sint solutet dispositivae subjecti actuabilis petibi mam totalem arator conceditur. Probatur Minor, quae sieadinvicem comparantur, ut solum unitatem habeant per id,

quod sint in eodem subjecto, haec solum faciunt unum per acincidens sicut quia albedo tacalor in eodem subjecto conveniunt solum in subjecto, nec una talis forma se habet ad aliam ut actus, aut potentia dicuntur sacere unum tantum per accidens:

sed si partiales illae forma essent solum dispositivae subjecti a- ct bilis, nec essent actuabiles per formam totalem non aliam cum ea haberent unitatem, nisi quod in uno eodem ess ne subjecto: ergo si huiusmodi partiales forma essent solum dispositivae subjecti actuabilis pictarinam totalem, eo facerent cum ea uoum per se ergo partia saltsi formae deberent etiam esse actuabiles per formam rotalem ergo si darent ut partia.les illa formae actuabiles flent per id, quod conceditur e C ess scatiatuet actus actuam: ergo si darent cir partialis illae formae.

79쪽

. Liber' de materia se forma.

essente sentialiter potentia passiva mergo hoc ipso quod nulla notest forma esse essentialiter potent a passJuc, quod est tertium praemissium principium nec potest hoc ipso imateriari

formari formis partialibus, simul, dotali, nec consequentet simul ex hoc capite infor Aiari pluribus latinis.

Sciruntur objectiones.

n a,a obiicies L ab actu ad potentiam valet consequentiari sed

iurat, phitis actu sunt in materia forma substantiales ergo&potest funda materia pluribus informari substantialibus formis Probatur mentssi Minorum ocripta quod plures inteneratione unius compositi a-i' ctu inducuntur seri vir, hoc ipso etiam sunt actu plures in materia sed in generatione hominis verbi gratia plures actu in- ducuntur subitantiales formae Vergo plures actu sunt in materia Maior videtur evidens cum enim non abjiciantur, quae inducuntur formae, alias iustra inducerentur, hoc ipso per consequens quod actu plures inducuntur, plures etiam actu simul reneriunt ut in materia Probatur Minor, non potest in se neratione hominis plius induci anima sensitiva, quam rationalis, quin hoc ipso plures in tali generatione inducantur formae; sed de facto in g neratione hominis prius inducit anima sensitiva quam rationalis cum secundum Philosophiam embrio prius sit animal, quam homo ergo in generatione hominis

v. gr. plures actu inducuntur substantiales fornici. Respondeo neciando minorem ad cujus probationem nego majorem licet enim in generatione hominis plures adveniant&inducantur formae, propterea quod non et ibi una simplex generatio, sed multae ibi succedunt generati es, adeo ut em-bti optius habeat etiam plioritate temporis animam vegetativam quam sensitivam , prius sensitivam quam rationalem, non tamen inde sequitur, plures actu simul reperiri formas in materia, quia si ut plures ibi succedunt generationes , sic etiam succedunt corruptiones , adeo ut adveniente sol maseu anima sensitivata quae eminenter continet vegetatvam, abjiciatur corrumpatur praecedens forma, anima scilicet venerativa Neque in alio sensu dicit Philosophus, quod emblio in generatione hominis prius sit animal per animam sensitivam, quam homo per rationalem , quod quidem ex eo colligo,quod ex eodem in primo de qui ato Physicorum generatio condistinguitur a imo Vu, ex eo quod, inquit in quinto Physicorum, illud

quod movetui est aliquid in actu illud autem quod generatur

80쪽

Quast. In utrum materia inform. Se non es aliquid in actu , sed est simpliciter non eos. Jam sie est

quod si in generatione animalis, seu dum generatur in embrione animalenti Uva,noner pelleretur corrumperetur praecedens fotina irve sit forma colpi,ieitatis sive sit anima vegetativa, tunc

ibi generatio non disti Ogueretur moles cum quod ibi generaretur jam esset aliquid in actu per formam mergo quando dicit Philosophus.quod embrio prius est animal per animam laesitivam,quam homo per rationalem illua intelligendum venit sensu exposito,ita ut adveniente anima rationali, abiiciatur reor ruri patur anima sensistiva. Unde ad illud quod affertur m probationem majoris negatae, puta quod frustra inducerentur,si abiicerentur quae inducuntur formae: Ad hoc,inquam , respondeo negando huiuimodi si quelam,cujus ratio est, quia non inducebatur praecedens forma ut remaneret in re jam persecta , sed ut estit via ad forma micr-.fecta pari propterea quod inter formam seminisi formata animalis p r ctam sunt quaedam formae mi diam, quas nec se est successive recipi inniat ri . quia natura agit per determinata media atque ita sicut fruitranea non est via,quantumvis relinquatur adepto termino,ita nec se istra inductae fuere viales illae imperfectiores formae,quamvis in adventu perfectioris ablimciantur, corrumpantur.

Insalis, si hoc ita esset quod in adventu persectionis formae

corruin perer ur&abdiceretur forma praecedens , corium peream

turet simul abiicerentur accidentia dispositiva eam comitantia; sed fit sum est ita corrumpi accidentia conlitanis placceden iem formam in adventu persectioris 're, falsum est cor iumpi abjici tunc formam illam prius inductam Major est evidens , alias accidentia formae remanerent in materia nudet sumpta, ab omni denudata forma Probatur Minor , non potet , aut certe non olet sensus decipi circa accidentia per se sensibilia;sed per sensus patet eandem quantitatem , figuram, gravitatem, alia hujusmodi accidentia quae sunt in embrione informato linima sensitiva, manere in eodem dum informatur anima rationali:ergo salsum est corrumpi accidentia coaman tia praecedentem tormam in adventu perfecti otis.

Reqondeo negando morem . cujus quidem falsitatem suscostendemus postea , dum de resolutione usque ad materiam piam amra unde adprobationem ne ora minorem , puta quod ad sensium, et sensum manifestum fiat aut fieri possiit eandem an re quantitatem, fieutam,travitatem, alia huiusnodi accidentiaitandem,inquam,manere in embrioue dum

SEARCH

MENU NAVIGATION