Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

251쪽

s LIBER 1. primam causam. Alio modo I per immediati quidem, sed non per causam sed per conuertentia, er per notius: pr hibet enim nihil aeque praedicantiam, nolim aliquando esse non causa quaere per hanc erit demon Datio.Vt quod prope sint planete,per illud quod noscintillare fit in quoc planetae, in quo B non scintillare, in quo A prope esse: uerum igitur est de c B dicere. planetae enim non scintillant: scd Cr A s, non scintillans enim prope est. Hoc autem accipitur per induisionem ut per sensumn

ecsse ergo A ipsi c inesse: quare demonstratin est quod planctae prope unt.Hic ergo hilogi nim non est Propter quid, sed Quia: non enim ex eo quod non scintillant prope sunt,scd propter illud quod prope sunt, non scintillant.

Posibile est autem π per alterum, alterum monstrare: G erit propter quid demonstratio: ut sit c planetae, in quo B propc esse, A non scintillare: is igitur a in c, quod est non scintillare, quare Crin C, er erit propter quid hilogi nius:accepta enim est prima causa. Iterum sic lunam demonsti unt,qu)d quidem circularis si per incrementa : si enim quod augetur c circulare quisem fit, augetur autemsc luna mansnam quonia circularis sic igitur ipsim quia, fictus est hiloglymus econuerso autem p sto medio, ipsim propter quid hilogi mus fit. Non enim

propter augmenta ipsius circularis est: sed quia circularis est, accipit augmanta huiusmodi. Dinast in quo c. in quo a sit augmentum dis in quo A circulare. In quibus autem media non conuertuntur,cr est notius quod non est causa,quia monstratur: sed ex Propter quid: non amplius in quibus medium extra ponitur s etenim in his non Propter quia: fcd i in Q M a demonstratio: non enim dicitur causa. Vtpropter quid non resilaut paries, quid

252쪽

r o s T E R I O R U M. α 'quia non est animes: si enim non restirundis ausa est hoc, oportet ethanimal causa restirandi. Ut s negatio causa est i in non ess), usi inutio causa est ipsius esse: sicuts sine mcn ura esse calda,erstigida, causa es non sanandi: mensurabum causa erit sanandi. Similiter aptem,co virmatio est causa ipsius esse,Cr negatio ipsim non 'esse. In his aut sic dononstratis non contingit quod di- auri est non enim omne animal relirat. Ullogi mus autem huius causae est in media figura: ut si A animal, in quo v restirare, in quo c paries: in quo u quidem igitur omni, est A: omne enim restirum est animal. in C autem nullo,quare neq; B in C nullo est: non igitur restirat poris.Comparantur autem huis modi causae secundu excellentiam dictis hoc autem est plurimum dolans med tum dicere: sicut enim illud est quod Anacharsia: quod in f this non inisbitatores,neque enim uites. Secundum igi- tius Anacha tur eundemscientiam, ex fecundu mediorum positionem:

hae diserentis uni ipsiu4 quia, ad eum qui propter quid est hilogismi . Alio autem modo diseri Propter qVid Edinae 3 r ab ipso Q ria:quod est per aliam scicntiam utrunq; stecu- spondisse, Nelari. Huiu moti autem sunt, quaecunq; sic se habent ad in- Tid , incem,quod ulterum ub altero est.ut perlectiva ad vo- 'metriam,ta machinatiua adstereometrium, Cr harmoni- ea ad arithmeticum, π apparentia ad astrologiam. Fere quidcin imivocae sunt harum quaedam scientiarur utor logia mathematica, Cr quae nauat s cst, Cr harmonica, mathematica, quae est fecundum auditam. Hic enim ipsum Quia cnsbilium est scire :sta Propter quid, mathematicorum. Hi enim habent causarum demollitationes , π1'equiriter nesci iit ipsum Q via: sicut illi uniuersasse cons imites , saepe quaedamsingularium n sciunt, propicr

quasi tu genu

nullicru , quae inimae sunt, uini asseruirHeus sin

253쪽

I, I B E Lia quod non intendunt. Sunt autem haec quaeclitis altera quiddam sunt secundum subjuntiam,s utuntur 1peci bus. Mathematicae enim circa specios furit, non enim de subiecto aliquo: si enim de aliquo subiecto geomctrica

sunt, sed non uni fecundam quod geometrica sunt. Habet autem se ad perstectimam, si t haec ad geometriam, crisaddi, At id quod est de iride ipsum quidem Quia est scire 'sici, ta Propter quid perlectiuhaut simplicia

ter,aut ecundum disciplinam. Multae autem, er non substinuicem scientiarum, habent, Qui medicina ad geom uiam: quod omni uulacra circularia tardivis itur,m diei est 'ire Quia: Propter quid aut ,ΠOmctrae.

Primam figuram maxime scientiae esse

accommodatam. C A P. X I.

FIgurarum aut jaciens scire maxime, prima est in thematicae enim scientiarum per hunc demonstrati , nesserunt ut arithmetica, Cr geometria, Cr perspectit r.er fere est dicere quaecunque propter quid 1beculari faciunt eo uorationem aut enim omnino,aut sicut 'q&cimtius , er in plurimis, per hunc figuram qiu est propterq id) 'hilogi mus: quare a propter hoc erit maximeflciens scire:proprseimum enim scire, propter quid st culari. Postea ipsius quod quid est scientium, per hanc solum uenari posibile 6t. In media cnim Ruma non sit praedicativus hilo Dius ed ipsim quod quid est cientia,

affirmationis est in ultima autemst quidem, sed non uniuersaliter , scd quod quid est, univcrsalum est: non enim quodam modo est animal bipes homo. Amplius haec quidem illis nihil indiget: illae autem per hanc densentur, Cr gmentantur quotos utique ad immodium ueniant munia

situm igitur cli quod maxime propria scientiae est prima

254쪽

fggra. Sicut autem A esse in a contingit inditu ibiper, sic cr non esse posibila ni dico autem indivisibiliter esse, ues non esse, eo quod non est aliquid eorum medium: s,

crum non erit fecundum aliud e e. cum igitur aut Audit B in toto aliqπο sit, aut etiam umbo, non contingit Ain B primo non esse. Sit enim A in toto C, igitur,tu non

est in toto c mihi enim A quidem esse in quodam toto, sed a non esse in hoc hilogi mus erit quod non si A in B:s enim in A quidem omni est e n a autem nullo est in nALIO s est A. Similiter autem οβ s in aliquo toto est, μι in

D: D enim in omni s 6t,in A autem nullo,o: quare A innasso a erit per hilogismum. Eodem autem modo monstrabitur erct utraque in toto aliquo st. Quod autem contingit B non esbe in quo toto est A, aut iterum A in quo esὶ s, manis fiam est ex coorrinationibws, qviecunque non commutantur ad inuicem: si enim nihil eorum qu sant in Ac o coordinatione, de nullo praedicatur eorumqgae 9nt in B B F, A autem in toto G,sis coordinatio existcnte munifictum est quod D s non erit in G,comm tarentur enim coordinationes:similiter autem este; Avin toto aliquo est. Si uero neutrum sit in toto est o nulla,non sit autem A in sinecesse est indiuisebiliter non est αβ enim erit aliquod medistin, necesse est alterum horum in quodam toto esse: aut enim in prima figura ut in in dia erit hilogi mus: si quidem igitur in prima fg ra, verit in toto aliquo: Q tiuam enim ad hoc oportet si ri propositionem. Si uero in media, utrunque contingit ad instrunq enim positopriuatiuo,erithllogismus: cisu a ; utraque priuatiua sit, non erit: molyctum igitur ostquod contingit er aliud in alio non esse indiui, uiter : πquando contingi er quo modo diximus.

De Igno

255쪽

α α LIBERI.

De Ignorantia, & Syllogismo impe

ritiae eorum, quae primo,immemas

te que insunt. C A P. X I I.

I Gnorantia autem non fecundum negationem sedfecum dum dispositionem dicta: est quidem per bilogi in sim deceptio. Haec autem in th, quae in uni primo ut non in uni, contingit dupliciter: aut enim est culmstapli riter accipiat Usie, uel non es', aut cum per ollogismum accipiat opinionem: simplicu quidem ergo opinionis simplex deceptio, sed quae est per ollogismum plilares sunt. Non sit enim A in nullo a indivisibiliter, ergo si stilo,-etet A esse in B, medim accipiens C, deceptus erit perhilo Miam: contingit igitur utrasque propositiones esse fissa consimi autem adreram sol in esse figam: si enim

neque A in nullo C erit,neque in C nullo B erit accepta autem utraque econtrario, utraeque enim erunt fisae. Potest

autem se se habere c ad A er ad B, quod neque C sub Asit,neque in B uniuersaliter: a quidem imposibile est esse in aliquo toto: primum enim dictis Us in ipso A, B non esse: A autem non neceste est omnibus ineste,quae sunt cuniuersalliter: quare utraeque fissae sunt.Sed alteram contingit verum accipere, non tamen quamlibet contingst, scd quae est Ac, nam c u propositio semper Iasa erit, propter id quod c,in nullo B est :sta quae est Ac potest: ut si A erinc, erius indiuilibiliter est: cum enim prim praedicetur idem de pluribus ne tram in neutro erit.

Defert autem nihil neque si non indivisibiliter insistinius quidem esse igitur deceptio per isti, Crsic fit solum: non enim erat in alia figura ipsius csse hilogi mus, qui ueris ipsius non esse, in prima Dira, ex in mcdiu est: primum litur dicamus, quot modis in prima sit, V qqomodo se hac s

256쪽

po sTERIORVM. huentibus propositionibus. Contingit igitur utriusque filiis : visi AG in f,er in c indiuisbilitersit si enim a ripiatur A in C nullo esse, et autem in omni s : βόε sunt propositioncs. Contingit autem ex Atera Adba, er hac quacunque contingente: potest enim quae est A c uera esse, quae ueris s c Alsu, d quae est Ac vera, quoniam

non in omniurus quae sunt, ilicst A : sed quae es c s fit a esse, quoniam impo ubile est esse in ac, in quo nutae EA: non enim etiam vera erit, quae est A c propositio: s md autem ex ii sint utraeque uerae, ex conclusio vera erit, sed etiam quae est c v. Contingit veram esse cum

asstra st Vsa: ut fi s in e siccet in A .necesse est enim uis rerum sub ultero esse: quare si accipiatur A in nullo cesse,sed uerit propositio: palam igitκr quoniam σcum altera At Alba, in utrisque, Albus hilogi mus erit. Sed in mcdia quidem figura totas propositiones esse

utraque alsus non contingit. cum enim in omni s, A fit, nihil erit accipere quod in altero erit omni, in altero u τὸ nullo erit: oportet autem sic in media figura accipere

propositiones, a quod in hoc quidemst, s quod in hoc non sit,si quidem erit hilogi mius igitur accipiantur fic*9,pulum quod contraria econuerso se habebunt, hoc autem imposibile est. In aliquo autem utrunque propositionem nihil prohibet fissum esse, viscis A, ω' in saliquo est: si enim A in omni C accipiatur Usicin alltem in nullo, filis quid utraeque propositiones, non tamen sota, sed in aliquo: econuerso autem posito priuatiuo si militer. Altera in autem falsani, Cr quamlibet contingit: quod enim est in A omni, ex in s est: si igitur GEFuturin A quidem toto esse C, ins autem toto non esse, quae qui in C A erit uera, sed qssae sca H d. Iterum

257쪽

αs L I B E R I. quod in s nullo est,neque in A omni erit: si enim in A est Cr in s : sed non inerat: si igitur accipiatur c in toto quidem A esse, in o autem nullo quidem, quae est sc pro positio uera est, altera uero falsa. Similiter autem fitro positio priuatiuo: quod enim in nullo est A , neque ina nullo eriis igitur accipiatur C in toto quidem A, non' ege,in B autem esse toto, quae quidem est A c propositionera est,altera aut 'ga. Et iterum quod in omni s est i in nullo accipere A elbe , fissum est: nccesse enim est 1i in omni s, ' in qxodam A esse: si igitur accipiatur in omni quidem n esse, C in A autem nollo, que qui in es C s, vera erit, qui a tem est A C ,hi d. mansfium igitur quod utrisque Iesses, ultera solin, erit stilogi mus de reptiuus in indivisibilibus

De Syllost mo imperitiae eorum quae

insunt mediate. CAP. X .

I N ijs di tem quae non indiuisebiliter in uni, aut non in funt,cam qVidem per proprium medium istatis farollogismus, nonposiόile est Albas utra spe esse propositiones,scd solumque ante maius extremum. Dico alitem proprium medium, per quod sit conti adictionis β Gihmu: fit enim A in s per mediam C, qIoniam igitur nec

se est quae esὶ cs afrinatiuam accipi hllogi mo Adto:

Halifctum quod semper haec est uera, non enim conuere Superior M ttitur:sed quae est A C βψu,hac enim conuersa, econtra inseri r sunt i r ba iseus. sinuliter autem esst, Nycx Hac

contra,quom ex dea praedicatur omni , necesse est enim quae quid unum ditς ix -o s propositionem manere, alteram alitem conuer'

Atari ordinis sunt. per fissa: π yre huis modi deceptio, cadem est ei quae

st per

258쪽

p o s T E R I O R V M. fit per proprium medium, si uero non per propriaemineriunmat hilogi mus, cum quidem sub A sit medium, in B autem nullo δ,necesse est utroq; fissas chesumcndae enim econtrario fuit quam uise habeat propositiones,sἰ debeat hilogi mus esse: sic aurem acceptis,utraeque sunt

fissae:uis A quidem in toto D HI, o autem in nullo B: conuersis enim ijs,hllogismus erit, cr propositiones vir fil9. cum vero non fit sub A medium ut o, quae quidem est A D uera erit, quae uero est os fisia: quae enim est A D vera est, quia non erit in A D: quae uero est D nsessu, quia si esset uera, oe' conclusio est uera, sed fissa

erat. Sed per mediam figuram fm deceptione, utroque qui in non contingit*sas esse propositiones totas: cum enim sit s quidem sub A , nihil contingit in hoeqqidem omni ii illo autem nullo esse:sicut dictum est crprim. Altera uero potest esse fissa, ex quaecunque contingit. si enim cses in A est, i accipiatur in Aquidem es ii s vero non esse, quae quidem A C Morderit, ultera autem fissa. Item si in B accipium c esse,

in Aratem nullo est, quae quid est C B uera erit,est

vi autem fissa: β quidem igitur priuatiuus sit daeceptio- mistilogi mus, dictum est quando, π per quae erit deceptio. Si uero sit affirmativim, tunc cam per proprium medium,imposibile est utroq- csse fissas: necesse s enim quae est c s manere, si quidem erit hilogisemus sicut dictum est er prius , qxare c A semper erit fise, haec enim est conuersa. Similiter autem est, ex fiexacta ordinatione accipiatur medium,sicut dictum ester in priuatiua deceptione : necesse enim est quae quidem est D s munere, quae uero est A D conuerti: π haec

deceptio cuilcm est priori. cura sic non per prostprium

259쪽

LIBERI.prium:cti quid sit o Iub A, lare quidem erit vera, tittera uero, ba: potest enim A in pluribus esse, quae non sunt substinuicem. Si uero non sit o sub λ, hec quidem semper manifestin ζὶ quoniam est fissa: afrmat

enim accipiatur, quae uerbest D B, contingit π verum esse, π alsam: nihil enim prohibet A quidem in nullo D este, o autem in omni B: ut animal inscientia , scientia autem ut in musica, neque utique A in nullo neque Din nullo B esse: munitentini igitur est quoniam cum non

sit medim proprium, Cr utraeque poJunt simus esse sit se, π quaecynqge contingit. Quot quidem igitur in dis,ta' per quae pollunt feri feci ridim hilogi muni deceptiones,Cr in alijs quae sunt sine medio, ex is ijs quae sunt

per dranonstrationcm,mansectum est.

Si Sensus a natura deficit, Θ sciens tiam propriorum sensibilium si

lius deficere. C A P. X III I

MAni tum est autem, Cr si aliquis fractus desis

rit, necesse οἱ aliquam scientiam deficere, quam sensus sentien in Vibile esὶ accipere: si quidem discimus, aut per indu-di potentia ut clionem,aut per domonstrationem. Est autem demonstr diu tio uniuersalibus: indrectio autem ex ijs quae sunt mmtici laria. in Vibile autem esὶ uniuersalia steculari, nisi per inductionem, quoniam ex quae ex abstrahione d icut tur,est per inductionem nota fucre, si quis uult nota ac se quia sint in unoquos genere quaedam, er si non sep rabilia Rut fecundum quod huiusmodi uni quodq; est.lim ducore autem non habentes sensum,in Vibila est: sing Iarium enim ficii us est: non enim contingit accipere in rum scientiam: neque enim est ex uniuersalibus sine indi

ctioneines per inductionem sine re v. Ex quot

260쪽

POSTERIORVM.

Ex quot, oc qualibus constet Syllo

gismus: oc an sursum,deorsum uenat in infinitum abitio. C A P. X U.

Eit autem omniihilo binus per tres terminos,π quidem monBrare posibilis est quoniam A est in C, pr pter id quod est in v , ex hoc in c. Stapriuatiuus e, qu iam ultorum propossitionem habens quoniam est aliquid aliud in alio, alterum autem quoniam non est: mansent igitur est qu)dprincipia, luppositiones disti haec fiunt: accipientem enim haecsc,necesse est monstrare: ut quod A stinc per B: iterum autem quod A siit in sper aliud medium, ex quod s sit in c Amiliter. Secunsim igitur opinionem hilogietantibus, ex solion diu lectice, munimstum est quod hoc solum intendendurus ex quibus contingit maxime probasilibus sat hilogi mus. Quare oesi est

aliquid in ueritate eorim,quae sunt A B medium uiacturaut non esse per hoc Filia fetum,hllogiscat dialectice. Adueritat autem,ex ijsq: ant oportet intendere, habet autemst sic. Quoniam autem cst quod ipsum quidede alia praedicatur,non secundum accidens. dico autem secundam accidens : ut album aliquando dicimus illude ehominem, non militer dicentcs er hominem uisum ci enim non fit alterum,uliquod album est: album autem est homo,quonia accidit homini esse assum sunt igitur quin huiusmodi,quaecunq; fecundum sepraedicatur. Si igitur chuiusmodi quod imum quidem non in acto fit, in hoc autem s fit primo,'non per aliud medium .itcrum a de o sit, π similiter Cr hoc in si, nunquid igitur hoc necesse est stire, an contingit in infinitum ires Et iterum s de A quidem nihil praedicatur per se, A autem in pest primo, medium rem in nulloniori,σFin A,r σhoc

SEARCH

MENU NAVIGATION