장음표시 사용
331쪽
ais LIBER I. citer dic utrique enim non uidere opponitur ut ei quidem quod est non habere uiJam, habere : illi autem quod non est operari uisu, operari. Amplius : In his qua secundum priuationem, Cy habitum, dicuntur , perliciendum. Si enim ulterum multipliciter dicitu riCr reliquunt ut istise sibile multipliciter dicitur, er secundum animam a cor-ptu, inscii sibilo multipliciter dicetur, Cr fecundum uni mam a corpus. Quod autem secundisii priuationem, πhabitum opponuntur,quae dim sunt, niviiij fium eo quod nata)int utrunque sensum hulere ani adia, Ur fecundu animum,s siccundam corpws. Amplius autem in casibum considerandin. Namsi iuste multipliciter dicitur, er i stum multipliciter d: tur: secundum utrunq; enim iustorum est iust-: ut si iuste dicitur cr secundum sui comtionem iudicare,E ut oportet similiter er iustum Eodem autem modo e salubre multipliciter dicitur, π salubriter multipliciter di tur: uis salubre dicitur hoc quiadem sanitatu este tiau,laad aure conseruatim, quodda u rosignificatiuu: salubriter ues ebctive,uel construat Aue,uel ignificative dicetur.Similiter aure Cr in alijs qua mdo in inuetipliciter dictu fuerit, er eous ab eo multipliciter dicetur: c sic casM,π inum. considerata autem π generasecunda nomen praedicationa,si eaedem sivi non finibus. Namsi non exae,mani ictum est quonia aequiuin eum ni quod dicitur: ut bonu in cibis quidem essectivum est uol ptatis, in modicina autem est liui sanitatis, in anima uero quadam coe ut castam, uri ortem, uel injtim:
militer autem er in homine siquoties aut Cy quando ut in tempore bonum bona enim dicitur in temporo piis rans autem quantum in mediocri dicitur enim ex me diocre bonum quare aequivocumbom .am: aer ati tem
332쪽
ΥOPI CORVM.σ cunari in corpore quidem color,in uoce autem bone audibile.Similiter autem Cy acutum. non enim similiter idem in omnibus diciturinam uox acuta quidem uelox G-cut dicunt,qui fecundum num ros harmonici unt angstias autem acutus,qui nanor est reclo: gladius uero, qui sanguli acuti. cottiacranda etiam Cr genera eorum, qua
sunt sub eodem nomines tu sa, ex non subalterna sunt:
ut eq/ius,c autem anianae,eπ hoc uus: diuersa enim,qua secundum nomen est horu ratio: nam hoc quidem animal,
quid significat: illud uero uus, quale quid. Si autem subab terra jint genera, non necessarium diuersas coe rationes:
ut corvi animal,U iri genim ιs: quando autem cor dicimus auem esse ex animes: quid dicimus eundem esse: quare utraque genera de eo in praedicatur. Si liter arserem quatao animal uolutile bipes coruu dicimus, auem dicimu3 ean in ese: er sic ergo utras genera de coruo praedicuntur,ta' ratio eorum. In non jubalternii generibus non accidit hoc neque enim quando uas dicimus, ansemal escimus: neque quando animas, uus. considerar
dum autem non solum si in propoesito diuersa sunt gen
rium multipliciter dicitur, manus tam quoniam π pr politum. Vtile autem ad definitioncm in picere, quae de commyito fit:ut cundidi corporis, er c dicta uocis: nam sublato proprio,ean in rationem oportet relinqui. Hoc aut non accissit in aequivocis, ut in i s quae nunc dimsuntinum hoc quidem erit corpus habens talem colorem, illud autem uox bene audibilis: sublato igitur corpore, cr ce,non idem in utraque relinquitur ut oportet M uinu cm csset cossidum, quod in utraque dicitur esse idem.
Saepe aute a in ipses definitionibus latet 4bequens aeqα,
333쪽
33o LIBER I. Mocum: quapropter er in definitione considerandum
moderate be habet ad sanitatem, dicat esse, non refutanda scd in ciendum quid moderate quidem fecundum utrumque dixit:ut 9 hoc quidem in gniscat ut facere saniorem, illud autem diis ut gruscare qualis quidemst bubi ius. Adhuc si non comparabilia sunt secundum magis, o
minus,uelsimiliter: ut clara uox, cura uestis: er acutus humor, er acuta vox: haec enim neque similiter dicuntur clara, vel acuta, neque magis alterum: quare aequiuo clarum, er acutum: nam univocum omne, comparabile: aut enim jimiliter dicetur, aut magis ulterum. QSsenior
autem diuersorum generum ex non subalternatim positorum diuersesboctessunt,er Allerentiae ut minalta, ea scientia diuersae enim horum disserentiae considerandum Aquae sub eodem sunt nomine diuersorum generum, Crnon subalternorum diuerse diserentiaesint,ut acutum uocis,s magnitudinis disert enim uox a uoce eo quod ac tibi militer o magnitudo a magnitudine: quare aequi-
Mocum acutum diuersorum enim generum, π non subul-
ternorum diuerse disrentiae sunt. Rursum M eorundem, quae sunt sub eodem nomine, diuerse disrentiae sunt: ut
coloris qui Hi in corporibus,oin melod s. Num eius, Color in me- qui eit in corporibus, congrcgatiuum, Cr a gregatissum ladiis, qui & usum.eius uero qui in melodijs,no eaedem Alyrcntiae:qis inimmς , ς' aequivocum color: nam eorundon, eaedem d serenti da Ampurus,quoniam1becies nullius cit disterentia: init Aper duo hemi cere oportet, si eorum, quae sub eodem sunt nomine, hoc xoni , ct xx, quidemspecies est stud autem diserentia ut clarum,quod di QR vmi id in eo, pol equidem, ecies coloris, quod alitem iii μψσ, sicis. di strentia. Derri cium vox a goce, eo quod clara Ju.
334쪽
T o P I c o R V α saxDe eo igitur quod multipliciter dicitur per haec, ex huiusmodi perspiciendi . De Differentiarum inuentione, Sim. lium consideratione , oc Vtilitatibus
instrumentorum. C A P. X II M.
Diserentias autem in ipsis generibus ad se inuice per- Differentiara biciendum: ut quo disseri iustitia a frtitudine, ea
prudentia a temperantia haec enim omnia ex eodem geri re sunt,ex uirtute. Et ex alio ad aliud,ut in ks quae non nia
inium disterat:ut in quo differt senses ascientia nam in ijs quae mustum distis unt,manifestae sunt omnino distes etiae. Similitudinem autem consisandum ii que quae sunt in diuersis generibus: ut sicut alterum ad alterum quidem, sic sideratio.
AEud ad aliud ut sicutscientia ad scibile ,se scii ius ad si
sibile: π ut alterum in altero aliquo, se aliud in alio: ut quemadmodum uisus in oculo mens in anima is ut tramquillitis in mari erenitas in aere: utrans enim quies. Naxime aruiem in ijs,quae multu distant exerceri oportet hcile enim in reliquis poterimus sinulta inspicere. Consideransi autem er ea, quae ub eodem sunt gen re, si q id inest omnibus ide ut homini,cr equo,er cani: nain si in taliquid eis idem, in eo suntsin:lia. Vtile autem litates conquidem,quot quotupliciter dicitur, considerasse. ad dilu- siderarioinciditatem maxime autem quis ciet quid ponatur: manif-sto ficto quotupliciter dicitur. Et ad feri fecundum rem candem,s non ad nomen stilogi mos: s enim immani'-stu fit quotupliciter Ecitur, contingit non ad i m etiaqui responde π qui seuerrogat, Dre latcllectum: mani hcto autem quotupliciter Acitur, π ad quid strens ponat,ridiculus uidebitur interrogans esses non ad hoc se monem Diat. Vtile etiam, a ut non Alba ratione decipia
335쪽
Vtilitates inuentionis disterentiano. Vtilitates consideraticis Manilium.
LIBER I. eipiam sed decipiamus potius: nam scistites quot sicyter dicitur,non b.,cinabimur, cd sciemus si non ad idem sermonem si ciuita, qtii interrogat ,σ ipsi interrogantes poterimus apparenti ratiocinatione Allere, nisi qui restondet, agnoscat quotupliciter dicitur. Hoc non in omnibus semper j bila, sed quando fuerint eorum, qua multipliciter dicuntur, alia quidem uera, tu autem sibi Est aurem proprie non conueniens modus hic. Diale. lyca quare omnino uitianda Diali licis huiusmodi ad nomen distutulo esse quis aliter non possit proposto d.sbere- .re. Distrirentius autem inuenire utile, π ad ollo, mos de eotim,er Uo,a ad cognosccndum quid est unumquodque. od autem adhilogismos de eodem,s Euem so utile anilistum: inuenientes enim differentiam n positoru quainlibet,ostendentes erimu , quonia non idem. Ad cognoscendum autem quid est unumquodq;,eo quod proprium substatue cuiusq; rationem ijs,quae circa linumquodque sunt, accommodatis differentque separare sol mus. Similitudinis autem confideratio utilis est ad inductivas rationes,πhilogi mos ex suppositione, ex ad af, gnation definitionum. Ad inductilius quidem rationes, eo quod circa fingula in similibus inductione, uniuersale exibimamus inducere: non enim facile est inducere iv
rantes similia. Ad hllogismos ex suppositione, eo quod probabile est quemadmodum in uno smilium se habet,sic
ατ in reliquit. Quare ad qxodcunque eorum facultatem habebimus dilutinia: profitcbimur quemadmodum in his se habet,sic eris proposito hes ore. id enim ostendentes, er propostum ex suppo itione ostendentes erimus: supponentes enim quo modo in his se habet,sc crin proposito se habere demonstrationem siclangi s.
336쪽
- TOPICORVM. Ad definitistium durem assignationem, eo qu)d potentes consspicere quid in uno uoque idem, non dubitastam ad quid oporteatvnm cum defini tu propositum si care: nam comunium qVod numine in eo quod sad pr. dicatur,unus erit. Similiter autem Cr in tum E anti-sus utilis ad definitiones finissitudlinis consideratio ut quod
idem tranquillitas in muri, ta formitas in aere: utrunque enim quies:er quoniam punctum in linea,er unitas in numero: utrunque enim principiam quare commune in omnibus genus Uignantes, arbitrabimur non extranee desenire. Pene autem ex definientes sic solent a ignare: nam unitatem, principium numeri dicunt esse. π punctum, principum Encae. mosfium igitur quoniam ad comm ne utrorumque gerim collocant. Insumenta inque per
quae sunt hilogismi.haec sunt: loci autem, ad quos utilia
sunt i dim,ij sunt qui dicendi sunt.
IN libro serundo loci tractantur abselusi accidentis, siue r fellendum, siue sit asserendum. Loci autem sunt hi
Non est accidens interdum, quod ut accidens cnunciatur. su icctum seorsiun capitur ab accidenti, seorsum definitu Trania fertur problema ad imiuersalem propositioii . quaeritur quid ipsi obiiciatur. Decernitur, quibus appellationibus multitudianem sequi, quibus inderecedere oportet. Distinguenda intui. uocatio, sed & ambiguitas, obscuris inhindenda lux: goncris inspicienda contraria, sed &propositi generis φecies.utendum
337쪽
definitione consequentia,temporcireuocandum problema illuc ubi arsumentationes circunfluant: uestigandia quae sequuntur. Inspicienduin quo affirmatio ac nTatio differant. Eruenda etymologia : penuuida quae cui necesimo, quae secus competunt. Complectenda omnimo multivoca, contrariorum connoxio, de opposita quaelibet, & conserta,& conscrtis obuia,&generati nes eorruptionesq;, & propositionum consequentiata praeterea
quod magis, quod minus,quod aeque sit, & appositio: & quod aliquatenus,& quando,& ubi
De Problematis uniuersalibus, quibus praedicatis Inesse, ct Esse
conuertuntur. CAP r V N T autem problematum haec quidem Vniuersata, ita uerb Particular Umuem sella quidem, ut omnis uoluptis bonum est, cr nuta uoluptas bonum: Particularia uora, ut aliqua uoluptas bonum, er aliqua uoluptas non bonum. Sunt autem ad utraque genera problematura miraria uniuersata: ex constrialiua, Cr de tructiva.
Ostendentes enim quod omni inest, π quod alicui inc1' ostendentes erimus similiter autem Cr si quod nudi inciξocnderimus, π quod non omim laesh ostendentes erimus. Primum ergo de uniuersalibus deseruelisis dicem dum, eo quὁd communia sint huiusmodi ad uniuersalia.
338쪽
i uod non Alburates autem diam α.yst autem discisinum conuerti ab accidente proprium
nominationem. Nam alipo modo Cr lion uniuersaliter
insolis contingit accidetibiis, a definitione enim, Cr pro prio,Cr genere necessarium est conuerti: utfine,' alicui, animal gi sibile bipes esse, conuertentem uerum erit diaeere, quoniam illud animal grsibile bipes est. similiter autem a genere : naan f animal inos' 2rcui, animal cit. Eodem utilem modo ex in proprio est: si enim alicui in sivammatices fusceptiuum csse, grammatices fust tiuum erit. Nam nihil horion contingit secundum quid ilicsse, uel non esse scomplicirer uel ineste, lici non inesse. In accidentibus autem nihil prohibet becundi quid inesse, ut albedincm,uci iustitiam. Qitare non sufficit ostendere quoniam inest albedo, uel iustitia, ad Ohendendum quod
albus, uel iustus est e nam bubot dubitationem, quoniam Platatin aria' secundu quid albus, uel iustus est: qetapropter non neces rest genia. sarium est in accidentibus conuerti. Determinare autem oportet er peccati, quae sunt in problematibus: nam synt desistima uiri duo,uel in eo quod flum dicant, lici in co quod transgre- bra magnae ex diuntur positam locutioncm. Fusum et nim dicentes, crqui quod non ilicst,inesse alicui dicunt,peccant a qui hutraneis nominibus res appcllunt ut 'plumna in hominem tritur hine si, transi redituitur postm nominationem. ι quis homi
insit,uel non inlit. CAP- i δ' tur, Platanum
V Nus autem locus est in picere, si quid fecundura ali' uocet, uocabuquem ullium modum incit ut accidens afligna: it. Peccatam aut in maxime id circa genera: ut A qim asso dicat decidere colorem esse non enim albo colorem csse accidit, Ρfimux loci . stannus eius color est. contingit autem Cr fecundu no- declarario. mina
339쪽
LIBERII.mnationem determiti ire eum qui ponit: ut quod acciniustitiae uirtutem esse. Saepe autem Cr cum no deteraninet,
muni sistum q'od genus ut accidos Uignauit ut si quis a
bedinem colorari dixerit,uel ambulationem moueri. a nulo enim genere dcnominative praedicatio de specie di stur .sed omnia uniusce gcnera de speclabus praedicanturinam Cr n0 n, Cr rationem generum fuscipiunt species: qui igitur coloratum dixit album, neq; genus o nauit, quoniam Δnominative dixit: neque ut proprium, uel ut definitionem nam definitio, a proprium nulli alij inest sunt autem colorata π pleraque aliorum, ni signum, I pis, homo, equus. munitistam igitur quoniam ut accuctisi i ignauit. Alius loci se': inllicere ea, quibus in haut omnibus, aut nulli dictum est: π considerare fecundum species, er non in infinitis. Nam transitu magis, πὶ paucioribus confideratio: oporici autem consi aere, Cr incipere a primis, inde consequenter usque ad indi- viduar ut si oppositiorum ean in isti inam quis dis
rit esse, perliciendi si eorum quae fuit ad aliquid, π
contrariorum, squae fecundum priuationcm cr habitum, er quae secundum contradictionem dicuntur eadem
sit disciplina: si in his nondum munifctum est, rursum
ea diuid 1idum Uque ad indiuidua: ut si iusti, uel iniusti: uel dupli,uel diimdij uel caecimus,uel uictus: uel esse,uel noesp. Nam si in aliquo ostmdaturquὁd non eadem, it terimentes erimim problema: similiter autem σ si nulli inest: istae autem Iocus conuertitur ad construe u erdomuendum. Si enim in omnibus uideatur cim diuisionem prostrimus, uel in pluribus, postulandum est durem uniuersaliter ponere,aut inflantium Dre in aliquo nocte
essetnam si neutrum horum Acis ab urdus apparebit,qui
340쪽
siderares quid non uerim in definitionibus perinde uenerum sumptum sit. Vt si est deum iniustitiam mere, quid iniustitiam Scere fi enim nocere sponte, munitisti , quo niam non est deum iniustitiam Scere, non enim contingit nocere deum: σβ inuidus sit sitato us, qvis inuidus, erquae inuidia. Nam si inuidia est tristitia in apparenti prosperitate usi ivi proborum,nio stum est quod studio Mnon est inuidus prauus enim esset: erct indimns inuidus,
quis uters eoru sic enim ma unum erit utrum uerum,
an fissum sit, quod dictum est: vis inuidus quidemst,qui
trittitur in bonorum prosperitatibus indignans autem,qui in imitarum prosperitatibus tristisur :nminum quod non erit inuidus indignans. sumere autem Cr pro ijs, quae in definitionibus sunt, nominibus dGnitiones , er non de nere donec ad notum deuentum sit: nam saepe eum tori quidem definitio aflignasti fit, non maninum est Qiod quaeritur pro aliquo autem eorum,quae indefinitione sunt,
nominum, definitione dim immisistum fit. Amplius, in problema propositionem sbi scientem, instire. Na
instantia erit argumentum ad positionem. Est autem I cus hic pene idem ei, quo considerare quibus inesse, uel omnibus, uel nulli dictum est: disert autem modo. Am- Vplius, terminare quae oportet dicere ut plures: Cr quae non. Vtile enim er ad construendum, ex ad destruendum: ut quod nominationibus quidem res nuncupandi ut plures: quae autem sunt, talia ne, o non talia, non amplius attendendum ad 'ires: ut , salubre quidem discendum esctiuum sanitatis, ceu plures dicunt. Utrum