Dialectica Aristotelis, Boethio Seuerino interprete, adiectis iam recens Angeli Politiani in singulos libros argumentis

발행: 1551년

분량: 547페이지

출처: archive.org

분류: 철학

301쪽

L I B E R I I. erat ex principio,quare circulo circuivit: cum enim unum horam quodlibet est, alterum est,cr cis illud I alterum: er cum hoc, primum. sunt autem quaedam quae sunt Mn . versaliter: semper enim er in omn: aut sic e habent, aut sunt: alia uero quidcin semper non , sed scut frequentersant: ut non omnis homo masculus habet barbara ,sed est scut frequenter. Talium igitur necesse Hl Cr mediam scat stequenter esse. Si cnim A dea praedicatur uniuers liter, Cr hoc de C uniuersaliter necesse est,m A dec scimper, Cr de omni praedicari: hoc enim est uniuersaliter, e

de omni,CT Dper,sed appositum est sicut sicqueter esse: necesse est ergo medium Acut frequenter ebe quod est in

quo B: erunt ergo Cr corare principia frequenter sine medio, quaecunque ut plurima sc ιnt, aut sunt.

Quo pacto definitio uestigari,

da sit. . C A P. XIII n

Vomodo quidem fit quod quid est in terminos Vi

gnandum, π qualiter demonfiratio, aut definitio sit ipsius, aut non, dictum s prius. Quomodo autem oportet uciauri in eo quod quid ιβ praedicantia, nunc diacemus. Eorum igitur, quae in uni f. per unicuis, qu dum se extendunt in plus, non tamen extra genus: dico autem in plus esse, quaecuns in uni qui in unicuis uniuer-ssiser, at uero e alij: ut est aliquid quod omni trinitati inest, sed ex non trinitati:sicut quod s, ins trinitari: sed Cr non numero: sed impar inest omni trinitati, Cr in plus est,er natis ipsit quinario inest,sed non extra genus: quia

narius quidem numerus est: nullum autem extra x mem,

impar est. Huiu modi igitur accipienda sunt ad hoc, quousque tot accipiantur, primum quorum unamquodq; in plus sit: omnia aute non in plus hanc enim necese est yubsuntiem

302쪽

pos TERIORUM. 2stantiam res esse. Vt trinitati inest omni, minem impar Primus utrobis: er sicut quod est non incnorari numero. insicut non componi ex numeris. Hoc itas iam trinitus es, numeru3 impar primus: Cr sic primus. Horum enim ununquias illa quide imparibus Omlibus insent, ultim

octilem cτ dualitati: omnia autem nudi. Quoniam autem

oriensum a nobis in superioribus, quod nec seria quidem si ni in eo quod quid est praedicantia: uniuersulta aute necessaria suntur nimii autem, er cuilibet alij sic accipiuntur in eo quod quid est accepta, sic ex nec inte quidem crit trinitas haec. Quod autem sub tintiu sit, cxhismati strium est: necesse est enim nisi hoc sit trinitatis esse, uigerrus uliquodisse hoc aut nominatu est, aut non nominullira:

erit igitur in plus quam trinitati inexistens. concessi enim huiusmodictu ege genus , ut quod infit quid secum dis potentiam in plus: si igitur nulli lacn alij quam a mis trinitatibus, hoc utis erit trinitatis esse: supponatur enim hoc substintia uniuscuiusque esse, quae in atomis ultimi praedicatum: quare si liter ω' alij cuilibet sic demonstratorum quidem, lili esse erit. Congruum autem est cum t tum aliquod negotietur aliquis, departiri genus in atoma specie prima:ut numerum in trinitatem,er dualitatem post sic illorum desinitiones accipere telare, ut rectae lineae, Cy' circuli, Cr recti anguli. Post haec autem accipientem quod genus sit, ut utrum quantitatum,aut qualitatu, pr

prias pusi ones speculari per comunia prima: compositis

enim ex atomis corruenientia ex definitionibus erunt in

tristi propterca quod principium est omnium definitio, cr quod simplex est: er simplicibus per se ilicsbe conu Heluiabolas, alijs autem secundum illa. Sed diuisiones quae sintsecundum disti enitis, utiles uni ad hoc sic adcundur

303쪽

soo LIBER ILia tamen monstrant. dictum cst privi. Utiles autem erimi sic utiquefolum ad cosi gendum quod quid cst: er uidebitur utis nihil monstrare od mox decipere omnia, tanquam principio acceperit aliquis sine diuisione. Differt uu tem aliquid primum Crponerius praedicamentora praedicari ut est dicere animal muti uetum, bipes uel bipes animal mansuctu : si enim omne ex duobM H Cr unum quid si animul man uet , iterum ex hoc er dilrrentia homo aut quodlibet unum Au, necesse est diuidentem petere.

Amplitus: nihil relinquendum in eo quod quid est, sic

nodo conringit: cum enim primum accipiatur gem,s quidem alicuius inliriorum aliquam diuisitonum accipiat, non incidet omne in hoc: ut non omne anima aut i tura pennatum est,aut diuisera pennis : sed pennatam,obmutamne. Hulus enim d perentia haec est. Prima autem digerentia est animalis, in quam omne animal incidit. XLmiliter autem Cr in unoquoq; alioru , σ in ijs Dae extra

genera, CT quae Ab ipsi sunt: ut in aue, in qua est omnis auri: σ in pike,in quo omnis est pistis. Sic igitur videnti proprium est cire quoniam nihil relictum est: aliter autem relinquere nec be est, Cr non scire. Nihil autem oportet desinimicin Cr diuidontem omnia scire quae sunt cr tamen imposibile dicunt Ust quidam, dis entius cognoscere, q ae fiunt ad unumquodque non cognoscentem unumquodque: sine autem disterenti s non esse unumquod-ς esci a quo enim non diistri, idem esse huic: a quo autem differt, alterum ab hoc. Primum quidem hoc fas est: non enim secundum omnem disterentiam, ulteram ethniuste enim sunt disterentiae in eis in stecie,sed non secundum sub tintiam, neque per se. Postea cam accipiantur oppos , er dilitientia, Cr quod omne incidit hine

304쪽

Ρ o s T E R IO R V M. 3ortat accipiat in ultero quod quaeritur esse, er ως cognoscat, nihil disteriscire,aut non scire de quibuscumque praedicantur alijs disterentiae. Manifestin enim est, quod ii sic uadens ueniat in haec, quorum non est ampl-dferentia. habebit rationem substinetiae: omne autem in-ctae in diuisionem, si sint opposita quibus nihil interest. non est petitio : necesse est enim omne in altero ipsorurni esse,si quidem illius diserentia est. Ad probandum aurem terminum per diuictiones, tria oportet coniecturare:

ut accipiuntur praedicata in eo quod quid est: Er haec o dinate quid primum est, aut fecundum: er quoniam hec omnia sint. Est autem unum borum er primu per id quod possumus sicut ad accidens bilogi re, quoniam est crper genus probare. Ordinare autein sicut oportet, erit: si primum accipiat: hoc aute erit si accipiatur quod omnibus sequitur, illi autem no omnia.necesse est enim aliquod esse huiusmodi: accepto autem hoc, iam tam inferioribita modus: fecundum enim,aliorum primam erit, Cr tertium continuorum: remoto enim quod estfusum, colimum .iliorum primum erit :similiter autem er in alijs. Q nydautem omnia haee sint, inanilictu ex hoe quod recipimus: primum quidem fecundum diuisionem , quoniam omne aut hoc ut liud est: si dure hoc. er iterum huius totius disterentiam : extremi autem non amplius esse disterentiam,vel etiam stitimcμ ultima disterentia a toto non diserre ste-cie hoc. manifestum enim est, quoniam nes plus hoc omponitur . Omnia enim in eo quod quid est accipiuntur hortem,ne que deficit nihil: aut enim genus, aut de bella uti berit: genus quidem igitur est primum, er cum distisent shoe acceptum est: di Arentiae autem omnes hes entur,non enim amplius estposterior. specie enim utique disterret,

305쪽

L I B E R II. er ultimum: boc autem dictum esst non differre.Qgerere autem oportet intendentem in similia, er indiserentia: primum quid omnia idem habeant: poneu iterum in ultera, quae in codem quidem genere sunt cin illis: fiunt autem ipsiis quidem idemstecie , ab illis autem altera: cum autemi' bis accipiatur quid omnino idem,s in alijs similiter: in acceptis iterum intendendum elisi idem sit, quouis in unum conueniant rationem: haec enim erit definitio. si v ro non uadu in unum , scd in duas,aut plures: man 'inmest quod utique non est un- aliquod quod praedicaturri fedplara. Vt dico si quid est magnanimius quaerimus: intendendum est in quosdam magnanimos, quos scimus quid habeant unum omnes inquantum sunt huiu modi. Vt si vicibiades magnanimus, aut Achilles, er Aiax: quid una . Aeli 11.146-hήθctiti Oon tolcrure iniuriati. Hic enim dimicauit,mer. librii. de in amit, lac cotem inlescit stimum. Iterum idem es Aiace Ouid. iii a teris, ut lasandro, Or Socrate, si iam inisterentes lib- i3- Mςxδ' esse,cr fortunati, Cr in ortunati: haec duo dccipiens intend b usi . c. habent, agi impasibilitas quae est circa β

de Socrate, tunus,sAt non tolerantia cum iniuriuntur: si ucro nullum Laertium, Sc sit cρmntulle, aestpecies erunt i tisse magnaniminuis.

h ,:hz-d nitio univcrsusis: non enim in xeno, qAodam oculo dicit sanabile medicus ,sed aut in omni, aut in specie determinans. . . Species facilius, quam genera

F' Acile aute est magis Isingulare definire, quam uniuersale unde ποrtet a singularibus in uniuersalia ascen

re. Et nunque aequivocationes magis Jatent in uniuem suilia quam in indorentibus. Sicut autem in demonfira

t ibiis oportito obrari inesse, sic Ol in terminis cu-

306쪽

pos TERI ORVM. 3osram: hoe diurna erit, si pcr ea quae fecundu unumquodsdicuntur ,st in unoquoq; genere definiri separatim: ut simile non omne, sed in coloribus Gr figuris :cr acut , quod est in uoce: Cr sic in commune erit ire, tunentem ne uiuocutio contingat. Si autem non oporici distutare in metaphoris,mani sum cst neq; definire metaphoris, nesquaecunq; dicuntur in metapb is: dilbutare enim erit ti cesse in metaphoris. MAnatomen, Θ Analogiam termis' nandis problematis momens

VT habeamus proposita, eligere oportet decisiones, cr diuisiones: sic autem eligere fccundum subiectum genrus commune omni . Visi unimalia sint quae consia deruntur, qualia omni animali in unt: acceptis autem bis, reliquorum primo qualia omni sequantur: ut si hoc est Dis,qualia omni sequantur aut, σφ fcmper illi prox ma. mansectum enim est quoniam habebimus iam dicere

propter quid insent sequentia iis quae sint sub communeiu propter quid homini ut equo infunt. Sit autem animaris quo A, s aulcm sequentia omni animali: in quibus dulcmfiunt C, D, E, sicut quaedam animalia: inanimum liatur est propter qκid est a in o, propter A enim: similiter autem er in alijs, er semper in alijs eudem est ratio. Nunc quidcm sicundum ea quae Uignantur communia nomina, dicimus. Oportet autem non solum in bis considerare, sedo si aliud aliquid uidetur com me exictens accipientem: postea quibus hoc inhaereat, cr quatia bilicstquuntur: ut cornua babentibi ιε habere uentres, er non utrobis dentes ese: itein babcre cornua quibus sequitur. mansnomenim propter quid in illis est quod dicitu propter id enim

307쪽

3ο LIBERI I. quod corim habent iis. Amplius: Hius modus est fecun-dm anulogum eligere: unum enim accipere no est idem, quod oportet uocare seipsum, Crstinum,er os :ctunt autem quaesequuntur er his: tanquam natura una huiusmodi existente. Eadem autem proposita sunt, quae quidem idem medium habent, ut quoniam omnia contrari stit horam autem quaedam genere eadem sunt, quaecunque habent disterentias, ex quo aliorum aut aliter furit: ut propter quid resonat, aut propter quid apparet, er propter quid iris: omnia enim haec quidem unum propossitura sunt genere: omnia enim repercu1fio funt , sed hecie altera. Alia autem ex eo quod medium quidem subalternum messium est, disterunt propositiorum: ut propter quid Nilus finiente mense magis fluit s propter id quod bernior est finiens mensis. propter quid autem Dbernior est finiensiliensis i propter id quod Luna deficit, hec enim sic se habent ad insecem.

De Causis, Θc Essectis: θc an unius

plures sint causae. C A P. X U II.

DE causa autem,er cuius causa est dubitabit aliquis: nunquid cum causatum est, er causa: ut si folia fluunt,aut deficit Luna: er causa deficiendi, uel fila cadendi cristut si huius est, lata habere βlu: deficiendi du-tem,terram in medio esse. Si enim non, aliqua alia erit camsi inorom: si uero causa sit, er causatura simul: ut si in meso est terra, deficit: t si latum est βlium ylia fluunt:

si autem sic est, simul utique erunt, er demonst abuntur per inuicem: sit enim flium fuere in quo A, latura a tem βlium in quo v, uitis uero in quo c: si igitur in s est omne enim latum flium habens ylio fuit: c autem incit ἡ:Omnis enim uitis habet Iutuolu :er A in C est,

omnis

308쪽

monstrare. sit enim o lutum quidem Asiam, E autem Alio fuere, uiui uero in quo ν , in v j itur est E, et nivi ylio fuit omnis uitta: in E autem D est: omne enim fure, 'io, latum est ylium habens omnis itaque uitii la- lio filiant, imium cst filum habens: causa aurem est 'lio fluere. Si au- ge Thrilitatem non contingit cosus ese ad inuicem,causa enim prius stirps co cuius est causa: er disciendi quidem est causa, te 'trum esse in medio: eius aruiem quod est in messio terram esse, non est causa deficere. Si igitur per causam demo stratio est, propter quid est uero non per causam ipsius, quia: quoniam quum terra in medio est cognouit, pr pter quid autem non. Quod autem non, deficere causast in medio esse, sed hoc, defici si minisectum est: in ratione enim deficiendi, inest quod est in medio: quare manifictum est quod per hoc, illud cognoscetur: sed non hoc, per illud. An contingit unius plures csse causas sernisque fi est idem de pigribus primis praedicari primo:

si , in s primo exactens, ex in o alio primo, σhoe sit in o , hoc vero sit in E, erit itaque A in D, πin E: causa autem quod A fit in o quidem, a : in gautem, C quare clim caris tinecesse est rem omnem esse:

sed res cum si, non necesse is esse omne quodcunque sit causasta causam quidem necesse est esse non tame omnem. Ansi semper uniuersale propositu, ercausa toti qui Lan est, er cuius est causa uniuersale sut lolio fluere in toto quodam determinatura est: er β Dcies ipsius fini: tiniuersaliter igitur aut plantis, aut huiusmodi plantis: quare ex medium aequese oportet esse in his er cuius est crasa, conuerti: ut propter quid arbores 'io

309쪽

fluunt: si ergo spropter Lusititem humidi,sive lolio fust

urbor, oportet esse densistitem: siue densitas est non is qualibriles in arbore est folio fletere. Vtrum autem contingat non candrin esse causam eiusdem in omnibus fed a teram n neus anct quidem per se demo in rctur, aut non secandum signum aut accidens non porest esse. ratio cnim extremi,modit si Acro non sic, contingit: 6ὶ autem πcuius cassa a cui, con f rure fecundiis accidens, non tamen vidcntur propo ita est e. Si aut non,similitcrbe habebit medium s quid sunt aequinoci,aequius m. in diu est si ucro sicut in genere, similiter se habebit ut propter quid commutabiliter, Eriton: Aia enim esst causa in n&mcris, π in sincis,qeudem quidem inquantum lineae, alia ini mitum autem buciis augmentum huiuμο- ῶ,cadem si in omnibαπ.Similam autem Ube colorem colo

ri,cr D ram figurae, alium esse causam alij : aequivocum enim cli si nile in his: his quidem est sortii us fecundum

malogiam habere latera Craequales angulos, in colori-bres autem rinini stribum esse, aut aliquid aliud huiushiodi: quae a tem secAndum analogiam funt eadem, π medium habent secundum unagogiam. Habet autem yic consequi causa ad inuice,s euiim est causa,c π cui est causa: unumquodq; quidem accipienti, cuiu3 est causa in plim est: ut quatuor aequales qVisunt extra, in plus sunt quam triaim g uas, aut qVadrangulus, in omnibus axiem ut in aequaliabus cist: qqaecunq; enim, quatuor aeqquies qui sunt extra: G mcdium imiliter est. Est autem medium rario primi extremi,ex quo omnes scicntis per definitionem sunt: ut

Iolla fluere 1imiliter sequitur uiti,'excellit: π si ci excellit, scd non omnia, ed aequalia sunt: si vero accias ira primum medium utio fluendi oujs est:crit enim pri-

310쪽

ros TERIORVM

quidem iis altera medium, quoniam huiusmori sunt omnia: deinde huius medium, quoniam succus densetur, t qqiddam aliud huiusmori. Quid aut est lolio flueresi d nsari in contactu seminis succum. in figuris a tem sis ase

signabit qtuerentibus consecutionem cause, ex cuius est causa: sic A quidem in B omni,n autem in unoquoqlle eorum, quae sunt o , in plus alitem: s igitur uniuersalentique ipsis inerit o : hoc autem dico uniuersale,quod non conuertitur: primam autem uniuersale, cui unumquodqxe

q idem non conmertitur, omnia autem conuerti intur,

non excedunt: ipsis o igitur causa ipsim A, est v. o ditet itaqM A in plus quam n extendi: si uero non,qMid mi gis causa erit hoc illivss Si igitur in omnibus ε est A, erunt aliquid illa unum omnia aliud quam A : si enim non,q2omodo erit dicore quoniam in quo ei E ,siit A, omnis in qxo a tem A, non omni sit Ε propter quid enim non erit causa aliqua ut A sit in omnibus os scd nunqVid π si ut K, erunt aliquot unum s considerare oportet pellis media hoc,πst C: contingit igitur eiusdsm plures causas Ube, lonexuit sed non eisdem1pecis: it longe uitae quadrupedia, non habere choleram causa citiuolatilia autem, sicca esse, alit ab lib deo tera aliqua: si autem in atomum non stitim ueniunt, π Mimal. non solim unum medium, cd plura, π causae plures sunt. Vtrum autem causa mediorum, quod ad uniuersasse mymum est, aut quod ad singulare singularibus Manifest igitur est ea esse,quae proxima unicuique cui cavsa cist pri- I m cnim sub iniuersili esse, haec citcausa: ut in b, fit qaod 4b A , causa est c : in o quidem igitur esse A,

. 3 causa est C , in C autem B : in hoc autem, eadem est. De hilogismo igitur, ta indemoliaratione, quidque unum

quodque est, ex quomodo fit aruleium est finisil autem

SEARCH

MENU NAVIGATION