Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

201쪽

r,s L I B E R I I. uertere,σ quomodo in unaquaque Rura,s qui Atha gi irrus,munisectum. De Syllogistrio perimpossibile. CAP. XI. PErimpohibile autem ullogismus octenditur quidem,

quando contraditato ponitur conclusionis, Cy assumse, tur Micra propositio. Fit autem in omnibus figuris senuis enim est couersioni. Veruntamen distri t intant ,quoniaconuertitur quide acto hilogi mo,Cr sumpti utris propositionibus. Deducitur autem ad imposibile non consisto opposito prius ta mansecto quoniam est uer . Termini uero fmiliter se habent in utribs, ' eadem umptio uir runq;:MUA in somnis,medium autem c: Asupponitur

A non omni, vel nulli B inesse, et uero omni, quod ilit u rum, iecesse cit c u aut nulli,aut non omni in e: hoc autem in Vibile, quare fissum est quod suppositum est. --rum ergo oppositum similiter autem in alijsfiguris. quaecunq; enim conuerson fuscipiunt, per in Vibile hilogismu. Ergo alia quide proposita omnia ostenduntur perimposibile in omnibus figurii, uniuersale autem praedic

tiuum in media,Vin tertia monstratur: in prima autem non monstratur supponatur enim A non omni a ut nul

si inesse,s albinatur alia propositio: utrolibet modo,s- ne A omni inest C,flues omni o sic enim erat prima , gura si ergosupponatur A non omni v inesse, non fel HGlogismus quomodolibet si pia propositione. Si autem nullis, o quidem alburniatur,ollogismus quidem erit illi, noostenditur autem proposituminos A nulli B,s autem mni D, A nulli D,hoc aute si imposibile: album igitur snulli a in P A: ed non si nulli falsam,omni uo ι .Si autec, A asymatur,non' hilogis'M: ncc quando suppon

tur non omni o inesse A :quare maniystum quoniam omni

incoe

202쪽

inesse,non ostenditur in prima figura per impo sibile. AIA

ι aut , Cynulli, Cy non omni ostenditur. Supponatur

enim A tigili s inesse, v autem sumptum sit, omni vi ut cui C: ergo nec be est A nulli,aut non omni C inesse. hoca ite tam bile. Sit enim ιιera ,er man est , quoniam

omnicinest A: qua si hoc ahum,necesse est A alicui a inesse.Si te ad A fumatur altera propositio,non erit γνlogi mus,nes quando subcotrarium conci flani suppon, tur,ut alicui no in Ie inanilhtion ergo quonia oppo tum sumedum cs .Rursum supponatur A alicui B inesse, sum ptum aute t c omni A necesbe est igitur c alicui s inesse: hoc aute sit impos ibile.quare fit in quide suppositum est: si aute)ic,veru hi nulli inesse.Similiter auicin Crii priu uua rumptast c A.Si autem ad s f pta fit propositio, no erit Jhllogis'm. Si auton contrarius is ponaturabit gismus erit ex impost bile,non timeri flenditur quod eis propo ita apponatur enim A omni v, er c sumptum At omni A: ergo nec be 6t c omni v ine*c. hoc alite impos -ybila quare fissum est omni s inesse A: sed nodum erit ne cessaritum omni,nulli in JP.Similiter autem erct ad BJuniatur altera propositio. ni hilogismus quide erit crimposibilla,non interimitur aute impothois: quare oppo- tusupponendu. Ad ostendendum aute non omni E ilicsse A, supponendum omni inege: nam ct A omni A,U' C omni A, omm B inorit C: 1i ergo hoc impos ibile , album quod res potum hi finaliter aurem οβ ad Η , sumpta sit altera propositio. Et i priuatiuasit C A liniliter: nam fest stllogismu3.Si auton ad F umptust priuatiua, ii, hil ostenditur. Si autem non omni c d alicui in sJe f πο-

203쪽

Aergo hoc impossibile,sed umes alicui a in 'le A, quaere

uerum nulli.hoc autem fictoo,interitatur uerum num Adlicui quid B inerat,alicui uero non inerat. A mplius au-- non impropter Dpothesin accidit imposilbile: aga enim erit liqridem ex veris no es fit uni hilogi dare.nunc autem est uerusinest enim A alicui a quare non stippone- dumiscui inesse cd omni.Similiter autem alicui a non inest A ,ostendemus si enim id in est alicui non inesse, er non omni inesse,eadem in utrisque demonstratio. Muni- fictum ergo quoniam non contrarium, sed oppositu su ponen in omnibus hilogi missc enim necessaria eriter axioma probabile: nam si de omni uel astismatio, uel negatio, ostenso quoniam non negatio, necesse est affirmatior veram esse. Rursumsi non ponant ueraesteast immationem,conjdit ueram esse negationem contrariam uero neutro modo contingit ratum acere: neque enim necessariumsi nulli Adpum,omni ucra: nes probabile, ut si a terum, Fum,quoniam alterum ueram. Manilenum ergo quoniam in prima figura alia quidem proposita omnia enduntur per impo ubile: uniuersale autem affirmoti m non ostenditur.

De Syllogismo poe impossibile in

secunda figura. CAP. XII.

IN mesa autem figura, postroma ex hoc ostend itur. ponatur enim A non omni s inesse, sumptum fit aut omni c in se A .ergo fi s quide non omni inest A,C autem omni,non omni a in t C: hoc autem impo sibile. Sit enim munii istum quonia omni s inest c: quare M in quod Appo situ est inera est ergo omni in be. Si aute cotraria sum ponatur, Fllogismus quide erit ad imposioricino tame osteditur quodpropostu es s enim a nulli B, omni autem C, nacti

204쪽

P R I O R V M. nulli s c hoc auton impossibile .quare V m est, nulli inesse sed non si hoc fissum, uerum omni. Quando autem aulicui s inest A, upponatur A nxlli v in Je,c autem omni in it necesse est ergo c nulli s inesse: quaresi hoc in Ogibile,necesse est A,alicui s inesse. Si aut supponatur alia cui non inesse,eade erunt quae in prima figura. Rursum supponatur A alicui a inoc, c aute nulli infit: necesse est igitur c alicui s non inesse sed omni inerat: quare sil umquod uno dum est, nulli ergo u inerit A. Quando autem non omni s inest A,supponatur omni inesse, C autem nulli nccesse est ergo cnulli s inesse hoc autem imposib, is, quare Merum hi, non omni inelye. Manifestum ergo,

quoniam omnes hilogi mi fiunt per medium figuram.

De Ostensione per impossibile in

tertia figura. CAP. κ . Similiter aut in. per ultima. Ponatur enim A si is non in be, C autem omnis ergo A alicui C non in-

erit si ergo hoc imposibile, isum alicui non inesset quare nerum est omni. Si uero supponatur nulli inesse, stilogi=mrus quidem erit, Cr in Vibile non ostenditur aute quod propositum est si enim cotrari supponat Reudem erutquae in prioribuis. Sed ad ostendendum alicui inesse , eadem sumenda est bapothesis: nam cti A nulli E,C autem alia cui s,A non omnic si ergo hoc βψum,uerum est A alicuin inesse. Quando autem nulli a ius A ,supponatur es, cui inesse, umpti sit autem Cr C omni a inesse, ergo nec Fe ni A alicui c inesse. scd nulli inerat, quare fit m est

alicui a inesse A.Si autem supponatur omni a sese A,non octoiditur propositum sed ad ostendendium non omni in

205쪽

. LIBER I Lest omni inesse: ct autem βc: uerum non omni. Si autem supponatur alicui ines c, eadem erimi quae Cr in ijs, qua prius Adla, sunt. Mani ritum ergo quoniam in omnibus

per imposibile hilogisnus, oppositum supponendum.

Pulam aut ta quoniam in media figura onenditur quodammodo affirmativi ,π in postrema iniuersale.

Quo iusta, oc quae ad impossibile ducit

aemonstratio,differant. C A P. X II O.

Demsisti alio Ilneri autem quae ad imposibile demonstratio, ab ea ste)iua, eo quod ponat quod uult interim setosi,' diei N, d ceni ad consesbum istisi ostensiua aut incipitatur,ex notis et con ιβ positionibus um ιH.Sumut ergo utaries duas pro- manifestis -- positiones conuas sed haec quidem ex quibus est hilogise ossς ςQ uero una quide harum,alterum uero corradidit stenta. conclu torui. Et hinc quidem non necesse nino esse conclusioncm,nos prius opinari quoniam est,aut nonni illinc uero necesse ni, quoniam non est. Difrt aut nihil ab mauuam, uel negatiuum 4be conclu1ioncm: sed Amiliter se buci in utrisque. Omnia enim quae oster ille concluditur,er per impos ibile monstrabitur: er quae perimpo gibile,ostre me,π per eosdem terminos, non autem

in eisdem figuris. Num quando per imposibile hilogisemus fit in prima Rura,quod uertim est, in media erit, aut in postrema : priuatiam que m in media,praedicativum autem in potiema: quando utilem olivismus in mediast, quod uerum est,erit in prima figura in omnibus prinpostionibus quando autem in posti cina hilogismus, quoἐverum est,erit in prima, er in media: unimatiua quidem in prima,priuatiua autem in media. Sit enim octen in Anulli,aut non omni a per primam figuram. et go impothcss quidem erat alicui a in e A : c aut umebatur Aqui α

206쪽

Ρ R I O R V M. aqvidcan omni, v autem nullsi: sic enim fiebathrogiseus ad impossibile. Hoc autem media figura a C A quidem omni,n autem nulli inest, Cr muni istum cx his quoniarn B,nulli inest A. Similiter autem ex si non omni ostens sit inesse:n Dpothesis quidem 6ὶ omni s A inesse: C autem sum baitur A quidem omni, B aurem non omni: er si priuatiuasit sumpαc A: similiter etenisscst in media f-gura. Rur uinctit ostensum alicui s in Ie A, ergo bπο- sedis quidem est nulli inesse: s autem stoictatur omni Cinesse, T A uel omni,uci alicui c :fc enim erit imposibile. hoc autem postrema figura si A Cr B,omm C:er maniβ-stum ex his quia necessc est A alicui A inesse: Amiliter du- temta I alicui cή matur incoe B uel A. Rursum in m Au Rura ostensum sit A omni A inesse: ergo Opothesis quidem luit, non omni a inesse A. si ptim est autem Aomni c,sc omni B, sic enim erit in Vibile: hoc autem prima figura: f A omni c, Cr c omni B. Similiter autem

si ostension sit alicui in be: nam impothesis quidem

fiat,nudi s inesse A : sumptim di autem A omni C, ex C, alicui s. Si autem priuatiuus fit ollogi mus: impothesis quidem A alicui s iii Ic: sumptum ess aurem A nulli C, er c omni o : quare sit prima ligura. Et si non uniuersalis sit hilogismus, sed A alicui b ostensi sit non in besimilitcri nam lispothesis quidem omni A in be Ast pii οἱ autem A nulli c cI c alicui s : sic enim prima figura. Rursum in tertia figura ostens fit A inesse omni v : e go is thesis qui in s it non omni s inclye A : sumptum

est autem C omni A, er A omni c,scenim erit imposis, L. hoc autem prima figura. Similiter autem era in aliquo sit demonstratio: non Dpothesis quidem erit nulli B ine se A: sumptim est aute c alicui A, er A omni c. Si autem priua

207쪽

ex oppositieest, qui propositione,&ά- simptione cotrariis aut contradictoriis, conclusionem colligit de eodem negante.

LIBER II.

fit hilogi mus, possit sis quidem A alicuis

inesse: sumptum est autem C A qui in nulli, B autem Onim: hoc autem media figura. Similiter autem,π s non uniuersalis sit demolinratio, nam Dpothesis quidem erit omnis ines o A,sumptum est autem C A qui in nulli, sautem sicut hoc autem vitata figura. Manlium ergo quoniam per eosdem terminos,'omnime est onstrare uni quodsi propositium, e per imposiliis. Sim liter autem erit,er c um sint osten ivloilogi mi,ad impose bile deducere in terminis in tu, quando opposita pro' postio conclusioni sumpta fuerit: nam sunt i dem bilo gi mi ijs, qui sunt per conuersonem: quare jditis hil mu3 σRArμ per quas si quodque erit. Pulam e go,quoniam omne proposissim octoniitur per utrosque modos,π per imposibile,π oficiliae, ex non contingit separari alterum ab altero. De Ratiocinatione ex oppos

sitis. C A P. XV.

IN Da autem figuraeit ex oppositis propositionibus

bilogi rga in qua non est,)ic erit mansenum. Dico aut oppositas esse propositiones secundum locutionemqgidem quatuorint omni,nulli: Cr omni, π non omni, Crulicui, nullὶ π ab cer non alicui inesse. Secundum ueritatem autem tres num alicui er non alicui secundum I cutionem apponuntur solum. Harum aute contrarius quiadem uni sales:omni, nulli inesse: ut omnem Asciplinam bestudiosum,nullam esse studiosam: alius uero oppositas. in prima igitur figura non est ex oppositis propostion hii hilo Imus, nes a matrum,nes negatiuiurassim tuum quidem, quoniam operiet utrasque ut inutivas esse propostiones:oppositae aute ut inutio, er negatio: p i

208쪽

P R I o R V M. a sitistiuus autem, quoniam oppositae quidem idem de eodem praedicant, Cr i gant: in prima ratem medium non dici . tur de utrisque, ed de illo quidem aliud negatur: idem autem de alio praedicatur hae uerb non opponuntur. De Ratiocinatione ex oppositis insescunda figura. C A P. X U I.

IN media autem figura, er ex oppositis, er ex contro syllogismirari' contingit fieri hro, mum. Sit enim bonum quide, hin quo Λ : disciplina autem in quo s C: si ergo omssem lute syllogis- disciplinam studiosum sumpsit, nullam A inest omnis, mus,sed partier nulli c: quare a nulli C: nulla ergo disciplin discipliana est. Similiter autem erct omnem sumens stidio m 4, h, Esi. uris AEnam meticinam uer) non stadiosum sumpsit nam A de ab Aristis quidem omni, c autem nulli,quare aliqua disciplina non capiti m. erit disciplina. Etsi Ac quidem omni, s a tem ni ri: si tab autem s quidem disciplina,c autem medicina, A verὸ ΥΠ gismotino nullam enim Asciplinam opinionem sumens, sumpsit aliquam dist sinum esse opinionem.Differt autem a priore in terminis conuerti num prius quidem ad B, nunc autem ad c ullismatia: .EVicti non uniuersatis assura propositio militer: semper enim medium esὶ,quod ab ultero quidem negative dicitur, de altero uero asmatiae. are contingit oppositi quidem perfici, non aret

semper,neque omnino: sed sic se habeant,quae fiunt sub m

d io,ut uel eademstit, uel totum ad partem, aliter autem imposibila non enim erunt propositiones ullo modo, noque contrariae, neque oppositae.

De Syllogismo ex oppositis in

tia figura. C A P. X U II.

IN tertia uero figura affirmativus euidem ollogismus . nunquam erit ex oppositis propositionibM: propter causam

209쪽

xoε L I B E R ILcausam dissim, cr in prima figura. Negasium autem erithilogi mus,er uniuersalibus, Cr non uniuersalibu=s term nit s. Sit enim disciplina in quo B, π C: medicina autem in

quo A : f ergo Dat omnem in sernum disciplinam, Crnullum inedicinum: disciplinam B,omni A si psit, cet cmilli A: quare erit aliqua disciplina non disciplina. Simi liter autem o si non uniuersa liter frumpta sit As propo- Εο:nam si est aliqua medicina disciplina, ex ruoum imisti medicina distisinu, accidit disciplinam aliquam non esse disciplinam. Sunt autem uniuersaliter quidem sumptis

terminis, contrariae propositiones: β autem particularis alteras oppositae. Oportet autem scire quoniam contingit oppψα sic sumere quemadmod- dirimiti,omn disciplinam; Tudiosam esse, russis nullum t aliquam non esse studiosum: quod non solet latere: erit autem per

alias interrogationes hilogizare alteraimer quemadmodum in Topicis dict- est,f cre. Quoniam autem Hirmationum oppositiones sunt tres, exies accidit omposim sumere,aut omni, π nulli,aut omni,'non omni: aut alicui, a nullius hoc conuerti in torminis, ut A omnis,er nulli claui omni c,er nulli a : aut huic quide omnes, illi uero non omni π rursum hoc conuerti secundum temminos :similiter autem π in tertia figura. Osuine monifestum est ex quoties, ex in quibus figuris contingit per oppositas propositioncsferi ollogimum. Manilistumesi quoniam ex filiis est uerum hilogi re, quemadmodum dictum est prius: ex oppositis aurem non est: semper enim cotrarius hilogi mus fit rei bis est bonum, non esse

bonum aut A animus, non animadeb quod ex cotradictione est ollogismus,er subiecti termini aut ijdcm sunt: aut

hic quidem totum, ille aut pars. Palam autem quo nium

210쪽

P R I Ο R V M. ao ruaren in paralogi mis nihil prohibet fieri Dpothesios contradictionem,ut si est impar, non esse impar: num ex oppositis propositionibus contrarius erit hilo,'iκ:1ἰ ergo sumpserit hoc modo, poste eos erit contradictio. Oporta autem confiderare, quoniam sic quidem non est contraria concludere ex uno hilogismo ut sit conclupo quoniam non est bonum, bonum: aut Aiud quiddam tala nisi stirim huiusmodi propositio sumatur: ut omne duimul elbe album, Cr non album, hominem autem ansetna .sed uel assumere oportet cotradictionem ut qgoniam omnis disciplina opinio, a non opinio: deinde sumere, quoniam modicina Ast linu quidem est nulla autem o nio, quemadmodum redargutiones fiunt, uel ex duobushllogi mii. Quare est equidem contraria fecundum ueritaton quae sumpti sunt,no est alio modo quam hoc,quemadmodum dictum est prius. De Petitione principit. C A P. X V III. . IN principio autem petere, accipere 6ἱ quidem,ut genere sumere in eo quod non est demonstrare pro petere id, um. Hoc autem accidit multipliciter:num Cysi O- quod erat in midi a thllogizatur, si per ignotiora,cutsimisit 'ignota, oe sim po steriora quod mirus est: Omo stratis ictieuiouere cium ex prioribus, π notioribus est. Horum ergo niti' quirit diligens mi est pctere quod cx principio est: sed quia haec quidem tramnata sunt per se cognosti, illa uer)per Aia nam principia qMidon per se, quae autem sub principijs , per alio

quarido quod non perse notum est, per se aliquis consetur ost dere, tunc petit quod ex principio est: hoc a

temeit sic etcere quidem ut tim postulet id quod pro im dum csticontingit autem strogredientes s ad alia, corum quae nata sunt periri ostendi per haec monstrare

SEARCH

MENU NAVIGATION